Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Koninklijk Besluit van 19/12/2014
← Terug naar "Koninklijk besluit betreffende de luchtverkeersregels en operationele bepalingen betreffende luchtvaartnavigatiediensten en -procedures "
Koninklijk besluit betreffende de luchtverkeersregels en operationele bepalingen betreffende luchtvaartnavigatiediensten en -procedures Arrêté royal relatif aux règles de l'air et aux dispositions opérationnelles relatives aux services et procédures de navigation aérienne
FEDERALE OVERHEIDSDIENST MOBILITEIT EN VERVOER SERVICE PUBLIC FEDERAL MOBILITE ET TRANSPORTS
19 DECEMBER 2014. - Koninklijk besluit betreffende de 19 DECEMBRE 2014. - Arrêté royal relatif aux règles de l'air et aux
luchtverkeersregels en operationele bepalingen betreffende dispositions opérationnelles relatives aux services et procédures de
luchtvaartnavigatiediensten en -procedures navigation aérienne
FILIP, Koning der Belgen, PHILIPPE, Roi des Belges,
Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet. A tous, présents et à venir, Salut.
Gelet op de wet van 27 juni 1937 houdende herziening van de wet van 16 Vu la loi du 27 juin 1937 portant révision de la loi du 16 novembre
november 1919 betreffende de regeling der luchtvaart, artikel 5, § 1, 1919 relative à la réglementation de la navigation aérienne, l'article
gewijzigd bij de wet van 2 januari 2001; 5, § 1er, modifié par la loi du 2 janvier 2001;
Gelet op de uitvoeringsverordening (EU) nr. 923/2012 van de Commissie Vu le règlement d'exécution (UE) n° 923/2012 de la Commission
van 26 september 2012 tot vaststelling van gemeenschappelijke
luchtverkeersregels en operationele bepalingen betreffende établissant les règles de l'air communes et des dispositions
luchtvaartnavigatiediensten en -procedures en tot wijziging van opérationnelles relatives aux services et procédures de navigation
uitvoeringsverordening (EU) nr. 1035/2011 en verordeningen (EG) nr. aérienne et modifiant le règlement d'exécution (UE) n° 1035/2011,
1265/2007, (EG) nr. 1794/2006, (EG) nr. 730/2006, (EG) nr. 1033/2006 ainsi que les règlements (CE) n° 1265/2007, (CE) n° 1794/2006, (CE) n°
en (EU) nr. 255/2010; 730/2006, (CE) n° 1033/2006 et (UE) n° 255/2010;
Gelet op het koninklijk besluit van 18 februari 1991 houdende Vu l'arrêté royal du 18 février 1991 portant réglementation des vols
reglementering van de reclamesleepvluchten; de remorquage de panneaux publicitaires;
Gelet op het koninklijk besluit van 15 september 1994 tot vaststelling Vu l'arrêté royal du 15 septembre 1994 fixant les règles de l'air,
van de vliegverkeersregelen, gewijzigd door het koninklijk besluit van 19 juli 2002; modifié par l'arrêté royal du 19 juillet 2002;
Gelet op het koninklijk besluit van 23 november 2000 tot vaststelling Vu l'arrêté royal du 23 novembre 2000 fixant les signaux à utiliser
van de voor het luchtverkeer te gebruiken seinen; pour la circulation aérienne;
Gelet op de samenwerking tussen gewestregeringen die bij het ontwerpen Vu l'association des gouvernements de région à l'élaboration du
van dit besluit betrokken zijn; présent arrêté;
Gelet op advies 55.289/4 van de Raad van State, gegeven op 5 maart Vu l'avis 55.289/4 du Conseil d'Etat, donné le 5 mars 2014 et l'avis
2014 en advies 56.727/4 van de Raad van State gegeven op 12 november 56.727/4 du Conseil d'Etat, donné le 12 novembre 2014, en application
2014, met toepassing van artikel 84, § 1, eerste lid, 2°, van de de l'article 84, § 1er, alinéa 1er, 2°, des lois sur le Conseil
wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973; d'Etat, coordonnées le 12 janvier 1973;
Overwegende de Overeenkomst betreffende de internationale Considérant la Convention relative à l'aviation civile internationale,
burgerluchtvaart, ondertekend te Chicago op 7 december 1944 en signée à Chicago le 7 décembre 1944 et approuvée par la loi du 30
goedgekeurd bij de wet van 30 april 1947, bijlage 2; avril 1947, l'annexe 2;
Overwegende dat de uitvoeringsverordening (UE) nr 923/2012 van de Considérant que le règlement d'exécution (UE) n° 923/2012 de la
Commissie, in het kader van uitvoeringsmaatregelen van de Europese Commission, dans le cadre des mesures d'exécution de la réglementation
regelgeving van het Europese Gemeenschappelijk Luchtruim, européenne du Ciel unique européen, établit des règles de l'air
gemeenschappelijke luchtverkeersregels bepaalt, gebaseerd op normen en communes, basées sur les Normes et Pratiques recommandées de
aanbevolen werkwijzen van de Internationale l'Organisation de l'Aviation civile internationale et met en place des
Burgerluchtvaartorganisatie en operationele bepalingen betreffende dispositions opérationnelles communes relatives aux services et aux
procédures de la navigation aérienne;
luchtvaartnavigatiediensten en -procedures vaststelt. Considérant que ledit règlement, d'application en Belgique à partir du
Overwegende dat die verordening, van toepassing in België vanaf 4 4 décembre 2014, appelle certaines mesures d'exécution en droit
december 2014, sommige uitvoeringsmaatregelen in nationaal recht
oproept; national;
Op voordracht van de Minister van Mobiliteit en de Minister van Sur la proposition de la Ministre de la Mobilité et du Ministre des
Financiën, Finances,
Hebben Wij besloten en besluiten Wij : Nous avons arrêté et arrêtons :
HOOFDSTUK I. - Definities CHAPITRE Ier. - Définitions

