MINISTERIE VAN BINNENLANDSE ZAKEN

5 FEBRUARI 1999. - Omzendbrief betreffende het stemrecht van de Belgen die in het buitenland gevestigd zijn, voor de verkiezing van de federale Wetgevende Kamers

Aan mevrouw en de heren Provinciegouverneurs, Aan mevrouw de Gouverneur van het administratief arrondissement Brussel-Hoofdstad;

Ter informatie : Aan mevrouwen en de heren Burgemeesters en Schepenen.

Geachte mevrouwen Gouverneurs, Geachte heren Gouverneurs, Geachte mevrouwen, geachte heren, Ik verwijs u hierbij enerzijds naar de wet van 18 december 1998 tot wijziging van het Kieswetboek om het stemrecht toe te kennen aan de Belgen die gevestigd zijn in het buitenland, voor de verkiezing van de federale Wetgevende Kamers (tweede uitgave van het Belgisch Staatsblad van 31 december 1998, p. 42063 tot 42068), en anderzijds naar de koninklijke besluiten die genomen zijn ter uitvoering van die wet, namelijk : - het koninklijk besluit van 5 februari 1999 houdende uitvoering van de wet van 18 december 1998 tot wijziging van het Kieswetboek om het stemrecht toe te kennen aan de Belgen die gevestigd zijn in het buitenland, voor de verkiezing van de federale Wetgevende Kamers (Belgisch Staatsblad van 10 februari 1999); - het koninklijk besluit van 5 februari 1999 tot bepaling van de wijze waarop de informatiegegevens die vermeld worden in de aanvragen die de Belgen die verklaren hun hoofdverblijfplaats in het buitenland te willen vestigen, en de Belgen die reeds in het buitenland gevestigd zijn, indienen om respectievelijk hun stemrecht te behouden of erkend te worden als kiezer voor de verkiezing van de federale Wetgevende Kamers, verwerkt moeten worden (Belgisch Staatsblad van 10 februari 1999).

De voormelde wet van 18 december 1998 concretiseert gedeeltelijk het regeerakkoord dat de meerderheidspartijen verbindt, en dat bepaalt, onder de rubriek « coördinatie van het buitenlands beleid », dat « de regering de globale problematiek van het statuut van de Belgische onderdanen die verblijven in het buitenland, zal bestuderen, met inbegrip van de uitoefening van een stemrecht ». De voormelde wet strekt ertoe een dergelijk recht toe te kennen aan onze landgenoten die het vaderland verlaten hebben, voor de verkiezing van de federale Wetgevende Kamers. Zij zullen dit voor de eerste keer kunnen uitoefenen op 13 juni 1999 tijdens de gelijktijdige verkiezingen die op die dag gehouden zullen worden voor de federale Wetgevende Kamers, het Europees Parlement en de Gewest- en Gemeenschapsraden. De in het buitenland gevestigde Belgen zullen bij die gelegenheid een stem kunnen uitbrengen voor de verkiezing van de Kamer van Volksvertegenwoordigers en van de Senaat. De wetgever heeft de toekenning van dat recht immers beperkt tot de Belgen in het buitenland op de verkiezing van de federale wetgevende vergaderingen.

Het stemprocédé dat door de wet in aanmerking genomen wordt, is dat van de volmacht : de Belgische onderdaan in het buitenland beschikt over de mogelijkheid om een kiezer die in een Belgische gemeente verblijft, aan te wijzen om in zijn naam te stemmen voor de verkiezing van de Kamer van Volksvertegenwoordigers en van de Senaat. Het behoud van zijn stemrecht voor de verkiezing van die vergaderingen is echter onderworpen aan de verplichting die hem opgelegd wordt om elk jaar bij de Belgische diplomatieke of consulaire post waarvan hij afhangt, in de loop van de maand oktober, schriftelijk te verklaren dat hij de volmacht waarbij hij een kiezer gemachtigd heeft om in zijn naam te stemmen, bevestigt. De diplomatieke of consulaire post bezorgt de bevestigende verklaring in de loop van de maand november aan de gemeente waar de betrokkene ingeschreven zal zijn in het speciale register van de Belgische kiezers die in het buitenland verblijven, dat permanent bijgewerkt wordt in elke gemeente. Bij gebrek aan een dergelijke bevestigende verklaring, of als die verworpen wordt omdat de aangever niet meer voldoet aan één of andere kiesbevoegdheidsvoorwaarde, verliest de volmacht zijn geldigheid. In dat geval wordt de Belgische kiezer in het buitenland geschorst in de uitoefening van zijn stemrecht (gebrek aan bevestigende verklaring) of geschrapt uit dat register (niet meer voldaan aan één of andere kiesbevoegdheidsvoorwaarde). Bovendien wordt de in die hoedanigheid aangewezen gemachtigde op de hoogte gebracht van het feit dat er een einde gesteld is aan zijn volmacht.

De wet van 18 december 1998 voorziet in werkelijkheid twee gevallen waarin men de hoedanigheid van kiezer voor de Kamer van Volksvertegenwoordigers en de Senaat, kan verwerven als Belg die in het buitenland verblijft.

Het eerste geval betreft de Belgische onderdaan die ingeschreven is in een Belgische gemeente en die verklaart zijn hoofdverblijfplaats in het buitenland te willen vestigen. Wanneer hij zijn verklaring van vertrek doet bij het bestuur van de gemeente die hij verlaat - tot nu toe leidde een dergelijke verklaring tot het verlies van de hoedanigheid van kiezer als gevolg van de schrapping uit de bevolkingsregisters-beschikt hij over de mogelijkheid om schriftelijk te verklaren dat hij de hoedanigheid van kiezer wenst te behouden voor de federale Wetgevende Kamers, en dat hij zijn inschrijving in die hoedanigheid vraagt in het speciale register van de Belgische kiezers die in het buitenland gevestigd zijn, waarvan hierboven sprake.

