Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 166/2023 van 30 november 2023 Rolnummers 7889, 7894, 7912 en 7916 In zake : de beroepen : - tot gedeeltelijke vernietiging van de wet van 30 oktober 2022 « houdende tijdelijke ondersteuningsmaatregelen ten gevolge - tot vernietiging van de wet van 26 juni 2022 « houdende toekenning van een toelage voor het aansc(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 166/2023 van 30 november 2023 Rolnummers 7889, 7894, 7912 en 7916 In zake : de beroepen : - tot gedeeltelijke vernietiging van de wet van 30 oktober 2022 « houdende tijdelijke ondersteuningsmaatregelen ten gevolge - tot vernietiging van de wet van 26 juni 2022 « houdende toekenning van een toelage voor het aansc(...) Uittreksel uit arrest nr. 166/2023 van 30 november 2023 Rolnummers 7889, 7894, 7912 en 7916 In zake : de beroepen : - tot gedeeltelijke vernietiging van de wet van 30 oktober 2022 « houdende tijdelijke ondersteuningsmaatregelen ten gevolge - tot vernietiging van de wet van 26 juni 2022 « houdende toekenning van een toelage voor het aansc(...)
GRONDWETTELIJK HOF GRONDWETTELIJK HOF
Uittreksel uit arrest nr. 166/2023 van 30 november 2023 Uittreksel uit arrest nr. 166/2023 van 30 november 2023
Rolnummers 7889, 7894, 7912 en 7916 Rolnummers 7889, 7894, 7912 en 7916
In zake : de beroepen : In zake : de beroepen :
- tot gedeeltelijke vernietiging van de wet van 30 oktober 2022 « - tot gedeeltelijke vernietiging van de wet van 30 oktober 2022 «
houdende tijdelijke ondersteuningsmaatregelen ten gevolge van de houdende tijdelijke ondersteuningsmaatregelen ten gevolge van de
energiecrisis », ingesteld door Hélène Englebert, door Guy van Hoye en energiecrisis », ingesteld door Hélène Englebert, door Guy van Hoye en
door Danielle Domb; door Danielle Domb;
- tot vernietiging van de wet van 26 juni 2022 « houdende toekenning - tot vernietiging van de wet van 26 juni 2022 « houdende toekenning
van een toelage voor het aanschaffen van huisbrandolie of propaan in van een toelage voor het aanschaffen van huisbrandolie of propaan in
bulk bestemd voor de verwarming van een privéwoning », ingesteld door bulk bestemd voor de verwarming van een privéwoning », ingesteld door
Guy van Hoye; Guy van Hoye;
- tot vernietiging van de artikelen 10 tot 16 van de wet van 19 - tot vernietiging van de artikelen 10 tot 16 van de wet van 19
december 2022 « houdende toekenning van een tweede federale december 2022 « houdende toekenning van een tweede federale
elektriciteits- en gaspremie », ingesteld door Philippe Galloy. elektriciteits- en gaspremie », ingesteld door Philippe Galloy.
Het Grondwettelijk Hof, Het Grondwettelijk Hof,
samengesteld uit de voorzitters P. Nihoul en L. Lavrysen, en de samengesteld uit de voorzitters P. Nihoul en L. Lavrysen, en de
rechters T. Giet, J. Moerman, M. Pâques, Y. Kherbache, D. Pieters, S. rechters T. Giet, J. Moerman, M. Pâques, Y. Kherbache, D. Pieters, S.
de Bethune, E. Bribosia en K. Jadin, bijgestaan door de griffier N. de Bethune, E. Bribosia en K. Jadin, bijgestaan door de griffier N.
Dupont, onder voorzitterschap van voorzitter P. Nihoul, Dupont, onder voorzitterschap van voorzitter P. Nihoul,
wijst na beraad het volgende arrest : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Onderwerp van de beroepen en rechtspleging I. Onderwerp van de beroepen en rechtspleging
a. Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 8 november a. Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 8 november
2022 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 16 2022 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 16
november 2022, heeft Hélène Englebert beroep tot vernietiging november 2022, heeft Hélène Englebert beroep tot vernietiging
ingesteld van de artikelen 42 tot 48 van de wet van 30 oktober 2022 « ingesteld van de artikelen 42 tot 48 van de wet van 30 oktober 2022 «
houdende tijdelijke ondersteuningsmaatregelen ten gevolge van de houdende tijdelijke ondersteuningsmaatregelen ten gevolge van de
energiecrisis » (bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 3 energiecrisis » (bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 3
november 2022). november 2022).
b. Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 17 b. Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 17
november 2022 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen november 2022 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen
op 18 november 2022, heeft Guy van Hoye beroep ingesteld tot op 18 november 2022, heeft Guy van Hoye beroep ingesteld tot
vernietiging van de wet van 26 juni 2022 « houdende toekenning van een vernietiging van de wet van 26 juni 2022 « houdende toekenning van een
toelage voor het aanschaffen van huisbrandolie of propaan in bulk toelage voor het aanschaffen van huisbrandolie of propaan in bulk
bestemd voor de verwarming van een privéwoning » (bekendgemaakt in het bestemd voor de verwarming van een privéwoning » (bekendgemaakt in het
Belgisch Staatsblad van 29 juni 2022) en tot gedeeltelijke Belgisch Staatsblad van 29 juni 2022) en tot gedeeltelijke
vernietiging van de voormelde wet van 30 oktober 2022. vernietiging van de voormelde wet van 30 oktober 2022.
c. Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 9 januari c. Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 9 januari
2023 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 10 2023 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 10
januari 2023, heeft Danielle Domb beroep tot vernietiging ingesteld januari 2023, heeft Danielle Domb beroep tot vernietiging ingesteld
van de artikelen 42 tot 48 van de voormelde wet van 30 oktober 2022. van de artikelen 42 tot 48 van de voormelde wet van 30 oktober 2022.
d. Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 16 januari d. Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 16 januari
2023 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 17 2023 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 17
januari 2023, heeft Philippe Galloy beroep tot vernietiging ingesteld januari 2023, heeft Philippe Galloy beroep tot vernietiging ingesteld
van de artikelen 10 tot 16 van de wet van 19 december 2022 « houdende van de artikelen 10 tot 16 van de wet van 19 december 2022 « houdende
toekenning van een tweede federale elektriciteits- en gaspremie » toekenning van een tweede federale elektriciteits- en gaspremie »
(bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 23 december 2022). (bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 23 december 2022).
Die zaken, ingeschreven onder de nummers 7889, 7894, 7912 en 7916 van Die zaken, ingeschreven onder de nummers 7889, 7894, 7912 en 7916 van
de rol van het Hof, werden samengevoegd. de rol van het Hof, werden samengevoegd.
(...) (...)
II. In rechte II. In rechte
(...) (...)
Ten aanzien van de bestreden bepalingen en de context ervan Ten aanzien van de bestreden bepalingen en de context ervan
B.1. Het economische herstel na COVID-19 en de invasie van Oekraïne B.1. Het economische herstel na COVID-19 en de invasie van Oekraïne
door Rusland hebben aanleiding gegeven tot een aanzienlijke stijging door Rusland hebben aanleiding gegeven tot een aanzienlijke stijging
van de energieprijzen. In die context heeft de wetgever verschillende van de energieprijzen. In die context heeft de wetgever verschillende
tijdelijke ondersteuningsmaatregelen genomen om de gezinnen te helpen. tijdelijke ondersteuningsmaatregelen genomen om de gezinnen te helpen.
