Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Koninklijk Besluit van 30/09/2010
← Terug naar "Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend wordt verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst van 15 januari 1999, gesloten in het Paritair Comité voor de opvoedings- en huisvestingsinrichtingen, betreffende het statuut van de vakbondsafvaardiging "
Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend wordt verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst van 15 januari 1999, gesloten in het Paritair Comité voor de opvoedings- en huisvestingsinrichtingen, betreffende het statuut van de vakbondsafvaardiging Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend wordt verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst van 15 januari 1999, gesloten in het Paritair Comité voor de opvoedings- en huisvestingsinrichtingen, betreffende het statuut van de vakbondsafvaardiging
FEDERALE OVERHEIDSDIENST WERKGELEGENHEID, ARBEID EN SOCIAAL OVERLEG FEDERALE OVERHEIDSDIENST WERKGELEGENHEID, ARBEID EN SOCIAAL OVERLEG
30 SEPTEMBER 2010. - Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend 30 SEPTEMBER 2010. - Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend
wordt verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst van 15 januari wordt verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst van 15 januari
1999, gesloten in het Paritair Comité voor de opvoedings- en 1999, gesloten in het Paritair Comité voor de opvoedings- en
huisvestingsinrichtingen, betreffende het statuut van de huisvestingsinrichtingen, betreffende het statuut van de
vakbondsafvaardiging (1) vakbondsafvaardiging (1)
ALBERT II, Koning der Belgen, ALBERT II, Koning der Belgen,
Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet. Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.
Gelet op de wet van 5 december 1968 betreffende de collectieve Gelet op de wet van 5 december 1968 betreffende de collectieve
arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités, inzonderheid op artikel arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités, inzonderheid op artikel
28; 28;
Gelet op het verzoek van het Paritair Comité voor de opvoedings- en Gelet op het verzoek van het Paritair Comité voor de opvoedings- en
huisvestingsinrichtingen; huisvestingsinrichtingen;
Op de voordracht van de Minister van Werk, Op de voordracht van de Minister van Werk,
Hebben Wij besloten en besluiten Wij : Hebben Wij besloten en besluiten Wij :

Artikel 1.Algemeen verbindend wordt verklaard de als bijlage

Artikel 1.Algemeen verbindend wordt verklaard de als bijlage
overgenomen collectieve arbeidsovereenkomst van 15 januari 1999, overgenomen collectieve arbeidsovereenkomst van 15 januari 1999,
gesloten in het Paritair Comité voor de opvoedings- en gesloten in het Paritair Comité voor de opvoedings- en
huisvestingsinrichtingen, betreffende het statuut van de huisvestingsinrichtingen, betreffende het statuut van de
vakbondsafvaardiging. vakbondsafvaardiging.

Art. 2.De Minister bevoegd voor Werk is belast met de uitvoering van

Art. 2.De Minister bevoegd voor Werk is belast met de uitvoering van
dit besluit. dit besluit.
Gegeven te Brussel, 30 september 2010. Gegeven te Brussel, 30 september 2010.
ALBERT ALBERT
Van Koningswege : Van Koningswege :
De Vice-Eerste Minister en Minister van Werk en Gelijke Kansen, belast De Vice-Eerste Minister en Minister van Werk en Gelijke Kansen, belast
met het Migratie- en asielbeleid, met het Migratie- en asielbeleid,
Mevr. J. MILQUET Mevr. J. MILQUET
_______ _______
Nota Nota
(1) Verwijzing naar het Belgisch Staatsblad : (1) Verwijzing naar het Belgisch Staatsblad :
Wet van 5 december 1968, Belgisch Staatsblad van 15 januari 1969. Wet van 5 december 1968, Belgisch Staatsblad van 15 januari 1969.
Bijlage Bijlage
Paritair Comité voor de opvoedings- en huisvestingsinrichtingen Paritair Comité voor de opvoedings- en huisvestingsinrichtingen
Collectieve arbeidsovereenkomst 15 januari 1999 Collectieve arbeidsovereenkomst 15 januari 1999
Statuut van de vakbondsafvaardiging Statuut van de vakbondsafvaardiging
(Overeenkomst geregistreerd op 2 april 1999 onder het nummer (Overeenkomst geregistreerd op 2 april 1999 onder het nummer
50417/CO/319) 50417/CO/319)
HOOFDSTUK I. - Toepassingsgebied HOOFDSTUK I. - Toepassingsgebied

Artikel 1.Deze collectieve arbeidsovereenkomst is van toepassing op

Artikel 1.Deze collectieve arbeidsovereenkomst is van toepassing op
de werknemers en de werkgevers van de inrichtingen en diensten die de werknemers en de werkgevers van de inrichtingen en diensten die
ressorteren onder het Paritair Comité voor de opvoedings- en ressorteren onder het Paritair Comité voor de opvoedings- en
huisvestingsinrichtingen die erkend en/of gesubsidieerd zijn door de huisvestingsinrichtingen die erkend en/of gesubsidieerd zijn door de
Franse Gemeenschap, het Waals Gewest en de Franse Franse Gemeenschap, het Waals Gewest en de Franse
Gemeenschapscommissie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, alsook Gemeenschapscommissie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, alsook
voor de inrichtingen en diensten van het Waals Gewest die noch erkend voor de inrichtingen en diensten van het Waals Gewest die noch erkend
noch gesubsidieerd zijn. noch gesubsidieerd zijn.
Onder "werknemers" worden de mannelijke en vrouwelijke bedienden Onder "werknemers" worden de mannelijke en vrouwelijke bedienden
verstaan en de werklieden en werksters. verstaan en de werklieden en werksters.
HOOFDSTUK II. - Algemene principes HOOFDSTUK II. - Algemene principes

Art. 2.Deze collectieve arbeidsovereenkomst vervangt, binnen de

Art. 2.Deze collectieve arbeidsovereenkomst vervangt, binnen de
beperkingen van haar bevoegdheidsgebied, de collectieve beperkingen van haar bevoegdheidsgebied, de collectieve
arbeidsovereenkomst van 30 november 1976 en 30 september 1977 arbeidsovereenkomst van 30 november 1976 en 30 september 1977
betreffende het statuut van de vakbondsafvaardigingen en de betreffende het statuut van de vakbondsafvaardigingen en de
collectieve arbeidsovereenkomst van 8 januari 1976 betreffende de collectieve arbeidsovereenkomst van 8 januari 1976 betreffende de
kredieturen voor syndicale vorming. kredieturen voor syndicale vorming.
Onverminderd de beschikkingen van de collectieve arbeidsovereenkomst Onverminderd de beschikkingen van de collectieve arbeidsovereenkomst
die werd gesloten op 24 mei 1971 in de Nationale Arbeidsraad, die werd gesloten op 24 mei 1971 in de Nationale Arbeidsraad,
betreffende het statuut van de syndicale afvaardigingen van het betreffende het statuut van de syndicale afvaardigingen van het
personeel der ondernemingen, aangevuld door de collectieve personeel der ondernemingen, aangevuld door de collectieve
arbeidsovereenkomst van 30 juni 1971, verklaren de werkgevers- en arbeidsovereenkomst van 30 juni 1971, verklaren de werkgevers- en
werknemersorganisaties die vertegenwoordigd zijn in het Paritair werknemersorganisaties die vertegenwoordigd zijn in het Paritair
Subcomité voor de opvoedings- en huisvestingsinrichtingen van de Subcomité voor de opvoedings- en huisvestingsinrichtingen van de
Franse Gemeenschap dat de essentiële principes betreffende de Franse Gemeenschap dat de essentiële principes betreffende de
bevoegdheid en de werkingsmodaliteiten van de syndicale afvaardigingen bevoegdheid en de werkingsmodaliteiten van de syndicale afvaardigingen
van het personeel worden bepaald door deze collectieve van het personeel worden bepaald door deze collectieve
arbeidsovereenkomst. arbeidsovereenkomst.

