Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Wet van 14/12/2000
← Terug naar "Wet tot vaststelling van sommige aspecten van de organisatie van de arbeidstijd in openbare sector "
Wet tot vaststelling van sommige aspecten van de organisatie van de arbeidstijd in openbare sector Wet tot vaststelling van sommige aspecten van de organisatie van de arbeidstijd in openbare sector
MINISTERIE VAN AMBTENARENZAKEN MINISTERIE VAN AMBTENARENZAKEN
14 DECEMBER 2000. - Wet tot vaststelling van sommige aspecten van de 14 DECEMBER 2000. - Wet tot vaststelling van sommige aspecten van de
organisatie van de arbeidstijd in openbare sector (1) organisatie van de arbeidstijd in openbare sector (1)
ALBERT II, Koning der Belgen, ALBERT II, Koning der Belgen,
Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet. Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.
De Kamers hebben aangenomen en Wij bekrachtigen hetgeen volgt : De Kamers hebben aangenomen en Wij bekrachtigen hetgeen volgt :
HOOFDSTUK I. - Algemene bepalingen HOOFDSTUK I. - Algemene bepalingen

Artikel 1.Deze wet regelt een aangelegenheid als bedoeld in artikel

Artikel 1.Deze wet regelt een aangelegenheid als bedoeld in artikel
78 van de Grondwet. 78 van de Grondwet.

Art. 2.Bij deze wet wordt de richtlijn 93/104/EEG van de Raad van 23

Art. 2.Bij deze wet wordt de richtlijn 93/104/EEG van de Raad van 23
november 1993 betreffende sommige aspecten van de organisatie van de november 1993 betreffende sommige aspecten van de organisatie van de
arbeidstijd omgezet. arbeidstijd omgezet.
HOOFDSTUK II. - Definities en toepassingsgebied HOOFDSTUK II. - Definities en toepassingsgebied

Art. 3.Voor de toepassing van deze wet wordt verstaan onder :

Art. 3.Voor de toepassing van deze wet wordt verstaan onder :
1° werknemers : de personen die, krachtens een arbeidsrelatie van 1° werknemers : de personen die, krachtens een arbeidsrelatie van
statutaire of van contractuele aard, met inbegrip van de stagiairs en statutaire of van contractuele aard, met inbegrip van de stagiairs en
de tijdelijken, arbeid verrichten onder het gezag van een ander de tijdelijken, arbeid verrichten onder het gezag van een ander
persoon; persoon;
2° werkgevers : de personen die de onder 1° genoemde personen 2° werkgevers : de personen die de onder 1° genoemde personen
tewerkstellen. tewerkstellen.

Art. 4.Deze wet is van toepassing op de werknemers die in de

Art. 4.Deze wet is van toepassing op de werknemers die in de
overheidssector tewerkgesteld zijn en op hun werkgevers, met overheidssector tewerkgesteld zijn en op hun werkgevers, met
uitzondering van : uitzondering van :
1° de instellingen die een industriële of commerciële activiteit 1° de instellingen die een industriële of commerciële activiteit
uitoefenen en de instellingen die geneeskundige, profylactische of uitoefenen en de instellingen die geneeskundige, profylactische of
hygiënische verzorging verlenen; hygiënische verzorging verlenen;
2° de contractuele werknemers in dienst genomen voor behoeften in het 2° de contractuele werknemers in dienst genomen voor behoeften in het
buitenland. buitenland.
De hoofdstukken III en IV van deze wet zijn niet van toepassing op de De hoofdstukken III en IV van deze wet zijn niet van toepassing op de
personeelsleden onderworpen aan de wet van 7 december 1998 tot personeelsleden onderworpen aan de wet van 7 december 1998 tot
organisatie van een geïntegreerde politiedienst, gestructureerd op organisatie van een geïntegreerde politiedienst, gestructureerd op
twee niveaus en op het militair personeel, noch op het burgerlijk twee niveaus en op het militair personeel, noch op het burgerlijk
personeel waarvan de aanwezigheid vereist is bij de militairen die personeel waarvan de aanwezigheid vereist is bij de militairen die
prestaties verrichten in de deelstand « intensieve dienst », « prestaties verrichten in de deelstand « intensieve dienst », «
hulpverlening » en « operationele inzet ». De Koning stelt, bij een hulpverlening » en « operationele inzet ». De Koning stelt, bij een
besluit vastgesteld na overleg in de Ministerraad, besluit vastgesteld na overleg in de Ministerraad,
minimumvoorschriften op het vlak van veiligheid en gezondheid inzake minimumvoorschriften op het vlak van veiligheid en gezondheid inzake
organisatie van de arbeidstijd en bijzondere bepalingen inzake organisatie van de arbeidstijd en bijzondere bepalingen inzake
nachtarbeid vast die aangepast zijn aan de specifieke opdrachten die nachtarbeid vast die aangepast zijn aan de specifieke opdrachten die
deze werknemers moeten vervullen en waarborgt hun daarbij niettemin deze werknemers moeten vervullen en waarborgt hun daarbij niettemin
een beschermingsniveau dat gelijkwaardig is aan dat van de andere een beschermingsniveau dat gelijkwaardig is aan dat van de andere
werknemers die door deze wet beoogd worden. werknemers die door deze wet beoogd worden.
HOOFDSTUK III. - Arbeids- en rusttijden HOOFDSTUK III. - Arbeids- en rusttijden

