Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Koninklijk Besluit van 25/03/2018
← Terug naar "Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend wordt verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst van 28 juni 2017, gesloten in het Paritair Comité voor het vermakelijkheidsbedrijf, betreffende de uitvoering van de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 103, gesloten op 27 juni 2012 in de Nationale Arbeidsraad en gewijzigd door de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 103ter, tot invoering van een stelsel van tijdskrediet, loopbaanvermindering en landingsbanen "
Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend wordt verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst van 28 juni 2017, gesloten in het Paritair Comité voor het vermakelijkheidsbedrijf, betreffende de uitvoering van de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 103, gesloten op 27 juni 2012 in de Nationale Arbeidsraad en gewijzigd door de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 103ter, tot invoering van een stelsel van tijdskrediet, loopbaanvermindering en landingsbanen Arrêté royal rendant obligatoire la convention collective de travail du 28 juin 2017, conclue au sein de la Commission paritaire du spectacle, relative à l'exécution de la convention collective de travail n° 103, conclue le 27 juin 2012 au sein du Conseil national du travail et modifiée par la convention collective de travail n° 103ter, instaurant un système de crédit-temps, de diminution de carrière et d'emplois de fin de carrière
FEDERALE OVERHEIDSDIENST WERKGELEGENHEID, ARBEID EN SOCIAAL OVERLEG SERVICE PUBLIC FEDERAL EMPLOI, TRAVAIL ET CONCERTATION SOCIALE
25 MAART 2018. - Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend wordt 25 MARS 2018. - Arrêté royal rendant obligatoire la convention
verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst van 28 juni 2017, collective de travail du 28 juin 2017, conclue au sein de la
gesloten in het Paritair Comité voor het vermakelijkheidsbedrijf,
betreffende de uitvoering van de collectieve arbeidsovereenkomst nr. Commission paritaire du spectacle, relative à l'exécution de la
103, gesloten op 27 juni 2012 in de Nationale Arbeidsraad en gewijzigd convention collective de travail n° 103, conclue le 27 juin 2012 au
sein du Conseil national du travail et modifiée par la convention
door de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 103ter, tot invoering van collective de travail n° 103ter, instaurant un système de
een stelsel van tijdskrediet, loopbaanvermindering en landingsbanen crédit-temps, de diminution de carrière et d'emplois de fin de
(1) carrière (1)
FILIP, Koning der Belgen, PHILIPPE, Roi des Belges,
Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet. A tous, présents et à venir, Salut.
Gelet op de wet van 5 december 1968 betreffende de collectieve Vu la loi du 5 décembre 1968 sur les conventions collectives de
arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités, inzonderheid op artikel travail et les commissions paritaires, notamment l'article 28;
28; Gelet op het verzoek van het Paritair Comité voor het Vu la demande de la Commission paritaire du spectacle;
vermakelijkheidsbedrijf;
Op de voordracht van de Minister van Werk, Sur la proposition du Ministre de l'Emploi,
Hebben Wij besloten en besluiten Wij : Nous avons arrêté et arrêtons :

Artikel 1.Algemeen verbindend wordt verklaard de als bijlage

Article 1er.Est rendue obligatoire la convention collective de

overgenomen collectieve arbeidsovereenkomst van 28 juni 2017, gesloten travail du 28 juin 2017, reprise en annexe, conclue au sein de la
in het Paritair Comité voor het vermakelijkheidsbedrijf, betreffende
de uitvoering van de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 103, gesloten Commission paritaire du spectacle, relative à l'exécution de la
op 27 juni 2012 in de Nationale Arbeidsraad en gewijzigd door de convention collective de travail n° 103, conclue le 27 juin 2012 au
sein du Conseil national du travail et modifiée par la convention
collectieve arbeidsovereenkomst nr. 103ter, tot invoering van een collective de travail n° 103ter, instaurant un système de
stelsel van tijdskrediet, loopbaanvermindering en landingsbanen. crédit-temps, de diminution de carrière et d'emplois de fin de carrière.

Art. 2.De minister bevoegd voor Werk is belast met de uitvoering van

Art. 2.Le ministre qui a l'Emploi dans ses attributions est chargé de

dit besluit. l'exécution du présent arrêté.
Gegeven te Brussel, 25 maart 2018. Donné à Bruxelles, le 25 mars 2018.
FILIP PHILIPPE
Van Koningswege : Par le Roi :
De Minister van Werk, Le Ministre de l'Emploi,
K. PEETERS K. PEETERS
_______ _______
Nota Note
(1) Verwijzing naar het Belgisch Staatsblad : (1) Référence au Moniteur belge :
Wet van 5 december 1968, Belgisch Staatsblad van 15 januari 1969. Loi du 5 décembre 1968, Moniteur belge du 15 janvier 1969.
Bijlage Annexe
Paritair Comité voor het vermakelijkheidsbedrijf Commission paritaire du spectacle
Collectieve arbeidsovereenkomst van 28 juni 2017 Convention collective de travail du 28 juin 2017
Uitvoering van de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 103, gesloten op Exécution de la convention collective de travail n° 103, conclue le 27
27 juni 2012 in de Nationale Arbeidsraad en gewijzigd door de juin 2012 au sein du Conseil national du travail et modifiée par la
collectieve arbeidsovereenkomst nr. 103ter, tot invoering van een convention collective de travail n° 103ter, instaurant un système de
stelsel van tijdskrediet, loopbaanvermindering en landingsbanen crédit-temps, de diminution de carrière et d'emplois de fin de
(Overeenkomst geregistreerd op 2 augustus 2017 onder het nummer carrière (Convention enregistrée le 2 août 2017 sous le numéro
140757/CO/304) 140757/CO/304)

