Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 73/2010 van 23 juni 2010 Rolnummer 4782 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 433terdecies, tweede lid, van het Strafwetboek, gesteld door de Correctionele Rechtbank te Charleroi. Het Grondwettelij samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de rechters R. Henneuse, J.-P. Moerma(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 73/2010 van 23 juni 2010 Rolnummer 4782 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 433terdecies, tweede lid, van het Strafwetboek, gesteld door de Correctionele Rechtbank te Charleroi. Het Grondwettelij samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de rechters R. Henneuse, J.-P. Moerma(...) Uittreksel uit arrest nr. 73/2010 van 23 juni 2010 Rolnummer 4782 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 433terdecies, tweede lid, van het Strafwetboek, gesteld door de Correctionele Rechtbank te Charleroi. Het Grondwettelij samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de rechters R. Henneuse, J.-P. Moerma(...)
GRONDWETTELIJK HOF GRONDWETTELIJK HOF
Uittreksel uit arrest nr. 73/2010 van 23 juni 2010 Uittreksel uit arrest nr. 73/2010 van 23 juni 2010
Rolnummer 4782 Rolnummer 4782
In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 433terdecies, In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 433terdecies,
tweede lid, van het Strafwetboek, gesteld door de Correctionele tweede lid, van het Strafwetboek, gesteld door de Correctionele
Rechtbank te Charleroi. Rechtbank te Charleroi.
Het Grondwettelijk Hof, Het Grondwettelijk Hof,
samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de
rechters R. Henneuse, J.-P. Moerman, E. Derycke, T. Merckx-Van Goey en rechters R. Henneuse, J.-P. Moerman, E. Derycke, T. Merckx-Van Goey en
P. Nihoul, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder P. Nihoul, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder
voorzitterschap van voorzitter M. Melchior, voorzitterschap van voorzitter M. Melchior,
wijst na beraad het volgende arrest : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging
Bij vonnis van 5 oktober 2009 in zake de arbeidsauditeur en de Bij vonnis van 5 oktober 2009 in zake de arbeidsauditeur en de
burgerlijke partijen, het Centrum voor gelijkheid van kansen en voor burgerlijke partijen, het Centrum voor gelijkheid van kansen en voor
racismebestrijding en B.F., tegen T.H. S. en E.G., waarvan de racismebestrijding en B.F., tegen T.H. S. en E.G., waarvan de
expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 13 oktober 2009, expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 13 oktober 2009,
heeft de Correctionele Rechtbank te Charleroi de volgende prejudiciële heeft de Correctionele Rechtbank te Charleroi de volgende prejudiciële
vraag gesteld : vraag gesteld :
« Schendt artikel 433terdecies, tweede lid, [van het Strafwetboek,] in « Schendt artikel 433terdecies, tweede lid, [van het Strafwetboek,] in
zoverre het de verbeurdverklaring van het onroerend of roerend goed, zoverre het de verbeurdverklaring van het onroerend of roerend goed,
zelfs indien het toebehoort aan een derde te goeder trouw, verplicht zelfs indien het toebehoort aan een derde te goeder trouw, verplicht
maakt, zonder de magistraat die zitting neemt ten gronde in staat te maakt, zonder de magistraat die zitting neemt ten gronde in staat te
stellen de teruggave van dat roerend of onroerend goed te gelasten : stellen de teruggave van dat roerend of onroerend goed te gelasten :
1) de voorschriften van de artikelen 10 en 11 van de Grondwet ? 1) de voorschriften van de artikelen 10 en 11 van de Grondwet ?
2) het voorschrift van artikel 12 van de Grondwet ? 2) het voorschrift van artikel 12 van de Grondwet ?
3) het voorschrift van artikel 17 van de Grondwet ? ». 3) het voorschrift van artikel 17 van de Grondwet ? ».
(...) (...)
III. In rechte III. In rechte
(...) (...)
B.1. De artikelen 16 tot 21 van de wet van 10 augustus 2005 voegen in B.1. De artikelen 16 tot 21 van de wet van 10 augustus 2005 voegen in
boek II, titel VIII, van het Strafwetboek een hoofdstuk IIIquater in, boek II, titel VIII, van het Strafwetboek een hoofdstuk IIIquater in,
met als opschrift : « Misbruik van andermans bijzonder kwetsbare met als opschrift : « Misbruik van andermans bijzonder kwetsbare
positie door de verkoop, verhuur of terbeschikkingstelling van positie door de verkoop, verhuur of terbeschikkingstelling van
goederen met de bedoeling een abnormaal profijt te realiseren ». goederen met de bedoeling een abnormaal profijt te realiseren ».
