Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Wet van 03/05/2002
← Terug naar "Wet tot wijziging van de wet van 11 januari 1993 tot voorkoming van het gebruik van het financiële stelsel voor het witwassen van geld en tot wijziging van de wet van 6 april 1995 inzake de secundaire markten, het statuut van en het toezicht op de beleggingsondernemingen, de bemiddelaars en beleggingsadviseurs "
Wet tot wijziging van de wet van 11 januari 1993 tot voorkoming van het gebruik van het financiële stelsel voor het witwassen van geld en tot wijziging van de wet van 6 april 1995 inzake de secundaire markten, het statuut van en het toezicht op de beleggingsondernemingen, de bemiddelaars en beleggingsadviseurs Loi modifiant la loi du 11 janvier 1993 relative à la prévention de l'utilisation du système financier aux fins du blanchiment de capitaux et modifiant la loi du 6 avril 1995 relative aux marchés secondaires, au statut des entreprises d'investissement et à leur contrôle, aux intermédiaires et conseillers en placements
MINISTERIE VAN JUSTITIE EN MINISTERIE VAN FINANCIEN MINISTERE DE LA JUSTICE ET MINISTERE DES FINANCES
3 MEI 2002. - Wet tot wijziging van de wet van 11 januari 1993 tot 3 MAI 2002. - Loi modifiant la loi du 11 janvier 1993 relative à la
voorkoming van het gebruik van het financiële stelsel voor het prévention de l'utilisation du système financier aux fins du
witwassen van geld en tot wijziging van de wet van 6 april 1995 inzake blanchiment de capitaux et modifiant la loi du 6 avril 1995 relative
de secundaire markten, het statuut van en het toezicht op de aux marchés secondaires, au statut des entreprises d'investissement et
beleggingsondernemingen, de bemiddelaars en beleggingsadviseurs à leur contrôle, aux intermédiaires et conseillers en placements
ALBERT II, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet. Op de voordracht van Onze Minister van Justitie en van Onze Minister van Financiën, Hebben Wij besloten en besluiten Wij : Onze Minister van Justitie en Onze Minister van Financiën zijn gelast in Onze Naam het ontwerp van wet, waarvan de tekst hierna volgt, aan de Wetgevende Kamers voor te leggen en bij de Kamer van volksvertegenwoordigers in te dienen :

Artikel 1.Deze wet regelt een aangelegenheid als bedoeld in artikel

 ALBERT II, Roi des Belges, A tous, présents et à venir, Salut. Sur la proposition de Notre Ministre de la Justice et de Notre Ministre des Finances, Nous avons arrêté et arrêtons : Notre Ministre de la Justice et Notre Ministre des Finances sont chargés de présenter en Notre Nom aux Chambres législatives et de déposer à la Chambre des représentants le projet de loi dont la teneur suit :
78 van de Grondwet.

Article 1er.La présente loi règle une matière visée à l'article 78 de
la Constitution.

Art. 2.Un article 14ter , est rédigé comme suit, est inséré dans la

Art. 2.In de wet van 11 januari 1993 tot voorkoming van het gebruik

 loi du 11 janvier 1993 relative à la prévention de l'utilisation du
van het financiële stelsel voor het witwassen van geld, wordt een
artikel 14ter ingevoegd, luidend als volgt : système financier aux fins du blanchiment de capitaux :
« Art. 14ter . Na advies van de Cel voor financiële « Art. 14ter . Sur avis de la cellule de traitement des informations
financières, le Roi peut étendre l'obligation d'information visée aux
informatieverwerking, kan de Koning de in de artikelen 12 tot 14bis articles 12 à 14bis aux opérations et aux faits concernant des
beoogde plicht tot kennisgeving uitbreiden tot verrichtingen en feiten personnes physiques ou morales domiciliées, enregistrées ou établies
waarin natuurlijke- of rechtspersonen zijn betrokken die dans un Etat ou un territoire dont la législation est reconnue
gedomicilieerd, geregistreerd of gevestigd zijn in een Staat of een insuffisante ou dont les pratiques sont considérées comme faisant
gebied waarvan de wetgeving als ontoereikend wordt erkend door een obstacle à la lutte contre le blanchiment des capitaux par une
bevoegde internationale instantie voor het overleg en de coördinatie instance internationale de concertation et de coordination compétente.
