Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Koninklijk Besluit van 16/09/2018
← Terug naar "Koninklijk besluit houdende erkenning van het bedrijf PWC Enterprise Advisory CVBA als adviesorgaan zowel voor de elektronische stemsystemen en -software met papieren bewijsstuk als voor de verkiezingssoftware voor de stemopneming en de verdeling van de zetels en houdende opheffing van de koninklijke besluiten van 18 december 2002, van 22 oktober 2004 en van 1 september 2006 houdende erkenning van respectievelijk de bedrijven Bureau VAN DIJK, Ingénieurs-Conseils en gestion, Computer Service Solutions NV en PricewaterhouseCoopers Enterprise Advisory CVBA, Verdonck, Kloosters & Associates BV en SYSQA BV als adviesorganen zowel voor de geautomatiseerde stemsystemen en -software als voor de verkiezingssoftware voor de stemopneming en de verdeling van de zetels "
Koninklijk besluit houdende erkenning van het bedrijf PWC Enterprise Advisory CVBA als adviesorgaan zowel voor de elektronische stemsystemen en -software met papieren bewijsstuk als voor de verkiezingssoftware voor de stemopneming en de verdeling van de zetels en houdende opheffing van de koninklijke besluiten van 18 december 2002, van 22 oktober 2004 en van 1 september 2006 houdende erkenning van respectievelijk de bedrijven Bureau VAN DIJK, Ingénieurs-Conseils en gestion, Computer Service Solutions NV en PricewaterhouseCoopers Enterprise Advisory CVBA, Verdonck, Kloosters & Associates BV en SYSQA BV als adviesorganen zowel voor de geautomatiseerde stemsystemen en -software als voor de verkiezingssoftware voor de stemopneming en de verdeling van de zetels Koninklijk besluit houdende erkenning van het bedrijf PWC Enterprise Advisory CVBA als adviesorgaan zowel voor de elektronische stemsystemen en -software met papieren bewijsstuk als voor de verkiezingssoftware voor de stemopneming en de verdeling van de zetels en houdende opheffing van de koninklijke besluiten van 18 december 2002, van 22 oktober 2004 en van 1 september 2006 houdende erkenning van respectievelijk de bedrijven Bureau VAN DIJK, Ingénieurs-Conseils en gestion, Computer Service Solutions NV en PricewaterhouseCoopers Enterprise Advisory CVBA, Verdonck, Kloosters & Associates BV en SYSQA BV als adviesorganen zowel voor de geautomatiseerde stemsystemen en -software als voor de verkiezingssoftware voor de stemopneming en de verdeling van de zetels
FEDERALE OVERHEIDSDIENST BINNENLANDSE ZAKEN FEDERALE OVERHEIDSDIENST BINNENLANDSE ZAKEN
16 SEPTEMBER 2018. - Koninklijk besluit houdende erkenning van het 16 SEPTEMBER 2018. - Koninklijk besluit houdende erkenning van het
bedrijf PWC Enterprise Advisory CVBA als adviesorgaan zowel voor de bedrijf PWC Enterprise Advisory CVBA als adviesorgaan zowel voor de
elektronische stemsystemen en -software met papieren bewijsstuk als elektronische stemsystemen en -software met papieren bewijsstuk als
voor de verkiezingssoftware voor de stemopneming en de verdeling van voor de verkiezingssoftware voor de stemopneming en de verdeling van
de zetels en houdende opheffing van de koninklijke besluiten van 18 de zetels en houdende opheffing van de koninklijke besluiten van 18
december 2002, van 22 oktober 2004 en van 1 september 2006 houdende december 2002, van 22 oktober 2004 en van 1 september 2006 houdende
erkenning van respectievelijk de bedrijven Bureau VAN DIJK, erkenning van respectievelijk de bedrijven Bureau VAN DIJK,
Ingénieurs-Conseils en gestion, Computer Service Solutions NV en Ingénieurs-Conseils en gestion, Computer Service Solutions NV en
PricewaterhouseCoopers Enterprise Advisory CVBA, Verdonck, Kloosters & PricewaterhouseCoopers Enterprise Advisory CVBA, Verdonck, Kloosters &
Associates BV en SYSQA BV als adviesorganen zowel voor de Associates BV en SYSQA BV als adviesorganen zowel voor de
geautomatiseerde stemsystemen en -software als voor de geautomatiseerde stemsystemen en -software als voor de
verkiezingssoftware voor de stemopneming en de verdeling van de zetels verkiezingssoftware voor de stemopneming en de verdeling van de zetels
VERSLAG AAN DE KONING VERSLAG AAN DE KONING
Sire, Sire,
Het ontwerp van koninklijk besluit dat aan Uwe Majesteit wordt Het ontwerp van koninklijk besluit dat aan Uwe Majesteit wordt
voorgelegd, wordt genomen overeenkomstig artikel 4, § 3, van de wet voorgelegd, wordt genomen overeenkomstig artikel 4, § 3, van de wet
van 7 februari 2014 tot organisatie van de elektonische stemming met van 7 februari 2014 tot organisatie van de elektonische stemming met
papieren bewijsstuk en artikel 165 van het Kieswetboek. Volgens deze papieren bewijsstuk en artikel 165 van het Kieswetboek. Volgens deze
artikelen is de Minister van Binnenlandse Zaken belast met : artikelen is de Minister van Binnenlandse Zaken belast met :
a) het vaststellen van de overeenstemming met de algemene a) het vaststellen van de overeenstemming met de algemene
goedkeuringsvoorwaarden bepaald door het koninklijk besluit van 21 goedkeuringsvoorwaarden bepaald door het koninklijk besluit van 21
maart 2014, van de systemen voor het elektronisch stemmen met papieren maart 2014, van de systemen voor het elektronisch stemmen met papieren
bewijsstuk, na advies van het orgaan dat daartoe door de Koning erkend bewijsstuk, na advies van het orgaan dat daartoe door de Koning erkend
is bij een besluit vastgesteld na overleg in de Ministerraad; is bij een besluit vastgesteld na overleg in de Ministerraad;
b) de erkenning van de software voor de stemopneming en de verdeling b) de erkenning van de software voor de stemopneming en de verdeling
van de zetels, eveneens na advies van het orgaan dat daartoe door de van de zetels, eveneens na advies van het orgaan dat daartoe door de
Koning erkend is bij een koninklijk besluit vastgesteld na overleg in Koning erkend is bij een koninklijk besluit vastgesteld na overleg in
de Ministerraad. de Ministerraad.
De doelstelling van de wetgever was, in het kader van een open en De doelstelling van de wetgever was, in het kader van een open en
doorzichtig beleid, het betrekken van een gespecialiseerd doorzichtig beleid, het betrekken van een gespecialiseerd
onafhankelijk orgaan bij het proces dat leidt tot de afgifte door de onafhankelijk orgaan bij het proces dat leidt tot de afgifte door de
Minister van Binnenlandse Zaken van de erkenning van overeenstemming Minister van Binnenlandse Zaken van de erkenning van overeenstemming
aangevraagd door de leveranciers van deze systemen en software. De aangevraagd door de leveranciers van deze systemen en software. De
Minister van Binnenlandse Zaken beslist niet meer alleen. Dit orgaan Minister van Binnenlandse Zaken beslist niet meer alleen. Dit orgaan
moet bovendien erkend worden door de Koning bij een in Ministerraad moet bovendien erkend worden door de Koning bij een in Ministerraad
overlegd besluit. overlegd besluit.