Art. 3.De werknemers erkennen dat het wettig gezag van de werkgevers

Art. 3.De werknemers erkennen dat het wettig gezag van de werkgevers
noodzakelijk is en maken er een punt van eer van om hun werk noodzakelijk is en maken er een punt van eer van om hun werk
gewetensvol uit te voeren. gewetensvol uit te voeren.
De werkgevers respecteren de waardigheid van de werknemers en maken er De werkgevers respecteren de waardigheid van de werknemers en maken er
een punt van eer van om hen rechtvaardig te behandelen. Zij verbinden een punt van eer van om hen rechtvaardig te behandelen. Zij verbinden
zich ertoe om noch hun vrijheid van vereniging, noch de vrije zich ertoe om noch hun vrijheid van vereniging, noch de vrije
ontwikkeling van hun organisatie in de inrichtingen en diensten ontwikkeling van hun organisatie in de inrichtingen en diensten
rechtstreeks of onrechtstreeks te belemmeren. rechtstreeks of onrechtstreeks te belemmeren.

Art. 4.De werkgeversorganisaties verbinden zich ertoe om aan hun

Art. 4.De werkgeversorganisaties verbinden zich ertoe om aan hun
leden aan te bevelen om geen enkele druk uit te oefenen op het leden aan te bevelen om geen enkele druk uit te oefenen op het
personeel om hen te verhinderen om lid te worden van een personeel om hen te verhinderen om lid te worden van een
vakorganisatie. vakorganisatie.
De werknemersorganisaties verbinden zich ertoe, met naleving van de De werknemersorganisaties verbinden zich ertoe, met naleving van de
vrijheid van vereniging, aan hun samenstellende organisaties aan te vrijheid van vereniging, aan hun samenstellende organisaties aan te
bevelen om zich in de inrichtingen en diensten te houden aan de bevelen om zich in de inrichtingen en diensten te houden aan de
gebruiken inzake paritaire verhoudingen overeenkomstig de geest van gebruiken inzake paritaire verhoudingen overeenkomstig de geest van
deze collectieve arbeidsovereenkomst. deze collectieve arbeidsovereenkomst.

Art. 5.De organisaties verbinden zich ertoe aan hun aangesloten

Art. 5.De organisaties verbinden zich ertoe aan hun aangesloten
organisaties aan te bevelen om : organisaties aan te bevelen om :
- respectievelijk de werkgevers en de vakbondsafgevaardigden te - respectievelijk de werkgevers en de vakbondsafgevaardigden te
verzoeken om in alle omstandigheden te getuigen van rechtvaardigheid, verzoeken om in alle omstandigheden te getuigen van rechtvaardigheid,
billijkheid en van een geest van verzoening die aan de basis ligt van billijkheid en van een geest van verzoening die aan de basis ligt van
de goede sociale verhoudingen in de inrichting of de dienst; de goede sociale verhoudingen in de inrichting of de dienst;
- erop toe te zien dat dezelfde personen de sociale wetgeving en de - erop toe te zien dat dezelfde personen de sociale wetgeving en de
collectieve arbeidsovereenkomsten naleven en samen inspanningen collectieve arbeidsovereenkomsten naleven en samen inspanningen
leveren met het oog op de naleving ervan. leveren met het oog op de naleving ervan.
HOOFDSTUK III. - Oprichting en samenstelling van de HOOFDSTUK III. - Oprichting en samenstelling van de
vakbondsafvaardiging vakbondsafvaardiging

Art. 6.Enkel de erkende werknemersorganisaties, vermeld in artikel 2,

Art. 6.Enkel de erkende werknemersorganisaties, vermeld in artikel 2,
zijn gemachtigd om kandidaten voor te dragen voor de verkiezing of de zijn gemachtigd om kandidaten voor te dragen voor de verkiezing of de
aanstelling van de vakbondsafvaardiging. aanstelling van de vakbondsafvaardiging.

Art. 7.Een vakbondsafvaardiging moet worden opgericht in elke

Art. 7.Een vakbondsafvaardiging moet worden opgericht in elke
inrichting of dienst wanneer tenminste 50 pct. van het tewerkgestelde inrichting of dienst wanneer tenminste 50 pct. van het tewerkgestelde
personeel erom verzoekt. personeel erom verzoekt.
Onder "tewerkgesteld personeel" worden alle personeelsleden verstaan Onder "tewerkgesteld personeel" worden alle personeelsleden verstaan
die vermeld zijn op de R.S.Z.-aangifte plus de personeelsleden die die vermeld zijn op de R.S.Z.-aangifte plus de personeelsleden die
vallen onder een plan tot beperking van de werkloosheid en met vallen onder een plan tot beperking van de werkloosheid en met
uitsluiting van het personeel vermeld in artikel 11.5. uitsluiting van het personeel vermeld in artikel 11.5.
In een juridische entiteit met meerdere zetels is de aanvraag tot In een juridische entiteit met meerdere zetels is de aanvraag tot
oprichting van een vakbondsafvaardiging ontvankelijk wanneer 50 pct. oprichting van een vakbondsafvaardiging ontvankelijk wanneer 50 pct.
van al het personeel van de juridische entiteit erom verzoekt (met van al het personeel van de juridische entiteit erom verzoekt (met
uitsluiting van het personeel vermeld in artikel 11.5). uitsluiting van het personeel vermeld in artikel 11.5).

Art. 8.Een aanvraag van één of meerdere vakorganisaties moet vooraf

Art. 8.Een aanvraag van één of meerdere vakorganisaties moet vooraf
gebeuren bij de voorzitter van het paritair subcomité. gebeuren bij de voorzitter van het paritair subcomité.
De werkgever van de betrokken zetel verstrekt aan de voorzitter, op De werkgever van de betrokken zetel verstrekt aan de voorzitter, op
zijn verzoek, de lijst van de tewerkgestelde personeelsleden en hun zijn verzoek, de lijst van de tewerkgestelde personeelsleden en hun
adres en hangt binnen acht dagen een bericht uit om de werknemers van adres en hangt binnen acht dagen een bericht uit om de werknemers van
de inrichting of van de dienst op de hoogte te brengen van de de inrichting of van de dienst op de hoogte te brengen van de
organisatie van een referendum over de oprichting van een organisatie van een referendum over de oprichting van een
vakbondsafvaardiging. vakbondsafvaardiging.
Tijdens de maand die volgt op de aanvraag van één of meerdere Tijdens de maand die volgt op de aanvraag van één of meerdere
vakorganisaties verzendt de voorzitter naar het adres van elk van de vakorganisaties verzendt de voorzitter naar het adres van elk van de
tewerkgestelde personeelsleden, zoals bepaald in artikel 7, alinea 2, tewerkgestelde personeelsleden, zoals bepaald in artikel 7, alinea 2,
een stembiljet dat hem binnen acht dagen moet worden terugbezorgd. Van een stembiljet dat hem binnen acht dagen moet worden terugbezorgd. Van
de stemming mag niet meer dan één keer per jaar gebruik worden de stemming mag niet meer dan één keer per jaar gebruik worden
gemaakt. gemaakt.