Art. 5.§ 1. De werknemers hebben in elk tijdvak van vierentwintig uur

Art. 5.§ 1. De werknemers hebben in elk tijdvak van vierentwintig uur
tussen de beëindiging en de hervatting van de arbeid recht op ten tussen de beëindiging en de hervatting van de arbeid recht op ten
minste elf opeenvolgende uren rust. minste elf opeenvolgende uren rust.
§ 2. Van paragraaf 1 kan worden afgeweken : § 2. Van paragraaf 1 kan worden afgeweken :
1° wanneer het gaat om werknemers die een leidende functie uitoefenen 1° wanneer het gaat om werknemers die een leidende functie uitoefenen
of die over een autonome beslissingsbevoegdheid beschikken; of die over een autonome beslissingsbevoegdheid beschikken;
2° voor de werkzaamheden waarbij de werkplaats en de standplaats van 2° voor de werkzaamheden waarbij de werkplaats en de standplaats van
de werknemer ver van elkaar verwijderd zijn of waarbij de de werknemer ver van elkaar verwijderd zijn of waarbij de
verschillende werkplaatsen van de werknemer ver van elkaar verwijderd verschillende werkplaatsen van de werknemer ver van elkaar verwijderd
zijn; zijn;
3° voor bewakings-, toezicht- en wachtdiensten die verband houden met 3° voor bewakings-, toezicht- en wachtdiensten die verband houden met
de noodzakelijke bescherming van goederen en personen; de noodzakelijke bescherming van goederen en personen;
4° in opvoedings- en opvangtehuizen; 4° in opvoedings- en opvangtehuizen;
5° voor de werkzaamheden die gekenmerkt worden door de noodzaak om de 5° voor de werkzaamheden die gekenmerkt worden door de noodzaak om de
continuïteit van de dienst of de productie te verzekeren; continuïteit van de dienst of de productie te verzekeren;
6° in geval van dringende werken aan machines of materieel; 6° in geval van dringende werken aan machines of materieel;
7° in geval van arbeid die door een onvoorziene noodzakelijkheid wordt 7° in geval van arbeid die door een onvoorziene noodzakelijkheid wordt
vereist; vereist;
8° in geval van voorzienbare activiteitstoename; 8° in geval van voorzienbare activiteitstoename;
9° om het hoofd te beiden aan een voorgekomen of dreigend ongeval 9° om het hoofd te beiden aan een voorgekomen of dreigend ongeval
10° wanneer het werk georganiseerd is in continudienst of met 10° wanneer het werk georganiseerd is in continudienst of met
opeenvolgende ploegen, alleen in het geval van verandering van ploeg, opeenvolgende ploegen, alleen in het geval van verandering van ploeg,
zonder dat een werknemer aan het werk mag worden gehouden in twee zonder dat een werknemer aan het werk mag worden gehouden in twee
opeenvolgende ploegen; opeenvolgende ploegen;
11° voor de werkzaamheden die gekenmerkt worden door onderbroken 11° voor de werkzaamheden die gekenmerkt worden door onderbroken
arbeidsperiodes; arbeidsperiodes;
12° voor de diensten die bijdragen tot de burgerlijke, openbare en 12° voor de diensten die bijdragen tot de burgerlijke, openbare en
militaire veiligheid. militaire veiligheid.
De Koning kan onder de door Hem te stellen voorwaarden toestaan dat er De Koning kan onder de door Hem te stellen voorwaarden toestaan dat er
van § 1 wordt afgeweken in sommige bedrijfstakken of voor het van § 1 wordt afgeweken in sommige bedrijfstakken of voor het
uitvoeren van sommige werken. uitvoeren van sommige werken.
§ 3. Behalve in de gevallen vermeld in § 2, eerste lid, 3°, 4°, 6°, § 3. Behalve in de gevallen vermeld in § 2, eerste lid, 3°, 4°, 6°,
9°, 12° en tweede lid, mag de arbeidsduur niet meer bedragen dan elf 9°, 12° en tweede lid, mag de arbeidsduur niet meer bedragen dan elf
uur per dag, zelfs niet bij de gelijktijdige toepassing van uur per dag, zelfs niet bij de gelijktijdige toepassing van
verschillende bepalingen. verschillende bepalingen.
§ 4. Behalve in het geval vermeld in § 2, 1°, worden de afwijkingen § 4. Behalve in het geval vermeld in § 2, 1°, worden de afwijkingen
slechts toegestaan op voorwaarde dat gelijkwaardige periodes van slechts toegestaan op voorwaarde dat gelijkwaardige periodes van
inhaalrust toegekend worden in de loop van de veertien volgende dagen. inhaalrust toegekend worden in de loop van de veertien volgende dagen.
Deze periode van veertien dagen kan door de Koning worden aangepast. Deze periode van veertien dagen kan door de Koning worden aangepast.

Art. 6.§ 1. Wanneer de arbeidstijd per dag meer dan zes uur bedraagt,

Art. 6.§ 1. Wanneer de arbeidstijd per dag meer dan zes uur bedraagt,
wordt een half uur rust toegekend. wordt een half uur rust toegekend.
§ 2. Van paragraaf 1 kan worden afgeweken : § 2. Van paragraaf 1 kan worden afgeweken :
1° voor de diensten die bijdrage en tot de burgerlijke, openbare en 1° voor de diensten die bijdrage en tot de burgerlijke, openbare en
militaire veiligheid; militaire veiligheid;
2° in opvoedings- en opvangtehuizen. 2° in opvoedings- en opvangtehuizen.
In deze gevallen worden bijzondere beschermingsmaatregelen ten gunste In deze gevallen worden bijzondere beschermingsmaatregelen ten gunste
van de werknemers genomen door de Koning. van de werknemers genomen door de Koning.

Art. 7.§ 1. Het is verboden werknemers 's zondags tewerk te stellen.