Artikel 1.Deze collectieve arbeidsovereenkomst wordt gesloten ter

Article 1er.La présente convention collective de travail est conclue

uitvoering van de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 103, tot en exécution de la convention collective de travail n° 103, instaurant
invoering van een stelsel van tijdskrediet, loopbaanvermindering en un système de crédit-temps, de diminution de carrière et d'emplois de
landingsbanen, gesloten op 27 juni 2012 in de Nationale Arbeidsraad fin de carrière, conclue le 27 juin 2012 au sein du Conseil national
(collectieve arbeidsovereenkomst nr. 103 van de Nationale Arbeidsraad) du travail (convention collective de travail n° 103 du Conseil
(koninklijk besluit van 25 augustus 2012, Belgisch Staatsblad van 31 national du travail) (arrêté royal du 25 août 2012, Moniteur belge du
augustus 2012) en van het koninklijk besluit van 30 december 2014 tot 31 août 2012) et de l'arrêté royal du 30 décembre 2014 modifiant
wijziging van het koninklijk besluit van 12 december 2001 genomen ter l'arrêté royal du 12 décembre 2001 pris en exécution du chapitre IV de
uitvoering van hoofdstuk IV van de wet van 10 augustus 2001 la loi du 10 août 2001 relative à la conciliation entre l'emploi et la
betreffende de verzoening van werkgelegenheid en kwaliteit van het qualité de vie concernant le système du crédit-temps, de la diminution
leven betreffende het stelsel van tijdskrediet, loopbaanvermindering
en vermindering van de arbeidsprestaties tot een halftijdse de carrière et de la réduction des prestations de travail à mi-temps,
betrekking, Belgisch Staatsblad van 31 december 2014. Moniteur belge du 31 décembre 2014.

Art. 2.§ 1. Deze collectieve arbeidsovereenkomst is van toepassing op

Art. 2.§ 1er. La présente convention collective de travail s'applique

alle werkgevers en werknemers die ressorteren onder het Paritair à l'ensemble des employeurs et travailleurs ressortissant à la
Comité voor het vermakelijkheidsbedrijf. Commission paritaire du spectacle.
Onder "werknemers" wordt verstaan : het mannelijk en vrouwelijk Par "travailleurs", on entend : le personnel ouvrier et employé, tant
werklieden- en bediendepersoneel. masculin que féminin.
§ 2. Ter uitvoering van artikel 2, § 3 van de collectieve § 2. En exécution de l'article 2, § 3 de la convention collective de
arbeidsovereenkomst nr. 103 van de Nationale Arbeidsraad, kunnen het travail n° 103 du Conseil national du travail, le personnel de
directiepersoneel en het leidinggevend personeel, zoals bepaald in het direction et le personnel dirigeant, tels que définis dans le cadre
kader van de sociale verkiezingen, de rechten genieten die des élections sociales, peuvent bénéficier des droits découlant de la
voortvloeien uit de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 103 van de convention collective de travail n° 103 du Conseil national du travail
Nationale Arbeidsraad en uit deze collectieve arbeidsovereenkomst, met et de la présente convention collective de travail, moyennant accord
het akkoord van de werkgever. de l'employeur.

