Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Ministerieel Besluit van 22/02/1999
← Terug naar "Ministerieel besluit waarbij de technische voorwaarden worden bepaald voor woningen waarvoor een renovatiepremie wordt toegekend krachtens het besluit van de Waalse Regering van 21 januari 1999 tot invoering van een premie voor de renovatie van verbeterbare woningen "
Ministerieel besluit waarbij de technische voorwaarden worden bepaald voor woningen waarvoor een renovatiepremie wordt toegekend krachtens het besluit van de Waalse Regering van 21 januari 1999 tot invoering van een premie voor de renovatie van verbeterbare woningen Arrêté ministériel déterminant les conditions techniques relatives aux logements faisant l'objet d'une prime à la réhabilitation dans le cadre de l'arrêté du Gouvernement wallon du 21 janvier 1999
MINISTERIE VAN HET WAALSE GEWEST MINISTERE DE LA REGION WALLONNE
22 FEBRUARI 1999. - Ministerieel besluit waarbij de technische 22 FEVRIER 1999. - Arrêté ministériel déterminant les conditions
voorwaarden worden bepaald voor woningen waarvoor een renovatiepremie techniques relatives aux logements faisant l'objet d'une prime à la
wordt toegekend krachtens het besluit van de Waalse Regering van 21 réhabilitation dans le cadre de l'arrêté du Gouvernement wallon du 21
januari 1999 tot invoering van een premie voor de renovatie van janvier 1999
verbeterbare woningen
De Minister van Sociale Actie, Huisvesting en Gezondheid, Le Ministre de l'Action sociale, du Logement et de la Santé,
Gelet op de Waalse Huisvestingscode, inzonderheid op artikel 16; Vu le Code wallon du Logement, notamment l'article 16;
Gelet op het besluit van de Waalse Regering van 21 januari 1999 tot Vu l'arrêté du Gouvernement wallon du 21 janvier 1999 instaurant une
invoering van een premie voor de renovatie van verbeterbare woningen, prime à la réhabilitation de logements améliorables, notamment les
inzonderheid op de artikelen 1, 7°, en 6, § 1; articles 1er, 7°, et 6, § 1er;
Gelet op het besluit van de Waalse Regering van 11 februari 1999 Vu l'arrêté du Gouvernement wallon du 11 février 1999 déterminant les
waarbij de gezondheidsnormen, de verbeterbaarheid van de woningen critères de salubrité, le caractère améliorable ou non des logements
alsmede de minimumnormen voor de toekenning van subsidies worden ainsi que les critères minimaux d'octroi des subventions;
bepaald; Gelet op de wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari Vu les lois sur le Conseil d'Etat coordonnées le 12 janvier 1973,
1973, inzonderheid op artikel 3, § 1, gewijzigd bij de wetten van 4 notamment l'article 3, § 1er, modifié par les lois des 4 juillet 1989 et 4 août 1996;
juli 1989 en 4 augustus 1996; Gelet op de dringende noodzakelijkheid, gegrond op de Vu l'urgence motivée par l'entrée en vigueur le 1er mars 1999 du Code
inwerkingtreding, op 1 maart 1999, van de Waalse Huisvestingscode en wallon du Logement et de l'arrêté du Gouvernement wallon du 21 janvier
van het besluit van de Waalse Regering van 21 januari 1999 tot 1999 instaurant une prime à la réhabilitation de logements
invoering van een premie voor de renovatie van verbeterbare woningen; améliorables; Considérant qu'au 1er mars 1999, les demandes de prime devront être
Overwegende dat de aanvragen om premies op 1 maart 1999 behandeld instruites sur base de la nouvelle réglementation, ce qui implique
moeten worden op grond van de nieuwe regelgeving, waarbij de in acht impérativement que les conditions techniques à respecter doivent être
te nemen technische voorwaarden vóór deze datum bepaald moeten worden, définies avant cette date,
Besluit : Arrête :

Artikel 1.Voor de toepassing van dit besluit wordt verstaan onder :

