Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Wet van 23/11/1998
← Terug naar "Wet tot invoering van de wettelijke samenwoning "
Wet tot invoering van de wettelijke samenwoning Loi instaurant la cohabitation légale
MINISTERIE VAN JUSTITIE 23 NOVEMBER 1998. - Wet tot invoering van de wettelijke samenwoning (1) ALBERT II, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet. De Kamers hebben aangenomen en Wij bekrachtigen hetgeen volgt : MINISTERE DE LA JUSTICE 23 NOVEMBRE 1998. - Loi instaurant la cohabitation légale (1) ALBERT II, Roi des Belges, A tous, présents et à venir, Salut. Les Chambres ont adopté et Nous sanctionnons ce qui suit :
HOOFDSTUK I. - Algemene bepaling CHAPITRE Ier. - Disposition générale

Artikel 1.Deze wet regelt een aangelegenheid als bedoeld in artikel 78 van de Grondwet.

Article 1er.La présente loi règle une matière visée à l'article 78 de la Constitution.

HOOFDSTUK II. - Wijzigingen van het Burgerlijk Wetboek met het oog op CHAPITRE II. - Modifications du Code civil en vue de l'instauration de
het invoeren van de wettelijke samenwoning la cohabitation légale

Art. 2.In boek III van het Burgerlijk Wetboek worden, onder een titel

Art. 2.Dans le livre III du Code civil, sous un titre Vbis intitulé «

Vbis, met als opschrift « Wettelijke samenwoning », de artikelen 1475 De la cohabitation légale », sont insérés les articles 1475 à 1479,
tot 1479 ingevoegd, luidend als volgt : libellés comme suit :
«

Art. 1475.§ 1. Onder « wettelijke samenwoning » wordt verstaan de

«

Art. 1475.§ 1er. Par « cohabitation légale », il y a lieu

toestand van samenleven van twee personen die een verklaring hebben d'entendre la situation de vie commune de deux personnes ayant fait
afgelegd overeenkomstig artikel 1476. une déclaration au sens de l'article 1476.
§ 2. Om een verklaring van wettelijke samenwoning te kunnen afleggen, § 2. Pour pouvoir faire une déclaration de cohabitation légale, les
moeten beide partijen voldoen aan de volgende voorwaarden : deux parties doivent satisfaire aux conditions suivantes :
1° niet verbonden zijn door een huwelijk of door een andere wettelijke 1° ne pas être liées par un mariage ou par une autre cohabitation
samenwoning; légale;
2° bekwaam zijn om contracten aan te gaan overeenkomstig de artikelen 1123 en 1124. 2° être capables de contracter conformément aux articles 1123 et 1124.