Art. 3.Tijdskrediet met motief

Art. 3.Crédit-temps avec motif

§ 1. De in artikel 2 bedoelde werknemers hebben recht op een voltijds § 1er. Les travailleurs visés à l'article 2 ont droit à un
tijdskrediet, halftijdse of 1/5de loopbaanvermindering, overeenkomstig crédit-temps à temps plein ou à une diminution de carrière à mi-temps
volgende modaliteiten : a) Om voor hun kind te zorgen tot de leeftijd van acht jaar; in geval ou d'1/5ème selon les modalités suivantes :
van adoptie kan de schorsing van de arbeidsprestaties of vermindering a) Pour prendre soin de leur enfant jusqu'à l'âge de 8 ans; en cas
van de arbeidsprestaties aanvangen vanaf de inschrijving in het d'adoption, la suspension ou la diminution des prestations de travail
bevolkings- of het vreemdelingenregister van de gemeente waar de peut débuter à partir de l'inscription au registre de la population ou
werknemer zijn woonplaats heeft : maximaal 15 maanden voltijdse des étrangers de la commune où le travailleur est domicilié : une
loopbaanvermindering, 26 maanden halftijdse loopbaanvermindering en diminution de carrière à temps plein de maximum 15 mois, de 26 mois de
maximaal 51 maanden 1/5-tijdse loopbaanvermindering. diminution de carrière à mi-temps ou de 51 mois de crédit-temps 1/5ème.
Deze periode moet worden opgenomen per minimumperiode van 3 maanden Cette période doit être prise par période minimale de 3 mois lorsqu'il
als het een voltijds tijdskrediet of halftijdse loopbaanvermindering s'agit d'un crédit-temps à temps plein ou d'une diminution de carrière
betreft en per minimumperiode van 6 maanden als het een 1/5de à mi-temps et par période minimale de 6 mois lorsqu'il s'agit d'une
loopbaanvermindering betreft. diminution de carrière d'1/5ème.
De periode waarvoor de schorsing of de vermindering van de La période pour laquelle la suspension ou la réduction des prestations
arbeidsprestaties werd gevraagd of de periode waarvoor de verlenging de travail a été demandée ou la période pour laquelle la prolongation
werd gevraagd, moet aanvangen vóór het tijdstip waarop het kind acht a été demandée doit débuter avant le moment où l'enfant atteint l'âge
jaar wordt. de huit ans.
De werknemer verstrekt aan de werkgever uiterlijk op het ogenblik Le travailleur fournit à l'employeur, au plus tard au moment où la
waarop de schorsing of de vermindering van de arbeidsprestaties suspension ou la réduction des prestations de travail prend cours, le
ingaan, het document of de documenten tot staving van de gebeurtenis ou les documents attestant de l'évènement qui ouvre le droit prévu à
die het recht doet ontstaan, zoals bepaald in artikel 3, § 1, a); l'article 3, § 1er, a);
b) Voor het verlenen van palliatieve verzorging, zoals gedefinieerd in b) Pour l'octroi de soins palliatifs, tels que définis à l'article
artikel 100bis, § 2 van de herstelwet van 22 januari 1985 : maximaal 100bis, § 2 de la loi de redressement du 22 janvier 1985 : une
51 maanden voltijdse, halftijdse of 1/5-tijdse loopbaanvermindering. diminution de carrière à temps plein, mi-temps ou de 1/5ème temps pendant 51 mois au maximum.
Deze periode moet worden opgenomen per minimumperiode van één maand en Cette période doit être prise par période minimale d'un mois et peut,
kan per patiënt met één maand worden verlengd. par patient, être prolongée d'un mois.
De werknemer verstrekt aan de werkgever uiterlijk op het ogenblik Le travailleur fournit à l'employeur, au plus tard au moment où la
waarop de schorsing of de vermindering van de arbeidsprestaties suspension ou la réduction des prestations de travail prend cours, une
ingaan, een attest afgeleverd door de behandelende geneesheer van de attestation délivrée par le médecin traitant de la personne qui
persoon die palliatieve verzorging behoeft en waaruit blijkt dat de nécessite des soins palliatifs, dont il ressort que le travailleur a
werknemer zich bereid heeft verklaard deze palliatieve verzorging te déclaré être disposé à donner ces soins palliatifs, sans que
verlenen, zonder dat hierbij de identiteit van de patiënt wordt l'identité du patient y soit mentionnée. Si le travailleur souhaite
vermeld. In geval de werknemer wenst gebruik te maken van de faire usage de la prolongation d'un mois de la période, il doit à
verlenging van de periode met één maand, dient hij opnieuw een
dergelijk attest af te leveren aan de werkgever; nouveau fournir la même attestation à l'employeur;
c) Voor het verlenen van bijstand of verzorging aan een zwaar ziek c) Pour l'assistance ou l'octroi de soins à un membre du ménage ou de
gezins- of familielid zoals gedefinieerd in de artikelen 3 en 4 van la famille gravement malade, tel que défini aux articles 3 et 4 de
het koninklijk besluit van 10 augustus 1998 tot invoering van een l'arrêté royal du 10 août 1998 instaurant un droit à l'interruption de
recht op loopbaanonderbreking voor bijstand of verzorging van een carrière pour l'assistance ou l'octroi de soins à un membre du ménage
ou de la famille gravement malade : une diminution de carrière à
zwaar ziek gezins- of familielid : maximaal 51 maanden voltijdse, temps-plein, mi-temps ou de 1/5ème temps pendant 51 mois au maximum.
halftijdse of 1/5-tijdse loopbaanvermindering. Cette période peut seulement être prise par période minimale d'un mois
Deze periode kan enkel worden opgenomen per minimumperiode van één et par période maximale de trois mois.
maand en een maximumperiode van drie maanden. Le travailleur fournit à l'employeur, au plus tard au moment où la
De werknemer verstrekt aan de werkgever uiterlijk op het ogenblik suspension ou la réduction des prestations de travail prend cours, une
waarop de schorsing of de vermindering van de arbeidsprestaties attestation délivrée par le médecin traitant du membre du ménage ou du
ingaan, een attest afgeleverd door de behandelende geneesheer van het membre de la famille gravement malade, dont il ressort que le
zwaar ziek gezins- of familielid waaruit blijkt dat de werknemer zich travailleur a déclaré être disposé à assister ou à donner des soins à
bereid heeft verklaard bijstand of verzorging te verlenen aan de zwaar la personne gravement malade et sur laquelle le médecin traitant
zieke persoon en waarop de behandelende arts aanduidt of de indique si les besoins en matière de soins requièrent effectivement
zorgbehoefte daadwerkelijk een voltijdse, halftijdse of 1/5de une interruption ou une diminution de carrière à temps plein, à
onderbreking of loopbaanvermindering behoeft, naast de eventuele mi-temps ou d'1/5ème, à côté de l'éventuelle assistance
professionele ondersteuning waarop het gezins- of familielid kan professionnelle dont le membre du ménage ou de la famille peut
rekenen; bénéficier;
d) Om zorg te dragen voor hun kind met een handicap tot de leeftijd d) Pour l'octroi de soins prodigués à leur enfant handicapé jusqu'à
van 21 jaar : maximaal 51 maanden voltijdse, halftijdse of 1/5-tijdse l'âge de 21 ans : une diminution de carrière à temps plein, mi-temps
loopbaanvermindering. ou de 1/5ème temps pendant 51 mois au maximum.
Deze periode moet worden opgenomen per minimumperiode van 3 maanden Cette période doit être prise par période minimale de 3 mois lorsqu'il
als het een voltijds tijdskrediet of halftijdse loopbaanvermindering s'agit d'un crédit-temps à temps plein ou d'une diminution de carrière
betreft en per minimumperiode van 6 maanden als het een 1/5de à mi-temps et par période minimale de 6 mois lorsqu'il s'agit d'une
loopbaanvermindering betreft. diminution de carrière d'1/5ème.
De periode waarvoor de schorsing of de vermindering van de La période pour laquelle la suspension ou la réduction des prestations
arbeidsprestaties werd gevraagd of de periode waarvoor de verlenging de travail a été demandée ou la période pour laquelle la prolongation
werd gevraagd, moet aanvangen vóór het tijdstip waarop het kind 21 jaar wordt. a été demandée doit débuter avant le moment où l'enfant atteint l'âge de 21 ans.
De werknemer verstrekt aan de werkgever uiterlijk op het ogenblik
waarop de schorsing of de vermindering van de arbeidsprestaties Le travailleur fournit à l'employeur, au plus tard au moment où la
ingaan, een attest dat de lichamelijke of geestelijke ongeschiktheid suspension ou la réduction des prestations de travail prend cours, une