of waarvan door deze instantie wordt aangenomen dat hun gebruiken een
hinderpaal vormen in de strijd tegen het witwassen van geld. De Koning
kan het type van de beoogde verrichtingen en feiten, alsook hun Le Roi peut déterminer le type de faits et d'opérations visés ainsi
minimumbedrag, bepalen. » que le montant minimal. »

Art. 3.Artikel 139 van de wet van 6 april 1995 inzake de secundaire

Art. 3.L'article 139 de la loi du 6 avril 1995 relative aux marchés
markten, het statuut van en het toezicht op de secondaires, au statut des entreprises d'investissement et à leur
beleggings-ondernemingen, de bemiddelaars en beleggingsadviseurs, contrôle, aux intermédiaires et conseillers en placements, modifié par
gewijzigd bij de wet van 10 augustus 1998, wordt aangevuld met het la loi du 10 août 1998, est complété par l'alinéa suivant :
volgende lid : « De personen waarvan sprake in het eerste lid, 1°, die verrichtingen « Les personnes visées à l'alinéa 1er, 1°, qui effectuent des
van geldoverdracht uitvoeren als bedoeld in artikel 139bis , dienen opérations de transfert de fonds au sens de l'article 139bis , doivent
aan de volgende bijkomende voorwaarden te voldoen : satisfaire aux conditions supplémentaires suivantes :
1° ze dienen te zijn opgericht zijn in de vorm van een 1° elles doivent être constituées sous la forme d'une société
handelsvennootschap; commerciale;
2° ze dienen te beschikken over een volgestort kapitaal en een eigen 2° elles doivent disposer d'un capital entièrement libéré ainsi que de
vermogen in de zin van de artikelen 58 en 66 van ten minste 200.000 euro. Zij dienen bewijs te leveren van het bij de Nationale Bank van België, voor rekening van de Deposito- en Consignatiekas, in bewaring geven van een borgtocht voor een bedrag en volgens nadere regels door de Koning te bepalen. Deze borgtocht wordt bij voorrecht aangewend voor de nakoming van de tegenover de opdrachtgevers aangegane verbintenissen. De Koning kan bepalen welke maximumsom per cliënt het voorwerp van een geldtransfer door een wisselkantoor kan zijn, ongeacht of de transfer wordt uitgevoerd in één keer of in verschillende keren waartussen een fonds propres, au sens des articles 58 et 66, d'un montant de 200.000 euros au moins. Elles doivent justifier du dépôt à la Banque Nationale de Belgique, pour compte de la Caisse des dépôts et consignations, d'un cautionnement dont le Roi détermine le montant et les modalités. Ce cautionnement est affecté, par privilège, au respect des obligations assumées envers les donneurs d'ordres. Le Roi peut déterminer le montant maximum pouvant, par client, faire l'objet d'un transfert de fonds opéré par un bureau de change, que ce transfert soit effectué en une seule ou en plusieurs opérations entre
verband blijkt te bestaan. » lesquelles semble exister un lien. »

Art. 4.De Koning bepaalt de inwerkingtreding van artikel 3.

Art. 4.Le Roi fixe la date d'entrée en vigueur de l'article 3.
De personen die bij de inwerkingtreding van artikel 3 geregistreerd Les personnes qui, à la date d'entrée en vigueur de l'article 3, sont
zijn voor de werkzaamheden van geldoverdracht moeten zich schikken enregistrées pour l'activité de transferts de fonds, sont tenues de se
naar de voorschriften van artikel 139, achtste lid, 1°, van de wet van conformer aux dispositions de l'article 139, alinéa 8, 1°, de la loi
6 april 1995 inzake de secundaire markten, het statuut van en het du 6 avril 1995 relative aux marchés secondaires, au statut des
toezicht op de beleggingsondernemingen, de bemiddelaars en entreprises d'investissement et à leur contrôle, aux intermédiaires et
beleggingsadviseurs binnen een periode van 6 maanden en naar de conseillers en placements dans un délai de 6 mois et aux dispositions
voorschriften van artikel 139, achtste lid, 2°, van dezelfde wet de l'article 139, alinéa 8, 2°, de la même loi dans un délai de trois
binnen een periode van drie jaar. ans.
Kondigen deze wet af, bevelen dat zij met 's Lands zegel zal worden Promulguons la présente loi, ordonnons qu'elle soi revêtue du sceau de
bekleed en door het Belgisch Staatsblad zal worden bekendgemaakt. l'Etat et publiée par le Moniteur belge.
Gegeven te Brussel, 3 mei 2002. Donné à Bruxelles, le 3 mai 2002.