Het tweede geval betreft de Belgische onderdaan die in het buitenland gevestigd is, en die nalaat de voormelde verklaring te doen wanneer hij het grondgebied van het Koninkrijk verlaat om zich in het buitenland te vestigen, of die in het buitenland geboren is en nooit in België verbleven heeft, of ook die reeds in het buitenland gevestigd was op het ogenblik van de inwerkingtreding van de wet van 18 december 1998.

De wet van 18 december 1998 biedt aan deze categorie burgers de mogelijkheid om op elk moment bij de Belgische diplomatieke of consulaire post waarvan zij afhangen, schriftelijk te verklaren dat zij de hoedanigheid van kiezer voor de federale Wetgevende Kamers willen verwerven.

Deze omzendbrief heeft tot doel de verschillende formulieren die gebruikt moeten worden in het kader van de nieuwe wet, waarvan het model bepaald werd bij het voormelde koninklijk besluit van 5 februari 1999, toe te lichten. Hij strekt er tevens toe aan de gemeenten de nodige richtlijnen te geven om de informatiegegevens te verwerken die vermeld worden in de aanvragen die ingediend worden door zowel de Belgen die verklaren hun hoofdverblijfplaats in het buitenland te willen vestigen, als de Belgen die reeds in het buitenland gevestigd zijn, om respectievelijk hun stemrecht te behouden of hun erkenning als kiezer te verkrijgen voor de verkiezing van de federale Wetgevende Kamers (cf. het voormelde koninklijk besluit van 5 februari 1999). Dat tweede aspect heeft eveneens betrekking op de modaliteiten die de gemeenten moeten volgen om het speciale register van de Belgische kiezers die in het buitenland gevestigd zijn, op te stellen en permanent bij te werken. De omzendbrief geeft bovendien nuttige aanwijzingen over de stemprocedure, dat wil zeggen over de manier waarop de gemachtigde mag stemmen in naam van zijn volmachtgever. In de omzendbrief worden ten slotte de verschillende mogelijkheden opgesomd en uitgelegd die de wet zowel aan de volmachtgever als aan de gemachtigde biedt, in het bijzonder : - de procedure die de Belgische kiezer in het buitenland moet volgen als hij de volmacht die hij het laatst gegeven heeft, wil intrekken en een andere kiezer wil aanwijzen om in zijn naam te stemmen voor de verkiezing van de federale Wetgevende Kamers; - de procedure die de gemachtigde moet volgen als hij wil afstand doen van de volmacht die hem toegekend is om in naam van een Belgische kiezer die in het buitenland gevestigd is, te stemmen voor de verkiezing van de federale Wetgevende Kamers. 1. Eerste geval. Wanneer de aangever verklaart zijn hoofdverblijfplaats in het buitenland te willen vestigen, en zijn inschrijving vraagt in het speciale register van de Belgische kiezers die in het buitenland gevestigd zijn, om zijn stemrecht te behouden voor de verkiezing van de federale Wetgevende Kamers, voor zover hij de Belgische nationaliteit bezit, hij de volle leeftijd van achttien jaar bereikt heeft, en hij geen veroordeling opgelopen heeft of het voorwerp geweest is van een beslissing die voor hem tot de schorsing van zijn kiesrechten geleid heeft, of tot de definitieve uitsluiting van die rechten, wordt hij verzocht het formulier, naar behoren ingevuld en ondertekend door hemzelf en door de kiezer die hij aanwijst om in zijn naam te stemmen voor de verkiezing van de federale Wetgevende Kamers, waarvan het model opgenomen is als bijlage 1 van het voormelde koninklijk besluit van 5 februari 1999, te bezorgen aan het gemeentebestuur.

De wet bepaalt dat dit verklaringsformulier gratis verkregen kan worden bij het gemeentebestuur. De gemeenten wordt dus verzocht een voldoende aantal exemplaren ervan te laten drukken.

De aangever wordt op de hoogte gebracht van het feit dat hij zich, door deze verklaring te ondertekenen, er formeel toe verbindt om zich, van bij zijn aankomst in het land waar hij verklaart zich te willen vestigen, aan te melden bij de Belgische diplomatieke of consulaire post van het ambtsgebied van zijn toekomstige hoofdverblijfplaats in dat land, zodat die hem als in het buitenland gevestigde Belg kan inschrijven in het Rijksregister van de natuurlijke personen. Als de aangever die verbintenis niet nakomt, zal hij ingeschreven worden in de geautomatiseerde databank die centraal bijgehouden wordt, op initiatief van de diplomatieke of consulaire post die zijn eerste bevestigende verklaring ontvangen zal hebben (cf. punt 3 hieronder; opdat de volmacht zijn geldigheid zou behouden, moet de aangever elk jaar bij de Belgische diplomatieke of consulaire post van het ambtsgebied van zijn woonplaats in het buitenland, in de loop van de maand oktober schriftelijk verklaren dat hij de volmacht waarbij hij een kiezer die ingeschreven is in een Belgische gemeente, aangewezen heeft om in zijn naam te stemmen voor de verkiezing van de federale Wetgevende Kamers, bevestigt; bij gebrek aan een dergelijke bevestigende verklaring verliest de volmacht zijn geldigheid).

De naar behoren ingevulde en ondertekende verklaringsformulieren worden bewaard in de gemeente van de aangever.

Uit het voorgaande blijkt dat het gemeentebestuur, wanneer het een dergelijke verklaring ontvangt, moet nagaan of de aangever voldoet aan de kiesbevoegdheidsvoorwaarden. Het moet daarvoor controleren dat de betrokkene niet opgenomen is in het alfabetische kaartenbestand, bedoeld in artikel 7bis van het Kieswetboek, daarin ingevoegd bij de wet van 30 juli 1991.