Artikel 1.§ 1. Voor de toepassing van dit besluit wordt verstaan

Article 1er.§ 1er. Pour l'application du présent arrêté, on entend

onder : par :
1° Minister : de minister bevoegd voor de luchtvaart; 1° Ministre : le ministre qui a la navigation aérienne dans ses
attributions;
2° directeur-generaal : de directeur-generaal van het 2° directeur général : le directeur général de la Direction générale
Directoraat-generaal Luchtvaart; Transport aérien;
3° verordening nr. 923/2012 : de uitvoeringsverordening (EU) nr. 3° règlement n° 923/2012 : le Règlement d'exécution (UE) n° 923/2012
923/2012 van de Commissie van 26 september 2012 tot vaststelling van de la Commission établissant les règles de l'air communes et des
gemeenschappelijke luchtverkeersregels en operationele bepalingen dispositions opérationnelles relatives aux services et procédures de
betreffende luchtvaartnavigatiediensten en -procedures en tot navigation aérienne et modifiant le règlement d'exécution (UE) n°
wijziging van uitvoeringsverordening (EU) nr. 1035/2011 en
verordeningen (EG) nr. 1265/2007, (EG) nr. 1794/2006, (EG) nr. 1035/2011, ainsi que les règlements (CE) n° 1265/2007, (CE) n°
730/2006, (EG) nr. 1033/2006 en (EU) nr. 255/2010; 1794/2006, (CE) n° 730/2006, (CE) n° 1033/2006 et (UE) n° 255/2010;
4° Bijlage 2 : bijlage 2 van de Overeenkomst betreffende de 4° Annexe 2 : l'Annexe 2 à la Convention relative à l'aviation civile
internationale burgerluchtvaart, ondertekend te Chicago op 7 december internationale, signée à Chicago le 7 décembre 1944 et approuvée par
1944 en goedgekeurd bij de wet van 30 april 1947; la loi du 30 avril 1947.
5° AFIS-dienst : vluchtinformatiedienst (Aerodrome Flight Information 5° service AFIS : service d'information de vol (Aerodrome Flight
Service) voor luchtvaartterreinverkeer; Information Service) pour la circulation d'aérodrome;
6° AFIS-luchtvaartterrein : een niet-gecontroleerd luchtvaartterrein 6° aérodrome AFIS : un aérodrome non contrôlé où le service
waar vluchtinformatiedienst en waarschuwingsdienst worden gegeven ten d'information de vol et le service d'alerte sont assurés au bénéfice
behoeve van het luchtvaartterreinverkeer; de la circulation d'aérodrome;
7° vluchtinformatiecentrum (FIC - Flight Information Center) : centrum 7° centre d'information de vol (FIC - Flight Information Center) :
dat in niet gecontroleerde luchtruimen de vluchtinformatiedienst centre fournissant le service d'information de vol en espaces aériens
verstrekt; non-contrôlés;
8° FIC personeel (FICO - Flight Information Center Officer) : 8° personnel FIC (FICO - Flight Information Center Officer) :
personeel dat de vluchtinformatiedienst in een FIC verstrekt; personnel assurant le service d'information de vol dans un FIC;
§ 2. Bovendien zijn de definities van de verordening nr. 923/2012 van § 2. En outre, les définitions du règlement n° 923/2012 sont
toepassing op dit besluit. d'application au présent arrêté.
