Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 146/2010 van 16 december 2010 Rolnummer 4892 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 4 van de wet van 14 juni 2004 « tot wijziging van artikelen 213 en 223 van het Wetboek van vennootschappen », gesteld Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit voorzitter R. Henneuse en rechter E. De Groot, waarneme(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 146/2010 van 16 december 2010 Rolnummer 4892 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 4 van de wet van 14 juni 2004 « tot wijziging van artikelen 213 en 223 van het Wetboek van vennootschappen », gesteld Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit voorzitter R. Henneuse en rechter E. De Groot, waarneme(...) Uittreksel uit arrest nr. 146/2010 van 16 december 2010 Rolnummer 4892 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 4 van de wet van 14 juni 2004 « tot wijziging van artikelen 213 en 223 van het Wetboek van vennootschappen », gesteld Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit voorzitter R. Henneuse en rechter E. De Groot, waarneme(...)
GRONDWETTELIJK HOF GRONDWETTELIJK HOF
Uittreksel uit arrest nr. 146/2010 van 16 december 2010 Uittreksel uit arrest nr. 146/2010 van 16 december 2010
Rolnummer 4892 Rolnummer 4892
In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 4 van de wet van In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 4 van de wet van
14 juni 2004 « tot wijziging van artikelen 213 en 223 van het Wetboek 14 juni 2004 « tot wijziging van artikelen 213 en 223 van het Wetboek
van vennootschappen », gesteld door het Hof van Beroep te Luik. van vennootschappen », gesteld door het Hof van Beroep te Luik.
Het Grondwettelijk Hof, Het Grondwettelijk Hof,
samengesteld uit voorzitter R. Henneuse en rechter E. De Groot, samengesteld uit voorzitter R. Henneuse en rechter E. De Groot,
waarnemend voorzitter, de rechters L. Lavrysen, J.-P. Moerman, E. waarnemend voorzitter, de rechters L. Lavrysen, J.-P. Moerman, E.
Derycke en P. Nihoul, en, overeenkomstig artikel 60bis van de Derycke en P. Nihoul, en, overeenkomstig artikel 60bis van de
bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, emeritus bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, emeritus
voorzitter M. Melchior, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, voorzitter M. Melchior, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux,
onder voorzitterschap van emeritus voorzitter M. Melchior, onder voorzitterschap van emeritus voorzitter M. Melchior,
wijst na beraad het volgende arrest : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging
Bij arrest van 4 maart 2010 in zake Filippo Virone tegen Mr. Béatrice Bij arrest van 4 maart 2010 in zake Filippo Virone tegen Mr. Béatrice
Versie, handelend in haar hoedanigheid van curator van het Versie, handelend in haar hoedanigheid van curator van het
faillissement van de bvba « Café Services », waarvan de expeditie ter faillissement van de bvba « Café Services », waarvan de expeditie ter
griffie van het Hof is ingekomen op 10 maart 2010, heeft het Hof van griffie van het Hof is ingekomen op 10 maart 2010, heeft het Hof van
Beroep te Luik de volgende prejudiciële vraag gesteld : Beroep te Luik de volgende prejudiciële vraag gesteld :
« Schendt de wet van 14 juni 2004 [tot wijziging van artikelen 213 en « Schendt de wet van 14 juni 2004 [tot wijziging van artikelen 213 en
223 van het Wetboek van vennootschappen], in het bijzonder artikel 4 223 van het Wetboek van vennootschappen], in het bijzonder artikel 4
ervan, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, doordat zij een ervan, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, doordat zij een
discriminatie teweegbrengt tussen de vennoten van besloten discriminatie teweegbrengt tussen de vennoten van besloten
vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid naargelang deze gewone vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid naargelang deze gewone
of eenhoofdige vennootschappen zijn, door aan de enige vennoot als of eenhoofdige vennootschappen zijn, door aan de enige vennoot als
sanctie voor de ontstentenis van verhoogde volstorting van het sanctie voor de ontstentenis van verhoogde volstorting van het
maatschappelijk kapitaal ten belope van 12.400 euro op te leggen dat maatschappelijk kapitaal ten belope van 12.400 euro op te leggen dat
hij wordt geacht persoonlijk borg te staan voor alle verbintenissen hij wordt geacht persoonlijk borg te staan voor alle verbintenissen
van de vennootschap, terwijl de zaakvoerders van datzelfde type van van de vennootschap, terwijl de zaakvoerders van datzelfde type van
vennootschappen, op grond van artikel 265 van het Wetboek van vennootschappen, op grond van artikel 265 van het Wetboek van
vennootschappen, enkel aansprakelijk kunnen worden gesteld wegens een vennootschappen, enkel aansprakelijk kunnen worden gesteld wegens een
grove bestuursfout indien de relatief hoge drempelwaarden inzake omzet grove bestuursfout indien de relatief hoge drempelwaarden inzake omzet
(gemiddeld 620.000 euro over de laatste drie jaar) en balanstotaal (gemiddeld 620.000 euro over de laatste drie jaar) en balanstotaal
(375.000 euro) worden bereikt ? ». (375.000 euro) worden bereikt ? ».
(...) (...)
III. In rechte III. In rechte
(...) (...)
B.1. De wet van 14 juni 2004 « tot wijziging van artikelen 213 en 223 B.1. De wet van 14 juni 2004 « tot wijziging van artikelen 213 en 223
van het Wetboek van vennootschappen » (hierna : de wet van 14 juni van het Wetboek van vennootschappen » (hierna : de wet van 14 juni
2004) heeft, voor de eenhoofdige besloten vennootschappen met beperkte 2004) heeft, voor de eenhoofdige besloten vennootschappen met beperkte
aansprakelijkheid (ebvba), het vol te storten minimumkapitaal verhoogd aansprakelijkheid (ebvba), het vol te storten minimumkapitaal verhoogd
van 6.200 euro tot 12.400 euro. van 6.200 euro tot 12.400 euro.