Als blijkt dat de aangever voldoet aan de kiesbevoegdheidsvoorwaarden, schrijft het gemeentebestuur hem in in het register van de Belgische kiezers die in het buitenland gevestigd zijn, bedoeld in artikel 11, § 1, van het Kieswetboek, zoals opnieuw opgenomen bij de wet van 18 december 1998.

Een dergelijk register moet permanent bijgewerkt worden in elke gemeente.

Dit register vermeldt de Belgische kiezers die hun verblijfplaats in het buitenland hebben, dat wil zeggen zij die gevraagd hebben ingeschreven te worden in dit register vóór zij het grondgebied van het Koninkrijk verlaten om zich in het buitenland te vestigen, maar ook zij die, reeds in het buitenland gevestigd, bij de Belgische diplomatieke of consulaire post van het ambtsgebied van hun woonplaats in het buitenland, een aanvraag ingediend hebben om erkend te worden als kiezer voor de verkiezing van de federale Wetgevende Kamers, en wier aanvraag naar behoren erkend is (cf. punt 2 hieronder).

Het register van de Belgische kiezers die in het buitenland gevestigd zijn, vermeldt voor elk van hen hun naam, voornamen, geboortedatum en volledig adres, evenals dezelfde gegevens over de kiezer die ingeschreven is in een Belgische gemeente, en die zij aangewezen hebben als gemachtigde om in hun naam te stemmen voor de verkiezing van de federale Wetgevende Kamers. Die gegevens moeten vermeld worden op de volmacht die bij het verklaringsformulier gevoegd wordt en daar dus een wezenlijk deel van uitmaakt.

In geval van verkiezingen voor de federale Wetgevende Kamers, moet de gemeente op basis van dat register, op de datum die bepaald wordt in artikel 10 van het Kieswetboek, de lijst opstellen van de Belgische kiezers die hun hoofdverblijfplaats in het buitenland hebben.

Zodra de controle van de hoedanigheid van kiezer van de aangever uitgevoerd is, moet het gemeentebestuur ook dezelfde controle doen voor de gemachtigde die in die hoedanigheid door de aangever aangewezen is om in zijn naam te stemmen voor de verkiezing van de federale Wetgevende Kamers.

Als blijkt dat de gemachtigde niet voldoet aan één of andere kiesbevoegdheidsvoorwaarde, dat wil zeggen als hij de Belgische nationaliteit niet heeft of als hij de volle leeftijd van achttien jaar niet bereikt heeft, of ook als hij een veroordeling opgelopen heeft of het voorwerp geweest is van een beslissing die voor hem tot de schorsing van zijn kiesrechten geleid heeft, of tot de definitieve uitsluiting van die rechten, moet de aangever verzocht worden een andere gemachtigde te kiezen.

Als die ingeschreven is in de bevolkingsregisters van een andere gemeente dan die waar de aangever zelf ingeschreven is, moet er een kopie van de verklaring aan die laatste gemeente bezorgd worden, waarin zij gevraagd wordt de hoedanigheid van kiezer te controleren van de in die hoedanigheid aangewezen gemachtigde.

Ten slotte moet de gemachtigde ofwel de echtgeno(o)t(e) van de aangever zijn, ofwel één van zijn ouders of aanverwanten tot in de derde graad. Om de keuze van de aangever te vergemakkelijken, somt het volmachtformulier dat als bijlage 1 van het koninklijk besluit van 5 februari 1999 opgenomen is, alle graden van bloed- of aanverwantschap tot de derde graad op.

Bovendien moet de beweerde familieband of verwantschap voor echt verklaard worden, op het formulier van de volmacht zelf, door de burgemeester van de gemeente in de bevolkingsregisters waarvan de gemachtigde ingeschreven is. Als de gemachtigde ingeschreven is in de bevolkingsregisters van een andere gemeente dan die waar de aangever zelf ingeschreven is, moet de burgemeester van die andere gemeente de formaliteit vervullen. De echtverklaring van de beweerde familieband of verwantschap gebeurt door middel van een akte van bekendheid. Dit soort akte wordt afgeleverd door een notaris of door de vrederechter van de woonplaats van de aangever of van de in die hoedanigheid aangewezen gemachtigde. 2. Tweede geval. De Belgen die reeds in het buitenland gevestigd zijn, en die nagelaten hebben de in punt 1 bedoelde verklaring te doen vooraleer het grondgebied van het Koninkrijk te verlaten om zich in het buitenland te vestigen, evenals de Belgen die in het buitenland gevestigd zijn en nooit in België verbleven hebben, dienen bij de Belgische diplomatieke of consulaire post van het ambtsgebied van hun woonplaats in het buitenland, hun aanvraag in tot erkenning als kiezer voor de verkiezing van de federale Wetgevende Kamers, door middel van het formulier waarvan het model als bijlage 2 van het voormelde koninklijk besluit van 5 februari 1999 opgenomen is. Die formulieren kunnen gratis verkregen worden bij de Belgische diplomatieke en consulaire posten in het buitenland.

Net zoals hierboven in punt 1 (eerste geval) gezegd is, leidt de indiening van een dergelijke aanvraag tot de inschrijving van de aanvrager in het Rijksregister van de natuurlijke personen, door tussenkomst van de diplomatieke of consulaire post die de aanvraag ontvangt.

De betrokkene moet, in voorkomend geval, met documenten als ondersteuning, in zijn aanvraag aantonen dat : - hij de hoedanigheid van Belg bezit; - hij de volle leeftijd van achttien jaar bereikt heeft; - hij gewoonlijk verblijft op het grondgebied van de Staat waar hij gevestigd is, en dat hij houder is van de daarvoor vereiste verblijfsvergunningen.

Ten slotte moet hij op zijn erewoord verklaren : - dat hij in de Staat waar hij gevestigd is, geen veroordelingen opgelopen heeft die, als zij in België uitgesproken zouden zijn, zouden leiden tot het schorsen van zijn kiesrechten of tot de definitieve uitsluiting van die rechten; - dat hij niet het stemrecht heeft voor de parlementsverkiezingen in de Staat waar hij gevestigd is.

