Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 137/2003 van 22 oktober 2003 Rolnummer 2591 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 4, § 1ter, van de ordonnantie van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest van 23 juli 1992 betreffende de gewestbelasting Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters R. Henn(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 137/2003 van 22 oktober 2003 Rolnummer 2591 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 4, § 1ter, van de ordonnantie van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest van 23 juli 1992 betreffende de gewestbelasting Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters R. Henn(...) Uittreksel uit arrest nr. 137/2003 van 22 oktober 2003 Rolnummer 2591 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 4, § 1ter, van de ordonnantie van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest van 23 juli 1992 betreffende de gewestbelasting Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters R. Henn(...)
ARBITRAGEHOF ARBITRAGEHOF
Uittreksel uit arrest nr. 137/2003 van 22 oktober 2003 Uittreksel uit arrest nr. 137/2003 van 22 oktober 2003
Rolnummer 2591 Rolnummer 2591
In zake : de prejudiciële vraag over artikel 4, § 1ter, van de In zake : de prejudiciële vraag over artikel 4, § 1ter, van de
ordonnantie van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest van 23 juli 1992 ordonnantie van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest van 23 juli 1992
betreffende de gewestbelasting ten laste van bezetters van bebouwde betreffende de gewestbelasting ten laste van bezetters van bebouwde
eigendommen en houders van een zakelijk recht op sommige onroerende eigendommen en houders van een zakelijk recht op sommige onroerende
goederen, zoals ingevoegd bij de ordonnantie van 21 februari 2002 tot goederen, zoals ingevoegd bij de ordonnantie van 21 februari 2002 tot
hervorming van de gewestelijke belastingen, gesteld door de Rechtbank hervorming van de gewestelijke belastingen, gesteld door de Rechtbank
van eerste aanleg te Brussel. van eerste aanleg te Brussel.
Het Arbitragehof, Het Arbitragehof,
samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters
R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe en E. Derycke, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe en E. Derycke,
bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van
voorzitter M. Melchior, voorzitter M. Melchior,
wijst na beraad het volgende arrest : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging
Bij vonnis van 19 december 2002 in zake J.-M. Brocorens tegen het Bij vonnis van 19 december 2002 in zake J.-M. Brocorens tegen het
Brusselse Hoofdstedelijke Gewest, waarvan de expeditie ter griffie van Brusselse Hoofdstedelijke Gewest, waarvan de expeditie ter griffie van
het Arbitragehof is ingekomen op 26 december 2002, heeft de Rechtbank het Arbitragehof is ingekomen op 26 december 2002, heeft de Rechtbank
van eerste aanleg te Brussel de volgende prejudiciële vraag gesteld : van eerste aanleg te Brussel de volgende prejudiciële vraag gesteld :
« Schendt paragraaf 1ter van artikel 4 van de ordonnantie van de « Schendt paragraaf 1ter van artikel 4 van de ordonnantie van de
Brusselse Hoofdstedelijke Raad van 23 juli 1992 betreffende de Brusselse Hoofdstedelijke Raad van 23 juli 1992 betreffende de
gewestbelasting ten laste van bezetters van bebouwde eigendommen en gewestbelasting ten laste van bezetters van bebouwde eigendommen en
houders van een zakelijk recht op sommige onroerende goederen, die aan houders van een zakelijk recht op sommige onroerende goederen, die aan
dat artikel is toegevoegd bij artikel 3, § 1, van de ordonnantie van dat artikel is toegevoegd bij artikel 3, § 1, van de ordonnantie van
dezelfde Raad van 21 februari 2002 tot hervorming van de gewestelijke dezelfde Raad van 21 februari 2002 tot hervorming van de gewestelijke
belastingen en waarbij ' de gezinshoofden van de gezinnen met minstens belastingen en waarbij ' de gezinshoofden van de gezinnen met minstens
vier kinderen die maximum de leeftijd van 21 jaar hebben ' van de vier kinderen die maximum de leeftijd van 21 jaar hebben ' van de
belasting worden vrijgesteld, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, belasting worden vrijgesteld, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet,
doordat dat criterium het niet mogelijk maakt rekening te houden met doordat dat criterium het niet mogelijk maakt rekening te houden met
de kinderen ouder dan 21 jaar die deel uitmaken van het gezin en die, de kinderen ouder dan 21 jaar die deel uitmaken van het gezin en die,
aangezien zij verder studeren, ten laste blijven van het ' gezinshoofd aangezien zij verder studeren, ten laste blijven van het ' gezinshoofd
' ? » ' ? »
(...) (...)