Het toevertrouwen van de controle van de overeenstemming van dit Het toevertrouwen van de controle van de overeenstemming van dit
materieel en van deze software aan een onafhankelijk orgaan kan enkel materieel en van deze software aan een onafhankelijk orgaan kan enkel
bijdragen tot een grotere democratische controle op hun bijdragen tot een grotere democratische controle op hun
betrouwbaarheid. betrouwbaarheid.
Bij de gekozen procedure zullen alle organen die voldoen aan de Bij de gekozen procedure zullen alle organen die voldoen aan de
voorafgaandelijk vastgestelde voorwaarden, door de Koning erkend voorafgaandelijk vastgestelde voorwaarden, door de Koning erkend
kunnen worden om de Minister van Binnenlandse Zaken bij te staan bij kunnen worden om de Minister van Binnenlandse Zaken bij te staan bij
de afgifte van de gevraagde erkenning van overeenstemming. de afgifte van de gevraagde erkenning van overeenstemming.
Om een erkenning te kunnen verkrijgen, zullen de leveranciers van de Om een erkenning te kunnen verkrijgen, zullen de leveranciers van de
systemen en van de software zich moeten wenden tot één van de erkende systemen en van de software zich moeten wenden tot één van de erkende
organen, dat een advies zal uitbrengen op basis waarvan de Minister organen, dat een advies zal uitbrengen op basis waarvan de Minister
van Binnenlandse Zaken zal beslissen deze erkenning al dan niet toe te van Binnenlandse Zaken zal beslissen deze erkenning al dan niet toe te
kennen. De leveranciers zullen de kosten van dit advies dragen. kennen. De leveranciers zullen de kosten van dit advies dragen.
Aanvankelijk werd in het Belgisch Staatsblad van 8 oktober 2002 een Aanvankelijk werd in het Belgisch Staatsblad van 8 oktober 2002 een
oproep tot kandidaatstelling voor de aanwijzing van deze organismen oproep tot kandidaatstelling voor de aanwijzing van deze organismen
gelanceerd. Het leek echter gepast deze lijst bij te werken door een gelanceerd. Het leek echter gepast deze lijst bij te werken door een
nieuwe oproep tot kandidaatstelling uit te schrijven waarin nieuwe nieuwe oproep tot kandidaatstelling uit te schrijven waarin nieuwe
voorwaarden orden voorzien relatief aan de controle door een erkend voorwaarden orden voorzien relatief aan de controle door een erkend
organisme om de veiligheid van het verkiezingsproces te verbeteren. organisme om de veiligheid van het verkiezingsproces te verbeteren.
Dit oproep tot de kandidaatstellingen op datum van 1 december 2017 dat Dit oproep tot de kandidaatstellingen op datum van 1 december 2017 dat
bekendgemaakt en gepubliceerd werd op de website van e-procurement, is bekendgemaakt en gepubliceerd werd op de website van e-procurement, is
toegevoegd als bijlage bij dit rapport. toegevoegd als bijlage bij dit rapport.
Deze oproep bevatte de verschillende erkenningvoorwaarden van de Deze oproep bevatte de verschillende erkenningvoorwaarden van de
adviesorganen. Zij kunnen als volgt worden samengevat. Om erkend te adviesorganen. Zij kunnen als volgt worden samengevat. Om erkend te
worden, moeten de organen waarvan sprake aan de volgende voorwaarden worden, moeten de organen waarvan sprake aan de volgende voorwaarden
voldoen: voldoen:
1° rechtspersoonlijkheid hebben; 1° rechtspersoonlijkheid hebben;
2° over het nodige bekwame personeel, middelen en uitrusting 2° over het nodige bekwame personeel, middelen en uitrusting
beschikken; beschikken;
3° de nodige technische of wetenschappelijke ervaring aantonen, meer 3° de nodige technische of wetenschappelijke ervaring aantonen, meer
bepaald de uitvoering van een audit inzake informatica in de loop van bepaald de uitvoering van een audit inzake informatica in de loop van
de laatste 3 jaren; de laatste 3 jaren;
4° zich ertoe verbinden in alle onafhankelijkheid ten opzichte van de 4° zich ertoe verbinden in alle onafhankelijkheid ten opzichte van de
leverancier van de overheid adviezen en verslagen op te stellen leverancier van de overheid adviezen en verslagen op te stellen
5° zich ertoe verbinden om bij elke opdracht: 5° zich ertoe verbinden om bij elke opdracht:
a) over de nodige capaciteiten, medewerkers en tijd te beschikken voor a) over de nodige capaciteiten, medewerkers en tijd te beschikken voor
de goede uitvoering ervan; de goede uitvoering ervan;
b) met toewijding en in alle onafhankelijkheid de eraan toegekende b) met toewijding en in alle onafhankelijkheid de eraan toegekende
adviesopdrachten te verrichten; adviesopdrachten te verrichten;
c) geen activiteiten uit te oefenen die onverenigbaar zijn met de c) geen activiteiten uit te oefenen die onverenigbaar zijn met de
onafhankelijkheid van de functie van het orgaan; onafhankelijkheid van de functie van het orgaan;
d) in de werkdocumenten elk belangrijk risico tot aantasting van de d) in de werkdocumenten elk belangrijk risico tot aantasting van de
onafhankelijkheid van het orgaan melden, alsook de genomen maatregelen onafhankelijkheid van het orgaan melden, alsook de genomen maatregelen
om deze risico's in te perken; om deze risico's in te perken;
e) nauwkeurig en precies te werken; e) nauwkeurig en precies te werken;
f) de bevoegde autoriteiten op de hoogte te brengen indien ze niet f) de bevoegde autoriteiten op de hoogte te brengen indien ze niet
meer aan de voor-waarden van de kandidaatstelling voldoen; meer aan de voor-waarden van de kandidaatstelling voldoen;
g) onafhankelijk te zijn van de leverancier van de verkiezingssystemen g) onafhankelijk te zijn van de leverancier van de verkiezingssystemen
en -software over-eenkomstig de bepalingen van artikel 12, §§ 2 en 3, en -software over-eenkomstig de bepalingen van artikel 12, §§ 2 en 3,
van de wet van 7 december 2016 tot organisatie van het beroep van en van de wet van 7 december 2016 tot organisatie van het beroep van en
het publiek toezicht op de bedrijfsrevisoren; het publiek toezicht op de bedrijfsrevisoren;
6° het beroepsgeheim doen naleven door hun personeelsleden; 6° het beroepsgeheim doen naleven door hun personeelsleden;
7° een grondige kennis hebben of verwerven van: 7° een grondige kennis hebben of verwerven van:
- Verschillende van toepassing zijnde kieswetgevingen (federaal en - Verschillende van toepassing zijnde kieswetgevingen (federaal en
regionaal) regionaal)
- Taalwetgeving - Taalwetgeving
- Projectmanagement (Prince2, ...) - Projectmanagement (Prince2, ...)