Artikel 2 van de wet van 14 juni 2004 heeft in artikel 213 van het Artikel 2 van de wet van 14 juni 2004 heeft in artikel 213 van het
Wetboek van vennootschappen, waarvan de bestaande tekst paragraaf 2 is Wetboek van vennootschappen, waarvan de bestaande tekst paragraaf 2 is
geworden, de volgende paragraaf 1 ingevoegd : geworden, de volgende paragraaf 1 ingevoegd :
« Indien een besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid « Indien een besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
eenhoofdig wordt, moet het gestorte bedrag van het kapitaal binnen één eenhoofdig wordt, moet het gestorte bedrag van het kapitaal binnen één
jaar ten minste 12.400 euro bereiken, tenzij binnen dezelfde termijn jaar ten minste 12.400 euro bereiken, tenzij binnen dezelfde termijn
een nieuwe vennoot in de vennootschap wordt opgenomen of de een nieuwe vennoot in de vennootschap wordt opgenomen of de
vennootschap ontbonden wordt. vennootschap ontbonden wordt.
Gebeurt dit niet, dan wordt de enige vennoot geacht hoofdelijk borg te Gebeurt dit niet, dan wordt de enige vennoot geacht hoofdelijk borg te
staan voor alle verbintenissen van de vennootschap die ontstaan zijn staan voor alle verbintenissen van de vennootschap die ontstaan zijn
sinds het eenhoofdig worden van de vennootschap, en wel tot een nieuwe sinds het eenhoofdig worden van de vennootschap, en wel tot een nieuwe
vennoot in de vennootschap wordt opgenomen, tot de ontbinding van de vennoot in de vennootschap wordt opgenomen, tot de ontbinding van de
vennootschap wordt bekendgemaakt of tot het kapitaal werkelijk ten vennootschap wordt bekendgemaakt of tot het kapitaal werkelijk ten
belope van 12.400 euro wordt gestort ». belope van 12.400 euro wordt gestort ».
Artikel 3 van de wet van 14 juni 2004 heeft artikel 223 van het Artikel 3 van de wet van 14 juni 2004 heeft artikel 223 van het
Wetboek van vennootschappen aangevuld met het volgende lid : Wetboek van vennootschappen aangevuld met het volgende lid :
« In het in artikel 211 bedoelde geval wordt het in het eerste lid « In het in artikel 211 bedoelde geval wordt het in het eerste lid
vastgestelde bedrag bepaald op 12.400 euro ». vastgestelde bedrag bepaald op 12.400 euro ».
Artikel 4 van de wet van 14 juni 2004 bepaalt : Artikel 4 van de wet van 14 juni 2004 bepaalt :
« De eenhoofdige besloten vennootschappen met beperkte « De eenhoofdige besloten vennootschappen met beperkte
aansprakelijkheid die op het tijdstip van de inwerkingtreding van deze aansprakelijkheid die op het tijdstip van de inwerkingtreding van deze
wet bestaan, storten hun kapitaal ten belope van ten minste 12.400 wet bestaan, storten hun kapitaal ten belope van ten minste 12.400
euro binnen één jaar vanaf deze inwerkingtreding, tenzij ze binnen euro binnen één jaar vanaf deze inwerkingtreding, tenzij ze binnen
dezelfde termijn ontbonden worden. dezelfde termijn ontbonden worden.
Doen ze dit niet, dan wordt de enige vennoot geacht hoofdelijk borg te Doen ze dit niet, dan wordt de enige vennoot geacht hoofdelijk borg te
staan voor alle verbintenissen van de vennootschap tot de ontbinding staan voor alle verbintenissen van de vennootschap tot de ontbinding
van de vennootschap wordt bekendgemaakt of tot het kapitaal werkelijk van de vennootschap wordt bekendgemaakt of tot het kapitaal werkelijk
ten belope van 12.400 euro wordt gestort ». ten belope van 12.400 euro wordt gestort ».
Op grond van artikel 5 ervan is de wet van 14 juni 2004 in werking Op grond van artikel 5 ervan is de wet van 14 juni 2004 in werking
getreden de dag waarop zij in het Belgisch Staatsblad is getreden de dag waarop zij in het Belgisch Staatsblad is
bekendgemaakt, namelijk op 2 augustus 2004. bekendgemaakt, namelijk op 2 augustus 2004.
B.2. Het Hof wordt ondervraagd over de bestaanbaarheid, met de B.2. Het Hof wordt ondervraagd over de bestaanbaarheid, met de
artikelen 10 en 11 van de Grondwet, van artikel 4 van de wet van 14 artikelen 10 en 11 van de Grondwet, van artikel 4 van de wet van 14
juni 2004, in zoverre die bepaling een onverantwoord verschil in juni 2004, in zoverre die bepaling een onverantwoord verschil in
behandeling zou invoeren onder de vennoten van de besloten behandeling zou invoeren onder de vennoten van de besloten
vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid naargelang die laatste vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid naargelang die laatste
gewone of eenhoofdige vennootschappen zijn, door aan de enige vennoot gewone of eenhoofdige vennootschappen zijn, door aan de enige vennoot
als sanctie voor de ontstentenis van de verhoogde volstorting van het als sanctie voor de ontstentenis van de verhoogde volstorting van het
maatschappelijk kapitaal ten belope van 12.400 euro op te leggen dat maatschappelijk kapitaal ten belope van 12.400 euro op te leggen dat
hij wordt geacht persoonlijk borg te staan voor alle verbintenissen hij wordt geacht persoonlijk borg te staan voor alle verbintenissen
van de vennootschap. van de vennootschap.
