Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 20/2000 van 23 februari 2000 Rolnummers 1457 en 1461 In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 4bis van de wet van 4 juli 1989 « betreffende de beperking en de controle van de verkiezingsuitgaven voor de v Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters G. De Baets en M. Melchior, en de rechters H. (...)"
Uittreksel uit arrest nr. 20/2000 van 23 februari 2000 Rolnummers 1457 en 1461 In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 4bis van de wet van 4 juli 1989 « betreffende de beperking en de controle van de verkiezingsuitgaven voor de v Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters G. De Baets en M. Melchior, en de rechters H. (...) Uittreksel uit arrest nr. 20/2000 van 23 februari 2000 Rolnummers 1457 en 1461 In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 4bis van de wet van 4 juli 1989 « betreffende de beperking en de controle van de verkiezingsuitgaven voor de v Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters G. De Baets en M. Melchior, en de rechters H. (...)
ARBITRAGEHOF ARBITRAGEHOF
Uittreksel uit arrest nr. 20/2000 van 23 februari 2000 Uittreksel uit arrest nr. 20/2000 van 23 februari 2000
Rolnummers 1457 en 1461 Rolnummers 1457 en 1461
In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 4bis van de wet In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 4bis van de wet
van 4 juli 1989 « betreffende de beperking en de controle van de van 4 juli 1989 « betreffende de beperking en de controle van de
verkiezingsuitgaven voor de verkiezingen van de federale Kamers, de verkiezingsuitgaven voor de verkiezingen van de federale Kamers, de
financiering en de open boekhouding van de politieke partijen » en financiering en de open boekhouding van de politieke partijen » en
betreffende artikel 14 van de gecoördineerde wetten op de Raad van betreffende artikel 14 van de gecoördineerde wetten op de Raad van
State, gesteld door de Raad van State. State, gesteld door de Raad van State.
Het Arbitragehof, Het Arbitragehof,
samengesteld uit de voorzitters G. De Baets en M. Melchior, en de samengesteld uit de voorzitters G. De Baets en M. Melchior, en de
rechters H. Boel, L. François, P. Martens, J. Delruelle, E. Cerexhe, rechters H. Boel, L. François, P. Martens, J. Delruelle, E. Cerexhe,
A. Arts, M. Bossuyt en E. De Groot, bijgestaan door referendaris B. A. Arts, M. Bossuyt en E. De Groot, bijgestaan door referendaris B.
Renauld, waarnemend griffier, onder voorzitterschap van voorzitter G. Renauld, waarnemend griffier, onder voorzitterschap van voorzitter G.
De Baets, De Baets,
wijst na beraad het volgende arrest : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Onderwerp van de prejudiciële vragen I. Onderwerp van de prejudiciële vragen
Bij elk van de arresten nrs. 76.503 en 76.502 van 20 oktober 1998 in Bij elk van de arresten nrs. 76.503 en 76.502 van 20 oktober 1998 in
zake T. Kelchtermans, de Vlaamse Gemeenschap, het Vlaamse Gewest en de zake T. Kelchtermans, de Vlaamse Gemeenschap, het Vlaamse Gewest en de
Vlaamse Regering en in zake H. Weckx, de Vlaamse Gemeenschap, het Vlaamse Regering en in zake H. Weckx, de Vlaamse Gemeenschap, het
Vlaamse Gewest en de Vlaamse Regering tegen de Belgische Staat, Vlaamse Gewest en de Vlaamse Regering tegen de Belgische Staat,
waarvan de expedities ter griffie van het Arbitragehof zijn ingekomen waarvan de expedities ter griffie van het Arbitragehof zijn ingekomen
op 4 en 5 november 1998, heeft de Raad van State de volgende op 4 en 5 november 1998, heeft de Raad van State de volgende
prejudiciële vragen gesteld : prejudiciële vragen gesteld :
« 1. Schendt artikel 4bis van de wet van 4 juli 1989, zoals ingevoegd « 1. Schendt artikel 4bis van de wet van 4 juli 1989, zoals ingevoegd
bij de artikelen 1 en 2 van de wet van 12 juli 1994 betreffende de bij de artikelen 1 en 2 van de wet van 12 juli 1994 betreffende de
controle op de voor het publiek bestemde mededelingen en controle op de voor het publiek bestemde mededelingen en
voorlichtingscampagnes van de overheid, geïnterpreteerd in de zin dat voorlichtingscampagnes van de overheid, geïnterpreteerd in de zin dat
de Controlecommissie geen rechtbank of administratief rechtscollege is de Controlecommissie geen rechtbank of administratief rechtscollege is
in de zin van de artikelen 146 of 161 van de Grondwet, de artikelen 10 in de zin van de artikelen 146 of 161 van de Grondwet, de artikelen 10
en 11 van de Grondwet, in de mate dat aan een categorie van burgers en 11 van de Grondwet, in de mate dat aan een categorie van burgers
het recht wordt ontzegd om een geschil dat verband houdt met hun recht het recht wordt ontzegd om een geschil dat verband houdt met hun recht
om verkozen te worden door een rechterlijke instantie te laten om verkozen te worden door een rechterlijke instantie te laten
beslechten ? beslechten ?