ALBERT ALBERT
Van Koningswege : Par le Roi :
De Minister van Justitie, Le Ministre de la Justice,
M. VERWILGHEN M. VERWILGHEN
De Minister van Financiën, Le Ministre des Finances,
D. REYNDERS D. REYNDERS
Met 's Lands zegel gezegeld : Scellé du sceau de l'Etat :
De Minister van Justitie, Le Ministre de la Justice,
M. VERWILGHEN MEMORIE VAN TOELICHTING 1. Versterking van het anti-witwasdispositief ten aanzien van de niet-meewerkende landen en gebieden in de strijd tegen het witwassen van geld. De context waarbinnen het witwassen van geld zich afspeelt, heeft tijdens het laatste decennium grondige wijzigingen ondergaan. De toenemende opening van de nationale economie, de globalisering van de financiële dienstverlening, de liberalisering van het geldverkeer, de nieuwe betalings- en communicatie-technologieën hebben tot gevolg M. VERWILGHEN EXPOSE DES MOTIFS 1. Renforcement du dispositif antiblanchiment à l'égard des pays et territoires non coopératifs dans la lutte contre le blanchiment de capitaux. Le contexte dans lequel se produit le blanchiment de capitaux a subi, durant la dernière décennie, des mutations profondes. L'ouverture croissante des économies nationales, la globalisation des services financiers, la libéralisation des transactions monétaires, les nouvelles technologies de paiement et de communication ont rendu la
gehad dat het steeds moeilijker wordt om de rechterlijke vervolgingen, détection, les poursuites judiciaires, la saisie et la confiscation de
het geld van criminele oorsprong op te sporen, in beslag te nemen en l'argent d'origine criminelle de plus en plus difficile. Le rôle joué
verbeurd te verklaren. De rol dat hierin wordt gespeeld door het dans ce processus par l'abus des centres financiers offshore, a été
misbruik van financiële offshore centra, werd hoog aangekaart door mis en évidence par un grand nombre d'organisations internationales,
heel wat internationale organisaties, waaronder de Financiële dont le Groupe d'Action Financière. Des criminels recherchent de plus
Actiegroep. Criminelen gaan steeds meer op zoek naar landen en en plus des pays et territoires où ils bénéficient d'un secret
gebieden waar er een absoluut bankgeheim is, waar de economische bancaire absolu, où le bénéficiaireéconomique peut se cacher derrière
begunstigde zich kan verschuilen achter duistere d'opaques structures sociétaires, où il n'y a pas de dispositif
vennoot-schaprechtelijke structuren, waar geen anti-witwasdispositief anti-blanchiment et où ils disposent d'une immunité contre toute
is en waar immuniteit wordt geboden tegen gerechtelijke vervolging. De poursuite judiciaire. La réalisation d'opérations financières par le
uitvoering van financiële transacties via financiële offshore centra biais de centres financiers offshore forme une entrave directe à la
vormt een rechtstreekse belemmering voor de internationale coopération judiciaire internationale avec des conséquences
gerechtelijke samenwerking met rampzalige gevolgen : aantasting van de désastreuses : l'efficacité du dispositif antiblanchiment existant est
doeltreffendheid van het bestaand anti-witwasdispositief, aantasting
van de stabiliteit van de wereldeconomie gezien de grootheid van de mise en péril, la stabilité de l'économie mondiale est minée vu
financiële stromen die worden aangehouden door, of verlopen langs, de l'importance des flux financiers détenus ou passant par les centres
financiële offshore centra en het gebrek van enige afdoende financiers offshore et l'absence de contrôle prudentiel ou de
prudentiële controle of reglementering van de financiële réglementation suffisante des services financiers.
dienstverlening. Om weerwerk te bieden tegen deze ernstige gevolgen voor de Afin de faire face à ces graves conséquences pour l'économie mondiale
wereldeconomie en met de formele steun van de G7 heeft de Financiële et avec le soutien formel du G7, le Groupe d'Action Financière a
Actiegroep 25 criteria vastgesteld voor het vereenzelvigen van de établi 25 critères visant à définir les règles et pratiques qui
schadelijke regels en praktijken die de internationale samenwerking in entravent la coopération internationale en matière de lutte contre le
de bestrijding van het witwassen van geld belemmeren (1). Aan de hand blanchiment de capitaux (1). Sur la base de ces critères, le Groupe
van deze criteria identificeert de Financiële Actiegroep de
niet-meewerkende landen en gebieden in de strijd tegen het witwassen d'Action Financière identifie les pays et territoires non coopératifs
van geld (2). dans la lutte contre le blanchiment (2).
