Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Koninklijk Besluit van 20/02/2013
← Terug naar "Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend wordt verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst van 25 januari 2012, gesloten in het Paritair Comité voor het kappersbedrijf en de schoonheidszorgen, betreffende de preventie van gezondheidsrisico's in de kapperssector "
Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend wordt verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst van 25 januari 2012, gesloten in het Paritair Comité voor het kappersbedrijf en de schoonheidszorgen, betreffende de preventie van gezondheidsrisico's in de kapperssector Arrêté royal rendant obligatoire la convention collective de travail du 25 janvier 2012, conclue au sein de la Commission paritaire de la coiffure et des soins de beauté, relative à la prévention des risques pour la santé dans le secteur de la coiffure
FEDERALE OVERHEIDSDIENST WERKGELEGENHEID, ARBEID EN SOCIAAL OVERLEG SERVICE PUBLIC FEDERAL EMPLOI, TRAVAIL ET CONCERTATION SOCIALE
20 FEBRUARI 2013. - Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend 20 FEVRIER 2013. - Arrêté royal rendant obligatoire la convention
wordt verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst van 25 januari collective de travail du 25 janvier 2012, conclue au sein de la
2012, gesloten in het Paritair Comité voor het kappersbedrijf en de Commission paritaire de la coiffure et des soins de beauté, relative à
schoonheidszorgen, betreffende de preventie van gezondheidsrisico's in la prévention des risques pour la santé dans le secteur de la coiffure
de kapperssector (1) (1)
ALBERT II, Koning der Belgen, ALBERT II, Roi des Belges,
Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet. A tous, présents et à venir, Salut.
Gelet op de wet van 5 december 1968 betreffende de collectieve Vu la loi du 5 décembre 1968 sur les conventions collectives de
arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités, inzonderheid op artikel 28; travail et les commissions paritaires, notamment l'article 28;
Gelet op het verzoek van het Paritair Comité voor het kappersbedrijf Vu la demande de la Commission paritaire de la coiffure et des soins
en de schoonheidszorgen; de beauté;
Op de voordracht van de Minister van Werk, Sur la proposition de la Ministre de l'Emploi,
Hebben Wij besloten en besluiten Wij : Nous avons arrêté et arrêtons :

Artikel 1.Algemeen verbindend wordt verklaard de als bijlage

Article 1er.Est rendue obligatoire la convention collective de

overgenomen collectieve arbeidsovereenkomst van 25 januari 2012, travail du 25 janvier 2012, reprise en annexe, conclue au sein de la
gesloten in het Paritair Comité voor het kappersbedrijf en de Commission paritaire de la coiffure et des soins de beauté, relative à
schoonheidszorgen, betreffende de preventie van gezondheidsrisico's in la prévention des risques pour la santé dans le secteur de la
de kapperssector. coiffure.

Art. 2.De minister bevoegd voor Werk is belast met de uitvoering van

Art. 2.Le ministre qui a l'Emploi dans ses attributions est chargé de

dit besluit. l'exécution du présent arrêté.
Gegeven te Brussel, 20 februari 2013. Donné à Bruxelles, le 20 février 2013.
ALBERT ALBERT
Van Koningswege : Par le Roi :
De Minister van Werk, La Ministre de l'Emploi,
Mevr. M. DE CONINCK Mme M. DE CONINCK
_______ _______
Nota Note
(1) Verwijzing naar het Belgisch Staatsblad : (1) Référence au Moniteur belge :
Wet van 5 december 1968, Belgisch Staatsblad van 15 januari 1969. Loi du 5 décembre 1968, Moniteur belge du 15 janvier 1969.
Bijlage Annexe
Paritair Comité voor het kappersbedrijf en de schoonheidszorgen Commission paritaire de la coiffure et des soins de beauté
Collectieve arbeidsovereenkomst van 25 januari 2012 Convention collective de travail du 25 janvier 2012
Preventie van gezondheidsrisico's in de kapperssector Prévention des risques pour la santé dans le secteur de la coiffure
(Overeenkomst geregistreerd op 7 maart 2012 onder het nummer 108640/CO/314) (Convention enregistrée le 7 mars 2012 sous le numéro 108640/CO/314)
HOOFDSTUK I. - Toepassingsgebied CHAPITRE Ier. - Champ d'application
Deze overeenkomst is van toepassing op de werkgevers van het Paritair La présente convention s'applique aux employeurs de la Commission
Comité voor het kappersbedrijf en de schoonheidszorgen die actief zijn paritaire de la coiffure et des soins de beauté qui sont actifs dans
in de kapperssector en de werknemers die ze tewerkstellen. le secteur de la coiffure et aux travailleurs qu'ils occupent.
Onder "werknemers" verstaat men : de arbeiders, de arbeidsters en de On entend par "travailleurs" : les ouvriers, les ouvrières, les
bedienden. employés et les employées.
HOOFDSTUK II. - Juridisch kader CHAPITRE II. - Cadre juridique
Deze collectieve arbeidsovereenkomst kadert in de Europese La présente convention collective de travail s'inscrit dans le Cadre
kaderRichtlijn van 12 juni 1989 (89/391/CEE), in de bijzondere de la Directive européenne du 12 juin 1989 (89/391/CEE), des
richtlijnen, in de zin van het artikel 16, § 1 van voornoemde directives particulières, au sens de l'article 16, § 1er de la
richtlijn (meer bepaald de Richtlijnen 89/654/CEE, 89/656/CEE, directive précitée (notamment les Directives 89/654/CEE, 89/656/CEE,
92/85/CEE, 98/24/CE, 2004/37/CE en 2009/104/CE), in de wet op het 92/85/CEE, 98/24/CE, 2004/37/CE et 2009/104/CE), de la loi sur le
welzijn van 4 augustus 1996 en in hoofdstuk IX van de sectorale bien-être du 4 août 1996 et du chapitre IX de la convention
overeenkomst van 8 juni 2011 houdende maatregelen voor verloning, sectorielle du 8 juin 2011 portant des mesures pour les rémunérations,
vorming en arbeidsvoorwaarden. la formation et les conditions de travail.