2. Schendt artikel 14 van de gecoördineerde wetten op de Raad van 2. Schendt artikel 14 van de gecoördineerde wetten op de Raad van
State luidens welk de afdeling Administratie van de Raad van State State luidens welk de afdeling Administratie van de Raad van State
uitspraak doet ' bij wijze van arresten, over de beroepen tot uitspraak doet ' bij wijze van arresten, over de beroepen tot
nietigverklaring ( . ) tegen de administratieve beslissingen in nietigverklaring ( . ) tegen de administratieve beslissingen in
betwiste zaken ', geïnterpreteerd in die zin dat de Raad van State betwiste zaken ', geïnterpreteerd in die zin dat de Raad van State
niet bevoegd is om kennis te nemen van beroepen gericht tegen de niet bevoegd is om kennis te nemen van beroepen gericht tegen de
jurisdictionele beslissingen van administratieve rechtscolleges die jurisdictionele beslissingen van administratieve rechtscolleges die
ressorteren onder de wetgevende macht meer bepaald voor wat betreft de ressorteren onder de wetgevende macht meer bepaald voor wat betreft de
jurisdictionele beslissingen van de Controlecommissie betreffende de jurisdictionele beslissingen van de Controlecommissie betreffende de
financiering en de boekhouding van de politieke partijen, wanneer deze financiering en de boekhouding van de politieke partijen, wanneer deze
uitspraak doet krachtens artikel 4bis van de wet van 4 juli 1989, uitspraak doet krachtens artikel 4bis van de wet van 4 juli 1989,
zoals ingevoegd bij de artikelen 1 en 2 van de wet van 12 juli 1994 zoals ingevoegd bij de artikelen 1 en 2 van de wet van 12 juli 1994
betreffende de controle op de voor het publiek bestemde mededelingen betreffende de controle op de voor het publiek bestemde mededelingen
en voorlichtingscampagnes van de overheid, in de mate dat wordt en voorlichtingscampagnes van de overheid, in de mate dat wordt
aangenomen dat de Controlecommissie is te beschouwen als een orgaan aangenomen dat de Controlecommissie is te beschouwen als een orgaan
dat onder de wetgevende macht ressorteert -, de artikelen 10 en 11 van dat onder de wetgevende macht ressorteert -, de artikelen 10 en 11 van
de Grondwet omdat aldus aan een categorie van rechtsonderhorigen het de Grondwet omdat aldus aan een categorie van rechtsonderhorigen het
recht wordt ontzegd om een geschil dat verband houdt met hun recht om recht wordt ontzegd om een geschil dat verband houdt met hun recht om
verkozen te worden door de Raad van State te laten beslechten ? verkozen te worden door de Raad van State te laten beslechten ?