Het is door middel van tegenmaatregelen dat de Financiële Actiegroep C'est par des contre-mesures que le Groupe d'Action financière veut
streng wil optreden tegen de landen en gebieden die al sinds ten agir de manière ferme contre les pays et territoires qui sont
minste één jaar als niet-medewerkend worden beschouwd, en die considérés comme non coopératifs depuis au moins un an, et qui n'ont
sindsdien geen voldoende vooruitgang hebben gemaakt om de aangekaarte pas fait suffisamment de progrès depuis pour remédier aux graves
tekortkomingen te verhelpen. Naast Aanbeveling 21 (3), raadt de lacunes mises en évidence. Outre la Recommandation 21 (3) le Groupe
Financiële Actiegroep ook de toepassing aan van andere d'Action financière recommande l'application d'autres contre-mesures
tegenmaatregelen die trapsgewijs, evenredig en soepel moeten zijn wat qui doivent être graduelles, proportionnées et flexibles quant aux
de voorziene middelen betreft en die ondernomen worden binnen een moyens mis en oeuvre et qui doivent être prises dans le cadre d'une
kader van gemeenschappelijk overleg met het oog op het bereiken van démarche concertée en vue d'atteindre un objectif commun. Ces
een gemeenschappelijk doel. Deze tegenmaatregelen kunnen ondermeer de contre-mesures peuvent, entre autres, se présenter sous les formes
volgende vormen aannemen (4) : suivantes (4) :
1° het opleggen van strenge voorschriften voor de vereenzelviging van 1° imposer des prescriptions rigoureuses pour l'identification des
cliënten, alsook het versterken van de aanbevelingen naar de clients et renforcer les conseils à l'intention des institutions
financiële sector toe wat de vereenzelviging van de economische financières pour l'identification des propriétaires réels avant
begunstigden betreft vooraleer handelsrelaties aan te knopen met d'établir des relations commerciales avec des particuliers ou des
particulieren of vennootschappen uit deze landen of gebieden; sociétés de ces pays ou territoires;
2° het versterken van de toepasselijke meldingsmechanismen of het 2° renforcer les mécanismes de déclaration appropriés ou procéder à la
systematisch melden van financiële verrichtingen met die landen of déclaration systématique des opérations financières avec ces pays ou
gebieden, wegens het potentieel verdachte karakter van de territoires en considérant que ces opérations financières avec de tels
verrichtingen met die landen of gebieden; pays ou territoires sont plus susceptibles d'être suspectes;
3° bij vergunningsaanvragen voor de vestiging van 3° tenir compte, lors des demandes d'autorisation en vue de
dochtervennootschappen, bijkantoren of vertegenwoor-digingskantoren l'établissement, dans les pays membres du Groupe d'Action financière,
van banken in landen lid van de Financiële Actiegroep, rekening houden de filiales, de succursales ou de bureaux de représentation de
met het feit dat de betrokken bank gevestigd is in een niet-meewerkend banques, du fait que la banque concernée est établie dans un pays ou
land of gebied; territoire non coopératif;
4° de ondernemingen uit de niet-financiële sector waarschuwen voor de 4° mettre en garde les entreprises du secteur non financier contre les
risico's van witwassen verbonden aan de verrichtingen met entiteiten risques de blanchiment de capitaux liés aux opérations avec des
gevestigd in niet-meewerkende landen of gebieden. entités établies dans les pays et territoires non coopératifs.
Op 17 oktober 2000 werd door de gezamenlijke Raadsvergadering van Le 17 octobre 2000, le Conseil conjoint des Ministres Ecofin/JAI de
Ministers Ecofin/JAI van de Europese Unie beslist dat de Lidstaten l'Union européenne, a décidé que les Etats membres mettraient à
gezamenlijk de tegenmaatregelen beslist door de Financiële Actiegroep exécution de concert les contre-mesures décidées par le Groupe
zouden ten uitvoer leggen. d'Action financière.
Met het oog op een mogelijke tenuitvoerlegging van de tweede En vue de rendre possible l'exécution de la deuxième contre-mesure, il
tegenmaatregel is het noodzakelijk het preventief
anti-witwasdispositief aan te passen, door de Koning te machtigen de est nécessaire d'adapter le dispositif préventif anti-blanchiment, en
plicht tot kennisgeving aan de Cel voor financiële habilitant le Roi d'étendre l'obligation de déclaration à la Cellule
informatieverwerking, beoogd in de artikelen 12 tot 14bis , van de wet de traitement des informations financières, visées aux articles 12 à
van 11 januari 1993 tot voorkoming van het gebruik van het financiële 14bis , de la loi du 11 janvier 1993 relative à la prévention de
stelsel voor het witwassen van geld, uit te breiden tot de plicht tot l'utilisation du système financier aux fins du blanchiment de
kennisgeving van verrichtingen en feiten die potentieel verdacht zijn capitaux, à l'obligation de déclaration d'opérations et de faits qui
uit hun aard, wegens de rechtstreekse band met het niet-meewerkend sont potentiellement suspects par leur nature, à cause du lien direct
land of gebied. Deze verruimde plicht tot kennisgeving zal ertoe avec un pays ou territoire non coopératif. Cette plus ample obligation
bijdragen dat er een betere doorstroming op gang wordt gebracht naar de déclaration contribuera à une meilleure communication, vers les
de gerechtelijke overheden van financiële transacties uitgevoerd met autorités judiciaires, d'opérations financières effectuées avec des
landen en gebieden die worden erkend als niet-medewerkend in de strijd pays et territoires reconnus comme non coopératifs dans la lutte
tegen het witwassen van geld, en dit zonder afbreuk te doen aan het contre le blanchiment de capitaux et ce, sans porter atteinte au
principe volgens het welke enkel verdachte verrichtingen en feiten principe selon lequel seules des opérations et des faits suspects
moeten worden ter kennis gebracht aan de Cel voor financiële doivent être communiquées à la Cellule de traitement des informations
informatieverwerking. financières.