Deel 1 Partie 1
HOOFDSTUK I. - Beginselen CHAPITRE Ier. - Principes
1) De partijen zullen zich er samen toe verbinden de 1) Les parties s'engagent ensemble pour la réduction des risques pour
gezondheidsrisico's in de kapperssector naar beneden te halen, onder la santé dans le secteur de la coiffure, notamment par la diffusion du
meer door de verdeling van dit akkoord op lokaal en nationaal niveau. présent accord au niveau local et national.
2) De partijen erkennen dat het noodzakelijk is om prioritair een 2) Les parties reconnaissent la nécessité de développer, en priorité,
gemeenschappelijke preventiestrategie te ontwikkelen die rekening une stratégie de prévention commune qui tienne compte de l'état des
houdt met de stand van wetenschappelijke kennis. connaissances scientifiques.
3) De partijen nemen akte van de algemene beginselen van de 3) Les parties prennent acte des principes généraux établis par la
Kaderrichtlijn 89/391/CEE en de bijbehorende bijzondere Richtlijnen, Directive-cadre 89/391/CEE et les directives particulières y
de cosmeticarichtlijn 76/768/CEE, zoals gewijzigd, evenals de afférentes, de la Directive 76/768/CEE sur les cosmétiques, telle que
verplichting die fabrikanten, invoerders en verdelers op grond hiervan modifiée, ainsi que des obligations qui incombent aux fabricants, aux
moeten naleven [1]. importateurs et aux distributeurs en vertu de cette dernière.
4) Dit akkoord is van toepassing onverminderd de verplichting voor 4) Le présent accord s'applique sans préjudice de l'obligation des
werkgevers en werknemers om het nationale en Europese recht houdende employeurs et des travailleurs de respecter le droit national et
de gezondheid en de veiligheid van de werknemers op de werkplaats na européen relatif à la santé et la sécurité des travailleurs sur le
te leven. lieu de travail.
5) De werkgevers en de werknemers zijn verplicht de nationale 5) Les employeurs et les travailleurs sont tenus de se conformer aux
praktijken of de nationale wetgeving na te leven voor zover deze pratiques nationales ou à la législation nationale dans la mesure où
strikter zijn als dan de bepalingen van dit akkoord. elles sont plus strictes que les dispositions du présent accord.
6) De partijen verbinden zich ertoe een strategie te bepalen voor de 6) Les parties s'engagent à mettre en place des stratégies de
verspreiding van informatie, opdat : diffusion de l'information afin que :
- de kappers in hun kapsalon gemakkelijk toegang hebben tot de - les coiffeurs aient facilement accès dans le salon aux informations
informatie betreffende de reglementering inzake bescherming van de concernant la réglementation sur la protection de la peau (par exemple
huid (bijvoorbeeld op de internetsites van de vakbonden en de sur les sites internet des syndicats et représentations
beroepsvertegenwoordigers van de kapperssector, aan de hand van professionnelles de la coiffure, par les lettres circulaires aux
omzendbrieven gericht aan de kappers, via instellingen voor coiffeurs, par les organismes d'assurance maladie, ou encore les
ziekteverzekering of via leveranciers van mode accessoires of fournisseurs d'accessoires de mode, les fabricants de cosmétiques);
fabrikanten van cosmeticaproducten);
- informatie over de bescherming van de huid op een korte, duidelijke, - les informations sur la protection de la peau fassent l'objet d'un
beknopte en geïllustreerde manier ter beschikking wordt gesteld zodat message court, clair et concis, illustré, afin de pouvoir être lues et
die kan gelezen en toegepast worden tijdens het werk (ook onder de appliquées pendant le travail (sous forme de slogan également);
vorm van een slogan); - de informatie aangepast is aan elke doelgroep, volgens - les informations soient ciblées pour chaque groupe, selon le niveau
opleidingsniveau (leerling lerende, werknemer, kapper, manager of d'éducation (apprenant, salarié, coiffeur, manager ou chef
ondernemingshoofd), volgens juridisch statuut (werkgever, werknemer) d'entreprise), selon le statut juridique (employeur, salarié) et en
en in functie van het concept van het salon (profiel van het fonction du concept du salon (profil de la clientèle).
cliënteel). 7) De partijen verbinden zich ertoe acties te voeren opdat fabrikanten 7) Les parties s'engagent à mener des actions à l'intention des
en producenten van cosmetica : fabricants et producteurs de cosmétiques pour qu'ils :
- hun onderzoek naar het gebruik van stoffen die minder schadelijk - intensifient leurs travaux de recherche en rapport avec
zijn voor de huid en de luchtwegen opvoeren; l'utilisation de substances moins dangereuses pour la peau et les
voies respiratoires;
- aangepaste beschermende handschoenen en/of crèmes voorzien bij hun - fournissent, avec leurs shampoings et colorations, les gants et/ou
shampoos en kleuringen;
- de aandacht vestigen op de informatie met betrekking tot het crèmes de protection adaptés;
verdunnen van shampoos, kleuringen en andere ter beschikking gestelde - mettent en avant les informations relatives à la dilution des
geconcentreerde producten. shampoings, colorants et autres produits concentrés fournis.