van ten minste 66 pct. aantoont of de aandoening die leidt tot een attestation de l'incapacité physique ou mentale d'au moins 66 p.c. ou
erkenning van minstens 4 punten in pijler 1 van de medisch-sociale de l'affection qui a pour conséquence qu'au moins 4 points sont
schaal in de zin van de regelgeving met betrekking tot de reconnus dans le pilier 1 de l'échelle médico-sociale au sens de la
kinderbijslag; réglementation relative aux allocations familiales;
e) Voor het verlenen van bijstand of verzorging aan hun minderjarig e) Pour l'assistance ou l'octroi de soins à leur enfant mineur
zwaar ziek kind of aan een minderjarig zwaar ziek kind dat gezinslid gravement malade ou à un enfant mineur gravement malade considéré
is zoals gedefinieerd in artikel 4 van het koninklijk besluit van 10 comme membre du ménage, tel que défini à l'article 4 de l'arrêté royal
augustus 1998 tot invoering van een recht op loopbaanonderbreking voor du 10 août 1998 instaurant un droit à l'interruption de carrière pour
l'assistance ou l'octroi de soins à un membre du ménage ou de la
bijstand of verzorging van een zwaar ziek gezins- of familielid : famille gravement malade : une diminution de carrière à temps plein,
maximaal 51 maanden voltijdse, halftijdse of 1/5-tijdse loopbaanvermindering. Deze periode moet worden opgenomen per minimumperiode van één maand en maximumperiode van drie maanden. De periode waarvoor de schorsing of de vermindering van de arbeidsprestaties werd gevraagd of de periode van verlenging wordt gevraagd, moet aanvangen vóór het tijdstip waarop het kind meerderjarig wordt. De werknemer verstrekt aan de werkgever uiterlijk op het ogenblik waarop de schorsing of de vermindering van de arbeidsprestaties ingaan, een attest afgeleverd door de behandelende geneesheer van hun mi-temps ou de 1/5ème temps pendant 51 mois au maximum. Cette période doit être prise par période minimale d'un mois et par période maximale de trois mois. La période pour laquelle la suspension ou la réduction des prestations de travail a été demandée ou la période pour laquelle la prolongation a été demandée doit débuter avant le moment où l'enfant atteint l'âge de la majorité. Le travailleur fournit à l'employeur, au plus tard au moment où la suspension ou la réduction des prestations de travail prend cours, une attestation délivrée par le médecin traitant de son enfant mineur
of het minderjarig zwaar ziek kind waaruit blijkt dat de werknemer gravement malade ou de l'enfant mineur gravement malade, dont il
zich bereid heeft verklaard bijstand of verzorging te verlenen aan de ressort que le travailleur a déclaré être disposé à assister ou à
zwaar zieke persoon. donner des soins à la personne gravement malade.
§ 2. De in artikel 2 bedoelde werknemers hebben recht op maximaal 12 § 2. Les travailleurs visés à l'article 2 ont droit à un crédit-temps
maanden voltijdse loopbaanvermindering; maximaal 18 maanden halftijdse à temps plein pendant 12 mois au maximum ou à une diminution de
loopbaanvermindering en maximaal 36 maanden 1/5-tijdse carrière à mi-temps pendant 18 mois au maximum ou d'1/5ème pendant 36
loopbaanvermindering voor het volgen van een opleiding. mois au maximum pour suivre une formation.
Deze periode moet worden opgenomen per minimumperiode van 3 maanden Cette période doit être prise par période minimale de trois mois
als het een voltijds tijdskrediet of halftijdse loopbaanvermindering lorsqu'il s'agit d'un crédit-temps à temps plein ou d'une diminution
betreft en per minimumperiode van 6 maanden als het een 1/5de de carrière à mi-temps et par période minimale de 6 mois lorsqu'il
loopbaanvermindering betreft.
De werknemer verstrekt aan de werkgever uiterlijk op het ogenblik s'agit d'une diminution de carrière d'1/5ème.
waarop de schorsing of de vermindering van de arbeidsprestaties Le travailleur fournit à l'employeur, au plus tard au moment où la
ingaan, het bewijs dat hij zijn arbeidsprestaties schorst of suspension ou la réduction des prestations de travail prend cours, la
vermindert : preuve qu'il suspend ou réduit ses prestations de travail :
- om een door de gemeenschappen of de sector erkende opleiding te - pour suivre une formation reconnue par les communautés ou par le
volgen die minstens 360 uren of 27 studiepunten per jaar of 120 uren secteur, comptant au moins 360 heures ou 27 crédits par an ou 120
of 9 studiepunten per schooltrimester of per ononderbroken periode van heures ou 9 crédits par trimestre scolaire ou par période
drie maanden telt; ininterrompue de trois mois;
- om onderwijs te volgen verstrekt in een centrum voor basiseducatie - pour suivre un enseignement prodigué dans un centre d'éducation de
of een opleiding gericht op het behalen van een diploma of base ou une formation axée sur l'obtention d'un diplôme ou d'un
getuigschrift van secundair onderwijs, waarbij de grens wordt certificat d'enseignement secondaire, pour lesquels la limite est
vastgesteld op 300 uren per jaar of 100 uren per schooltrimester of fixée à 300 heures par an ou 100 heures par trimestre scolaire ou par
per ononderbroken periode van drie maanden. période ininterrompue de trois mois.
La communauté ou l'institution de formation atteste sur la preuve que
De gemeenschap of de opleidingsinstelling bevestigt op het bewijs dat le travailleur est valablement inscrit à une formation de cette durée
de werknemer geldig is ingeschreven voor een opleiding met deze ou de cette importance. Le travailleur doit introduire auprès de
tijdsduur of omvang. Binnen de 20 kalenderdagen na elk kwartaal moet l'employeur, dans les 20 jours civils après chaque trimestre, une
de werknemer bij de werkgever een attest indienen dat het bewijs attestation qui fournit la preuve d'une présence régulière à la
levert van regelmatige aanwezigheid van opleiding in dat kwartaal. De formation dans le courant du trimestre. Les jours de congé scolaire
dagen schoolvakantie in de loop van of aansluitend op een periode van pendant la période de formation ou qui suivent cette période, sont
opleiding worden gelijkgesteld met regelmatige aanwezigheid bij een assimilés à des jours de présence régulière à une formation. La
opleiding. Regelmatige aanwezigheid betekent dat de werknemer niet présence régulière signifie que le travailleur ne peut pas s'absenter
meer dan één tiende van de duur van de opleiding in dat kwartaal irrégulièrement pendant plus d'un dixième de la durée de la formation
ongewettigd afwezig mag zijn. dans le courant du trimestre.
§ 3. Het recht op tijdskrediet zoals bedoeld in § 1, a), b) en c) en §
2 kan niet worden opgenomen in combinatie met een niet-toegelaten § 3. Le droit au crédit-temps visé au § 1er, a), b) et c) et au § 2 ne
peut pas être pris en combinaison avec une activité salariée ou
bezoldigde of zelfstandige activiteit die de werknemer aanvangt of indépendante non autorisée que le travailleur entame ou élargit.
uitbreidt. § 4. De collectieve arbeidsovereenkomsten die, vóór de § 4. Les conventions collectives de travail qui ont été conclues avant
inwerkingtreding van onderhavige collectieve arbeidsovereenkomst, op l'entrée en vigueur de la présente convention collective de travail au
niveau du secteur ou de l'entreprise, dans le cadre de l'article 3, §
sector- of ondernemingsniveau, in het kader van artikel 3, § 2 van de 2 de la convention collective de travail n° 77bis, restent en vigueur
collectieve arbeidsovereenkomst nr. 77bis, werden gesloten, blijven
gelden voor de toepassing van deze paragraaf. pour l'application du présent paragraphe.
§ 5. In afwijking van bovenvermelde minimumperioden in § 1 en § 2, kan § 5. Par dérogation aux périodes minimales visées aux § 1er et § 2,
het eventueel overblijvend saldo voor een kortere periode worden opgenomen. l'éventuel solde restant peut être pris pour une période plus courte.
§ 6. Het recht van 36 en 51 maanden wordt niet proportioneel verrekend § 6. Le droit à 36 et 51 mois n'est pas imputé proportionnellement en
bij het opnemen van een deeltijdse formule. cas de prise en formule à temps partiel.
§ 7. De perioden vermeld in § 1 en § 2 mogen samen niet meer dan 51 § 7. Les périodes mentionnées aux § 1er et § 2 ne peuvent pas s'élever
maanden bedragen. à plus de 51 mois au total.