Uit de formulering van de prejudiciële vraag en uit het dossier van de Uit de formulering van de prejudiciële vraag en uit het dossier van de
rechtspleging voor de verwijzende rechter blijkt dat het onevenredige rechtspleging voor de verwijzende rechter blijkt dat het onevenredige
karakter van die sanctie zou worden versterkt wanneer die wordt karakter van die sanctie zou worden versterkt wanneer die wordt
vergeleken met de aansprakelijkheid wegens een grove beheersfout vergeleken met de aansprakelijkheid wegens een grove beheersfout
begaan door de zaakvoerders van datzelfde type van vennootschappen, begaan door de zaakvoerders van datzelfde type van vennootschappen,
die, overeenkomstig artikel 265 van het Wetboek van vennootschappen, die, overeenkomstig artikel 265 van het Wetboek van vennootschappen,
slechts aansprakelijk kunnen worden gesteld indien relatief hoge slechts aansprakelijk kunnen worden gesteld indien relatief hoge
drempelwaarden inzake omzet (gemiddeld 620.000 euro over de laatste drempelwaarden inzake omzet (gemiddeld 620.000 euro over de laatste
drie jaar) en balanstotaal (375.000 euro) worden bereikt. drie jaar) en balanstotaal (375.000 euro) worden bereikt.
B.3. In de memorie van toelichting van de wet van 14 juni 2004 wordt B.3. In de memorie van toelichting van de wet van 14 juni 2004 wordt
uitgelegd dat de verhoging van het vol te storten kapitaal van de uitgelegd dat de verhoging van het vol te storten kapitaal van de
eenhoofdige vennootschappen concreet gestalte moet geven aan het eenhoofdige vennootschappen concreet gestalte moet geven aan het
regeerakkoord teneinde « de strijd tegen de fiscale fraude op te regeerakkoord teneinde « de strijd tegen de fiscale fraude op te
voeren » en « te zorgen voor een betere inning van de belastingen » voeren » en « te zorgen voor een betere inning van de belastingen »
(Parl. St., Kamer, 2003-2004, DOC 51-0735/001, p. 4). (Parl. St., Kamer, 2003-2004, DOC 51-0735/001, p. 4).
Er is eveneens gepreciseerd dat die bepaling past in het kader van de Er is eveneens gepreciseerd dat die bepaling past in het kader van de
preventie van faillissementen : preventie van faillissementen :
« De ontworpen maatregel dient ook beschouwd te worden in het kader « De ontworpen maatregel dient ook beschouwd te worden in het kader
van de preventie van faillissementen. Een van de belangrijkste van de preventie van faillissementen. Een van de belangrijkste
oorzaken van faillissementen bij vennootschappen ligt immers precies oorzaken van faillissementen bij vennootschappen ligt immers precies
in de onderkapitalisatie. Bij vennootschappen met slechts één vennoot in de onderkapitalisatie. Bij vennootschappen met slechts één vennoot
staat deze alleen in voor de middelen waarop eventueel tijdens het staat deze alleen in voor de middelen waarop eventueel tijdens het
bestaan van de vennootschap beroep moet worden gedaan. bestaan van de vennootschap beroep moet worden gedaan.
Voor dit soort vennootschappen is het wellicht interessanter om vanaf Voor dit soort vennootschappen is het wellicht interessanter om vanaf
de oprichting over voldoende eigen middelen te beschikken wat de oprichting over voldoende eigen middelen te beschikken wat
bovendien een betere continuïteit van de commerciële activiteit van de bovendien een betere continuïteit van de commerciële activiteit van de
vennootschap waarborgt » (Parl. St., Kamer, 2003-2004, DOC vennootschap waarborgt » (Parl. St., Kamer, 2003-2004, DOC
51-0735/003, p. 3). 51-0735/003, p. 3).
Er is eveneens opgemerkt dat die verhoging van het vol te storten Er is eveneens opgemerkt dat die verhoging van het vol te storten
kapitaal tot gevolg heeft « dat ondernemers die een EBVBA wensen op te kapitaal tot gevolg heeft « dat ondernemers die een EBVBA wensen op te
richten meer gesensibiliseerd worden en meer aandacht zouden hebben richten meer gesensibiliseerd worden en meer aandacht zouden hebben
voor het vereiste kapitaal en voor de waarborgen van de derden. Bij voor het vereiste kapitaal en voor de waarborgen van de derden. Bij
een faillissement zijn immers niet enkel de vennoten betrokken, maar een faillissement zijn immers niet enkel de vennoten betrokken, maar
ook de staat en derden (onderaannemers, leveranciers e.d.) » (ibid., ook de staat en derden (onderaannemers, leveranciers e.d.) » (ibid.,
p. 9). p. 9).
Het bij de oprichting van een ebvba vol te storten minimumkapitaal is Het bij de oprichting van een ebvba vol te storten minimumkapitaal is
aldus verdubbeld, namelijk van 6.200 euro tot 12.400 euro; het aldus verdubbeld, namelijk van 6.200 euro tot 12.400 euro; het
minimumbedrag van het kapitaal om die vennootschap op te richten, is minimumbedrag van het kapitaal om die vennootschap op te richten, is
daarentegen onveranderd gebleven. daarentegen onveranderd gebleven.