- Gebruikte programmeertalen - Gebruikte programmeertalen
- IT-standaarden zoals ISO27000, COBIT, ISO25010, OWASP, ... - IT-standaarden zoals ISO27000, COBIT, ISO25010, OWASP, ...
8° aantonen dat zij de hierna onder Hoofdstuk 6 vermelde taken kunnen 8° aantonen dat zij de hierna onder Hoofdstuk 6 vermelde taken kunnen
vervullen en een plan van aanpak ter beoordeling voorleggen bij hun vervullen en een plan van aanpak ter beoordeling voorleggen bij hun
kandidaatstelling. kandidaatstelling.
Er dient opgemerkt te worden dat de oproep tot kandidaatstelling van Er dient opgemerkt te worden dat de oproep tot kandidaatstelling van
01/12/2017 bovendien het volgende vermeldde: 01/12/2017 bovendien het volgende vermeldde:
De keuze van een orgaan door de leverancier zal gemotiveerd moeten De keuze van een orgaan door de leverancier zal gemotiveerd moeten
worden en goedgekeurd door de overheid die de verkiezing organiseert. worden en goedgekeurd door de overheid die de verkiezing organiseert.
In alle gevallen moet het contract tussen de leverancier van het In alle gevallen moet het contract tussen de leverancier van het
verkiezingssysteem en de erkende dienstverlener aan de betrokken verkiezingssysteem en de erkende dienstverlener aan de betrokken
overheden bezorgd worden. Alle documenten die opgemaakt worden in het overheden bezorgd worden. Alle documenten die opgemaakt worden in het
kader van het advies van het orgaan, zullen aan de bevoegde overheid kader van het advies van het orgaan, zullen aan de bevoegde overheid
bezorgd moeten worden. De bevoegde overheid verbindt zich ertoe het bezorgd moeten worden. De bevoegde overheid verbindt zich ertoe het
contract (tussen de leverancier en het orgaan) en de documenten contract (tussen de leverancier en het orgaan) en de documenten
opgesteld tijdens de adviesprocedure niet bekend te maken en niet toe opgesteld tijdens de adviesprocedure niet bekend te maken en niet toe
te laten dat deze bekendgemaakt worden, zonder de voorafgaande en te laten dat deze bekendgemaakt worden, zonder de voorafgaande en
schriftelijke instemming van de leverancier en het adviesorgaan, schriftelijke instemming van de leverancier en het adviesorgaan,
behalve indien dit strikt noodzakelijk is voor de bevoegde overheid om behalve indien dit strikt noodzakelijk is voor de bevoegde overheid om
de leverancier en het adviesorgaan ertoe te verplichten hun de leverancier en het adviesorgaan ertoe te verplichten hun
verplichtingen uit te voeren krachtens deze oproep tot verplichtingen uit te voeren krachtens deze oproep tot
kandidaatstelling. kandidaatstelling.
Deze vertrouwelijkheidsverplichting geldt niet in de veronderstelling Deze vertrouwelijkheidsverplichting geldt niet in de veronderstelling
dat de voormelde documenten bekendgemaakt zouden moeten worden dat de voormelde documenten bekendgemaakt zouden moeten worden
krachtens een wettelijke of reglementaire verplichting of naar krachtens een wettelijke of reglementaire verplichting of naar
aanleiding van een verzoek van de publieke gerechtelijke of aanleiding van een verzoek van de publieke gerechtelijke of
administratieve overheden. administratieve overheden.
In dat geval zal de bevoegde overheid die het verzoek ontvangen heeft, In dat geval zal de bevoegde overheid die het verzoek ontvangen heeft,
de leverancier en het adviesorgaan daarvan vooraf op de hoogte de leverancier en het adviesorgaan daarvan vooraf op de hoogte
brengen, behoudens wettelijk of gerechtelijk verbod van een dergelijke brengen, behoudens wettelijk of gerechtelijk verbod van een dergelijke
voorafgaande mededeling. voorafgaande mededeling.
Een enige firma heeft haar kandidaatstelling voorgelegd naar Een enige firma heeft haar kandidaatstelling voorgelegd naar
aanleiding van dit oproep tot kandidaatstelling: " PWC Entreprise aanleiding van dit oproep tot kandidaatstelling: " PWC Entreprise
Advisory CVBA " op 29 januari 2018. Advisory CVBA " op 29 januari 2018.
Het onderzoek van deze kandidaatstelling heeft aangetoond dat ze de Het onderzoek van deze kandidaatstelling heeft aangetoond dat ze de
voorwaarden vervult om de twee erkenningen te krijgen. voorwaarden vervult om de twee erkenningen te krijgen.
Ten slotte dienen de koninklijke besluiten houdende erkenning van de Ten slotte dienen de koninklijke besluiten houdende erkenning van de
verschillende vennootschappen als adviesorgaan van 18 december 2002, verschillende vennootschappen als adviesorgaan van 18 december 2002,
van 22 oktober 2004 en van 1 september 2006, opgeheven te worden van 22 oktober 2004 en van 1 september 2006, opgeheven te worden
Dit is het onderwerp van dit ontwerp van koninklijk besluit. Dit is het onderwerp van dit ontwerp van koninklijk besluit.
Het ontwerp van koninklijk besluit werd voorgelegd aan de Raad van Het ontwerp van koninklijk besluit werd voorgelegd aan de Raad van
State. In haar advies nr. 64.127/2, gegeven op 20 augustus 2018, acht State. In haar advies nr. 64.127/2, gegeven op 20 augustus 2018, acht
dit Hoog College dat dit ontwerp, met individuele strekking, haar niet dit Hoog College dat dit ontwerp, met individuele strekking, haar niet
moest worden voorgelegd. moest worden voorgelegd.
Ik heb de eer te zijn, Ik heb de eer te zijn,
Sire, Sire,
Van Uwe Majesteit, Van Uwe Majesteit,
de zeer eerbiedige en zeer getrouwe dienaar, de zeer eerbiedige en zeer getrouwe dienaar,
De Minister van Veiligheid en Binnenlandse Zaken, De Minister van Veiligheid en Binnenlandse Zaken,
J. JAMBON J. JAMBON
Bijlage Bijlage
KONINKRIJK BELGIE KONINKRIJK BELGIE
FEDERALE OVERHEIDSDIENST BINNENLANDSE ZAKEN FEDERALE OVERHEIDSDIENST BINNENLANDSE ZAKEN
FEDERALE OVERHEIDSDIENST BUITENLANDSE ZAKEN FEDERALE OVERHEIDSDIENST BUITENLANDSE ZAKEN
VLAANDEREN - AGENTSCHAP BINNENLANDS BESTUUR VLAANDEREN - AGENTSCHAP BINNENLANDS BESTUUR
SERVICE PUBLIC DE WALLONIE - DG POUVOIRS LOCAUX SERVICE PUBLIC DE WALLONIE - DG POUVOIRS LOCAUX
BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST
DEUTSCHSPRACHIGE GEMEINSCHAFT DEUTSCHSPRACHIGE GEMEINSCHAFT
Oproep tot kandidaatstelling voor het bekomen van een erkenning als Oproep tot kandidaatstelling voor het bekomen van een erkenning als
adviesorgaan voor digitale verkiezingssystemen adviesorgaan voor digitale verkiezingssystemen
1. Voorwerp van de oproep 1. Voorwerp van de oproep
Het adviesorgaan ziet erop toe dat de verkiezingssystemen het Het adviesorgaan ziet erop toe dat de verkiezingssystemen het
stemgeheim bewaren en dat deze voldoen aan het principe van "free and stemgeheim bewaren en dat deze voldoen aan het principe van "free and
fair elections" en het principe "one man one vote". fair elections" en het principe "one man one vote".