Zoals reeds gezegd is voor het eerste geval (cf. punt 1 hierboven), moet het formulier de aanwijzing bevatten door de aanvrager van de kiezer die ingeschreven is in een Belgische gemeente, die hij machtigt om in zijn naam te stemmen voor de verkiezing van de federale Wetgevende Kamers. De volmacht maakt een wezenlijk deel uit van de aanvraag, en moet naar behoren ingevuld en ondertekend zijn door zowel de aanvrager als de gemachtigde die hij in die hoedanigheid aanwijst.

Wat de keuze van de gemachtigde betreft, moet er verwezen worden naar wat hierboven in punt 1 gezegd is : behalve de echtgeno(o)t(e) van de aanvrager, die in die hoedanigheid aangewezen kan worden, mag de gemachtigde uitsluitend gekozen worden uit de ouders of de aanverwanten tot de derde graad van de volmachtgever. Bovendien moet de beweerde familieband of verwantschap voor echt verklaard worden, op het formulier van de volmacht zelf dat bij de aanvraag gevoegd wordt en daar dus een wezenlijk deel van uitmaakt, door de burgemeester van de Belgische gemeente waar de kiezer die aangewezen is als gemachtigde, ingeschreven is. Aangezien de aanvraag, naar behoren ingevuld en ondertekend door zowel de volmachtgever als de gemachtigde, ingediend moet worden bij de diplomatieke of consulaire post, moet de aanvrager het aanvraagformulier bezorgen aan de gemachtigde die hij in die hoedanigheid aangewezen heeft, hem verzoeken de beweerde familieband of verwantschap voor echt te laten verklaren door de burgemeester van de gemeente waar hij ingeschreven is, en hem vervolgens het naar behoren ingevulde en ondertekende formulier terug te sturen.

Naarmate de aanvragen die de Belgische burgers die in het buitenland gevestigd zijn indienen om erkend te worden als kiezer voor de verkiezing van de federale Wetgevende Kamers, toekomen bij de Belgische diplomatieke of consulaire posten in het buitenland, worden zij door de post bezorgd aan het Ministerie van Buitenlandse Zaken, waar zij gecontroleerd worden op hun regelmatigheid. Vervolgens worden zij bezorgd aan het Ministerie van Justitie dat in voorkomend geval, dat wil zeggen voor zover de aanvrager in België verbleven heeft vooraleer zich in het buitenland te vestigen, er een uittreksel van zijn strafblad bijvoegt. De Minister van Justitie bezorgt de aanvragen vervolgens, in voorkomend geval behoorlijk voorzien van dit uittreksel, aan de gemeente van laatste verblijfplaats in België van de aanvrager - die moet het adres van die verblijfplaats vermelden op het aanvraagformulier als hij in België verbleven heeft vooraleer zich in het buitenland te vestigen - of, als hij nooit in België verbleven heeft, aan de Belgische gemeente van verblijfplaats van de gemachtigde die hij in die hoedanigheid aangewezen heeft om in zijn naam te stemmen voor de verkiezing van de federale Wetgevende Kamers.

De aanvragen worden bewaard in de gemeente waaraan zij bezorgd zijn.

Het gemeentebestuur dat de aanvraag ontvangt, gaat, ter ondersteuning van de elementen die deze bevat, met name op basis van het uittreksel van het strafblad van de aanvrager dat bijgevoegd is, ingeval hij in België verbleven heeft vooraleer zich in het buitenland te vestigen, na of hij de hoedanigheid van kiezer bezit, dat wil zeggen, of hij Belg is, of hij de volle leeftijd van achttien jaar bereikt heeft, en of hij geen veroordeling opgelopen heeft of het voorwerp geweest is van een beslissing die voor hem tot de schorsing van zijn kiesrechten geleid heeft, of tot de definitieve uitsluiting van die rechten.

Als blijkt dat de aanvrager de hoedanigheid van kiezer bezit, schrijft het gemeentebestuur hem in in het speciale register van de Belgische kiezers die in het buitenland gevestigd zijn, dat bedoeld wordt in artikel 11, § 1, van het Kieswetboek.

Net zoals in punt 1 hierboven gezegd is, worden in het register van de Belgische kiezers die in het buitenland gevestigd zijn, behalve de naam, voornamen, geboortedatum en volledig adres van de aanvrager, ook dezelfde gegevens vermeld over de kiezer die hij als gemachtigde aangewezen heeft om in zijn naam te stemmen voor de verkiezing van de federale Wetgevende Kamers (die gegevens staan op het aanvraagformulier).

Als de aanvrager daarentegen niet voldoet aan één of andere kiesbevoegdheidsvoorwaarde, met name als hij uitgesloten of geschorst is van zijn kiesrechten, wordt de naar behoren gemotiveerde beslissing van het college van burgemeester en schepenen houdende weigering tot inschrijving van de betrokkene in het register van de Belgische kiezers die in het buitenland gevestigd zijn, hem via de diplomatieke of consulaire post waarvan hij afhangt, meegedeeld binnen acht dagen na ontvangst van de aanvraag. De beslissingen houdende weigering tot inschrijving in het voormelde register van de Belgische kiezers die in het buitenland gevestigd zijn, moeten via de Belgische diplomatieke of consulaire post waarvan zij afhangen, gaan, en het is de ratione loci bevoegde post die de beslissing bezorgt aan haar bestemmeling.