Art. 7.§ 1. Het is verboden werknemers 's zondags tewerk te stellen.
§ 2. Van paragraaf 1 kan worden afgeweken : § 2. Van paragraaf 1 kan worden afgeweken :
1° wanneer het gaat om werknemers die een leidende functie uitoefenen 1° wanneer het gaat om werknemers die een leidende functie uitoefenen
of die over een autonome beslissingsbevoegdheid beschikken; of die over een autonome beslissingsbevoegdheid beschikken;
2° voor de werkzaamheden waarbij de werkplaats en de standplaats van 2° voor de werkzaamheden waarbij de werkplaats en de standplaats van
de werknemer ver van elkaar verwijderd zijn of waarbij de de werknemer ver van elkaar verwijderd zijn of waarbij de
verschillende werkplaatsen van de werknemer ver van elkaar verwijderd verschillende werkplaatsen van de werknemer ver van elkaar verwijderd
zijn; zijn;
3° voor bewakings-, toezicht- en wachtdiensten die verband houden met 3° voor bewakings-, toezicht- en wachtdiensten die verband houden met
de noodzakelijke bescherming van goederen en personen; de noodzakelijke bescherming van goederen en personen;
4° voor de werkzaamheden die gekenmerkt worden door de noodzaak om de 4° voor de werkzaamheden die gekenmerkt worden door de noodzaak om de
continuïteit van de dienst of de productie te verzekeren; continuïteit van de dienst of de productie te verzekeren;
5° voor de uitvoering van onderhoudswerken; 5° voor de uitvoering van onderhoudswerken;
6° in geval van dringende werken aan machines of materieel; 6° in geval van dringende werken aan machines of materieel;
7° in geval van arbeid die door een onvoorziene noodzakelijkheid wordt 7° in geval van arbeid die door een onvoorziene noodzakelijkheid wordt
vereist; vereist;
8° in geval van voorzienbare activiteitstoename; 8° in geval van voorzienbare activiteitstoename;
9° om het hoofd te bieden aan een voorgekomen of dreigend ongeval; 9° om het hoofd te bieden aan een voorgekomen of dreigend ongeval;
10° wanneer het werk georganiseerd is in continudienst of met 10° wanneer het werk georganiseerd is in continudienst of met
opeenvolgende ploegen, alleen in het geval van verandering van ploeg, opeenvolgende ploegen, alleen in het geval van verandering van ploeg,
zonder dat een werknemer aan het werk mag worden gehouden in twee zonder dat een werknemer aan het werk mag worden gehouden in twee
opeenvolgende ploegen; opeenvolgende ploegen;
11° voor de werkzaamheden die gekenmerkt worden door onderbroken 11° voor de werkzaamheden die gekenmerkt worden door onderbroken
arbeidsperiodes; arbeidsperiodes;
12° voor de diensten de bijdragen tot de burgerijke, openbare en 12° voor de diensten de bijdragen tot de burgerijke, openbare en
militaire veiligheid; militaire veiligheid;
13° in de politie- en veiligheidsdiensten; 13° in de politie- en veiligheidsdiensten;
14° in de magistratuur, de griffie- en parketdiensten; 14° in de magistratuur, de griffie- en parketdiensten;
15° voor de uitvoering van controle- en inspectieopdrachten; 15° voor de uitvoering van controle- en inspectieopdrachten;
16° voor de uitvoering van wetenschappelijke observatieopdrachten; 16° voor de uitvoering van wetenschappelijke observatieopdrachten;
17° voor de organisatie van selectie-, wervings- of 17° voor de organisatie van selectie-, wervings- of
bevorderingsexamens; bevorderingsexamens;
18° voor personen die geneeskundige, profylactische of hygiënische 18° voor personen die geneeskundige, profylactische of hygiënische
verzorging verlenen; verzorging verlenen;
19° in opvoedings- en opvangtehuizen; 19° in opvoedings- en opvangtehuizen;
20° in strafinrichtingen, gesloten of halfgesloten inrichtingen; 20° in strafinrichtingen, gesloten of halfgesloten inrichtingen;
21° in instellingen van culturele en/of toeristische aard en voor het 21° in instellingen van culturele en/of toeristische aard en voor het
organiseren van culturele en/of toeristische manifestaties; organiseren van culturele en/of toeristische manifestaties;
22° in ondernemingen voor radio- en televisie-uitzendingen; 22° in ondernemingen voor radio- en televisie-uitzendingen;
23° wanneer het gaat om scheeps- of luchtvaartpersoneel. 23° wanneer het gaat om scheeps- of luchtvaartpersoneel.
De Koning kan onder de door Hem te stellen voorwaarden toestaan dat er De Koning kan onder de door Hem te stellen voorwaarden toestaan dat er
van § 1 wordt afgeweken in sommige bedrijfstakken of voor het van § 1 wordt afgeweken in sommige bedrijfstakken of voor het
uitvoeren van sommige werken. uitvoeren van sommige werken.
§ 3. Behalve in het geval vermeld in § 2, 1°, worden de afwijkingen § 3. Behalve in het geval vermeld in § 2, 1°, worden de afwijkingen
slechts toegestaan op voorwaarde dat gelijkwaardige periodes van slechts toegestaan op voorwaarde dat gelijkwaardige periodes van
inhaalrust toegekend worden in de loop van de veertien volgende dagen. inhaalrust toegekend worden in de loop van de veertien volgende dagen.
Deze periode van veertien dagen kan door de Koning worden aangepast. Deze periode van veertien dagen kan door de Koning worden aangepast.
§ 4. De duur van de dagelijkse rusttijd toegekend krachtens artikel 5 § 4. De duur van de dagelijkse rusttijd toegekend krachtens artikel 5
komt bovenop de zondagsrust bedoeld in § 1 of bovenop de inhaalrust komt bovenop de zondagsrust bedoeld in § 1 of bovenop de inhaalrust
bedoeld in § 3 zodanig dat de werknemer geniet van een bedoeld in § 3 zodanig dat de werknemer geniet van een
werkonderbreking van vijfendertig opeenvolgende uren. werkonderbreking van vijfendertig opeenvolgende uren.
Van het eerste lid kan worden afgeweken, in de gevallen bedoeld in Van het eerste lid kan worden afgeweken, in de gevallen bedoeld in
artikel 5, § 2. artikel 5, § 2.

Art. 8.§ 1. De arbeidsduur van de werknemers mag niet meer dan

Art. 8.§ 1. De arbeidsduur van de werknemers mag niet meer dan
gemiddeld achtendertig uren per week belopen over een gemiddeld achtendertig uren per week belopen over een
referentieperiode van vier maanden. referentieperiode van vier maanden.
Onder arbeidsduur wordt verstaan de tijd gedurende welke de werknemer Onder arbeidsduur wordt verstaan de tijd gedurende welke de werknemer
ter beschikking is van de werkgever. ter beschikking is van de werkgever.
§ 2. De arbeidsduur mag niet meer dan vijftig uren per week bedragen § 2. De arbeidsduur mag niet meer dan vijftig uren per week bedragen
behalve : behalve :
1° in geval van dringende werken aan machines of materieel; 1° in geval van dringende werken aan machines of materieel;
2° om het hoofd te bieden aan een voorgekomen of dreigend ongeval; 2° om het hoofd te bieden aan een voorgekomen of dreigend ongeval;
3° in opvoedings- en opvangtehuizen. 3° in opvoedings- en opvangtehuizen.
De Koning kan, onder de door Hem te stellen voorwaarden toestaan dat De Koning kan, onder de door Hem te stellen voorwaarden toestaan dat
de grens van vijftig uur per week overschreden wordt in sommige de grens van vijftig uur per week overschreden wordt in sommige
bedrijfstakken of voor het uitvoeren van sommige werken. bedrijfstakken of voor het uitvoeren van sommige werken.
§ 3. Inhaalverlof dat overeenkomt met het overschrijden van de in § 1 § 3. Inhaalverlof dat overeenkomt met het overschrijden van de in § 1
vastgestelde wekelijkse arbeidsbeperking wordt toegekend binnen de in vastgestelde wekelijkse arbeidsbeperking wordt toegekend binnen de in
§ 1 bedoelde referentieperiode. § 1 bedoelde referentieperiode.