Daar de Financiële Actiegroep geen specifiek gedefinieerde structuur, Etant donné que le Groupe d'Action financière n'a ni de structure
noch bepaalde levensduur heeft, wordt er in het artikel 14ter , in précisément définie, ni de durée de vie illimitée, il est fait
ontwerp van de wet van 11 januari 1993 verwezen naar « een référence dans l' article 14ter , en projet de la loi du 11 janvier
internationale instantie voor het overleg en de coördinatie ». Deze 1993 à « une instance internationale de concertation et de
meer algemene term, die zeer duidelijk slaat op de Financiële coordination ». Cette référence plus générale, qui vise clairement le
Actiegroep, kan steeds dienen voor andere entiteiten van dezelfde aard Groupe d'Action financière, pourra toujours valoir pour tout autre
indien zou beslist worden de werkzaamheden van de Financiële organisme de ce type, s'il était convenu que le Groupe d'Action
Actiegroep niet verder te zetten. Inderdaad, de Financiële Actiegroep financière ne poursuive plus ses travaux. En effet, le Groupe d'Action
heronderzoekt om de vijf jaar zijn opdracht. Hij bestaat sinds 1989, financière réexamine tous les cinq ans sa mission. Il existe depuis
en er werd overeengekomen dat hij zijn werkzaamheden zou voortzetten 1989, et il est convenu qu'il poursuive ses travaux jusqu'en 2004 au
tot ten minste 2004. moins.
Vanuit dit perspectief heeft de Ecofin Raad, in haar vergadering van
22 september, het belang onderstreept om de inspanningen te Dans cette perspective, lors de la réunion du 22 septembre, le conseil
ondersteunen die de financiële Task Force voor het witwassen van geld Ecofin a souligné l'importance d'apporter tout son soutien aux efforts
levert, in het bijzonder op het gebied van de tegenover niet entrepris par le GAFI, notamment en ce qui concerne les mesures à
meewerkende landen of gebieden te nemen maatregelen. prendre vis à vis des pays ou territoires non-coopératifs.
2. Versterking van de anti-witwasmaatregelen met betrekking tot de 2. Renforcement du dispositif antiblanchiment relatif aux activités de
activiteiten van geldoverdracht. transferts de fonds.
In het kader van de versterking van de maatregelen ter voorkoming van Dans le cadre du renforcement des mesures destinées à prévenir
het gebruik van het financiële stelsel voor het witwassen van geld l'utilisation du système financier aux fins du blanchiment de
werd de wet van 6 april 1995 bij wet van 10 augustus 1998 gewijzigd capitaux, la loi du 6 avril 1995 a été modifiée par la loi du 10 août
met het oog op de reglementering van de activiteit van 1998 afin de réglementer l'activité de transferts de fonds. Cette
geldoverdrachten. Deze activiteit betreft de dienstverlening waarbij activité consiste pour un intermédiaire à transférer, sur les
een bemiddelaar, op instructie van zijn cliënt, een geldsom overmaakt instructions de son client, une somme d'argent à un bénéficiaire
aan een door deze cliënt aangewezen begunstigde. De meeste gebruikers désigné par ce client. Les utilisateurs des systèmes offrant de tels
van de systemen die dergelijke geldoverdrachten aanbieden, zijn transferts de fonds sont pour la plupart des travailleurs étrangers
buitenlandse werknemers die geld aan hun familie in hun land van qui font parvenir de l'argent à leur famille dans leur pays d'origine,
herkomst overmaken, reizigers of in het buitenland verblijvende des voyageurs ou des étudiants résidant à l'étranger.
studenten. Artikel 139bis van de wet van 6 april 1995, zoals ingevoegd door de En vertu de l'article 139bis de la loi du 6 avril 1995, tel qu'inséré
wet van 10 augustus 1998, bepaalt dat de diensten inzake par la loi du 10 août 1998, les services de transferts de fonds qui,
geldoverdrachten, die voordien konden worden verleend zonder auparavant, pouvaient être fournis sans statut de contrôle (à
controlestatuut (voorzover ze niet gepaard gingen met contante condition de ne pas être accompagnés d'opérations de change au
wisseltransacties) enkel nog mogen worden aangeboden door de Nationale comptant), ne peuvent plus être offerts que par la Banque Nationale de
Bank van België, de Post, de in België werkzame kredietinstellingen, Belgique, La Poste, les établissements de crédit opérant en Belgique,
de in België werkzame Belgische of buitenlandse les entreprises d'investissement belges ou étrangères opérant en
beleggingsondernemingen en door de wisselkantoren. Belgique et les bureaux de change.
Met toepassing van deze bepaling hebben de personen die werkzaam waren En application de cette disposition, les personnes qui exerçaient une
op het vlak van de geldoverdrachten zonder over een ander statuut te activité de transferts de fonds sans disposer d'un autre statut, ont
beschikken, een registratie door de Commissie voor het Bank- en demandé à la Commission bancaire et financière d'être enregistrées en
Financiewezen als wisselkantoor aangevraagd. qualité de bureau de change.