Tot die maatregelen behoren : een verwarmingspremie van 100 euro; een Tot die maatregelen behoren : een verwarmingspremie van 100 euro; een
toelage van 300 euro voor het aanschaffen van huisbrandolie of propaan toelage van 300 euro voor het aanschaffen van huisbrandolie of propaan
in bulk bestemd voor de verwarming van een privéwoning; een toelage in bulk bestemd voor de verwarming van een privéwoning; een toelage
van 250 euro voor gezinnen die met pellets verwarmen; een goedkoper van 250 euro voor gezinnen die met pellets verwarmen; een goedkoper
basispakket energie voor de gezinnen, dat bestaat in het toekennen van basispakket energie voor de gezinnen, dat bestaat in het toekennen van
een premie voor elektriciteit en gas; een tijdelijke verlaging van de een premie voor elektriciteit en gas; een tijdelijke verlaging van de
accijnzen op diesel en op benzine; een tijdelijke btw-verlaging op accijnzen op diesel en op benzine; een tijdelijke btw-verlaging op
elektriciteit en op gas; en een uitbreiding van het sociaal tarief. elektriciteit en op gas; en een uitbreiding van het sociaal tarief.
De verzoekende partijen vorderen de vernietiging van verschillende De verzoekende partijen vorderen de vernietiging van verschillende
wetsbepalingen met betrekking tot de federale gas- en wetsbepalingen met betrekking tot de federale gas- en
elektriciteitspremies en de toelage voor het aanschaffen van elektriciteitspremies en de toelage voor het aanschaffen van
huisbrandolie of propaan in bulk bestemd voor de verwarming van een huisbrandolie of propaan in bulk bestemd voor de verwarming van een
privéwoning. privéwoning.
B.2.1. Artikel 3, § 1, eerste lid, van de wet van 26 juni 2022 « B.2.1. Artikel 3, § 1, eerste lid, van de wet van 26 juni 2022 «
houdende toekenning van een toelage voor het aanschaffen van houdende toekenning van een toelage voor het aanschaffen van
huisbrandolie of propaan in bulk bestemd voor de verwarming van een huisbrandolie of propaan in bulk bestemd voor de verwarming van een
privéwoning » (hierna : de wet van 26 juni 2022) bepaalt dat een privéwoning » (hierna : de wet van 26 juni 2022) bepaalt dat een
toelage eenmalig en forfaitair wordt toegekend als tegemoetkoming in toelage eenmalig en forfaitair wordt toegekend als tegemoetkoming in
de betaling van de levering van huisbrandolie of van propaan in bulk de betaling van de levering van huisbrandolie of van propaan in bulk
aan iedere rechthebbende die tussen 15 november 2021 en 31 december aan iedere rechthebbende die tussen 15 november 2021 en 31 december
2022 inbegrepen van een onderneming een levering ontving die bestemd 2022 inbegrepen van een onderneming een levering ontving die bestemd
is voor de verwarming van zijn hoofdverblijfplaats. is voor de verwarming van zijn hoofdverblijfplaats.
Het bedrag van die toelage bedroeg oorspronkelijk 225 euro netto. Bij Het bedrag van die toelage bedroeg oorspronkelijk 225 euro netto. Bij
artikel 8, 1°, van de wet van 30 oktober 2022 « houdende tijdelijke artikel 8, 1°, van de wet van 30 oktober 2022 « houdende tijdelijke
ondersteuningsmaatregelen ten gevolge van de energiecrisis » (hierna : ondersteuningsmaatregelen ten gevolge van de energiecrisis » (hierna :
de wet van 30 oktober 2022) is dat bedrag gestegen naar 300 euro de wet van 30 oktober 2022) is dat bedrag gestegen naar 300 euro
netto. netto.
De toelage wordt toegekend op basis van een aanvraag die wordt De toelage wordt toegekend op basis van een aanvraag die wordt
ingediend door de rechthebbende (artikel 3, § 1, derde lid, van de wet ingediend door de rechthebbende (artikel 3, § 1, derde lid, van de wet
van 26 juni 2022). van 26 juni 2022).
Volgens de memorie van toelichting heeft die maatregel, die de andere Volgens de memorie van toelichting heeft die maatregel, die de andere
voor gas en elektriciteit genomen maatregelen aanvult, als doel « een voor gas en elektriciteit genomen maatregelen aanvult, als doel « een
financiële steun toe te kennen aan het grootst mogelijk aantal burgers financiële steun toe te kennen aan het grootst mogelijk aantal burgers
om hun te helpen het hoofd [te] bieden aan de stijgende prijzen voor om hun te helpen het hoofd [te] bieden aan de stijgende prijzen voor
de verwarming van hun woning » (Parl. St., Kamer, 2021-2022, DOC de verwarming van hun woning » (Parl. St., Kamer, 2021-2022, DOC
55-2752/001, p. 4). 55-2752/001, p. 4).
B.2.2.1. Bij de voormelde wet van 30 oktober 2022 kent de wetgever een B.2.2.1. Bij de voormelde wet van 30 oktober 2022 kent de wetgever een
eenmalige forfaitaire premie van 122 euro toe aan elke huishoudelijke eenmalige forfaitaire premie van 122 euro toe aan elke huishoudelijke
afnemer die op 30 september 2022 een leveringsovereenkomst voor afnemer die op 30 september 2022 een leveringsovereenkomst voor
elektriciteit voor diens woonplaats heeft, ofwel met een vaste prijs, elektriciteit voor diens woonplaats heeft, ofwel met een vaste prijs,
die afgesloten of hernieuwd werd na 30 september 2021, ofwel met een die afgesloten of hernieuwd werd na 30 september 2021, ofwel met een
variabele prijs (artikel 36, § 1, van de wet). Bovendien wordt een variabele prijs (artikel 36, § 1, van de wet). Bovendien wordt een
eenmalige forfaitaire premie van 270 euro toegekend aan elke eenmalige forfaitaire premie van 270 euro toegekend aan elke
huishoudelijke afnemer die op 30 september 2022 een huishoudelijke afnemer die op 30 september 2022 een
leveringsovereenkomst voor gas voor diens woonplaats heeft, ofwel met leveringsovereenkomst voor gas voor diens woonplaats heeft, ofwel met
een vaste prijs, die afgesloten of hernieuwd werd na 30 september een vaste prijs, die afgesloten of hernieuwd werd na 30 september
2021, ofwel met een variabele prijs (artikel 43, § 1, van de wet). 2021, ofwel met een variabele prijs (artikel 43, § 1, van de wet).
Die premies zijn geldig voor de maanden november en december 2022. Die premies zijn geldig voor de maanden november en december 2022.
Wat de federale gaspremie betreft, hebben de eindafnemers die zijn Wat de federale gaspremie betreft, hebben de eindafnemers die zijn
verbonden met een collectief aansluitpunt met een gezamenlijke verbonden met een collectief aansluitpunt met een gezamenlijke
stookinstallatie op gas die een recht op levering genieten in het stookinstallatie op gas die een recht op levering genieten in het
kader van een overeenkomst die voor de premie in aanmerking komt, die kader van een overeenkomst die voor de premie in aanmerking komt, die
in hun naam en voor hun rekening werd gesloten door een andere in hun naam en voor hun rekening werd gesloten door een andere
huishoudelijke afnemer van dezelfde gezamenlijke stookinstallatie op huishoudelijke afnemer van dezelfde gezamenlijke stookinstallatie op
gas of door een vereniging van mede-eigenaars, eveneens recht op de gas of door een vereniging van mede-eigenaars, eveneens recht op de
premie (artikel 43, § 1, tweede lid, van de voormelde wet). Er wordt premie (artikel 43, § 1, tweede lid, van de voormelde wet). Er wordt
gepreciseerd dat « de begunstigden [...] ook de gas eindafnemers via gepreciseerd dat « de begunstigden [...] ook de gas eindafnemers via
een gezamenlijke stookinstallatie [omvatten] » (Parl. St., Kamer, een gezamenlijke stookinstallatie [omvatten] » (Parl. St., Kamer,
2021-2022, DOC 55-2915/001, p. 19). 2021-2022, DOC 55-2915/001, p. 19).