Article 1er.Pour l'application du présent arrêté, il faut entendre

1° vereiste plafondhoogte : 2,30 m voor de dagvertrekken en 2,10 m par : 1° la hauteur sous-plafond requise : 2,30 m pour les pièces
voor de nachtvertrekken en de sanitaire ruimten; d'habitation de jour et 2,10 m pour les pièces d'habitation de nuit et
les locaux sanitaires;
2° nuttige oppervlakte : de oppervlakte afgebakend door de 2° la superficie utile : la superficie mesurée entre les parois
binnenwanden van een kamer, een kamergedeelte of een binnenruimte. intérieures délimitant une pièce, partie de pièce ou espace intérieur.
Wanneer de hoogte van 2,00 m niet bereikt wordt over de gehele Lorsque la hauteur de 2,00 m n'est pas assurée sur toute la surface de
oppervlakte van de kamer, wordt de nuttige oppervlakte berekend als volgt : la pièce, la superficie utile est calculée comme suit :
a) tegen 100 % wanneer de plafondhoogte meer bedraagt dan 2,00 m; a) à 100 % lorsque la hauteur sous plafond est supérieure à 2,00 m;
b) tegen 75 % wanneer de plafondhoogte tussen 1,80 m en 2,00 m b) à 75 % lorsque la hauteur sous plafond est comprise entre 1,80 m et
bedraagt; 2,00 m;
c) tegen 50 % wanneer de plafondhoogte tussen 1,00 m en 1,80 m c) à 50 % lorsque la hauteur sous plafond est comprise entre 1,00 m et
bedraagt; 1,80 m;
d) tegen 0 % wanneer de plafondhoogte minder bedraagt dan 1,00 m. d) à 0 % lorsque la hauteur sous plafond est inférieure à 1,00 m.
De door de trap op de grond ingenomen oppervlakte, die horizontaal L'emprise des escaliers, mesurée horizontalement, est comptabilisée à
wordt gemeten, wordt op iedere verdieping berekend; chaque niveau;
3° woonvertrek : kamer, kamergedeelte of binnenruimte, met 3° la pièce d'habitation : toute pièce, partie de pièce ou espace
intérieur autre que les halls d'entrée, les dégagements, les locaux
uitzondering van de hallen, gangen, sanitaire ruimten, berghokken, sanitaires, les débarras, les caves, les greniers non aménagés, les
kelders, niet ingerichte zolders, onbewoonbare bijgebouwen, garages, annexes non habitables, les garages, les locaux à usage professionnel.
lokalen voor het uitoefenen van een beroep. De lokalen met één van Sont également exclus les locaux qui présentent une des
volgende kenmerken worden eveneens uitgesloten : caractéristiques suivantes :
a) een nuttige oppervlakte of een oppervlakte onder de vereiste a) une superficie utile ou une superficie sous la hauteur requise
hoogte, die kleiner is dan 4 m2; inférieure à 4 m2;
b) horizontale afmetingen die onder 1,50 m blijven liggen; b) une dimension horizontale constamment inférieure à 1,50 m;
c) een vloer op de kelderverdieping gelegen op meer dan 1,50 m onder c) un plancher en sous-sol situé à plus de 1,50 m sous le niveau des
de aangrenzende gronden; terrains adjacents;
d) een totaal gebrek aan natuurlijke verlichting; d) une absence totale d'éclairage naturel;
4° bewoonbare oppervlakte : nuttige oppervlakte van de woonvertrekken; 4° la superficie habitable : la superficie utile des pièces d'habitation;
5° oppervlakte van de vensteropeningen : de oppervlakte die berekend 5° la surface des baies vitrées : la surface calculée comme suit :
wordt als volgt : a) voor de vensters en vensterdeuren : de dagoppervlakte van het a) pour les fenêtres et les portes-fenêtres : la surface de jour de la
buitenmetselwerk; maçonnerie extérieure;
b) voor de koepels of bovenlichten in platdaken : de horizontaal b) pour les coupoles ou lanterneaux situés dans les plates-formes : la
gemeten dagoppervlakte; surface de jour mesurée horizontalement;
c) voor de ramen in het dakwerk en de opgeklampte deuren met een c) pour les châssis de toiture et les portes pleines comportant une
glazen gedeelte : enkel de glazen oppervlakte; partie vitrée : uniquement la surface vitrée;
6° vloeroppervlakte : de oppervlakte afgebakend door de binnenwanden 6° la superficie de plancher : la superficie mesurée entre les parois
van een ruimte, waarbij de hoogte niet aanmerking komt. intérieures délimitant un local sans tenir compte de sa hauteur.