De regelgeving verplicht de bevoegde autoriteit bij ieder verkiezing De regelgeving verplicht de bevoegde autoriteit bij ieder verkiezing
vast te stellen dat de bij de verkiezing gebruikte digitale systemen vast te stellen dat de bij de verkiezing gebruikte digitale systemen
en processen de integriteit van de gegevens en het geheim van de en processen de integriteit van de gegevens en het geheim van de
stemming waarborgen. stemming waarborgen.
Om tot deze vaststelling te kunnen komen wint de leverancier van het Om tot deze vaststelling te kunnen komen wint de leverancier van het
systeem advies in bij een adviesorgaan dat (vooraf) erkend werd door systeem advies in bij een adviesorgaan dat (vooraf) erkend werd door
de bevoegde autoriteiten. de bevoegde autoriteiten.
Het adviesorgaan controleert bij de respectievelijke leveranciers de Het adviesorgaan controleert bij de respectievelijke leveranciers de
digitale systemen en processen voor onder meer het kandidatenbeheer, digitale systemen en processen voor onder meer het kandidatenbeheer,
voor de digitale stemming, voor het verwerken van de stemmen en voor voor de digitale stemming, voor het verwerken van de stemmen en voor
de zetelberekening die gebruikt zullen worden bij een verkiezing. de zetelberekening die gebruikt zullen worden bij een verkiezing.
Het geeft een advies aan de bevoegde autoriteit of deze systemen en Het geeft een advies aan de bevoegde autoriteit of deze systemen en
processen al dan niet de integriteit van de gegevens en het geheim van processen al dan niet de integriteit van de gegevens en het geheim van
stemming garanderen. stemming garanderen.
2. Regelgeving 2. Regelgeving
- Artikel 165 van het Kieswetboek - Artikel 165 van het Kieswetboek
- Artikel 4, § 3, van de wet van 7 februari 2014 tot organisatie van - Artikel 4, § 3, van de wet van 7 februari 2014 tot organisatie van
de elektronische stemming met papieren bewijsstuk de elektronische stemming met papieren bewijsstuk
- Volgend koninklijk besluit werd genomen in uitvoering van het - Volgend koninklijk besluit werd genomen in uitvoering van het
voormelde artikel 4 van de wet van 7 februari 2014: voormelde artikel 4 van de wet van 7 februari 2014:
Koninklijk besluit van 21 maart 2014 tot vaststelling van de algemene Koninklijk besluit van 21 maart 2014 tot vaststelling van de algemene
erkenningsvoorwaarden van de elektronische stemsystemen met papieren erkenningsvoorwaarden van de elektronische stemsystemen met papieren
bewijsstuk (Belgisch Staatsblad van 26 maart 2014). bewijsstuk (Belgisch Staatsblad van 26 maart 2014).
- Decreet houdende de organisatie van de digitale stemming bij de - Decreet houdende de organisatie van de digitale stemming bij de
lokale en provinciale verkiezingen van 25 mei 2012 (artikel 4) lokale en provinciale verkiezingen van 25 mei 2012 (artikel 4)
- Brussels Gemeentelijk Kieswetboek - Brussels Gemeentelijk Kieswetboek
Ordonnantie van 12 juli 2012 houdende de organisatie van de Ordonnantie van 12 juli 2012 houdende de organisatie van de
elektronische stemming voor de gemeenteraadsverkiezingen elektronische stemming voor de gemeenteraadsverkiezingen
- Wetboek van de plaatselijke democratie en decentralisatie (artikel - Wetboek van de plaatselijke democratie en decentralisatie (artikel
L4141-1 en L4144-8, § 2) L4141-1 en L4144-8, § 2)
- Wetboek van de plaatselijke democratie en decentralisatie zoals - Wetboek van de plaatselijke democratie en decentralisatie zoals
gewijzigd door het decreet van de Duitstalige Gemeenschap van 21 gewijzigd door het decreet van de Duitstalige Gemeenschap van 21
november 2016 (artikel L4141-1, § 1, lid 1 en L4211-2, § 2) november 2016 (artikel L4141-1, § 1, lid 1 en L4211-2, § 2)
Gelet op de nieuwe in dit bericht opgenomen voorwaarden (zie Hoofdstuk Gelet op de nieuwe in dit bericht opgenomen voorwaarden (zie Hoofdstuk
4), zullen de erkenningen die eerder toegekend werden aan 4), zullen de erkenningen die eerder toegekend werden aan
vennootschappen, opgeheven worden bij de aanwijzing van de nieuwe vennootschappen, opgeheven worden bij de aanwijzing van de nieuwe
organen, behalve als deze vennootschappen hun kandidatuur voor deze organen, behalve als deze vennootschappen hun kandidatuur voor deze
nieuwe oproep indienen en voldoen aan de desbetreffende voorwaarden. nieuwe oproep indienen en voldoen aan de desbetreffende voorwaarden.
3. Toelichtingen betreffende de erkenning 3. Toelichtingen betreffende de erkenning
De algemene voorwaarden waaraan een dergelijk orgaan zal moeten De algemene voorwaarden waaraan een dergelijk orgaan zal moeten
voldoen, worden hierna vermeld (zie Hoofdstuk 4 hieronder). voldoen, worden hierna vermeld (zie Hoofdstuk 4 hieronder).
Het advies betreft alle digitale verkiezingssystemen en vereist van de Het advies betreft alle digitale verkiezingssystemen en vereist van de
kandidaat de nodige competenties (knowhow, informaticamiddelen en kandidaat de nodige competenties (knowhow, informaticamiddelen en
personeel), opdat de verschillende modules grondig geanalyseerd kunnen personeel), opdat de verschillende modules grondig geanalyseerd kunnen
worden. worden.
Het advies van een onafhankelijk orgaan moet bijdragen tot een toename Het advies van een onafhankelijk orgaan moet bijdragen tot een toename
van de democratische controle op de betrouwbaarheid van deze systemen. van de democratische controle op de betrouwbaarheid van deze systemen.
Deze erkenning zal geldig zijn voor alle verkiezingen die in België Deze erkenning zal geldig zijn voor alle verkiezingen die in België
georganiseerd worden, met name de verkiezingen georganiseerd door de georganiseerd worden, met name de verkiezingen georganiseerd door de
federale Staat, Vlaanderen, Wallonië, het Brussels Hoofdstedelijk federale Staat, Vlaanderen, Wallonië, het Brussels Hoofdstedelijk
Gewest en de Duitstalige Gemeenschap. Gewest en de Duitstalige Gemeenschap.