B.4. In haar advies over het voorontwerp dat de wet van 14 juni 2004 B.4. In haar advies over het voorontwerp dat de wet van 14 juni 2004
is geworden, heeft de afdeling wetgeving van de Raad van State is geworden, heeft de afdeling wetgeving van de Raad van State
vastgesteld dat de ontwerptekst, met het verdubbelen van het bedrag vastgesteld dat de ontwerptekst, met het verdubbelen van het bedrag
van het minimumkapitaal dat bij de oprichting van een ebvba moet van het minimumkapitaal dat bij de oprichting van een ebvba moet
worden volgestort, voorziet in « een verschil in behandeling worden volgestort, voorziet in « een verschil in behandeling
vergeleken met de andere handelsvennootschappen, waarvoor het minimale vergeleken met de andere handelsvennootschappen, waarvoor het minimale
volgestorte kapitaal ongewijzigd blijft op 6.200 euro, zoals geldt volgestorte kapitaal ongewijzigd blijft op 6.200 euro, zoals geldt
voor de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid opgericht voor de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid opgericht
door verschillende personen (artikel 223 van het Wetboek van door verschillende personen (artikel 223 van het Wetboek van
Vennootschappen), maar ook voor de coöperatieve vennootschap met Vennootschappen), maar ook voor de coöperatieve vennootschap met
beperkte aansprakelijkheid (artikel 397 van het Wetboek van beperkte aansprakelijkheid (artikel 397 van het Wetboek van
Vennootschappen) » (Parl. St., Kamer, 2003-2004, DOC 51-0735/001, p. Vennootschappen) » (Parl. St., Kamer, 2003-2004, DOC 51-0735/001, p.
8). 8).
De afdeling wetgeving van de Raad van State heeft bijgevolg geoordeeld De afdeling wetgeving van de Raad van State heeft bijgevolg geoordeeld
: :
« De grondwettelijke regels inzake gelijkheid en non-discriminatie « De grondwettelijke regels inzake gelijkheid en non-discriminatie
sluiten niet uit dat voor verschillende categorieën van rechtspersonen sluiten niet uit dat voor verschillende categorieën van rechtspersonen
een verschillende behandeling wordt ingevoerd, voor zover die op een een verschillende behandeling wordt ingevoerd, voor zover die op een
objectief criterium berust en redelijk verantwoord is. Het voorhanden objectief criterium berust en redelijk verantwoord is. Het voorhanden
zijn van zulk een verantwoording moet beoordeeld worden rekening zijn van zulk een verantwoording moet beoordeeld worden rekening
houdend met de doelstelling en de gevolgen van de omstreden maatregel houdend met de doelstelling en de gevolgen van de omstreden maatregel
en met de aard van de in het geding zijnde beginselen; het en met de aard van de in het geding zijnde beginselen; het
gelijkheidsbeginsel is geschonden wanneer vaststaat dat er geen gelijkheidsbeginsel is geschonden wanneer vaststaat dat er geen
redelijk proportionaliteitsverband bestaat tussen de gebruikte redelijk proportionaliteitsverband bestaat tussen de gebruikte
middelen en het nagestreefde doel. middelen en het nagestreefde doel.
Hoewel de verschillende behandeling berust op een objectief criterium Hoewel de verschillende behandeling berust op een objectief criterium
en ofschoon de bedoeling, die erin bestaat de strijd tegen fiscale en ofschoon de bedoeling, die erin bestaat de strijd tegen fiscale
fraude op te voeren en te zorgen voor een betere inning van de fraude op te voeren en te zorgen voor een betere inning van de
belastingen, gerechtvaardigd is, zou in de memorie van toelichting het belastingen, gerechtvaardigd is, zou in de memorie van toelichting het
bestaan van een redelijk proportionaliteitsverband tussen de gebruikte bestaan van een redelijk proportionaliteitsverband tussen de gebruikte
middelen en het nagestreefde doel moeten worden aangetoond » (ibid.). middelen en het nagestreefde doel moeten worden aangetoond » (ibid.).
B.5. In antwoord op de opmerkingen van de afdeling wetgeving van de B.5. In antwoord op de opmerkingen van de afdeling wetgeving van de
Raad van State over het redelijk verband van evenredigheid tussen de Raad van State over het redelijk verband van evenredigheid tussen de
aangewende middelen en het beoogde doel, heeft de minister van aangewende middelen en het beoogde doel, heeft de minister van
Justitie uitgelegd dat, « door het bedrag dat moet worden volgestort Justitie uitgelegd dat, « door het bedrag dat moet worden volgestort
voor het oprichten door één enkele persoon van een besloten voor het oprichten door één enkele persoon van een besloten
vennootschap met beperkte aansprakelijkheid niet te wijzigen, men de vennootschap met beperkte aansprakelijkheid niet te wijzigen, men de
oprichting van dit soort vennootschappen niet bemoeilijkt » (ibid., p. oprichting van dit soort vennootschappen niet bemoeilijkt » (ibid., p.