Art. 9.Wanneer de voorzitter vaststelt dat tenminste 50 pct. van het

Art. 9.Wanneer de voorzitter vaststelt dat tenminste 50 pct. van het
tewerkgestelde personeel heeft gestemd voor de oprichting van een tewerkgestelde personeel heeft gestemd voor de oprichting van een
vakbondsafvaardiging brengt hij de vakorganisaties die vakbondsafvaardiging brengt hij de vakorganisaties die
vertegenwoordigd zijn in het paritair subcomité en de betrokken vertegenwoordigd zijn in het paritair subcomité en de betrokken
werkgever binnen tien dagen hiervan op de hoogte. werkgever binnen tien dagen hiervan op de hoogte.

Art. 10.De vakbondsafvaardiging is samengesteld uit effectieve en

Art. 10.De vakbondsafvaardiging is samengesteld uit effectieve en
plaatsvervangende afgevaardigden volgens de volgende verdeling : plaatsvervangende afgevaardigden volgens de volgende verdeling :
Effectieve Effectieve
Effectifs Effectifs
Plaatsvervangende Plaatsvervangende
Suppléants Suppléants
5 tot 10 werknemers 5 tot 10 werknemers
5 à 10 travailleurs 5 à 10 travailleurs
1 1
10 tot 19 werknemers 10 tot 19 werknemers
10 à 19 travailleurs 10 à 19 travailleurs
1 1
1 1
20 tot 30 werknemers 20 tot 30 werknemers
20 à 30 travailleurs 20 à 30 travailleurs
2 2
1 1
31 tot 50 werknemers 31 tot 50 werknemers
31 à 50 travailleurs 31 à 50 travailleurs
2 2
2 2
51 tot 100 werknemers 51 tot 100 werknemers
51 à 100 travailleurs 51 à 100 travailleurs
3 3
3 3
101 tot 200 werknemers 101 tot 200 werknemers
101 à 200 travailleurs 101 à 200 travailleurs
4 4
4 4
201 werknemers en meer 201 werknemers en meer
201 travailleurs et plus 201 travailleurs et plus
5 5
5 5
Wanneer een referendum leidt tot de oprichting van een Wanneer een referendum leidt tot de oprichting van een
vakbondsafvaardiging in een inrichting of dienst van minder dan 5 vakbondsafvaardiging in een inrichting of dienst van minder dan 5
werknemers, wordt het geval ter beoordeling voorgelegd aan het werknemers, wordt het geval ter beoordeling voorgelegd aan het
verzoeningsbureau van het paritair subcomité. Dit zal eveneens de verzoeningsbureau van het paritair subcomité. Dit zal eveneens de
aanvraag onderzoeken van de werkgevers van inrichtingen of diensten aanvraag onderzoeken van de werkgevers van inrichtingen of diensten
van minder dan 5 werknemers die, na referendum, zich zouden willen van minder dan 5 werknemers die, na referendum, zich zouden willen
verenigen om de oprichting van een vakbondsafvaardiging mogelijk te verenigen om de oprichting van een vakbondsafvaardiging mogelijk te
maken. maken.
Ingeval de plaats van een effectief afgevaardigde vacant is, wordt Ingeval de plaats van een effectief afgevaardigde vacant is, wordt
deze vervangen volgens de procedure bepaald in artikel 10 van de deze vervangen volgens de procedure bepaald in artikel 10 van de
collectieve arbeidsovereenkomst van 24 mei 1971, vermeld in artikel 2 collectieve arbeidsovereenkomst van 24 mei 1971, vermeld in artikel 2
van deze collectieve arbeidsovereenkomst, die bepaalt dat als het van deze collectieve arbeidsovereenkomst, die bepaalt dat als het
mandaat van een vakbondsafgevaardigde een einde neemt in de loop van mandaat van een vakbondsafgevaardigde een einde neemt in de loop van
de uitoefening ervan, om welke reden ook, en bij gebreke van een de uitoefening ervan, om welke reden ook, en bij gebreke van een
plaatsvervangend afgevaardigde, de werknemersorganisaties waartoe deze plaatsvervangend afgevaardigde, de werknemersorganisaties waartoe deze
afgevaardigde behoort, het recht heeft om de persoon aan te wijzen die afgevaardigde behoort, het recht heeft om de persoon aan te wijzen die
het mandaat zal voleindigen. het mandaat zal voleindigen.

Art. 11.Om de functies van afgevaardigde te kunnen vervullen, moeten

Art. 11.Om de functies van afgevaardigde te kunnen vervullen, moeten
de personeelsleden aan de volgende voorwaarden voldoen op de datum van de personeelsleden aan de volgende voorwaarden voldoen op de datum van
de aanvraag tot oprichting van de vakbondsafvaardiging; de aanvraag tot oprichting van de vakbondsafvaardiging;
1. tenminste zes maanden halftijdse anciënniteit hebben in de 1. tenminste zes maanden halftijdse anciënniteit hebben in de
inrichting of dienst; inrichting of dienst;
2. zich niet in een opzeggingstermijn bevinden; 2. zich niet in een opzeggingstermijn bevinden;
3. de pensioenleeftijd niet hebben bereikt; 3. de pensioenleeftijd niet hebben bereikt;
4. tenminste halftijds zijn tewerkgesteld in de inrichting of de 4. tenminste halftijds zijn tewerkgesteld in de inrichting of de
dienst; dienst;
5. geen deel uitmaken van de personen belast met het dagelijks bestuur 5. geen deel uitmaken van de personen belast met het dagelijks bestuur
van de inrichting of de dienst, die een machtiging hebben om de van de inrichting of de dienst, die een machtiging hebben om de
werkgever te vertegenwoordigen en te binden alsook de personeelsleden werkgever te vertegenwoordigen en te binden alsook de personeelsleden
die rechtstreeks ondergeschikt zijn aan deze personen wanneer zij die rechtstreeks ondergeschikt zijn aan deze personen wanneer zij
eveneens taken vervullen inzake dagelijks beheer (koninklijk besluit eveneens taken vervullen inzake dagelijks beheer (koninklijk besluit
van 12 augustus 1994 betreffende de O.R. en de C.V.G., artikel 1, 4°). van 12 augustus 1994 betreffende de O.R. en de C.V.G., artikel 1, 4°).
Elke moeilijkheid in verband met de toepassing van punt 5 kan ter Elke moeilijkheid in verband met de toepassing van punt 5 kan ter
beoordeling worden voorgelegd aan het verzoeningsbureau van het beoordeling worden voorgelegd aan het verzoeningsbureau van het
paritair subcomité. paritair subcomité.