Art. 2.De woningen waarvoor een renovatiepremie wordt aangevraagd,

Art. 2.Les logements faisant l'objet d'une demande de prime à la

moeten ten minste één van de onderstaande ongezondheidsoorzaken réhabilitation doivent présenter au moins une des causes d'insalubrité
vertonen : définies ci-après :
1° Op bouwtechnisch vlak : technische gebreken die één of verscheidene 1° sur le plan physique : l'existence de défauts techniques qui
van de volgende kenmerken aantasten : affectent une ou plusieurs des caractéristiques suivantes :
a) de stabiliteit en de stevigheid van het gebouw op het vlak van a) la stabilité et la solidité de la construction au niveau des
funderingen, dragende buiten- en binnenmuren, dakwerk en
draagconstructies (gebinte, holle balken,|PO) en de fondations, des murs extérieurs et intérieurs portants, de la toiture
doorgangsmogelijkheden op de vloeren; et des supports (gîtage, hourdis,...) des aires de circulation;
b) de waterdichtheid van buitenmuren en kelders, van het dakwerk, het b) l'étanchéité des murs extérieurs et des caves, de la toiture, des
buitenmetselwerk, planken- en tegelvloeren; menuiseries extérieures, des planchers et des carrelages;
c) de natuurlijke verlichting en de verluchting : c) l'éclairage naturel et la ventilation :
1. de natuurlijke verlichting van de woonvertrekken, door een 1. l'éclairage naturel des pièces d'habitation, par une surface de
raamoppervlakte die minder bedraagt dan : baies vitrées inférieure :
- 1/8 of 1/10 van de vloeroppervlakte van het betrokken dagvertrek al - au 1/8ème ou au 1/10ème de celle de la superficie de plancher du
naar gelang dat vertrek al dan niet verlicht wordt door een local de jour considéré, selon que l'éclairage de cette pièce est
vensteropening in een verticale muur; assuré ou non par une baie située dans un mur vertical;
- 1/10 of 1/12 van de vloeroppervlakte van het betrokken nachtvertrek - au 1/10ème ou au 1/12ème de celle de la superficie de plancher du
al naar gelang dat vertrek al dan niet verlicht wordt door een local de nuit considéré, selon que l'éclairage de cette pièce est
vensteropening in een verticale muur; assuré ou non par une baie située dans un mur vertical;
2. de verluchting van de woonvertrekken en sanitaire ruimten door 2. la ventilation des pièces d'habitation et des locaux sanitaires,
onvoldoende rechtstreekse ventilatiemogelijkheden naar de buitenlucht, par une possibilité insuffisante de ventilation directe à l'air libre,
met name : c'est-à-dire :
* voor keukens, badkamers en WC's : verticale leidingen waarvan de * pour les cuisines, salles de bains et w.c. : des canalisations
doorsnede kleiner is dan 75 cm2, of de vensters, roosters of openingen verticales dont la section est inférieure à 75 cm2 ou des fenêtres,
in een buitenwand waarvan de vrije doorsnede in open stand kleiner is grilles ou ouvertures dans une paroi extérieure dont la section libre
dan : en position ouverte est inférieure à :
- 200 cm2 voor keukens; - 200 cm2 pour les cuisines;
- 140 cm2 voor badkamers; - 140 cm2 pour les salles de bains;
- 75 cm2 voor WC's; - 75 cm2 pour les w.c.;
* voor de andere woonvertrekken (woonkamer, slaapkamers...) : * pour les autres pièces d'habitation (séjour, chambres,... ) : des
verluchtingsopeningen (roosters, vensters of andere) waarvan de vrije entrées d'air (grilles, fenêtres ou autres) dont la section libre en
doorsnede in open stand kleiner is dan 8 x Apl cm2. position ouverte est inférieure à 8 x Apl cm2. Dans cette expression,
In deze formule is Apl de in m2 uitgedrukte vloeroppervlakte van het Apl est la superficie de plancher du local exprimée en m2;
lokaal; 3. beide samen door een plafondhoogte van minder dan de vereiste 3. les deux ensemble, par une hauteur sous plafond inférieure à la
hoogte bepaald in artikel 1, 1°; hauteur requise, définie à l'article 1er, 1°;
Opmerking : Een eventuele aanvraag om van deze normen af te wijken, Remarque : une éventuelle demande de dérogation à ces critères doit
wordt aan een rechtvaardigingsverslag van de schatter onderworpen; faire l'objet d'un rapport justificatif de l'estimateur;
d) veiligheid in de woning inzake elektriciteitsinstallatie en d) la sécurité dans le logement, au niveau de l'installation
gasvoorziening, trappen en overlopen, doorgangsmogelijkheden op de électrique et de la distribution de gaz, des escaliers et paliers, des
vloeren, en schoorstenen; aires de circulation et des cheminées;
e) hygiëne inzake watervoorziening, sanitaire installaties en afvoer e) l'hygiène, au niveau de la distribution d'eau, des équipements
van afvalwater; sanitaires et de l'évacuation des eaux usées;
f) de gezondheid van de bewoners, wegens een belangrijke concentratie f) la santé des occupants, en raison de la concentration en radon
van radon (meer dan 400 Bq/m3) in de woonvertrekken van de woning. (plus de 400 Bq/m3`) dans les pièces d'habitation du logement;
2° Op het vlak van de bewoning : de niet-naleving van de hierna 2° sur le plan de l'occupation : le non-respect des normes
bepaalde bewoningsnormen (de in aanmerking genomen samenwonende d'habitation définies ci-après (les cohabitants pris en compte sont
personen zijn uitsluitend ascendenten en afstammelingen van de uniquement les ascendants et les descendants du demandeur et, le cas