Onder deze, wordt begrepen onder de definitie van "overgangshoogte" Parmi celles-ci, la définition d'« altitude de transition » de
van artikel 2, (134) een hoogte van 4500 voet. l'article 2, (134) s'entend comme l'altitude de 4500 pieds.
De Minister of zijn gemachtigde, de directeur-generaal, mag een andere Le Ministre ou son délégué, le directeur général, peut fixer une
hoogte bepalen, in verband met de operationele noden. altitude différente en fonction des nécessités opérationnelles.
HOOFDSTUK 2. - Aanvullende bepalingen bij luchtverkeersregels CHAPITRE 2. - Dispositions complémentaires en matière de règles de l'air
Afdeling 1. - Toepasselijkheid en naleving Section 1. - Domaine d'application et conformité

Art. 2.§ 1. De luchtverkeerregels vastgesteld door de verordening nr.

Art. 2.§ 1er. Les règles de l'air établies par le règlement n°

923/2012 en zoals door dit besluit aangevuld zijn van toepassing op de 923/2012 et telles que complétées par le présent arrêté sont
luchtvaartuigen : d'application aux aéronefs :
a) die zich bevinden in het vluchtinformatiegebied van Brussel met a) évoluant dans la région d'information de vol de Bruxelles, à
uitzondering van het luchtruim waarin de luchtverkeersdienstverlening l'exclusion de l'espace aérien dans lequel les services de la
verzekerd wordt door de autoriteiten van het Groothertogdom Luxemburg; circulation aérienne sont assurés par les autorités du grand-duché de
b) die de Belgische nationaliteits- en inschrijvingskenmerken dragen, Luxembourg; b) portant les marques de nationalité et d'immatriculation belges où
waar zij zich ook bevinden, voor zover deze regels niet in tegenspraak qu'ils se trouvent, dans la mesure où ces règles ne contreviennent pas
zijn met de reglementering uitgevaardigd door de Staat onder het gezag aux règlements édictés par l'Etat sous l'autorité duquel le territoire
waarvan het overvlogen grondgebied is geplaatst. Zij zijn er toe survolé se trouve placé. Ils sont tenus d'observer ces dernières
gehouden deze laatste regels in acht te nemen wanneer zij verschillen règles lorsqu'elles diffèrent des règles nationales ou leur sont
van de nationale regels of er een aanvulling op zijn. complémentaires.
§ 2. De begrenzingen van het vluchtinlichtingengebied van Brussel § 2. Les délimitations de la région d'information de vol de Bruxelles
alsmede deze van de algemene verkeersleidingsgebieden, van de ainsi que celles des régions de contrôle, des zones de contrôle, des
plaatselijke verkeersleidingsgebieden, van de vluchtadviesroutes, de routes à service consultatif, des routes ATS, des zones de circulation
ATS-routes, de luchtvaartterreinverkeersgebieden en de klasse d'aérodrome et des classes d'espaces aériens ATS comprises dans
ATS-luchtruimen binnen het luchtruim bepaald in § 1, worden l'espace aérien défini au § 1er sont fixées par décision du Ministre
vastgesteld bij beslissing van de Minister of door de
directeur-generaal. ou du directeur général.