Art. 4.Anciënniteits- en tewerkstellingsvoorwaarden voor het

Art. 4.Conditions d'ancienneté et d'emploi pour le crédit-temps avec

tijdskrediet met motief motif
§ 1. Overeenkomstig artikel 3 van deze collectieve § 1er. Conformément à l'article 3 de la présente convention collective
arbeidsovereenkomst, kunnen de werknemers bedoeld in artikel 2 : de travail, les travailleurs visés à l'article 2 peuvent :
1° hun arbeidsprestaties volledig schorsen ongeacht het arbeidsstelsel 1° suspendre complètement leurs prestations de travail quel que soit
waarin zij tewerkgesteld zijn in de onderneming op het ogenblik van de le régime de travail dans lequel ils sont occupés dans l'entreprise au
schriftelijke kennisgeving gedaan overeenkomstig artikel 12 van de moment de l'avertissement écrit opéré conformément à l'article 12 de
collectieve arbeidsovereenkomst nr. 103 van de Nationale Arbeidsraad; la convention collective de travail n° 103 du Conseil national du travail;
2° hun arbeidsprestaties met de helft verminderen voor zover zij ten 2° réduire à mi-temps leurs prestations de travail pour autant qu'ils
minste 3/4de van een voltijdse betrekking tewerkgesteld zijn in de soient occupés au moins aux 3/4 d'un temps plein dans l'entreprise
onderneming gedurende de 12 maanden die voorafgaan aan de pendant les 12 mois qui précèdent l'avertissement écrit opéré
schriftelijke kennisgeving gedaan overeenkomstig artikel 12 van de conformément à l'article 12 de la convention collective de travail n°
collectieve arbeidsovereenkomst nr. 103 van de Nationale Arbeidsraad; 103 du Conseil national du travail;
3° hun arbeidsprestaties verminderen ten belope van één dag of twee 3° réduire leurs prestations de travail à concurrence d'un jour ou de
halve dagen per week voor zover zij gewoonlijk tewerkgesteld zijn in deux demi-jours par semaine pour autant qu'ils soient occupés
een arbeidsstelsel verdeeld over vijf dagen of meer en dat zij habituellement dans un régime de travail réparti sur cinq jours ou
voltijds tewerkgesteld zijn gedurende de 12 maanden die voorafgaan aan plus et qu'ils soient occupés à temps plein pendant les 12 mois qui
de schriftelijke kennisgeving gedaan overeenkomstig artikel 12 van de précèdent l'avertissement écrit opéré conformément à l'article 12 de
collectieve arbeidsovereenkomst nr. 103 van de Nationale Arbeidsraad. la convention collective de travail n° 103 du Conseil national du travail.
§ 2. Om het recht te genieten op 36 of 51 maanden voltijds § 2. Pour bénéficier du droit complémentaire à 36 ou 51 mois de
tijdskrediet of halftijdse of 1/5de loopbaanvermindering bedoeld in crédit-temps à temps plein ou de diminution de carrière à mi-temps ou
artikel 3 van deze collectieve arbeidsovereenkomst, moet de werknemer d'1/5ème visé à l'article 3 de la présente convention collective de
verbonden geweest zijn door een arbeidsovereenkomst aan de werkgever travail, le travailleur doit avoir été lié par contrat de travail à
gedurende de 24 maanden die voorafgaan aan de schriftelijke l'employeur pendant les 24 mois qui précèdent l'avertissement écrit
kennisgeving gedaan overeenkomstig artikel 12 van de collectieve effectué conformément à l'article 12 de la convention collective de
arbeidsovereenkomst nr. 103 van de Nationale Arbeidsraad. travail n° 103 du Conseil national du travail.
§ 3. In afwijking van § 2 zijn de bovenvermelde voorwaarden niet van § 3. Par dérogation au § 2, les conditions susmentionnées ne
toepassing op de werknemers die hun voltijds tijdskrediet of hun s'appliquent pas aux travailleurs qui prennent leur crédit-temps à
halftijdse of 1/5de loopbaanvermindering, bedoeld in artikel 3, temps plein ou leur diminution de carrière à mi-temps ou d'1/5ème,
onmiddellijk na een ouderschapsverlof nemen zoals bepaald bij het visés à l'article 3, immédiatement après un congé parental tel que
koninklijk besluit van 29 oktober 1997 betreffende de invoering van défini par l'arrêté royal du 29 octobre 1997 relatif à l'introduction
een recht op ouderschapsverlof in het kader van een onderbreking van d'un droit au congé parental dans le cadre d'une interruption de la
de beroepsloopbaan en door de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 64, carrière professionnelle et par la convention collective de travail n°
en die hun rechten hebben opgebruikt met toepassing van dit koninklijk 64, et qui ont épuisé leurs droits en application de cet arrêté royal
besluit of van de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 64 voor alle ou de la convention collective de travail n° 64 pour tous les enfants
gerechtigde kinderen. bénéficiaires.

