21 JULI 2023. - Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend wordt verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst van 21 maart 2023, gesloten in het Paritair Comité voor de papier- en kartonbewerking, betreffende het recht op deconnectie (1)

FILIP, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.

Gelet op de wet van 5 december 1968Relevante gevonden documenten type wet prom. 05/12/1968 pub. 22/05/2009 numac 2009000346 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet betreffende de collectieve arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités. - Officieuze coördinatie in het Duits sluiten betreffende de collectieve arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités, inzonderheid op artikel 28;

Gelet op het verzoek van het Paritair Comité voor de papier- en kartonbewerking;

Op de voordracht van de Minister van Werk, Hebben Wij besloten en besluiten Wij :

Artikel 1.Algemeen verbindend wordt verklaard de als bijlage overgenomen collectieve arbeidsovereenkomst van 21 maart 2023, gesloten in het Paritair Comité voor de papier- en kartonbewerking, betreffende het recht op deconnectie.

Art. 2.De minister bevoegd voor Werk is belast met de uitvoering van dit besluit.

Gegeven te Brussel, 21 juli 2023.

FILIP Van Koningswege : De Minister van Werk, P.-Y. DERMAGNE _______ Nota (1) Verwijzing naar het Belgisch Staatsblad : Wet van 5 december 1968Relevante gevonden documenten type wet prom. 05/12/1968 pub. 22/05/2009 numac 2009000346 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet betreffende de collectieve arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités. - Officieuze coördinatie in het Duits sluiten, Belgisch Staatsblad van 15 januari 1969. Bijlage Paritair Comité voor de papier- en kartonbewerking Collectieve arbeidsovereenkomst van 21 maart 2023 Recht op deconnectie (Overeenkomst geregistreerd op 27 maart 2023 onder het nummer 178893/CO/136) HOOFDSTUK I. - Algemene bepalingen

Artikel 1.§ 1. Deze collectieve arbeidsovereenkomst is van toepassing op alle ondernemingen binnen de papier- en kartonverwerking die ten minste 20 werknemers tewerkstellen en op alle erin tewerkgestelde arbeiders die onder de bevoegdheid vallen van het Paritair Comité voor de papier- en karton verwerkende nijverheid (PC 136). § 2. Met "arbeiders" worden de mannelijke en de vrouwelijke arbeiders bedoeld. § 3. De sociale partners adviseren ondernemingen met minder dan 20 werknemers zich te inspireren aan de in deze collectieve arbeidsovereenkomst overeengekomen bepalingen.

Art. 2.Deze collectieve arbeidsovereenkomst wordt gesloten in uitvoering van artikel 16 en 17 van de wet van 26 maart 2018Relevante gevonden documenten type wet prom. 26/03/2018 pub. 30/03/2018 numac 2018011490 bron federale overheidsdienst kanselarij van de eerste minister Wet betreffende de versterking van de economische groei en de sociale cohesie sluiten betreffende de versterking van de economische groei en de sociale cohesie evenals hoofdstuk 8 van de wet van 3 oktober 2022 houdende diverse arbeidsbepalingen.

Deze collectieve arbeidsovereenkomst doet geen afbreuk aan de geldende arbeidswetgeving betreffende de leidinggevende functies of vertrouwensposten.

Art. 3.Met het oog op het goed functioneren van de onderneming, op de productiviteit en motivatie van de werknemers, de eerbiediging van de rusttijden, het mentaal en fysiek welzijn en op het evenwicht tussen het beroeps- en het privéleven van de werknemers, en in overeenstemming met bepalingen inzake arbeidsduur en arbeidstijden in wetgeving, collectieve arbeidsovereenkomsten, arbeidsreglementen, arbeidsovereenkomsten en eventuele andere contractuele bepalingen of afspraken, heeft de arbeider het recht op deconnectie.