3. Schendt artikel 14 van de gecoördineerde wetten op de Raad van 3. Schendt artikel 14 van de gecoördineerde wetten op de Raad van
State luidens welke de afdeling Administratie van de Raad van State State luidens welke de afdeling Administratie van de Raad van State
uitspraak doet ' bij wijze van arresten, over de beroepen tot uitspraak doet ' bij wijze van arresten, over de beroepen tot
nietigverklaring ( . ) tegen de akten en reglementen van de nietigverklaring ( . ) tegen de akten en reglementen van de
onderscheiden administratieve overheden ', geïnterpreteerd in die zin onderscheiden administratieve overheden ', geïnterpreteerd in die zin
dat de Raad van State niet bevoegd is om kennis te nemen van beroepen dat de Raad van State niet bevoegd is om kennis te nemen van beroepen
gericht tegen de bestuurshandelingen van organen die ressorteren onder gericht tegen de bestuurshandelingen van organen die ressorteren onder
de wetgevende macht meer bepaald voor wat betreft de de wetgevende macht meer bepaald voor wat betreft de
bestuursbeslissingen van de Controlecommissie betreffende de bestuursbeslissingen van de Controlecommissie betreffende de
financiering en de boekhouding van de politieke partijen, wanneer deze financiering en de boekhouding van de politieke partijen, wanneer deze
uitspraak doet krachtens artikel 4bis van de wet van 4 juli 1989, uitspraak doet krachtens artikel 4bis van de wet van 4 juli 1989,
zoals ingevoegd bij de artikelen 1 en 2 van de wet van 12 juli 1994 zoals ingevoegd bij de artikelen 1 en 2 van de wet van 12 juli 1994
betreffende de controle op de voor het publiek bestemde mededelingen betreffende de controle op de voor het publiek bestemde mededelingen
en voorlichtingscampagnes van de overheid, in de mate dat wordt en voorlichtingscampagnes van de overheid, in de mate dat wordt
aangenomen dat de Controlecommissie is te beschouwen als een orgaan aangenomen dat de Controlecommissie is te beschouwen als een orgaan
dat onder de wetgevende macht ressorteert -, de artikelen 10 en 11 van dat onder de wetgevende macht ressorteert -, de artikelen 10 en 11 van
de Grondwet omdat aldus aan een categorie van rechtsonderhorigen het de Grondwet omdat aldus aan een categorie van rechtsonderhorigen het
recht wordt ontzegd om een beroep tot nietigverklaring in te stellen recht wordt ontzegd om een beroep tot nietigverklaring in te stellen
tegen de categorie van bestuurshandelingen die door de wetgevende tegen de categorie van bestuurshandelingen die door de wetgevende
macht of haar organen worden gesteld ? » macht of haar organen worden gesteld ? »
De zaken zijn ingeschreven onder de nummers 1457 en 1461 van de rol De zaken zijn ingeschreven onder de nummers 1457 en 1461 van de rol
van het Hof. van het Hof.
(...) (...)
IV. In rechte IV. In rechte
(...) (...)
Ten aanzien van de drie vragen samen Ten aanzien van de drie vragen samen
B.1. De drie prejudiciële vragen, zoals geformuleerd in het B.1. De drie prejudiciële vragen, zoals geformuleerd in het
beschikkend gedeelte van het verwijzend arrest, hebben betrekking op beschikkend gedeelte van het verwijzend arrest, hebben betrekking op
de discriminatie die zou voortvloeien uit de afwezigheid van de discriminatie die zou voortvloeien uit de afwezigheid van
jurisdictioneel toezicht en de eventuele onbevoegdheid van de Raad van jurisdictioneel toezicht en de eventuele onbevoegdheid van de Raad van
State ten aanzien van beslissingen genomen door de Controlecommissie State ten aanzien van beslissingen genomen door de Controlecommissie
die is ingesteld bij de wet van 4 juli 1989 « betreffende de beperking die is ingesteld bij de wet van 4 juli 1989 « betreffende de beperking
en de controle van de verkiezingsuitgaven voor de verkiezingen van de en de controle van de verkiezingsuitgaven voor de verkiezingen van de
federale Kamers, de financiering en de open boekhouding van de federale Kamers, de financiering en de open boekhouding van de
politieke partijen ». De vragen betreffen enkel de beslissingen welke politieke partijen ». De vragen betreffen enkel de beslissingen welke
die Commissie kan nemen met toepassing van artikel 4bis, § 4, van de die Commissie kan nemen met toepassing van artikel 4bis, § 4, van de
wet. wet.