Art. 1476.§ 1. Een verklaring van wettelijke samenwoning wordt

Art. 1476.§ 1er. Une déclaration de cohabitation légale est faite au

afgelegd door middel van een geschrift dat tegen ontvangstbewijs wordt
overhandigd aan de ambtenaar van de burgerlijke stand van de moyen d'un écrit remis contre récépissé à l'officier de l'état civil
gemeenschappelijke woonplaats. du domicile commun.
Dat geschrift bevat de volgende gegevens : Cet écrit contient les informations suivantes :
1° de datum van de verklaring; 1° la date de la déclaration;
2° de naam, de voornamen, de plaats en de datum van geboorte en de 2° les noms, prénoms, lieu et date de naissance et signatures des deux
handtekening van beide partijen; parties;
3° de gemeenschappelijke woonplaats; 3° le domicile commun;
4° de vermelding van de wil van beide partijen om wettelijk samen te 4° la mention de la volonté des parties de cohabiter légalement;
wonen; 5° de vermelding dat beide partijen vooraf kennis hebben genomen van 5° la mention de ce que les deux parties ont pris connaissance
de inhoud van de artikelen 1475 tot 1479; 6° in voorkomend geval, de vermelding van de overeenkomst die is bedoeld in artikel 1478, die de partijen hebben gesloten. De ambtenaar van de burgerlijke stand gaat na of beide partijen voldoen aan de wettelijke voorwaarden inzake de wettelijke samenwoning en maakt in voorkomend geval melding van de verklaring in het bevolkingsregister. § 2. De wettelijke samenwoning houdt op wanneer een van de partijen in het huwelijk treedt of overlijdt, of wanneer er een einde aan wordt gemaakt overeenkomstig het bepaalde in deze paragraaf. De wettelijke samenwoning kan worden beëindigd hetzij in onderlinge overeenstemming door de samenwonenden, hetzij eenzijdig door een van de samenwonenden door middel van een schriftelijke verklaring die tegen ontvangstbewijs wordt overhandigd aan de ambtenaar van de burgerlijke stand, zoals bepaald in het volgende lid. Dit geschrift bevat de volgende gegevens : préalablement du contenu des articles 1475 à 1479; 6° le cas échéant, la mention de la convention visée à l'article 1478, conclue entre les parties. L'officier de l'état civil vérifie si les deux parties satisfont aux conditions légales régissant la cohabitation légale et acte, dans l'affirmative, la déclaration dans le registre de la population. § 2. La cohabitation légale prend fin lorsqu'une des parties se marie, décède ou lorsqu'il y est mis fin conformément au présent paragraphe. Il peut être mis fin à la cohabitation légale, soit de commun accord par les cohabitants, soit unilatéralement par l'un des cohabitants au moyen d'une déclaration écrite qui est remise contre récépissé à l'officier de l'état civil conformément aux dispositions de l'alinéa suivant. Cet écrit contient les informations suivantes :
1° de datum van de verklaring; 1° la date de la déclaration;
2° de naam, de voornamen, de plaats en de datum van geboorte van beide 2° les noms, prénoms, lieux et dates de naissance des deux parties et
partijen en de handtekening van beide partijen of van de partij die de les signatures des deux parties ou de la partie qui fait la
verklaring aflegt; déclaration;
3° de woonplaats van beide partijen; 3° le domicile des deux parties;
4° de vermelding van de wil de wettelijke samenwoning te beëindigen. 4° la mention de la volonté de mettre fin à la cohabitation légale.
De verklaring van de beëindiging in onderlinge overeenstemming wordt La déclaration de cessation par consentement mutuel est remise à
overhandigd aan de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente l'officier de l'état civil de la commune du domicile des deux parties
van de woonplaats van beide partijen of, indien de partijen geen ou, dans le cas où les parties ne sont pas domiciliées dans la même
woonplaats hebben in dezelfde gemeente, aan de ambtenaar van de commune, à l'officier de l'état civil de la commune du domicile de
burgerlijke stand van de gemeente van de woonplaats van één van hen. l'une d'elles. Dans ce cas, l'officier de l'état civil notifie la
In dat geval geeft de ambtenaar van de burgerlijke stand kennis van de
beëindiging binnen acht dagen bij aangetekende brief aan de ambtenaar cessation, dans les huit jours et par lettre recommandée, à l'officier
van de burgerlijke stand van de gemeente van de woonplaats van de de l'état civil de la commune du domicile de l'autre partie.
andere partij.
De eenzijdige verklaring van de beëindiging wordt overhandigd aan de La déclaration unilatérale de cessation est remise à l'officier de
ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente van de woonplaats l'état civil de la commune du domicile des deux parties ou, lorsque
van beide partijen of, indien de partijen geen woonplaats hebben in les parties ne sont pas domiciliées dans la même commune, à l'officier
dezelfde gemeente, aan de ambtenaar van de burgerlijke stand van de de l'état civil de la commune du domicile de la partie qui fait la
woonplaats van de partij die de verklaring aflegt. De ambtenaar van de
burgerlijke stand betekent binnen acht dagen de beëindiging bij déclaration. L'officier de l'état civil signifie la cessation à
gerechtsdeurwaardersexploot aan de andere partij en in voorkomend l'autre partie dans les huit jours et par exploit d'huissier de
geval geeft hij er kennis van bij aangetekende brief binnen dezelfde justice et, le cas échéant, il la notifie, dans le même délai et par
termijn aan de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente van lettre recommandée, à l'officier de l'état civil de la commune du
de woonplaats van de andere partij. domicile de l'autre partie.
In elk geval moeten de kosten van de betekening en de kennisgeving En tout état de cause, les frais de la signification et de la
vooraf worden betaald door hen die de verklaring afleggen. notification doivent être payés préalablement par ceux qui font la
De ambtenaar van de burgerlijke stand maakt melding van de beëindiging déclaration. L'officier de l'état civil acte la cessation de la cohabitation légale
van de wettelijke samenwoning in het bevolkingsregister. dans le registre de la population.