8) De partijen verbinden zich er eveneens toe om in de scholen 8) Les parties s'engagent également à mettre en place, dans les
campagnes te organiseren met betrekking tot de preventie van risico's écoles, des campagnes de prévention des risques liés à la pratique des
verbonden aan de praktische uitoefening van het beroep kapper. métiers de la coiffure.
9) De partijen verbinden zich ertoe de deelstaten, de gemeenschappen 9) Les parties s'engagent à encourager les entités fédérées que sont
dus, aan te moedigen om preventie op te nemen in de cursussen van de les communautés, à intégrer la prévention au cursus scolaire des
toekomstige werknemers van de sector. futurs travailleurs du secteur.
HOOFDSTUK II. - Behandeling van stoffen, producten en instrumenten en CHAPITRE II. - Manipulation de substances, de produits et
bescherming van de huid en de luchtwegen d'instruments et protection de la peau et des voies respiratoires
1) Overeenkomstig artikel 9 van de Kaderrichtlijn 89/391/CEE, voert de 1) Conformément à l'article 9 de la Directive-cadre 89/391/CEE,
werkgever een risicobeoordeling uit en treft maatregelen op grond van l'employeur procède à une évaluation des risques et prend des mesures
die bevindingen teneinde de risico's te vermijden of te minimaliseren. sur la base des résultats obtenus de façon à éviter ou minimiser les
De algemene principes inzake preventie opgenomen onder artikel 6 van risques. Les principes généraux de prévention établis à l'article 6 de
de Richtlijn 89/391/CEE zijn van toepassing. la Directive 89/391/CEE s'appliquent.
2) De partijen passen de beschermingsmaatregelen toe, opgesomd in deel 2) Les parties appliquent les mesures de protection énumérées dans la
2 van dit akkoord. partie 2 du présent accord.
3) Teneinde langdurig en voortdurend herhaald contact te vermijden met 3) Afin d'éviter les contacts prolongés et répétés avec l'eau et des
water en huidirriterende stoffen die gevoeligheid en allergische substances irritantes pour la peau qui peuvent provoquer une
reacties kunnen veroorzaken, treft de werkgever individuele sensibilisation et des réactions allergiques, l'employeur prend des
beschermingsmaatregelen en ziet hij toe op een evenwichtige mesures de protection individuelle et veille à une alternance
afwisseling tussen natte en droge werken. De werknemers leven die équilibrée des travaux en milieu humide et sec. Les travailleurs
veiligheids-voorschriften na, overeenkomstig artikel 13 van de respectent ces mesures de sécurité, conformément à l'article 13 de la
Kaderrichtlijn 89/391/CEE. Directive-cadre 89/391/CEE.
4) De werkgever gebruikt uitsluitend stoffen, bereidingen of producten 4) L'employeur utilise exclusivement des substances, des préparations
die zijn toegelaten op de Europese markt. Hij verbindt zich er ou des produits qui sont autorisés sur le marché européen. Il s'engage
bovendien toe stoffen, bereidingen of producten te gebruiken die geen en outre à utiliser des substances, des préparations ou des produits
risico of zo weinig mogelijk risico inhouden voor de gezondheid en de qui ne présentent pas de risque ou le moins de risques possible pour
veiligheid van de werknemers en de werkgever. Bij gebrek aan minder la santé et la sécurité des travailleurs et de l'employeur. Faute de
gevaarlijke vervangingsproducten, gebruikt de werkgever producten die pouvoir recourir à des produits de substitution moins dangereux,
bestaan onder een blootstelling-verlagende vorm (applicators met twee l'employeur utilise des produits qui existent sous une forme limitant
compartimenten, gels, korrels, onder andere). l'exposition (applicateurs à deux compartiments, gels, granulés, etc.).
5) Volgende stoffen waarover, op grond van de stand van de 5) Les substances suivantes à l'égard desquelles il existe, selon
wetenschappelijke kennis, een vermoeden van schadelijkheid bestaat l'état des connaissances scientifiques, une suspicion de nocivité pour
voor de gezondheid van de werkgever en de werknemers, worden niet gebruikt : la santé de l'employeur et des travailleurs ne sont pas utilisées :
- de producten voor permanenten die een ester van thioglycolzuur - les produits pour permanentes qui contiennent un ester d'acide
bevatten (de zogenaamde zure permanenten); thioglycolique (les permanentes dites acides);
- haarverzorging in poedervorm (zoals vluchtige producten voor - les cosmétiques capillaires en poudre (tels que les produits
ontkleuring en kleuring); décolorants volatiles et les colorations);
- handschoenen uit natuurlijke latex waarin talkpoeder zit. - les gants en latex naturel talqués.
HOOFDSTUK III. - Voorkoming van musculoskeletale aandoening CHAPITRE III. - Prévention des troubles musculosquelettiques
1) Musculoskeletale aandoeningen (MSA) treffen hoofdzakelijk de 1) Les troubles musculosquelettiques (TMS) affectent principalement
spieren, de pezen en de zenuwen van pols, vingers, schouders, les muscles, les tendons et les nerfs du poignet, des doigts, des
ellebogen en rug. Ze veroorzaken pijn en beperken de épaules, des coudes et du dos. Ils provoquent des douleurs et limitent
bewegingsvrijheid, zodanig dat ze een belemmering kunnen vormen in het la mobilité, de sorte qu'ils peuvent constituer un handicap dans la
beroepsleven en in het privéleven. vie professionnelle et dans la vie privée.