Een procedure inzake bezwaarschrift en beroep tegen een dergelijke beslissing wordt ingesteld bij de voormelde wet van 18 december 1998 (cf. artikel 11, § 1, vierde lid en volgende, van het Kieswetboek, zoals het opnieuw opgenomen is door die wet). Deze procedure is gebaseerd op de procedure die van toepassing is op de Belgische onderdanen die ingeschreven zijn in een Belgische gemeente en die vinden dat zij onterecht uit de kiezerslijst weggelaten zijn (cf. artikelen 18 en volgende van het Kieswetboek) : het college van burgemeester en schepenen doet uitspraak over het bezwaarschrift, en in geval van behoud van de beslissing van weigering tot inschrijving in het kiezersregister, kan de in het buitenland gevestigde Belg hoger beroep instellen tegen deze beslissing, bij het Hof van Beroep van Brussel, dat uitspraak zal doen in laatste aanleg. Tegen de arresten die door het Hof van Beroep terzake gewezen worden, kan immers geen enkel beroep meer ingesteld worden. De proceduretermijnen werden aangepast om rekening te houden met de specifieke situatie van de Belg die in het buitenland verblijft. Bovendien worden de beslissingen van het college van burgemeester en schepenen aan de in het buitenland gevestigde Belgen betekend via de Belgische diplomatieke of consulaire post waarvan zij afhangen.

Nadat het gemeentebestuur de hoedanigheid van kiezer van de aanvrager gecontroleerd heeft, moet het dezelfde controle uitvoeren voor de gemachtigde die in die hoedanigheid door de aanvrager aangewezen is om in zijn naam te stemmen voor de verkiezing van de federale Wetgevende Kamers. Die controle gebeurt volgens dezelfde procedure als de in punt 1 hierboven beschreven procedure. Als blijkt dat de gemachtigde die in die hoedanigheid aangewezen is door de aanvrager, niet de hoedanigheid van kiezer heeft, moet het gemeentebestuur de aanvrager, via de diplomatieke of consulaire post waarvan hij afhangt, verzoeken een andere gemachtigde te kiezen 3. Geldigheidsperiode van de volmacht. Zowel in het eerste (cf. punt 1) als in het tweede (cf. punt 2) van de twee gevallen die hierboven uiteengezet zijn, is de volmacht waarbij de Belg die verklaart zich in het buitenland te willen vestigen (eerste geval), of de Belg die reeds in het buitenland gevestigd is (tweede geval), een kiezer die ingeschreven is in een Belgische gemeente, aanwijst om in zijn naam te stemmen voor de verkiezing van de federale Wetgevende Kamers, geldig tot 31 december van het jaar waarin hij opgesteld is, behalve als hij opgesteld is tussen 1 oktober en 31 december van dat jaar. In dat geval wordt zijn geldigheid verlengd tot 31 december van het volgende jaar.

Als de in het buitenland gevestigde Belgische kiezer wil dat de volmacht langer geldig blijft dan de hiervoor bepaalde termijn, moet hij, in de loop van de maand oktober van elk jaar, bij de Belgische diplomatieke of consulaire post van het ambtsgebied van zijn woonplaats in het buitenland, schriftelijk verklaren dat hij de volmacht waarbij hij een kiezer die ingeschreven is in een Belgische gemeente, aangewezen heeft om in zijn naam te stemmen voor de verkiezing van de federale Wetgevende Kamers, bevestigt. Hij moet daarvoor het formulier gebruiken waarvan het model als bijlage 3 van het voormelde koninklijk besluit van 5 februari 1999 opgenomen is. Die formulieren worden gratis afgeleverd in de Belgische diplomatieke en consulaire posten in het buitenland.

Dergelijke bevestigende verklaringen worden door de post, in de loop van de maand november van elk jaar, bezorgd aan de gemeente van laatste verblijfplaats in België van de aangever, of als hij nooit in België verbleven heeft, aan de gemeente van verblijfplaats in België van de gemachtigde die hij in die hoedanigheid aangewezen heeft om in zijn naam te stemmen voor de verkiezing van de federale Wetgevende Kamers.

Van zodra het college van burgemeester en schepenen van de in de vorige paragraaf bedoelde gemeente die bevestigende verklaringen ontvangt, vermeldt het in het speciale kiezersregister bedoeld in artikel 11, § 1, van het Kieswetboek, naast de naam van de kiezers waarop zij betrekking hebben, de datum waarop zij voor elk van hen erkend is : de vermelding van die datum betekent dat de betrokkone de hoedanigheid van kiezer behoudt, en dat de volmacht waarbij hij een kiezer die in een Belgische gemeente ingeschreven is, aangewezen heeft om in zijn naam te stemmen voor de verkiezing van de federale Wetgevende Kamers, geldig blijft tot 31 december van het jaar dat volgt op het jaar waarin de bevestigende verklaring opgesteld werd.

Wanneer de Belgische diplomatieke of consulaire post waarvan de aangever afhangt, een dergelijke bevestigende verklaring ontvangt, gaat hij na of die nog steeds voldoet aan de kiesbevoegdheidsvoorwaarden. Als blijkt dat de betrokkene niet meer voldoet aan één of andere kiesbevoegdheidsvoorwaarde, verliest de volmacht zijn geldigheid. In dat geval deelt de Belgische diplomatieke of consulaire post waarvan de aangever afhangt, dit mee aan het college van burgemeester en schepenen van de gemeente van laatste verblijfplaats in België van de aangever, of als die nooit in België verbleven heeft, van de gemeente van verblijfplaats in België van de gemachtigde die hij in die hoedanigheid aangewezen heeft om in zijn naam te stemmen voor de verkiezing van de federale Wetgevende Kamers.

Bij ontvangst van dit bericht schrapt het college van burgemeester en schepenen van die gemeente de betrokkene uit het speciale register van de Belgische kiezers die in het buitenland gevestigd zijn. Het deelt vervolgens deze behoorlijk gemotiveerde beslissing tot schrapping mee aan de betrokken kiezer, via de Belgische diplomatieke of consulaire post van het ambtsgebied van zijn woonplaats in het buitenland. De procedure inzake bezwaarschrift en beroep, die hierboven in punt 2 beschreven wordt, tegen de beslissingen van weigering tot inschrijving in het desbetreffende register, is van toepassing op de beslissingen van schrapping uit dat register. Wanneer de beslissing tot schrapping definitief geworden is, wordt de gemachtigde die door de aangever in die hoedanigheid aangewezen is, door het gemeentebestuur op de hoogte gebracht van het feit dat er een einde gesteld is aan zijn volmacht.