Art. 5.Gemeenschappelijke bepalingen van het tijdskrediet met motief

Art. 5.Dispositions communes du crédit-temps avec motif

§ 1. De periodes bedoeld in artikel 3 van deze collectieve § 1er. Les périodes visées à l'article 3 de la présente convention
arbeidsovereenkomst mogen in totaal niet meer dan 51 maanden bedragen. collective de travail ne peuvent pas s'élever à plus de 51 mois au total.
§ 2. In afwijking van de minimumperiodes bedoeld in artikel 3 van deze § 2. Par dérogation aux périodes minimales visées à l'article 3 de la
collectieve arbeidsovereenkomst, kan het eventuele overblijvende saldo présente convention collective de travail, l'éventuel solde restant
worden opgenomen voor een kortere periode. peut être pris pour une période plus courte.
§ 3. Worden niet aangerekend voor de duur van 36 of 51 maanden bedoeld § 3. Ne sont pas imputées sur la durée de 36 ou 51 mois visée à
in artikel 3 van deze collectieve arbeidsovereenkomst, de periodes van l'article 3 de la présente convention collective de travail, les
schorsing of van vermindering van de arbeidsprestaties met toepassing périodes de suspension ou de réduction des prestations de travail en
: application :
- van het koninklijk besluit van 22 maart 1995 betreffende het - de l'arrêté royal du 22 mars 1995 relatif au congé pour soins
palliatief verlof, houdende uitvoering van artikel 100bis, § 4 van de palliatifs, portant exécution de l'article 100bis, § 4 de la loi de
herstelwet van 22 januari 1985 houdende sociale bepalingen en tot redressement du 22 janvier 1985 portant des dispositions sociales et
wijziging van het koninklijk besluit van 2 januari 1991 betreffende de modifiant l'arrêté royal du 2 janvier 1991 relatif à l'octroi
toekenning van onderbrekingsuitkeringen; d'allocations d'interruption;
- van de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 64 van 29 april 1997 tot - de la convention collective de travail n° 64 du 29 avril 1997
instelling van een recht op ouderschapsverlof; instituant un droit au congé parental;
- van het koninklijk besluit van 29 oktober 1997 tot invoering van een - de l'arrêté royal du 29 octobre 1997 relatif à l'introduction d'un
recht op ouderschapsverlof in het kader van een onderbreking van de droit au congé parental dans le cadre d'une interruption de la
beroepsloopbaan; carrière professionnelle;
- van het koninklijk besluit van 10 augustus 1998 tot invoering van - de l'arrêté royal du 10 août 1998 instaurant un droit à
een recht op loopbaanonderbreking voor bijstand of verzorging van een l'interruption de carrière pour l'assistance ou l'octroi de soins à un
zwaar ziek gezins- of familielid. membre du ménage ou de la famille gravement malade.

Art. 6.Recht op landingsbanen

Art. 6.Droit aux emplois de fin de carrière

§ 1. De werknemers bedoeld in artikel 2 die 55 jaar en ouder zijn, § 1er. Les travailleurs visés à l'article 2 qui sont âgés de 55 ans et
hebben zonder maximumduur recht op : plus ont droit sans durée maximale à :
1° een loopbaanvermindering van 1/5de ten belope van één dag per week 1° une diminution de carrière d'1/5ème à concurrence d'un jour par
of twee halve dagen die dezelfde duur omvatten voor zover zij semaine ou deux demi-jours couvrant la même durée pour autant qu'ils
tewerkgesteld zijn in een arbeidsstelsel verdeeld over vijf dagen of soient occupés dans un régime de travail réparti sur cinq jours ou
meer. plus.
Deze periode moet worden genomen per minimumperiode van zes maanden; Cette période doit être prise par période minimale de six mois;
2° een loopbaanvermindering in de vorm van een vermindering van de 2° une diminution de carrière sous la forme d'une réduction des
arbeidsprestaties tot een halftijdse betrekking. prestations de travail à mi-temps.
Deze periode moet worden genomen per minimumperiode van drie maanden. Cette période doit être prise par période minimale de trois mois.
§ 2. In afwijking van § 1 wordt de leeftijd verlaagd tot 50 jaar voor § 2. Par dérogation au § 1er, l'âge est abaissé à 50 ans pour les
de werknemers bedoeld in artikel 2 die hun voltijdse arbeidsprestaties travailleurs visés à l'article 2 qui réduisent leurs prestations de
verminderen ten belope van één dag of twee halve dagen per week en die travail à temps plein à concurrence d'un jour ou deux demi-jours par
aan de volgende voorwaarde voldoen : semaine et qui satisfont à la condition suivante :
- antérieurement, ils ont effectué une carrière professionnelle d'au
- vroeger hebben zij een beroepsloopbaan doorlopen van ten minste 28 moins 28 ans, comme fixé dans la convention collective de travail n°
jaar, zoals vastgesteld in de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 103 103 du Conseil national du travail.
van de Nationale Arbeidsraad.