2) MSA kent tal van oorzaken : vaak herhaalde bewegingen, mentale 2) Les causes des TMS sont multiples : gestes répétitifs, charge
belasting, onvoldoende rustperiodes, onaangepaste instrumenten of mentale, périodes de repos insuffisantes, instruments inadéquats ou
slechte hantering van gereedschap, werkbelasting, enz. mauvaise manipulation des outils de travail, charge de travail, etc.
3) De werknemers of de werkgever zijn eraan gehouden een arts van 3) Il est recommandé aux travailleurs et à l'employeur de consulter un
hun/zijn keuze of een arbeidsgeneesheer te raadplegen zodra ze/hij médecin de leur choix ou un médecin du travail dès la perception des
eerste tekenen van MSA waarnemen/waarneemt (bijvoorbeeld terugkerende premiers signes de TMS (douleurs récurrentes, engourdissements,
pijn, verstijving, tinteling). Hierdoor is de werkgever echter niet picotements, par exemple). Cette démarche ne dispense pas l'employeur
vrijgesteld van het respecteren van de nationale verplichtingen inzake de se conformer aux obligations nationales en matière de prévention.
preventie. 4) De werkgever plant, in de mate van het mogelijke, de opeenvolgende 4) Dans la mesure du possible, l'employeur organise la succession des
taken zo in dat dezelfde bewegingen niet voortdurend worden herhaald tâches de manière à éviter une répétition des mêmes mouvements ou
of dat de uitvoering van belastende taken niet te lang duurt. l'exécution de tâches ardues sur une période prolongée.
5) De werkgever leeft de bepalingen inzake arbeidstijd na, zoals ze 5) L'employeur respecte les dispositions en matière de temps de
zijn vastgelegd op het Europese vlak, op nationaal niveau, in de travail, telles qu'elles sont établies à l'échelle européenne, au
collectieve arbeidsovereenkomsten of de individuele niveau national, dans les conventions collectives ou les contrats de
arbeidsovereenkomsten teneinde gezondheidsrisico's te vermijden. travail individuels afin d'éviter les risques pour la santé.
6) Bij de aankoop van inrichtingsmateriaal en instrumenten besteedt de 6) L'employeur veille à l'ergonomie lors de l'acquisition
werkgever aandacht aan ergonomie. d'équipements et d'outils de travail.
7) Zodra dit akkoord van kracht wordt, zal de werkgever, bij elke 7) Dès l'entrée en vigueur du présent accord, l'employeur fait
nieuwe installatie of elke herinrichting, in de hoogte verstelbare l'acquisition, à l'occasion de toute nouvelle installation ou de tout
draaistoelen aankopen die beantwoorden aan de meest recente réaménagement, de fauteuils pivotants, réglables en hauteur, répondant
ergonomische normen, alsook krukjes op wielen met in de hoogte aux normes ergonomiques les plus récentes, de même que de tabourets
verstelbare rugleuning (zit-stastoelen) die werknemers en werkgever in roulants à dossiers réglables en hauteur (sièges assis-debout) qui
permettent aux travailleurs et à l'employeur d'adopter une hauteur de
travail adéquate pour les bras, les épaules et le dos.
staat stellen een voor armen, schouders en rug geschikte werkhoogte 8) Dès l'entrée en vigueur du présent accord, l'employeur opère des
aan te nemen. 8) Zodra dit akkoord van kracht wordt, houdt de werkgever, bij elke choix, lors de toute acquisition ou de tout réagencement de postes de
aankoop of herinrichting van wastafels, bij zijn keuze rekening met de lavage des cheveux, qui tiennent compte des modes opératoires et de
werkmethode en de ergonomie wat betreft het ontwerp, de functie en de l'ergonomie du point de vue de la conception, de la fonction et de
inrichting van de installatie, zodat werknemers en werkgever de l'agencement de l'installation, de sorte à permettre aux travailleurs
ergonomisch meest geschikte werkhouding kunnen aannemen, waarbij ook et à l'employeur d'adopter la position de travail la plus ergonomique
de klant een ergonomische en comfortabele houding kan worden possible tout en assurant au client une position ergonomique et
aangeboden. confortable.
9) De manuele haardrogers en scharen in het bijzonder moeten 9) Les sèche-cheveux manuels et les ciseaux en particulier doivent
beantwoorden aan ergonomische criteria. De manuele haardrogers moeten répondre à des critères ergonomiques. Les sèche-cheveux manuels
bovendien zo licht en zo stil mogelijk zijn en zo weinig mogelijk doivent en outre être le plus léger et le plus silencieux possible et
trillingen veroorzaken, zonder evenwel in te boeten aan technische produire le moins de vibrations possible sans influencer l'efficacité
doeltreffendheid. technique.
10) De instrumenten en producten (met uitzondering van degene die 10) Les instruments et les produits (à l'exception de ceux utilisés
worden gebruikt aan de mengplaats) moeten zich van op de werkplek aux postes de mélange) doivent se trouver à portée de main par rapport
binnen handbereik bevinden. Daartoe moet voorkeur worden gegeven aan au poste de travail. A cet égard, les chariots roulants sont à
rolwagens. Over het algemeen worden ze uitgerust met het gereedschap privilégier. Ceux-ci sont, d'une manière générale, équipés du matériel
en de producten die nodig zijn voor de huidverzorging, meer bepaald et des produits de soin nécessaires à la préservation de la peau, en
beschermingshandschoenen. particulier de gants de protection.