Art. 4.Het recht op deconnectie maakt deel uit van het welzijnsbeleid en het overleg dienaangaande in het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk. HOOFDSTUK II. - Modaliteiten en toepassingsvoorwaarden van het recht deconnectie

Art. 5.Met het oog op een beter evenwicht tussen het beroeps- en het privéleven van de werknemer gelden de volgende praktische modaliteiten voor de toepassing door de arbeiders van hun recht om niet bereikbaar te zijn buiten zijn uurroosters : - Buiten de op hen van toepassing zijnde uurroosters zijn de arbeiders niet verplicht bereikbaar te zijn voor de werkgever (leidinggevenden, collega's, ondergeschikten). Dit houdt onder andere, in dat de arbeiders niet verplicht zijn werkgerelateerde e-mails, berichten, telefoongesprekken of andere vormen van communicatie te beantwoorden buiten de werkuren of werk te verrichten of op te volgen. Zij hebben ook het recht buiten de arbeidsuren en in het weekend, op feest- en vakantiedagen, alsmede tijdens perioden van schorsing van hun arbeidsovereenkomst, te deconnecteren en zich los te koppelen van de professionele digitale informatie- en communicatiestroom, zonder dat dit nadelige gevolgen kan hebben voor de arbeider; - Leidinggevenden zullen hun medewerkers niet contacteren buiten de op hen van de toepassing zijnde uurroosters, tenzij in geval van overmacht of een onvoorziene noodzakelijkheid die de terugkeer van de te contacteren werknemer niet kunnen afwachten; - Voor arbeiders die oproepbaar/standby zijn voor dringende tussenkomsten of vervanging van afwezigen om het goed functioneren van de onderneming te garanderen of die deel uitmaken van een wachtdienst, blijven de hierover op ondernemingsvlak gemaakte afspraken gelden; - Voor arbeiders die telewerk verrichten of zich omwille van de aard van hun functie regelmatig buiten de onderneming bevinden, gelden de op ondernemingsvlak gemaakte afspraken over zowel bereikbaarheid als onbereikbaarheid (ogenblikken waarop of de periodes tijdens welke de arbeider te bereiken of niet te bereiken moet zijn) tijdens de arbeidsuren; - Met betrekking tot het gebruik van de communicatiemiddelen die niet direct verband houden met de uitvoering van de arbeidsovereenkomst wordt verwezen naar het arbeidsreglement en/of andere afspraken op ondernemingsvlak. HOOFDSTUK III. - Richtlijnen voor het gebruik van digitale communicatiemiddelen en -vormen

Art. 6.De bepalingen van dit hoofdstuk strekken ertoe richtlijnen te geven voor een dusdanig gebruik van de digitale hulpmiddelen dat de rusttijden, verlof, privéleven en familieleven van de arbeiders gewaarborgd blijven.

Art. 7.Onder "digitale hulpmiddelen" worden verstaan : telefoons, PC's, tablets, biepers, slimme horloges en andere communicatiemiddelen die het mogelijk maken om e-mails, voicemails, video's en berichten te sturen en te ontvangen en gebruik te maken van of toegang te krijgen tot intranet, extranet en apps zoals Messenger, Whatsapp, Facebook, Twitter, Linkedin, enz. (dit is geen limitatieve opsomming).

In geen geval zal de werkgever het gebruik van onofficiële of privé digitale hulpmiddelen zoals media, WhatsApp en andere aanmoedigen.

Art. 8.Om de efficiëntie van de communicatie te garanderen en een overvloed aan e-mails en andere berichten te voorkomen, bevelen de sectorale sociale partners de arbeiders aan rekening te houden met de volgende praktische instructies en goede praktijken : - Ga steeds na of een e-mail of een ander bericht de meest passende en effectieve manier is om contact op te nemen met een collega; - Ga zorgvuldig en spaarzaam om met de functies "CC" of "BCC"; - Vermijd het gebruik van de "reply to all" functie tenzij de boodschap ook iedereen aanbelangt; - Zorg voor een duidelijke onderwerpregel zodat de ontvanger onmiddellijk de inhoud kan identificeren; - Gebruik de functie "hoge prioriteit" enkel voor urgente en belangrijke berichten; - Overweeg het gebruik van andere communicatiemiddelen (in persoon, telefoon) voor zaken die echt prioritair zijn; - Gebruik "regels" voor het instellen van e-mail, bijvoorbeeld het bundelen van e-mails gelinkt aan een bepaalde vergadering, onderwerp, klant of persoon, om zo een beter overzicht te behouden; - Stel in geval van geplande afwezigheid een out-of-office, automatisch antwoord in. Een goed out-of-office bericht bevat de melding dat je momenteel niet beschikbaar bent, wanneer je weer terug bent en wie gecontacteerd kan worden in jouw plaats. Je kunt een automatisch antwoord ook gebruiken om te bevestigen dat een e-mail is ontvangen (maar momenteel niet behandeld kan worden); - Concentreer het behandelen van e-mails op bepaalde afgebakende momenten van de werkdag, bijvoorbeeld aan het begin van elk werkblok.