Art. 9.De werknemers hebben recht op betaald jaarlijks vakantieverlof

Art. 9.De werknemers hebben recht op betaald jaarlijks vakantieverlof
waarvan de minimumduur vierentwintig werkdagen voor volledige waarvan de minimumduur vierentwintig werkdagen voor volledige
prestaties bedraagt. prestaties bedraagt.
De minimumperiode van betaald jaarlijks vakantieverlof mag niet De minimumperiode van betaald jaarlijks vakantieverlof mag niet
vervangen worden door een financiële vergoeding, behalve in geval van vervangen worden door een financiële vergoeding, behalve in geval van
einde van arbeidsrelatie. einde van arbeidsrelatie.
HOOFDSTUK IV. - Bijzondere bepalingen betreffende nachtarbeid HOOFDSTUK IV. - Bijzondere bepalingen betreffende nachtarbeid
Afdeling 1. - Het verbod op nachtarbeid Afdeling 1. - Het verbod op nachtarbeid

Art. 10.De werknemers mogen geen nachtarbeid verrichten.

Art. 10.De werknemers mogen geen nachtarbeid verrichten.
Onder nachtarbeid word verstaan de arbeid verricht tussen twintig en Onder nachtarbeid word verstaan de arbeid verricht tussen twintig en
zes uur. zes uur.
Afdeling 2. - Afwijkingen op het verbod op nachtarbeid Afdeling 2. - Afwijkingen op het verbod op nachtarbeid

Art. 11.In afwijking van artikel 10 mag nachtarbeid worden verricht

Art. 11.In afwijking van artikel 10 mag nachtarbeid worden verricht
voor zover de aard van de werken of de activiteit dit rechtvaardigt : voor zover de aard van de werken of de activiteit dit rechtvaardigt :
1° wanneer het gaat om werknemers die een leidende functie uitoefenen 1° wanneer het gaat om werknemers die een leidende functie uitoefenen
of die over een autonome beslissingsbevoegdheid beschikken; of die over een autonome beslissingsbevoegdheid beschikken;
2° voor de uitvoering van werkzaamheden naar aanleiding van late 2° voor de uitvoering van werkzaamheden naar aanleiding van late
vergaderingen; vergaderingen;
3° voor de diensten die bijdragen tot de burgerlijke, openbare en 3° voor de diensten die bijdragen tot de burgerlijke, openbare en
militaire veiligheid; militaire veiligheid;
4° in de politie- en veiligheidsdiensten; 4° in de politie- en veiligheidsdiensten;
5° in de magistratuur, de griffie- en parketdiensten; 5° in de magistratuur, de griffie- en parketdiensten;
6° voor de uitvoering van controle- en inspectieopdrachten; 6° voor de uitvoering van controle- en inspectieopdrachten;
7° voor de uitvoering van wetenschappelijke observatieopdrachten; 7° voor de uitvoering van wetenschappelijke observatieopdrachten;
8° om het hoofd te bieden aan een voorgekomen of dreigend ongeval; 8° om het hoofd te bieden aan een voorgekomen of dreigend ongeval;
9° voor personen die geneeskundige, profylactische of hygiënische 9° voor personen die geneeskundige, profylactische of hygiënische
verzorging verlenen; verzorging verlenen;
10° in opvoedings- en opvangtehuizen; 10° in opvoedings- en opvangtehuizen;
11° in strafinrichtingen, gesloten of halfgesloten inrichtingen; 11° in strafinrichtingen, gesloten of halfgesloten inrichtingen;
12° in instellingen van culturele en/of toeristische aard en voor het 12° in instellingen van culturele en/of toeristische aard en voor het
organiseren van culturele en/of toeristische manifestaties; organiseren van culturele en/of toeristische manifestaties;
13° in ondernemingen voor radio- en televisieuitzendingen; 13° in ondernemingen voor radio- en televisieuitzendingen;
14° wanneer het gaat om scheeps- of luchtvaartpersoneel; 14° wanneer het gaat om scheeps- of luchtvaartpersoneel;
15° voor de uitvoering van onderhoudswerken; 15° voor de uitvoering van onderhoudswerken;
16° voor werken die, gezien de aard ervan, niet mogen onderbroken of 16° voor werken die, gezien de aard ervan, niet mogen onderbroken of
uitgesteld worden of slechts op bepaalde uren kunnen plaatsvinden; uitgesteld worden of slechts op bepaalde uren kunnen plaatsvinden;
17° voor het schoonmaken, herstellen en onderhouden voor zover deze 17° voor het schoonmaken, herstellen en onderhouden voor zover deze
werkzaamheden voor de regelmatige voortzetting van het bedrijf nodig werkzaamheden voor de regelmatige voortzetting van het bedrijf nodig
zijn; zijn;
18° voor dringende arbeid aan machines of materieel voor zover de 18° voor dringende arbeid aan machines of materieel voor zover de
uitvoering ervan buiten de arbeidsuren onontbeerlijk is om een uitvoering ervan buiten de arbeidsuren onontbeerlijk is om een
ernstige belemmering van de normale werking van het bedrijf te ernstige belemmering van de normale werking van het bedrijf te
voorkomen; voorkomen;
19° voor arbeid die door een onvoorziene noodzakelijkheid wordt 19° voor arbeid die door een onvoorziene noodzakelijkheid wordt
vereist; vereist;
20° voor bewakings-, toezicht- en wachtdiensten die verband houden met 20° voor bewakings-, toezicht- en wachtdiensten die verband houden met
de noodzakelijke bescherming van goederen en personen; de noodzakelijke bescherming van goederen en personen;
21° voor het uitvoeren van arbeid in opeenvolgende ploegen; 21° voor het uitvoeren van arbeid in opeenvolgende ploegen;
22° voor het uitvoeren van werken waarvoor een permanentie 22° voor het uitvoeren van werken waarvoor een permanentie
noodzakelijk word geacht; noodzakelijk word geacht;
23° wanneer de verwerkte stoffen zeer snel kunnen ontaarden. 23° wanneer de verwerkte stoffen zeer snel kunnen ontaarden.
In afwijking van ditzelfde artikel 10 kan de Koning onder de door Hem In afwijking van ditzelfde artikel 10 kan de Koning onder de door Hem
te stelleln voorwaarden nachtarbeid toestaan in sommige bedrijfstakken te stelleln voorwaarden nachtarbeid toestaan in sommige bedrijfstakken
of voor het uitvoeren van sommige werken. of voor het uitvoeren van sommige werken.
Afdeling 3. - Begeleidingsmaatregelen voor nachtarbeiders Afdeling 3. - Begeleidingsmaatregelen voor nachtarbeiders