In beginsel worden de premies automatisch toegekend door de In beginsel worden de premies automatisch toegekend door de
leverancier aan de rechthebbenden (artikelen 37 en 44 van de wet van leverancier aan de rechthebbenden (artikelen 37 en 44 van de wet van
30 oktober 2022). 30 oktober 2022).
Een rechthebbende die met meerdere gezinnen of huishoudens gas Een rechthebbende die met meerdere gezinnen of huishoudens gas
aankoopt via hetzelfde EAN-aansluitingspunt op het aankoopt via hetzelfde EAN-aansluitingspunt op het
aardgasdistributienet, moet een aanvraag in die zin indienen bij de aardgasdistributienet, moet een aanvraag in die zin indienen bij de
FOD Economie (artikel 45 van dezelfde wet). FOD Economie (artikel 45 van dezelfde wet).
B.2.2.2. De federale elektriciteits- en gaspremie beoogt « de impact B.2.2.2. De federale elektriciteits- en gaspremie beoogt « de impact
op de energiefactuur van de energiecrisis te verlichten [...] voor op de energiefactuur van de energiecrisis te verlichten [...] voor
gezinnen. Met de keuze om een federale elektriciteits- en gaspremie gezinnen. Met de keuze om een federale elektriciteits- en gaspremie
toe te kennen via de huishoudelijke elektriciteits- en gascontracten toe te kennen via de huishoudelijke elektriciteits- en gascontracten
[wenst de wetgever] de breedst mogelijke groep [te bereiken] binnen de [wenst de wetgever] de breedst mogelijke groep [te bereiken] binnen de
federale bevoegdheden (energieprijzen) » (Parl. St., Kamer, 2021-2022, federale bevoegdheden (energieprijzen) » (Parl. St., Kamer, 2021-2022,
DOC 55-2915/001, p. 19). DOC 55-2915/001, p. 19).
Wat het bedrag van de premie betreft, wordt in de parlementaire Wat het bedrag van de premie betreft, wordt in de parlementaire
voorbereiding vermeld : voorbereiding vermeld :
« De beoogde premie bedraagt 270 euro voor gas en 122 euro voor « De beoogde premie bedraagt 270 euro voor gas en 122 euro voor
elektriciteit. elektriciteit.
Wat de premie voor gas betreft, komt de hoogte van de premie overeen Wat de premie voor gas betreft, komt de hoogte van de premie overeen
met de gemiddelde korting op jaarbasis die een huishouden zou genieten met de gemiddelde korting op jaarbasis die een huishouden zou genieten
mocht deze 5 MWh aan een gereguleerd tarief (0,13 euro/kWh all-in) mocht deze 5 MWh aan een gereguleerd tarief (0,13 euro/kWh all-in)
beleverd worden en voor 12 MWh aan een commercieel tarief (0,26 beleverd worden en voor 12 MWh aan een commercieel tarief (0,26
euro/kWh all-in) tegenover een volledige afname (17 MWh) aan datzelfde euro/kWh all-in) tegenover een volledige afname (17 MWh) aan datzelfde
commercieel tarief. De korting die op jaarbasis is berekend wordt als commercieel tarief. De korting die op jaarbasis is berekend wordt als
een eenmalige premie toegekend en wordt niet aangepast op basis van een eenmalige premie toegekend en wordt niet aangepast op basis van
[het] verbruik van het huishouden. [het] verbruik van het huishouden.
Wat de premie voor elektriciteit betreft, komt de hoogte van de premie Wat de premie voor elektriciteit betreft, komt de hoogte van de premie
overeen met de gemiddelde korting op jaarbasis die een huishouden zou overeen met de gemiddelde korting op jaarbasis die een huishouden zou
genieten mocht deze 1,5 MWh aan een gereguleerd tarief (0,24 euro/kWh genieten mocht deze 1,5 MWh aan een gereguleerd tarief (0,24 euro/kWh
all-in) beleverd worden en voor 2 MWh aan een commercieel tarief (0,44 all-in) beleverd worden en voor 2 MWh aan een commercieel tarief (0,44
euro/kWh all-in) tegenover een volledige afname (3,5 MWh) aan euro/kWh all-in) tegenover een volledige afname (3,5 MWh) aan
datzelfde commercieel tarief. De korting die op jaarbasis is berekend datzelfde commercieel tarief. De korting die op jaarbasis is berekend
wordt als een eenmalige premie toegekend en wordt niet aangepast op wordt als een eenmalige premie toegekend en wordt niet aangepast op
basis van [het] verbruik van het huishouden. basis van [het] verbruik van het huishouden.
In geen enkel geval doet de premie afbreuk aan de btw die verschuldigd In geen enkel geval doet de premie afbreuk aan de btw die verschuldigd
is als aandeel in de factuur of in de openstaande schuld. Vanuit is als aandeel in de factuur of in de openstaande schuld. Vanuit
btw-perspectief moet worden opgemerkt dat deze federale btw-perspectief moet worden opgemerkt dat deze federale
elektriciteits- en gaspremie noch [kan worden gekwalificeerd] als een elektriciteits- en gaspremie noch [kan worden gekwalificeerd] als een
prijssubsidie in de zin van artikel 26, § 1, eerste lid, van het prijssubsidie in de zin van artikel 26, § 1, eerste lid, van het
btw-wetboek, noch als een prijsvermindering in de zin van artikel 28, btw-wetboek, noch als een prijsvermindering in de zin van artikel 28,
2°, van voormeld wetboek. Er is immers geen noodzakelijk verband 2°, van voormeld wetboek. Er is immers geen noodzakelijk verband
tussen de toegekende premie en de elektriciteits- en gasfactuur waarop tussen de toegekende premie en de elektriciteits- en gasfactuur waarop
zij wordt verrekend. In de meeste gevallen houdt de premie immers zij wordt verrekend. In de meeste gevallen houdt de premie immers
verband met de elektriciteits- en gasfactuur van het gezin waaraan de verband met de elektriciteits- en gasfactuur van het gezin waaraan de
premie via de elektriciteits- en gasfactuur wordt toegekend. De premie via de elektriciteits- en gasfactuur wordt toegekend. De
elektriciteitsfactuur wordt dus louter en alleen als technisch elektriciteitsfactuur wordt dus louter en alleen als technisch
instrument gebruikt voor de toekenning van de premie. Het uitgespaarde instrument gebruikt voor de toekenning van de premie. Het uitgespaarde
bedrag kan vrij door het betrokken gezin [worden] gebruikt, al dan bedrag kan vrij door het betrokken gezin [worden] gebruikt, al dan
niet ter besteding aan consumentengoederen of -diensten. De termen ` niet ter besteding aan consumentengoederen of -diensten. De termen `
factuur ', ` creditnota ', ` korting ', etc., moeten dan ook in het factuur ', ` creditnota ', ` korting ', etc., moeten dan ook in het
kader van de specifieke voorliggende wetgeving worden geïnterpreteerd kader van de specifieke voorliggende wetgeving worden geïnterpreteerd
en staan los van de klassieke invulling ervan in het kader van de en staan los van de klassieke invulling ervan in het kader van de
btw-wetgeving. De maatstaf van heffing die als heffingsbasis geldt btw-wetgeving. De maatstaf van heffing die als heffingsbasis geldt
voor de btw geheven over de levering van elektriciteit en gas, mag dus voor de btw geheven over de levering van elektriciteit en gas, mag dus
in geen enkel geval worden verminderd naar aanleiding van deze titel » in geen enkel geval worden verminderd naar aanleiding van deze titel »
(Parl. St., Kamer, 2021-2022, DOC 55-2915/001, p. 21). (Parl. St., Kamer, 2021-2022, DOC 55-2915/001, p. 21).