B.2. Artikel 4bis van de wet, ingevoegd door artikel 2 van de wet van B.2. Artikel 4bis van de wet, ingevoegd door artikel 2 van de wet van
12 juli 1994 betreffende het toezicht op de officiële mededelingen van 12 juli 1994 betreffende het toezicht op de officiële mededelingen van
de overheid, bepaalt : de overheid, bepaalt :
« § 1. De Controlecommissie wordt belast met de toetsing, ongeacht het « § 1. De Controlecommissie wordt belast met de toetsing, ongeacht het
gebruikte mediakanaal, van alle voor het publiek bestemde mededelingen gebruikte mediakanaal, van alle voor het publiek bestemde mededelingen
en voorlichtingscampagnes van de federale Regering of een of meer van en voorlichtingscampagnes van de federale Regering of een of meer van
haar leden, van de Gemeenschaps- en Gewestregeringen of een of meer haar leden, van de Gemeenschaps- en Gewestregeringen of een of meer
van hun leden, van de colleges bedoeld in artikel 60 van de bijzondere van hun leden, van de colleges bedoeld in artikel 60 van de bijzondere
wet van 12 januari 1989 met betrekking tot de Brusselse instellingen wet van 12 januari 1989 met betrekking tot de Brusselse instellingen
of een of meer van hun leden, van een of meer gewestelijke of een of meer van hun leden, van een of meer gewestelijke
staatssecretarissen bedoeld in artikel 41 van dezelfde bijzondere wet, staatssecretarissen bedoeld in artikel 41 van dezelfde bijzondere wet,
van de voorzitters van de federale Kamers, van de voorzitters van de van de voorzitters van de federale Kamers, van de voorzitters van de
Gemeenschaps- en of Gewestraden en van de voorzitters van de verenigde Gemeenschaps- en of Gewestraden en van de voorzitters van de verenigde
vergadering en van de taalgroepen bedoeld in artikel 60 van de vergadering en van de taalgroepen bedoeld in artikel 60 van de
bijzondere instellingen, waartoe deze niet op grond van een wettelijke bijzondere instellingen, waartoe deze niet op grond van een wettelijke
of bestuursrechtelijke bepaling verplicht zijn en die direct of of bestuursrechtelijke bepaling verplicht zijn en die direct of
indirect met overheidsgeld worden gefinancierd. indirect met overheidsgeld worden gefinancierd.
§ 2. De federale Regering of een of meer van haar leden, de § 2. De federale Regering of een of meer van haar leden, de
Gemeenschaps- of Gewestregeringen of een of meer van hun leden, de Gemeenschaps- of Gewestregeringen of een of meer van hun leden, de
colleges bedoeld in artikel 60 van de bijzondere wet van 12 januari colleges bedoeld in artikel 60 van de bijzondere wet van 12 januari
1989 met betrekking tot de Brusselse instellingen of een of meer van 1989 met betrekking tot de Brusselse instellingen of een of meer van
hun leden, een of meer gewestelijke staatssecretarissen bedoeld in hun leden, een of meer gewestelijke staatssecretarissen bedoeld in
artikel 41 van dezelfde wet, de voorzitters van de federale Kamers, de artikel 41 van dezelfde wet, de voorzitters van de federale Kamers, de
voorzitters van de Gemeenschaps- of Gewestraden en de voorzitters van voorzitters van de Gemeenschaps- of Gewestraden en de voorzitters van
de verenigde vergadering en van de taalgroepen bedoeld in artikel 60 de verenigde vergadering en van de taalgroepen bedoeld in artikel 60
van de bijzondere wet van 12 januari 1989 met betrekking tot de van de bijzondere wet van 12 januari 1989 met betrekking tot de
Brusselse instellingen die een mededeling of een voorlichtingscampagne Brusselse instellingen die een mededeling of een voorlichtingscampagne
als bedoeld in § 1 wensen te verspreiden dan wel te voeren, moeten als bedoeld in § 1 wensen te verspreiden dan wel te voeren, moeten
vooraf een synthesenota bij de Controlecommissie indienen. vooraf een synthesenota bij de Controlecommissie indienen.