Art. 7.Anciënniteits- en tewerkstellingsvoorwaarden voor de

Art. 7.Conditions d'ancienneté et d'emploi pour l'emploi de fin de

landingsbaan carrière
Pour bénéficier du droit à un emploi de fin de carrière visé à
Om recht te hebben op een landingsbaan bedoeld in artikel 6 van deze l'article 6 de la présente convention collective de travail, le
collectieve arbeidsovereenkomst, moet de werknemer overeenkomstig
artikel 10 van de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 103 van de travailleur doit, conformément à l'article 10 de la convention
Nationale Arbeidsraad, tegelijkertijd aan de volgende voorwaarden collective de travail n° 103 du Conseil national du travail, réunir
voldoen : simultanément les conditions suivantes :
- De leeftijdsvoorwaarde bereiken op het ogenblik van de gewenste - Atteindre la condition d'âge au moment de la prise de cours
aanvang van de uitoefening van het recht; souhaitée de l'exercice du droit;
- Een loopbaan van 25 jaar achter de rug hebben als loontrekkende, - Compter une carrière de 25 ans comme salarié, comme fixé dans la
zoals vastgesteld in de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 103 van de convention collective de travail n° 103 du Conseil national du
Nationale Arbeidsraad, met uitzondering van de landingsbaan bedoeld in travail, à l'exception de l'emploi de fin de carrière visé à l'article
artikel 8, § 2, tweede streepje van deze collectieve 8, § 2, deuxième tiret de la présente convention collective de travail
arbeidsovereenkomst nr. 103 van de Nationale Arbeidsraad, waarvoor een n° 103 du Conseil national du travail, pour lequel une carrière de 28
loopbaan van 28 jaar vereist is, overeenkomstig de collectieve ans est requise, conformément à la convention collective de travail n°
arbeidsovereenkomst nr. 103 van de Nationale Arbeidsraad; 103 du Conseil national du travail;
- Verbonden geweest zijn door een arbeidsovereenkomst aan de werkgever
gedurende de 24 maanden die voorafgaan aan de schriftelijke - Avoir été lié par un contrat de travail à l'employeur pendant les 24
kennisgeving gedaan overeenkomstig artikel 12 van de collectieve mois qui précèdent l'avertissement écrit opéré conformément à
arbeidsovereenkomst nr. 103 van de Nationale Arbeidsraad. In afwijking l'article 12 de la convention collective de travail n° 103 du Conseil
kan deze termijn nog in onderlinge overeenstemming tussen de werknemer national du travail. Par dérogation, ce délai peut encore être réduit
en de werkgever worden verminderd; d'un commun accord entre le travailleur et l'employeur;
- Om recht te hebben op een halftijdse landingsbaan, moet de werknemer - Pour bénéficier du droit à un emploi de fin de carrière à mi-temps,
ten minste 3/4de van een voltijdse betrekking tewerkgesteld zijn le travailleur doit avoir été occupé au moins aux 3/4 d'un temps plein
geweest in de onderneming gedurende de 24 maanden die voorafgaan aan dans l'entreprise pendant les 24 mois qui précèdent l'avertissement
de schriftelijke kennisgeving gedaan overeenkomstig artikel 12 van de écrit opéré conformément à l'article 12 de la convention collective de
collectieve arbeidsovereenkomst nr. 103 van de Nationale Arbeidsdraad; travail n° 103 du Conseil national du travail;
- Om recht te hebben op een loopbaanvermindering van 1/5de in het - Pour bénéficier d'une réduction de carrière d'1/5ème dans le cadre
kader van het recht op een landingsbaan, moet de werknemer du droit à un emploi de fin de carrière, le travailleur doit avoir été
tewerkgesteld zijn geweest in een arbeidsstelsel verdeeld over vijf occupé dans un régime de travail réparti sur cinq jours ou plus et
dagen of meer en voltijds tewerkgesteld zijn geweest of 4/5de van een avoir été occupé à temps plein ou aux 4/5èmes d'un emploi à temps
voltijdse betrekking in het kader van de collectieve plein dans le cadre de la convention collective de travail n° 77bis,
arbeidsovereenkomst nr. 77bis, gesloten op 19 december 2001 in de conclue le 19 décembre 2001 au sein du Conseil national du travail,
Nationale Arbeidsraad, in laatste instantie gewijzigd door de modifiée en dernier lieu par la convention collective de travail n°
collectieve arbeidsovereenkomst nr. 77septies van 2 juni 2010 77septies du 2 juin 2010 (arrêté royal du 16 août 2010) ou de la
(koninklijk besluit van 16 augustus 2010) of van de collectieve
arbeidsovereenkomst nr. 103 van de Nationale Arbeidsraad, gedurende de convention collective de travail n° 103 du Conseil national du
24 maanden die voorafgaan aan de schriftelijke kennisgeving gedaan travail, pendant les 24 mois qui précèdent l'avertissement écrit opéré
overeenkomstig artikel 12 van de collectieve arbeidsovereenkomst nr. conformément à l'article 12 de la convention collective de travail n°
103 van de Nationale Arbeidsraad. 103 du Conseil national du travail.