Art. 12.§ 1. Deze afdeling is van toepassing op de werkgevers en de

Art. 12.§ 1. Deze afdeling is van toepassing op de werkgevers en de
werknemers die zij gewoonlijk tewerkstellen in arbeidsregelingen met werknemers die zij gewoonlijk tewerkstellen in arbeidsregelingen met
prestaties tussen twintig en zes uur, met uitsluiting van : prestaties tussen twintig en zes uur, met uitsluiting van :
1° de werknemers die uitsluitend prestaties verrichten tussen zes en 1° de werknemers die uitsluitend prestaties verrichten tussen zes en
tweeëntwintig uur; tweeëntwintig uur;
2° de werknemers die gewoonlijk beginnen te werken vanaf vijf uur. 2° de werknemers die gewoonlijk beginnen te werken vanaf vijf uur.
Eveneens uitgesloten van het toepassingsgebied ervan zijn het Eveneens uitgesloten van het toepassingsgebied ervan zijn het
zeevaartpersoneel en het varend personeel tewerkgesteld aan werken van zeevaartpersoneel en het varend personeel tewerkgesteld aan werken van
vervoer in de lucht. vervoer in de lucht.
§ 2. Voor de toepassing van deze afdeling wordt verstaan onder : § 2. Voor de toepassing van deze afdeling wordt verstaan onder :
1° leden van het vast en tijdelijk personeel : de vastbenoemde 1° leden van het vast en tijdelijk personeel : de vastbenoemde
ambtenaren en de tijdelijk aangewezen personeelsleden, evenals de ambtenaren en de tijdelijk aangewezen personeelsleden, evenals de
stagiairs; stagiairs;
2° leden van het contractueel personeel : de personen die 2° leden van het contractueel personeel : de personen die
tewerkgesteld zijn krachtens een arbeidsovereenkomst; tewerkgesteld zijn krachtens een arbeidsovereenkomst;
3° werknemers : de leden van het vast en tijdelijk personeel en de 3° werknemers : de leden van het vast en tijdelijk personeel en de
leden van het contractueel personeel. leden van het contractueel personeel.

Art. 13.§ 1. Het dagelijkse werkrooster van de in artikel 12 bedoelde

Art. 13.§ 1. Het dagelijkse werkrooster van de in artikel 12 bedoelde
werknemers moet evenveel werkuren bevatten als een volledig dagelijks werknemers moet evenveel werkuren bevatten als een volledig dagelijks
werkrooster, met een minimum van zes uur. Het mag echter niet meer dan werkrooster, met een minimum van zes uur. Het mag echter niet meer dan
acht uur per periode van vierentwintig uren bedragen. acht uur per periode van vierentwintig uren bedragen.
§ 2. De toepassing van paragraaf 1 is beperkt tot de dagen waarop de § 2. De toepassing van paragraaf 1 is beperkt tot de dagen waarop de
werknemer de in artikel 12 bedoelde werkzaamheden verricht. werknemer de in artikel 12 bedoelde werkzaamheden verricht.
§ 3. Van paragraaf 1 kan worden afgeweken : § 3. Van paragraaf 1 kan worden afgeweken :
1° wanneer het gaat om werknemers die een leidende functie uitoefenen 1° wanneer het gaat om werknemers die een leidende functie uitoefenen
of die over een autonome beslissingsbevoegdheid beschikken; of die over een autonome beslissingsbevoegdheid beschikken;
2° voor de werkzaamheden waarbij de werkplaats en de standplaats van 2° voor de werkzaamheden waarbij de werkplaats en de standplaats van
de werknemer ver van elkaar verwijderd zijn of waarbij de de werknemer ver van elkaar verwijderd zijn of waarbij de
verschillende werkplaatsen van de werknemer ver van elkaar verwijderd verschillende werkplaatsen van de werknemer ver van elkaar verwijderd
zijn; zijn;
3° voor bewakings-, toezicht- en wachtdiensten die verband houden met 3° voor bewakings-, toezicht- en wachtdiensten die verband houden met
de noodzakelijke bescherming van goederen en personen; de noodzakelijke bescherming van goederen en personen;
4° in opvoedings- en opvangtehuizen; 4° in opvoedings- en opvangtehuizen;
5° voor de werkzaamheden die gekenmerkt worden door de noodzaak om de 5° voor de werkzaamheden die gekenmerkt worden door de noodzaak om de
continuïteit van de dienst of de productie te verzekeren; continuïteit van de dienst of de productie te verzekeren;
6° in geval van dringende werken aan machines of materieel; 6° in geval van dringende werken aan machines of materieel;
7° in geval van arbeid die door een onvoorziene noodzakelijkheid wordt 7° in geval van arbeid die door een onvoorziene noodzakelijkheid wordt
vereist; vereist;
8° in geval van voorzienbare activiteitstoename; 8° in geval van voorzienbare activiteitstoename;
9° om het hoofd te bieden aan een voorgekomen of dreigend ongeval; 9° om het hoofd te bieden aan een voorgekomen of dreigend ongeval;
10° voor de diensten die bijdragen tot de burgerlijke openbare en 10° voor de diensten die bijdragen tot de burgerlijke openbare en
militaire veiligheid. militaire veiligheid.
De Koning kan onder de door Hem te stellen voorwaarden toestaan dat de De Koning kan onder de door Hem te stellen voorwaarden toestaan dat de
in § 1 vastgestelde grenzen overschreden worden in sommige in § 1 vastgestelde grenzen overschreden worden in sommige
bedrijfstakken of voor het uitvoeren van sommige werken. bedrijfstakken of voor het uitvoeren van sommige werken.
§ 4. Behalve in het geval vermeld in § 3, 1°, worden de afwijkingen § 4. Behalve in het geval vermeld in § 3, 1°, worden de afwijkingen
slechts toegestaan op voorwaarde dat gelijkwaardige periodes van slechts toegestaan op voorwaarde dat gelijkwaardige periodes van
inhaalrust toegekend worden in de loop van de veertien volgende dagen. inhaalrust toegekend worden in de loop van de veertien volgende dagen.
Deze periode van veertien dagen kan door de Koning worden aangepast. Deze periode van veertien dagen kan door de Koning worden aangepast.