HOOFDSTUK IV. - Werkomgeving en werkorganisatie CHAPITRE IV. - Environnement de travail et organisation du travail
Naast de bepalingen van de Richtlijnen 89/654/CEE en 98/24/CE, voldoet Outre les dispositions des Directives 89/654/CEE et 98/24/CE,
de werkgever ook aan volgende maatregelen : l'employeur se conforme aux mesures suivantes :
1) De werkgever stelt een werkplek ter beschikking van de werknemers 1) L'employeur met à la disposition des travailleurs un poste de
die voldoende ruim is zodat de activiteiten kunnen worden uitgeoefend travail suffisamment grand pour leur permettre d'accomplir leurs
zonder elkaar onderling te hinderen, ook bij een grote toeloop van klanten. tâches sans se gêner mutuellement, y compris en cas d'affluence.
2) De werkgever zorgt ervoor dat de elektrische installatie, de 2) L'employeur veille à ce que l'installation électrique,
gasinstallatie en de waterinstallatie beantwoorden aan de Europese en l'installation de gaz et l'installation sanitaire soient conformes aux
nationale normen, en dat de werkruimtes voorzien zijn van homogene normes européennes et nationales, et à ce que les espaces de travail
verlichting, waarbij verblindend licht wordt vermeden. De soient éclairés de manière homogène, en évitant les éclairages
lichtintensiteit op de werkplek beantwoordt aan de nationale normen, éblouissants. L'intensité lumineuse aux postes de travail est conforme
niettemin bevelen de partijen een minimum van 400 lux aan. aux normes nationales, mais les parties recommandent un minimum de 400 lux.
3) Bij aankopen of herinrichtingen, rust de werkgever het salon uit 3) Lors d'acquisitions ou de réaménagements, l'employeur équipe le
met antislipvloerbekleding die zo is gelegd dat werknemers en salon de revêtements de sol antidérapants installés de manière à
werkgever zich veilig kunnen verplaatsen. permettre aux travailleurs, ainsi qu'à lui-même, de se déplacer en
toute sécurité.
4) De kappersruimtes zijn uitgerust met aangepaste ventilatie. Een 4) Les espaces de coiffure sont équipés d'une ventilation adéquate. Un
luchtverversingsdebiet van 100 m3 per uur en per medewerker volstaat. 5) De werkgever installeert, voor het mengen en verlaten van chemische stoffen, speciaal daartoe ontworpen werkplekken die zijn uitgerust met een aangepast aanvullend verluchtingssysteem. Een andere werkwijze is enkel toegelaten wanneer de meng- en verlaatprocessen zo gebeuren dat er geen uitstoot is van gassen, stoom of deeltjes in suspensie (gesloten systemen, bijvoorbeeld). 6) De werkgever richt een ruimte in speciaal bestemd voor de hygiëne en het onderhoud van de handen van de werknemers en voorziet hiertoe in geschikte middelen en producten. 7) De cosmeticaproducten worden bewaard in geschikte omstandigheden (koude temperatuur tot omgevingstemperatuur). Flessen worden hermetisch afgesloten en bewaard in hun oorspronkelijke verpakking. Ontvlambare producten worden op een afstand gehouden van elke snel ontvlambare bron en buiten het bereik van kinderen bewaard. Lege of gedeeltelijk gebruikte verpakkingen worden op een milieuvriendelijke manier verwijderd. 8) De nationale bepalingen of collectieve overeenkomsten gesloten tussen de partijen betreffende werktijd, pauzes en toekenning van verlof worden nageleefd. débit de renouvellement d'air de 100 m3 par heure et par collaborateur est suffisant. 5) L'employeur installe, pour les travaux de mélange et de transvasement de substances chimiques, des postes de travail spécialement conçus à cet effet qui sont équipés d'un système d'aération complémentaire adapté. Il ne peut être renoncé à ces postes que si les procédés de mélange et de transvasement garantissent l'absence d'émissions de gaz, de vapeurs ou de substances en suspension (systèmes fermés, par exemple). 6) L'employeur aménage un endroit spécialement réservé à l'hygiène et à l'entretien des mains des travailleurs et met à la disposition de ceux-ci des moyens et produits adéquats à cette fin. 7) Les cosmétiques sont entreposés dans des conditions adéquates (température froide à ambiante). Les flacons, fermés hermétiquement, sont conservés dans leur emballage d'origine. Les produits qui présentent un risque d'incendie sont tenus à l'écart de toute substance inflammable et hors de la portée des enfants. Les récipients vides ou entamés sont éliminés dans le respect de l'environnement. 8) Les dispositions nationales ou les conventions collectives conclues entre les parties concernant le temps de travail, les pauses et l'attribution des congés sont respectées.
HOOFDSTUK V. - Bescherming van het moederschap CHAPITRE V. - Protection de la maternité
1) De tewerkstelling van zwangere vrouwen gebeurt in overeenstemming 1) L'occupation des femmes enceintes est conforme au droit européen,
met de Europese wet, meer bepaald de Richtlijn 92/85/CEE alsook de et notamment à la Directive 92/85/CEE, ainsi qu'à la législation, à la
reglementeringen en collectieve overeenkomsten die op nationaal vlak réglementation et aux conventions collectives applicables au niveau
van toepassing zijn. Bij de voorbereiding en de organisatie van het national. L'employeur respecte, lors de la préparation et de
werk, leeft de werkgever de bijzondere bepalingen na die van l'organisation du travail, les dispositions particulières applicables
toepassing zijn op de tewerkstelling van zwangere vrouwen en moeders à l'emploi des femmes enceintes et des mères qui allaitent.
die borstvoeding geven.
2) In het kader van de specifieke nationale wetgeving, evalueren de 2) Dans le cadre de la législation nationale spécifique, l'employeur
werkgever en de werknemers de arbeidsvoorwaarden teneinde na te gaan et les travailleurs déterminent si les conditions de travail
of ze de uitvoering van bepaalde activiteiten door zwangere vrouwen s'opposent à l'exécution de certaines activités par les femmes
verbieden. In geval van twijfel over het mogelijke verbod van bepaalde enceintes. Le service externe de prévention et de protection au
werken, moet de externe dienst voor preventie en bescherming op het travail doit être consulté en cas de doute sur l'interdiction possible
werk worden geraadpleegd. de certains travaux.