B.2.1. Aan het Hof wordt te dezen een vraag gesteld in verband met B.2.1. Aan het Hof wordt te dezen een vraag gesteld in verband met
artikel 433terdecies van het Strafwetboek, ingevoegd bij artikel 19 artikel 433terdecies van het Strafwetboek, ingevoegd bij artikel 19
van de voormelde wet. van de voormelde wet.
Die bepaling - waarvan enkel het tweede lid in het geding is - stelt : Die bepaling - waarvan enkel het tweede lid in het geding is - stelt :
« In de gevallen bedoeld in de artikelen 433undecies en 433duodecies « In de gevallen bedoeld in de artikelen 433undecies en 433duodecies
worden de schuldigen bovendien veroordeeld tot de ontzetting van de worden de schuldigen bovendien veroordeeld tot de ontzetting van de
rechten bedoeld in artikel 31, eerste lid. rechten bedoeld in artikel 31, eerste lid.
De bijzondere verbeurdverklaring zoals bedoeld in artikel 42, 1°, De bijzondere verbeurdverklaring zoals bedoeld in artikel 42, 1°,
wordt toegepast op de schuldigen aan het misdrijf bedoeld in artikel wordt toegepast op de schuldigen aan het misdrijf bedoeld in artikel
433decies, zelfs ingeval de zaken waarop zij betrekking heeft niet het 433decies, zelfs ingeval de zaken waarop zij betrekking heeft niet het
eigendom van de veroordeelde zijn, zonder dat deze verbeurdverklaring eigendom van de veroordeelde zijn, zonder dat deze verbeurdverklaring
evenwel afbreuk kan doen aan de rechten van de derden op de goederen evenwel afbreuk kan doen aan de rechten van de derden op de goederen
die verbeurd zouden kunnen worden verklaard. Zij moet in dezelfde die verbeurd zouden kunnen worden verklaard. Zij moet in dezelfde
omstandigheden ook worden toegepast op het roerend goed, het deel omstandigheden ook worden toegepast op het roerend goed, het deel
ervan, het onroerend goed, de kamer of enige andere ruimte bedoeld in ervan, het onroerend goed, de kamer of enige andere ruimte bedoeld in
dat artikel. dat artikel.
Ze kan ook worden toegepast op de tegenwaarde van deze roerende of Ze kan ook worden toegepast op de tegenwaarde van deze roerende of
onroerende goederen die werden vervreemd tussen het tijdstip waarop onroerende goederen die werden vervreemd tussen het tijdstip waarop
het misdrijf werd gepleegd en de definitieve rechterlijke beslissing het misdrijf werd gepleegd en de definitieve rechterlijke beslissing
». ».
B.2.2. De artikelen 42 en 433decies, waarnaar artikel 433terdecies, B.2.2. De artikelen 42 en 433decies, waarnaar artikel 433terdecies,
tweede lid, van hetzelfde Wetboek verwijst, bepalen : tweede lid, van hetzelfde Wetboek verwijst, bepalen :
«

Art. 42.Bijzondere verbeurdverklaring wordt toegepast :

 «

Art. 42.Bijzondere verbeurdverklaring wordt toegepast :
1° Op de zaken die het voorwerp van het misdrijf uitmaken, en op die 1° Op de zaken die het voorwerp van het misdrijf uitmaken, en op die
welke gediend hebben of bestemd waren tot het plegen van het misdrijf, welke gediend hebben of bestemd waren tot het plegen van het misdrijf,
wanneer zij eigendom van de veroordeelde zijn; wanneer zij eigendom van de veroordeelde zijn;
2° Op de zaken die uit het misdrijf voortkomen; 2° Op de zaken die uit het misdrijf voortkomen;
3° Op de vermogensvoordelen die rechtstreeks uit het misdrijf zijn 3° Op de vermogensvoordelen die rechtstreeks uit het misdrijf zijn
verkregen, op de goederen en waarden die in de plaats ervan zijn verkregen, op de goederen en waarden die in de plaats ervan zijn
gesteld en op de inkomsten uit de belegde voordelen ». gesteld en op de inkomsten uit de belegde voordelen ».
