Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 19/2009 van 12 februari 2009 Rolnummer 4435 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 99 van het Wetboek van de met de inkomstenbelastingen gelijkgestelde belastingen, gesteld door de Rechtbank van eerste Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de rechter(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 19/2009 van 12 februari 2009 Rolnummer 4435 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 99 van het Wetboek van de met de inkomstenbelastingen gelijkgestelde belastingen, gesteld door de Rechtbank van eerste Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de rechter(...) Uittreksel uit arrest nr. 19/2009 van 12 februari 2009 Rolnummer 4435 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 99 van het Wetboek van de met de inkomstenbelastingen gelijkgestelde belastingen, gesteld door de Rechtbank van eerste Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de rechter(...)
GRONDWETTELIJK HOF GRONDWETTELIJK HOF
Uittreksel uit arrest nr. 19/2009 van 12 februari 2009 Uittreksel uit arrest nr. 19/2009 van 12 februari 2009
Rolnummer 4435 Rolnummer 4435
In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 99 van het Wetboek In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 99 van het Wetboek
van de met de inkomstenbelastingen gelijkgestelde belastingen, gesteld van de met de inkomstenbelastingen gelijkgestelde belastingen, gesteld
door de Rechtbank van eerste aanleg te Brussel. door de Rechtbank van eerste aanleg te Brussel.
Het Grondwettelijk Hof, Het Grondwettelijk Hof,
samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de
rechters P. Martens, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, rechters P. Martens, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen,
J.-P. Snappe, J.-P. Moerman en T. Merckx-Van Goey, bijgestaan door de J.-P. Snappe, J.-P. Moerman en T. Merckx-Van Goey, bijgestaan door de
griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter M. griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter M.
Melchior, Melchior,
wijst na beraad het volgende arrest : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging
Bij vonnis van 14 februari 2008 in zake de nv « Rent Me » tegen de Bij vonnis van 14 februari 2008 in zake de nv « Rent Me » tegen de
Belgische Staat, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is Belgische Staat, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is
ingekomen op 22 februari 2008, heeft de Rechtbank van eerste aanleg te ingekomen op 22 februari 2008, heeft de Rechtbank van eerste aanleg te
Brussel de volgende prejudiciële vraag gesteld : Brussel de volgende prejudiciële vraag gesteld :
« Schendt artikel 99 van het Wetboek van de met de « Schendt artikel 99 van het Wetboek van de met de
inkomstenbelastingen gelijkgestelde belastingen de artikelen 10, 11 en inkomstenbelastingen gelijkgestelde belastingen de artikelen 10, 11 en
172 van de Grondwet, doordat het een onweerlegbaar vermoeden van 172 van de Grondwet, doordat het een onweerlegbaar vermoeden van
inverkeerstelling verbonden aan de inschrijving van een voertuig inverkeerstelling verbonden aan de inschrijving van een voertuig
bevat, met als gevolg dat de belasting verschuldigd is, zelfs indien bevat, met als gevolg dat de belasting verschuldigd is, zelfs indien
wordt aangetoond dat het voertuig niet op de openbare weg in gebruik wordt aangetoond dat het voertuig niet op de openbare weg in gebruik
is genomen ? ». is genomen ? ».
(...) (...)
III. In rechte III. In rechte
(...) (...)
B.1. Het Hof wordt verzocht zich uit te spreken over de B.1. Het Hof wordt verzocht zich uit te spreken over de
bestaanbaarheid, met de artikelen 10, 11 en 172 van de Grondwet, van bestaanbaarheid, met de artikelen 10, 11 en 172 van de Grondwet, van
artikel 99 van het Wetboek van de met de inkomstenbelastingen artikel 99 van het Wetboek van de met de inkomstenbelastingen
gelijkgestelde belastingen, in zoverre het voorziet in een gelijkgestelde belastingen, in zoverre het voorziet in een
onweerlegbaar vermoeden van inverkeerstelling verbonden aan de onweerlegbaar vermoeden van inverkeerstelling verbonden aan de
inschrijving van een voertuig, met als gevolg dat de belasting inschrijving van een voertuig, met als gevolg dat de belasting
verschuldigd is zelfs wanneer wordt aangetoond dat het voertuig niet verschuldigd is zelfs wanneer wordt aangetoond dat het voertuig niet
op de openbare weg in gebruik is genomen. op de openbare weg in gebruik is genomen.
