21 JULI 2023. - Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend wordt verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst van 29 maart 2023, gesloten in het Paritair Subcomité voor de gesubsidieerde inrichtingen van het vrij onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap, betreffende het recht op deconnectie (1)

FILIP, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.

Gelet op de wet van 5 december 1968Relevante gevonden documenten type wet prom. 05/12/1968 pub. 22/05/2009 numac 2009000346 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet betreffende de collectieve arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités. - Officieuze coördinatie in het Duits sluiten betreffende de collectieve arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités, inzonderheid op artikel 28;

Gelet op het verzoek van het Paritair Subcomité voor de gesubsidieerde inrichtingen van het vrij onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap;

Op de voordracht van de Minister van Werk, Hebben Wij besloten en besluiten Wij :

Artikel 1.Algemeen verbindend wordt verklaard de als bijlage overgenomen collectieve arbeidsovereenkomst van 29 maart 2023, gesloten in het Paritair Subcomité voor de gesubsidieerde inrichtingen van het vrij onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap, betreffende het recht op deconnectie.

Art. 2.De minister bevoegd voor Werk is belast met de uitvoering van dit besluit.

Gegeven te Brussel, 21 juli 2023.

FILIP Van Koningswege : De Minister van Werk, P.-Y. DERMAGNE _______ Nota (1) Verwijzing naar het Belgisch Staatsblad : Wet van 5 december 1968Relevante gevonden documenten type wet prom. 05/12/1968 pub. 22/05/2009 numac 2009000346 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet betreffende de collectieve arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités. - Officieuze coördinatie in het Duits sluiten, Belgisch Staatsblad van 15 januari 1969. Bijlage Paritair Subcomité voor de gesubsidieerde inrichtingen van het vrij onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap Collectieve arbeidsovereenkomst van 29 maart 2023 Recht op deconnectie (Overeenkomst geregistreerd op 8 mei 2023 onder het nummer 179355/CO/152.01) Toepassingsgebied

Artikel 1.Deze collectieve arbeidsovereenkomst is van toepassing op de werkgevers van de gesubsidieerde inrichtingen van het vrij onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap en op de arbeiders zonder onderscheid naar gender, hierna werknemers genoemd, van de hierboven vernoemde inrichtingen.

Deze collectieve arbeidsovereenkomst is niet van toepassing op de hogescholen.

Voorwerp

Art. 2.Deze collectieve arbeidsovereenkomst wordt gesloten in toepassing van hoofdstuk 2, afdeling 2 (Overleg over deconnectie en gebruik van digitale communicatiemiddelen) van de wet van 26 maart 2018Relevante gevonden documenten type wet prom. 26/03/2018 pub. 30/03/2018 numac 2018011490 bron federale overheidsdienst kanselarij van de eerste minister Wet betreffende de versterking van de economische groei en de sociale cohesie sluiten betreffende de versterking van de economische groei en de sociale cohesie en haar latere aanpassing in artikelen 29 tot 32 van de wet van 3 oktober 2022 houdende diverse arbeidsbepalingen (Belgisch Staatsblad van 10 november 2022).

Definities

Art. 3.§ 1. Onder "recht op deconnectie" wordt verstaan : het recht van elke werknemer om niet bereikbaar te zijn en bijgevolg geen professionele e-mails, telefonische oproepen of werkgerelateerde berichten te ontvangen en te beantwoorden buiten het op hem van toepassing zijnde uurrooster of de overeengekomen uren van bereikbaarheid. Dit geldt ook voor de periodes van gewettigde afwezigheid en schorsing van de arbeidsovereenkomst.

Uitzonderingen op dit principe zijn mogelijk : - in bepaalde gevallen waarin voorafgaandelijk andere overeenkomsten collectief of individueel met een werknemer of werknemers zijn gemaakt; - in gevallen van overmacht zoals bepaald in artikel 26, § 1 van de arbeids wet van 16 maart 1971Relevante gevonden documenten type wet prom. 16/03/1971 pub. 28/10/1998 numac 1998000346 bron ministerie van binnenlandse zaken Arbeidswet - Duitse vertaling sluiten.

Onder "recht op deconnectie" wordt eveneens verstaan : het engagement zich te onthouden, voor zover mogelijk en tenzij aangetoond is dat er sprake is van een noodsituatie, van het nemen van contact met collega's om professionele redenen buiten de werkuren, tijdens rusttijden, vakantie, verlof en schorsing van de arbeidsovereenkomst.

Een noodsituatie is een situatie waarbij het functioneren van de organisatie, de dienst of personen ernstig verstoord (kan) geraken, potentieel schade kan veroorzaken en die onmiddellijk of snel handelen vereist. § 2. Onder "uurrooster" wordt verstaan : de uurroosters vermeld in het arbeidsreglement en/of de individuele arbeidsovereenkomst, met inbegrip van alle tijdelijke afwijkingen (zoals overuren of wachtdiensten) en concrete invullingen van variabele uurroosters in toepassing van de bepalingen van de arbeids wet van 16 maart 1971Relevante gevonden documenten type wet prom. 16/03/1971 pub. 28/10/1998 numac 1998000346 bron ministerie van binnenlandse zaken Arbeidswet - Duitse vertaling sluiten.