B.2.2.3. Bij de wet van 19 december 2022 « houdende toekenning van een B.2.2.3. Bij de wet van 19 december 2022 « houdende toekenning van een
tweede federale elektriciteits- en gaspremie » (hierna : de wet van 19 tweede federale elektriciteits- en gaspremie » (hierna : de wet van 19
december 2022) breidt de wetgever het basispakket energie uit tot de december 2022) breidt de wetgever het basispakket energie uit tot de
maanden januari, februari en maart 2023, door een tweede federale maanden januari, februari en maart 2023, door een tweede federale
premie voor elektriciteit en gas in te voeren, in het verlengde van de premie voor elektriciteit en gas in te voeren, in het verlengde van de
eerste premie. eerste premie.
De voorwaarden om de premies te genieten zijn grotendeels identiek aan De voorwaarden om de premies te genieten zijn grotendeels identiek aan
de voorwaarden waarin is voorzien bij de wet van 30 oktober 2022, zij de voorwaarden waarin is voorzien bij de wet van 30 oktober 2022, zij
het dat de situatie van de rechthebbende wordt beoordeeld op 31 het dat de situatie van de rechthebbende wordt beoordeeld op 31
december 2022 en dat het bedrag van de premie 183 euro bedraagt voor december 2022 en dat het bedrag van de premie 183 euro bedraagt voor
elektriciteit en 405 euro voor gas (artikelen 4, § 1, en 11, § 1, van elektriciteit en 405 euro voor gas (artikelen 4, § 1, en 11, § 1, van
de wet van 19 december 2022). de wet van 19 december 2022).
Ingevolge een opmerking van de afdeling wetgeving van de Raad van Ingevolge een opmerking van de afdeling wetgeving van de Raad van
State wordt het bedrag van de premies aanvullend verantwoord als volgt State wordt het bedrag van de premies aanvullend verantwoord als volgt
: :
« Met de ontworpen regeling wordt beoogd eenmalig in een goedkoper « Met de ontworpen regeling wordt beoogd eenmalig in een goedkoper
basispakket energie te voorzien voor gezinnen, bestaande uit twee basispakket energie te voorzien voor gezinnen, bestaande uit twee
afzonderlijke premies bestemd voor huishoudelijk verbruik van afzonderlijke premies bestemd voor huishoudelijk verbruik van
elektriciteit en gas ongeacht de omvang van het energieverbruik en elektriciteit en gas ongeacht de omvang van het energieverbruik en
ongeacht de exclusieve dan wel gecombineerde afname van elektriciteit ongeacht de exclusieve dan wel gecombineerde afname van elektriciteit
respectievelijk van gas voor verschillende soorten huishoudelijk respectievelijk van gas voor verschillende soorten huishoudelijk
gebruik (verlichting, koken, verwarming, enz.). Immers, voornoemd gebruik (verlichting, koken, verwarming, enz.). Immers, voornoemd
basispakket werd opgezet als een eenmalige en forfaitaire basispakket werd opgezet als een eenmalige en forfaitaire
elektriciteits- en gaspremie telkens bestaande uit een absoluut bedrag elektriciteits- en gaspremie telkens bestaande uit een absoluut bedrag
dat het resultaat is van een gemiddeld jaarlijkse kost voor een meest dat het resultaat is van een gemiddeld jaarlijkse kost voor een meest
voorkomend verbruiksprofiel in het land. Hierbij werd gebruik gemaakt voorkomend verbruiksprofiel in het land. Hierbij werd gebruik gemaakt
van de redelijkerwijze beschikbare gegevens inzake het gemiddelde van de redelijkerwijze beschikbare gegevens inzake het gemiddelde
verbruik van huishoudelijke afnemers, rekening houdende met het verbruik van huishoudelijke afnemers, rekening houdende met het
streven om de premies zo snel mogelijk toe te kennen. streven om de premies zo snel mogelijk toe te kennen.
De ratio legis van dit wetsontwerp bestaat erin om de impact van de De ratio legis van dit wetsontwerp bestaat erin om de impact van de
energiecrisis op de energiefactuur van gezinnen te verlichten door een energiecrisis op de energiefactuur van gezinnen te verlichten door een
goedkoper basispakket energie te voorzien en rechtvaardigt het goedkoper basispakket energie te voorzien en rechtvaardigt het
determinerend criterium om als rechthebbende van de premie te determinerend criterium om als rechthebbende van de premie te
kwalificeren, met name de hoedanigheid van huishoudelijke afnemer en kwalificeren, met name de hoedanigheid van huishoudelijke afnemer en
gerechtigde op een recht van levering in het kader van een gerechtigde op een recht van levering in het kader van een
leveringsovereenkomst met betrekking tot elektriciteit dan wel gas, leveringsovereenkomst met betrekking tot elektriciteit dan wel gas,
die gesloten werd in een periode waarin de energieprijzen buitengewone die gesloten werd in een periode waarin de energieprijzen buitengewone
hoogtes hebben bereikt, i.e. een leveringsovereenkomst die nog actief hoogtes hebben bereikt, i.e. een leveringsovereenkomst die nog actief
is op 31 december 2022 met een variabele prijs of met een vaste prijs is op 31 december 2022 met een variabele prijs of met een vaste prijs
mits gesloten of hernieuwd na 30 september 2021, en dat ongeacht of er mits gesloten of hernieuwd na 30 september 2021, en dat ongeacht of er
in de periode waarvoor de premie wordt toegekend daadwerkelijk een in de periode waarvoor de premie wordt toegekend daadwerkelijk een
levering werd ontvangen of niet. De toepassing van een variërende levering werd ontvangen of niet. De toepassing van een variërende
premie op basis van concreet verbruik of een differentiatie van premie op basis van concreet verbruik of een differentiatie van
verbruiksprofielen op basis van de ingezette energiebronnen voor het verbruiksprofielen op basis van de ingezette energiebronnen voor het
huishouden, zou een complexe en significante administratieve last huishouden, zou een complexe en significante administratieve last
creëren die niet in verhouding zou staan tot het beoogde doel en creëren die niet in verhouding zou staan tot het beoogde doel en
waarbij bovendien rekening zou moeten worden gehouden met reeds waarbij bovendien rekening zou moeten worden gehouden met reeds
bestaande premies of toelagen voor de specifieke andere bestaande premies of toelagen voor de specifieke andere
energiebronnen. De uitrol van de slimme meter is ook nog niet energiebronnen. De uitrol van de slimme meter is ook nog niet
voldoende ver gevorderd om het individueel verbruik van iedere voldoende ver gevorderd om het individueel verbruik van iedere
huishoudelijke afnemer te kennen » (Parl. St., Kamer, 2022-2023, DOC huishoudelijke afnemer te kennen » (Parl. St., Kamer, 2022-2023, DOC
55-3016/001, pp. 9-10). 55-3016/001, pp. 9-10).