Art. 12.Het plaatsvervangend lid moet een effectief lid vervangen :

Art. 12.Het plaatsvervangend lid moet een effectief lid vervangen :
a) wanneer het effectief lid niet kan aanwezig zijn op de vergadering; a) wanneer het effectief lid niet kan aanwezig zijn op de vergadering;
b) wanneer het mandaat van het effectief lid ten einde loopt, b) wanneer het mandaat van het effectief lid ten einde loopt,
ingevolge de toepassing van artikel 13 van deze collectieve ingevolge de toepassing van artikel 13 van deze collectieve
arbeidsovereenkomst. In dat geval voleindigt het plaatsvervangend lid arbeidsovereenkomst. In dat geval voleindigt het plaatsvervangend lid
het mandaat van het effectief lid dat hij vervangt. het mandaat van het effectief lid dat hij vervangt.

Art. 13.Het mandaat van de afgevaardigde loopt ten einde :

Art. 13.Het mandaat van de afgevaardigde loopt ten einde :
1. bij het verstrijken ervan; 1. bij het verstrijken ervan;
2. bij ontslag dat schriftelijk wordt betekend aan de werkgever; 2. bij ontslag dat schriftelijk wordt betekend aan de werkgever;
3. wanneer de afgevaardigde geen deel meer uitmaakt van het personeel; 3. wanneer de afgevaardigde geen deel meer uitmaakt van het personeel;
4. wanneer hij een functie bekleedt zoals omschreven in artikel 11.5. 4. wanneer hij een functie bekleedt zoals omschreven in artikel 11.5.
van deze collectieve arbeidsovereenkomst; van deze collectieve arbeidsovereenkomst;
5. wanneer hij niet meer behoort tot de categorie werknemers waarvan 5. wanneer hij niet meer behoort tot de categorie werknemers waarvan
hij afgevaardigde of verkozene is. De werknemersorganisatie die de hij afgevaardigde of verkozene is. De werknemersorganisatie die de
afgevaardigde heeft voorgedragen kan het behoud van het mandaat vragen afgevaardigde heeft voorgedragen kan het behoud van het mandaat vragen
per aangetekende brief gericht aan de werkgever; per aangetekende brief gericht aan de werkgever;
6. in geval van overlijden; 6. in geval van overlijden;
7. in geval van terugtrekking van mandaat door de 7. in geval van terugtrekking van mandaat door de
werknemersorganisatie waarvan de afgevaardigde lid is. werknemersorganisatie waarvan de afgevaardigde lid is.

Art. 14.Het mandaat van afgevaardigde duurt vier jaar en is

Art. 14.Het mandaat van afgevaardigde duurt vier jaar en is
verlengbaar. Het aantal afgevaardigden mag niet worden gewijzigd verlengbaar. Het aantal afgevaardigden mag niet worden gewijzigd
tijdens de duur van het mandaat. tijdens de duur van het mandaat.

Art. 15.§ 1. De vakorganisaties gaan onderling akkoord, eventueel

Art. 15.§ 1. De vakorganisaties gaan onderling akkoord, eventueel
door hun toevlucht te nemen tot het verzoenend initiatief van de door hun toevlucht te nemen tot het verzoenend initiatief van de
voorzitter van het paritair subcomité, om de effectieve en/of voorzitter van het paritair subcomité, om de effectieve en/of
plaatsvervangende afgevaardigden van de vakbondsafvaardiging aan te plaatsvervangende afgevaardigden van de vakbondsafvaardiging aan te
stellen. stellen.
De vakbondsafgevaardigden worden aangesteld op grond van de autoriteit De vakbondsafgevaardigden worden aangesteld op grond van de autoriteit
waarover zij moeten beschikken bij het uitoefenen van hun taak en van waarover zij moeten beschikken bij het uitoefenen van hun taak en van
hun bekwaamheid die een goede kennis van de inrichting of van de hun bekwaamheid die een goede kennis van de inrichting of van de
dienst en van de sector omvat. dienst en van de sector omvat.
De werknemersorganisaties maken de lijst van de effectieve en De werknemersorganisaties maken de lijst van de effectieve en
plaatsvervangende afgevaardigden bekend aan de werkgever uiterlijk plaatsvervangende afgevaardigden bekend aan de werkgever uiterlijk
binnen zestig dagen na het stilzwijgend of uitdrukkelijk akkoord met binnen zestig dagen na het stilzwijgend of uitdrukkelijk akkoord met
de oprichting van een vakbondsafvaardiging. de oprichting van een vakbondsafvaardiging.
§ 2. Ingeval geen enkel akkoord wordt bereikt onder de § 2. Ingeval geen enkel akkoord wordt bereikt onder de
werknemersorganisaties, zullen binnen twee maanden na het werknemersorganisaties, zullen binnen twee maanden na het
proces-verbaal van niet-verzoening van de voorzitter van het paritair proces-verbaal van niet-verzoening van de voorzitter van het paritair
subcomité, de effectieve en plaatsvervangende afgevaardigden worden subcomité, de effectieve en plaatsvervangende afgevaardigden worden
verkozen volgens de procedure die vastgelegd is voor de comités voor verkozen volgens de procedure die vastgelegd is voor de comités voor
preventie en bescherming op het werk. preventie en bescherming op het werk.
§ 3. De vakbondsafvaardiging treedt in functie de eerste dag die volgt § 3. De vakbondsafvaardiging treedt in functie de eerste dag die volgt
op de bekendmaking van de lijst van de afgevaardigden vermeld in § 1 op de bekendmaking van de lijst van de afgevaardigden vermeld in § 1
of op de afkondiging van het resultaat van de verkiezingen vermeld in of op de afkondiging van het resultaat van de verkiezingen vermeld in
§ 2 van dit artikel. § 2 van dit artikel.
§ 4. De vernieuwing van de vakbondsafvaardigingen op het einde van de § 4. De vernieuwing van de vakbondsafvaardigingen op het einde van de
lopende mandaten gebeurt overeenkomstig de procedures die vastgelegd lopende mandaten gebeurt overeenkomstig de procedures die vastgelegd
zijn in ditzelfde artikel. zijn in ditzelfde artikel.
HOOFDSTUK IV. - Bevoegdheid van de vakbondsafvaardiging HOOFDSTUK IV. - Bevoegdheid van de vakbondsafvaardiging

Art. 16.Deze omvat :

Art. 16.Deze omvat :
1. de arbeidsverhoudingen; 1. de arbeidsverhoudingen;
2. de onderhandelingen met het oog op het sluiten van collectieve 2. de onderhandelingen met het oog op het sluiten van collectieve
overeenkomsten of akkoorden binnen de inrichting of de dienst; overeenkomsten of akkoorden binnen de inrichting of de dienst;
3. het inachtnemen van de toepassing van de sociale wetgeving, van de 3. het inachtnemen van de toepassing van de sociale wetgeving, van de
collectieve arbeidsovereenkomsten, van het arbeidsreglement en van de collectieve arbeidsovereenkomsten, van het arbeidsreglement en van de
individuele arbeidsovereenkomsten; individuele arbeidsovereenkomsten;
4. de naleving van de algemene principes vermeld in de artikelen 2 tot 4. de naleving van de algemene principes vermeld in de artikelen 2 tot
5 van deze collectieve arbeidsovereenkomst. 5 van deze collectieve arbeidsovereenkomst.