«

Art. 433decies.Met gevangenisstraf van zes maanden tot drie jaar en

 «

Art. 433decies.Met gevangenisstraf van zes maanden tot drie jaar en
met geldboete van vijfhonderd euro tot vijfentwintigduizend euro wordt met geldboete van vijfhonderd euro tot vijfentwintigduizend euro wordt
gestraft hij die rechtstreeks of via een tussenpersoon misbruik maakt gestraft hij die rechtstreeks of via een tussenpersoon misbruik maakt
van de bijzonder kwetsbare positie van een persoon ten gevolge van van de bijzonder kwetsbare positie van een persoon ten gevolge van
zijn onwettige of precaire administratieve toestand of zijn precaire zijn onwettige of precaire administratieve toestand of zijn precaire
sociale toestand door, met de bedoeling een abnormaal profijt te sociale toestand door, met de bedoeling een abnormaal profijt te
realiseren, een roerend goed, een deel ervan, een onroerend goed, een realiseren, een roerend goed, een deel ervan, een onroerend goed, een
kamer of een andere in artikel 479 bedoelde ruimte, te verkopen, te kamer of een andere in artikel 479 bedoelde ruimte, te verkopen, te
verhuren of ter beschikking te stellen in omstandigheden die in strijd verhuren of ter beschikking te stellen in omstandigheden die in strijd
zijn met de menselijke waardigheid, zodanig dat de betrokken persoon zijn met de menselijke waardigheid, zodanig dat de betrokken persoon
in feite geen andere echte en aanvaardbare keuze heeft dan zich te in feite geen andere echte en aanvaardbare keuze heeft dan zich te
laten misbruiken. De boete wordt zo veel keer toegepast als er laten misbruiken. De boete wordt zo veel keer toegepast als er
slachtoffers zijn ». slachtoffers zijn ».
B.2.3. Ten slotte heeft de voormelde wet van 10 augustus 2005 artikel B.2.3. Ten slotte heeft de voormelde wet van 10 augustus 2005 artikel
5ter van het Wetboek van strafvordering gewijzigd, dat voortaan 5ter van het Wetboek van strafvordering gewijzigd, dat voortaan
bepaalt : bepaalt :
« Elke belanghebbende derde die volgens de door de rechtspleging « Elke belanghebbende derde die volgens de door de rechtspleging
verschafte aanwijzingen krachtens zijn rechtmatig bezit rechten kan verschafte aanwijzingen krachtens zijn rechtmatig bezit rechten kan
doen gelden op de vermogensvoordelen bedoeld in de artikelen 42, 3°, doen gelden op de vermogensvoordelen bedoeld in de artikelen 42, 3°,
43bis en 43quater, van het Strafwetboek of die rechten kan doen gelden 43bis en 43quater, van het Strafwetboek of die rechten kan doen gelden
op de zaken bedoeld in artikel 42, 1, of op de zaken bedoeld in op de zaken bedoeld in artikel 42, 1, of op de zaken bedoeld in
artikel 505 van het Strafwetboek, wordt op de hoogte gebracht van de artikel 505 van het Strafwetboek, wordt op de hoogte gebracht van de
rechtsdag voor het gerecht dat zal vonnissen over de grond van de zaak rechtsdag voor het gerecht dat zal vonnissen over de grond van de zaak
». ».
B.3. De verwijzende rechter vraagt aan het Hof of artikel B.3. De verwijzende rechter vraagt aan het Hof of artikel
433terdecies, tweede lid, van het Strafwetboek, de artikelen 10, 11, 433terdecies, tweede lid, van het Strafwetboek, de artikelen 10, 11,
12 en 17 van de Grondwet schendt « in zoverre het de 12 en 17 van de Grondwet schendt « in zoverre het de
verbeurdverklaring van het onroerend of roerend goed, zelfs indien het verbeurdverklaring van het onroerend of roerend goed, zelfs indien het
toebehoort aan een derde te goeder trouw, verplicht maakt, zonder de toebehoort aan een derde te goeder trouw, verplicht maakt, zonder de
magistraat die zitting neemt ten gronde in staat te stellen de magistraat die zitting neemt ten gronde in staat te stellen de
teruggave van dat roerend of onroerend goed te gelasten ». teruggave van dat roerend of onroerend goed te gelasten ».
B.4.1. De Ministerraad en het Centrum voor gelijkheid van kansen en B.4.1. De Ministerraad en het Centrum voor gelijkheid van kansen en
voor racismebestrijding (hierna : het Centrum), zijn van mening dat de voor racismebestrijding (hierna : het Centrum), zijn van mening dat de
interpretatie van artikel 433terdecies, tweede lid, van het interpretatie van artikel 433terdecies, tweede lid, van het
Strafwetboek, die door de verwijzende rechter aan het Hof wordt Strafwetboek, die door de verwijzende rechter aan het Hof wordt
voorgelegd, verkeerd is. voorgelegd, verkeerd is.