III. In rechte III. In rechte
(...) (...)
De in het geding zijnde bepaling De in het geding zijnde bepaling
B.1. De prejudiciële vraag betreft artikel 4, § 1ter, van de B.1. De prejudiciële vraag betreft artikel 4, § 1ter, van de
ordonnantie van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest van 23 juli 1992 ordonnantie van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest van 23 juli 1992
betreffende de gewestbelasting ten laste van bezitters van bebouwde betreffende de gewestbelasting ten laste van bezitters van bebouwde
eigendommen en houders van een zakelijk recht op sommige onroerende eigendommen en houders van een zakelijk recht op sommige onroerende
goederen, bepaling die werd ingevoegd bij artikel 3 van de ordonnantie goederen, bepaling die werd ingevoegd bij artikel 3 van de ordonnantie
van 21 februari 2002. van 21 februari 2002.
Artikel 4, § 1ter bepaalt : Artikel 4, § 1ter bepaalt :
« De in artikel 5a bedoelde belasting is niet verschuldigd door de « De in artikel 5a bedoelde belasting is niet verschuldigd door de
gezinshoofden van de gezinnen met minstens vier kinderen die maximum gezinshoofden van de gezinnen met minstens vier kinderen die maximum
de leeftijd van 21 jaar hebben. De Regering bepaalt de modaliteiten de leeftijd van 21 jaar hebben. De Regering bepaalt de modaliteiten
voor het toekennen van deze vrijstelling. » voor het toekennen van deze vrijstelling. »
Ten gronde Ten gronde
B.2. Het aan het Hof voorgelegde verschil in behandeling betreft het B.2. Het aan het Hof voorgelegde verschil in behandeling betreft het
verschil dat ten aanzien van de vrijstelling van de in het geding verschil dat ten aanzien van de vrijstelling van de in het geding
zijnde gewestbelasting wordt gemaakt tussen de belastingplichtigen - zijnde gewestbelasting wordt gemaakt tussen de belastingplichtigen -
gezinshoofden - van wie het gezin minstens vier kinderen telt, gezinshoofden - van wie het gezin minstens vier kinderen telt,
naargelang die kinderen al dan niet ouder zijn dan 21 jaar, waarbij naargelang die kinderen al dan niet ouder zijn dan 21 jaar, waarbij
geen rekening wordt gehouden met « de kinderen ouder dan 21 jaar die geen rekening wordt gehouden met « de kinderen ouder dan 21 jaar die
deel uitmaken van het gezin en die, aangezien zij verder studeren, ten deel uitmaken van het gezin en die, aangezien zij verder studeren, ten
laste blijven van het ' gezinshoofd ' ». laste blijven van het ' gezinshoofd ' ».