In de Kamercommissie heeft de minister van Energie uitgelegd : In de Kamercommissie heeft de minister van Energie uitgelegd :
« Discriminatie en Gelijkheidsbeginsel « Discriminatie en Gelijkheidsbeginsel
De Raad van State heeft een verduidelijking gevraagd van het De Raad van State heeft een verduidelijking gevraagd van het
onderscheid tussen het basispakket gas en het basispakket onderscheid tussen het basispakket gas en het basispakket
elektriciteit. In de memorie van toelichting werd dit verduidelijkt op elektriciteit. In de memorie van toelichting werd dit verduidelijkt op
basis van vier punten : basis van vier punten :
- Het gaat om een basispakket voor twee vectoren, nl. gas en - Het gaat om een basispakket voor twee vectoren, nl. gas en
elektriciteit, waarbij er gewerkt wordt met een schijf van verbruik elektriciteit, waarbij er gewerkt wordt met een schijf van verbruik
waarop een gereguleerd en verminderd tarief wordt toegepast, los van waarop een gereguleerd en verminderd tarief wordt toegepast, los van
het globale verbruik van iemand. het globale verbruik van iemand.
- De forfaitaire premies zijn berekend aan de hand van gemiddelde - De forfaitaire premies zijn berekend aan de hand van gemiddelde
jaarlijkse kosten voor een meest voorkomend verbruiksprofiel, op basis jaarlijkse kosten voor een meest voorkomend verbruiksprofiel, op basis
van de boordtabellen van de CREG. van de boordtabellen van de CREG.
- De digitale meter is nog niet volledig uitgerold, waardoor het - De digitale meter is nog niet volledig uitgerold, waardoor het
verbruik van de klanten niet gekend is. verbruik van de klanten niet gekend is.
- De toepassing van een variërende premie naargelang van het verbruik - De toepassing van een variërende premie naargelang van het verbruik
is administratief niet eenvoudig te realiseren en brengt een snelle is administratief niet eenvoudig te realiseren en brengt een snelle
beslissing om de premie bij de burgers te krijgen in gevaar. beslissing om de premie bij de burgers te krijgen in gevaar.
Warmtepompen en accumulatie Warmtepompen en accumulatie
Het basispakket gaat over een tegemoetkoming voor het huishoudelijke Het basispakket gaat over een tegemoetkoming voor het huishoudelijke
verbruik van elektriciteit en van gas. Warmtepompen en verbruik van elektriciteit en van gas. Warmtepompen en
accumulatieverwarming kwamen reeds aan bod tijdens de bespreking van accumulatieverwarming kwamen reeds aan bod tijdens de bespreking van
de eerste premies, alsook van de Algemene Beleidsnota. De Raad van de eerste premies, alsook van de Algemene Beleidsnota. De Raad van
State geeft aan dat er niet kan en mag worden gedifferentieerd in de State geeft aan dat er niet kan en mag worden gedifferentieerd in de
korting voor elektriciteit : ` Een verhoogde premie voor een korting voor elektriciteit : ` Een verhoogde premie voor een
huishoudelijke afnemer die enkel een leveringsovereenkomst voor huishoudelijke afnemer die enkel een leveringsovereenkomst voor
elektriciteit heeft en die zijn woning met elektriciteit verwarmt, zou elektriciteit heeft en die zijn woning met elektriciteit verwarmt, zou
op gespannen voet kunnen staan met dat opzet, los van de praktische op gespannen voet kunnen staan met dat opzet, los van de praktische
problemen om die afnemer te onderscheiden van andere huishoudelijke problemen om die afnemer te onderscheiden van andere huishoudelijke
afnemers die enkel een leveringsovereenkomst voor elektriciteit hebben afnemers die enkel een leveringsovereenkomst voor elektriciteit hebben
maar andere energiebronnen gebruiken om hun woonplaats te verwarmen '. maar andere energiebronnen gebruiken om hun woonplaats te verwarmen '.
Op basis van dit advies is het probleem van de mensen die zich Op basis van dit advies is het probleem van de mensen die zich
verwarmen met warmtepompen of accumulatie moeilijker op te lossen dan verwarmen met warmtepompen of accumulatie moeilijker op te lossen dan
wat op het eerste [gezicht] lijkt. wat op het eerste [gezicht] lijkt.
Meerdere stookinstallaties voor één toegangspunt Meerdere stookinstallaties voor één toegangspunt
De minister heeft geen kennis van de specifieke situatie die [het lid] De minister heeft geen kennis van de specifieke situatie die [het lid]
aanhaalt. Zij gaat ervan uit dat het om een privénet of een gesloten aanhaalt. Zij gaat ervan uit dat het om een privénet of een gesloten
distributienet gaat, en dus niet om een levering via de publieke distributienet gaat, en dus niet om een levering via de publieke
netten. Daardoor valt een dergelijke situatie, op [het] eerste netten. Daardoor valt een dergelijke situatie, op [het] eerste
[gezicht], buiten het toepassingsgebied van dit wetsontwerp. De [gezicht], buiten het toepassingsgebied van dit wetsontwerp. De
minister is bereid om specifieke situaties te bestuderen maar zij kan minister is bereid om specifieke situaties te bestuderen maar zij kan
zich moeilijk inbeelden dat het om zeer veel situaties gaat. Zij zich moeilijk inbeelden dat het om zeer veel situaties gaat. Zij
onderstreept ook dat de regelingen omtrent dergelijke privénetten of onderstreept ook dat de regelingen omtrent dergelijke privénetten of
gesloten distributienetten verschillend zijn naar gelang het gewest gesloten distributienetten verschillend zijn naar gelang het gewest
waar ze zich bevinden » (Parl. St., Kamer, 2022-2023, DOC 55-3016/004, waar ze zich bevinden » (Parl. St., Kamer, 2022-2023, DOC 55-3016/004,
pp. 9-10). pp. 9-10).
B.2.3. Bij artikel 4, § 1, van de programmawet (I) van 26 december B.2.3. Bij artikel 4, § 1, van de programmawet (I) van 26 december
2022 kent de wetgever een eenmalige en forfaitaire toelage van 250 2022 kent de wetgever een eenmalige en forfaitaire toelage van 250
euro netto toe aan iedere rechthebbende die tussen 1 juni 2022 en 31 euro netto toe aan iedere rechthebbende die tussen 1 juni 2022 en 31
maart 2023 inbegrepen een levering ontving van pellets in bulk, als maart 2023 inbegrepen een levering ontving van pellets in bulk, als
tegemoetkoming in de betaling van de levering van pellets in bulk tegemoetkoming in de betaling van de levering van pellets in bulk
bestemd voor de verwarming van zijn hoofdverblijfplaats. bestemd voor de verwarming van zijn hoofdverblijfplaats.
De toelage wordt voorbehouden aan de gezinnen die geen recht hebben op De toelage wordt voorbehouden aan de gezinnen die geen recht hebben op
de toelage voor het aanschaffen van huisbrandolie of propaan in bulk de toelage voor het aanschaffen van huisbrandolie of propaan in bulk
bestemd voor de verwarming van een privéwoning, noch op de federale bestemd voor de verwarming van een privéwoning, noch op de federale
gaspremie, en die geen sociaal gastarief genieten (artikel 3, 2°, van gaspremie, en die geen sociaal gastarief genieten (artikel 3, 2°, van
de programmawet). de programmawet).
De verwarmingstoelage voor pellets in bulk wordt toegekend op basis De verwarmingstoelage voor pellets in bulk wordt toegekend op basis
van een aanvraag van de rechthebbende (artikel 4, § 1, derde lid, van van een aanvraag van de rechthebbende (artikel 4, § 1, derde lid, van
de programmawet). de programmawet).