Art. 3.Wanneer overmacht een piloot ertoe dwingt af te wijken van de

Art. 3.Si un cas de force majeure amène un pilote à s'écarter des

vliegverkeersregels of van de klaringen brengt de gezagvoerder règles de l'air ou des autorisations, le pilote commandant de bord en
onverwijld de eenheid voor luchtverkeersdiensten, bevoegd voor het avise dans les délais les plus courts l'organisme des services de la
luchtruim waarin het luchtvaartuig vliegt, hiervan op de hoogte en circulation aérienne compétent pour l'espace aérien où l'aéronef
brengt hij hierover binnen tien dagen verslag uit bij de directeur-generaal. évolue et en rend compte dans les dix jours au directeur général.
Afdeling 2. - Algemene regels en het vermijden van botsingen Section 2. - Règles générales et prévention des abordages
Onderafdeling 1. - Bescherming van personen en zaken Sous-section 1re. - Protection des personnes et des biens

Art. 4.De Minister of zijn gemachtigde, de directeur-generaal, levert

Art. 4.Le Ministre ou son délégué, le directeur général, délivre

de toestemming AF bedoeld in punt 3105 van de Bijlage bij de l'autorisation visée au point 3105 de l'Annexe au règlement n°
verordening nr. 923/2012. 923/2012.

Art. 5.Behalve de verboden gebieden bepaald door de Koning krachtens

Art. 5.Outre les zones interdites définies par le Roi en vertu de

artikel 4 van de wet van 27 juni 1937 houdende herziening van de wet l'article 4 de la loi du 27 juin 1937 portant révision de la loi du 16
van 16 november 1919 betreffende de regeling der luchtvaart kunnen er novembre 1919 relative à la réglementation de la navigation aérienne,
gevaarlijke gebieden en gebieden met beperkingen bestaan. Zij worden bepaald door de directeur-generaal die, volgens het geval, de aard van het gevaar of de bijzondere beperkingen inzake het luchtverkeer omschrijft.

Art. 6.Uit een luchtvaartuig in vlucht mag niets geworpen of verstoven worden zonder toestemming van de Minister of van zijn gemachtigde, de directeur-generaal, en conform de toestemmingen van de ATS-eenheden. Brandstoflozing of lossen van ballast mag nochtans plaatsvinden op de wijze vermeld in de luchtvaartinlichtingen en de toestemmingen.

Art. 7.In de luchtverkeersleidingsgebieden mag het slepen in de lucht slechts plaatsvinden in overeenstemming met de bepalingen van artikelen 8 tot 14 en conform de toestemmingen.

Art. 8.Boven het Belgisch grondgebied is het verboden een

il peut exister des zones dangereuses et des zones réglementées. Elles sont définies par le directeur général, qui précise, selon le cas, la nature du danger ou les restrictions spéciales régissant la circulation aérienne.

Art. 6.Rien ne peut être jeté ou pulvérisé d'un aéronef en vol sans l'autorisation du Ministre ou de son délégué, le directeur général, et conformément aux autorisations émises par les organismes ATS. Toutefois, le largage de carburant et de lest peut être effectué de la manière indiquée dans les informations aéronautiques et les autorisations.

Art. 7.Le remorquage aérien ne peut être effectué dans les espaces aériens contrôlés que conformément aux dispositions des articles 8 à 14 et aux autorisations.