3) De arbeidsgeneesheer spreekt zich uit over de activiteiten die 3) Le médecin du travail se prononce sur les activités qui sont
wellicht een gevaar kunnen vormen. De werkgever houdt rekening met de susceptibles de présenter un danger. L'employeur respecte la décision
beslissing van de arts. Ingeval de twijfels gegrond zijn, kan de du médecin. En cas de doutes fondés, l'employeur peut exiger que
werkgever eisen dat de zwangere werkneemster een andere arts l'employée enceinte consulte un autre médecin.
raadpleegt. 4) Als de arbeidsgeneesheer de zwangere vrouw verbiedt bepaalde 4) Si le médecin du travail interdit la réalisation de certaines
activiteiten uit te oefenen, is de werkgever ertoe gehouden daarmee tâches par la femme enceinte, l'employeur adapte l'organisation du
overeenstemmende maatregelen te treffen in de werkorganisatie en die travail en conséquence et délègue ces tâches à d'autres travailleurs.
activiteiten over te dragen aan andere werknemers.
HOOFDSTUK VI. - Mentale belasting CHAPITRE VI. - Charge mentale
1) De werkgever en de werknemers moedigen de sociale dialoog aan in 1) L'employeur et les travailleurs favorisent le dialogue social dans
een sfeer van wederzijds vertrouwen en respect en in een geest van un esprit de confiance, respect mutuel et de collaboration afin de
samenwerking, teneinde een goede werksfeer te waarborgen die de garantir un bon climat de travail, propice à la créativité. Ils
creativiteit ten goede komt. Ze erkennen dat een actieve dialoog over reconnaissent qu'un dialogue actif sur la situation au sein de
de situatie binnen de onderneming het wederzijdse vertrouwen versterkt l'entreprise renforce la confiance mutuelle et augmente la performance
en de goede resultaten van de onderneming en haar werknemers verhoogt. de l'entreprise et de ses travailleurs.
2) Via een zorgvuldige voorbereiding en planning van het werk, zorgt 2) L'employeur veille, par une préparation et une planification
soigneuses du travail, à garantir un environnement mentalement sain.
de werkgever voor een mentaal gezonde omgeving. Een kwaliteitsvol La qualité optimale de la gestion des ressources ainsi que de
beheer van de middelen en een optimale organisatie en planning van het l'organisation et de la planification du travail contribue à
werk dragen bij tot een gezonde en evenwichtige mentale omgeving. De l'instauration d'un environnement mental sain et équilibré.
werkgever neemt de maatregelen die geboden zijn om elke emotionele L'employeur prend les mesures propres à prévenir tout effondrement
inzinking te vermijden. émotionnel.
3) De collectieve arbeidsovereenkomst nr. 72 betreffende de voorkoming 3) La convention collective de travail n° 72 concernant la gestion de
van stress door werk wordt integraal toegepast. Het Europese la prévention du stress occasionné par le travail est intégralement
kaderakkoord over werkgerelateerde stress van 8 oktober 2004 wordt appliquée. L'accord-cadre européen sur le stress au travail du 8
integraal toegepast, in overeenstemming met de beginselen en octobre 2004 est intégralement appliqué, conformément aux procédures
specifieke praktijken van de werkgever, de werknemer en de lidstaat. et aux pratiques spécifiques à l'employeur, aux travailleurs et à l'Etat membre.
4) Teneinde de problemen die verband houden met de mentale belasting 4) Afin de prévenir, d'éliminer ou de réduire les problèmes liés à la
te voorkomen, weg te werken of te verminderen, treft de werkgever zo charge mentale, l'employeur prend des mesures le plus rapidement
snel mogelijk maatregelen en hoofdzakelijk deze aanbevolen in de possible et principalement celles qui sont recommandées dans les
artikelen 3, 4, 6 en 7 van de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 72 articles 3, 4, 6 et 7 de la convention collective de travail n° 72
concernant la gestion de la prévention du stress occasionné par le
betreffende de voorkoming van stress door werk en in artikel 6 van het travail et dans l'article 6 de l'accord-cadre européen sur le stress
kaderakkoord over werkgerelateerde stress. Het gaat in hoofdzaak om
maatregelen van beheer en communicatie die onder meer tot doel hebben au travail. Il s'agit essentiellement de mesures de gestion et de
de doelstellingen van de onderneming en de rol van elke werknemer te communication visant notamment à clarifier les objectifs de
verduidelijken, elke persoon individueel en in groepsverband geschikte l'entreprise et le rôle de chaque travailleur, à assurer un soutien
steun te verlenen en de toekenning van verantwoordelijkheden en adéquat aux individus et aux équipes et à spécifier l'attribution des
beslissingsmachten nader te bepalen. responsabilités et des pouvoirs décisionnels.
Deel 2. Richtlijnen voor beschermingsmaatregelen Partie 2. Lignes directrices pour des mesures de protection au travail
In aanvulling van de bepalingen van de Kaderrichtlijn 89/391/CEE, En complément des dispositions de la Directive-cadre 89/391/CEE,
namelijk de verplichting om collectieve beschermingsmaatregelen te notamment de l'obligation de prendre des mesures de protection
nemen [artikel 6, paragraaf 2, punt h)], zowel als de bijzondere collective [article 6, paragraphe 2, point h)], ainsi que des
Richtlijnen 89/654/CEE, 89/655/CEE, 89/656/CEE en 98/24/CE, worden Directives particulières 89/654/CEE, 89/655/CEE, 89/656/CEE et
volgende beschermingsmaatregelen overeengekomen. 98/24/CE, il est convenu des mesures de protection ci-après.