Art. 17.Teneinde de vakbondsafvaardiging te informeren over de

Art. 17.Teneinde de vakbondsafvaardiging te informeren over de
financiële toestand van de inrichting of dienst, verbindt de werkgever financiële toestand van de inrichting of dienst, verbindt de werkgever
zich ertoe de begroting en jaarrekeningen bekend te maken die zich ertoe de begroting en jaarrekeningen bekend te maken die
opgemaakt zijn op basis van het boekhoudkundig plan waarin voorzien is opgemaakt zijn op basis van het boekhoudkundig plan waarin voorzien is
door de subsidiërende overheden of, op zijn minst, het genormaliseerd door de subsidiërende overheden of, op zijn minst, het genormaliseerd
minimaal boekhoudkundig plan. minimaal boekhoudkundig plan.
In geval van moeilijkheden voor de toepassing van deze bepaling, In geval van moeilijkheden voor de toepassing van deze bepaling,
verbinden de partijen zich ertoe een beroep te doen op het verbinden de partijen zich ertoe een beroep te doen op het
verzoeningsbureau van het paritair subcomité. verzoeningsbureau van het paritair subcomité.
HOOFDSTUK V. - Werking HOOFDSTUK V. - Werking

Art. 18.De vakbondsafvaardiging mag, na de directie te hebben

Art. 18.De vakbondsafvaardiging mag, na de directie te hebben
geïnformeerd en zonder dat dit de arbeidsorganisatie mag belemmeren, geïnformeerd en zonder dat dit de arbeidsorganisatie mag belemmeren,
mondeling of schriftelijk alle nuttige mededelingen doen aan het mondeling of schriftelijk alle nuttige mededelingen doen aan het
personeel. Deze mededelingen moeten een professioneel of syndicaal personeel. Deze mededelingen moeten een professioneel of syndicaal
karakter hebben. karakter hebben.

Art. 19.De vakbondsafvaardiging mag de personeelsleden informeren en

Art. 19.De vakbondsafvaardiging mag de personeelsleden informeren en
raadplegen tijdens de werkuren in de loop van algemene raadplegen tijdens de werkuren in de loop van algemene
personeelsvergaderingen, mits de werkgever hiermee akkoord gaat. Deze personeelsvergaderingen, mits de werkgever hiermee akkoord gaat. Deze
laatste mag dit akkoord niet willekeurig weigeren. De plaats en het laatste mag dit akkoord niet willekeurig weigeren. De plaats en het
tijdstip van dergelijke vergaderingen worden tenminste vierentwintig tijdstip van dergelijke vergaderingen worden tenminste vierentwintig
uren tevoren overeengekomen door de directie en de uren tevoren overeengekomen door de directie en de
vakbondsafvaardiging. Tijdens deze vergaderingen moet een vakbondsafvaardiging. Tijdens deze vergaderingen moet een
minimumdienst worden voortgezet in alle afdelingen en leefgroepen van minimumdienst worden voortgezet in alle afdelingen en leefgroepen van
de inrichting of de dienst. de inrichting of de dienst.

Art. 20.Teneinde de vergaderingen met de directie voor te bereiden,

Art. 20.Teneinde de vergaderingen met de directie voor te bereiden,
mag de vakbondsafvaardiging vergaderen tijdens de diensturen volgens mag de vakbondsafvaardiging vergaderen tijdens de diensturen volgens
de modaliteiten die in gemeen overleg werden vastgelegd door de de modaliteiten die in gemeen overleg werden vastgelegd door de
directie en de vakbondsafvaardiging. De vakbondsafvaardiging beschikt directie en de vakbondsafvaardiging. De vakbondsafvaardiging beschikt
over een krediet van twee uren per maand voor deze voorbereidende over een krediet van twee uren per maand voor deze voorbereidende
vergaderingen. vergaderingen.

Art. 21.De directie van een inrichting raadpleegt de

Art. 21.De directie van een inrichting raadpleegt de
vakbondsafvaardiging wanneer belangrijke wijzigingen worden overwogen vakbondsafvaardiging wanneer belangrijke wijzigingen worden overwogen
welke rechtstreeks de personeelsproblematiek beïnvloeden. welke rechtstreeks de personeelsproblematiek beïnvloeden.

Art. 22.De directie en de vakbondsafvaardigingen verbinden zich ertoe

Art. 22.De directie en de vakbondsafvaardigingen verbinden zich ertoe
overleg te plegen, telkens wanneer één van de partijen een onderhoud overleg te plegen, telkens wanneer één van de partijen een onderhoud
vraagt. Dit onderhoud moet plaatsvinden binnen acht dagen na de vraagt. Dit onderhoud moet plaatsvinden binnen acht dagen na de
aanvraag. De uren die aan deze vergaderingen worden besteed worden aanvraag. De uren die aan deze vergaderingen worden besteed worden
beschouwd als normale werkuren. beschouwd als normale werkuren.

Art. 23.De vakbondsafgevaardigden mogen een beroep doen op de

Art. 23.De vakbondsafgevaardigden mogen een beroep doen op de
vertegenwoordigers van hun werknemersorganisaties. De directie mag vertegenwoordigers van hun werknemersorganisaties. De directie mag
zich laten bijstaan door vertegenwoordigers van haar zich laten bijstaan door vertegenwoordigers van haar
werkgeversorganisatie. werkgeversorganisatie.
Als geen enkele oplossing wordt gevonden, kunnen de directie of de Als geen enkele oplossing wordt gevonden, kunnen de directie of de
vakbondsafvaardiging hun toevlucht nemen tot de verzoeningsprocedure. vakbondsafvaardiging hun toevlucht nemen tot de verzoeningsprocedure.

Art. 24.De schriftelijke akkoorden die worden gesloten tussen de

Art. 24.De schriftelijke akkoorden die worden gesloten tussen de
vakbondsafvaardiging en de directie worden medegedeeld aan het vakbondsafvaardiging en de directie worden medegedeeld aan het
personeel door de directie van de inrichting of de dienst, door middel personeel door de directie van de inrichting of de dienst, door middel
van aanplakbiljetten in de lokalen van de inrichting of de dienst, van aanplakbiljetten in de lokalen van de inrichting of de dienst,
behalve wanneer het om individuele gevallen gaat. behalve wanneer het om individuele gevallen gaat.

Art. 25.Samenwerking tussen de vakbondsafvaardigingen van

Art. 25.Samenwerking tussen de vakbondsafvaardigingen van
verschillende zetels die afhangen van eenzelfde inrichtende macht is verschillende zetels die afhangen van eenzelfde inrichtende macht is
mogelijk om specifieke zaken van algemeen belang te onderzoeken. mogelijk om specifieke zaken van algemeen belang te onderzoeken.
HOOFDSTUK VI. - Statuut en rol van de afgevaardigde HOOFDSTUK VI. - Statuut en rol van de afgevaardigde

Art. 26.Het mandaat van vakbondsafgevaardigde mag geen nadeel of

Art. 26.Het mandaat van vakbondsafgevaardigde mag geen nadeel of
bijzondere voordelen teweegbrengen voor diegene die het uitoefent. Dit bijzondere voordelen teweegbrengen voor diegene die het uitoefent. Dit
betekent dat de afgevaardigden de normale bevorderingen en verhogingen betekent dat de afgevaardigden de normale bevorderingen en verhogingen
genieten van de werknemerscategorie waartoe zij behoren. genieten van de werknemerscategorie waartoe zij behoren.