aanvrager en, in voorkomend geval, van zijn echtgenote of de persoon échéant, de son conjoint ou de la personne avec laquelle il vit
met wie hij ongehuwd samenwoont) : maritalement) :
a) minimale bewoonbare oppervlakte van de woning : a) superficie habitable minimum du logement :
- voor een woning die door één persoon wordt bewoond : 32 m2; - pour un logement occupé par une seule personne : 32 m2;
- voor een woning die door een (echt)paar wordt bewoond : 38 m2; - pour un logement occupé par un couple : 38 m2;
- de bovenvermelde minimumwaarden worden verhoogd met 6 m2 per - les minima précités sont augmentés de 6 m2 par personne
bijkomende persoon voor wie geen bijkomende slaapkamer wordt vereist,
en met 12 m2 per bijkomende persoon voor wie een bijkomende slaapkamer supplémentaire n'exigeant pas de chambre supplémentaire, et de 12 m2
wordt vereist, op grond van de volgende tabel : par personne supplémentaire exigeant une chambre supplémentaire, selon le tableau suivant :
Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld Pour la consultation du tableau, voir image
Boven 10 bewoners of 5 slaapkamers worden deze waarden verhoogd met 6 Au-delà de 10 occupants ou de 5 chambres, ces valeurs sont majorées de
m2 per bijkomende persoon en met 6 m2 per bijkomende slaapkamer; 6 m2 par personne supplémentaire et de 6 m2 par chambre supplémentaire;
b) dagvertrekken : b) pièces d'habitation de jour :
- een woonkamer; - une salle de séjour;
- een keuken met een nuttige oppervlakte van minstens 4 m2 of, bij - une cuisine d'une superficie utile d'au moins 4 m2 ou, à défaut, un
gebreke hiervan, een speciaal ingerichte kookhoek met verluchting naar coin à cuisiner spécialement aménagé, comportant une aération vers
buiten toe; l'extérieur;
c) minimale bewoonbare oppervlakte van de dagvertrekken : c) superficie habitable minimum des pièces d'habitation de jour :
- voor een woning die door één persoon wordt bewoond : 16 m2; - pour un logement occupé par une seule personne : 16 m2;
- de bovenvermelde minimumwaarde wordt verhoogd met 4 m2 per - le minimum précité est augmenté de 4 m2 par personne supplémentaire,
bijkomende persoon, op grond van de volgende tabel : selon le tableau suivant :
Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld Pour la consultation du tableau, voir image
Boven 10 bewoners worden deze waarden verhoogd met 4 m2 per bijkomende Au-delà de 10 occupants, ces valeurs sont majorées de 4 m2 par
persoon. personne supplémentaire;
d) nachtvertrekken : d) pièces d'habitation de nuit :
- één slaapkamer per alleenstaande persoon of per (echt)paar; - une chambre par personne vivant seule ou par couple;
- één slaapkamer per kind of per groep van twee kinderen van hetzelfde - une chambre par enfant ou par groupe de deux enfants du même sexe
geslacht jonger dan 21 jaar; âgés de moins de 21 ans;
- het betrekken van een slaapkamer door drie kinderen van hetzelfde - l'occupation d'une chambre par trois enfants du même sexe âgés de
geslacht, jonger dan 21 jaar, wordt toegelaten wanneer de grootte van moins de 21 ans est tolérée lorsque la grandeur de la pièce (12 m2
de kamer (minimum 12 m2), de verluchting en indeling ervan dat minimum), son aération et sa disposition permettent cette occupation
mogelijk maken met inachtneming van de voorwaarden inzake hygiëne en comfort; sans nuire aux bonnes conditions d'hygiène et de confort;
- het betrekken van een slaapkamer door twee kinderen van hetzelfde - l'occupation d'une chambre par deux enfants du même sexe dont l'un
geslacht, onder wie ten minste één ouder dan 20 jaar, wordt toegelaten au moins est âgé de plus de 20 ans est tolérée lorsque cette
wanneer deze samenwoning o.m. wegens het klein leeftijdsverschil het cohabitation n'est pas préjudiciable à la vie harmonieuse de ces
harmonisch leefklimaat van deze kinderen niet in het gedrang brengt; enfants, notamment en raison de leur faible différence d'âge;
e) minimale bewoonbare oppervlakte van de nachtvertrekken : e) superficie habitable minimum des pièces d'habitation de nuit :
- bewoning door één persoon : 6,50 m2; - occupation par une personne seule : 6,50 m2;
- bewoning door twee personen : 9 m2; - occupation par deux personnes : 9m2;
f) sanitaire ruimten : f) locaux sanitaires :
- een WC met spoelinrichting die uitsluitend door het gezin gebruikt - un w.c. à chasse à l'usage exclusif du ménage, convenablement aéré
wordt, die goed verlucht is en niet naar een dagvertrek doorloopt; et ne communiquant pas directement avec une pièce d'habitation de jour;
- een badkamer of een goed verluchte waskamer; - une salle de bains ou une salle d'eau convenablement aérée;
g) voor een appartement gelegen in een gebouw met een winkel op de g) pour un appartement situé dans un immeuble comportant un
benedenverdieping : beschikken over een toegang tot het openbaar rez-de-chaussée commercial :
wegennet, die van de winkelruimte gescheiden is. disposer d'un accès à la voirie publique distinct de la partie
Opmerking : Het ongeboren kind komt in aanmerking voor de toepassing commerciale. Remarque : l'enfant à naître est pris en compte pour l'application des
van de onder de punten a), c), d) en e), bedoelde normen. normes visées aux points a), c), d) et e).