Art. 8.Au-dessus du territoire belge, il est interdit d'effectuer un vol de remorquage de panneaux publicitaires à une altitude inférieure

reclamesleepvlucht uit te voeren beneden een hoogte van 425 meter à 425 mètres (1500 ft) au-dessus du sol ou de l'eau, sauf pour
(1500 ft) boven de grond of het water, behalve voor het opnemen of l'enlèvement ou le largage de panneaux publicitaires.
afwerpen van reclamesleepdoeken. Het vliegen met reclamesleepdoeken is bovendien verboden : En outre, le remorquage aérien de panneaux publicitaires est interdit :
1° in het verticaal cilindervormig luchtruim, waarvan de basis 1° dans l'espace aérien cylindrique vertical, dont la base est
begrensd is door een cirkel met een straal van 9 km rond het délimitée par une circonférence de 9 km de rayon centrée sur le point
referentiepunt van het luchtvaartterrein van Oostende (51° 11'59'' N - de référence de l'aérodrome d'Ostende (51° 11'59'' N - 02° 51'49'' E),
02° 51'49" E), behoudens toelating van de verkeersleidingsdienst van sauf autorisation accordée par le service de contrôle de la
het luchtvaartterrein van Oostende, onder de voorwaarden gesteld door circulation aérienne de l'aérodrome d'Ostende, aux conditions fixées
de Minister; par le Ministre;
2° langs de kust op een afstand van minder dan 500 meter langs 2° le long du littoral à moins de 500 mètres côté mer et de 1000
zeezijde en van minder dan 1000 meter langs landzijde van de
scheidingslijn tussen het strand en de zee, met uitzondering van het mètres côté terre de la ligne de séparation entre la plage et la mer,
luchtruim bedoeld onder 1°. à l'exception de l'espace aérien visé au 1°.

Art. 9.Reclamesleepvluchten zijn enkel toegelaten op de weekdagen

Art. 9.Les vols de remorquage de panneaux publicitaires sont

tussen 10 uur en 19 uur en op zon- en feestdagen tussen 14 uur en 18 autorisés uniquement entre 10 heures et 19 heures les jours ouvrables
uur, behoudens afwijkingen toegestaan door de Minister of zijn et entre 14 heures et 18 heures les dimanches et jours fériés, sauf
gemachtigde, de directeur-generaal, na advies van de burgemeester van dérogations accordées par le Ministre ou son délégué, le directeur
de gemeente op wiens grondgebied personen bijeen zijn voor wie de général, après avis du bourgmestre de la commune sur le territoire de
reclameboodschap in hoofdzaak bestemd is. laquelle sont rassemblés les principaux destinataires du message

Art. 10.De Minister of zijn gemachtigde, de directeur-generaal, kan

publicitaire.

Art. 10.Le Ministre ou son délégué, le directeur général, peut

verbieden dat enige reclamesleepvlucht wordt uitgevoerd boven interdire tout vol de remorquage de panneaux publicitaires au-dessus
massamanifestaties. de manifestations de masse.

Art. 11.Boven een bebouwde kom van een gemeente of stad mag een

Art. 11.Au-dessus d'une partie agglomérée d'une commune ou d'une

ville, un vol de remorquage de panneaux publicitaires ne peut être
reclamesleepvlucht niet langer dan 45 minuten worden uitgevoerd. Boven effectué pendant plus de 45 minutes. Un vol de remorquage ne peut
eenzelfde locatie mag een sleepvlucht niet langer dan 15 minuten durer plus de 15 minutes au-dessus d'un même endroit. Ces périodes
duren. Deze tijdsperioden gelden per geadverteerde tekst per dag. valent par jour et par texte publicitaire.

Art. 12.Reclamesleepvluchten in formatie mogen maximaal door drie

Art. 12.L'exécution de vols de remorquage de panneaux publicitaires

toestellen uitgevoerd worden. en formation est limitée à trois appareils.

Art. 13.Helicopters die reclamesleepvluchten uitvoeren houden een

Art. 13.Les hélicoptères qui effectuent des vols de remorquage de

minimale vliegsnelheid aan van 40 knopen. panneaux publicitaires maintiennent une vitesse de vol minimale de 40

Art. 14.§ 1. De technische voorwaarden waaraan het luchtvaartuig en

noeuds.

