Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 22/2007 van 25 januari 2007 Rolnummer 3972 In zake : de prejudiciële vragen over artikel 982, tweede lid, van het Gerechtelijk Wetboek en artikel 167, vierde lid, van de wet betreffende de verplichte verzekering vo Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters R. Henn(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 22/2007 van 25 januari 2007 Rolnummer 3972 In zake : de prejudiciële vragen over artikel 982, tweede lid, van het Gerechtelijk Wetboek en artikel 167, vierde lid, van de wet betreffende de verplichte verzekering vo Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters R. Henn(...) Uittreksel uit arrest nr. 22/2007 van 25 januari 2007 Rolnummer 3972 In zake : de prejudiciële vragen over artikel 982, tweede lid, van het Gerechtelijk Wetboek en artikel 167, vierde lid, van de wet betreffende de verplichte verzekering vo Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters R. Henn(...)
ARBITRAGEHOF ARBITRAGEHOF
Uittreksel uit arrest nr. 22/2007 van 25 januari 2007 Uittreksel uit arrest nr. 22/2007 van 25 januari 2007
Rolnummer 3972 Rolnummer 3972
In zake : de prejudiciële vragen over artikel 982, tweede lid, van het In zake : de prejudiciële vragen over artikel 982, tweede lid, van het
Gerechtelijk Wetboek en artikel 167, vierde lid, van de wet Gerechtelijk Wetboek en artikel 167, vierde lid, van de wet
betreffende de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en betreffende de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en
uitkeringen, gecoördineerd op 14 juli 1994, gesteld door het uitkeringen, gecoördineerd op 14 juli 1994, gesteld door het
Arbeidshof te Luik. Arbeidshof te Luik.
Het Arbitragehof, Het Arbitragehof,
samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters
R. Henneuse, M. Bossuyt, J.-P. Snappe, E. Derycke en J. Spreutels, R. Henneuse, M. Bossuyt, J.-P. Snappe, E. Derycke en J. Spreutels,
bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van
voorzitter M. Melchior, voorzitter M. Melchior,
wijst na beraad het volgende arrest : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging
Bij arrest van 24 april 2006 in zake G. Alamia tegen het Bij arrest van 24 april 2006 in zake G. Alamia tegen het
Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (Riziv) en in Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (Riziv) en in
aanwezigheid van M. Matagne, waarvan de expeditie ter griffie van het aanwezigheid van M. Matagne, waarvan de expeditie ter griffie van het
Arbitragehof is ingekomen op 2 mei 2006, heeft het Arbeidshof te Luik Arbitragehof is ingekomen op 2 mei 2006, heeft het Arbeidshof te Luik
de volgende prejudiciële vragen gesteld : de volgende prejudiciële vragen gesteld :
1. « Schendt artikel 982, tweede lid, van het Gerechtelijk Wetboek, 1. « Schendt artikel 982, tweede lid, van het Gerechtelijk Wetboek,
wanneer het bepaalt : ' Behoudens een andersluidende wetsbepaling ', wanneer het bepaalt : ' Behoudens een andersluidende wetsbepaling ',
de artikelen 10 en 11 van de Grondwet doordat het in de wettelijke de artikelen 10 en 11 van de Grondwet doordat het in de wettelijke
mogelijkheid voorziet een verschil in behandeling te creëren tussen mogelijkheid voorziet een verschil in behandeling te creëren tussen
rechtzoekenden, naar gelang van de evaluatiecriteria van het ereloon rechtzoekenden, naar gelang van de evaluatiecriteria van het ereloon
en de kosten van de gerechtsdeskundigen ? »; en de kosten van de gerechtsdeskundigen ? »;
2. « Schendt artikel 167, vierde lid, van de wet betreffende de 2. « Schendt artikel 167, vierde lid, van de wet betreffende de
verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen, verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen,
gecoördineerd op 14 juli 1994, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet gecoördineerd op 14 juli 1994, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet
in zoverre het een verschil in behandeling creëert tussen in zoverre het een verschil in behandeling creëert tussen
rechtzoekenden door de Koning ertoe te machtigen een tarief vast te rechtzoekenden door de Koning ertoe te machtigen een tarief vast te
stellen voor het ereloon en de kosten van de gerechtsdeskundigen, stellen voor het ereloon en de kosten van de gerechtsdeskundigen,
tarief waarvoor de evaluatiecriteria die van toepassing zijn in het tarief waarvoor de evaluatiecriteria die van toepassing zijn in het
gemeen recht, niet gelden ? ». gemeen recht, niet gelden ? ».