In die nota worden de inhoud, de redenen, de gebruikte middelen, de In die nota worden de inhoud, de redenen, de gebruikte middelen, de
totale kostprijs en de voor de mededeling of de voorlichtingscampagne totale kostprijs en de voor de mededeling of de voorlichtingscampagne
geraadpleegde firma's vermeld. geraadpleegde firma's vermeld.
Uiterlijk vijftien dagen na de indiening van de synthesenota brengt de Uiterlijk vijftien dagen na de indiening van de synthesenota brengt de
Controlecommissie een niet bindend advies uit. Controlecommissie een niet bindend advies uit.
Het advies is ongunstig als de mededeling of de campagne er geheel of Het advies is ongunstig als de mededeling of de campagne er geheel of
ten dele toe strekt het persoonlijke imago van een of meer leden van ten dele toe strekt het persoonlijke imago van een of meer leden van
de in § 1 bedoelde instellingen of het imago van een politieke partij de in § 1 bedoelde instellingen of het imago van een politieke partij
te verbeteren. te verbeteren.
Spreekt de Commissie zich niet uit binnen de voorgeschreven termijn Spreekt de Commissie zich niet uit binnen de voorgeschreven termijn
van vijftien dagen, dan wordt zij geacht een gunstig advies te hebben van vijftien dagen, dan wordt zij geacht een gunstig advies te hebben
uitgebracht. uitgebracht.
§ 3. Binnen vijftien dagen na het verschijnen of het verspreiden van § 3. Binnen vijftien dagen na het verschijnen of het verspreiden van
de mededeling of de voorlichtingscampagne neemt de Controlecommissie, de mededeling of de voorlichtingscampagne neemt de Controlecommissie,
op verzoek van een derde van de leden van elke taalgroep, het dossier op verzoek van een derde van de leden van elke taalgroep, het dossier
waarover zij een ongunstig advies heeft uitgebracht, in behandeling. waarover zij een ongunstig advies heeft uitgebracht, in behandeling.
De Controlecommissie is eveneens en volgens dezelfde procedure gevat De Controlecommissie is eveneens en volgens dezelfde procedure gevat
als de inhoud van de mededeling of van de voorlichtingscampagne werd als de inhoud van de mededeling of van de voorlichtingscampagne werd
gewijzigd ten opzichte van wat in de synthesenota was vermeld. gewijzigd ten opzichte van wat in de synthesenota was vermeld.
§ 4. Als de mededeling of de voorlichtingscampagne ertoe strekt het § 4. Als de mededeling of de voorlichtingscampagne ertoe strekt het
persoonlijke imago te verbeteren van een of meer leden van de federale persoonlijke imago te verbeteren van een of meer leden van de federale
Regering, van een of meer leden van de Gemeenschaps- of Regering, van een of meer leden van de Gemeenschaps- of
Gewestregeringen, van een of meer leden van de colleges bedoeld in Gewestregeringen, van een of meer leden van de colleges bedoeld in
artikel 60 van de bijzondere wet van 12 januari 1989 met betrekking artikel 60 van de bijzondere wet van 12 januari 1989 met betrekking
tot de Brusselse instellingen, van een of meer gewestelijke tot de Brusselse instellingen, van een of meer gewestelijke
staatssecretarissen bedoeld in artikel 41 van dezelfde bijzondere wet, staatssecretarissen bedoeld in artikel 41 van dezelfde bijzondere wet,
van de voorzitters van de federale Kamers, van de voorzitters van de van de voorzitters van de federale Kamers, van de voorzitters van de
Gemeenschaps- of Gewestraden of van de voorzitters van de verenigde Gemeenschaps- of Gewestraden of van de voorzitters van de verenigde
vergadering en van de taalgroepen bedoeld in artikel 60 van de vergadering en van de taalgroepen bedoeld in artikel 60 van de
bijzondere wet van 12 januari 1989 met betrekking tot de Brusselse bijzondere wet van 12 januari 1989 met betrekking tot de Brusselse
instellingen of het imago van een politieke partij, rekent de instellingen of het imago van een politieke partij, rekent de
Commissie de kosten van de mededeling of campagne aan op de uitgaven Commissie de kosten van de mededeling of campagne aan op de uitgaven
van de betrokkenen voor de eerstvolgende verkiezingen waaraan zij van de betrokkenen voor de eerstvolgende verkiezingen waaraan zij
deelnemen. deelnemen.