Art. 14.§ 1er. Les conditions techniques auxquelles doivent

de uitrusting, gebruikt voor reclamesleepvluchten, dienen te voldoen, satisfaire l'aéronef et l'équipement utilisé pour les vols de
worden vastgesteld in de bijlagen tot het luchtwaardigheidsbewijs van remorquage de panneaux publicitaires sont fixées dans les annexes au
het betreffend luchtvaartuig. De gewichten verbonden aan de certificat de navigabilité de l'aéronef concerné. Les poids attachés
reclamesleepdoeken dienen uitgerust te worden met valschermen aux panneaux publicitaires doivent être équipés de parachutes,
overeenkomstig de voorschriften opgenomen in voormelde bijlagen. conformément aux dispositions figurant dans les annexes précitées.
§ 2. Aan boord van de sleepvaartuigen wordt een transponder van het § 2. A bord des aéronefs de remorquage, un transpondeur de type "mode
type "mode C" geïnstalleerd . C" est installé.

Art. 15.Behoudens in noodgevallen mogen valschermsprongen slechts

Art. 15.Les descentes en parachute, sauf en cas de force majeure, ne

uitgevoerd worden met de toestemming van de Minister of van zijn peuvent être effectuées qu'avec l'autorisation du Ministre ou de son
gemachtigde, de directeur-generaal, en in overeenstemming met de in délégué, le directeur général, et conformément aux conditions fixées
deze toestemming vastgestelde voorwaarden. par cette autorisation.
Valschermsprongen mogen slechts worden uitgevoerd in een gecontroleerd Les descentes en parachute ne peuvent être effectuées dans les espaces
luchtruim wanneer zij in overeenstemming zijn met de toestemmingen. aériens contrôlés que conformément aux autorisations.

Art. 16.§ 1. Het is verboden kunstvluchten uit te voeren met een

Art. 16.§ 1er. Aucune acrobatie ne peut être exécutée par un aéronef,

luchtvaartuig, behalve : si ce n'est :
1° onder zichtweersomstandigheden en met een vliegzicht van minstens 5 1° dans les conditions météorologiques de vol à vue, avec une
km en op minstens 900 m (3000 voet) hoogte boven de grond, tenzij de Minister of zijn gemachtigde, de directeur-generaal, een lagere hoogte toestaat, en 2° op de wijze vermeld in de luchtvaartinlichtingen, adviezen en/of toestemmingen van de bevoegde eenheid voor luchtverkeerdiensten. § 2. Het is verboden kunstvluchten uit te voeren boven steden, bebouwde kommen van gemeenten, woonzones, industriële complexen, de LNG-terminal te Zeebrugge, nucleaire centrales of mensenverzamelingen in open lucht, alsmede in verkeersleidingsgebieden of gebieden met visibilité minimale de 5 km et à une hauteur minimale de 900 m (3000 pieds) au-dessus du sol, à moins que le Ministre ou son délégué, le directeur général, n'autorise une hauteur inférieure, et 2° de la manière indiquée dans les renseignements, avis et/ou autorisations provenant de l'organisme compétent des services de la circulation aérienne. § 2. Il est interdit de se livrer à des acrobaties aériennes au-dessus des villes, des parties agglomérées de communes, des zones d'habitation, des complexes industriels, du terminal LNG de Zeebrugge, des centrales nucléaires ou des rassemblements de personnes en plein air, ainsi que dans des espaces aériens contrôlés ou dans des zones
beperkingen, behoudens voorafgaande toestemming van de autoriteit réglementées, sauf autorisation préalable de l'autorité dont relèvent
waaronder deze gebieden ressorteren. ces derniers.
§ 3. Kunstvluchten zijn verboden in gevaarlijke gebieden, tenzij deze § 3. Les acrobaties aériennes sont interdites dans les zones
alleen voor die kunstvluchten bestemd zijn. dangereuses, à moins qu'elles soient réservées à ces acrobaties.