(...) (...)
III. In rechte III. In rechte
(...) (...)
B.1. De basisregeling inzake de vergoeding van door de rechter met B.1. De basisregeling inzake de vergoeding van door de rechter met
toepassing van artikel 962 van het Gerechtelijk Wetboek aangestelde toepassing van artikel 962 van het Gerechtelijk Wetboek aangestelde
deskundigen is neergelegd in dat Wetboek. Naar luid van artikel 982, deskundigen is neergelegd in dat Wetboek. Naar luid van artikel 982,
tweede lid, van datzelfde Wetboek wordt, behoudens een andersluidende tweede lid, van datzelfde Wetboek wordt, behoudens een andersluidende
wetsbepaling, de staat van ereloon en kosten opgemaakt met wetsbepaling, de staat van ereloon en kosten opgemaakt met
inachtneming van de hoedanigheid van de deskundigen, de moeilijkheid inachtneming van de hoedanigheid van de deskundigen, de moeilijkheid
en de duur van de verrichte werkzaamheden en de waarde van het en de duur van de verrichte werkzaamheden en de waarde van het
geschil. Artikel 984, tweede lid, van hetzelfde Wetboek bepaalt dat, geschil. Artikel 984, tweede lid, van hetzelfde Wetboek bepaalt dat,
wanneer de partijen binnen vijftien dagen na de inlevering van het wanneer de partijen binnen vijftien dagen na de inlevering van het
verslag hun instemming niet hebben betuigd met het bedrag van het verslag hun instemming niet hebben betuigd met het bedrag van het
ereloon en de kosten die door de deskundigen worden gevorderd, de ereloon en de kosten die door de deskundigen worden gevorderd, de
rechter het bedrag van het ereloon en de kosten bepaalt, nadat de rechter het bedrag van het ereloon en de kosten bepaalt, nadat de
deskundige en de partijen door hem in raadkamer zijn gehoord. Artikel deskundige en de partijen door hem in raadkamer zijn gehoord. Artikel
988 bepaalt dat indien de deskundigen hun staat van ereloon en kosten 988 bepaalt dat indien de deskundigen hun staat van ereloon en kosten
niet indienen, de partijen aan de rechter kunnen vragen deze te niet indienen, de partijen aan de rechter kunnen vragen deze te
begroten. begroten.
B.2. Artikel 982, tweede lid, van het Gerechtelijk Wetboek voorziet in B.2. Artikel 982, tweede lid, van het Gerechtelijk Wetboek voorziet in
de mogelijkheid om bij wet af te wijken van die algemene regelgeving, de mogelijkheid om bij wet af te wijken van die algemene regelgeving,
vermits het bepaalt : vermits het bepaalt :
« Behoudens een andersluidende wetsbepaling, wordt de staat opgemaakt « Behoudens een andersluidende wetsbepaling, wordt de staat opgemaakt
met inachtneming van de hoedanigheid van de deskundigen, de met inachtneming van de hoedanigheid van de deskundigen, de
moeilijkheid en de duur van de verrichte werkzaamheden en de waarde moeilijkheid en de duur van de verrichte werkzaamheden en de waarde
van het geschil ». van het geschil ».
B.3. Artikel 167, vierde lid, van de gecoördineerde wet van 14 juli B.3. Artikel 167, vierde lid, van de gecoördineerde wet van 14 juli
1994 betreffende de verplichte verzekering voor geneeskundige 1994 betreffende de verplichte verzekering voor geneeskundige
verzorging en uitkeringen (hierna : de wet van 14 juli 1994) past in verzorging en uitkeringen (hierna : de wet van 14 juli 1994) past in
het kader van de mogelijkheid waarin de voormelde bepaling voorziet om het kader van de mogelijkheid waarin de voormelde bepaling voorziet om
af te wijken van de in het Gerechtelijk Wetboek vastgestelde af te wijken van de in het Gerechtelijk Wetboek vastgestelde
evaluatiecriteria van de kosten en het ereloon van een deskundige, en evaluatiecriteria van de kosten en het ereloon van een deskundige, en
bepaalt aldus het volgende : bepaalt aldus het volgende :
« In de zaken waarin een medisch expert wordt aangewezen, worden de « In de zaken waarin een medisch expert wordt aangewezen, worden de
voorschotten, de erelonen en de kosten van deze expert die vervat zijn voorschotten, de erelonen en de kosten van deze expert die vervat zijn
in de nota die hij opstelt overeenkomstig de bepalingen van het in de nota die hij opstelt overeenkomstig de bepalingen van het
Gerechtelijk Wetboek, aangeduid met toepassing van het door de Koning Gerechtelijk Wetboek, aangeduid met toepassing van het door de Koning
vastgestelde tarief ». vastgestelde tarief ».