Art. 27.Bewust van de medeverantwoordelijkheid inzake

Art. 27.Bewust van de medeverantwoordelijkheid inzake
personeelsproblematiek, bekijkt en behandelt de afgevaardigde de personeelsproblematiek, bekijkt en behandelt de afgevaardigde de
gestelde problemen met de nodige objectiviteit. gestelde problemen met de nodige objectiviteit.

Art. 28.Een afgevaardigde mag zich in alle omstandigheden onderhouden

Art. 28.Een afgevaardigde mag zich in alle omstandigheden onderhouden
met de directie. met de directie.

Art. 29.De afgevaardigde mag niet worden ontslagen om redenen die

Art. 29.De afgevaardigde mag niet worden ontslagen om redenen die
inherent zijn aan de uitoefening van zijn mandaat. De werkgever die inherent zijn aan de uitoefening van zijn mandaat. De werkgever die
overweegt om een afgevaardigde te ontslaan om welke reden dan ook, overweegt om een afgevaardigde te ontslaan om welke reden dan ook,
behalve in geval van ernstige fout, verwittigt voorafgaandelijk de behalve in geval van ernstige fout, verwittigt voorafgaandelijk de
vakbondsafvaardiging alsook de werknemersorganisatie die deze vakbondsafvaardiging alsook de werknemersorganisatie die deze
afgevaardigde als kandidaat heeft voorgedragen. afgevaardigde als kandidaat heeft voorgedragen.
Deze verwittiging gebeurt per aangetekende brief die van kracht wordt Deze verwittiging gebeurt per aangetekende brief die van kracht wordt
de derde dag na de datum van verzending. de derde dag na de datum van verzending.
De betrokken werknemersorganisatie beschikt over een termijn van zeven De betrokken werknemersorganisatie beschikt over een termijn van zeven
dagen om mee te delen dat hij de geldigheid van de voorgenomen dagen om mee te delen dat hij de geldigheid van de voorgenomen
afdanking weigert te aanvaarden. Deze mededeling gebeurt per afdanking weigert te aanvaarden. Deze mededeling gebeurt per
aangetekende brief; de periode van zeven dagen vangt aan op de dag dat aangetekende brief; de periode van zeven dagen vangt aan op de dag dat
de brief door de werkgever werd verzonden van kracht wordt. de brief door de werkgever werd verzonden van kracht wordt.
Als de werknemersorganisatie niet reageert, moet dit worden beschouwd Als de werknemersorganisatie niet reageert, moet dit worden beschouwd
als een aanvaarding van de geldigheid van het beoogde ontslag. als een aanvaarding van de geldigheid van het beoogde ontslag.

Art. 30.Als de werknemersorganisatie weigert de geldigheid van het

Art. 30.Als de werknemersorganisatie weigert de geldigheid van het
beoogde ontslag te erkennen, heeft de meest gerede partij het recht om beoogde ontslag te erkennen, heeft de meest gerede partij het recht om
het geval ter beoordeling voor te leggen aan het verzoeningsbureau van het geval ter beoordeling voor te leggen aan het verzoeningsbureau van
het paritair subcomité. De uitvoering van de ontslagmaatregel mag niet het paritair subcomité. De uitvoering van de ontslagmaatregel mag niet
gebeuren tijdens de duur van deze procedure. gebeuren tijdens de duur van deze procedure.
Als het verzoeningsbureau niet tot een eenparige beslissing is kunnen Als het verzoeningsbureau niet tot een eenparige beslissing is kunnen
komen binnen dertig dagen na het verzoek om bemiddeling, wordt het komen binnen dertig dagen na het verzoek om bemiddeling, wordt het
geschil betreffende de geldigheid van de redenen die werden ingeroepen geschil betreffende de geldigheid van de redenen die werden ingeroepen
door de werkgever om het ontslag te rechtvaardigen voorgelegd aan de door de werkgever om het ontslag te rechtvaardigen voorgelegd aan de
arbeidsrechtbank. arbeidsrechtbank.

Art. 31.In geval van ontslag van een vakbondsafgevaardigde om

Art. 31.In geval van ontslag van een vakbondsafgevaardigde om
dringende reden moet de vakbondsafvaardiging hiervan onmiddellijk op dringende reden moet de vakbondsafvaardiging hiervan onmiddellijk op
de hoogte worden gebracht. de hoogte worden gebracht.

Art. 32.Een forfaitaire vergoeding is door de werkgever verschuldigd

Art. 32.Een forfaitaire vergoeding is door de werkgever verschuldigd
in de volgende gevallen : in de volgende gevallen :
1. als hij een vakbondsafgevaardigde ontslaat zonder de procedure na 1. als hij een vakbondsafgevaardigde ontslaat zonder de procedure na
te leven, bepaald in de artikelen 29 en 30 van deze collectieve te leven, bepaald in de artikelen 29 en 30 van deze collectieve
arbeidsovereenkomst; arbeidsovereenkomst;
2. als, op het einde van deze procedure, de geldigheid van de redenen 2. als, op het einde van deze procedure, de geldigheid van de redenen
van het ontslag, ten aanzien van de bepaling van voornoemd artikel 29, van het ontslag, ten aanzien van de bepaling van voornoemd artikel 29,
eerste lid, niet wordt erkend door het verzoeningsbureau of door de eerste lid, niet wordt erkend door het verzoeningsbureau of door de
arbeidsrechtbank; arbeidsrechtbank;
3. als de werkgever een afgevaardigde heeft ontslagen om dringende 3. als de werkgever een afgevaardigde heeft ontslagen om dringende
reden en de arbeidsrechtbank heeft verklaard dat het ontslag ongegrond reden en de arbeidsrechtbank heeft verklaard dat het ontslag ongegrond
is; is;
4. als aan de arbeidsovereenkomst een einde is gekomen wegens een 4. als aan de arbeidsovereenkomst een einde is gekomen wegens een
ernstige tekortkoming van de werkgever, die voor de afgevaardigde een ernstige tekortkoming van de werkgever, die voor de afgevaardigde een
reden vormt voor onmiddellijke beëindiging van de overeenkomst. reden vormt voor onmiddellijke beëindiging van de overeenkomst.
De forfaitaire vergoeding is gelijk aan een brutojaarloon, onafgezien De forfaitaire vergoeding is gelijk aan een brutojaarloon, onafgezien
van de toepassing van de artikelen 39, § 1, en 40, § 1, van de wet van van de toepassing van de artikelen 39, § 1, en 40, § 1, van de wet van
3 juli 1978. 3 juli 1978.
Deze vergoeding is niet verschuldigd wanneer de afgevaardigde geniet Deze vergoeding is niet verschuldigd wanneer de afgevaardigde geniet
van de bijzondere vergoeding bepaald voor de leden van de van de bijzondere vergoeding bepaald voor de leden van de
ondernemingsraad of van het comité voor preventie en bescherming op ondernemingsraad of van het comité voor preventie en bescherming op
het werk. het werk.
HOOFDSTUK VII. - Regeling voor oplossing van sociale geschillen HOOFDSTUK VII. - Regeling voor oplossing van sociale geschillen
Verplichtingen van de partijen in geval van geschil Verplichtingen van de partijen in geval van geschil

Art. 33.De partijen erkennen dat de sociale geschillen van aard zijn

Art. 33.De partijen erkennen dat de sociale geschillen van aard zijn
om onmiddellijke weerslag te hebben op de personen waarvoor de om onmiddellijke weerslag te hebben op de personen waarvoor de
inrichtingen of diensten de zorg hebben. inrichtingen of diensten de zorg hebben.
Bijgevolg erkennen de partijen dat zij alles in het werk dienen te Bijgevolg erkennen de partijen dat zij alles in het werk dienen te
stellen om overhaaste stakings- of lock-out aanzeggingen te vermijden. stellen om overhaaste stakings- of lock-out aanzeggingen te vermijden.