B.3. De door de gewestwetgever beoogde doelstelling bij het invoeren B.3. De door de gewestwetgever beoogde doelstelling bij het invoeren
van de in het geding zijnde vrijstelling werd als volgt uiteengezet : van de in het geding zijnde vrijstelling werd als volgt uiteengezet :
« Verder wordt [...] in [een] bijkomende vrijstelling voorzien voor de « Verder wordt [...] in [een] bijkomende vrijstelling voorzien voor de
gezinnen met een aanzienlijke kinderlast, dit om de fiscale druk op de gezinnen met een aanzienlijke kinderlast, dit om de fiscale druk op de
grote gezinnen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te beperken. Het grote gezinnen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te beperken. Het
is de bedoeling dat de gezinshoofden in de zin van de ordonnantie van is de bedoeling dat de gezinshoofden in de zin van de ordonnantie van
23 juli 1992 met minstens vier kinderen vrijgesteld worden. Deze 23 juli 1992 met minstens vier kinderen vrijgesteld worden. Deze
vrijstelling geldt alleen voor de kinderen met een leeftijd van vrijstelling geldt alleen voor de kinderen met een leeftijd van
maximum 21 jaar die onder hetzelfde dak als het gezinshoofd wonen. De maximum 21 jaar die onder hetzelfde dak als het gezinshoofd wonen. De
uitvoeringsmodaliteiten voor het bekomen van deze vrijstelling worden uitvoeringsmodaliteiten voor het bekomen van deze vrijstelling worden
door de Brusselse Hoofdstedelijke Regering bij besluit bepaald. » door de Brusselse Hoofdstedelijke Regering bij besluit bepaald. »
(Parl. St., Brusselse Hoofdstedelijke Raad, A-257/1, p. 4) (Parl. St., Brusselse Hoofdstedelijke Raad, A-257/1, p. 4)
Er werd eveneens opgemerkt : Er werd eveneens opgemerkt :
« Deze bijkomende vrijstelling geeft uitvoering aan het voornemen van « Deze bijkomende vrijstelling geeft uitvoering aan het voornemen van
de regering om de kindvriendelijkheid van het gewest te stimuleren. de regering om de kindvriendelijkheid van het gewest te stimuleren.
Het is een sociale maatregel om een voornemen, dat ook reeds werd Het is een sociale maatregel om een voornemen, dat ook reeds werd
[...] opgenomen in het door de regering goedgekeurde Gewestelijk [...] opgenomen in het door de regering goedgekeurde Gewestelijk
Ontwikkelingsplan, gestalte te geven. » (ibid., A-257/2, p. 7) Ontwikkelingsplan, gestalte te geven. » (ibid., A-257/2, p. 7)
B.4. Door de gezinshoofden van wie het gezin minstens vier kinderen B.4. Door de gezinshoofden van wie het gezin minstens vier kinderen
telt, van de bij de ordonnantie van 23 juli 1992 ingevoerde belasting telt, van de bij de ordonnantie van 23 juli 1992 ingevoerde belasting
vrij te stellen, heeft de gewestwetgever een maatregel genomen die vrij te stellen, heeft de gewestwetgever een maatregel genomen die
berust op een objectief criterium dat pertinent is ten aanzien van het berust op een objectief criterium dat pertinent is ten aanzien van het
door hem nagestreefde doel. door hem nagestreefde doel.
Er dient evenwel te worden onderzocht of de voorwaarde volgens welke Er dient evenwel te worden onderzocht of de voorwaarde volgens welke
die kinderen maximum 21 jaar mogen zijn, redelijk verantwoord is ten die kinderen maximum 21 jaar mogen zijn, redelijk verantwoord is ten
aanzien van het beoogde doel. aanzien van het beoogde doel.
B.5.1. De gewestwetgever wilde bij het aannemen van de in het geding B.5.1. De gewestwetgever wilde bij het aannemen van de in het geding
zijnde vrijstelling tegemoet komen aan de bijzondere situatie van de zijnde vrijstelling tegemoet komen aan de bijzondere situatie van de
gezinnen met een aanzienlijke kinderlast en wilde, door de fiscale gezinnen met een aanzienlijke kinderlast en wilde, door de fiscale
druk op die grote gezinnen te beperken, het Brusselse Hoofdstedelijke druk op die grote gezinnen te beperken, het Brusselse Hoofdstedelijke
Gewest aantrekkelijk maken voor dergelijke gezinnen. Gewest aantrekkelijk maken voor dergelijke gezinnen.