5) : 5) :
« Door daarentegen het minimale volgestorte kapitaal te verhogen, « Door daarentegen het minimale volgestorte kapitaal te verhogen,
verhoogt men in dezelfde mate het gemeenschappelijke onderpand van de verhoogt men in dezelfde mate het gemeenschappelijke onderpand van de
schuldeisers, waarop ze hun vorderingen zouden kunnen doen gelden schuldeisers, waarop ze hun vorderingen zouden kunnen doen gelden
indien de schuldenaar in gebreke blijft. Dit belangt zowel de fiscale indien de schuldenaar in gebreke blijft. Dit belangt zowel de fiscale
administratie als de andere schuldeisers aan. Door dit bedrag te administratie als de andere schuldeisers aan. Door dit bedrag te
verhogen eist men eveneens van de investeerder een financiële verhogen eist men eveneens van de investeerder een financiële
inspanning die bewijst dat hij de vaste wil heeft om een economische inspanning die bewijst dat hij de vaste wil heeft om een economische
activiteit op te zetten en tegelijk biedt men hem de mogelijkheid om activiteit op te zetten en tegelijk biedt men hem de mogelijkheid om
zijn persoonlijk patrimonium af te schermen voor de zijn persoonlijk patrimonium af te schermen voor de
ondernemingsrisico's. De verhoging werd beperkt tot de door één enkele ondernemingsrisico's. De verhoging werd beperkt tot de door één enkele
persoon opgerichte besloten vennootschap met beperkte persoon opgerichte besloten vennootschap met beperkte
aansprakelijkheid, omdat men gemerkt heeft dat er personen zijn die aansprakelijkheid, omdat men gemerkt heeft dat er personen zijn die
van deze bijzondere vennootschapsvorm gebruik maken, met als enige van deze bijzondere vennootschapsvorm gebruik maken, met als enige
bedoeling om belastingen te ontwijken of om een mechanisme op te bedoeling om belastingen te ontwijken of om een mechanisme op te
zetten, bedoeld om belastingsontwijking of -fraude te organiseren, zetten, bedoeld om belastingsontwijking of -fraude te organiseren,
onder meer wat betreft de BTW-carrousels. onder meer wat betreft de BTW-carrousels.
Bij de andere vennootschappen werd dit fenomeen niet vastgesteld. De Bij de andere vennootschappen werd dit fenomeen niet vastgesteld. De
vereiste van de aanwezigheid van meerdere aandeelhouders werd vereiste van de aanwezigheid van meerdere aandeelhouders werd
voldoende geacht om de oprichting te voorkomen van vennootschappen die voldoende geacht om de oprichting te voorkomen van vennootschappen die
belastingsontwijking als enig doel hebben. belastingsontwijking als enig doel hebben.
Tot slot moet men de aandacht vestigen op het feit dat [, hoewel] het Tot slot moet men de aandacht vestigen op het feit dat [, hoewel] het
minimum volgestorte kapitaal inderdaad verdubbeld werd en aldus op minimum volgestorte kapitaal inderdaad verdubbeld werd en aldus op
12.400 EUR werd gebracht, dit bedrag geen onoverkomelijk obstakel is 12.400 EUR werd gebracht, dit bedrag geen onoverkomelijk obstakel is
voor de kandidaten die een gezonde en duurzame economische activiteit voor de kandidaten die een gezonde en duurzame economische activiteit
willen ontwikkelen » (ibid., pp. 5-6). willen ontwikkelen » (ibid., pp. 5-6).
De minister van Justitie heeft eveneens uitgelegd : De minister van Justitie heeft eveneens uitgelegd :
« De doelstellingen van het wetsontwerp zijn de strijd tegen de « De doelstellingen van het wetsontwerp zijn de strijd tegen de
fiscale fraude en een betere inning van de belastingen. De fiscale fiscale fraude en een betere inning van de belastingen. De fiscale
fraude die in het vizier wordt genomen is die waarbij de EBVBA wordt fraude die in het vizier wordt genomen is die waarbij de EBVBA wordt
gebruikt als vehikel en scherm voor illegale activiteiten strijdig met gebruikt als vehikel en scherm voor illegale activiteiten strijdig met
de fiscale wetgeving. De EBVBA laat, juist door haar eenhoofdig de fiscale wetgeving. De EBVBA laat, juist door haar eenhoofdig
karakter, aan één persoon toe volledig meesterschap te bezitten over karakter, aan één persoon toe volledig meesterschap te bezitten over
de vennootschap : hij vervult tegelijk de rol van zaakvoerder én van de vennootschap : hij vervult tegelijk de rol van zaakvoerder én van
algemene vergadering, van gecontroleerde én van controleur. In dat algemene vergadering, van gecontroleerde én van controleur. In dat
geval is er dan ook geen behoefte aan medeplichtigen of stromannen, geval is er dan ook geen behoefte aan medeplichtigen of stromannen,
die scrupules zouden kunnen laten gelden of de werkelijke toedracht die scrupules zouden kunnen laten gelden of de werkelijke toedracht
uitbrengen. De regering stelt vast dat de vennootschap op die manier uitbrengen. De regering stelt vast dat de vennootschap op die manier
voor fraudeurs slechts een werktuig is, een middel om hun illegale voor fraudeurs slechts een werktuig is, een middel om hun illegale
praktijken uit te voeren. De betrokken bedrijven verrichten overigens praktijken uit te voeren. De betrokken bedrijven verrichten overigens
heel vaak geen enkele commerciële activiteit. heel vaak geen enkele commerciële activiteit.