Art. 34.In de veronderstelling dat een probleem zich zou voordoen in

Art. 34.In de veronderstelling dat een probleem zich zou voordoen in
de verhoudingen tussen werkgevers en werknemers, dient binnen de de verhoudingen tussen werkgevers en werknemers, dient binnen de
instelling of de dienst een oplossing gezocht te worden tussen de instelling of de dienst een oplossing gezocht te worden tussen de
directie en de syndicale afvaardiging. directie en de syndicale afvaardiging.

Art. 35.In geval van mislukking van de onderhandelingen in de

Art. 35.In geval van mislukking van de onderhandelingen in de
instelling of dienst heeft de meest gerede partij de mogelijkheid het instelling of dienst heeft de meest gerede partij de mogelijkheid het
geval aan de beoordeling van het verzoeningsbureau van het paritair geval aan de beoordeling van het verzoeningsbureau van het paritair
subcomité voor te leggen. subcomité voor te leggen.

Art. 36.Als de verschillende onderhandelingspogingen uitgeput zijn en

Art. 36.Als de verschillende onderhandelingspogingen uitgeput zijn en
de syndicale organisaties overwegen hun toevlucht te nemen tot de syndicale organisaties overwegen hun toevlucht te nemen tot
staking, dienen deze laatsten een aanzegging van veertien staking, dienen deze laatsten een aanzegging van veertien
kalenderdagen neer te leggen bij de voorzitter van het paritair kalenderdagen neer te leggen bij de voorzitter van het paritair
subcomité en bij de werkgever. subcomité en bij de werkgever.

Art. 37.In uitvoering van artikel 34 van deze collectieve

Art. 37.In uitvoering van artikel 34 van deze collectieve
arbeidsovereenkomst en in geval van behoorlijk betekende arbeidsovereenkomst en in geval van behoorlijk betekende
stakingsaanzegging wordt de minimumdienst vastgesteld tussen de stakingsaanzegging wordt de minimumdienst vastgesteld tussen de
partijen teneinde te beantwoorden aan de noden van de personen partijen teneinde te beantwoorden aan de noden van de personen
waarvoor zij de zorg hebben, met gekwalificeerden handelingen die niet waarvoor zij de zorg hebben, met gekwalificeerden handelingen die niet
mogen nagelaten worden. Het aantal personeelsleden dat nodig is mag mogen nagelaten worden. Het aantal personeelsleden dat nodig is mag
niet meer zijn dan dat op het ogenblik waarop er het minste personen niet meer zijn dan dat op het ogenblik waarop er het minste personen
in normale werking aanwezig waren, per erkende dienst. in normale werking aanwezig waren, per erkende dienst.
Het kan niet lager zijn dan volgende aantallen : Het kan niet lager zijn dan volgende aantallen :
a) residentieel opvoedend : 1 opvoeder voor 10 personen ten laste; a) residentieel opvoedend : 1 opvoeder voor 10 personen ten laste;
b) niet-residentieel opvoedend : 1 opvoeder voor 20 personen ten b) niet-residentieel opvoedend : 1 opvoeder voor 20 personen ten
laste; laste;
c) 1 administratief personeelslid; c) 1 administratief personeelslid;
d) 1 technisch personeelslid. d) 1 technisch personeelslid.

Art. 38.Indien de partijen er niet in slagen tot een akkoord te komen

Art. 38.Indien de partijen er niet in slagen tot een akkoord te komen
hebben zij de plicht het geschil voor te leggen aan de beoordeling van hebben zij de plicht het geschil voor te leggen aan de beoordeling van
het verzoeningsbureau van het paritair subcomité voor het einde van de het verzoeningsbureau van het paritair subcomité voor het einde van de
stakingsaanzegging. stakingsaanzegging.
HOOFDSTUK VIII. - Toegekende kredieturen HOOFDSTUK VIII. - Toegekende kredieturen
A) Uitoefening van het mandaat binnen de instelling of de dienst. A) Uitoefening van het mandaat binnen de instelling of de dienst.

Art. 39.Om hun taak te vervullen binnen de instelling of de dienst

Art. 39.Om hun taak te vervullen binnen de instelling of de dienst
beschikken de personeelsafgevaardigden over de nodige tijd en beschikken de personeelsafgevaardigden over de nodige tijd en
middelen. Zij dienen echter rekening te houden met de noodzaak de middelen. Zij dienen echter rekening te houden met de noodzaak de
normale continuïteit en werking van de diensten te verzekeren. normale continuïteit en werking van de diensten te verzekeren.
In de instellingen en diensten die tot 19 werknemers tellen zal het In de instellingen en diensten die tot 19 werknemers tellen zal het
toe te kennen kredietuur het voorwerp uitmaken van een onderhandeling toe te kennen kredietuur het voorwerp uitmaken van een onderhandeling
bij de installatie van de syndicale afvaardiging. bij de installatie van de syndicale afvaardiging.
B) Syndicale vorming. B) Syndicale vorming.

Art. 40.In uitvoering van het nationaal interprofessioneel akkoord

Art. 40.In uitvoering van het nationaal interprofessioneel akkoord
van 15 juni 1971, meer bepaald van punt 7, menen de ondertekenende van 15 juni 1971, meer bepaald van punt 7, menen de ondertekenende
partijen dat het nodig is, binnen de hierna vastgestelde perken, partijen dat het nodig is, binnen de hierna vastgestelde perken,
bepaalde faciliteiten toe te kennen aan de vertegenwoordigers van het bepaalde faciliteiten toe te kennen aan de vertegenwoordigers van het
personeel, met het oog op hun deelname aan vormingscursussen die hun personeel, met het oog op hun deelname aan vormingscursussen die hun
moeten toelaten hun taak te vervullen. moeten toelaten hun taak te vervullen.

Art. 41.Te dien einde worden de nodige kredieturen aan de

Art. 41.Te dien einde worden de nodige kredieturen aan de
ondertekenende werknemersorganisaties, vertegenwoordigd in de comités ondertekenende werknemersorganisaties, vertegenwoordigd in de comités
voor preventie en bescherming op het werk, de ondernemingsraden en de voor preventie en bescherming op het werk, de ondernemingsraden en de
syndicale afvaardigingen in de instellingen en diensten, ter syndicale afvaardigingen in de instellingen en diensten, ter
beschikking gesteld, zodat deze hun afgevaardigden zonder loonverlies beschikking gesteld, zodat deze hun afgevaardigden zonder loonverlies
cursussen kunnen laten volgen : cursussen kunnen laten volgen :
a) georganiseerd door de ondertekenende representatieve a) georganiseerd door de ondertekenende representatieve
werknemersorganisaties en, werknemersorganisaties en,
b) die tot doel hebben hun economische, sociale en technische kennis, b) die tot doel hebben hun economische, sociale en technische kennis,
nodig voor het vervullen van hun taken als personeelsafgevaardigden, nodig voor het vervullen van hun taken als personeelsafgevaardigden,
te verbeteren. te verbeteren.