Die bepaling werd uitgevoerd door het koninklijk besluit van 25 juni Die bepaling werd uitgevoerd door het koninklijk besluit van 25 juni
1997 « tot vaststelling van het tarief van de erelonen en kosten voor 1997 « tot vaststelling van het tarief van de erelonen en kosten voor
de deskundigen aangewezen door de arbeidsgerechten inzake de de deskundigen aangewezen door de arbeidsgerechten inzake de
geschillen betreffende de regeling voor verplichte verzekering voor geschillen betreffende de regeling voor verplichte verzekering voor
geneeskundige verzorging en uitkeringen », opgeheven en vervangen bij geneeskundige verzorging en uitkeringen », opgeheven en vervangen bij
het koninklijk besluit van 14 november 2003 « tot vaststelling van het het koninklijk besluit van 14 november 2003 « tot vaststelling van het
tarief van de erelonen en de kosten voor de deskundigen aangewezen tarief van de erelonen en de kosten voor de deskundigen aangewezen
door de arbeidsgerechten in het kader van medische deskundige door de arbeidsgerechten in het kader van medische deskundige
onderzoeken inzake de geschillen betreffende de tegemoetkomingen aan onderzoeken inzake de geschillen betreffende de tegemoetkomingen aan
gehandicapten, de gezinsbijslag voor werknemers en zelfstandigen, de gehandicapten, de gezinsbijslag voor werknemers en zelfstandigen, de
werkloosheidsverzekering en de regeling voor verplichte verzekering werkloosheidsverzekering en de regeling voor verplichte verzekering
voor geneeskundige verzorging en uitkeringen ». voor geneeskundige verzorging en uitkeringen ».
Ten aanzien van de eerste prejudiciële vraag Ten aanzien van de eerste prejudiciële vraag
B.4. In een eerste prejudiciële vraag ondervraagt de verwijzende B.4. In een eerste prejudiciële vraag ondervraagt de verwijzende
rechter het Hof over de bestaanbaarheid, met de artikelen 10 en 11 van rechter het Hof over de bestaanbaarheid, met de artikelen 10 en 11 van
de Grondwet, van artikel 982, tweede lid, van het Gerechtelijk Wetboek de Grondwet, van artikel 982, tweede lid, van het Gerechtelijk Wetboek
doordat het, wanneer het bepaalt « behoudens een andersluidende doordat het, wanneer het bepaalt « behoudens een andersluidende
wetsbepaling », voorziet in de wettelijke mogelijkheid om een verschil wetsbepaling », voorziet in de wettelijke mogelijkheid om een verschil
in behandeling te creëren tussen de rechtzoekenden, naar gelang van de in behandeling te creëren tussen de rechtzoekenden, naar gelang van de
evaluatiecriteria van het ereloon en de kosten van de evaluatiecriteria van het ereloon en de kosten van de
gerechtsdeskundigen. gerechtsdeskundigen.
B.5. De bewoordingen « behoudens een andersluidende wetsbepaling » B.5. De bewoordingen « behoudens een andersluidende wetsbepaling »
werden in artikel 982, tweede lid, van het Gerechtelijk Wetboek werden in artikel 982, tweede lid, van het Gerechtelijk Wetboek
ingevoegd bij artikel 163 van de wet van 26 juni 1992 houdende sociale ingevoegd bij artikel 163 van de wet van 26 juni 1992 houdende sociale
en diverse bepalingen. en diverse bepalingen.
Volgens de parlementaire voorbereiding had die wijziging tot doel « Volgens de parlementaire voorbereiding had die wijziging tot doel «
het mogelijk te maken om de tarieven voor de honoraria van deskundigen het mogelijk te maken om de tarieven voor de honoraria van deskundigen
bij koninklijk besluit vast te stellen » (Parl. St., Kamer, B.Z. bij koninklijk besluit vast te stellen » (Parl. St., Kamer, B.Z.