B.4.2. Het staat in de regel aan de verwijzende rechter om de B.4.2. Het staat in de regel aan de verwijzende rechter om de
bepalingen die hij toepast te interpreteren, onder voorbehoud van een bepalingen die hij toepast te interpreteren, onder voorbehoud van een
kennelijk verkeerde lezing van de in het geding zijnde bepaling. kennelijk verkeerde lezing van de in het geding zijnde bepaling.
B.5. In het ontwerp dat in de Kamer werd ingediend, luidde artikel B.5. In het ontwerp dat in de Kamer werd ingediend, luidde artikel
433terdecies, tweede lid, van het Strafwetboek als volgt : 433terdecies, tweede lid, van het Strafwetboek als volgt :
« De bijzondere verbeurdverklaring zoals bedoeld in artikel 42, 1°, « De bijzondere verbeurdverklaring zoals bedoeld in artikel 42, 1°,
van het Strafwetboek kan worden toegepast op de schuldigen aan het van het Strafwetboek kan worden toegepast op de schuldigen aan het
misdrijf bedoeld in [...] artikel 433decies, zelfs ingeval de zaken misdrijf bedoeld in [...] artikel 433decies, zelfs ingeval de zaken
waarop zij betrekking heeft, niet het eigendom van de veroordeelde waarop zij betrekking heeft, niet het eigendom van de veroordeelde
zijn. Zij kan in dezelfde omstandigheden ook worden toegepast op het zijn. Zij kan in dezelfde omstandigheden ook worden toegepast op het
onroerend goed, de kamers of enige andere ruimte bedoeld in dit onroerend goed, de kamers of enige andere ruimte bedoeld in dit
artikel » (Parl. St., Kamer, 2004-2005, DOC 51-1560/001, p. 52). artikel » (Parl. St., Kamer, 2004-2005, DOC 51-1560/001, p. 52).
De memorie van toelichting preciseert : De memorie van toelichting preciseert :
« Artikel 433terdecies neemt het huidige artikel 77bis, § § 4 en 5, « Artikel 433terdecies neemt het huidige artikel 77bis, § § 4 en 5,
van de wet van 1980 over in verband met de ontzetting van de rechten van de wet van 1980 over in verband met de ontzetting van de rechten
bedoeld in artikel 31 van het Strafwetboek en met de bijzondere bedoeld in artikel 31 van het Strafwetboek en met de bijzondere
verbeurdverklaring » (ibid., p. 27). verbeurdverklaring » (ibid., p. 27).
B.6.1. In verband met het toen in ontwerp zijnde artikel 433terdecies, B.6.1. In verband met het toen in ontwerp zijnde artikel 433terdecies,
tweede lid, werden verscheidene amendementen ingediend die ertoe tweede lid, werden verscheidene amendementen ingediend die ertoe
strekten rekening te houden met de situatie van de eigenaar te goeder strekten rekening te houden met de situatie van de eigenaar te goeder
trouw. trouw.
B.6.2. Zulks is het geval voor de amendementen nrs. 19 en 20 (Parl. B.6.2. Zulks is het geval voor de amendementen nrs. 19 en 20 (Parl.
St., Kamer, 2004-2005, DOC 51-1560/005, pp. 1-2), die door de auteurs St., Kamer, 2004-2005, DOC 51-1560/005, pp. 1-2), die door de auteurs
ervan werden verantwoord door met name te stellen : ervan werden verantwoord door met name te stellen :
« Het lijkt ons absurd dat een huurder die een huurhuis zonder « Het lijkt ons absurd dat een huurder die een huurhuis zonder
goedkeuring van de eigenaar en buiten diens weten onderverhuurt met goedkeuring van de eigenaar en buiten diens weten onderverhuurt met
abnormaal profijt, tot gevolg zou kunnen hebben dat de eigenaar te abnormaal profijt, tot gevolg zou kunnen hebben dat de eigenaar te
goeder trouw zijn eigendom verbeurd verklaard ziet » (ibid., p. 2). goeder trouw zijn eigendom verbeurd verklaard ziet » (ibid., p. 2).
Ofschoon die amendementen door hun auteurs werden ingetrokken (Parl. Ofschoon die amendementen door hun auteurs werden ingetrokken (Parl.