Art. 1477.§ 1. De bepalingen van dit artikel die de rechten,

Art. 1477.§ 1er. Les dispositions du présent article qui règlent les

verplichtingen en bevoegdheden van de wettelijk samenwonenden regelen, droits, obligations et pouvoirs des cohabitants légaux sont
zijn van toepassing door het enkele feit van de wettelijke applicables par le seul fait de la cohabitation légale.
samenwoning. § 2. De artikelen 215, 220, § 1, en 224, § 1, 1, zijn van § 2. Les articles 215, 220, § 1er, et 224, § 1er, 1, s'appliquent par
overeenkomstige toepassing op de wettelijke samenwoning. analogie à la cohabitation légale.
§ 3. De wettelijk samenwonenden dragen bij in de lasten van het § 3. Les cohabitants légaux contribuent aux charges de la vie commune
samenleven naar evenredigheid van hun mogelijkheden. en proportion de leurs facultés.
§ 4. Iedere schuld die door een der wettelijk samenwonenden wordt aangegaan ten behoeve van het samenleven en van de kinderen die door hen opgevoed worden, verbindt de andere samenwonende hoofdelijk. Deze is echter niet aansprakelijk voor schulden die, gelet op de bestaansmiddelen van de samenwonenden, buitensporig zijn.

Art. 1478.Elk van de wettelijk samenwonenden behoudt de goederen waarvan hij de eigendom kan bewijzen, de inkomsten uit deze goederen en de opbrengsten uit arbeid. De goederen waarvan geen van beide wettelijk samenwonenden de eigendom kan bewijzen en de inkomsten daarvan worden geacht in onverdeeldheid te zijn. Indien de overlevende wettelijk samenwonende een erfgenaam is van de vooroverledene, wordt de in het vorige lid bedoelde onverdeeldheid ten aanzien van de erfgenamen met voorbehouden erfdeel als een schenking beschouwd, behoudens tegenbewijs. Voorts regelen de samenwonenden hun wettelijke samenwoning naar goeddunken door middel van een overeenkomst, voor zover deze geen beding bevat dat strijdig is met artikel 1477, met de openbare orde of de goede zeden, noch met de regels betreffende het ouderlijk gezag en

§ 4. Toute dette contractée par l'un des cohabitants légaux pour les besoins de la vie commune et des enfants qu'ils éduquent oblige solidairement l'autre cohabitant. Toutefois, celui-ci n'est pas tenu des dettes excessives eu égard aux ressources des cohabitants.

Art. 1478.Chacun des cohabitants légaux conserve les biens dont il peut prouver qu'ils lui appartiennent, les revenus que procurent ces biens et les revenus du travail. Les biens dont aucun des cohabitants légaux ne peut prouver qu'ils lui appartiennent et les revenus que ceux-ci procurent sont réputés être en indivision. Si le cohabitant légal survivant est un héritier du cohabitant prémourant, l'indivision visée à l'alinéa précédent sera tenue, à l'égard des héritiers réservataires du prémourant, comme une libéralité, sauf preuve du contraire. En outre, les cohabitants règlent les modalités de leur cohabitation légale par convention comme ils le jugent à propos, pour autant que celle-ci ne contienne aucune clause contraire à l'article 1477, à l'ordre public, aux bonnes moeurs, ou aux règles relatives à l'autorité parentale, a la tutelle et aux règles déterminant l'ordre

de voogdij, noch met de regels die de wettelijke orde van de légal de la succession. Cette convention est passée en la forme
erfopvolging bepalen. Die overeenkomst wordt in authentieke vorm authentique devant notaire, et fait l'objet d'une mention au registre
verleden voor de notaris en wordt vermeld in het bevolkingsregister. de la population.