Als de in het buitenland gevestigde Belgische kiezer de volmacht waarbij hij een kiezer die ingeschreven is in een Belgische gemeente, gemachtigd heeft om in zijn naam te stemmen voor de verkiezing van de federale Wetgevende Kamers, niet bevestigt, verliest die volmacht zijn geldigheid op 31 december van het jaar waarin hij opgesteld is, of als hij opgesteld is tussen 1 oktober en 31 december van dat jaar, op 31 december van het volgende jaar.

Krachtens artikel 4, § 2, van het voormelde koninklijk besluit van 5 februari 1999, moet het gemeentebestuur elk jaar, in de loop van de maand januari, het overzicht opstellen van de kiezers die ingeschreven zijn in het register dat bedoeld wordt in artikel 11, § 1, van het Kieswetboek, voor wie het niet de bevestigende verklaring ontvangen heeft waarvan er sprake is in de voorgaande paragrafen.

Het gemeentebestuur vermeldt in dat register dat de kiezers die in dat overzicht opgenomen zijn, geschorst zijn in de uitoefening van hun stemrecht. De behoorlijk gemotiveerde beslissing houdende die schorsing wordt vervolgens meegedeeld aan de betrokken kiezers, via de Belgische diplomatieke of consulaire post van het ambtsgebied van hun woonplaats in het buitenland. De procedure inzake bezwaarschrift en beroep tegen de beslissingen van weigering tot inschrijving in dat register (cf. punt 2 hierboven) is van toepassing op de beslissingen houdende schorsing in de uitoefening van het stemrecht. Wanneer de beslissing tot schorsing definitief geworden is, wordt de gemachtigde die door de Belgische kiezer in het buitenland in die hoedanigheid aangewezen is om in zijn naam te stemmen, bovendien door het gemeentebestuur op de hoogte gebracht van het feit dat er een einde gesteld is aan zijn volmacht. 4. Intrekking van de volmacht (op initiatief van de volmachtgever) en afstand van de volmacht (op initiatief van de gemachtigde).a) Intrekking van de volmacht (op initiatief van de volmachtgever). Zolang de volmacht waarbij de Belgische kiezer die in het buitenland gevestigd is, een kiezer die ingeschreven is in een Belgische gemeente, aangewezen heeft om in zijn naam te stemmen voor de verkiezing van de federale Wetgevende Kamers, geldig is, kan hij op elk moment, en door een eenvoudige schriftelijke verklaring die hij bezorgt aan de Belgische diplomatieke of consulaire post van het ambtsgebied van zijn woonplaats in het buitenland, de volmacht die hij het laatst gegeven heeft, intrekken en een andere kiezer aanwijzen voor die doeleinden.

Hiervoor moet hij het formulier gebruiken waarvan het model als bijlage 4 bij het voormelde koninklijk besluit van 5 februari 1999 opgenomen is. Die formulieren worden gratis afgeleverd in de Belgische diplomatieke en consulaire posten in het buitenland.

Een dergelijke verklaring moet de naam, de voornamen en het adres van de in die hoedanigheid aangewezen nieuwe gemachtigde vermelden, en moet behoorlijk ingevuld en ondertekend worden door zowel de aangever als de nieuwe gemachtigde.

Wat de keuze van de nieuwe gemachtigde betreft, en de echtverklaring door de burgemeester van de gemeente waar die ingeschreven is, op het formulier van de volmacht zelf, van de beweerde familieband of verwantschap die de gemachtigde met de volmachtgever verbindt, alsook wat de controle betreft van de hoedanigheid van kiezer van de nieuwe gemachtigde die in die hoedanigheid aangewezen is, wordt er verwezen naar wat eerder onder de punten 1 en 2 gezegd is.

De verklaring houdende aanwijzing van de nieuwe gemachtigde wordt door de post bezorgd aan de gemeente van laatste verblijfplaats in België van de aangever, of als hij nooit in België verbleven heeft, aan de gemeente van verblijfplaats in België van de nieuwe gemachtigde die in die hoedanigheid aangewezen is. Van zodra het gemeentebestuur die verklaring ontvangt, schrijft het, in het kiezersregister bedoeld in artikel 11, § 1, van het Kieswetboek, naast de naam van de aangever, de gegevens (naam, voornamen en volledig adres) van de nieuwe gemachtigde die hij in die hoedanigheid aangewezen heeft. Bovendien deelt het aan de uitgesloten gemachtigde mee dat er een einde gesteld is aan zijn volmacht.

Als blijkt dat de nieuwe gemachtigde die in die hoedanigheid aangewezen is, niet voldoet aan één of andere kiesbevoegdheidsvoorwaarde, wordt de Belgische diplomatieke of consulaire post waarvan de aangever afhangt, daar zo snel mogelijk van op de hoogte gebracht door het college van burgemeester en schepenen van de gemeente die de verklaring ontvangen heeft, en zal de post de betrokkene verzoeken in voorkomend geval een andere gemachtigde te kiezen.