B.2. Het voormelde artikel 99 bepaalt : B.2. Het voormelde artikel 99 bepaalt :
« § 1. De in artikel 94, 1°, bedoelde voertuigen worden geacht op de « § 1. De in artikel 94, 1°, bedoelde voertuigen worden geacht op de
openbare weg in gebruik te zijn genomen, wanneer zij in het openbare weg in gebruik te zijn genomen, wanneer zij in het
repertorium van de Dienst van het Wegverkeer ingeschreven zijn of het repertorium van de Dienst van het Wegverkeer ingeschreven zijn of het
moeten zijn. moeten zijn.
[...] ». [...] ».
B.3.1. Volgens de Ministerraad en de Waalse Regering, tussenkomende B.3.1. Volgens de Ministerraad en de Waalse Regering, tussenkomende
partij in de rechtspleging voor het Hof, zou de prejudiciële vraag partij in de rechtspleging voor het Hof, zou de prejudiciële vraag
niet aangeven welke categorieën van rechtzoekenden moeten worden niet aangeven welke categorieën van rechtzoekenden moeten worden
onderscheiden. De Ministerraad voegt eraan toe dat op zijn minst één onderscheiden. De Ministerraad voegt eraan toe dat op zijn minst één
van de categorieën die voor een vergelijking kan worden bepaald, van de categorieën die voor een vergelijking kan worden bepaald,
namelijk die van de belastingplichtigen die een voertuig vrijwillig namelijk die van de belastingplichtigen die een voertuig vrijwillig
maar bij vergissing inschrijven, te specifiek zou zijn om in maar bij vergissing inschrijven, te specifiek zou zijn om in
aanmerking te kunnen worden genomen. aanmerking te kunnen worden genomen.
B.3.2. In tegenstelling tot wat de Ministerraad en de Waalse Regering B.3.2. In tegenstelling tot wat de Ministerraad en de Waalse Regering
aanvoeren, blijkt zowel uit de bewoordingen van de prejudiciële vraag aanvoeren, blijkt zowel uit de bewoordingen van de prejudiciële vraag
als uit de motieven van het vonnis van de verwijzende rechter als uit de motieven van het vonnis van de verwijzende rechter
voldoende dat de laatstgenoemde het Hof verzoekt zich uit te spreken voldoende dat de laatstgenoemde het Hof verzoekt zich uit te spreken
over de identieke behandeling, namelijk de verschuldigdheid van de over de identieke behandeling, namelijk de verschuldigdheid van de
belasting op de inverkeerstelling van een voertuig, ten aanzien van belasting op de inverkeerstelling van een voertuig, ten aanzien van
belastingplichtigen die zich in verschillende situaties zouden belastingplichtigen die zich in verschillende situaties zouden
bevinden : enerzijds, diegenen die het voertuig werkelijk op de bevinden : enerzijds, diegenen die het voertuig werkelijk op de
openbare weg in gebruik hebben genomen en, anderzijds, diegenen die openbare weg in gebruik hebben genomen en, anderzijds, diegenen die
het voertuig niet werkelijk in gebruik hebben genomen en de het voertuig niet werkelijk in gebruik hebben genomen en de
inschrijving ervan bij vergissing hebben aangevraagd. inschrijving ervan bij vergissing hebben aangevraagd.
B.3.3. De exceptie wordt verworpen. B.3.3. De exceptie wordt verworpen.
B.4. De grondwettelijke regels van de gelijkheid en de B.4. De grondwettelijke regels van de gelijkheid en de
niet-discriminatie verzetten zich ertegen dat categorieën van niet-discriminatie verzetten zich ertegen dat categorieën van
personen, die zich ten aanzien van de in het geding zijnde maatregel personen, die zich ten aanzien van de in het geding zijnde maatregel
in wezenlijk verschillende situaties bevinden, op identieke wijze in wezenlijk verschillende situaties bevinden, op identieke wijze
worden behandeld, zonder dat daarvoor een redelijke verantwoording worden behandeld, zonder dat daarvoor een redelijke verantwoording
bestaat. bestaat.
Het bestaan van een dergelijke verantwoording moet worden beoordeeld Het bestaan van een dergelijke verantwoording moet worden beoordeeld
rekening houdend met het doel en de gevolgen van de betwiste maatregel rekening houdend met het doel en de gevolgen van de betwiste maatregel
en met de aard van de ter zake geldende beginselen; het en met de aard van de ter zake geldende beginselen; het
gelijkheidsbeginsel is geschonden wanneer vaststaat dat geen redelijk gelijkheidsbeginsel is geschonden wanneer vaststaat dat geen redelijk
verband van evenredigheid bestaat tussen de aangewende middelen en het verband van evenredigheid bestaat tussen de aangewende middelen en het
beoogde doel. beoogde doel.