Art. 1479.Indien de verstandhouding tussen de wettelijk samenwonenden

Art. 1479.Si l'entente entre les cohabitants légaux est sérieusement

ernstig verstoord is, beveelt de vrederechter, op verzoek van één van
de partijen, de dringende en voorlopige maatregelen betreffende het perturbée, le juge de paix ordonne, à la demande d'une des parties,
betrekken van de gemeenschappelijke verblijfplaats, betreffende de les mesures urgentes et provisoires relatives à l'occupation de la
persoon en de goederen van de samenwonenden en van de kinderen alsmede résidence commune, à la personne et aux biens des cohabitants et des
betreffende de wettelijke en contractuele verplichtingen van beide enfants, et aux obligations légales et contractuelles des deux
samenwonenden. cohabitants.
De vrederechter bepaalt de geldigheidsduur van de maatregelen die hij Le juge de paix fixe la durée de validité des mesures qu'il ordonne.
En toute hypothèse, ces mesures cessent de produire leurs effets au
oplegt. Hoe dan ook vervallen die maatregelen op de dag dat de jour de la cessation de la cohabitation légale, telle que prévue à
wettelijke samenwoning, zoals bedoeld in artikel 1476, § 2, zesde lid, l'article 1476, § 2, alinéa 6.
wordt beëindigd. Na de beëindiging van de wettelijke samenwoning en voor zover de Après la cessation de la cohabitation légale, et pour autant que la
vordering binnen drie maanden na die beëindiging is ingesteld, gelast demande ait été introduite dans les trois mois de cette cessation, le
de vrederechter de dringende en voorlopige maatregelen die ingevolge juge de paix ordonne les mesures urgentes et provisoires justifiées
de beëindiging gerechtvaardigd zijn. De vrederechter bepaalt de par cette cessation. Il fixe la durée de validité des mesures qu'il
geldigheidsduur van de maatregelen die hij oplegt. Die geldigheidsduur ordonne. Cette durée de validité ne peut excéder un an.
mag niet langer dan één jaar bedragen.
De vrederechter beschikt overeenkomstig de bepalingen van de artikelen Le juge de paix ordonne ces mesures conformément aux dispositions des
1253ter tot 1253octies van het Gerechtelijk Wetboek. » articles 1253ter à 1253octies du Code judiciaire. »

Art. 3.Het tweede lid van artikel 911 van het Burgerlijk Wetboek

Art. 3.L'article 911 du Code civil est complété par les mots « ou la

wordt aangevuld met de woorden « of de persoon met wie deze wettelijk samenwoont ». personne avec laquelle celle-ci cohabite légalement ».
HOOFDSTUK III. - Wijzigingen van het Gerechtelijk Wetboek CHAPITRE III. - Modifications du Code judiciaire

Art. 4.In artikel 594, 19°, van het Gerechtelijk Wetboek, gewijzigd

Art. 4.A l'article 594, 19°, du Code judiciaire, modifié par la loi

bij de wet van 14 juli 1976, wordt tussen het cijfer « 223 » en het du 14 juillet 1976, le chiffre « , 1479 » est inséré entre le chiffre
woord « en » het cijfer « , 1479 » ingevoegd. « 223 » et les mots « et 1421 du Code civil ».

Art. 5.Artikel 628 van hetzelfde Wetboek, gewijzigd bij de wetten van

Art. 5.L'article 628 du même Code, modifié par les lois du 12 mai

12 mei 1971, 30 juni 1971, 20 juni 1975, 14 juli 1976, 22 december 1971, du 30 juin 1971, du 20 juin 1975, du 14 juillet 1976, du 22
1977, 24 juli 1978, 28 juni 1984, 7 november 1988, 6 juli 1989, 12 décembre 1977, du 24 juillet 1978, du 28 juin 1984, du 7 novembre
juli 1989, 19 januari 1990, 12 juni 1991, 13 juni 1991 en 18 juli 1988, du 6 juillet 1989, du 12 juillet 1989, du 19 janvier 1990, du 12
1991, wordt aangevuld als volgt : juin 1991, du 13 juin 1991 et du 18 juillet 1991, est complété comme
« 17° de rechter van de laatste gemeenschappelijke verblijfplaats van suit : « 17° le juge de la dernière résidence commune des cohabitants légaux,
de wettelijk samenwonenden, wanneer het gaat om een vordering als
bedoeld in artikel 1479 van het Burgerlijk Wetboek. » lorsqu'il s'agit d'une demande visée à l'article 1479 du Code civil. »