De volmacht houdende aanwijzing van de nieuwe gemachtigde is geldig tot 31 december van het jaar waarin hij opgesteld is, behalve als hij opgesteld is tussen 1 oktober en 31 december van dat jaar. In dat geval wordt zijn geldigheid verlengd tot 31 december van het volgende jaar. b) Afstand van de volmacht (op initiatief van de gemachtigde). De gemachtigde die in die hoedanigheid aangewezen is door een Belgische kiezer die in het buitenland gevestigd is, om in zijn naam te stemmen voor de verkiezing van de federale Wetgevende Kamers, kan op elk moment, door een eenvoudige schriftelijke verklaring die hij indient bij het college van burgemeester en schepenen van de gemeente van laatste verblijfplaats in België van de volmachtgever, of als die nooit in België verbleven heeft, van de gemeente in de bevolkingsregisters waarvan hij zelf ingeschreven is, afstand doen van de uitoefening van de volmacht die hem toegekend werd.

Hiervoor moet hij het verklaringsformulier gebruiken waarvan het model als bijlage 5 van het voormelde koninklijk besluit van 5 februari 1999 opgenomen is. Die formulieren kunnen gratis verkregen worden op het secretariaat van de gemeente.

Het college van burgemeester en schepenen van de gemeente die een dergelijke verklaring ontvangt, deelt dit zo snel mogelijk mee aan de Belgische diplomatieke of consulaire post van het ambtsgebied van de woonplaats van de volmachtgever in het buitenland, door hem een kopie van de verklaring te bezorgen.

De post brengt op zijn beurt de volmachtgever op de hoogte, dat wil zeggen de Belgische kiezer die in het buitenland gevestigd is, met het verzoek een nieuwe gemachtigde te kiezen om in zijn naam te stemmen voor de verkiezing van de federale Wetgevende Kamers.

Wanneer de volmachtgever gevolg geeft aan dat verzoek, bezorgt hij aan de Belgische diplomatieke of consulaire post waarvan hij afhangt, een nieuwe volmacht, naar behoren ingevuld, gedagtekend en ondertekend door hemzelf en door de nieuwe gemachtigde die hij in die hoedanigheid aanwijst om in zijn naam te stemmen. Die nieuwe volmacht wordt door de post bezorgd aan het college van burgemeester en schepenen van de gemeente van laatste verblijfplaats in België van de volmachtgever, of als hij nooit in België verbleven heeft, aan de gemeente van verblijfplaats in België van de nieuwe gemachtigde die in die hoedanigheid aangewezen is.

Van zodra het college van burgemeester en schepenen van de gemeente de nieuwe volmacht ontvangt, schrijft het in het kiezersregister bedoeld in artikel 11, § 1, van het Kieswetboek, naast de naam van de Belgische kiezer die in het buitenland gevestigd is, de gegevens van de nieuwe gemachtigde (naam, voornamen en volledig adres) die hij in die hoedanigheid aangewezen heeft om in zijn naam te stemmen voor de verkiezing van de federale Wetgevende Kamers.

Wat de keuze van de nieuwe gemachtigde betreft, en de echtverklaring door de burgemeester van de gemeente waar die ingeschreven is, op het formulier van de volmacht zelf, van de beweerde familieband of verwantschap die de gemachtigde met de volmachtgever verbindt, alsook wat de controle betreft van de hoedanigheid van kiezer van de nieuwe gemachtigde die in die hoedanigheid aangewezen is, wordt er verwezen naar wat eerder onder de punten 1 en 2 gezegd is. Als blijkt dat de nieuwe gemachtigde die in die hoedanigheid aangewezen is, niet voldoet aan één of andere kiesbevoegdheidsvoorwaarde, wordt de Belgische diplomatieke of consulaire post waarvan de volmachtgever afhangt daar zo snel mogelijk op de hoogte van gebracht door het college van burgemeester en schepenen van de gemeente die de nieuwe volmacht ontvangen heeft, en zal de post de betrokkene verzoeken om in voorkomend geval een andere gemachtigde te kiezen.

Wat de geldigheidsperiode van de nieuwe volmacht betreft, wordt er verwezen naar wat hierboven gezegd is (in fine onder letter a).

Als de volmachtgever nalaat een nieuwe gemachtigde aan te wijzen binnen de dertig dagen van het verzoek dat daartoe aan hem gericht wordt door de Belgische diplomatieke of consulaire post van het ambtsgebied van zijn woonplaats in het buitenland, deelt de post dit zo snel mogelijk mee aan het college van burgemeester en schepenen van de gemeente van laatste verblijfplaats in België van de volmachtgever, of als hij nooit in België verbleven heeft, van de gemeente in de bevolkingsregisters waarvan de gemachtigde ingeschreven is die afstand gedaan heeft van de uitoefening van zijn volmacht.

Van zodra het college van burgemeester en schepenen van de in de vorige paragraaf bedoelde gemeente dit bericht ontvangt, vermeldt het in het kiezersregister bedoeld in artikel 11, § 1, van het Kieswetboek, dat de volmachtgever geschorst is in de uitoefening van zijn stemrecht. Het betekent vervolgens deze behoorlijk gemotiveerde beslissing tot schorsing aan de betrokken Belgische kiezer die in het buitenland gevestigd is, via de Belgische diplomatieke of consulaire post waarvan hij afhangt. De procedure inzake bezwaarschrift en beroep tegen de beslissingen tot weigering van inschrijving in het kiezersregister bedoeld in artikel 11, § 1, van het Kieswetboek (hierboven toegelicht onder punt 2), is van toepassing op een dergelijke beslissing tot schorsing. 5. Procedure volgens welke de gemachtigde mag stemmen in naam van een Belgische kiezer die in het buitenland gevestigd is, en die hem daartoe in die hoedanigheid aangewezen heeft. De Belgische kiezers die in het buitenland gevestigd zijn en die in die hoedanigheid ingeschreven zijn in het kiezersregister (bedoeld in artikel 11, § 1, van het Kieswetboek) van de gemeente van hun laatste verblijfplaats in België of, als zij nooit in België verbleven hebben, van de gemeente van verblijfplaats in België van de gemachtigde die zij in die hoedanigheid aangewezen hebben om in hun naam te stemmen voor de verkiezing van de federale Wetgevende Kamers, worden niet voor de stemming opgeroepen als de kiescolleges samengevoegd zijn om over te gaan tot de verkiezing van die vergaderingen.