Ingeval het in dit artikel bedoelde advies van de Controlecommissie Ingeval het in dit artikel bedoelde advies van de Controlecommissie
niet is gevraagd, wordt de kostprijs van de mededeling of van de niet is gevraagd, wordt de kostprijs van de mededeling of van de
campagne van rechtswege aangerekend op de uitgaven van de betrokkenen campagne van rechtswege aangerekend op de uitgaven van de betrokkenen
voor de eerstvolgende verkiezingen waaraan zij deelnemen. Daartoe voor de eerstvolgende verkiezingen waaraan zij deelnemen. Daartoe
neemt de Controlecommissie de zaak ambtshalve in behandeling. neemt de Controlecommissie de zaak ambtshalve in behandeling.
De Commissie moet uiterlijk een maand nadat de zaak bij haar aanhangig De Commissie moet uiterlijk een maand nadat de zaak bij haar aanhangig
is gemaakt, een met redenen omklede beslissing nemen, met inachtneming is gemaakt, een met redenen omklede beslissing nemen, met inachtneming
van de rechten van de verdediging. van de rechten van de verdediging.
De Controlecommissie beslist bij gewone meerderheid van stemmen in De Controlecommissie beslist bij gewone meerderheid van stemmen in
elke taalgroep. elke taalgroep.
De beslissing wordt binnen zeven dagen ter kennis gebracht van de De beslissing wordt binnen zeven dagen ter kennis gebracht van de
betrokkenen. betrokkenen.
Ze wordt in het Belgisch Staatsblad bekendgemaakt. » Ze wordt in het Belgisch Staatsblad bekendgemaakt. »
De draagwijdte van dat artikel wordt bepaald door andere wetten, die De draagwijdte van dat artikel wordt bepaald door andere wetten, die
zelf zijn gewijzigd door artikel 1, §§ 2 tot 4, van de wet van 12 juli zelf zijn gewijzigd door artikel 1, §§ 2 tot 4, van de wet van 12 juli
1994 betreffende het toezicht op de officiële mededelingen van de 1994 betreffende het toezicht op de officiële mededelingen van de
overheid. overheid.
Luidens die bepalingen is het in het geding zijnde artikel 4bis van de Luidens die bepalingen is het in het geding zijnde artikel 4bis van de
wet van 4 juli 1989 van toepassing op de uitgaven voor wet van 4 juli 1989 van toepassing op de uitgaven voor
verkiezingspropaganda : verkiezingspropaganda :
- voor de verkiezing van de Vlaamse Raad, de Waalse Gewestraad en de - voor de verkiezing van de Vlaamse Raad, de Waalse Gewestraad en de
Brusselse Hoofdstedelijke Raad (artikel 4, § 3, van de wet van 19 mei Brusselse Hoofdstedelijke Raad (artikel 4, § 3, van de wet van 19 mei
1994 die betrekking heeft op de beperking en de controle van de 1994 die betrekking heeft op de beperking en de controle van de
verkiezingsuitgaven voor die verkiezingen, gewijzigd bij artikel 1, § verkiezingsuitgaven voor die verkiezingen, gewijzigd bij artikel 1, §
2, van de wet van 12 juli 1994); 2, van de wet van 12 juli 1994);
- voor de verkiezing van het Europees Parlement (artikel 4, § 3, van - voor de verkiezing van het Europees Parlement (artikel 4, § 3, van
de wet van 19 mei 1994 die betrekking heeft op de beperking en de de wet van 19 mei 1994 die betrekking heeft op de beperking en de
controle van de verkiezingsuitgaven voor die verkiezingen, gewijzigd controle van de verkiezingsuitgaven voor die verkiezingen, gewijzigd
bij artikel 1, § 3, van de wet van 12 juli 1994); bij artikel 1, § 3, van de wet van 12 juli 1994);
- voor de verkiezing van de provincieraden en de gemeenteraden en voor - voor de verkiezing van de provincieraden en de gemeenteraden en voor
de rechtstreekse verkiezing van de raden voor maatschappelijk welzijn de rechtstreekse verkiezing van de raden voor maatschappelijk welzijn
(artikel 6, § 3, van de wet van 7 juli 1994 die betrekking heeft op de (artikel 6, § 3, van de wet van 7 juli 1994 die betrekking heeft op de
beperking en de controle van de verkiezingsuitgaven voor die beperking en de controle van de verkiezingsuitgaven voor die
verkiezingen, gewijzigd bij artikel 1, § 4, van de wet van 12 juli verkiezingen, gewijzigd bij artikel 1, § 4, van de wet van 12 juli
1994). 1994).