Art. 3.De saneringswerken waarvoor een premie toegekend kan worden,

Art. 3.Les travaux d'assainissement pouvant faire l'objet de l'octroi

moeten verplicht één of verscheidene in artikel 2 bepaalde d'une prime doivent obligatoirement remédier à une ou plusieurs causes
ongezondheidfactoren verhelpen, in de lijst van werken voorkomen met d'insalubrité définies à l'article 2, figurer dans la liste des
inachtneming van de hierna bepaalde voorrangsorde. Ieder werk, van ouvrages et respecter l'ordre de priorité fixés ci-après. Chaque
nrs. 1 tot en met 21 in de lijst, moet volledig uitgevoerd zijn om in ouvrage, numéroté de 1 à 21 dans cette liste, doit être exécuté dans
aanmerking te komen. sa totalité pour être pris en considération.
Bovendien moeten alle werken uitgevoerd worden met het oog op een L'ensemble de ces travaux doit viser en outre à une gestion économique
zuinig beheer van het gebouw. De kosten van een voor de berekening van du bâtiment. Le coût d'un ouvrage pris en compte pour le calcul de la
de premie in aanmerking genomen werk kan forfaitair beperkt worden tot prime peut être limité forfaitairement à l'estimation du montant de
het geraamde bedrag van werken die goedkoper zijn dan degene die travaux plus économiques que ceux réalisés mais permettant néanmoins
uitgevoerd zijn, maar de vastgestelde ongezondheidoorzaak wel kunnen de remédier à la cause d'insalubrité constatée.
verhelpen. De werken komen slechts in aanmerking indien ze door Les travaux exécutés par des entreprises ne sont pris en compte que si
geregistreerde ondernemingen van de bouwsector uitgevoerd worden. celles-ci sont des entreprises enregistrées du secteur de la construction.
Wanneer de schatter beoordeelt of bepaalde werken al dan niet in Dans son appréciation de l'opportunité d'accepter ou de refuser
aanmerking kunnen komen, moet hij ook rekening houden met de certains travaux, l'estimateur tient compte également des directives
richtlijnen die het bestuur hem heeft medegedeeld o.m. ter gelegenheid qui lui ont été communiquées par l'administration, notamment lors de
van de door hem bijgewoonde voorlichtingsvergadering. la session d'information qu'il a suivie.
Werken die voor een subsidie in aanmerking komen : Ouvrages subsidiables :
Dakwerk Toiture
1. (Prioriteit 1). Vervanging van de bekleding (minimum 50 % van de 1. (Priorité 1). Remplacement de la couverture (minimum 50 % de la
totale oppervlakte of een gehele dakhelling), met inbegrip van surface totale ou la totalité d'un versant de la toiture), y compris
dakvensters, dakramen en gelijkgestelde elementen (volgens de onder les lucarnes, tabatières et ouvrages assimilés (selon les critères
nr. 4 vastgestelde normen indien de dakverdieping niet in woonvertrek fixés à l'ouvrage 4 si les combles ne sont pas aménagés en pièces
ingericht is). d'habitation).
2. (Prioriteit 1) Aanpassing van het gebinte. 2. (Priorité 1). Appropriation de la charpente.
3. (Prioriteit 1) Vervanging van elk element of elke inrichting voor 3. (Priorité 1). Remplacement de tout élément ou dispositif de
de verzameling en de afvoer van regenwater. collecte et d'évacuation des eaux pluviales.
4. (Prioriteit 2) Installatie van iedere inrichting die voor de 4. (Priorité 2). Installation de tout dispositif assurant l'éclairage
natuurlijke verlichting en/of de verluchting van de niet in naturel et/ou l'aération des combles non aménagés en pièces
woonvertrek ingerichte dakverdieping zorgt (één vensteropening per
helling indien de dakverdieping niet gedeeld is of per lokaal indien d'habitation (une baie par versant si les combles ne sont pas divisés
ze wel gedeeld is). ou par local s'ils le sont).
Muren Murs
5. (Prioriteit 1) Droogmaking van de muren. 5. (Priorité 1). Assèchement des murs.
6. (Prioriteit 1) Versterking van de onstabiele muren of sloping en 6. (Priorité 1). Renforcement des murs instables, ou démolition et
totale wederopbouw van die muren zonder 30 % van de oppervlakte van de reconstruction totale de ces murs, sans pouvoir dépasser 30 % de la