St., Kamer, 2004-2005, DOC 51-1559/004, p. 43) - blijkbaar gelet op de St., Kamer, 2004-2005, DOC 51-1559/004, p. 43) - blijkbaar gelet op de
inaanmerkingneming van een ander amendement, dat hierna wordt vermeld inaanmerkingneming van een ander amendement, dat hierna wordt vermeld
en een gelijkwaardig gevolg heeft -, werden ze niettemin door de en een gelijkwaardig gevolg heeft -, werden ze niettemin door de
toenmalige minister van Justitie becommentarieerd als volgt : toenmalige minister van Justitie becommentarieerd als volgt :
« Inzonderheid de amendementen nrs. 19 en 20 stellen dat het concept ' « Inzonderheid de amendementen nrs. 19 en 20 stellen dat het concept '
bijzondere verbeurdverklaring ' niet automatisch van toepassing is. Zo bijzondere verbeurdverklaring ' niet automatisch van toepassing is. Zo
moet het in amendement nr. 19 om een criminele organisatie en in moet het in amendement nr. 19 om een criminele organisatie en in
amendement nr. 20 om een criminele organisatie, bendevorming of om amendement nr. 20 om een criminele organisatie, bendevorming of om
gewoontedelicten gaan. gewoontedelicten gaan.
Zulks perkt de mogelijke bevoegdheidssfeer van de verbeurdverklaring Zulks perkt de mogelijke bevoegdheidssfeer van de verbeurdverklaring
uiteraard in, en dit zowel ten opzichte van de huidige situatie uiteraard in, en dit zowel ten opzichte van de huidige situatie
(waarbij niet in soortgelijke beperkingen is voorzien) als ten (waarbij niet in soortgelijke beperkingen is voorzien) als ten
opzichte van de efficiëntie van de wet. De praktijk leert immers dat opzichte van de efficiëntie van de wet. De praktijk leert immers dat
de verbeurdverklaring vaak het beste middel is om een einde te maken de verbeurdverklaring vaak het beste middel is om een einde te maken
aan een delictuele toestand. aan een delictuele toestand.
Men moet er evenwel op toezien [...] in deze averechtse effecten te Men moet er evenwel op toezien [...] in deze averechtse effecten te
voorkomen, en dus het recht van derden te beschermen » (ibid., pp. voorkomen, en dus het recht van derden te beschermen » (ibid., pp.
40-41). 40-41).
B.6.3. Zoals hiervoor is gezegd, werd een ander amendement met nr. 24 B.6.3. Zoals hiervoor is gezegd, werd een ander amendement met nr. 24
(Parl. St., Kamer, 2004-2005, DOC 51-1560/005, pp. 4-5) daarentegen (Parl. St., Kamer, 2004-2005, DOC 51-1560/005, pp. 4-5) daarentegen
goedgekeurd, en zulks met eenparigheid van de leden van de Commissie goedgekeurd, en zulks met eenparigheid van de leden van de Commissie
voor de Justitie (Parl. St., Kamer, 2004-2005, DOC 51-1559/004, p. voor de Justitie (Parl. St., Kamer, 2004-2005, DOC 51-1559/004, p.
44). 44).
In dat amendement werd met name voorgesteld de eerste zin van het In dat amendement werd met name voorgesteld de eerste zin van het
tweede lid van artikel 433terdecies aan te vullen met de vermelding tweede lid van artikel 433terdecies aan te vullen met de vermelding
van het feit dat de bijzondere verbeurdverklaring plaatsvindt « zonder van het feit dat de bijzondere verbeurdverklaring plaatsvindt « zonder
dat deze verbeurdverklaring evenwel afbreuk kan doen aan de rechten dat deze verbeurdverklaring evenwel afbreuk kan doen aan de rechten
van de derden op de goederen die verbeurd zouden kunnen worden van de derden op de goederen die verbeurd zouden kunnen worden
verklaard ». Dat amendement werd verantwoord in de volgende verklaard ». Dat amendement werd verantwoord in de volgende
bewoordingen : bewoordingen :
« Dit amendement beoogt allereerst de terminologie eenvormig te maken « Dit amendement beoogt allereerst de terminologie eenvormig te maken
op grond van artikel 433nonies van het Strafwetboek inzake op grond van artikel 433nonies van het Strafwetboek inzake
mensensmokkel. Vervolgens strekt het ertoe de tekst te verduidelijken mensensmokkel. Vervolgens strekt het ertoe de tekst te verduidelijken
wat de verplichte aard van de bijzondere verbeurdverklaring betreft, wat de verplichte aard van de bijzondere verbeurdverklaring betreft,
los van het gegeven of de veroordeelde persoon al dan niet eigenaar los van het gegeven of de veroordeelde persoon al dan niet eigenaar
is, en anderzijds wat de rechten betreft van de derden naar analogie is, en anderzijds wat de rechten betreft van de derden naar analogie
van artikel 505, derde lid. Het strekt er ten slotte toe eenvormigheid van artikel 505, derde lid. Het strekt er ten slotte toe eenvormigheid
te brengen in de terminologie op grond van het amendement van de te brengen in de terminologie op grond van het amendement van de
regering op artikel 433decies » (Parl. St., Kamer, 2004-2005, DOC regering op artikel 433decies » (Parl. St., Kamer, 2004-2005, DOC
51-1560/005, p. 5). 51-1560/005, p. 5).