Art. 14.§ 1. De in deze afdeling bedoelde werknemers kunnen bij de

Art. 14.§ 1. De in deze afdeling bedoelde werknemers kunnen bij de
aanwerving alleen op vrijwillige basis in arbeidsregeling bedoeld in aanwerving alleen op vrijwillige basis in arbeidsregeling bedoeld in
artikel 12 worden ingeschakeld. artikel 12 worden ingeschakeld.
§ 2. Het in paragraaf 1 opgenomen vrijwilligheidsbeginsel is niet van § 2. Het in paragraaf 1 opgenomen vrijwilligheidsbeginsel is niet van
toepassing op de werknemers die door hun school- of beroepsopleiding toepassing op de werknemers die door hun school- of beroepsopleiding
hebben gekozen voor een beroep dat doorgaans nachtprestaties met zich hebben gekozen voor een beroep dat doorgaans nachtprestaties met zich
meebrengt. meebrengt.
De Koning stelt de lijst van deze opleidingen vast. De Koning stelt de lijst van deze opleidingen vast.

Art. 15.Indien een werkgever niet al zijn werkenmers tewerkstelt op

Art. 15.Indien een werkgever niet al zijn werkenmers tewerkstelt op
basis van arbeidsregelingen als bedoeld in artikel 12, kunnen basis van arbeidsregelingen als bedoeld in artikel 12, kunnen
werknemers alleen vrijwillig in het kader van die arbeidsregelingen in werknemers alleen vrijwillig in het kader van die arbeidsregelingen in
dienst worden genomen, onverminderd het principe van de continuïteit dienst worden genomen, onverminderd het principe van de continuïteit
van de openbare dienst. van de openbare dienst.

Art. 16.§ 1. De werknemer, bedoeld in artikel 12, die ten minste

Art. 16.§ 1. De werknemer, bedoeld in artikel 12, die ten minste
vijftig jaar is en die een beroepsactiviteit van ten minste twintig vijftig jaar is en die een beroepsactiviteit van ten minste twintig
jaar in één of meer van die arbeidsregelingen kan bewijzen, heeft het jaar in één of meer van die arbeidsregelingen kan bewijzen, heeft het
recht om te vragen in een niet in dat artikel bedoelde arbeidsregeling recht om te vragen in een niet in dat artikel bedoelde arbeidsregeling
te worden tewerkgesteld om ernstige medische redenen die door de te worden tewerkgesteld om ernstige medische redenen die door de
arbeidsgeneesheer zijn erkend. arbeidsgeneesheer zijn erkend.
Onder ernstige medische redenen die door de arbeidsgeneesheer zijn Onder ernstige medische redenen die door de arbeidsgeneesheer zijn
erkend, moet worden verstaan, de medische redenen die ertoe zouden erkend, moet worden verstaan, de medische redenen die ertoe zouden
kunnen leiden dat de gezondheid van de werknemer wordt geschaad indien kunnen leiden dat de gezondheid van de werknemer wordt geschaad indien
hij een in artikel 12 bedoeld werk blijft verrichten. hij een in artikel 12 bedoeld werk blijft verrichten.
§ 2. De werknemer, bedoeld in artikel 12, die ten minste vijfenvijftig § 2. De werknemer, bedoeld in artikel 12, die ten minste vijfenvijftig
jaar is en die een beroepsactiviteit van ten minste twintig jaar in jaar is en die een beroepsactiviteit van ten minste twintig jaar in
één of meer van de arbeidsregelingen kan bewijzen, heeft het recht om één of meer van de arbeidsregelingen kan bewijzen, heeft het recht om
te vragen in een niet in dat artikel bedoelde arbeidsregeling te te vragen in een niet in dat artikel bedoelde arbeidsregeling te
worden tewerkgesteld. worden tewerkgesteld.

Art. 17.§ 1. De werknemer die aan de in § 1 of § 2 van artikel 16

Art. 17.§ 1. De werknemer die aan de in § 1 of § 2 van artikel 16
gestelde voorwaarden voldoet en die een niet in artikel 12 bedoeld gestelde voorwaarden voldoet en die een niet in artikel 12 bedoeld
werk vraagt, dient een schriftelijk verzoek in bij zijn werkgever. werk vraagt, dient een schriftelijk verzoek in bij zijn werkgever.
§ 2. De werkgever beschikt over een termijn van zes maanden om de § 2. De werkgever beschikt over een termijn van zes maanden om de
werknemer schriftelijk een niet in artikel 12 bedoeld werk aan te werknemer schriftelijk een niet in artikel 12 bedoeld werk aan te
bieden. bieden.
§ 3. Indien er geen werk beschikbaar is, kan het lid van het vast en § 3. Indien er geen werk beschikbaar is, kan het lid van het vast en
tijdelijk personeel bedoeld in artikel 16, § 2, naargelang het hem tijdelijk personeel bedoeld in artikel 16, § 2, naargelang het hem
schikt, zijn betrekking behouden in de arbeidsregeling waarin het is schikt, zijn betrekking behouden in de arbeidsregeling waarin het is
tewerkgesteld of ter beschikking worden gesteld van de overheid die tewerkgesteld of ter beschikking worden gesteld van de overheid die
het in dienst heeft. het in dienst heeft.
De aan het lid van het vast en tijdelijk personeel geboden De aan het lid van het vast en tijdelijk personeel geboden
mogelijkheid om in zijn arbeidsregeling te blijven werken geldt niet mogelijkheid om in zijn arbeidsregeling te blijven werken geldt niet
voor het artikel 16, § 1, bedoelde lid van het vast en tijdelijk voor het artikel 16, § 1, bedoelde lid van het vast en tijdelijk
personeel omwille van de ernstige medische redenen. personeel omwille van de ernstige medische redenen.
§ 4. Indien er geen werk beschikbaar is kan het in artikel 16, § 2, § 4. Indien er geen werk beschikbaar is kan het in artikel 16, § 2,
vermelde lid van het contractueel personeel, naargelang het hem vermelde lid van het contractueel personeel, naargelang het hem
schikt, zijn betrekking behouden in de arbeidsregeling waarin het is schikt, zijn betrekking behouden in de arbeidsregeling waarin het is
tewerkgesteld of een einde stellen aan zijn arbeidsovereenkomst. tewerkgesteld of een einde stellen aan zijn arbeidsovereenkomst.
De aan het lid van het contractueel geboden mogelijkheid om in zijn De aan het lid van het contractueel geboden mogelijkheid om in zijn
arbeidsregeling te blijven werken geldt niet voor het in artikel 16, § arbeidsregeling te blijven werken geldt niet voor het in artikel 16, §
1, bedoelde lid van het contractueel personeel in geval van ernstige 1, bedoelde lid van het contractueel personeel in geval van ernstige
medische redenen. medische redenen.