B.5.1. De in het geding zijnde bepaling vindt haar oorsprong in de wet B.5.1. De in het geding zijnde bepaling vindt haar oorsprong in de wet
van 1 juni 1992 houdende invoering van een belasting op de van 1 juni 1992 houdende invoering van een belasting op de
inverkeerstelling (Belgisch Staatsblad , 1 juni 1992). inverkeerstelling (Belgisch Staatsblad , 1 juni 1992).
In de parlementaire voorbereiding van die wet staat te lezen : In de parlementaire voorbereiding van die wet staat te lezen :
« In het Europees perspectief van de afschaffing van de fiscale « In het Europees perspectief van de afschaffing van de fiscale
grenzen vanaf 1 januari 1993, heeft de Regering onlangs wijzigingen grenzen vanaf 1 januari 1993, heeft de Regering onlangs wijzigingen
aangebracht in de tarieven van de B.T.W. [...]. aangebracht in de tarieven van de B.T.W. [...].
Eén van de wijzigingen bestaat in de afschaffing van het B.T.W.-tarief Eén van de wijzigingen bestaat in de afschaffing van het B.T.W.-tarief
van 25 pct. en de aanvullende weeldetaks van 8 pct. van 25 pct. en de aanvullende weeldetaks van 8 pct.
Bij de begrotingscontrole 1992 oordeelde de Regering het aangewezen om Bij de begrotingscontrole 1992 oordeelde de Regering het aangewezen om
het verlies van de fiscale ontvangsten dat aldus is ontstaan met het verlies van de fiscale ontvangsten dat aldus is ontstaan met
betrekking tot de autoverkoop gedeeltelijk te compenseren door betrekking tot de autoverkoop gedeeltelijk te compenseren door
invoering van een nieuwe met de inkomstenbelastingen gelijkgestelde invoering van een nieuwe met de inkomstenbelastingen gelijkgestelde
belasting op de inverkeerstelling van sommige voertuigen. belasting op de inverkeerstelling van sommige voertuigen.
De belasting op de inverkeerstelling die de Regering u voorstelt in te De belasting op de inverkeerstelling die de Regering u voorstelt in te
voeren betreft niet de voertuigen met een laag of gemiddeld vermogen. voeren betreft niet de voertuigen met een laag of gemiddeld vermogen.
Voor de voertuigen die eraan onderworpen zijn zal het bedrag ervan in Voor de voertuigen die eraan onderworpen zijn zal het bedrag ervan in
de meeste gevallen lager zijn dan de belastingbesparing ingevolge de de meeste gevallen lager zijn dan de belastingbesparing ingevolge de
afschaffing van het B.T.W.-tarief van 25 pct. en de aanvullende afschaffing van het B.T.W.-tarief van 25 pct. en de aanvullende
weeldetaks » (Parl. St., Senaat, 1991-1992, nr. 329/1, p. 1). weeldetaks » (Parl. St., Senaat, 1991-1992, nr. 329/1, p. 1).
De in het geding zijnde bepaling is aangenomen « om het initiatief tot De in het geding zijnde bepaling is aangenomen « om het initiatief tot
betaling van de belasting aan de belastingplichtige te onttrekken ». betaling van de belasting aan de belastingplichtige te onttrekken ».
Om die reden is voorgesteld « voor de drie types van voertuigen [...], Om die reden is voorgesteld « voor de drie types van voertuigen [...],
een onweerlegbaar vermoeden van ontstaan van belastingschuld vast te een onweerlegbaar vermoeden van ontstaan van belastingschuld vast te
leggen op het ogenblik van de inschrijving van het voertuig, of het leggen op het ogenblik van de inschrijving van het voertuig, of het
luchtvaartuig of het verstrekken van de vlaggebrief voor een boot, luchtvaartuig of het verstrekken van de vlaggebrief voor een boot,
respectievelijk door de bevoegde administratieve overheden » (ibid., respectievelijk door de bevoegde administratieve overheden » (ibid.,
p. 4). p. 4).
Omwille van de administratieve vereenvoudiging en de beperking van de Omwille van de administratieve vereenvoudiging en de beperking van de
kosten heeft de wetgever beslist de taks op de inverkeerstelling te kosten heeft de wetgever beslist de taks op de inverkeerstelling te
laten samenvallen met de inschrijving van het voertuig (Parl. St., laten samenvallen met de inschrijving van het voertuig (Parl. St.,
Senaat, 1991-1992, nr. 329/2, p. 19), aangezien de inningsprocedure « Senaat, 1991-1992, nr. 329/2, p. 19), aangezien de inningsprocedure «
grotendeels geïnformatiseerd is en verloopt op grond van de grotendeels geïnformatiseerd is en verloopt op grond van de
gegevensbestanden die door de DIV (Dienst van het Wegverkeer) worden gegevensbestanden die door de DIV (Dienst van het Wegverkeer) worden
verstrekt » (Parl. St., Kamer, 1991-1992, nr. 466/6, p. 45). verstrekt » (Parl. St., Kamer, 1991-1992, nr. 466/6, p. 45).