De leveranciers van de systemen zullen, teneinde een erkenning te De leveranciers van de systemen zullen, teneinde een erkenning te
kunnen verkrijgen, zich vrij tot één van de erkende organen moeten kunnen verkrijgen, zich vrij tot één van de erkende organen moeten
richten. Dit erkend adviesorgaan zal een gemotiveerd en gedetailleerd richten. Dit erkend adviesorgaan zal een gemotiveerd en gedetailleerd
advies uitbrengen aan de bevoegde autoriteit. advies uitbrengen aan de bevoegde autoriteit.
De leveranciers van de systemen zullen de kostprijs van dit advies De leveranciers van de systemen zullen de kostprijs van dit advies
door een erkend adviesorgaan dragen. Deze procedure is vergelijkbaar door een erkend adviesorgaan dragen. Deze procedure is vergelijkbaar
met deze van de bedrijfsrevisoren. met deze van de bedrijfsrevisoren.
De keuze van een orgaan door de leverancier zal gemotiveerd moeten De keuze van een orgaan door de leverancier zal gemotiveerd moeten
worden en goedgekeurd door de overheid die de verkiezing organiseert. worden en goedgekeurd door de overheid die de verkiezing organiseert.
In alle gevallen moet het contract tussen de leverancier van het In alle gevallen moet het contract tussen de leverancier van het
verkiezingssysteem en de erkende dienstverlener aan de betrokken verkiezingssysteem en de erkende dienstverlener aan de betrokken
overheden bezorgd worden. Alle documenten die opgemaakt worden in het overheden bezorgd worden. Alle documenten die opgemaakt worden in het
kader van het advies van het orgaan, zullen aan de bevoegde overheid kader van het advies van het orgaan, zullen aan de bevoegde overheid
bezorgd moeten worden. De bevoegde overheid verbindt zich ertoe het bezorgd moeten worden. De bevoegde overheid verbindt zich ertoe het
contract (tussen de leverancier en het orgaan) en de documenten contract (tussen de leverancier en het orgaan) en de documenten
opgesteld tijdens de adviesprocedure niet bekend te maken en niet toe opgesteld tijdens de adviesprocedure niet bekend te maken en niet toe
te laten dat deze bekendgemaakt worden, zonder de voorafgaande en te laten dat deze bekendgemaakt worden, zonder de voorafgaande en
schriftelijke instemming van de leverancier en het adviesorgaan, schriftelijke instemming van de leverancier en het adviesorgaan,
behalve indien dit strikt noodzakelijk is voor de bevoegde overheid om behalve indien dit strikt noodzakelijk is voor de bevoegde overheid om
de leverancier en het adviesorgaan ertoe te verplichten hun de leverancier en het adviesorgaan ertoe te verplichten hun
verplichtingen uit te voeren krachtens deze oproep tot verplichtingen uit te voeren krachtens deze oproep tot
kandidaatstelling. kandidaatstelling.
Deze vertrouwelijkheidsverplichting geldt niet in de veronderstelling Deze vertrouwelijkheidsverplichting geldt niet in de veronderstelling
dat de voormelde documenten bekendgemaakt zouden moeten worden dat de voormelde documenten bekendgemaakt zouden moeten worden
krachtens een wettelijke of reglementaire verplichting of naar krachtens een wettelijke of reglementaire verplichting of naar
aanleiding van een verzoek van de publieke gerechtelijke of aanleiding van een verzoek van de publieke gerechtelijke of
administratieve overheden. administratieve overheden.
In dat geval zal de bevoegde overheid die het verzoek ontvangen heeft, In dat geval zal de bevoegde overheid die het verzoek ontvangen heeft,
de leverancier en het adviesorgaan daarvan vooraf op de hoogte de leverancier en het adviesorgaan daarvan vooraf op de hoogte
brengen, behoudens wettelijk of gerechtelijk verbod van een dergelijke brengen, behoudens wettelijk of gerechtelijk verbod van een dergelijke
voorafgaande mededeling. voorafgaande mededeling.
Het adviesorgaan is conform het gemeenrecht verantwoordelijk voor de Het adviesorgaan is conform het gemeenrecht verantwoordelijk voor de
uitvoering van zijn professionele opdrachten. uitvoering van zijn professionele opdrachten.
4. Voorwaarden voor het verkrijgen van een erkenning 4. Voorwaarden voor het verkrijgen van een erkenning
Om erkend te worden als adviesorgaan, moeten de kandidaten minimaal Om erkend te worden als adviesorgaan, moeten de kandidaten minimaal
beantwoorden aan volgende voorwaarden: beantwoorden aan volgende voorwaarden:
1° rechtspersoonlijkheid hebben; 1° rechtspersoonlijkheid hebben;
2° over het nodige bekwame personeel, middelen en uitrusting 2° over het nodige bekwame personeel, middelen en uitrusting
beschikken; beschikken;
3° de nodige technische of wetenschappelijke ervaring aantonen, meer 3° de nodige technische of wetenschappelijke ervaring aantonen, meer
bepaald de uitvoering van een audit inzake informatica in de loop van bepaald de uitvoering van een audit inzake informatica in de loop van
de laatste 3 jaren; de laatste 3 jaren;
4° zich ertoe verbinden in alle onafhankelijkheid ten opzichte van de 4° zich ertoe verbinden in alle onafhankelijkheid ten opzichte van de
leverancier van de overheid adviezen en verslagen op te stellen; leverancier van de overheid adviezen en verslagen op te stellen;
5° zich ertoe verbinden om bij elke opdracht 5° zich ertoe verbinden om bij elke opdracht
a) over de nodige capaciteiten, medewerkers en tijd te beschikken voor a) over de nodige capaciteiten, medewerkers en tijd te beschikken voor
de goede uitvoering ervan; de goede uitvoering ervan;
b) met toewijding en in alle onafhankelijkheid de eraan toegekende b) met toewijding en in alle onafhankelijkheid de eraan toegekende
adviesopdrachten te verrichten; adviesopdrachten te verrichten;
c) geen activiteiten uit te oefenen die onverenigbaar zijn met de c) geen activiteiten uit te oefenen die onverenigbaar zijn met de
onafhankelijkheid van de functie van het orgaan; onafhankelijkheid van de functie van het orgaan;
d) in de werkdocumenten elk belangrijk risico tot aantasting van de d) in de werkdocumenten elk belangrijk risico tot aantasting van de
onafhankelijkheid van het orgaan melden, alsook de genomen maatregelen onafhankelijkheid van het orgaan melden, alsook de genomen maatregelen
om deze risico's in te perken; om deze risico's in te perken;
e) nauwkeurig en precies te werken; e) nauwkeurig en precies te werken;
f) de bevoegde autoriteiten op de hoogte te brengen indien ze niet f) de bevoegde autoriteiten op de hoogte te brengen indien ze niet
meer aan de voorwaarden van de kandidaatstelling voldoen; meer aan de voorwaarden van de kandidaatstelling voldoen;
g) onafhankelijk te zijn van de leverancier van de verkiezingssystemen g) onafhankelijk te zijn van de leverancier van de verkiezingssystemen
en -software overeenkomstig de bepalingen van artikel 12, §§ 2 en 3, en -software overeenkomstig de bepalingen van artikel 12, §§ 2 en 3,
van de wet van 7 december 2016 tot organisatie van het beroep van en van de wet van 7 december 2016 tot organisatie van het beroep van en
het publiek toezicht op de bedrijfsrevisoren; het publiek toezicht op de bedrijfsrevisoren;
6° het beroepsgeheim doen naleven door hun personeelsleden; 6° het beroepsgeheim doen naleven door hun personeelsleden;
7° een grondige kennis hebben of verwerven van: 7° een grondige kennis hebben of verwerven van:
- Verschillende van toepassing zijnde kieswetgevingen (federaal en - Verschillende van toepassing zijnde kieswetgevingen (federaal en
regionaal) regionaal)
- Taalwetgeving - Taalwetgeving
- Projectmanagement (Prince2, ...) - Projectmanagement (Prince2, ...)