B.7.1. Het door de Kamer goedgekeurde wetsontwerp werd geëvoceerd door B.7.1. Het door de Kamer goedgekeurde wetsontwerp werd geëvoceerd door
de Senaat. Het verslag namens de Commissie voor de Justitie van de de Senaat. Het verslag namens de Commissie voor de Justitie van de
Senaat vermeldt in de volgende bewoordingen de inleidende Senaat vermeldt in de volgende bewoordingen de inleidende
uiteenzetting van de minister van Justitie in verband met artikel uiteenzetting van de minister van Justitie in verband met artikel
433terdecies van het Strafwetboek : 433terdecies van het Strafwetboek :
« Vervolgens zijn de rechten van derden nader omschreven in geval van « Vervolgens zijn de rechten van derden nader omschreven in geval van
bijzondere verbeurdverklaring bedoeld in artikel 42, 1°, van het bijzondere verbeurdverklaring bedoeld in artikel 42, 1°, van het
Strafwetboek (zaken die het onderwerp van het misdrijf uitmaken of Strafwetboek (zaken die het onderwerp van het misdrijf uitmaken of
gediend hebben voor het plegen ervan), naar analogie van artikel 505 gediend hebben voor het plegen ervan), naar analogie van artikel 505
van hetzelfde Wetboek (inzake het witwassen van geld). van hetzelfde Wetboek (inzake het witwassen van geld).
Aldus moet de eigenaar van het goed (bijvoorbeeld van het voertuig dat Aldus moet de eigenaar van het goed (bijvoorbeeld van het voertuig dat
heeft gediend voor het vervoer van slachtoffers van mensensmokkel) op heeft gediend voor het vervoer van slachtoffers van mensensmokkel) op
de hoogte worden gebracht van de rechtsdag voor de feitenrechter opdat de hoogte worden gebracht van de rechtsdag voor de feitenrechter opdat
hij de mogelijkheid zou hebben zijn argumenten voor te leggen om de hij de mogelijkheid zou hebben zijn argumenten voor te leggen om de
verbeurdverklaring te voorkomen » (Parl. St., Senaat, 2004-2005, nr. verbeurdverklaring te voorkomen » (Parl. St., Senaat, 2004-2005, nr.
3-1138/4, p. 4). 3-1138/4, p. 4).
B.7.2. De minister alludeerde aldus op de wijziging van artikel 5ter B.7.2. De minister alludeerde aldus op de wijziging van artikel 5ter
van het Wetboek van strafvordering, naar aanleiding van de aanneming van het Wetboek van strafvordering, naar aanleiding van de aanneming
van een amendement (Parl. St., Kamer, 2004-2005, DOC 51-1560/005, pp. van een amendement (Parl. St., Kamer, 2004-2005, DOC 51-1560/005, pp.
3-4). 3-4).
Volgens het verslag is dat amendement nr. 22 het « logisch gevolg van Volgens het verslag is dat amendement nr. 22 het « logisch gevolg van
amendement nr. 24 dat betrekking heeft op de bescherming van derden, amendement nr. 24 dat betrekking heeft op de bescherming van derden,
bedoeld in artikel 6 »; het « strekt ertoe de waarborg voor derden dat bedoeld in artikel 6 »; het « strekt ertoe de waarborg voor derden dat
ze op de hoogte zullen worden gebracht van de rechtsdag voor het ze op de hoogte zullen worden gebracht van de rechtsdag voor het
gerecht dat zal vonnissen over de grond van de zaak, bedoeld in gerecht dat zal vonnissen over de grond van de zaak, bedoeld in
artikel 5ter van de Voorafgaande Titel van het Wetboek van artikel 5ter van de Voorafgaande Titel van het Wetboek van
strafvordering, uit te breiden tot de toepassing van artikel 42, 1°, strafvordering, uit te breiden tot de toepassing van artikel 42, 1°,
van het Strafwetboek in geval van de misdrijven van huisjesmelkerij, van het Strafwetboek in geval van de misdrijven van huisjesmelkerij,
mensensmokkel of mensenhandel » (Parl. St., Kamer, 2004-2005, DOC mensensmokkel of mensenhandel » (Parl. St., Kamer, 2004-2005, DOC
51-1559/004, p. 44). 51-1559/004, p. 44).