Ten aanzien van de ontvankelijkheid Ten aanzien van de ontvankelijkheid
Wat betreft de zaken nrs. 7889, 7894 en 7916 Wat betreft de zaken nrs. 7889, 7894 en 7916
B.3.1. De Ministerraad voert aan dat de verzoekende partijen in de B.3.1. De Ministerraad voert aan dat de verzoekende partijen in de
zaken nrs. 7889, 7894 en 7916 niet doen blijken van een belang om de zaken nrs. 7889, 7894 en 7916 niet doen blijken van een belang om de
vernietiging van de bestreden bepalingen te vorderen. De Ministerraad vernietiging van de bestreden bepalingen te vorderen. De Ministerraad
voert daarenboven aan dat het beroep in de zaak nr. 7894 zich dient te voert daarenboven aan dat het beroep in de zaak nr. 7894 zich dient te
beperken tot de daadwerkelijk bestreden bepalingen en dat de beperken tot de daadwerkelijk bestreden bepalingen en dat de
verzoekende partij in die zaak niet doet blijken van een belang om de verzoekende partij in die zaak niet doet blijken van een belang om de
bepalingen met betrekking tot de federale elektriciteitspremie te bepalingen met betrekking tot de federale elektriciteitspremie te
bestrijden. bestrijden.
B.3.2. De Grondwet en de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het B.3.2. De Grondwet en de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het
Grondwettelijk Hof vereisen dat elke natuurlijke persoon of Grondwettelijk Hof vereisen dat elke natuurlijke persoon of
rechtspersoon die een beroep tot vernietiging instelt, doet blijken rechtspersoon die een beroep tot vernietiging instelt, doet blijken
van een belang. Van het vereiste belang doen slechts blijken de van een belang. Van het vereiste belang doen slechts blijken de
personen wier situatie door de bestreden norm rechtstreeks en personen wier situatie door de bestreden norm rechtstreeks en
ongunstig zou kunnen worden geraakt. ongunstig zou kunnen worden geraakt.
Opdat de verzoekende partij van het vereiste belang doet blijken, is Opdat de verzoekende partij van het vereiste belang doet blijken, is
niet vereist dat een eventuele vernietiging haar een onmiddellijk niet vereist dat een eventuele vernietiging haar een onmiddellijk
voordeel zou opleveren. De omstandigheid dat zij, als gevolg van de voordeel zou opleveren. De omstandigheid dat zij, als gevolg van de
indiening van haar beroep, opnieuw een kans zou kunnen krijgen dat indiening van haar beroep, opnieuw een kans zou kunnen krijgen dat
haar situatie in gunstigere zin wordt geregeld, volstaat om haar haar situatie in gunstigere zin wordt geregeld, volstaat om haar
belang te verantwoorden. belang te verantwoorden.
B.3.3. Zulks is te dezen het geval, aangezien de wetgever, in geval B.3.3. Zulks is te dezen het geval, aangezien de wetgever, in geval
van een vernietiging van de bestreden bepalingen, ertoe zou kunnen van een vernietiging van de bestreden bepalingen, ertoe zou kunnen
worden gebracht nieuwe bepalingen aan te nemen waarbij een premie worden gebracht nieuwe bepalingen aan te nemen waarbij een premie
wordt toegekend aan de gezinnen die, zoals die verzoekende partijen, wordt toegekend aan de gezinnen die, zoals die verzoekende partijen,
verwarmen met elektriciteit. verwarmen met elektriciteit.
Bijgevolg doen de verzoekende partijen in de zaken nrs. 7889, 7894 en Bijgevolg doen de verzoekende partijen in de zaken nrs. 7889, 7894 en
7916 blijken van een belang om de vernietiging te vorderen van de 7916 blijken van een belang om de vernietiging te vorderen van de
bepalingen van de bestreden wetten met betrekking tot de federale bepalingen van de bestreden wetten met betrekking tot de federale
gaspremie en, wat de zaak nr. 7894 betreft, met betrekking tot de gaspremie en, wat de zaak nr. 7894 betreft, met betrekking tot de
toelage voor het aanschaffen van huisbrandolie of propaan in bulk toelage voor het aanschaffen van huisbrandolie of propaan in bulk
bestemd voor de verwarming van een privéwoning. bestemd voor de verwarming van een privéwoning.
De verzoekende partij in de zaak nr. 7894 doet niet blijken van een De verzoekende partij in de zaak nr. 7894 doet niet blijken van een
belang om de vernietiging te vorderen van de bepalingen met betrekking belang om de vernietiging te vorderen van de bepalingen met betrekking
tot de federale elektriciteitspremie. Zij zet bovendien geen enkele tot de federale elektriciteitspremie. Zij zet bovendien geen enkele
bijzondere grief uiteen tegen de artikelen 49 tot 62 van de wet van 30 bijzondere grief uiteen tegen de artikelen 49 tot 62 van de wet van 30
oktober 2022. oktober 2022.
B.3.4. De beroepen zijn dus ontvankelijk in zoverre zij betrekking B.3.4. De beroepen zijn dus ontvankelijk in zoverre zij betrekking
hebben op de artikelen 8 tot 17 en 42 tot 48 van de wet van 30 oktober hebben op de artikelen 8 tot 17 en 42 tot 48 van de wet van 30 oktober
2022, alsook op de artikelen 1 tot 12 van de wet van 26 juni 2022 en 2022, alsook op de artikelen 1 tot 12 van de wet van 26 juni 2022 en
op de artikelen 10 tot 16 van de wet van 19 december 2022. op de artikelen 10 tot 16 van de wet van 19 december 2022.
Het beroep in de zaak nr. 7894 is voor het overige niet ontvankelijk. Het beroep in de zaak nr. 7894 is voor het overige niet ontvankelijk.
Wat betreft de zaak nr. 7912 Wat betreft de zaak nr. 7912
B.4.1. De Ministerraad voert aan dat het beroep in de zaak nr. 7912 B.4.1. De Ministerraad voert aan dat het beroep in de zaak nr. 7912
niet ontvankelijk is. Bij gebrek aan een uiteenzetting van de feiten niet ontvankelijk is. Bij gebrek aan een uiteenzetting van de feiten
en van de middelen meent hij dat hij niet kan antwoorden op de en van de middelen meent hij dat hij niet kan antwoorden op de
argumenten van de verzoekende partij en dat het Hof niet de juiste argumenten van de verzoekende partij en dat het Hof niet de juiste
draagwijdte van het beroep tot vernietiging kan bepalen. Vervolgens draagwijdte van het beroep tot vernietiging kan bepalen. Vervolgens
toont de verzoekende partij niet aan in welk opzicht de bestreden toont de verzoekende partij niet aan in welk opzicht de bestreden
bepalingen haar situatie en haar belangen rechtstreeks en ongunstig bepalingen haar situatie en haar belangen rechtstreeks en ongunstig
zouden kunnen raken. Ten slotte heeft de verzoekende partij bij haar zouden kunnen raken. Ten slotte heeft de verzoekende partij bij haar
verzoekschrift geen afschrift van de bestreden wet gevoegd. verzoekschrift geen afschrift van de bestreden wet gevoegd.
B.4.2. De Grondwet en de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het B.4.2. De Grondwet en de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het
Grondwettelijk Hof vereisen dat elke natuurlijke persoon of Grondwettelijk Hof vereisen dat elke natuurlijke persoon of
rechtspersoon die een beroep tot vernietiging instelt, doet blijken rechtspersoon die een beroep tot vernietiging instelt, doet blijken
van een belang. Van het vereiste belang doen slechts blijken de van een belang. Van het vereiste belang doen slechts blijken de
personen wier situatie door de bestreden norm rechtstreeks en personen wier situatie door de bestreden norm rechtstreeks en
ongunstig zou kunnen worden geraakt. ongunstig zou kunnen worden geraakt.