Op grond van de opgedane ervaring en een internationale vergelijking Au vu de l'expérience acquise et sur la base d'une comparaison
van de toegangsvereisten voor de activiteit van geldoverdrachten is internationale des conditions d'accès à l'activité de transferts de
gebleken dat een verfijning wenselijk is van het huidige wettelijk en fonds, il s'est avéré souhaitable d'affiner le cadre légal et
reglementair kader voor deze activiteit, wanneer deze wordt verricht door een wisselkantoor. Daarom beoogt dit ontwerp om binnen de categorie van de wisselkantoren een gedifferentieerd controlestatuut te ontwikkelen. Wanneer een wisselkantoor voornemens is om geldtransferten te verrichten, zal zij voortaan aan een aantal bijkomende vereisten onderworpen zijn. Wanneer een wisselkantoor louter deviezentransacties verricht, zou de huidige regeling behouden blijven. De nieuwe voorwaarden voor de wisselkantoren die al dan niet uitsluitend geldtransferten verrichten, worden bepaald in dit ontwerp van wet. COMMENTAAR BIJ DE ARTIKELEN Artikel 1 Overeenkomstig artikel 83 van de Grondwet verduidelijkt artikel 1 dat réglementaire actuel prévu pour cette activité, lorsque celle-ci est exercée par un bureau de change. C'est la raison pour laquelle le présent projet vise à développer un statut de contrôle différencié au sein de la catégorie des bureaux de change. Si un bureau de change envisage d'exercer l'activité de transferts de fonds, il sera dorénavant soumis à des exigences supplémentaires. Dans le cas d'un bureau de change effectuant uniquement des opérations sur devises, le régime actuel serait maintenu. Les nouvelles conditions applicables aux bureaux de change qui effectuent, exclusivement ou non, des transferts de fonds, sont déterminées par le présent projet de loi. COMMENTAIRE DES ARTICLES Article 1er Conformément à l'article 83 de la Constitution, l'article premier
het ontwerp aangelegenheden regelt zoals bedoeld in artikel 78 van de précise que le projet règle des matières visées à l'article 78 de la
Grondwet. Constitution.
Art. 2 Art. 2
Artikel 2 strekt ertoe de doeltreffendheid van het L'article 2 vise à renforcer l'efficacité du dispositif
anti-witwasdispositief, alsook de bescherming van het financiële antiblanchiment, ainsi que la protection du système financier, en
stelsel, te verhogen door in de mogelijkheid te voorzien om via een prévoyant la possibilité d'étendre l'obligation de déclaration à la
Koninklijk besluit de plicht tot kennisgeving aan de Cel voor Cellule de traitement des informations financières.
financiële informatieverwerking uit te breiden. Le Roi détermine les pays et territoires pour lesquels l'obligation de
De landen en gebieden waarvoor de verruimde plicht tot kennisgeving déclaration étendue est applicable, ainsi que les faits et les
toepasselijk is, alsook de beoogde feiten en financiële verrichtingen, opérations financières visés, et, le cas échéant, leur seuil minimal.
en desgevallend hun minimumbedrag, worden bepaald door de Koning. Comme le mentionne le Conseil d'Etat dans son avis 32.340/2, donné le
Zoals de Raad van State heeft gezegd in zijn advies 32.340/2 van 12 12 octobre 2001, tous les faits et opérations financières déterminés
oktober 2001, worden alle door de Koning bepaalde feiten en financiële par le Roi avec les pays et territoires visés, sont présumés irréfragablement comme suspects.
verrichtingen met de beoogde landen en gebieden als onweerlegbaar Concernant l'observation du Conseil d'Etat sur l'imposition
verdacht beschouwd. systématique dans le chef des professions énumérées à l'article 2bis
Wat betreft de overweging van de Raad van Staat betreffende de de la loi du 11 janvier 1993, il est renvoyé à la réponse donnée par
systematische belasting in hoofde van de in artikel 2bis van het wet le Gouvernement dans l'exposé des motifs de la loi du 10 août 1998
van 11 januari 1993 opgesomde beroepen, wordt verwezen naar het modifiant la loi du 11 janvier 1993 relative à la prévention de
antwoord gegeven door de Regering in de memorie van toelichting van de l'utilisation du système financier aux fins du blanchiment de capitaux
wet van 10 augustus 1998 tot wijziging van de wet van 11 januari 1993
tot voorkoming van het gebruik van het financiële stelsel voor het
witwassen van geld (Kamer van de volksvertegenwoordigers, Gewone (Chambre des représentants, Session Ordinaire 1997-1998, 18 décembre
Zitting 1997- 1998, ontwerp van wet van 10 augustus 1998 tot wijziging 1997, projet de loi du 10 août 1998 modifiant la loi du 11 janvier
van de wet van 11 januari 1993 tot voorkoming van het gebruik van het 1993 relative à la prévention de l'utilisation du système financier
financiële stelsel voor het witwassen van geld 1335/1, blz. 5 en aux fins du blanchiment de capitaux 1335/1, p.5 et suivantes).