1991-1992, nr. 480/6, p. 2). 1991-1992, nr. 480/6, p. 2).
De wetgever beoogde op dat ogenblik een uitzondering in te voeren ten De wetgever beoogde op dat ogenblik een uitzondering in te voeren ten
behoeve van de wetgeving inzake tegemoetkomingen voor gehandicapten, behoeve van de wetgeving inzake tegemoetkomingen voor gehandicapten,
waarbij artikel 164 van de voormelde wet van 26 juni 1992 in die waarbij artikel 164 van de voormelde wet van 26 juni 1992 in die
wettelijke afwijking voorzag (ibid., pp. 2 en 7). wettelijke afwijking voorzag (ibid., pp. 2 en 7).
De mogelijkheid om af te wijken van de door het Gerechtelijk Wetboek De mogelijkheid om af te wijken van de door het Gerechtelijk Wetboek
vastgestelde evaluatiecriteria van de kosten en het ereloon van vastgestelde evaluatiecriteria van de kosten en het ereloon van
deskundigen werd vervolgens aangewend in verschillende wetgevingen deskundigen werd vervolgens aangewend in verschillende wetgevingen
inzake sociale zekerheid, onder andere in artikel 167, vierde lid, van inzake sociale zekerheid, onder andere in artikel 167, vierde lid, van
de wet van 14 juli 1994. de wet van 14 juli 1994.
B.6.1. Door toe te staan dat bij wet wordt voorzien in een wijze van B.6.1. Door toe te staan dat bij wet wordt voorzien in een wijze van
tarifering van de kosten en het ereloon van deskundigen die afwijkt tarifering van de kosten en het ereloon van deskundigen die afwijkt
van de door het Gerechtelijk Wetboek bepaalde evaluatiecriteria van van de door het Gerechtelijk Wetboek bepaalde evaluatiecriteria van
het ereloon en de kosten van deskundigen, beperkt artikel 982, tweede het ereloon en de kosten van deskundigen, beperkt artikel 982, tweede
lid, van het Gerechtelijk Wetboek zich ertoe te wijzen op het beginsel lid, van het Gerechtelijk Wetboek zich ertoe te wijzen op het beginsel
volgens hetwelk een bepaling van wetgevende aard mag afwijken van een volgens hetwelk een bepaling van wetgevende aard mag afwijken van een
andere bepaling van dezelfde aard. andere bepaling van dezelfde aard.
Wat meer bepaald het Gerechtelijk Wetboek betreft, dat in principe op Wat meer bepaald het Gerechtelijk Wetboek betreft, dat in principe op
alle rechtsplegingen van toepassing is, volgt overigens uit artikel 2 alle rechtsplegingen van toepassing is, volgt overigens uit artikel 2
van het Gerechtelijk Wetboek dat deskundigenonderzoeken geregeld zijn van het Gerechtelijk Wetboek dat deskundigenonderzoeken geregeld zijn
door de artikelen 962 en volgende van het Wetboek, behoudens door de artikelen 962 en volgende van het Wetboek, behoudens
uitdrukkelijke afwijkende bepaling. uitdrukkelijke afwijkende bepaling.
B.6.2. De in het geding zijnde bepaling kan niettemin enkel toelaten B.6.2. De in het geding zijnde bepaling kan niettemin enkel toelaten
dat bij wet wordt afgeweken van de criteria waarin zij voorziet met dat bij wet wordt afgeweken van de criteria waarin zij voorziet met
inachtneming van het grondwettelijk beginsel van gelijkheid en inachtneming van het grondwettelijk beginsel van gelijkheid en
niet-discriminatie. niet-discriminatie.
Er mag dus niet van worden uitgegaan dat de in het geding zijnde Er mag dus niet van worden uitgegaan dat de in het geding zijnde
bepaling als dusdanig toelaat een onverantwoord verschil in bepaling als dusdanig toelaat een onverantwoord verschil in
behandeling tussen rechtzoekenden in te voeren. De mogelijkheid om bij behandeling tussen rechtzoekenden in te voeren. De mogelijkheid om bij
wet af te wijken van de criteria vermeld in artikel 982, tweede lid, wet af te wijken van de criteria vermeld in artikel 982, tweede lid,
van het Gerechtelijk Wetboek, kan op zich niet onbestaanbaar zijn met van het Gerechtelijk Wetboek, kan op zich niet onbestaanbaar zijn met
de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. de artikelen 10 en 11 van de Grondwet.