Er is bijgevolg besloten een maatregel uit te vaardigen waardoor het Er is bijgevolg besloten een maatregel uit te vaardigen waardoor het
beroep op deze vennootschapsvorm moeilijker zou worden (onder meer beroep op deze vennootschapsvorm moeilijker zou worden (onder meer
omdat het duurder wordt) zonder diegenen die echt handel willen omdat het duurder wordt) zonder diegenen die echt handel willen
drijven via een EBVBA overdreven te benadelen. [...] Het intekenen op drijven via een EBVBA overdreven te benadelen. [...] Het intekenen op
het kapitaal van een vennootschap legt de intekenaar een het kapitaal van een vennootschap legt de intekenaar een
onvoorwaardelijke verbintenis ten belope van het onderschreven bedrag onvoorwaardelijke verbintenis ten belope van het onderschreven bedrag
ten opzichte van de vennootschap, op. Vroeg of laat zal de intekenaar ten opzichte van de vennootschap, op. Vroeg of laat zal de intekenaar
in functie van de noden van de vennootschap verplicht zijn het in functie van de noden van de vennootschap verplicht zijn het
volledig bedrag volledig te storten. [...] volledig bedrag volledig te storten. [...]
[...] De maatregel loopt in feite alleen vooruit op de uitvoering van [...] De maatregel loopt in feite alleen vooruit op de uitvoering van
een verplichting waaraan de vennoten zich op geen enkele manier kunnen een verplichting waaraan de vennoten zich op geen enkele manier kunnen
onttrekken. onttrekken.
Het bedrag dat wordt voorgesteld is bovendien niet bijzonder hoog : Het bedrag dat wordt voorgesteld is bovendien niet bijzonder hoog :
iemand die een commerciële activiteit begint heeft in elk geval iemand die een commerciële activiteit begint heeft in elk geval
behoefte aan een solide basis. Vroeg of laat zal de vennootschap toch behoefte aan een solide basis. Vroeg of laat zal de vennootschap toch
middelen nodig hebben en de ontworpen maatregel zal verhinderen dat middelen nodig hebben en de ontworpen maatregel zal verhinderen dat
ondernemers een te laag volgestort kapitaal zouden inroepen om hun ondernemers een te laag volgestort kapitaal zouden inroepen om hun
verbintenissen niet na te komen (vooral omdat zij in een EBVBA enige verbintenissen niet na te komen (vooral omdat zij in een EBVBA enige
vennoot zijn). Voor fraudeurs zal de vereiste van meer middelen de vennoot zijn). Voor fraudeurs zal de vereiste van meer middelen de
toegang tot die vennootschapsvorm moeilijker maken. toegang tot die vennootschapsvorm moeilijker maken.
Tenslotte staat de ontworpen maatregel niet in een onevenredige Tenslotte staat de ontworpen maatregel niet in een onevenredige
verhouding tot de nagestreefde doelstelling en zal hij de financiële verhouding tot de nagestreefde doelstelling en zal hij de financiële
soliditeit van deze vennootschapsvorm nog meer verstevigen. Het soliditeit van deze vennootschapsvorm nog meer verstevigen. Het
negatief effect op de oprichting van dergelijke vennootschappen en de negatief effect op de oprichting van dergelijke vennootschappen en de
vrees dat er minder beroep zal worden op gedaan (doordat de oprichter vrees dat er minder beroep zal worden op gedaan (doordat de oprichter
een groter bedrag moet storten) zijn verwaarloosbaar. [...] een groter bedrag moet storten) zijn verwaarloosbaar. [...]
[...] Het fenomeen van de faillissementen (meer in het bijzonder de [...] Het fenomeen van de faillissementen (meer in het bijzonder de
casscade-faillissementen) bij ondergekapitaliseerde vennootschappen casscade-faillissementen) bij ondergekapitaliseerde vennootschappen
valt, met al zijn nefaste gevolgen voor de economie, niet te valt, met al zijn nefaste gevolgen voor de economie, niet te
verwaarlozen » (Parl. St., Kamer, 2003-2004, DOC 51-0735/003, pp. verwaarlozen » (Parl. St., Kamer, 2003-2004, DOC 51-0735/003, pp.
11-13). 11-13).
B.6. Teneinde de situatie te regelen van de vennootschappen die zijn B.6. Teneinde de situatie te regelen van de vennootschappen die zijn
opgericht vóór de inwerkingtreding van de ontwerpwet, kent de in het opgericht vóór de inwerkingtreding van de ontwerpwet, kent de in het
geding zijnde bepaling, die voortvloeit uit een amendement van de geding zijnde bepaling, die voortvloeit uit een amendement van de
Regering, aan de bestaande ebvba's een termijn van één jaar toe om te Regering, aan de bestaande ebvba's een termijn van één jaar toe om te
voldoen aan de verhoging van het vol te storten minimumkapitaal : voldoen aan de verhoging van het vol te storten minimumkapitaal :
« Alle BVBA's met een enige vennoot op het tijdstip van de « Alle BVBA's met een enige vennoot op het tijdstip van de
inwerkingtreding van het ontwerp van wet, moeten hun kapitaal storten inwerkingtreding van het ontwerp van wet, moeten hun kapitaal storten
ten belope van ten minste 12.400 euro of in ontbinding gaan. ten belope van ten minste 12.400 euro of in ontbinding gaan.
Bij het verstrijken van deze termijn is in een sanctie voorzien ten Bij het verstrijken van deze termijn is in een sanctie voorzien ten
aanzien van de zaakvoerders en de vennoten van de vennootschappen die aanzien van de zaakvoerders en de vennoten van de vennootschappen die
niet aan deze wettelijke voorschriften zouden hebben voldaan » (Parl. niet aan deze wettelijke voorschriften zouden hebben voldaan » (Parl.
St., Kamer, 2003-2004, DOC 51-0735/002, p. 3). St., Kamer, 2003-2004, DOC 51-0735/002, p. 3).