B.4.3. De verzoekende partij in de zaak nr. 7912 bekritiseert het feit B.4.3. De verzoekende partij in de zaak nr. 7912 bekritiseert het feit
dat zij geen recht heeft op een premie voor haar verbruik van gas voor dat zij geen recht heeft op een premie voor haar verbruik van gas voor
verwarming, aangezien de leveringsovereenkomst voor gas is opgesteld verwarming, aangezien de leveringsovereenkomst voor gas is opgesteld
op naam van de eigenaar van het door haar gehuurde appartement, die op naam van de eigenaar van het door haar gehuurde appartement, die
een vennootschap is. een vennootschap is.
B.4.4. Op verzoek van het Hof preciseert de Ministerraad dat de B.4.4. Op verzoek van het Hof preciseert de Ministerraad dat de
verzoekende partij in de zaak nr. 7912 een aanvraag heeft ingediend om verzoekende partij in de zaak nr. 7912 een aanvraag heeft ingediend om
de in de wet van 30 oktober 2022 bedoelde federale gaspremie te de in de wet van 30 oktober 2022 bedoelde federale gaspremie te
verkrijgen en dat de FOD Economie die aanvraag heeft ingewilligd. verkrijgen en dat de FOD Economie die aanvraag heeft ingewilligd.
Zonder dat het noodzakelijk is te onderzoeken of de vereisten van de Zonder dat het noodzakelijk is te onderzoeken of de vereisten van de
artikelen 6 en 7 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 in acht zijn artikelen 6 en 7 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 in acht zijn
genomen, volstaat het vast te stellen dat die verzoekende partij niet genomen, volstaat het vast te stellen dat die verzoekende partij niet
doet blijken van het vereiste belang om de vernietiging van de wet van doet blijken van het vereiste belang om de vernietiging van de wet van
30 oktober 2022 te vorderen. 30 oktober 2022 te vorderen.
Het beroep in de zaak nr. 7912 is bijgevolg niet ontvankelijk. Het beroep in de zaak nr. 7912 is bijgevolg niet ontvankelijk.
Ten gronde Ten gronde
Wat betreft de zaken nrs. 7889, 7894 en 7916 Wat betreft de zaken nrs. 7889, 7894 en 7916
B.5. De verzoekende partijen voeren aan dat de bestreden bepalingen de B.5. De verzoekende partijen voeren aan dat de bestreden bepalingen de
artikelen 10 en 11 van de Grondwet schenden, in zoverre zij de artikelen 10 en 11 van de Grondwet schenden, in zoverre zij de
gezinnen die verwarmen met elektriciteit en de gezinnen die verwarmen gezinnen die verwarmen met elektriciteit en de gezinnen die verwarmen
met gas (enig middel in de zaken nrs. 7889 en 7916), en met gas, met met gas (enig middel in de zaken nrs. 7889 en 7916), en met gas, met
huisbrandolie of met propaan in bulk (enig middel in de zaak nr. huisbrandolie of met propaan in bulk (enig middel in de zaak nr.
7894), verschillend behandelen. De gezinnen die verwarmen met 7894), verschillend behandelen. De gezinnen die verwarmen met
elektriciteit, zouden enkel een federale elektriciteitspremie elektriciteit, zouden enkel een federale elektriciteitspremie
ontvangen, terwijl de gezinnen die verwarmen met gas, met ontvangen, terwijl de gezinnen die verwarmen met gas, met
huisbrandolie of met propaan in bulk, naast die federale huisbrandolie of met propaan in bulk, naast die federale
elektriciteitspremie, een extra premie of toelage voor gas, elektriciteitspremie, een extra premie of toelage voor gas,
huisbrandolie of propaan in bulk zouden ontvangen. De gezinnen die tot huisbrandolie of propaan in bulk zouden ontvangen. De gezinnen die tot
beide categorieën behoren, zouden nochtans om te verwarmen beide categorieën behoren, zouden nochtans om te verwarmen
vergelijkbare hoeveelheden energie verbruiken, in verschillende vergelijkbare hoeveelheden energie verbruiken, in verschillende
vormen. vormen.
De verzoekende partijen zijn van mening dat de gezinnen die verwarmen De verzoekende partijen zijn van mening dat de gezinnen die verwarmen
met elektriciteit, recht zouden moeten hebben op een premie die gelijk met elektriciteit, recht zouden moeten hebben op een premie die gelijk
is aan die welke wordt toegekend aan de gezinnen die verwarmen met gas is aan die welke wordt toegekend aan de gezinnen die verwarmen met gas
(zaken nrs. 7889 en 7916) of, minstens, op een aangepaste premie (zaak (zaken nrs. 7889 en 7916) of, minstens, op een aangepaste premie (zaak
nr. 7894). nr. 7894).
B.6.1. De artikelen 10 en 11 van de Grondwet waarborgen het beginsel B.6.1. De artikelen 10 en 11 van de Grondwet waarborgen het beginsel
van gelijkheid en niet-discriminatie. van gelijkheid en niet-discriminatie.
B.6.2. Het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie sluit niet B.6.2. Het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie sluit niet
uit dat een verschil in behandeling tussen categorieën van personen uit dat een verschil in behandeling tussen categorieën van personen
wordt ingesteld, voor zover dat verschil op een objectief criterium wordt ingesteld, voor zover dat verschil op een objectief criterium
berust en het redelijk verantwoord is. berust en het redelijk verantwoord is.
Het bestaan van een dergelijke verantwoording moet worden beoordeeld Het bestaan van een dergelijke verantwoording moet worden beoordeeld
rekening houdend met het doel en de gevolgen van de betwiste maatregel rekening houdend met het doel en de gevolgen van de betwiste maatregel
en met de aard van de ter zake geldende beginselen; het beginsel van en met de aard van de ter zake geldende beginselen; het beginsel van
gelijkheid en niet-discriminatie is geschonden wanneer vaststaat dat gelijkheid en niet-discriminatie is geschonden wanneer vaststaat dat
er geen redelijk verband van evenredigheid bestaat tussen de er geen redelijk verband van evenredigheid bestaat tussen de
aangewende middelen en het beoogde doel. aangewende middelen en het beoogde doel.
B.7. In sociaaleconomische aangelegenheden beschikt de wetgever over B.7. In sociaaleconomische aangelegenheden beschikt de wetgever over
een ruime beoordelingsmarge. Het Hof zou de maatregelen die in die een ruime beoordelingsmarge. Het Hof zou de maatregelen die in die
aangelegenheid door hem zijn genomen, slechts kunnen afkeuren indien aangelegenheid door hem zijn genomen, slechts kunnen afkeuren indien
zij op een manifeste vergissing zouden berusten of indien zij zij op een manifeste vergissing zouden berusten of indien zij
onredelijk zouden zijn. onredelijk zouden zijn.
De wetgever kan bovendien geen rekening houden met de bijzonderheden De wetgever kan bovendien geen rekening houden met de bijzonderheden
van elk gegeven geval. Hij moet gebruik kunnen maken van categorieën van elk gegeven geval. Hij moet gebruik kunnen maken van categorieën
die, noodzakelijkerwijs, de verscheidenheid aan toestanden slechts met die, noodzakelijkerwijs, de verscheidenheid aan toestanden slechts met
een zekere graad van benadering opvangen. een zekere graad van benadering opvangen.