B.5.2. Hoewel de wetgever een onweerlegbaar vermoeden van B.5.2. Hoewel de wetgever een onweerlegbaar vermoeden van
inverkeerstelling van het voertuig op de openbare weg in het kader van inverkeerstelling van het voertuig op de openbare weg in het kader van
de in het geding zijnde bepaling heeft willen invoeren, is voorzien in de in het geding zijnde bepaling heeft willen invoeren, is voorzien in
een aantal uitzonderingen op de heffing van de belasting, teneinde de een aantal uitzonderingen op de heffing van de belasting, teneinde de
gevolgen verbonden aan dat vermoeden te matigen. gevolgen verbonden aan dat vermoeden te matigen.
Aldus wordt voor de voertuigen met een « proefrittenplaat » of een « Aldus wordt voor de voertuigen met een « proefrittenplaat » of een «
handelaarsplaat » voorlopig geen enkele belasting op de handelaarsplaat » voorlopig geen enkele belasting op de
inverkeerstelling geïnd, in afwachting van een normale en definitieve inverkeerstelling geïnd, in afwachting van een normale en definitieve
inschrijving van het betrokken voertuig (Parl. St., Kamer, 1991-1992, inschrijving van het betrokken voertuig (Parl. St., Kamer, 1991-1992,
nr. 466/6, pp. 49-50). nr. 466/6, pp. 49-50).
Voor de voertuigen, luchtvaartuigen en vaartuigen die, binnen zes Voor de voertuigen, luchtvaartuigen en vaartuigen die, binnen zes
maanden na de inschrijving ervan, worden overgebracht naar een andere maanden na de inschrijving ervan, worden overgebracht naar een andere
lidstaat van de Europese Economische Gemeenschap is eveneens voorzien lidstaat van de Europese Economische Gemeenschap is eveneens voorzien
in een ontheffing van de belasting voorgeschreven bij artikel 105 van in een ontheffing van de belasting voorgeschreven bij artikel 105 van
het Wetboek van de met de inkomstenbelastingen gelijkgestelde het Wetboek van de met de inkomstenbelastingen gelijkgestelde
belastingen, op voorwaarde dat die vervoermiddelen er vervolgens onder belastingen, op voorwaarde dat die vervoermiddelen er vervolgens onder
een definitieve regeling worden ingeschreven. een definitieve regeling worden ingeschreven.
B.6. De wetgever vermocht op wettige wijze ervan uit te gaan dat, B.6. De wetgever vermocht op wettige wijze ervan uit te gaan dat,
omwille van een gezond administratief beheer, de inning van die omwille van een gezond administratief beheer, de inning van die
belasting niet moest worden verbonden aan het initiatief of aan het belasting niet moest worden verbonden aan het initiatief of aan het
oordeel van de belastingplichtige, maar aan een gebeurtenis die met oordeel van de belastingplichtige, maar aan een gebeurtenis die met
zekerheid kan worden vastgesteld en waarvan de belastingplichtige de zekerheid kan worden vastgesteld en waarvan de belastingplichtige de
fiscale gevolgen kent. fiscale gevolgen kent.
B.7. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. B.7. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord.
Om die redenen, Om die redenen,
het Hof het Hof
zegt voor recht : zegt voor recht :
Artikel 99 van het Wetboek van de met de inkomstenbelastingen Artikel 99 van het Wetboek van de met de inkomstenbelastingen
gelijkgestelde belastingen schendt de artikelen 10, 11 en 172 van de gelijkgestelde belastingen schendt de artikelen 10, 11 en 172 van de
Grondwet niet, in zoverre het voorziet in een onweerlegbaar vermoeden Grondwet niet, in zoverre het voorziet in een onweerlegbaar vermoeden
van inverkeerstelling verbonden aan de inschrijving van een voertuig. van inverkeerstelling verbonden aan de inschrijving van een voertuig.
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989, op de openbare artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989, op de openbare
terechtzitting van 12 februari 2009. terechtzitting van 12 februari 2009.
De griffier, De griffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
De voorzitter, De voorzitter,
M. Melchior. M. Melchior.
^