volg.). Zoals dit reeds het geval is voor de bevoegdverklaringen gegeven aan Comme c'est déjà le cas pour les habilitations données au Roi par les
de Koning door de artikelen 8, tweede lid, en 14bis , § 2, tweede lid articles 8, alinéa 2, et 14bis , § 2, alinéa 2 de la loi du 11 janvier
van de wet van 11 januari 1993, wordt er voorgesteld om het advies van 1993, il est proposé d'exiger l'avis de la Cellule de traitement des
de Cel voor financiële informatieverwerking te vragen gezien de informations financières, en raison des compétences spécifiques et de
specifieke bevoegdheden en de ervaring van deze overheid inzake de l'expérience de cette autorité en matière de prévention et de
voorkoming en de bestrijding van het witwassen van kapitaal. détection du blanchiment de capitaux.
Een analoge bepaling is voorzien in artikel L.562-2 Une disposition analogue est prévue à l'article L. 562-2 (disposition
(anti-witwasbepaling) van het Frans Monetair en Financieel Wetboek van anti-blanchiment) du Code monétaire et financier français du 14
14 december 2000, gewijzigd door de wet n° 2001-420 van 15 mei 2001 décembre 2000, modifié par la loi n°2001-420 du 15 mai 2001 relative
betreffende de nieuwe economische reglementeringen. aux nouvelles régulations économiques.
Art. 3 en 4 Art. 3 et 4
Deze bepalingen voeren in artikel 139 van de wet van 6 april 1995 een Ces dispositions introduisent dans l'article 139 de la loi du 6 avril
aantal nieuwe voorwaarden in voor de wisselkantoren die activiteiten 1995 de nouvelles conditions applicables aux bureaux de change qui
van geldtransferten verrichten. exercent une activité de transferts de fonds.
Vooreerst wordt de verplichting ingevoerd voor deze kantoren om een Tout d'abord, les bureaux en question doivent prendre la forme d'une
handelsvennootschap op te richten, waardoor het niet langer mogelijk is voor fysieke personen om een registratie te bekomen. Er wordt voorts een financiële drempel in de vorm van vereisten inzake aanvangskapitaal en eigen vermogen ingevoerd, hetgeen ertoe bijdraagt dat de nodige middelen aanwezig zijn om een aangepaste organisatie met het oog op het voorkomen van het witwassen van geld op te zetten. Het blijft inderdaad de bedoeling dat het toezicht zich louter binnen de witwaspreventie blijft situeren en geenszins van prudentiële aard wordt. Bovendien wordt een verplichte borgtocht ingevoerd die als voorrecht société commerciale, ce qui exclut dorénavant la possibilité pour les personnes physiques de se faire enregistrer pour cette activité. Le projet introduit ensuite un seuil financier sous la forme d'exigences en matière de capital initial et de fonds propres, le but étant de faire en sorte que le bureau dispose des moyens nécessaires pour mettre en place une organisation adéquate afin de prévenir le blanchiment de capitaux. L'intention est, en effet, que le contrôle de cette activité continue à s'exercer dans le cadre de la prévention du blanchiment et ne devienne pas de nature prudentielle. En outre, il est prévu d'imposer le dépôt d'un cautionnement qui
voor de cliënt zou gelden. Deze laatste voorwaarde is geïnspireerd vaudrait comme privilège pour le client. Cette dernière condition
door de regeling die vóór 1990 bestond voor de activiteit van s'inspire du régime qui s'appliquait avant 1990 à l'activité de
deviezenhandel (zie het voormalig artikel 78 van Boek I, Titel V, van commerce des devises (voir l'ancien article 78 du Livre Ier, Titre V,
het Wetboek van Koophandel). Met verwijzing naar deze laatste
bepaling, is de Regering van oordeel uit dat het niet noodzakelijk is du Code de commerce). Se référant à cette dernière disposition, le
om de rang van dit voorrecht te preciseren, zoals de Raad van State Gouvernement n'estime pas nécessaire de préciser le rang de ce
suggereerde. Het bedrag van de borgtocht zal door de Koning worden privilège, comme le suggérait le Conseil d'Etat. Le montant du
bepaald. Het bedrag zou kunnen gekoppeld worden aan de bepaalde cautionnement sera déterminé par le Roi. Ce montant pourrait être lié
maximumsom per cliënt die het voorwerp van een geldoverdracht kan à la somme maximale pouvant, par client, faire l'objet d'un transfert
zijn. de fonds.