B.7. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. B.7. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord.
T en aanzien van de tweede prejudiciële vraag T en aanzien van de tweede prejudiciële vraag
B.8. In een tweede prejudiciële vraag ondervraagt de verwijzende B.8. In een tweede prejudiciële vraag ondervraagt de verwijzende
rechter het Hof over de bestaanbaarheid, met de artikelen 10 en 11 van rechter het Hof over de bestaanbaarheid, met de artikelen 10 en 11 van
de Grondwet, van artikel 167, vierde lid, van de wet van 14 juli 1994, de Grondwet, van artikel 167, vierde lid, van de wet van 14 juli 1994,
in zoverre het een verschil in behandeling creëert tussen de in zoverre het een verschil in behandeling creëert tussen de
rechtzoekenden door de Koning ertoe te machtigen een tarief vast te rechtzoekenden door de Koning ertoe te machtigen een tarief vast te
stellen voor het ereloon en de kosten van de gerechtsdeskundigen, stellen voor het ereloon en de kosten van de gerechtsdeskundigen,
tarief waarvoor de evaluatiecriteria die van toepassing zijn in het tarief waarvoor de evaluatiecriteria die van toepassing zijn in het
gemeen recht, niet gelden. gemeen recht, niet gelden.
B.9.1. De tekst van artikel 167, vierde lid, van de wet van 14 juli B.9.1. De tekst van artikel 167, vierde lid, van de wet van 14 juli
1994 gaat terug op artikel 73 van de wet van 15 februari 1993 tot 1994 gaat terug op artikel 73 van de wet van 15 februari 1993 tot
hervorming van de wet van 9 augustus 1963 tot instelling en hervorming van de wet van 9 augustus 1963 tot instelling en
organisatie van een regeling voor verplichte ziekte- en organisatie van een regeling voor verplichte ziekte- en
invaliditeitsverzekering. invaliditeitsverzekering.
In de parlementaire voorbereiding van die bepaling werd aan het In de parlementaire voorbereiding van die bepaling werd aan het
volgende herinnerd : volgende herinnerd :
« Artikel 163 van de programmawet van 26 juni 1992 voorziet in artikel « Artikel 163 van de programmawet van 26 juni 1992 voorziet in artikel
982 van het Gerechtelijk Wetboek de mogelijkheid om bij wet af te 982 van het Gerechtelijk Wetboek de mogelijkheid om bij wet af te
wijken van het algemeen principe waarbij de erelonen en kosten van de wijken van het algemeen principe waarbij de erelonen en kosten van de
deskundige opgemaakt worden ' met inachtneming van de hoedanigheid van deskundige opgemaakt worden ' met inachtneming van de hoedanigheid van
de deskundigen, de moeilijkheid en de duur van de verrichte de deskundigen, de moeilijkheid en de duur van de verrichte
werkzaamheden en de waarde van het geschil '. werkzaamheden en de waarde van het geschil '.
Een dergelijke uitzondering werd reeds ingevoerd in artikel 19 van de Een dergelijke uitzondering werd reeds ingevoerd in artikel 19 van de
wet van 27 februari 1987 met betrekking tot de uitkeringen aan wet van 27 februari 1987 met betrekking tot de uitkeringen aan
gehandicapten bij artikel 164 van de wet van 26 juni 1992. gehandicapten bij artikel 164 van de wet van 26 juni 1992.
Het nieuwe artikel voert in de verplichte ziekteverzekering hetzelfde Het nieuwe artikel voert in de verplichte ziekteverzekering hetzelfde
principe in (Parl. St., Senaat, 1992-1993, nr. 579/1, pp. 33-34). principe in (Parl. St., Senaat, 1992-1993, nr. 579/1, pp. 33-34).
Het systeem van tarifering door de Koning, zoals bepaald in artikel Het systeem van tarifering door de Koning, zoals bepaald in artikel
167, vierde lid, van de wet van 14 juli 1994, past dus in de 167, vierde lid, van de wet van 14 juli 1994, past dus in de
verwezenlijking van het in B.5 vermelde doel van de wijziging van verwezenlijking van het in B.5 vermelde doel van de wijziging van
artikel 982, tweede lid, van het Gerechtelijk Wetboek. artikel 982, tweede lid, van het Gerechtelijk Wetboek.