HOOFDSTUK I. - Individuele beschermingsmaatregelen CHAPITRE Ier. - Mesures de protection individuelle
1) De werknemers dragen kledij of werkkledij die aangepast is aan de 1) Les travailleurs portent une tenue ou tenue de travail adaptée aux
uit te voeren handelingen en, in het bijzonder, schoenen met opérations à réaliser et, en particulier, des chaussures aux semelles
antislipzolen. antidérapantes.
2) Het is verboden tijdens het werk juwelen te dragen aan de handen en 2) Le port de bijoux aux mains ou aux poignets est interdit pendant le
rond de polsen omdat vochtigheid of chemische producten travail, l'humidité ou les produits chimiques favorisant
huidaandoeningen kunnen veroorzaken onder de juwelen. particulièrement la formation de dermatoses sous le bijou.
3) Wateroplossingen die huidirriterende stoffen of bereidingen 3) Les solutions aqueuses contenant des substances ou des préparations
bevatten, mogen niet op de huid drogen en moeten worden afgespoeld. irritantes pour la peau ne doivent pas sécher sur la peau et doivent
4) De handdoeken bestemd voor de klanten mogen niet worden gebruikt om être rincées. 4) Les serviettes destinées à la clientèle ne peuvent être utilisées
de handen af te drogen. pour s'essuyer les mains.
5) Werknemers en werkgever dragen geschikte beschermingshandschoenen 5) Les travailleurs et l'employeur portent des gants de protection
die ter beschikking worden gesteld door de werkgever voor volgende adéquats, de préférence à usage unique, qui sont mis à disposition par
handelingen en die bij voorkeur éénmalig gebruikt worden : l'employeur pour les opérations suivantes :
- kleuringen, balayages en ontkleuringen, het controleren van het - teintures, balayages et décolorations, y compris pour le contrôle du
resultaat, de emulsies en het spoelen inbegrepen; résultat, les émulsions et le rinçage;
- permanenten, ook tijdens het testen en fixeren; - permanentes, y compris pour les essais et la fixation;
- bereiding, menging en verlating van chemische stoffen; - préparation, mélange et transvasement de substances chimiques;
- haarwassen; - shampoing;
- met water schoonmaken of desinfecteren van instrumenten, - nettoyage ou désinfection des équipements, des instruments et des
gereedschap, inrichtingen of lokalen. locaux.
6) Een beschermingscrème moet worden aangebracht op de handen vóór 6) Une crème de protection doit être appliquée sur les mains avant
elke taak, vóór de pauzes en op het einde van de werkdag. chaque activité, avant les pauses et à la fin de la journée de
7) De handen worden gewassen met een desgevallend pH-neutrale zeep, travail. 7) Les mains sont lavées, à l'aide d'un détergent à pH neutre le cas
correct afgedroogd en ingesmeerd met een crème op het einde van elke échéant, correctement essuyées et enduites d'une crème à la fin de
taak. chaque activité.
HOOFDSTUK II. - Organisatorische beschermingsmaatregelen CHAPITRE II. - Mesures de protection organisationnelles
1) Om hygiënische redenen is het werkgever en werknemers verboden te 1) Pour des raisons d'hygiène, il est interdit à l'employeur et aux
eten, te drinken of te roken in de werkruimtes. travailleurs de manger, boire ou fumer dans les locaux de travail.
2) Het is verplicht gebruik te maken van menginstrumenten en apparaten 2) L'utilisation de dispositifs de mélange et de distributeurs de
voor individuele doses, alsook houders die speciaal zijn ontworpen doses individuelles, ainsi que de récipients spécialement conçus pour
voor het oplossen van geconcentreerde producten. la dilution de produits concentrés, est obligatoire.
3) De plaats bestemd voor het wassen en het verzorgen van de handen 3) Le lieu destiné au lavage et au soin des mains des travailleurs
van de werknemers moet worden uitgerust met producten voor de doit être équipé de produits de nettoyage, de protection et
bescherming, de reiniging en het onderhoud van de huid, alsook met d'entretien de la peau, ainsi que de serviettes à usage unique.
handdoeken voor éénmalig gebruik.
4) Bij de werkorganisatie ziet de werkgever voor alle werknemers toe 4) L'employeur veille à établir dans l'organisation des activités,
op een evenwichtige verdeling tussen het noodzakelijke werk dat pour tous les travailleurs, une répartition équilibrée entre les
contact met vochtigheid vergt en de andere werkzaamheden. travaux qui nécessitent un contact avec l'humidité et les autres
5) De beschermingshandschoenen moeten voldoende hermetisch afgesloten travaux. 5) Les gants de protection doivent être suffisamment étanches aux
zijn voor de chemische producten die in de kapperssector worden produits chimiques utilisés en coiffure. Ils doivent être à même de
gebruikt. Ze moeten bestand zijn tegen beschadiging bij normaal résister à la dégradation dans des conditions normales d'utilisation.
gebruik. Ze moeten niet-allergeen zijn en hun maat alsook hun vorm Ils doivent être non allergisants et leur taille de même que leur
moeten aangepast zijn aan de handen van de gebruiker. forme doivent être adaptées aux mains des utilisateurs.