B.3. Tot de basisbeginselen van de democratische opbouw van de Staat B.3. Tot de basisbeginselen van de democratische opbouw van de Staat
behoort de regel dat de verkozen wetgevende Kamers in de uitoefening behoort de regel dat de verkozen wetgevende Kamers in de uitoefening
van hun opdracht over de meest ruime onafhankelijkheid beschikken. Die van hun opdracht over de meest ruime onafhankelijkheid beschikken. Die
onafhankelijkheid uit zich onder meer in het toezicht dat zij zelf onafhankelijkheid uit zich onder meer in het toezicht dat zij zelf
uitoefenen op hun leden zowel ter zake van de geldigverklaring van het uitoefenen op hun leden zowel ter zake van de geldigverklaring van het
mandaat als van de wijze waarop dit bij wege van verkiezingen wordt mandaat als van de wijze waarop dit bij wege van verkiezingen wordt
verworven. Van dat basisbeginsel is artikel 48 van de Grondwet een verworven. Van dat basisbeginsel is artikel 48 van de Grondwet een
toepassing, welk artikel stelt dat elke Kamer de geloofsbrieven van toepassing, welk artikel stelt dat elke Kamer de geloofsbrieven van
haar leden onderzoekt en de geschillen die hieromtrent rijzen, haar leden onderzoekt en de geschillen die hieromtrent rijzen,
beslecht. beslecht.
De wetgever heeft identieke bepalingen aangenomen voor wat betreft de De wetgever heeft identieke bepalingen aangenomen voor wat betreft de
geldigheid van de gemeenschaps- en gewestverkiezingen (artikel 31 van geldigheid van de gemeenschaps- en gewestverkiezingen (artikel 31 van
de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen) de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen)
evenals de verkiezingen voor het Europees Parlement (artikel 43 van de evenals de verkiezingen voor het Europees Parlement (artikel 43 van de
wet van 23 maart 1989 betreffende de verkiezing van het Europese wet van 23 maart 1989 betreffende de verkiezing van het Europese
Parlement). Parlement).
B.4. De bepalingen van het voormelde artikel 4bis hebben tot doel te B.4. De bepalingen van het voormelde artikel 4bis hebben tot doel te
vermijden dat degenen die één van de in de eerste paragraaf vermelde vermijden dat degenen die één van de in de eerste paragraaf vermelde
functies uitoefenen, mededelingen of voorlichtingscampagnes die tot functies uitoefenen, mededelingen of voorlichtingscampagnes die tot
doel hebben hun persoonlijke imago te bevorderen, met overheidsgeld doel hebben hun persoonlijke imago te bevorderen, met overheidsgeld
zouden laten financieren. Om de inachtneming van die regel te zouden laten financieren. Om de inachtneming van die regel te
verzekeren heeft de wetgever aan de Controlecommissie een preventieve verzekeren heeft de wetgever aan de Controlecommissie een preventieve
en disciplinaire opdracht toevertrouwd : enerzijds, geeft zij het in en disciplinaire opdracht toevertrouwd : enerzijds, geeft zij het in
paragraaf 2 bedoelde voorafgaande advies; anderzijds, kan zij de in paragraaf 2 bedoelde voorafgaande advies; anderzijds, kan zij de in
paragraaf 4 vermelde sanctie bij « een met redenen omklede beslissing paragraaf 4 vermelde sanctie bij « een met redenen omklede beslissing
[ . ] met inachtneming van de rechten van de verdediging » opleggen. [ . ] met inachtneming van de rechten van de verdediging » opleggen.