B.9.2. Terwijl de in B.1 vermelde gemeenrechtelijke regeling van B.9.2. Terwijl de in B.1 vermelde gemeenrechtelijke regeling van
toepassing is op een zeer breed en gevarieerd gamma aan deskundigen en toepassing is op een zeer breed en gevarieerd gamma aan deskundigen en
deskundigenonderzoeken, hetgeen een meer uniforme regeling van deskundigenonderzoeken, hetgeen een meer uniforme regeling van
erelonen en kosten vrijwel onmogelijk maakt, is de in B.2 vermelde erelonen en kosten vrijwel onmogelijk maakt, is de in B.2 vermelde
bijzondere regeling van toepassing op een goed afgebakend domein : de bijzondere regeling van toepassing op een goed afgebakend domein : de
medische expertises die door de arbeidsgerechten worden bevolen in het medische expertises die door de arbeidsgerechten worden bevolen in het
kader van geschillen voortvloeiende uit de wetgeving en reglementering kader van geschillen voortvloeiende uit de wetgeving en reglementering
betreffende de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en betreffende de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en
uitkeringen. uitkeringen.
Die expertises onderscheiden zich in meerdere opzichten en op Die expertises onderscheiden zich in meerdere opzichten en op
objectieve wijze van de deskundigenonderzoeken die in de objectieve wijze van de deskundigenonderzoeken die in de
gemeenrechtelijke regeling zijn bedoeld, zowel naar de hoedanigheid gemeenrechtelijke regeling zijn bedoeld, zowel naar de hoedanigheid
van de deskundigen - het gaat immers noodzakelijkerwijze steeds om van de deskundigen - het gaat immers noodzakelijkerwijze steeds om
medische deskundigen, terwijl dat uiteraard in de gemeenrechtelijke medische deskundigen, terwijl dat uiteraard in de gemeenrechtelijke
regeling niet het geval is -, als naar de aard van de geschillen regeling niet het geval is -, als naar de aard van de geschillen
waarin zij worden geroepen op te treden - het gaat immers steeds om waarin zij worden geroepen op te treden - het gaat immers steeds om
betwistingen in verband met de rechten en verplichtingen die betwistingen in verband met de rechten en verplichtingen die
voortvloeien uit de verplichte verzekering voor geneeskundige voortvloeien uit de verplichte verzekering voor geneeskundige
verzorging en uitkeringen, terwijl de gemeenrechtelijke regeling van verzorging en uitkeringen, terwijl de gemeenrechtelijke regeling van
toepassing is op alle geschillen waarvoor geen bijzondere regels toepassing is op alle geschillen waarvoor geen bijzondere regels
bestaan - en naar de vraag wie de gerechtelijke kosten moet dragen. In bestaan - en naar de vraag wie de gerechtelijke kosten moet dragen. In
de gemeenrechtelijke regeling wordt naar luid van artikel 1017 van het de gemeenrechtelijke regeling wordt naar luid van artikel 1017 van het
Gerechtelijk Wetboek de in het ongelijk gestelde partij in de kosten Gerechtelijk Wetboek de in het ongelijk gestelde partij in de kosten
verwezen, onverminderd de overeenkomst tussen partijen bekrachtigd in verwezen, onverminderd de overeenkomst tussen partijen bekrachtigd in
het eindvonnis, terwijl bij vorderingen ingesteld door of tegen het eindvonnis, terwijl bij vorderingen ingesteld door of tegen
gerechtigden van voormelde verzekering, behalve in geval van tergend gerechtigden van voormelde verzekering, behalve in geval van tergend
of roekeloos geding, de instelling belast met de toepassing van of roekeloos geding, de instelling belast met de toepassing van
bedoelde wetten en verordeningen, te dezen het Rijksinstituut voor bedoelde wetten en verordeningen, te dezen het Rijksinstituut voor
Ziekte- en Invaliditeitsverzekering, steeds in de kosten wordt Ziekte- en Invaliditeitsverzekering, steeds in de kosten wordt
verwezen. verwezen.