De beoogde vennootschappen beschikken niettemin over een alternatief : De beoogde vennootschappen beschikken niettemin over een alternatief :
« Vanaf de inwerkingtreding van de wet beschikken die vennootschappen « Vanaf de inwerkingtreding van de wet beschikken die vennootschappen
over één jaar om het kapitaal [vol te storten] ten belope van ten over één jaar om het kapitaal [vol te storten] ten belope van ten
minste 12.400 euro, tenzij de vennootschap tijdens die periode wordt minste 12.400 euro, tenzij de vennootschap tijdens die periode wordt
ontbonden. Niets belet immers dat de zaakvoerder tot de ontbinding ontbonden. Niets belet immers dat de zaakvoerder tot de ontbinding
besluit of ze voorstelt aan de andere venno(o)t(en) om te ontsnappen besluit of ze voorstelt aan de andere venno(o)t(en) om te ontsnappen
aan de nieuwe bepaling. aan de nieuwe bepaling.
Indien tegen het einde van die periode de vennootschap niet ontbonden Indien tegen het einde van die periode de vennootschap niet ontbonden
is of het kapitaal niet volgestort ten belope van 12.400 euro, wordt is of het kapitaal niet volgestort ten belope van 12.400 euro, wordt
de enige vennoot geacht hoofdelijk borg te staan voor alle de enige vennoot geacht hoofdelijk borg te staan voor alle
verplichtingen van de vennootschap tot aan het ogenblik van de verplichtingen van de vennootschap tot aan het ogenblik van de
bekendmaking van de ontbinding of de effectieve storting van het bekendmaking van de ontbinding of de effectieve storting van het
kapitaal ten belope van 12.400 euro » (Parl. St., Kamer, 2003-2004, kapitaal ten belope van 12.400 euro » (Parl. St., Kamer, 2003-2004,
DOC 51-0735/003, p. 4). DOC 51-0735/003, p. 4).
B.7.1. Ten aanzien van de maatregel waarin is voorzien bij B.7.1. Ten aanzien van de maatregel waarin is voorzien bij
ontstentenis van volstorting van het kapitaal te belope van 12.400 ontstentenis van volstorting van het kapitaal te belope van 12.400
euro, wordt in de parlementaire voorbereiding uitgelegd : euro, wordt in de parlementaire voorbereiding uitgelegd :
« Wat de hoofdelijke borg betreft, kan worden verwezen naar de in het « Wat de hoofdelijke borg betreft, kan worden verwezen naar de in het
verleden doorgevoerde verhoging van het vereiste maatschappelijk verleden doorgevoerde verhoging van het vereiste maatschappelijk
kapitaal van de BVBA en de aanpassing van de statutaire regels bij de kapitaal van de BVBA en de aanpassing van de statutaire regels bij de
CV's : bij die gelegenheid werd ook bepaald dat, indien er geen CV's : bij die gelegenheid werd ook bepaald dat, indien er geen
aanpassing was van het maatschappelijk kapitaal, binnen de door de aanpassing was van het maatschappelijk kapitaal, binnen de door de
wetgever vastgestelde termijn, er een hoofdelijk borgstelling ontstond wetgever vastgestelde termijn, er een hoofdelijk borgstelling ontstond
in hoofde van de aandeelhouders en zelfs van de zaakvoerder. Het in hoofde van de aandeelhouders en zelfs van de zaakvoerder. Het
betreft dan ook niets meer dan de toepassing van bepalingen die in het betreft dan ook niets meer dan de toepassing van bepalingen die in het
kader van de vennootschapswetgeving in het algemeen gelden. Het gaat kader van de vennootschapswetgeving in het algemeen gelden. Het gaat
erom de betrokkenen aan te sporen zich naar de wetgeving te schikken erom de betrokkenen aan te sporen zich naar de wetgeving te schikken
en zoniet daar de gevolgen van te dragen. De termijn van één jaar om en zoniet daar de gevolgen van te dragen. De termijn van één jaar om
zich aan te passen na de inwerkingtreding van de wet, op de dag van de zich aan te passen na de inwerkingtreding van de wet, op de dag van de
bekendmaking in het Belgisch Staatsblad , lijkt bijzonder redelijk bekendmaking in het Belgisch Staatsblad , lijkt bijzonder redelijk
(cf. regeringsamendement nr. 4). Het wetsontwerp vindt dan ook een (cf. regeringsamendement nr. 4). Het wetsontwerp vindt dan ook een
terechte verantwoording in de bestrijding van de fiscale fraude en, terechte verantwoording in de bestrijding van de fiscale fraude en,
weliswaar minder, in het vermijden van faillissementen. Het draagt bij weliswaar minder, in het vermijden van faillissementen. Het draagt bij
tot de responsabilisering van diegenen die willen investeren » (ibid., tot de responsabilisering van diegenen die willen investeren » (ibid.,
p. 9). p. 9).
B.7.2. De hoofdelijke borg waarin de in het geding zijnde bepaling B.7.2. De hoofdelijke borg waarin de in het geding zijnde bepaling
voorziet, is immers dezelfde maatregel als die waarin artikel 213, § voorziet, is immers dezelfde maatregel als die waarin artikel 213, §
1, zoals ingevoegd in het Wetboek van vennootschappen bij artikel 2 1, zoals ingevoegd in het Wetboek van vennootschappen bij artikel 2
van de wet van 14 juni 2004, voorziet wanneer een besloten van de wet van 14 juni 2004, voorziet wanneer een besloten
vennootschap met beperkte aansprakelijkheid eenhoofdig wordt. vennootschap met beperkte aansprakelijkheid eenhoofdig wordt.