Zoals hierboven reeds aangegeven werd, moet elke gemeente, van zodra er verkiezingen voor de Kamer en de Senaat georganiseerd worden, op de door artikel 10 van het Kieswetboek bepaalde datum, op basis van het register dat bedoeld wordt in de vorige paragraaf, de lijst van de Belgische kiezers die in het buitenland gevestigd zijn, opstellen (artikel 11, § 2, van het Kieswetboek). Deze lijst moet voor elk van hen hun naam, voornamen, geboortedatum, geslacht en volledig adres vermelden, evenals dezelfde gegevens voor de kiezer die zij als gemachtigde aangewezen hebben om in hun naam te stemmen.

Artikel 107ter van het Kieswetboek, zoals het opnieuw opgenomen is bij de wet van 18 december 1998, verplicht de gemeenten om, wanneer zij de kiezers die door een in het buitenland gevestigde Belgische kiezer aangewezen zijn als gemachtigde, oproepen voor de stemming, bij hun oproepingsbrief voor de verkiezing een uittreksel van de volmacht te voegen die hen machtigt om in naam van hun volmachtgever te stemmen.

Deze procedure zorgt niet voor problemen wanneer de Belgische kiezer in het buitenland nooit in België verbleven heeft, omdat hij in dat geval ingeschreven is als kiezer in de gemeente waar de gemachtigde die hij in die hoedanigheid aangewezen heeft om in zijn naam te stemmen, ingeschreven is. Wanneer die gemeente de gemachtigde oproept voor de stemming, kan zij gemakkelijk, zoals de wet het voorschrijft, bij de oproepingsbrief een uittreksel voegen van de volmacht die hem machtigt om in naam van zijn volmachtgever te stemmen.

Wanneer de Belgische kiezer die in het buitenland gevestigd is, in België verbleven heeft vooraleer zich in het buitenland te vestigen, is hij ingeschreven als kiezer in de Belgische gemeente waar hij het laatst verbleven heeft vooraleer zich in het buitenland te vestigen.

In dat geval moet er een onderscheid gemaakt worden tussen twee hypothesen : - de eerste hypothese is die waarin de in die hoedanigheid aangewezen gemachtigde ingeschreven is in de bevolkingsregisters van dezelfde gemeente : in dat geval zorgt de procedure die voorgeschreven wordt door het voormelde artikel 107ter van het Kieswetboek, evenmin voor enige problemen; - de tweede hypothese is die waarin de in die hoedanigheid aangewezen gemachtigde ingeschreven is in de bevolkingsregisters van een andere gemeente dan die waar de volmachtgever zelf ingeschreven is als kiezer : in dat geval vraagt de naleving van de procedure die voorgeschreven wordt door het voormelde artikel 107ter van het Kieswetboek, dat de gemeente waar de volmachtgever als kiezer ingeschreven is in het register bedoeld in artikel 11, § 1, van het Kieswetboek, van zodra de datum van de verkiezingen voor de Kamer en de Senaat vastgesteld is, onverwijld aan de gemeente waar de gemachtigde ingeschreven is, een uittreksel van de volmacht bezorgt die de gemachtigde machtigt om in naam van de in het buitenland gevestigde Belgische kiezer te stemmen.

Om taalproblemen te vermijden op het ogenblik van de stemming en overeenkomstig artikel 1, § 1, 5°, van de wetten op het gebruik van de talen in bestuurszaken, gecoördineerd op 18 juli 1966, moet de volmacht waarbij de Belgische kiezer die in het buitenland gevestigd is, een kiezer die in een Belgische gemeente ingeschreven is, machtigt om in zijn naam te stemmen, opgesteld zijn in de taal van de gemeente waar de volmachtgever ingeschreven is in het kiezersregister dat bedoeld wordt in artikel 11, § 1, van het Kieswetboek. Wanneer deze gemeente tweetalig is of taalfaciliteiten heeft, mag de volmacht zonder onderscheid opgesteld zijn in die taal van de twee talen, waarvan het gebruik toegestaan is krachtens de voormelde gecoördineerde taalwetten.

Om te mogen stemmen in naam van zijn volmachtgever in de gemeente waar die ingeschreven is als kiezer, moet de gemachtigde, behalve zijn eigen identiteitskaart, zijn eigen oproepingsbrief voor de stemming voorleggen, evenals het uittreksel van de volmacht waarvan hierboven sprake is, dat hem machtigt om te stemmen in naam van een in het buitenland gevestigde Belgische kiezer, en een getuigschrift dat aantoont dat die laatste nog steeds in leven is.

Dit getuigschrift moet overeenstemmen met het model dat als bijlage 6 van het voormelde koninklijk besluit van 5 februari 1999 opgenomen is, en mag niet ouder zijn dan vijftien dagen op de dag van de verkiezing waarvoor het voorgelegd moet worden door de gemachtigde opdat die zou mogen stemmen in naam van zijn volmachtgever.

Aangezien dit getuigschrift krachtens artikel 147ter, § 1, vierde lid, van het Kieswetboek, zoals het opnieuw opgenomen is bij de wet van 18 december 1998, uitgereikt wordt door de Belgische diplomatieke en consulaire posten in het buitenland, moet de volmachtgever dit verkrijgen bij de diplomatieke of consulaire post van het ambtsgebied van zijn woonplaats in het buitenland, en het tijdig bezorgen aan de gemachtigde die hij in die hoedanigheid aangewezen heeft om in zijn naam te stemmen.

Gelieve in de volgende uitgave van het Bestuursmemoriaal de datum te vermelden waarop deze omzendbrief bekendgemaakt zal zijn in het Belgisch Staatsblad.

Brussel, 5 februari 1999.

De Minister van Binnenlandse Zaken, L. Van Den Bossche.