B.8. Ten slotte werd in verband met artikel 433terdecies van het B.8. Ten slotte werd in verband met artikel 433terdecies van het
Strafwetboek een parlementaire vraag gesteld waarin met name werd Strafwetboek een parlementaire vraag gesteld waarin met name werd
opgemerkt : opgemerkt :
« De wet van 10 augustus 2005 voorziet in de verbeurdverklaring van « De wet van 10 augustus 2005 voorziet in de verbeurdverklaring van
het pand ten aanzien van de huisjesmelker, zelfs indien het pand geen het pand ten aanzien van de huisjesmelker, zelfs indien het pand geen
eigendom is van de veroordeelde. Tijdens de parlementaire eigendom is van de veroordeelde. Tijdens de parlementaire
werkzaamheden werd bepaald dat die straf automatisch zou worden werkzaamheden werd bepaald dat die straf automatisch zou worden
toegepast bij een veroordeling voor dergelijke feiten. De wet voegt er toegepast bij een veroordeling voor dergelijke feiten. De wet voegt er
evenwel aan toe dat de verbeurdverklaring plaatsvindt zonder dat deze evenwel aan toe dat de verbeurdverklaring plaatsvindt zonder dat deze
de rechten van derden op de goederen die het voorwerp van de de rechten van derden op de goederen die het voorwerp van de
verbeurdverklaring kunnen uitmaken, schaadt. verbeurdverklaring kunnen uitmaken, schaadt.
De wet vertoont dus een gebrek aan logica, of doet op zijn minst De wet vertoont dus een gebrek aan logica, of doet op zijn minst
problemen rijzen wat de toepassing betreft. Het is immers problemen rijzen wat de toepassing betreft. Het is immers
tegenstrijdig dat een eigenaar zijn pand verbeurdverklaard ziet tegenstrijdig dat een eigenaar zijn pand verbeurdverklaard ziet
terwijl hij geenszins van de praktijken van zijn huurder op de hoogte terwijl hij geenszins van de praktijken van zijn huurder op de hoogte
was en hij zelf door de rechtbank werd vrijgesproken. Dergelijke was en hij zelf door de rechtbank werd vrijgesproken. Dergelijke
situatie kan zich evengoed voordoen indien de eigenaar zijn huurder situatie kan zich evengoed voordoen indien de eigenaar zijn huurder
uitdrukkelijk heeft verboden het pand onder te verhuren en indien de uitdrukkelijk heeft verboden het pand onder te verhuren en indien de
huurder dat verbod aan zijn laars lapt. In veel gevallen dreigt de huurder dat verbod aan zijn laars lapt. In veel gevallen dreigt de
eigenaar bovendien nooit een schadevergoeding te ontvangen, wanneer de eigenaar bovendien nooit een schadevergoeding te ontvangen, wanneer de
veroordeelde voortvluchtig is of onvermogend. Deze toestand betekent veroordeelde voortvluchtig is of onvermogend. Deze toestand betekent
een inbreuk op het eigendomsrecht en zal eigenaars er niet meteen toe een inbreuk op het eigendomsrecht en zal eigenaars er niet meteen toe
aanzetten hun woningen te verhuren » (Vr. en Antw., Kamer, 2005-2006, aanzetten hun woningen te verhuren » (Vr. en Antw., Kamer, 2005-2006,
24 juli 2006, QRVA 51 130, p. 25631). 24 juli 2006, QRVA 51 130, p. 25631).
De minister heeft geantwoord : De minister heeft geantwoord :
« 1. [...] Artikel 433decies van het Strafwetboek heeft betrekking op « 1. [...] Artikel 433decies van het Strafwetboek heeft betrekking op
' al wie ' de erin omschreven feiten pleegt, zonder onderscheid te ' al wie ' de erin omschreven feiten pleegt, zonder onderscheid te
maken tussen de eigenaar, de huurder of enig ander persoon die het maken tussen de eigenaar, de huurder of enig ander persoon die het
genot heeft van een onroerend goed. genot heeft van een onroerend goed.
Tijdens de besprekingen over de wet van 10 augustus 2005 tot wijziging Tijdens de besprekingen over de wet van 10 augustus 2005 tot wijziging
van diverse bepalingen met het oog op de versterking van de strijd van diverse bepalingen met het oog op de versterking van de strijd
tegen mensenhandel en mensensmokkel en tegen praktijken van tegen mensenhandel en mensensmokkel en tegen praktijken van
huisjesmelkers, werd langdurig gediscussieerd over de huisjesmelkers, werd langdurig gediscussieerd over de
verbeurdverklaring van een onroerend goed en de rechten van derden. verbeurdverklaring van een onroerend goed en de rechten van derden.