6) De kappen van de handschoenen gebruikt voor het wassen, moeten de 6) La manchette des gants utilisés pour le lavage doit remonter
pols en een deel van de voorarm bedekken zodat geen vloeistof in de nettement au-dessus du poignet pour empêcher toute pénétration de
handschoen kan terechtkomen. liquide à l'intérieur du gant.
7) De benodigdheden (bijvoorbeeld spelden en scharen) die nikkel 7) Il convient de ne pas utiliser d'instruments de travail (pinces et
kunnen afgeven bij langdurig contact met de huid, zullen niet worden ciseaux, par exemple) susceptibles de dégager du nickel en cas de
gebruikt. contact prolongé avec la peau.
8) De instrumenten (kammen, scharen, haarspelden, scheermesjes, 8) Les instruments de travail (peignes, ciseaux, pinces à cheveux,
tondeuses) worden stelselmatig schoongemaakt en gedesinfecteerd en de lames de rasoir, tondeuses) sont nettoyés et désinfectés
lokalen worden netjes onderhouden, in het bijzonder de toiletten. systématiquement et les locaux sont correctement entretenus, en
particulier les toilettes.
9) De werkgever ziet erop toe dat de vloeren geregeld worden 9) L'employeur veille à ce que les sols soient régulièrement
onderhouden. entretenus.
10) De producten voor individuele bescherming, nodig bij de uitvoering 10) Les produits de protection individuelle spécifiques aux
van verschillende specifieke handelingen (beschermingshandschoenen différentes opérations (gants de protection adaptés à ces opérations,
aangepast aan deze handelingen, beschermende en huidverzorgende crèmes de protection et de soin de la peau), et y compris leur notice
crèmes), met inbegrip van hun gebruiksaanwijzing moeten altijd ter d'utilisation, devraient se trouver en permanence à la disposition du
beschikking zijn van de kapper op de verschillende plaatsen van het coiffeur aux différents endroits du salon, c'est-à-dire dans les
salon, meer bepaald in de lokalen van het personeel, in de locaux du personnel, dans les toilettes du personnel, dans les
rolwagentjes, bij de mengposten en bij de wastafels. chariots roulants, à proximité des postes de mélange et des bacs de
11) De vorming van werknemers over beschermingsmaatregelen op het werk lavage. 11) La formation des salariés sur les mesures de protection au travail
(meer bepaald droge werken en gebruik van kappersproducten) moet (particulièrement le travail sec et l'utilisation de produits de
minstens een keer per jaar gebeuren ofwel bij de invoering van nieuwe coiffure) devrait se tenir au moins une fois par an ou lors de
producten en bij een aanwerving. l'introduction de nouveaux produits et à l'occasion d'une embauche.
12) De eigenaars van de kapsalons moeten een opleiding volgen zodat ze 12) Les propriétaires de salon doivent également se former afin
over een goede kennis beschikken van de beschermingsmaatregelen op het d'acquérir une bonne connaissance des mesures de protection du
werk. travail.
Deel 3. Duur en toepassing, controle, opzegging en inwerkingtreding Partie 3. Durée et mise en application, contrôle, dénonciation et entrée en vigueur
HOOFDSTUK I. - Duur en toepassing CHAPITRE Ier. - Durée et mise en application
Deze overeenkomst wordt gesloten voor onbepaalde duur en zonder La présente convention est conclue pour une durée indéterminée et
afbreuk te doen aan de huidige of toekomstige bepalingen van nationaal s'applique sans préjudice des dispositions actuelles ou futures du
of Europees recht die voordeliger zijn voor de bescherming van droit national et européen plus favorables à la protection des
werknemers in de kapperssector. travailleurs dans le secteur de la coiffure.
HOOFDSTUK II. - Controle CHAPITRE II. - Contrôle
De dienst Toezicht van het welzijn op het werk is bevoegd voor de Le service contrôle du bien-être au travail est compétent pour
toepassing van de bepalingen van deze overeenkomst inzake welzijn op contrôler l'application de dispositions de cette convention relative
het werk. au bien-être au travail.
HOOFDSTUK III. - Opzegging CHAPITRE III. - Dénonciation
De overeenkomst kan in onderlinge overeenstemming tussen de partijen La convention peut être revue de commun accord entre les parties et
worden herzien en kan door één van de partijen opgezegd worden, mits
een opzegtermijn van 6 maanden betekend bij aangetekend schrijven, dénoncée par l'une d'entre elles moyennant un préavis de 6 mois
gericht aan de voorzitter van het Paritair Comité van het adressé par lettre recommandée au président de la Commission paritaire
kappersbedrijf, de fitness en de schoonheidszorgen nr. 314. De termijn de la coiffure, du fitness et des soins de beauté n° 314. Le délai de
van 6 maanden begint te lopen vanaf de datum waarop de aangetekende 6 mois prend cours à partir de la date à laquelle la lettre
brief aan de voorzitter wordt toegezonden. De poststempel geldt als recommandée est envoyée au président, le cachet de la poste faisant
bewijs. De organisatie die daartoe het initiatief neemt, vermeldt de foi. L'organisation qui prend l'initiative d'une dénonciation en
redenen van zijn opzegging en dient gelijktijdig mentionne les raisons et formule simultanément des propositions
amendementsvoorstellen in. d'amendement.
HOOFDSTUK IV. - Inwerkingtreding CHAPITRE IV. - Entrée en vigueur
Zij wordt van kracht op 25 januari 2012. Elle entre en vigueur à partir du 25 janvier 2012.
Gezien om te worden gevoegd bij het koninklijk besluit van 20 februari Vu pour être annexé à l'arrêté royal du 20 février 2013.
2013. De Minister van Werk, La Ministre de l'Emploi,
Mevr. M. DE CONINCK Mme M. DE CONINCK
^