Art. 6.De Koning bepaalt, bij een in Ministerraad overlegd besluit,

Art. 6.Le Roi, par arrêté délibéré en Conseil des ministres, fixe la

de datum waarop deze wet in werking treedt. date d'entrée en vigueur de la présente loi.
Kondigen deze wet af, bevelen dat zij met 's Lands zegel zal worden Promulguons la présente loi, ordonnons qu'elle soit revêtue du sceau
bekleed en door het Belgisch Staatsblad van worden bekendgemaakt. de l'Etat et publiée par le Moniteur belge.
Gegeven te Brussel, 23 november 1998. Donné à Bruxelles, le 23 novembre 1998.
ALBERT ALBERT
Van Koningswege : Par le Roi :
De Minister van Justitie, Le Ministre de la Justice,
T. VAN PARYS T. VAN PARYS
Met 's Lands zegel gezegeld : Scellé du sceau de l'Etat :
De Minister van Justitie, Le Ministre de la Justice,
T. VAN PARYS T. VAN PARYS
_______ _______
Nota Note
(1) Gewone zitting 1995-1996. (1) Session ordinaire 1995-1996.
Kamer van volksvertegenwoordigers Chambre des représentants
Parlementaire Stukken. - Wetsvoorstel van 23 oktober 1995 ingediend Documents parlementaires. - Proposition de loi du 23 octobre 1995
door de heren Moureaux, Decroly, Lozie en Maingain, nr. 170/1. déposée par MM. Moureaux, Decroly, Lozie et Maingain, n° 170/1.
Gewone zitting 1997-1998. Session ordinaire 1997-1998.
Parlementaire Stukken. - Amendementen, nrs. 170/2 tot 7. - Verslag van Documents parlementaires. - Amendements, n°s 170/2 à 7. - Rapport du
11 maart 1998 van de heren Vandenbossche en Lozie, nr. 170/8. - Tekst 11 mars 1998 de MM. Vandenbossche et Lozie, n° 170/8. - Texte adopté
aangenomen door de commissie, nr. 170/9. - Amendementen, nrs. 170/10 par la commission, n° 170/9. - Amendements, n°s 170/10 à 11. - Texte
tot 11. - Tekst aangenomen in plenaire vergadering en overgezonden aan
de Senaat, nr. 170/12.
Parlementaire handelingen. - Bespreking en aanneming. Vergaderingen adopté en séance plénière et transmis au Sénat, n° 170/12.
van 18 en 19 maart 1998. Annales parlementaires. - Discussion et adoption. Séances des 18 et 19 mars 1998.
Senaat Sénat
Parlementaire Stukken. - Ontwerp overgezonden door de Kamer van Documents parlementaires. - Projet transmis par la Chambre des
volksvertegenwoordigers, nr. 1-916/1. - Amendementen, nrs. 1-916/2 tot représentants, n° 1-916/1. - Amendements, nos 1-916/2 à 4. - Rapport
4. - Verslag van 8 juli 1998 van Mevr. Jeanmoye, nr. 1-916/5. - Tekst du 8 juillet 1998 de Mme Jeanmoye, n° 1-916/5. - Texte adopté par la
aangenomen door de commissie, nr. 1 -916/6. - Tekst geamendeerd door commission, n° 1-916/6. - Texte amendé par le Sénat et renvoyé à la
de Senaat en teruggezonden naar de Kamer van volksvertegenwoordigers, nr. 1-916/7. Chambre des représentants, n° 1916/7.
Beslissingen van de parlementaire overlegcommissie, nrs. 1-82/32 en Décisions de la commission de concertation, nos 1-82/32 et 34.
34. Parlementaire handelingen. - Bespreking en aanneming. Vergaderingen van 15 en 16 juli 1998. Annales parlementaires. - Discussion et adoption. Séances des 15 et 16
Kamer van volksvertegenwoordigers juillet 1998. Chambre des représentants
Parlementaire Stukken. - Ontwerp geamendeerd door de Senaat, nr. Documents parlementaires. - Projet amendé par le Sénat, n° 170/13. -
170/13. - Amendement, nr. 170/14. Amendement, n° 170/14.
Gewone zitting 1998-1999. Session ordinaire 1998-1999.
Parlementaire Stukken. - Verslag van 23 oktober 1998 van de heren Documents parlementaires. - Rapport du 23 octobre 1998 de MM.
Vandenbossche en Lozie, nr. 170/15. - Tekst aangenomen in plenaire Vandenbossche et Lozie, n° 170/15. - Texte adopté en séance plénière,
vergadering, nr. 170/16. n° 170/16.
Parlementaire handelingen. - Bespreking en aannerning. Vergaderingen van 28 en 29 oktober 1998. Annales parlementaires. - Discussion et adoption. Séances des 28 et 29
octobre 1998.
^