B.8.1. De Ministerraad voert aan dat de eventueel verschillende impact B.8.1. De Ministerraad voert aan dat de eventueel verschillende impact
van de genomen maatregelen op de gezinnen niet voortvloeit uit die van de genomen maatregelen op de gezinnen niet voortvloeit uit die
maatregelen, maar uit de feitelijke situaties van de gezinnen, die maatregelen, maar uit de feitelijke situaties van de gezinnen, die
verschillen op grond van onder meer het soort van energie dat wordt verschillen op grond van onder meer het soort van energie dat wordt
gebruikt voor de verschillende energiebehoeften en op grond van de gebruikt voor de verschillende energiebehoeften en op grond van de
inspanningen die zijn geleverd om het energieverbruik te verminderen. inspanningen die zijn geleverd om het energieverbruik te verminderen.
Volgens de Ministerraad zijn de in B.5 vermelde categorieën van Volgens de Ministerraad zijn de in B.5 vermelde categorieën van
personen niet vergelijkbaar. personen niet vergelijkbaar.
B.8.2. In zoverre zij aan de gezinnen die een leveringsovereenkomst B.8.2. In zoverre zij aan de gezinnen die een leveringsovereenkomst
voor gas hebben afgesloten of die verwarmen met huisbrandolie of met voor gas hebben afgesloten of die verwarmen met huisbrandolie of met
propaan in bulk, een premie of toelage toekennen, mits een aantal propaan in bulk, een premie of toelage toekennen, mits een aantal
voorwaarden in acht worden genomen, naast de federale voorwaarden in acht worden genomen, naast de federale
elektriciteitspremie die zij daarenboven zouden kunnen genieten, elektriciteitspremie die zij daarenboven zouden kunnen genieten,
behandelen de bestreden bepalingen die gezinnen anders dan de gezinnen behandelen de bestreden bepalingen die gezinnen anders dan de gezinnen
die verwarmen met elektriciteit en die enkel recht hebben op de die verwarmen met elektriciteit en die enkel recht hebben op de
federale elektriciteitspremie. De omstandigheid dat die premies en federale elektriciteitspremie. De omstandigheid dat die premies en
toelagen een verschillende weerslag kunnen hebben op de gezinnen, toelagen een verschillende weerslag kunnen hebben op de gezinnen,
rekening houdend met hun feitelijke situatie, doet daaraan geen rekening houdend met hun feitelijke situatie, doet daaraan geen
afbreuk. afbreuk.
B.8.3. Daarenboven zijn de in B.5 vermelde categorieën van personen B.8.3. Daarenboven zijn de in B.5 vermelde categorieën van personen
vergelijkbaar, in zoverre het in beide gevallen gaat om gezinnen die vergelijkbaar, in zoverre het in beide gevallen gaat om gezinnen die
kunnen worden geraakt door de stijging van de energieprijzen en die, kunnen worden geraakt door de stijging van de energieprijzen en die,
in dat opzicht, aanspraak kunnen maken op diverse premies en toelagen in dat opzicht, aanspraak kunnen maken op diverse premies en toelagen
van de overheid. van de overheid.
B.9.1. Het verschil in behandeling berust op een objectief criterium, B.9.1. Het verschil in behandeling berust op een objectief criterium,
namelijk het feit dat het gezin een leveringsovereenkomst voor gas namelijk het feit dat het gezin een leveringsovereenkomst voor gas
heeft afgesloten of huisbrandolie of propaan in bulk geleverd heeft heeft afgesloten of huisbrandolie of propaan in bulk geleverd heeft
gekregen van een onderneming teneinde zijn hoofdverblijfplaats te gekregen van een onderneming teneinde zijn hoofdverblijfplaats te
verwarmen, of niet. verwarmen, of niet.
B.9.2. Zoals in B.1 en in B.2 is vermeld, strekken de door de wetgever B.9.2. Zoals in B.1 en in B.2 is vermeld, strekken de door de wetgever
ingevoerde premies en toelagen ertoe de impact van de stijging van de ingevoerde premies en toelagen ertoe de impact van de stijging van de
energieprijzen op de facturen van de gezinnen zo snel mogelijk te energieprijzen op de facturen van de gezinnen zo snel mogelijk te
verlichten. verlichten.
Ten aanzien van dat doel is het niet onredelijk dat de wetgever die Ten aanzien van dat doel is het niet onredelijk dat de wetgever die
premies en toelagen heeft toegekend op grond van de betrokken premies en toelagen heeft toegekend op grond van de betrokken
energiebron, zonder rekening te houden met het werkelijke verbruik van energiebron, zonder rekening te houden met het werkelijke verbruik van
de gezinnen, noch met het concrete gebruik dat die kunnen maken van de de gezinnen, noch met het concrete gebruik dat die kunnen maken van de
verbruikte energie (Parl. St., Kamer, 2022-2023, DOC 55-3016/001, pp. verbruikte energie (Parl. St., Kamer, 2022-2023, DOC 55-3016/001, pp.
8-10; Parl. St., Kamer, 2021-2022, DOC 55-2915/001, p. 21). Die 8-10; Parl. St., Kamer, 2021-2022, DOC 55-2915/001, p. 21). Die
vereenvoudigende benadering van een verscheidenheid aan toestanden is vereenvoudigende benadering van een verscheidenheid aan toestanden is
des te meer verantwoord, gelet op het gegeven dat de bestreden des te meer verantwoord, gelet op het gegeven dat de bestreden
maatregelen deel uitmaken van een geheel van punctuele maatregelen deel uitmaken van een geheel van punctuele
crisismaatregelen waarbij de wetgever snel heeft willen antwoorden op crisismaatregelen waarbij de wetgever snel heeft willen antwoorden op
de impact van de buitengewone stijging van de energieprijzen. Het kan de impact van de buitengewone stijging van de energieprijzen. Het kan
de wetgever bijgevolg niet worden verweten dat hij niet heeft voorzien de wetgever bijgevolg niet worden verweten dat hij niet heeft voorzien
in een bijkomende premie voor de gezinnen die verwarmen met in een bijkomende premie voor de gezinnen die verwarmen met
elektriciteit, om reden van de moeilijkheden die zijn vermeld in de in elektriciteit, om reden van de moeilijkheden die zijn vermeld in de in
B.2.2.3 geciteerde parlementaire voorbereiding. B.2.2.3 geciteerde parlementaire voorbereiding.
B.10. Uit het voorgaande vloeit voort dat het bestreden verschil in B.10. Uit het voorgaande vloeit voort dat het bestreden verschil in
behandeling tussen de gezinnen die verwarmen met gas, met behandeling tussen de gezinnen die verwarmen met gas, met
huisbrandolie of met propaan in bulk en de gezinnen die verwarmen met huisbrandolie of met propaan in bulk en de gezinnen die verwarmen met
elektriciteit, redelijk verantwoord is. elektriciteit, redelijk verantwoord is.
B.11. De enige middelen in de zaken nrs. 7889, 7894 en 7916 zijn niet B.11. De enige middelen in de zaken nrs. 7889, 7894 en 7916 zijn niet
gegrond. gegrond.
Om die redenen, Om die redenen,
het Hof het Hof
verwerpt de beroepen. verwerpt de beroepen.
Aldus gewezen in het Frans, het Nederlands en het Duits, Aldus gewezen in het Frans, het Nederlands en het Duits,
overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op
het Grondwettelijk Hof, op 30 november 2023. het Grondwettelijk Hof, op 30 november 2023.
De griffier, De griffier,
N. Dupont N. Dupont
De voorzitter, De voorzitter,
P. Nihoul P. Nihoul
^