B.5.2. Het specifieke karakter van dergelijke gezinnen bestaat erin B.5.2. Het specifieke karakter van dergelijke gezinnen bestaat erin
dat de door een gezin te dragen lasten toenemen met de omvang ervan, dat de door een gezin te dragen lasten toenemen met de omvang ervan,
meer bepaald wat betreft de kosten van onderhoud en opvoeding van de meer bepaald wat betreft de kosten van onderhoud en opvoeding van de
kinderen. Door die kosten in overweging te nemen heeft de kinderen. Door die kosten in overweging te nemen heeft de
gewestwetgever noodzakelijkerwijze rekening willen houden met het gewestwetgever noodzakelijkerwijze rekening willen houden met het
geheel van de uitgaven voor de kinderen die ten laste zijn van een geheel van de uitgaven voor de kinderen die ten laste zijn van een
gezin. gezin.
B.5.3. Het criterium dat is afgeleid uit de leeftijd van het kind B.5.3. Het criterium dat is afgeleid uit de leeftijd van het kind
maakt het echter niet mogelijk op adequate wijze te bepalen of het maakt het echter niet mogelijk op adequate wijze te bepalen of het
kind nog steeds of niet langer ten laste is van een gezin. kind nog steeds of niet langer ten laste is van een gezin.
Enerzijds, kunnen sommige kinderen vóór de leeftijd van 21 jaar niet Enerzijds, kunnen sommige kinderen vóór de leeftijd van 21 jaar niet
langer ten laste zijn van hun ouders, indien zij een inkomen ontvangen langer ten laste zijn van hun ouders, indien zij een inkomen ontvangen
waarvan het bedrag het hen niet mogelijk maakt dat statuut te waarvan het bedrag het hen niet mogelijk maakt dat statuut te
behouden. behouden.
Anderzijds - en omgekeerd -, kunnen kinderen die ouder zijn dan 21 Anderzijds - en omgekeerd -, kunnen kinderen die ouder zijn dan 21
jaar in bepaalde gevallen het statuut van kind ten laste behouden. jaar in bepaalde gevallen het statuut van kind ten laste behouden.
B.5.4. Daaruit volgt dat artikel 4, § 1ter, van de ordonnantie van 23 B.5.4. Daaruit volgt dat artikel 4, § 1ter, van de ordonnantie van 23
juli 1992, doordat het het voordeel van de vrijstelling waarin het juli 1992, doordat het het voordeel van de vrijstelling waarin het
voorziet, koppelt aan het feit dat de kinderen in het gezin niet ouder voorziet, koppelt aan het feit dat de kinderen in het gezin niet ouder
mogen zijn dan 21 jaar, derhalve een verschil in behandeling instelt mogen zijn dan 21 jaar, derhalve een verschil in behandeling instelt
dat niet redelijk is verantwoord. dat niet redelijk is verantwoord.
B.6. De prejudiciële vraag dient bevestigend te worden beantwoord. B.6. De prejudiciële vraag dient bevestigend te worden beantwoord.
Om die redenen, Om die redenen,
het Hof het Hof
zegt voor recht : zegt voor recht :
Artikel 4, § 1ter, van de ordonnantie van het Brusselse Artikel 4, § 1ter, van de ordonnantie van het Brusselse
Hoofdstedelijke Gewest van 23 juli 1992 betreffende de gewestbelasting Hoofdstedelijke Gewest van 23 juli 1992 betreffende de gewestbelasting
ten laste van bezitters van bebouwde eigendommen en houders van een ten laste van bezitters van bebouwde eigendommen en houders van een
zakelijk recht op sommige onroerende goederen schendt de artikelen 10 zakelijk recht op sommige onroerende goederen schendt de artikelen 10
en 11 van de Grondwet doordat het vereist dat de kinderen in het gezin en 11 van de Grondwet doordat het vereist dat de kinderen in het gezin
« maximum de leeftijd van 21 jaar hebben ». « maximum de leeftijd van 21 jaar hebben ».
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het
Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 22 oktober 2003. Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 22 oktober 2003.
De griffier, De griffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
De voorzitter, De voorzitter,
M. Melchior. M. Melchior.
^