buitenmuren (oppervlakte van vensteropeningen en gemeenschappelijke surface des murs extérieurs (surface des baies et murs mitoyens
muren inbegrepen) te mogen overschrijden. inclus). Menuiseries extérieures
Buitenmetselwerk 7. (Prioriteit 1) Vervanging van het buitenmetselwerk (deuren en 7. (Priorité 1). Remplacement des menuiseries extérieures (portes et
raamwerk), met inbegrip van de beglazing onder voorbehoud dat aan de châssis) y compris le vitrage, sous réserve de satisfaire aux critères
in artikel 2, 1°, c) bepaalde normen wordt voldaan. définis à l'article 2, 1°, c).
Vloeren Sols
8. (Prioriteit 1) Vervanging van de draagconstructies (gebinte, holle 8. (Priorité 1). Remplacement des supports (gîtage, hourdis, etc...)
balken,|PO) en de vloeroppervlakte van één of verscheidene lokalen. des aires de circulation d'un ou de plusieurs locaux.
9. (Prioriteit 2) Vervanging van de vloeroppervlakte en de onderlagen 9. (Priorité 2). Remplacement des aires de circulation et des
van één of verscheidene lokalen, met inbegrip van de plinten. sous-couches d'un ou de plusieurs locaux, y compris les plinthes.
Natuurlijke verlichting en verluchting Eclairage naturel et ventilation
10A. (Prioriteit 2) Natuurlijke verlichting en verluchting van de 10A. (Priorité 2). Eclairage naturel, et ventilation des pièces
woonvertrekken, met uitzondering van de keukens : conformiteit met de d'habitation autres que les cuisines : mise en conformité aux critères
in artikel 2, 1°, c), bepaalde normen. définis à l'article 2, 1°, c).
10B. (Prioriteit 1) Verluchting van de keukens en sanitaire ruimten : 10B. (Priorité 1). Ventilation des cuisines et des locaux sanitaires :
conformiteit met de in artikel 2, 1°, c), bepaalde normen. mise en conformité aux critères définis à l'article 2, 1°, c), 2.
Veiligheid Sécurité
11. (Prioriteit 1) Aanpassing van de elektriciteits- en/of gasinstallatie, met uitzondering van de vervanging van verwarmingsapparaten of van toestellen voor de productie van warm water, en installatiegedeelten die niet noodzakelijk zijn voor een minimumcomfort (telefoon, kabeltelevisie, buitenverlichting,|PO). 12. (Prioriteit 1) Vervanging van de binnentrap, met inbegrip van de vereiste bijbehorende werken. 13. (Prioriteit 1) Overtrekken van schachten van schoorstenen, met inbegrip van herstelling of wederopbouw van de schoorsteentoppen en aanvullende onderdelen. Hygiëne 14. (Prioriteit 2) Plaatsing van een tappunt voor drinkwater boven de gootsteen in de keuken. 15. (Prioriteit 1) Plaatsing van een inrichting voor de afvoer van afvalwater of totale vervanging van de bestaande inrichting, overeenkomstig de ter zake geldende voorschriften. 16. (Prioriteit 1) Plaatsing van een eerste WC met spoelinrichting, die aangesloten is op de openbare riolering of op een afvoersysteem overeenkomstig de ter zake geldende voorschriften. De WC dient in een verlucht lokaal te staan dat enkel via een sas naar een dagvertrek doorloopt. 17. (Prioriteit 2) Plaatsing van een eerste badkamer. Overbewoning 11. (Priorité 1). Appropriation de l'installation électrique et/ou de gaz, non compris le remplacement des appareils de chauffage ou de production d'eau chaude ni les parties de l'installation non nécessaires à un confort minimum (téléphone, télédistribution, éclairage extérieur,...). 12. (Priorité 1). Remplacement d'escalier intérieur, y compris travaux annexes indispensables. 13. (Priorité 1). Gainage de corps de cheminée, y compris restauration, reconstruction ou démolition des souches et accessoires. Hygiène 14. (Priorité 2). Installation d'un point d'eau potable sur évier dans la cuisine. 15. (Priorité 1) Installation d'un système d'égouttage des eaux usées, ou remplacement total du système existant, en conformité avec les prescriptions réglementaires applicables en la matière. 16. (Priorité 1). Installation d'un premier w.c. à chasse raccordé à l'égout public ou à un système d'évacuation et de traitement conforme aux prescriptions réglementaires applicables en la matière. Le wc. doit être situé dans un local aéré ne pouvant communiquer avec une pièce d'habitation de jour que par l'intermédiaire d'un sas. 17. (Priorité 2). Installation d'une première salle de bains. Surpeuplement