- Gebruikte programmeertalen - Gebruikte programmeertalen
- IT-standaarden zoals ISO27000, COBIT, ISO25010, OWASP, ... - IT-standaarden zoals ISO27000, COBIT, ISO25010, OWASP, ...
8° aantonen dat zij de hierna onder Hoofdstuk 6 vermelde taken kunnen 8° aantonen dat zij de hierna onder Hoofdstuk 6 vermelde taken kunnen
vervullen en een plan van aanpak ter beoordeling voorleggen bij hun vervullen en een plan van aanpak ter beoordeling voorleggen bij hun
kandidaatstelling. kandidaatstelling.
5. Intrekking van de erkenning 5. Intrekking van de erkenning
De erkenning van een adviesorgaan kan ingetrokken worden: De erkenning van een adviesorgaan kan ingetrokken worden:
- indien het adviesorgaan niet langer voldoet aan de voorwaarden - indien het adviesorgaan niet langer voldoet aan de voorwaarden
bedoeld in hoofdstuk 4 ; bedoeld in hoofdstuk 4 ;
- indien het adviesorgaan zich bevindt in een toestand van - indien het adviesorgaan zich bevindt in een toestand van
faillissement of gerechtelijk akkoord; faillissement of gerechtelijk akkoord;
- bij een gebrekkige uitvoering van hun opdracht; - bij een gebrekkige uitvoering van hun opdracht;
- bij een fusie, overname, ... van het adviesorgaan. - bij een fusie, overname, ... van het adviesorgaan.
6. Taken van het adviesorgaan 6. Taken van het adviesorgaan
Doel van de taken: Doel van de taken:
Een advies uitbrengen aan de bevoegde autoriteit over de geschiktheid Een advies uitbrengen aan de bevoegde autoriteit over de geschiktheid
van digitale verkiezingssystemen. van digitale verkiezingssystemen.
Het adviesorgaan controleert op vraag van de leverancier alle digitale Het adviesorgaan controleert op vraag van de leverancier alle digitale
verkiezingssystemen en geeft hierover een advies aan de bevoegde verkiezingssystemen en geeft hierover een advies aan de bevoegde
overheden. overheden.
Bij het uitvoeren van de controles wordt de vigerende kieswetgeving Bij het uitvoeren van de controles wordt de vigerende kieswetgeving
als leidraad genomen alsook de bepalingen van de bestekken en de als leidraad genomen alsook de bepalingen van de bestekken en de
goedgekeurde offertes (incl goedgekeurde wijzigingen) van de goedgekeurde offertes (incl goedgekeurde wijzigingen) van de
desbetreffende verkiezingssystemen en deze oproep tot desbetreffende verkiezingssystemen en deze oproep tot
kandidaatstelling. kandidaatstelling.
Het advies moet duidelijk en voldoende specifiek zijn. Het advies zal Het advies moet duidelijk en voldoende specifiek zijn. Het advies zal
2 rapporten bevatten: 2 rapporten bevatten:
- een volledig gedetailleerd rapport, bestemd voor de administratie - een volledig gedetailleerd rapport, bestemd voor de administratie
- een samenvattend en eenvoudig rapport, bestemd voor publicatie - een samenvattend en eenvoudig rapport, bestemd voor publicatie
Indien meerdere adviesorganen verschillende digitale Indien meerdere adviesorganen verschillende digitale
verkiezingssystemen controleren, zijn zij verplicht om onderling te verkiezingssystemen controleren, zijn zij verplicht om onderling te
overleggen over de gemeenschappelijke raakvlakken tussen de overleggen over de gemeenschappelijke raakvlakken tussen de
verschillende systemen. verschillende systemen.
Het adviesorgaan zorgt intern voor een grondige kennisoverdracht, Het adviesorgaan zorgt intern voor een grondige kennisoverdracht,
zodat steeds meerdere personen op de hoogte zijn over de uitvoering zodat steeds meerdere personen op de hoogte zijn over de uitvoering
van de controles. van de controles.
Risicoanalyse Risicoanalyse
Bij elk advies maakt het adviesorgaan eveneens een gedetailleerde Bij elk advies maakt het adviesorgaan eveneens een gedetailleerde
risicoanalyse. Er wordt voor elke opmerking/risico een inschatting risicoanalyse. Er wordt voor elke opmerking/risico een inschatting
gemaakt naar impact en waarschijnlijkheid. Bij eventuele opmerkingen gemaakt naar impact en waarschijnlijkheid. Bij eventuele opmerkingen
kunnen er aanbevelingen worden gedaan tot verbetering en wordt kunnen er aanbevelingen worden gedaan tot verbetering en wordt
rekening gehouden met de van toepassing zijnde procedures. rekening gehouden met de van toepassing zijnde procedures.
Plan van aanpak Plan van aanpak
Het adviesorgaan maakt een plan van aanpak met een beschrijving van de Het adviesorgaan maakt een plan van aanpak met een beschrijving van de
testen en hun methodologie bij de offerteaanvraag van de leverancier testen en hun methodologie bij de offerteaanvraag van de leverancier
en legt dat voor aan de autoriteit. Dat plan van aanpak houdt rekening en legt dat voor aan de autoriteit. Dat plan van aanpak houdt rekening
met de technologische evoluties en ervaringen uit het verleden en met de technologische evoluties en ervaringen uit het verleden en
wordt voorafgaand aan elke verkiezing kritisch geëvalueerd en wordt voorafgaand aan elke verkiezing kritisch geëvalueerd en
eventueel geüpdatet. De overheid kan vragen om bepaalde testen toe te eventueel geüpdatet. De overheid kan vragen om bepaalde testen toe te
voegen. voegen.
De testen hebben zowel betrekking op de functionele werking als de De testen hebben zowel betrekking op de functionele werking als de
broncode. Voor de technische controles wordt er gekeken of er rekening broncode. Voor de technische controles wordt er gekeken of er rekening
is gehouden met de op dat moment gangbare goede praktijken. is gehouden met de op dat moment gangbare goede praktijken.