B.9.3. Het verschil in de wijze van tarifering van de kosten en het B.9.3. Het verschil in de wijze van tarifering van de kosten en het
ereloon van een deskundige berust dus op een objectief criterium. ereloon van een deskundige berust dus op een objectief criterium.
B.10.1. In antwoord op de vraag over de beperking van de honoraria van B.10.1. In antwoord op de vraag over de beperking van de honoraria van
de medische deskundigen in het kader van de ziekteverzekering, heeft de medische deskundigen in het kader van de ziekteverzekering, heeft
de minister van Sociale Zaken erop gewezen dat het invoeren van een de minister van Sociale Zaken erop gewezen dat het invoeren van een
uniforme schaal door de volgende overwegingen werd verantwoord : uniforme schaal door de volgende overwegingen werd verantwoord :
« De praktijk heeft uitgewezen dat de criteria vervat in artikel 982 « De praktijk heeft uitgewezen dat de criteria vervat in artikel 982
van het Gerechtelijk Wetboek ontoereikend waren en grote verschillen van het Gerechtelijk Wetboek ontoereikend waren en grote verschillen
toelieten voor de honorering van hetzelfde werk. toelieten voor de honorering van hetzelfde werk.
Zo moest men niet alleen een aanzienlijk verschil vaststellen tussen Zo moest men niet alleen een aanzienlijk verschil vaststellen tussen
de gemiddelden per expert, maar ook tussen de gemiddelden per de gemiddelden per expert, maar ook tussen de gemiddelden per
rechtbank, zonder dat deze verschillen objectief verklaard konden rechtbank, zonder dat deze verschillen objectief verklaard konden
worden. Het invoeren van een barema zal deze verschillen wegwerken. worden. Het invoeren van een barema zal deze verschillen wegwerken.
Daarbij komt dat er in de ziekteverzekering meer en meer expertises Daarbij komt dat er in de ziekteverzekering meer en meer expertises
bevolen worden in geschillen die geen verband houden met het recht op bevolen worden in geschillen die geen verband houden met het recht op
uitkeringen voor arbeidsongeschiktheid, maar [met] andere materies uitkeringen voor arbeidsongeschiktheid, maar [met] andere materies
waar het bedrag dat reëel in betwisting is minder belangrijk is, zodat waar het bedrag dat reëel in betwisting is minder belangrijk is, zodat
de vrees voor een dure expertise een hinderpaal kan worden tot het de vrees voor een dure expertise een hinderpaal kan worden tot het
nemen van negatieve beslissingen » (Vraag nr. 525 van de heer Jef nemen van negatieve beslissingen » (Vraag nr. 525 van de heer Jef
Valkeniers van 10 oktober 1997, Vragen en antwoorden, Kamer, Valkeniers van 10 oktober 1997, Vragen en antwoorden, Kamer,
1997-1998, p. 14319). 1997-1998, p. 14319).
B.10.2. De omstandigheid dat de expertisekosten, behalve in het geval B.10.2. De omstandigheid dat de expertisekosten, behalve in het geval
van tergend of roekeloos geding, steeds ten laste komen van de van tergend of roekeloos geding, steeds ten laste komen van de
instellingen belast met de toepassing van bedoelde verzekering, het instellingen belast met de toepassing van bedoelde verzekering, het
feit dat de uit te voeren onderzoeken vrij goed met elkaar te feit dat de uit te voeren onderzoeken vrij goed met elkaar te
vergelijken zijn en de omstandigheid dat vóór de invoering van de vergelijken zijn en de omstandigheid dat vóór de invoering van de
gekritiseerde wetgeving de aangerekende bedragen zonder aanwijsbare gekritiseerde wetgeving de aangerekende bedragen zonder aanwijsbare
redenen sterk verschilden tussen individuele deskundigen en tussen redenen sterk verschilden tussen individuele deskundigen en tussen
gerechtelijke arrondissementen, verantwoorden op voldoende wijze gerechtelijke arrondissementen, verantwoorden op voldoende wijze
waarom de wetgever de Koning gemachtigd heeft ter zake tarieven vast waarom de wetgever de Koning gemachtigd heeft ter zake tarieven vast
te stellen, ongeacht het feit dat die maatregel niet in alle takken te stellen, ongeacht het feit dat die maatregel niet in alle takken
van het sociaal recht als regel is gesteld. van het sociaal recht als regel is gesteld.