18. (Prioriteit 1) Vergrotings- of verbouwingswerken om aan de in 18. (Priorité 1). Travaux d'agrandissement ou d'aménagement en vue de
artikel 2, 2°, bepaalde normen te voldoen zonder dat de daaruit satisfaire aux critères définis à l'article 2, 2°, sans toutefois que
voortvloeiende bewoonbare oppervlakte meer dan 30 % groter is dan de la superficie habitable résultante ne puisse dépasser de plus de 30 %
minimale bewoonbare oppervlakte, en voor zover de aanvankelijke bewoonbare oppervlakte meer bedraagt dan de helft van de minimale bewoonbare oppervlakte, zoals in dezelfde normen bepaald. In het verslag moet de schatter de geplande werken nader bepalen en aantonen dat de woning overbewoond is op grond van een onvoldoende bewoonbare oppervlakte en/of het gebrek aan onontbeerlijk geachte woonvertrekken. Deze werken komen niet in aanmerking wanneer de aanvrager zich ertoe verbindt de woning te verhuren, behalve indien de woning niet aan de in artikel 2, 2°, bepaalde minimumvoorwaarde beantwoordt (32 m2). Opmerking : Het betrekken van een slaapkamer door twee kinderen van hetzelfde geslacht, jonger dan 21 jaar, vormt krachtens artikel 2 geen ongezondheidoorzaak. Indien de aanvrager echter van mening is dat deze samenwoning o.m. wegens het klein leeftijdsverschil of de handicap van één van beiden het harmonisch leefklimaat van deze kinderen in het gedrang brengt, kan de inrichting van een bijkomende slaapkamer in aanmerking komen als afwijking die aan het bestuur ter beoordeling wordt voorgelegd en op grond van een met redenen omkleed verslag. Toegang la superficie habitable minimum, et pour autant que la superficie habitable initiale soit supérieure à la moitié de la superficie habitable minimum telle que définie dans ces mêmes critères. L'estimateur doit détailler dans le rapport d'estimation les travaux envisagés et y démontrer le surpeuplement du logement, dû à l'insuffisance de superficie habitable et/ou à l'absence de certains locaux d'habitation jugés indispensables. Ces travaux ne sont pas pris en considération quand le demandeur s'engage à donner le logement en location, sauf si le logement ne respecte pas la norme minimum minimorum définie à l'article 2, 2° (32 m2). Remarque : la cohabitation dans une même chambre de deux enfants du même sexe âgés de moins de 21 ans ne constitue pas une cause d'insalubrité en fonction de l'article 2. Si le demandeur estime toutefois que cette situation est préjudiciable à une vie harmonieuse des enfants, en raison de leur différence d'âge ou du handicap de l'un d'entre eux par exemple, l'aménagement d'une chambre supplémentaire peut être pris en compte, à titre dérogatoire laissé à l'appréciation de l'administration, sur base d'un rapport motivé de l'estimateur. Accès
19. (Prioriteit 2) Aanleg van een toegang tot het openbaar wegennet, 19. (Priorité 2). Aménagement d'un accès à la voirie publique distinct
die van de winkelruimte gescheiden is. de la partie commerciale.
Huiszwam Mérule
20. (Prioriteit 1) Alle werken om de huiszwam of andere zwammen met 20. (Priorité 1). Tous travaux de nature à éliminer la mérule ou tout
gelijksoortige effecten weg te werken, door vervanging of behandeling champignon aux effets analogues, par remplacement ou traitement des
van de aangetaste onroerende elementen. éléments immeubles attaqués.
Radon Radon
21. (Prioriteit 2) Plaatsing van elk toestel voor de ventilatie met de 21. (Priorité 2). Installation de tout dispositif assurant la
buitenlucht van kelders en/of ventilatieholten (aanleg van kelderramen of plaatsing van een systeem voor gedwongen luchtverversing). Isolatie Opmerking : Isolatiewerken komen slechts in aanmerking indien zij betrekking hebben op één van bovenvermelde werken die voor een premie in aanmerking komen.