Het voormelde artikel 213, § 1, is bij de wet van 14 juni 2004 Het voormelde artikel 213, § 1, is bij de wet van 14 juni 2004
ingevoegd « ter voorkoming van enige handeling waardoor het doel van ingevoegd « ter voorkoming van enige handeling waardoor het doel van
deze wet wordt omzeild via de oprichting van een niet-eenhoofdige BVBA deze wet wordt omzeild via de oprichting van een niet-eenhoofdige BVBA
die vervolgens eenhoofdig wordt door de vereniging van alle aandelen die vervolgens eenhoofdig wordt door de vereniging van alle aandelen
in de handen van de enige vennoot » (Parl. St., Kamer, 2003-2004, DOC in de handen van de enige vennoot » (Parl. St., Kamer, 2003-2004, DOC
51-0735/002, p. 4). 51-0735/002, p. 4).
De hoofdelijke borg waarin artikel 213, § 1, tweede lid, van het De hoofdelijke borg waarin artikel 213, § 1, tweede lid, van het
Wetboek van vennootschappen voorziet, is een maatregel « gegrond op Wetboek van vennootschappen voorziet, is een maatregel « gegrond op
artikel 213, tweede lid, van het Wetboek van Vennootschappen » (ibid. artikel 213, tweede lid, van het Wetboek van Vennootschappen » (ibid.
), « teneinde enige nalatigheid te voorkomen en alles in het werk te ), « teneinde enige nalatigheid te voorkomen en alles in het werk te
stellen opdat het ontwerp van maatregel doeltreffend zou zijn » (ibid. stellen opdat het ontwerp van maatregel doeltreffend zou zijn » (ibid.
). ).
B.8. Rekening houdend met hetgeen voorafgaat, berust het verschil in B.8. Rekening houdend met hetgeen voorafgaat, berust het verschil in
behandeling, ten aanzien van het vol te storten minimumkapitaal, onder behandeling, ten aanzien van het vol te storten minimumkapitaal, onder
de besloten vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid, naargelang de besloten vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid, naargelang
zij gewoon dan wel eenhoofdig zijn, op een objectief criterium, zij gewoon dan wel eenhoofdig zijn, op een objectief criterium,
namelijk het bestaan, voor de ebvba, van een enige vennoot die de namelijk het bestaan, voor de ebvba, van een enige vennoot die de
bevoegdheden inzake het beheer en de besluitvorming binnen de bevoegdheden inzake het beheer en de besluitvorming binnen de
vennootschap alleen kan uitoefenen. De in het geding zijnde maatregel vennootschap alleen kan uitoefenen. De in het geding zijnde maatregel
is dus verantwoord door de vaststelling, gestaafd door de in B.4 is dus verantwoord door de vaststelling, gestaafd door de in B.4
aangehaalde parlementaire voorbereiding, dat die vennootschapsvorm, aangehaalde parlementaire voorbereiding, dat die vennootschapsvorm,
vanwege het eenhoofdige karakter ervan, meer risico's kan inhouden in vanwege het eenhoofdige karakter ervan, meer risico's kan inhouden in
het licht van de met de in het geding zijnde maatregel nagestreefde het licht van de met de in het geding zijnde maatregel nagestreefde
wettige doelstellingen, vermeld in B.3, om fiscale fraude te wettige doelstellingen, vermeld in B.3, om fiscale fraude te
bestrijden, de belasting beter te innen en faillissementen te bestrijden, de belasting beter te innen en faillissementen te
voorkomen. voorkomen.
De hoofdelijke borg waarin de in het geding zijnde bepaling voorziet, De hoofdelijke borg waarin de in het geding zijnde bepaling voorziet,
is niet onevenredig, gelet op de wil om het effectieve karakter van de is niet onevenredig, gelet op de wil om het effectieve karakter van de
verhoging van het volgestorte minimumkapitaal te verzekeren. verhoging van het volgestorte minimumkapitaal te verzekeren.
Voor het overige heeft artikel 265 van het Wetboek van vennootschappen Voor het overige heeft artikel 265 van het Wetboek van vennootschappen
betrekking op het aansprakelijk stellen van de zaakvoerders wegens betrekking op het aansprakelijk stellen van de zaakvoerders wegens
beheersfouten, en kan het dus niet worden vergeleken met de regels die beheersfouten, en kan het dus niet worden vergeleken met de regels die
gelden voor de enige vennoot van een ebvba en betrekking hebben op de gelden voor de enige vennoot van een ebvba en betrekking hebben op de
naleving van een wettelijke voorwaarde in verband met de oprichting naleving van een wettelijke voorwaarde in verband met de oprichting
van de vennootschap, waarbij die voorwaarde wordt opgelegd aan de van de vennootschap, waarbij die voorwaarde wordt opgelegd aan de
bestaande vennootschappen, binnen een redelijke termijn. bestaande vennootschappen, binnen een redelijke termijn.
B.9. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. B.9. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord.
Om die redenen, Om die redenen,
het Hof het Hof
zegt voor recht : zegt voor recht :
Artikel 4 van de wet van 14 juni 2004 « tot wijziging van artikelen Artikel 4 van de wet van 14 juni 2004 « tot wijziging van artikelen
213 en 223 van het Wetboek van vennootschappen » schendt de artikelen 213 en 223 van het Wetboek van vennootschappen » schendt de artikelen
10 en 11 van de Grondwet niet. 10 en 11 van de Grondwet niet.
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het
Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 16 december Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 16 december
2010. 2010.
De griffier, De griffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
De voorzitter, De voorzitter,
M. Melchior. M. Melchior.
^