De overheid krijgt volledig inzage in de uitvoering van de testen en De overheid krijgt volledig inzage in de uitvoering van de testen en
kan vragen om nog een aantal bijkomende testen uit te voeren. Er kan vragen om nog een aantal bijkomende testen uit te voeren. Er
worden daarom regelmatig (zoveel als nodig) opvolgingsvergaderingen worden daarom regelmatig (zoveel als nodig) opvolgingsvergaderingen
gehouden tussen het adviesorgaan, de leverancier en de overheid. Het gehouden tussen het adviesorgaan, de leverancier en de overheid. Het
adviesorgaan blijft evenwel volledig verantwoordelijk en onafhankelijk adviesorgaan blijft evenwel volledig verantwoordelijk en onafhankelijk
voor de inhoud van hun rapport en het bijhorende advies. voor de inhoud van hun rapport en het bijhorende advies.
Het adviesorgaan is steeds bereid toelichting te geven over de manier Het adviesorgaan is steeds bereid toelichting te geven over de manier
waarop zij hun testen uitvoeren. waarop zij hun testen uitvoeren.
Bijzondere aandacht gaat uit naar de veiligheid, Bijzondere aandacht gaat uit naar de veiligheid,
gebruiksvriendelijkheid, ergonomie, betrouwbaarheid, gebruiksvriendelijkheid, ergonomie, betrouwbaarheid,
onderhoudbaarheid, efficiëntie, integriteit, de functionaliteit van de onderhoudbaarheid, efficiëntie, integriteit, de functionaliteit van de
systemen en de interactie met eventuele andere verkiezingssystemen. systemen en de interactie met eventuele andere verkiezingssystemen.
Rapport Rapport
Het rapport dat aan de overheden voorgelegd zal worden, zal opgemaakt Het rapport dat aan de overheden voorgelegd zal worden, zal opgemaakt
worden op basis van het model bijgevoegd bij deze oproep tot worden op basis van het model bijgevoegd bij deze oproep tot
kandidaatstelling. kandidaatstelling.
Het rapport zal in de taal van de betreffende overheid opgesteld Het rapport zal in de taal van de betreffende overheid opgesteld
worden (Nederlands, Frans, Nederlands/Frans of Duits). worden (Nederlands, Frans, Nederlands/Frans of Duits).
Planning van de opdracht en vergadering Planning van de opdracht en vergadering
De opdracht van het controleorgaan zal uiterlijk 6 maanden vóór de De opdracht van het controleorgaan zal uiterlijk 6 maanden vóór de
verkiezing van start gaan. verkiezing van start gaan.
Drie maanden na de aanvang van de opdracht en uiterlijk drie maanden Drie maanden na de aanvang van de opdracht en uiterlijk drie maanden
vóór de verkiezing zal een tussentijds rapport bezorgd worden. Dit vóór de verkiezing zal een tussentijds rapport bezorgd worden. Dit
tussentijds rapport zal het mogelijk maken te evalueren of de tussentijds rapport zal het mogelijk maken te evalueren of de
verkiezingssystemen gebruikt kunnen worden bij de verkiezing mits verkiezingssystemen gebruikt kunnen worden bij de verkiezing mits
eventuele wijzigingen die nog gerealiseerd kunnen worden in de eventuele wijzigingen die nog gerealiseerd kunnen worden in de
resterende maanden, zonder het ganse kiesproces in gevaar te brengen. resterende maanden, zonder het ganse kiesproces in gevaar te brengen.
De overheden kunnen alle opvolgingsvergaderingen betreffende de De overheden kunnen alle opvolgingsvergaderingen betreffende de
verkiezingssystemen bijwonen. verkiezingssystemen bijwonen.
In onderling overleg tussen alle partijen kan een andere planning In onderling overleg tussen alle partijen kan een andere planning
vastgelegd worden. vastgelegd worden.
7. Informatiesessie 7. Informatiesessie
(...) (...)
8. Indiening van de kandidaturen 8. Indiening van de kandidaturen
* De kandidaturen moeten uiterlijk tegen 30 januari 2018 via de * De kandidaturen moeten uiterlijk tegen 30 januari 2018 via de
e-tendering website https://eten.publicprocurement.be/ verstuurd e-tendering website https://eten.publicprocurement.be/ verstuurd
worden: worden:
Meer informatie kan worden teruggevonden op volgende website : Meer informatie kan worden teruggevonden op volgende website :
http://www.publicprocurement.be of via de e-procurement helpdesk op http://www.publicprocurement.be of via de e-procurement helpdesk op
het nummer : +32 (0)2 790 52 00 het nummer : +32 (0)2 790 52 00
* De kandidaatstelling vermeldt duidelijk, gemotiveerd en met de * De kandidaatstelling vermeldt duidelijk, gemotiveerd en met de
nodige stukken of documenten dat aan de bovengenoemde voorwaarden is nodige stukken of documenten dat aan de bovengenoemde voorwaarden is
voldaan om erkend te worden als orgaan dat de beoogde adviezen kan voldaan om erkend te worden als orgaan dat de beoogde adviezen kan
verstrekken. In elk geval zal de kandidaatstelling onder meer de verstrekken. In elk geval zal de kandidaatstelling onder meer de
volgende vermeldingen moeten bevatten: volgende vermeldingen moeten bevatten:
- de namen, voornamen, hoedanigheid of beroep, nationaliteit en - de namen, voornamen, hoedanigheid of beroep, nationaliteit en
woonplaats van de inschrijver en van de onderneming: haar firmanaam of woonplaats van de inschrijver en van de onderneming: haar firmanaam of
benaming, haar vorm, haar nationaliteit en haar maatschappelijke benaming, haar vorm, haar nationaliteit en haar maatschappelijke
zetel; zetel;
- een getuigschrift van inschrijving in het handels- of - een getuigschrift van inschrijving in het handels- of
beroepsregister, uitgereikt door de bevoegde overheid van de Lidstaat beroepsregister, uitgereikt door de bevoegde overheid van de Lidstaat
waar de inschrijver gevestigd is; waar de inschrijver gevestigd is;
- in geval van een kandidaatstelling ingediend door een gemachtigde, - in geval van een kandidaatstelling ingediend door een gemachtigde,
moet ook bij de kandidaatstelling het volgende gevoegd worden: ofwel moet ook bij de kandidaatstelling het volgende gevoegd worden: ofwel
het document dat aan die gemachtigde de bevoegdheid verleent om in te het document dat aan die gemachtigde de bevoegdheid verleent om in te
schrijven, ofwel de referenties van de bijlagen die gepubliceerd schrijven, ofwel de referenties van de bijlagen die gepubliceerd
werden in het Belgisch Staatsblad, en die vermelden welke bevoegdheden werden in het Belgisch Staatsblad, en die vermelden welke bevoegdheden
aan de gemachtigde toegekend worden; aan de gemachtigde toegekend worden;
- het curriculum vitae van de personeelsleden van de kandidaat die de - het curriculum vitae van de personeelsleden van de kandidaat die de
opdrachten van het adviesorgaan zullen uitvoeren; opdrachten van het adviesorgaan zullen uitvoeren;
- alle documenten, attesten en certificaten die als bewijs kunnen - alle documenten, attesten en certificaten die als bewijs kunnen
dienen voor de in Hoofdstuk 4 vermelde erkenningsvoorwaarden. dienen voor de in Hoofdstuk 4 vermelde erkenningsvoorwaarden.
* (...) * (...)