Art. 18.Wanneer een werkneemster bedoeld in artikel 12 zwanger is,

Art. 18.Wanneer een werkneemster bedoeld in artikel 12 zwanger is,
kan zij een werk in een niet in dat artikel bedoelde arbeidsregeling kan zij een werk in een niet in dat artikel bedoelde arbeidsregeling
krijgen, voor zover zij een schriftelijk verzoek indient : krijgen, voor zover zij een schriftelijk verzoek indient :
a) vanaf ten minste drie maanden voor de vermoedelijke bevallingsdatum a) vanaf ten minste drie maanden voor de vermoedelijke bevallingsdatum
tot ten minste drie maanden na de geboorte; tot ten minste drie maanden na de geboorte;
b) of wanneer dit op grond van een medisch attest voor de gezondheid b) of wanneer dit op grond van een medisch attest voor de gezondheid
van de moeder of van het kind noodzakelijk is : van de moeder of van het kind noodzakelijk is :
- gedurende nog andere perioden tijdens de zwangerschap; - gedurende nog andere perioden tijdens de zwangerschap;
- gedurende een periode van maximum één jaar na de bevalling. - gedurende een periode van maximum één jaar na de bevalling.
Niettemin, wanneer overplaatsing naar werk overdag technisch of Niettemin, wanneer overplaatsing naar werk overdag technisch of
objectief niet mogelijk is of om gegronde redenen redelijkerwijs niet objectief niet mogelijk is of om gegronde redenen redelijkerwijs niet
kan worden verlangd, wordt de uitvoering van de arbeidsovereenkomst kan worden verlangd, wordt de uitvoering van de arbeidsovereenkomst
van de betrokken werkneemster geschorst of wordt de persoon wiens van de betrokken werkneemster geschorst of wordt de persoon wiens
rechtspositie eenzijdig door de overheid is geregeld vrijgesteld van rechtspositie eenzijdig door de overheid is geregeld vrijgesteld van
arbeid. arbeid.

Art. 19.De werknemer bedoeld in artikel 12 heeft het recht om op

Art. 19.De werknemer bedoeld in artikel 12 heeft het recht om op
grond van dwingende redenen te vragen tijdelijk in een niet in dat grond van dwingende redenen te vragen tijdelijk in een niet in dat
artikel bedoelde arbeidsregeling te worden tewerkgesteld. artikel bedoelde arbeidsregeling te worden tewerkgesteld.
De werkgever zal bij voorkeur dat verzoek trachten in te willigen voor De werkgever zal bij voorkeur dat verzoek trachten in te willigen voor
zover dit gelet op de beschikbare betrekkingen en de kwalificatie van zover dit gelet op de beschikbare betrekkingen en de kwalificatie van
de werknemer mogelijk is. de werknemer mogelijk is.

Art. 20.§ 1. Wanneer de arbeidsgeneesheer na afloop van een medisch

Art. 20.§ 1. Wanneer de arbeidsgeneesheer na afloop van een medisch
onderzoek, hetzij op eigen initiatief, hetzij op verzoek van de in onderzoek, hetzij op eigen initiatief, hetzij op verzoek van de in
artikel 12 vermelde werknemer, vaststelt dat deze laatste artikel 12 vermelde werknemer, vaststelt dat deze laatste
gezondheidsproblemen heeft die verband houden met het feit dat hij een gezondheidsproblemen heeft die verband houden met het feit dat hij een
in dat artikel bedoeld werk verricht, voert hij, vooraleer de mutatie in dat artikel bedoeld werk verricht, voert hij, vooraleer de mutatie
of verwijdering voor te stellen, de passende aanvullende onderzoeken of verwijdering voor te stellen, de passende aanvullende onderzoeken
uit. Hij moet inichtingen inwinnen over de sociale toestand van de uit. Hij moet inichtingen inwinnen over de sociale toestand van de
werknemer en ter plaatse de maatregelen en de aanpassingen nagaan die werknemer en ter plaatse de maatregelen en de aanpassingen nagaan die
geschikt kunnen zijn om de werknemer ondanks zijn eventuele zwakke geschikt kunnen zijn om de werknemer ondanks zijn eventuele zwakke
punten op zijn post te behouden. De werknemer kan zich laten bijstaan punten op zijn post te behouden. De werknemer kan zich laten bijstaan
door de persoon van zijn keuze. door de persoon van zijn keuze.
De geneesheer maakt aan de werkgever en aan de werknemer de De geneesheer maakt aan de werkgever en aan de werknemer de
maatregelen kenbaar die moeten getroffen worden om zo snel mogelijk de maatregelen kenbaar die moeten getroffen worden om zo snel mogelijk de
te grote risico's en eisen die hij heeft vastgesteld te verhelpen. Het te grote risico's en eisen die hij heeft vastgesteld te verhelpen. Het
orgaan dat, met toepassing van het vakbondsstatuut, de plaats inneemt orgaan dat, met toepassing van het vakbondsstatuut, de plaats inneemt
van het Comité voor preventie en bescherming op het werk wordt erover van het Comité voor preventie en bescherming op het werk wordt erover
ingelicht. ingelicht.
§ 2. Indien de arbeidsgeneesheer na deze onderzoeken een maatregel tot § 2. Indien de arbeidsgeneesheer na deze onderzoeken een maatregel tot
verwijdering voorstelt, wordt de werknemer hiervan op de hoogte verwijdering voorstelt, wordt de werknemer hiervan op de hoogte
gebracht. gebracht.
Indien mogelijk stelt de werkgever de werknemer tewerk in een andere Indien mogelijk stelt de werkgever de werknemer tewerk in een andere
dan een in artikel 12 bedoelde arbeidsregeling, rekening houdend met dan een in artikel 12 bedoelde arbeidsregeling, rekening houdend met
de aanbevelingen van de arbeidsgeneesheer. de aanbevelingen van de arbeidsgeneesheer.