Recht op deconnectie

Art. 4.§ 1. Om rust- en verlofperiodes te respecteren, aan een beter evenwicht tussen werk- en privéleven te werken en psychosociale risico's zoals burn-out te voorkomen, heeft elke werknemer recht op deconnectie. § 2. Bijgevolg kan een werknemer er geen nadeel van ondervinden wanneer hij buiten zijn normale werkuren de telefoon niet opneemt of werkgerelateerde berichten niet leest, behalve wanneer er vooraf andere overeenkomsten zouden zijn gesloten of als er een noodsituatie is. Evenmin kan online blijven tijdens deze periodes aanleiding geven tot een voorkeurbehandeling. § 3. Werkgerelateerde communicatie verloopt in hoofdorde via de door de werkgever ter beschikking gestelde communicatietools. In dringende situaties die aansluiten bij de uitzonderingen opgenomen in artikel 3, § 1, is een telefonische contactname mogelijk.

De werkgever promoot in geen geval het gebruik van niet-officiële of private digitale tools zoals sociale media, WhatsApp en dergelijke.

Modaliteiten en toepassingsvoorwaarden van het recht op deconnectie

Art. 5.Praktische modaliteiten voor de toepassing door de werknemer van diens recht om niet bereikbaar te zijn buiten zijn uurrooster of de overeengekomen uren van bereikbaarheid : - Werkgevers en werknemers zullen ervoor zorgen om niet buiten de normale werkuren (dit zijn de uren vermeld in het arbeidsreglement of de individuele arbeidsovereenkomst) of tijdens periodes van gewettigde afwezigheid of schorsing van de arbeidsovereenkomst (zoals bijvoorbeeld vakantie, ziekte) contact op te nemen over professionele onderwerpen met hun collega's, tenzij dit om uitzonderlijke en onvoorziene redenen die actie vereisen, niet kan wachten tot de volgende werkperiode. Een uitzondering is mogelijk in een van de in artikel 3, § 1 opgesomde gevallen. - Werkgevers en werknemers maken de nodige afspraken en gebruiken de voorhanden zijnde middelen om deze doelstellingen te realiseren : bijvoorbeeld door het instellen van een out-of-office bericht bij afwezigheden (met vermelding hoe de opvolging gebeurt) of door het doorschakelen van GSM/telefoon naar een afgesproken nummer, of door het openstellen binnen de school van een digitale agenda waarin aan- en afwezigheidsperiodes duidelijk worden opgenomen zodat duidelijk is wie wanneer aan het werk is. - Werkgevers waken over een realistische werkbelasting rekening houdend met de voorziene arbeidstijd en uurroosters.

Vormings- en sensibiliseringsacties

Art. 6.De werkgevers zetten in op vormings- en sensibiliseringsacties voor werknemers met betrekking tot het verstandig gebruik van digitale hulpmiddelen en de risico's die verbonden zijn aan overmatige connectie. - De werkgevers zorgen ervoor dat alle werknemers, ongeacht hun functie, over voldoende informatie en kennis beschikken om op een correcte manier om te gaan met de professioneel gebruikte communicatiemiddelen. Dit kan via vorming, informatie- en bewustmakingsacties. Het is belangrijk dat duidelijk wordt uitgelegd waarom het nodig is om te deconnecteren. - Leidinggevenden waken over de correcte naleving van de richtlijnen over het gebruik van digitale hulpmiddelen. Zij gaan het gesprek aan over het evenwicht tussen werk- en privéleven met aandacht voor hyperconnectiviteit.

Analyse en preventie

Art. 7.In het kader van het beleid op het vlak van risicoanalyse en met naleving van de wetgeving ter bescherming van de privacy van werknemers wordt minstens jaarlijks een bespreking gevoerd in het CPBW of - in afwezigheid van een CPBW - in overleg met de vakbondsafvaardiging in het LOC over het recht op deconnectie buiten de normale werkuren.

Aanbevelingen op het vlak van preventie die volgen uit deze evaluatie worden opgenomen in het globaal preventieplan en het jaarlijks actieplan.

De evaluatierapporten over de toepassing van het recht op deconnectie en de naleving van de afspraken worden ter beschikking gesteld aan de personeelsleden.

Probleemaanpak

Art. 8.De werknemers wordt gevraagd hun leidinggevende, de interne of externe preventieadviseur, de vertrouwenspersoon of hun vakbondsafgevaardigde te contacteren bij problemen op het vlak van deconnectie.

Evaluatie

Art. 9.De sociale partners komen overeen om de toepassing van deze overeenkomst in de sector regelmatig te evalueren.

Geldigheid

Art. 10.Deze collectieve arbeidsovereenkomst wordt gesloten voor onbepaalde duur en treedt in werking op datum van ondertekening.

Zij kan door elk van de partijen opgezegd worden mits een opzegging van zes maanden, te betekenen bij een ter post aangetekende brief, gericht aan de voorzitter van het Paritair Subcomité voor de gesubsidieerde inrichtingen van het vrij onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap.

Art. 11.Overeenkomstig artikel 14 van de wet van 5 december 1968Relevante gevonden documenten type wet prom. 05/12/1968 pub. 22/05/2009 numac 2009000346 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet betreffende de collectieve arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités. - Officieuze coördinatie in het Duits sluiten betreffende de collectieve arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités worden, voor wat betreft de ondertekening van deze collectieve overeenkomst, de handtekeningen van de personen die deze aangaan namens de werknemersorganisaties enerzijds, en namens de werkgeversorganisaties anderzijds, vervangen door de notulen van de vergadering die door de voorzitter en de secretaris zijn ondertekend en door de leden goedgekeurd.

Gezien om te worden gevoegd bij het koninklijk besluit van 21 juli 2023.

De Minister van Werk, P.-Y. DERMAGNE