16 SEPTEMBER 2018. - Koninklijk besluit houdende erkenning van het 16 SEPTEMBER 2018. - Koninklijk besluit houdende erkenning van het
bedrijf PWC Enterprise Advisory CVBA als adviesorgaan zowel voor de bedrijf PWC Enterprise Advisory CVBA als adviesorgaan zowel voor de
elektronische stemsystemen en -software met papieren bewijsstuk als elektronische stemsystemen en -software met papieren bewijsstuk als
voor de verkiezingssoftware voor de stemopneming en de verdeling van voor de verkiezingssoftware voor de stemopneming en de verdeling van
de zetels en houdende opheffing van de koninklijke besluiten van 18 de zetels en houdende opheffing van de koninklijke besluiten van 18
december 2002, van 22 oktober 2004 en van 1 september 2006 houdende december 2002, van 22 oktober 2004 en van 1 september 2006 houdende
erkenning van respectievelijk de bedrijven Bureau VAN DIJK, erkenning van respectievelijk de bedrijven Bureau VAN DIJK,
Ingénieurs-Conseils en gestion, Computer Service Solutions NV en Ingénieurs-Conseils en gestion, Computer Service Solutions NV en
PricewaterhouseCoopers Enterprise Advisory CVBA, Verdonck, Kloosters & PricewaterhouseCoopers Enterprise Advisory CVBA, Verdonck, Kloosters &
Associates BV en SYSQA BV als adviesorganen zowel voor de Associates BV en SYSQA BV als adviesorganen zowel voor de
geautomatiseerde stemsystemen en -software als voor de geautomatiseerde stemsystemen en -software als voor de
verkiezingssoftware voor de stemopneming en de verdeling van de zetels verkiezingssoftware voor de stemopneming en de verdeling van de zetels
FILIP, Koning der Belgen, FILIP, Koning der Belgen,
Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet. Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.
Gelet op de wet van 7 februari 2014 tot organisatie van de Gelet op de wet van 7 februari 2014 tot organisatie van de
elektronische stemming met papieren bewijsstuk, inzonderheid op elektronische stemming met papieren bewijsstuk, inzonderheid op
artikel 4, § 3; artikel 4, § 3;
Gelet op het Kieswetboek, inzonderheid op artikel 165, vervangen bij Gelet op het Kieswetboek, inzonderheid op artikel 165, vervangen bij
de wet van 6 januari 2014; de wet van 6 januari 2014;
Gelet op het koninklijk besluit van 21 maart 2014 tot vaststelling van Gelet op het koninklijk besluit van 21 maart 2014 tot vaststelling van
de algemene erkenningsvoorwaarden van de elektronische stemsystemen de algemene erkenningsvoorwaarden van de elektronische stemsystemen
met papieren bewijsstuk met papieren bewijsstuk
Gelet op het advies van de Inspecteur van Financiën, gegeven op 3 mei Gelet op het advies van de Inspecteur van Financiën, gegeven op 3 mei
2018 ; 2018 ;
Gelet op het akkoord van de Minister voor Begroting, gegeven op 25 Gelet op het akkoord van de Minister voor Begroting, gegeven op 25
juni 2018; juni 2018;
Gelet op het advies 64.127/2/V van de Raad van State, gegeven op 20 Gelet op het advies 64.127/2/V van de Raad van State, gegeven op 20
augustus 2018, met toepassing van artikel 84, § 1, eerste lid, 2°, van augustus 2018, met toepassing van artikel 84, § 1, eerste lid, 2°, van
de wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973; de wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973;
Op de voordracht van Onze Minister van Binnenlandse Zaken en op het Op de voordracht van Onze Minister van Binnenlandse Zaken en op het
advies van Onze in Raad vergaderde Ministers, advies van Onze in Raad vergaderde Ministers,
Hebben Wij besloten en besluiten Wij : Hebben Wij besloten en besluiten Wij :

Artikel 1.Het bedrijf PWC Enterprise Advisory CVBA, waarvan de zetel

Artikel 1.Het bedrijf PWC Enterprise Advisory CVBA, waarvan de zetel
gevestigd is te 1932 Sint-Stevens-Woluwe, Woluwedal 18, wordt erkend gevestigd is te 1932 Sint-Stevens-Woluwe, Woluwedal 18, wordt erkend
als adviesorgaan zowel voor de elektronische stemsystemen en -software als adviesorgaan zowel voor de elektronische stemsystemen en -software
met papieren bewijsstul als voor de verkiezingssoftware voor de met papieren bewijsstul als voor de verkiezingssoftware voor de
stemopneming en de verdeling van de zetels. stemopneming en de verdeling van de zetels.

Art. 2.Het koninklijk besluit van 18 december 2002 houdende erkenning

Art. 2.Het koninklijk besluit van 18 december 2002 houdende erkenning
van de NV « Bureau VAN DIJK, Bedrijfsconsulenten » als adviesorgaan van de NV « Bureau VAN DIJK, Bedrijfsconsulenten » als adviesorgaan
zowel voor de geautomatiseerde stemsystemen en -software als voor de zowel voor de geautomatiseerde stemsystemen en -software als voor de
verkiezingssoftware voor de stemopneming en de verdeling van de verkiezingssoftware voor de stemopneming en de verdeling van de
zetels, wordt opgeheven. zetels, wordt opgeheven.

Art. 3.Het koninklijk besluit van 22 oktober 2004 houdende erkenning

Art. 3.Het koninklijk besluit van 22 oktober 2004 houdende erkenning
van de N.V. « Computer Services Solutions » als adviesorgaan zowel van de N.V. « Computer Services Solutions » als adviesorgaan zowel
voor de geautomatiseerde stemsystemen en -software als voor de voor de geautomatiseerde stemsystemen en -software als voor de
verkiezingssoftware voor de stemopneming en de verdeling van de verkiezingssoftware voor de stemopneming en de verdeling van de
zetels, wordt opgeheven. zetels, wordt opgeheven.

Art. 4.Het koninklijk besluit van 1 september 2006 houdende erkenning

Art. 4.Het koninklijk besluit van 1 september 2006 houdende erkenning
van de bedrijven PricewaterhouseCoopers Enterprise Advisory CVBA, van de bedrijven PricewaterhouseCoopers Enterprise Advisory CVBA,
Verdonck, Kloosters & Associates BV en SYSQA BV als adviesorganen Verdonck, Kloosters & Associates BV en SYSQA BV als adviesorganen
zowel voor de geautomatiseerde stemsystemen en -software als voor de zowel voor de geautomatiseerde stemsystemen en -software als voor de
verkiezingssoftware voor de stemopneming en de verdeling van de verkiezingssoftware voor de stemopneming en de verdeling van de
zetels, wordt opgeheven. zetels, wordt opgeheven.

Art. 5.Onze Minister van Binnenlandse Zaken is belast met de

Art. 5.Onze Minister van Binnenlandse Zaken is belast met de
uitvoering van dit besluit. uitvoering van dit besluit.
Gegeven te Brussel, 16 september 2018. Gegeven te Brussel, 16 september 2018.
FILIP FILIP
Van Koningswege : Van Koningswege :
De Minister van Veiligheid en Binnenlandse Zaken, De Minister van Veiligheid en Binnenlandse Zaken,
J. JAMBON J. JAMBON
^