Art. 42.Het aantal toegelaten dagen afwezigheid, ter beschikking

Art. 42.Het aantal toegelaten dagen afwezigheid, ter beschikking
gesteld aan een bepaalde representatieve werknemersorganisatie, is gesteld aan een bepaalde representatieve werknemersorganisatie, is
gelijk, voor de totale duur van de mandaten, aan tienmaal het totaal gelijk, voor de totale duur van de mandaten, aan tienmaal het totaal
aantal effectieve zetels toegewezen of bekomen op de lijst voorgesteld aantal effectieve zetels toegewezen of bekomen op de lijst voorgesteld
door deze representatieve werknemersorganisatie in het comité voor door deze representatieve werknemersorganisatie in het comité voor
preventie en bescherming op het werk, de ondernemingsraad of de preventie en bescherming op het werk, de ondernemingsraad of de
syndicale afvaardiging. syndicale afvaardiging.
Elke afwezigheid voor het volgen van cursussen mag niet minder Elke afwezigheid voor het volgen van cursussen mag niet minder
bedragen dan een dag. bedragen dan een dag.
De betrokken afgevaardigden hebben de mogelijkheid de recuperatie te De betrokken afgevaardigden hebben de mogelijkheid de recuperatie te
vragen van de rustdag die samenvalt met een cursusdag zoals hierboven vragen van de rustdag die samenvalt met een cursusdag zoals hierboven
beschreven in artikel 41; in dat geval wordt de cursusdag afgetrokken beschreven in artikel 41; in dat geval wordt de cursusdag afgetrokken
van het globaal krediet, verleend overeenkomstig het eerste lid van van het globaal krediet, verleend overeenkomstig het eerste lid van
dit artikel. dit artikel.

Art. 43.De representatieve werknemersorganisaties dienen minstens een

Art. 43.De representatieve werknemersorganisaties dienen minstens een
maand op voorhand een geschreven aanvraag te richten tot de betrokken maand op voorhand een geschreven aanvraag te richten tot de betrokken
werkgever, teneinde het nodig verlof te verkrijgen zodat de betrokken werkgever, teneinde het nodig verlof te verkrijgen zodat de betrokken
leden aan de cursus kunnen deelnemen. leden aan de cursus kunnen deelnemen.
Deze aanvraag dient het volgende te bevatten : Deze aanvraag dient het volgende te bevatten :
- de nominatieve lijst van de syndicale mandatarissen die genieten van - de nominatieve lijst van de syndicale mandatarissen die genieten van
de aanvraag tot verlof, alsook van de duur van hun afwezigheid; de aanvraag tot verlof, alsook van de duur van hun afwezigheid;
- de datum en de duur van de georganiseerde cursus; - de datum en de duur van de georganiseerde cursus;
- de agenda en het beknopt programma van de cursussen. - de agenda en het beknopt programma van de cursussen.
De werkgever geeft gunstig gevolg aan deze aanvraag in de mate waarin De werkgever geeft gunstig gevolg aan deze aanvraag in de mate waarin
de aanwezigheid van betrokken personen op de voor de cursussen de aanwezigheid van betrokken personen op de voor de cursussen
voorziene data niet absoluut noodzakelijk is om de continuïteit en de voorziene data niet absoluut noodzakelijk is om de continuïteit en de
normale werking van de dienst te verzekeren. normale werking van de dienst te verzekeren.
In geval van overmacht, die om dringende dienstredenen een persoon In geval van overmacht, die om dringende dienstredenen een persoon
belet de cursussen te volgen op de data waarvoor de werkgever zijn belet de cursussen te volgen op de data waarvoor de werkgever zijn
akkoord heeft gegeven, verwittigt deze onmiddellijk de representatieve akkoord heeft gegeven, verwittigt deze onmiddellijk de representatieve
werknemersorganisatie van de betrokken werknemer. werknemersorganisatie van de betrokken werknemer.

Art. 44.Alle geschillen waartoe de toepassing van artikel 43 van deze

Art. 44.Alle geschillen waartoe de toepassing van artikel 43 van deze
collectieve arbeidsovereenkomst aanleiding kan geven kunnen onderzocht collectieve arbeidsovereenkomst aanleiding kan geven kunnen onderzocht
worden door het verzoeningsbureau van het paritair subcomité. worden door het verzoeningsbureau van het paritair subcomité.
C) Externe mandaten. C) Externe mandaten.

Art. 45.In het geval van een personeelsafgevaardigde die mandaten

Art. 45.In het geval van een personeelsafgevaardigde die mandaten
bekleedt buiten de instelling (bV. - diverse syndicale comités, bekleedt buiten de instelling (bV. - diverse syndicale comités,
congressen, adviesraad, paritair comité,...) maakt het toe te kennen congressen, adviesraad, paritair comité,...) maakt het toe te kennen
urenkrediet het voorwerp uit van een bijzondere onderhandeling tussen urenkrediet het voorwerp uit van een bijzondere onderhandeling tussen
de werkgever en de betrokken representatieve werknemersorganisatie op de werkgever en de betrokken representatieve werknemersorganisatie op
het ogenblik van de toewijzing van zulke mandaten. het ogenblik van de toewijzing van zulke mandaten.

Art. 46.Alle geschillen waartoe de toepassing van artikel 45 van deze

Art. 46.Alle geschillen waartoe de toepassing van artikel 45 van deze
collectieve arbeidsovereenkomst aanleiding kan geven kunnen onderzocht collectieve arbeidsovereenkomst aanleiding kan geven kunnen onderzocht
worden door het verzoeningsbureau van het paritair subcomité. worden door het verzoeningsbureau van het paritair subcomité.
HOOFDSTUK IX. - Slotbepalingen HOOFDSTUK IX. - Slotbepalingen

Art. 47.Deze collectieve arbeidsovereenkomst is gesloten voor

Art. 47.Deze collectieve arbeidsovereenkomst is gesloten voor
onbepaalde tijd. Zij heeft uitwerking op 12 januari 1999. onbepaalde tijd. Zij heeft uitwerking op 12 januari 1999.
Elk van de partijen kan ze opzeggen mits een opzeggingstermijn van zes Elk van de partijen kan ze opzeggen mits een opzeggingstermijn van zes
maanden, bij ter post aangetekende brief gericht aan de voorzitter van maanden, bij ter post aangetekende brief gericht aan de voorzitter van
het Paritair Subcomité voor de opvoedings- en huisvestingsinrichtingen het Paritair Subcomité voor de opvoedings- en huisvestingsinrichtingen
van de Franse Gemeenschap. van de Franse Gemeenschap.
De gunstigere bepalingen, van toepassing op het niveau van de De gunstigere bepalingen, van toepassing op het niveau van de
instellingen en diensten, blijven van toepassing. instellingen en diensten, blijven van toepassing.
Gezien om te worden gevoegd bij het koninklijk besluit van 30 Gezien om te worden gevoegd bij het koninklijk besluit van 30
september 2010. september 2010.
De Vice-Eerste Minister en Minister van Werk en Gelijke Kansen, belast De Vice-Eerste Minister en Minister van Werk en Gelijke Kansen, belast
met het Migratie- en asielbeleid, met het Migratie- en asielbeleid,
Mevr. J. MILQUET Mevr. J. MILQUET
^