Het geval van de eigenaar te goeder trouw werd, door de Kamer van Het geval van de eigenaar te goeder trouw werd, door de Kamer van
Volksvertegenwoordigers, verschillende malen ter sprake gebracht. Volksvertegenwoordigers, verschillende malen ter sprake gebracht.
Om de situatie van deze eigenaars te verduidelijken, werd een Om de situatie van deze eigenaars te verduidelijken, werd een
amendement ingediend op artikel 433terdecies om hun rechten te amendement ingediend op artikel 433terdecies om hun rechten te
bepalen, inzonderheid om rekening te houden met de rechtspraak van het bepalen, inzonderheid om rekening te houden met de rechtspraak van het
Hof van Cassatie die de rechten van derden te goeder trouw bevestigt. Hof van Cassatie die de rechten van derden te goeder trouw bevestigt.
De bedoeling van de wetgever was duidelijk : artikel 433terdecies De bedoeling van de wetgever was duidelijk : artikel 433terdecies
voorziet in de verplichting tot verbeurdverklaring, zelfs ingeval de voorziet in de verplichting tot verbeurdverklaring, zelfs ingeval de
zaken waarop zij betrekking heeft geen eigendom zijn van de dader van zaken waarop zij betrekking heeft geen eigendom zijn van de dader van
het misdrijf, maar krachtens dit artikel is het evenwel verplicht het misdrijf, maar krachtens dit artikel is het evenwel verplicht
tevens rekening te houden met de rechten van derden die te goeder tevens rekening te houden met de rechten van derden die te goeder
trouw zijn. Dit artikel mag niet worden begrepen als het opleggen van trouw zijn. Dit artikel mag niet worden begrepen als het opleggen van
de verbeurdverklaring van een zaak die eigendom is van een derde de verbeurdverklaring van een zaak die eigendom is van een derde
wanneer deze zijn goede trouw heeft aangetoond en, a fortiori wanneer wanneer deze zijn goede trouw heeft aangetoond en, a fortiori wanneer
deze door de rechtbank is vrijgesproken. deze door de rechtbank is vrijgesproken.
2. Gelet op wat voorafgaat, lijkt een wijziging van de wetgeving mij 2. Gelet op wat voorafgaat, lijkt een wijziging van de wetgeving mij
niet nodig te zijn, maar ik zal de aandacht van het Centraal Orgaan niet nodig te zijn, maar ik zal de aandacht van het Centraal Orgaan
voor de Inbeslagneming en de Verbeurdverklaring op dit punt vestigen » voor de Inbeslagneming en de Verbeurdverklaring op dit punt vestigen »
(Vr. en Antw., Kamer, 2006-2007, 13 november 2006, QRVA 51 142, pp. (Vr. en Antw., Kamer, 2006-2007, 13 november 2006, QRVA 51 142, pp.
27751-27752). 27751-27752).
B.9. Uit wat voorafgaat volgt dat, in zoverre de prejudiciële vraag B.9. Uit wat voorafgaat volgt dat, in zoverre de prejudiciële vraag
uit artikel 433terdecies, tweede lid, afleidt dat « het de uit artikel 433terdecies, tweede lid, afleidt dat « het de
verbeurdverklaring van het onroerend of roerend goed, zelfs indien het verbeurdverklaring van het onroerend of roerend goed, zelfs indien het
toebehoort aan een derde te goeder trouw, verplicht maakt, zonder de toebehoort aan een derde te goeder trouw, verplicht maakt, zonder de
magistraat die zitting neemt ten gronde in staat te stellen de magistraat die zitting neemt ten gronde in staat te stellen de
teruggave van dat roerend of onroerend goed te gelasten », zij zich teruggave van dat roerend of onroerend goed te gelasten », zij zich
baseert op een verkeerde lezing van die bepaling. baseert op een verkeerde lezing van die bepaling.
B.10. De prejudiciële vraag dient bijgevolg ontkennend te worden B.10. De prejudiciële vraag dient bijgevolg ontkennend te worden
beantwoord. beantwoord.
Om die redenen, Om die redenen,
het Hof het Hof
zegt voor recht : zegt voor recht :
Artikel 433terdecies, tweede lid, van het Strafwetboek schendt de Artikel 433terdecies, tweede lid, van het Strafwetboek schendt de
artikelen 10, 11, 12 en 17 van de Grondwet niet. artikelen 10, 11, 12 en 17 van de Grondwet niet.
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het
Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 23 juni 2010. Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 23 juni 2010.
De griffier, De voorzitter, De griffier, De voorzitter,
P.-Y. Dutilleux. M. Melchior. P.-Y. Dutilleux. M. Melchior.
^