Art. 4.Wanneer de aanvrager zich ertoe verbindt de woning te verhuren of kosteloos ter beschikking te stellen van een bloed- of aanverwante, moeten alle werken die in de in artikel 3 bedoelde lijst voorkomen en nodig zijn om de ongezondheidoorzaken te verhelpen, verplicht

ventilation à l'air libre des caves et/ou vides ventilés (aménagement de soupiraux ou installation d'un système de ventilation forcée). Isolation Remarque : Des travaux d'isolation ne sont pris en compte que s'ils sont liés à un des ouvrages précités, admissible au bénéfice de la prime.

Art. 4.Dans le cas où le demandeur s'engage à donner le logement en location ou à le mettre à titre gratuit à la disposition d'un parent ou allié, l'ensemble des ouvrages figurant dans la liste de l'article 3, nécessaires pour supprimer les causes d'insalubrité existant dans le logement, doivent obligatoirement être exécutés, à l'exception des

uitgevoerd worden, met uitzondering van de werken nrs. 4, 10A, 17 en 21. ouvrages numérotés 4, 10A, 17 et 21.

Art. 5.Specifieke werken in lokalen die niet voor bewoning bestemd

Art. 5.La prise en compte de travaux spécifiques à des locaux à usage

zijn, kunnen onder bepaalde voorwaarden krachtens artikel 6, § 1, 4e non résidentiel, admise sous certaines conditions par l'article 6, § 1er,
lid, van het besluit van de Waalse Regering van 21 januari 1999, in alinéa 4 de l'arrêté du Gouvernement wallon du 21 janvier 1999, est
aanmerking komen voor werken in het dakwerk, in de muren, in het autorisée pour les ouvrages relatifs à la toiture, aux murs, aux
buitenmetselwerk (met uitzondering van de garagedeuren) en in de menuiseries extérieures (à l'exclusion des portes de garage) et à
elektriciteitsinstallatie. l'installation électrique.

Art. 6.De uitvoering van werken die krachtens de regelgeving niet

Art. 6.L'exécution de travaux non subsidiables aux termes de la

voor een subsidie in aanmerking komen (aangevatte werken,
gemeenschappelijke werken voor verscheidene woningen wanneer ze réglementation (ouvrages entamés, travaux communs à plusieurs
uitgesloten zijn,|PO), kan vereist worden bij het opmaken van de logements quand ils sont exclus,...) peut être exigée lors de
verklaring omtrent de voltooiing van de werken indien de aanwezigheid l'établissement de la déclaration d'achèvement des travaux si la
van de te verhelpen ongezondheidfactor onverenigbaar is met de regels présence du facteur d'insalubrité auquel ils doivent remédier est
voor de toekenning van de premie, o.m. wat de inachtneming van de incompatible avec les règles d'octroi de la prime, notamment en ce qui
voorrangsorde betreft. concerne le respect des priorités.

Art. 7.Dit besluit treedt in werking op 1 maart 1999.

Art. 7.Le présent arrêté entre en vigueur le 1er mars 1999.

Namen, 22 februari 1999. Namur, le 22 février 1999,
W. TAMINIAUX W. TAMINIAUX
^