Art. 21.Werknemers die op basis van arbeidsregelingen als bedoeld in

Art. 21.Werknemers die op basis van arbeidsregelingen als bedoeld in
artikel 12 tewerkgesteld, zijn, hebben dezelfde rechten als werknemers artikel 12 tewerkgesteld, zijn, hebben dezelfde rechten als werknemers
die niet op basis van zulke regelingen in dienst zijn, op het stuk van die niet op basis van zulke regelingen in dienst zijn, op het stuk van
: :
1° vakbondsvertegenwoordiging en deelneming aan het vakbondsleven; 1° vakbondsvertegenwoordiging en deelneming aan het vakbondsleven;
2° algemene en beroepsopleiding; 2° algemene en beroepsopleiding;
3° hygiëne, veiligheid en geneeskundige verzorging; 3° hygiëne, veiligheid en geneeskundige verzorging;
4° sociale infrastructuur. 4° sociale infrastructuur.
HOOFDSTUK V. - Opheffingsbepaling HOOFDSTUK V. - Opheffingsbepaling

Art. 22.Artikel 12, § 2, van de wet van 17 februari 1997 betreffende

Art. 22.Artikel 12, § 2, van de wet van 17 februari 1997 betreffende
de nachtarbeid, wordt opgeheven. de nachtarbeid, wordt opgeheven.
HOOFDSTUK VI. - Overgangs- en slotbepalingen HOOFDSTUK VI. - Overgangs- en slotbepalingen

Art. 23.De bepalingen van deze wet doen geen afbreuk aan wettelijke,

Art. 23.De bepalingen van deze wet doen geen afbreuk aan wettelijke,
reglementaire of administratieve bepalingen die gunstiger zijn voor de reglementaire of administratieve bepalingen die gunstiger zijn voor de
bescherming van de werknemers. bescherming van de werknemers.

Art. 24.Bij een besluit vastgesteld na overleg in de Ministerraad

Art. 24.Bij een besluit vastgesteld na overleg in de Ministerraad
wijst de Koning de ambtenaren aan die moeten toezien op de naleving wijst de Koning de ambtenaren aan die moeten toezien op de naleving
van de bepalingen van deze wet en schrijft Hij voor hoe dat toezicht van de bepalingen van deze wet en schrijft Hij voor hoe dat toezicht
geschiedt. geschiedt.
De Koning bepaalt, bij in Ministerraad overlegd besluit, de wijze De Koning bepaalt, bij in Ministerraad overlegd besluit, de wijze
waarop de representatieve vakorganisaties betrokken worden bij de waarop de representatieve vakorganisaties betrokken worden bij de
controle op de naleving van deze wet. controle op de naleving van deze wet.

Art. 25.Deze wet treedt in werking op de eerste dag van de zesde

Art. 25.Deze wet treedt in werking op de eerste dag van de zesde
maand na die waarin ze is bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad. maand na die waarin ze is bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad.
Kondigen deze wet af, bevelen dat zij met 's Lands zegel zal worden Kondigen deze wet af, bevelen dat zij met 's Lands zegel zal worden
bekleed en door het Belgisch Staatsblad zal worden bekendgemaakt. bekleed en door het Belgisch Staatsblad zal worden bekendgemaakt.
Gegeven te Brussel, 14 december 2000. Gegeven te Brussel, 14 december 2000.
ALBERT ALBERT
Van Koningswege : Van Koningswege :
De Minister van Ambtenarenzaken en Modernisering van de openbare De Minister van Ambtenarenzaken en Modernisering van de openbare
besturen, besturen,
L. VAN DEN BOSSCHE L. VAN DEN BOSSCHE
De Minister van Justitie, De Minister van Justitie,
M. VERWILGHEN M. VERWILGHEN
Met 's Lands zegel gezegeld : Met 's Lands zegel gezegeld :
De Minister van Justitie, De Minister van Justitie,
M. VERWILGHEN M. VERWILGHEN
_______ _______
Nota Nota
(1) Zie : (1) Zie :
Stukken van de Kamer van volksvertegenwoordigers : Stukken van de Kamer van volksvertegenwoordigers :
50-839 - 1999/2000 : 50-839 - 1999/2000 :
Nr. 1. Wetsontwerp. Nr. 1. Wetsontwerp.
50-839 - 2000/2001 : 50-839 - 2000/2001 :
Nr. 2. Amendementen. Nr. 2. Amendementen.
Nr. 3. Verslag. Nr. 3. Verslag.
Nr. 4. Tekst aangenomen door de commissie. Nr. 4. Tekst aangenomen door de commissie.
Nr. 5. Tekst aangenomen in plenaire vergadering en overgezonden aan de Nr. 5. Tekst aangenomen in plenaire vergadering en overgezonden aan de
Senaat. Senaat.
Handelingen van de Kamer : 16 november 2000. Handelingen van de Kamer : 16 november 2000.
Stukken van de Senaat : Stukken van de Senaat :
2-578 - 2000/2001 : 2-578 - 2000/2001 :
Nr. 1. Ontwerp overgezonden door de Kamer van volksvertegenwoordigers. Nr. 1. Ontwerp overgezonden door de Kamer van volksvertegenwoordigers.
Nr. 2. Ontwerp niet geëvoceerd door de Senaat. Nr. 2. Ontwerp niet geëvoceerd door de Senaat.
^