Weet dat mails in de regel geen onmiddellijk antwoord behoeven en dat vragen vaak aan meerdere mensen tegelijk gesteld worden; - Bij afwezigheden kunnen telefonische oproepen overgenomen worden door collega's; de arbeider moet instaan voor het doorschakelen van zijn gsm/telefoon naar het afgesproken nummer.

Deze lijst strekt tot voorbeeld en is niet exhaustief. HOOFDSTUK IV. - Vormings- en sensibiliseringsacties

Art. 9.De werkgever voorziet op gezette tijdstippen vormings- en sensibiliseringsacties voor werknemers en leidinggevenden met betrekking tot het verstandig gebruik van digitale hulpmiddelen en de risico's die verbonden zijn aan overmatige connectie.

Hiertoe bevelen de sociale partners volgende voorbeelden aan : - In de onthaalbrochure wordt aandacht gegeven aan het verstandig gebruik van digitale hulpmiddelen en aan de risico's die verbonden zijn aan overmatige connectie; - De inschakeling van een automatische handtekening in e-mails die aangeeft dat niet onmiddellijk een antwoord is vereist; - De invoering van een waarschuwingsbericht als de arbeider buiten de werktijd e-mails verzendt; - De vorming- en sensibiliseringsacties houden rekening met specifieke doelgroepen, zoals bijvoorbeeld handelsvertegenwoordigers, leidinggevenden en vertrouwenspersonen.

Art. 10.De in artikel 9 bedoelde vormings- en sensibiliseringsacties worden op gezette tijdstippen geëvalueerd en desgevallend aangepast en bijgestuurd met inachtneming van de regels van het sociaal overleg binnen de onderneming.

Alle werknemers worden ingelicht over en betrokken bij de uitwerking en aanpassing van de maatregelen. De evaluatierapporten over het gebruik van digitale tools en de naleving van de afspraken worden aan alle personeelsleden bezorgd.

Binnen bedrijven waar overlegorganen geïnstalleerd zijn, zal in het kader van het beleid op het vlak van risicoanalyse en met naleving van de wetgeving ter bescherming van de privacy van werknemers jaarlijks een evaluatie worden doorgevoerd betreffende de toepasselijke deconnectie collectieve arbeidsovereenkomst/reglement. HOOFDSTUK V. - Eindbepalingen

Art. 11.Onderhavige collectieve arbeidsovereenkomst heeft een suppletief karakter en is slechts van toepassing op de ondernemingen bedoeld in artikel 1 van onderhavige collectieve arbeidsovereenkomst in zoverre op bedrijfsvlak geen afwijkende regeling over deze materie is voorzien bij bedrijfs-collectieve arbeidsovereenkomst of in het arbeidsreglement op datum van het sluiten van deze collectieve arbeidsovereenkomst of op latere datum.

Art. 12.Deze collectieve overeenkomst heeft uitwerking vanaf 1 april 2023. Zij wordt gesloten voor onbepaalde duur en kan slechts opgezegd worden mits een vooropzeg van zes maanden, schriftelijk aan de ondertekenende partijen betekend. Gezien om te worden gevoegd bij het koninklijk besluit van 21 juli 2023.

De Minister van Werk, P.-Y. DERMAGNE