De Koning wordt eveneens gemachtigd om het maximumbedrag te bepalen Le Roi est également habilité à déterminer le montant maximum, par
van de transfers die de wisselkantoren per cliënt mogen verrichten. Dergelijke maatregel kan desgevallend worden ingevoerd wanneer dit noodzakelijk is voor het bestrijden van het witwassen van geld. Dat deze maatregel enkel zou gelden voor wisselkantoren en niet voor andere financiële instellingen is verantwoord omwille van de verschillende situatie van de wisselkantoren waarvan het toezichtsregime en de registratie-voorwaarden sterk verschillen van instellingen die aan een volwaardig prudentieel toezicht zijn onderworpen. Om aan de bemerking van de Raad van State te antwoorden, merkt de Regering op dat het ontwerp strookt met het Europese recht. Gezien het statuut van de wisselkantoren noch het toepasselijk recht bij de faling op communautair vlak zijn geharmoniseerd, vormt - vanuit het client, des transferts de fonds effectués par les bureaux de change. Une telle mesure pourrait être introduite si cela s'avérait nécessaire aux fins de la lutte contre le blanchiment de capitaux. Le fait que cette mesure ne s'applique qu'aux bureaux de change et non aux autres établissements financiers se justifie par la situation spécifique des bureaux de change, dont le régime de contrôle et les conditions d'enregistrement diffèrent fortement de ceux des établissements soumis à un contrôle prudentiel à part entière. Pour répondre à la remarque du Conseil d'Etat, le Gouvernement tient à préciser que le projet est bien conforme au droit européen. En l'absence d'harmonisation, au niveau communautaire du statut des bureaux de change et du droit applicable en cas de faillite, le moyen
oogpunt van de bescherming van de cliënt - het opleggen van een le plus adéquat pour atteindre l'objectif de protection de la
borgtocht voor alle in België gevestigde wisselkantoren het meest clientèle consiste à imposer un cautionnement à tous les bureaux de
geschikte middel. Er dient tevens te worden vermeden dat de change établis en Belgique. Par ailleurs, une distorsion de
concurrentie wordt verstoord tussen de Belgische wisselkantoren en de concurrence doit être évitée entre les bureaux de change de droit
in België gevestigde bijkantoren van buitenlandse wisselkantoren. belge et les succursales de bureaux de change étrangers établies en
Aan de betrokken personen wordt een voldoende overgangsperiode gegeven Belgique. Les personnes concernées bénéficient d'une période transitoire
om zich te conformeren aan de nieuwe regelgeving. suffisante pour se conformer à la nouvelle réglementation.
De Minister van Justitie, Le Ministre de la Justice,
M. VERWILGHEN M. VERWILGHEN
De Minister van Financiën, Le Ministre des Finances,
D. REYNDERS D. REYNDERS
_______ _______
Nota's Notes
(1) Report on non-cooperative countries and territories, 14 februari (1) Rapport sur les pays ou territoires non coopératifs, 14 février
2000, http://www.oecd.org/fatf. Voor de lijst van de niet-coöperatieve 2000, http://www.oecd.org/fatf. Pour la liste des pays
landen, zie de web site van de FAG. non-coopératifs, voir liste sur le site internet du GAFI
(2) Review to identify non-cooperative countries and territories: (2) Rapport visant à identifier les pays et territoires non
Increasing the worldwide effectiveness of anti-money laundering coopératifs : Améliorer l'efficacité, au plan mondial, des mesures de
measures, 22 juni 2000, http://www.oecd.org/fatf (3) Financiële instellingen zouden bijzondere aandacht moeten besteden aan de handelsbetrekkingen en verrichtingen met natuurlijke personen en rechtspersonen, met inbegrip vennootschappen en financiële instellingen, gevestigd in landen die de Aanbevelingen van de FAG niet of onvoldoende toepassen. Wanneer deze verrichtingen geen schijnbare economische of geoorloofde oorzaak hebben, zouden hun achtergrond en hun voorwerp in de mate van het mogelijke moeten worden onderzocht; de resultaten van dit onderzoek zouden schriftelijk moeten worden opgesteld, en beschikbaar zijn om controle-, opsporings- en strafautoriteiten, alsook accountants en interne of externe revisoren te helpen. (4) Review to identify non-cooperative countries and territories : Increasing the worldwide effectiveness of anti-money laundering lutte contre le blanchiment, 22 juin 2000, http://www.oecd.org/fatf (3) Les institutions financières devraient porter une attention particulière à leurs relations d'affaires et à leurs transactions avec les personnes physiques et morales, y compris les sociétés ou les institutions financières, résidant dans les pays qui n'appliquent pas ou trop peu les recommandations du GAFI. Lorsque ces transactions n'ont pas de cause économique ou licite apparente, leur arrière-plan et leur objet devraient être établis par écrit, et être disponibles pour aider les autorités de contrôle, de détection et de répression, les commissaires aux comptes et les contrôleurs internes ou externes. (4) Rapport visant à identifier les pays et territoires non coopératifs : Améliorer l'efficacité, au plan mondial, des mesures de
measures, 22 juni 2001, http://www.oecd.org/fatf lutte contre le blanchiment, 22 juin 2001, http://www.oecd.org/fatf
^