Art. 8.Stelsel voor de werkgevers die maximaal 10 werknemers tewerkstellen

Art. 8.Régime pour les employeurs comptant maximum 10 travailleurs

Voor de uitoefening van de rechten bedoeld in de artikelen 3 en 6 is Pour l'exercice des droits visés aux articles 3 et 6, l'assentiment de
de goedkeuring van de werkgever vereist als deze maximaal 10 l'employeur est requis si celui-ci emploie au maximum 10 travailleurs
werknemers tewerkstelt op 30 juni van het jaar dat voorafgaat aan het au 30 juin de l'année précédant l'année durant laquelle la
jaar tijdens hetwelk de schriftelijke kennisgeving wordt verzonden,
overeenkomstig artikel 12 van de collectieve arbeidsovereenkomst nr. notification écrite est adressée, conformément à l'article 12 de la
103 van de Nationale Arbeidsraad van 27 juni 2012. convention collective de travail n° 103 du Conseil national du travail du 27 juin 2012.

Art. 9.Prioriteits- en planningsmechanisme

Art. 9.Mécanisme de priorité et de planification

Wanneer in een onderneming of een dienst, het aantal werknemers die Lorsqu'au sein d'une entreprise ou d'un service, le nombre des
tegelijkertijd het recht uitoefenen of zullen uitoefenen op voltijds travailleurs qui exercent ou exerceront simultanément le droit au
tijdskrediet, op halftijdse of 1/5de loopbaanvermindering, zoals crédit-temps à temps plein, à la diminution de carrière à mi-temps ou
bedoeld in de artikelen 3 en 6, alsook werknemers die hun d'1/5ème, comme visé aux articles 3 et 6, ainsi que des travailleurs
qui interrompent leur carrière professionnelle conformément à la loi
beroepsloopbaan onderbreken overeenkomstig de herstelwet van 22 de redressement du 22 janvier 1985 contenant des dispositions sociales
januari 1985 houdende sociale bepalingen of in de artikelen 3, 6 en 9 ou aux articles 3, 6 et 9 de la convention collective de travail n°
van de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 77bis, meer bedraagt dan 5 77bis, dépasse les 5 p.c. du nombre total des travailleurs occupés
pct. van het totaal aantal werknemers die tewerkgesteld zijn in de
onderneming of de dienst, wordt een prioriteits- en dans l'entreprise ou le service, une mécanisme de priorité et de
planningsmechanisme toegepast voor de afwezigen, teneinde de planification est appliqué pour les absents, afin de garantir la
continuïteit van de arbeidsorganisatie te waarborgen. continuité de l'organisation du travail.
De berekening van deze drempel gebeurt overeenkomstig artikel 16 van Le calcul de ce seuil s'effectue conformément à l'article 16 de la
de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 103, gesloten op 27 juni 2012 convention collective de travail n° 103, conclue le 27 juin 2012 au
in de Nationale Arbeidsraad. sein de Conseil national du travail.

Art. 10.Algemene bepaling

Art. 10.Disposition générale

Voor alles wat niet uitdrukkelijk geregeld is door deze collectieve Pour tout ce qui n'est pas réglé explicitement par la présente
arbeidsovereenkomst, is de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 103 van convention collective de travail, la convention collective de travail
27 juni 2012 van de Nationale Arbeidsraad van toepassing. n° 103 du 27 juin 2012 du Conseil national du travail est d'application.

Art. 11.Inwerkingtreding

Art. 11.Entrée en vigueur

Deze collectieve arbeidsovereenkomst vervangt de collectieve La présente convention collective de travail remplace la convention
overeenkomst van 22 januari 2016 (132343/CO/304). Zij treedt in collective du 22 janvier 2016 (132343/CO/304). Elle prend cours le 1er
werking op 1 juli 2017 en wordt gesloten voor onbepaalde tijd. Zij kan juillet 2017 et est conclue pour une durée indéterminée. Elle peut
worden opgezegd door elke partij, met een opzeggingstermijn van zes être dénoncée par chacune des parties, moyennant un délai de préavis
maanden, betekend per ter post aangetekende brief gericht aan de de six mois, notifié par une lettre recommandée à la poste, adressée
voorzitter van het paritair comité. au président de la commission paritaire.
De eerste aanvragen en de aanvragen tot verlenging betekend aan de Les premières demandes et les demandes de prolongation notifiées à
werkgever vóór 1 juli 2017 op basis van de collectieve l'employeur avant le 1er juillet 2017 sur la base de la convention
arbeidsovereenkomst van 21 mei 2014 (registratienummer : 123964), collective de travail du 21 mai 2014 (numéro d'enregistrement :
algemeen verbindend verklaard bij koninklijk besluit van 26 oktober 123964), rendue obligatoire par arrêté royal du 26 octobre 2015,
2015, blijven onder het toepassingsgebied vallen van de collectieve continuent à relever du champ d'application de la convention
arbeidsovereenkomst van 22 januari 2016. Voor de nieuwe aanvragen collective de travail du 22 janvier 2016. Pour les nouvelles demandes
ingediend na 1 juli 2017, vervangt deze collectieve introduites après le 1er juillet 2017, cette convention collective de
arbeidsovereenkomst de collectieve arbeidsovereenkomst van 22 januari travail remplace la convention collective de travail du 22 janvier
2016. 2016.
Gezien om te worden gevoegd bij het koninklijk besluit van 25 maart Vu pour être annexé à l'arrêté royal du 25 mars 2018.
2018. De Minister van Werk, Le Ministre de l'Emploi,
K. PEETERS K. PEETERS
^