B.11.1. Aangezien het verschil in de wijze van tarifering van de B.11.1. Aangezien het verschil in de wijze van tarifering van de
kosten en het ereloon van een deskundige is verantwoord, ziet het Hof kosten en het ereloon van een deskundige is verantwoord, ziet het Hof
niet in welk opzicht dat verschil zou kunnen leiden tot discriminatie niet in welk opzicht dat verschil zou kunnen leiden tot discriminatie
onder rechtzoekenden. onder rechtzoekenden.
B.11.2. Uit het feit dat de medische expertises in het kader van B.11.2. Uit het feit dat de medische expertises in het kader van
geschillen met betrekking tot de wetgeving en regelgeving inzake geschillen met betrekking tot de wetgeving en regelgeving inzake
verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen
onderworpen zijn aan een tarifering door de Koning, mag niet worden onderworpen zijn aan een tarifering door de Koning, mag niet worden
besloten dat de kwaliteit van die expertises minder goed zou zijn dan besloten dat de kwaliteit van die expertises minder goed zou zijn dan
die van de gemeenrechtelijke deskundigenonderzoeken, noch dat de die van de gemeenrechtelijke deskundigenonderzoeken, noch dat de
rechtzoekenden verschillend zouden worden behandeld naar gelang van de rechtzoekenden verschillend zouden worden behandeld naar gelang van de
aard van het geschil waarvoor het deskundigenonderzoek wordt verricht. aard van het geschil waarvoor het deskundigenonderzoek wordt verricht.
De deskundige is immers een medewerker van het gerecht die onderworpen De deskundige is immers een medewerker van het gerecht die onderworpen
is aan de wettelijke verplichtingen waarin de artikelen 962 en is aan de wettelijke verplichtingen waarin de artikelen 962 en
volgende van het Gerechtelijk Wetboek voorzien, en die burgerlijk volgende van het Gerechtelijk Wetboek voorzien, en die burgerlijk
aansprakelijk kan worden gesteld in geval van foutieve onachtzaamheid; aansprakelijk kan worden gesteld in geval van foutieve onachtzaamheid;
zijn opdracht, meer bepaald de kwaliteit van zijn onderzoek, mag niet zijn opdracht, meer bepaald de kwaliteit van zijn onderzoek, mag niet
worden beïnvloed door de wijze waarop hij wordt vergoed. worden beïnvloed door de wijze waarop hij wordt vergoed.
Te dezen heeft de aangezochte medische deskundige steeds het recht om Te dezen heeft de aangezochte medische deskundige steeds het recht om
zijn aanwijzing te weigeren en, indien hij ze aanvaardt, zal hij zijn zijn aanwijzing te weigeren en, indien hij ze aanvaardt, zal hij zijn
opdracht volbrengen met inachtneming van de deontologische regels van opdracht volbrengen met inachtneming van de deontologische regels van
het medisch beroep en onder toezicht van de rechter, die overigens, het medisch beroep en onder toezicht van de rechter, die overigens,
indien hij vindt dat hij niet voldoende werd geïnformeerd, kan indien hij vindt dat hij niet voldoende werd geïnformeerd, kan
verzoeken om een aanvullend onderzoek of om een nieuw onderzoek door verzoeken om een aanvullend onderzoek of om een nieuw onderzoek door
andere deskundigen. Bovendien kunnen de partijen steeds in onderlinge andere deskundigen. Bovendien kunnen de partijen steeds in onderlinge
overeenstemming vragen om de deskundige te vervangen. overeenstemming vragen om de deskundige te vervangen.
B.12. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. B.12. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord.
Om die redenen, Om die redenen,
het Hof het Hof
zegt voor recht : zegt voor recht :
Artikel 982, tweede lid, van het Gerechtelijk Wetboek en artikel 167, Artikel 982, tweede lid, van het Gerechtelijk Wetboek en artikel 167,
vierde lid, van de wet betreffende de verplichte verzekering voor vierde lid, van de wet betreffende de verplichte verzekering voor
geneeskundige verzorging en uitkeringen, gecoördineerd op 14 juli geneeskundige verzorging en uitkeringen, gecoördineerd op 14 juli
1994, schenden de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. 1994, schenden de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet.
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het
Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 25 januari 2007. Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 25 januari 2007.
De griffier, De griffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
De voorzitter, De voorzitter,
M. Melchior. M. Melchior.
^