B.5. De wetgever vermocht, zonder het gelijkheidsbeginsel te schenden, B.5. De wetgever vermocht, zonder het gelijkheidsbeginsel te schenden,
een dergelijke opdracht toe te vertrouwen aan een orgaan samengesteld een dergelijke opdracht toe te vertrouwen aan een orgaan samengesteld
uit parlementsleden. uit parlementsleden.
B.6. Aan de in artikel 4bis bedoelde categorie van personen wordt B.6. Aan de in artikel 4bis bedoelde categorie van personen wordt
ongetwijfeld de mogelijkheid tot jurisdictioneel toezicht ontzegd. ongetwijfeld de mogelijkheid tot jurisdictioneel toezicht ontzegd.
Doordat echter die afwezigheid van jurisdictioneel toezicht tot doel Doordat echter die afwezigheid van jurisdictioneel toezicht tot doel
heeft de onafhankelijkheid van de wetgevende vergaderingen in heeft de onafhankelijkheid van de wetgevende vergaderingen in
verhouding tot de andere machten te waarborgen, is zij niet verhouding tot de andere machten te waarborgen, is zij niet
klaarblijkelijk zonder verantwoording en schendt zij de artikelen 10 klaarblijkelijk zonder verantwoording en schendt zij de artikelen 10
en 11 van de Grondwet niet. en 11 van de Grondwet niet.
B.7. De vragen dienen ontkennend te worden beantwoord, of de B.7. De vragen dienen ontkennend te worden beantwoord, of de
beslissingen van de Commissie nu van jurisdictionele (tweede vraag) of beslissingen van de Commissie nu van jurisdictionele (tweede vraag) of
van administratieve (derde vraag) aard zijn. van administratieve (derde vraag) aard zijn.
Om die redenen, Om die redenen,
het Hof het Hof
zegt voor recht : zegt voor recht :
1. Artikel 4bis van de wet van 4 juli 1989 « betreffende de beperking 1. Artikel 4bis van de wet van 4 juli 1989 « betreffende de beperking
en de controle van de verkiezingsuitgaven voor de verkiezingen van de en de controle van de verkiezingsuitgaven voor de verkiezingen van de
federale Kamers, de financiering en de open boekhouding van de federale Kamers, de financiering en de open boekhouding van de
politieke partijen », ingevoegd bij de artikelen 1 en 2 van de wet van politieke partijen », ingevoegd bij de artikelen 1 en 2 van de wet van
12 juli 1994, in zoverre het niet voorziet in beroepen tegen de 12 juli 1994, in zoverre het niet voorziet in beroepen tegen de
beslissingen van de Controlecommissie betreffende de beslissingen van de Controlecommissie betreffende de
verkiezingsuitgaven en de boekhouding van de politieke partijen, verkiezingsuitgaven en de boekhouding van de politieke partijen,
bedoeld in paragraaf 4 van dat artikel, schendt de artikelen 10 en 11 bedoeld in paragraaf 4 van dat artikel, schendt de artikelen 10 en 11
van de Grondwet niet. van de Grondwet niet.
2. Artikel 14 van de gecoördineerde wetten op de Raad van State, 2. Artikel 14 van de gecoördineerde wetten op de Raad van State,
geïnterpreteerd in die zin dat de Raad van State niet bevoegd is om geïnterpreteerd in die zin dat de Raad van State niet bevoegd is om
kennis te nemen van beroepen gericht tegen de beslissingen van de kennis te nemen van beroepen gericht tegen de beslissingen van de
Controlecommissie betreffende de verkiezingsuitgaven en de boekhouding Controlecommissie betreffende de verkiezingsuitgaven en de boekhouding
van de politieke partijen, wanneer deze uitspraak doet krachtens van de politieke partijen, wanneer deze uitspraak doet krachtens
artikel 4bis van de voormelde wet van 4 juli 1989, ingevoegd bij de artikel 4bis van de voormelde wet van 4 juli 1989, ingevoegd bij de
artikelen 1 en 2 van de voormelde wet van 12 juli 1994, schendt de artikelen 1 en 2 van de voormelde wet van 12 juli 1994, schendt de
artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet.
Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het
Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 23 februari 2000. Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 23 februari 2000.
De wnd. griffier, De wnd. griffier,
B. Renauld. B. Renauld.
De voorzitter, De voorzitter,
G. De Baets. G. De Baets.
^