Art. 17.§ 1. Formatievluchten zijn slechts toegestaan in

Art. 17.§ 1er. Les vols en formation ne sont permis que conformément

overeenstemming met de voorwaarden bepaald onder punt 3135 van de aux conditions prévues au point 3135 de l'Annexe au règlement n°
Bijlage bij de verordening nr. 923/2012, alsmede met de volgende 923/2012, ainsi que dans le respect des conditions suivantes :
voorwaarden : a) formatievluchten zijn slechts toegestaan onder a) les vols en formation ne sont permis qu'en conditions
zichtweersomstandigheden; météorologiques de vol à vue;
b) landen en opstijgen in formatie zijn onderworpen aan de b) les atterrissages et les décollages en formation sont subordonnés à
voorafgaande toestemming van de directeur-generaal; l'autorisation préalable du directeur général;
c) formatievluchten zijn verboden voor luchtvaartuigen die passagiers c) les vols en formation sont interdits aux aéronefs transportant des
tegen vergoeding vervoeren. passagers contre rémunération.

Art. 18.§ 1. Zijn onderworpen aan de toestemming van de Minister of

Art. 18.§ 1er. Sont soumises à l'autorisation du Ministre ou de son

van zijn gemachtigde, de directeur-generaal : délégué, le directeur général :
1° het opstijgen van bemande vrije gasballons in steden, bebouwde 1° les ascensions de ballons à gaz libres habités dans les villes, les
kommen van gemeenten en woonzones; parties agglomérées de communes et les zones d'habitation;
2° het opstijgen van luchtschepen en kabelballons; 2° les ascensions de dirigeables et de ballons captifs;
3° het zich voortbewegen in de lucht van toestellen die schade kunnen 3° les évolutions d'engins susceptibles d'endommager un aéronef en vol
aanbrengen aan luchtvaartuigen in vlucht zoals telegeleide toestellen, tels que les engins téléguidés, les fusées, les ballons libres non
raketten, onbemande vrije ballons; habités;
4° de projectie van laserstralen in het Belgisch luchtruim. 4° la projection de rayons laser dans l'espace aérien belge.
De toestemming vermeldt de voorwaarden waaraan deze opstijgbewegingen, L'autorisation mentionne les conditions auxquelles sont subordonnées
evoluties en projecties onderworpen zijn. ces ascensions, évolutions et projections.
§ 2. De algemene voorwaarden waaronder de opstijgingen van bemande § 2. Le Ministre ou son délégué, le directeur général, fixe les
vrije ballons dienen plaats te vinden worden vastgesteld door de conditions générales dans lesquelles les ascensions de ballons libres
Minister of zijn gemachtigde, de directeur-generaal. habités ont lieu.

Art. 19.In het belang van de veiligheid van het luchtverkeer kan de

Art. 19.Le Ministre ou son délégué, le directeur général, peut, dans

Minister of zijn gemachtigde, de directeur-generaal ofwel verbieden l'intérêt de la sécurité de la circulation aérienne, soit interdire
dat enig toestel of bepaalde toestellen in de door hem nader te dans les zones qu'il détermine le lancement depuis le sol de tous
bepalen gebieden vanop de grond worden opgelaten, ofwel de voorwaarden objets, ou de certains d'entre eux, soit fixer les conditions et les
en hoogtebegrenzingen bepalen voor hun gebruik. limites de leur altitude d'utilisation.
Onderafdeling 2. - Vermijden van botsingen Sous-section 2. - Prévention des abordages

Art. 20.De Minister of zijn afgevaardigde, de directeur-generaal, kan

Art. 20.Le Ministre ou son délégué, le directeur général, peut

aanvullende periodes bepalen, in overeenstemming met punt 3230, b) in prescrire des périodes complémentaires conformément au point 3230, b)
de Bijlage van de verordening nr. 923/2012, voor het gebruik van de l'Annexe au règlement n° 923/2012, pour l'utilisation des feux par
lichten door luchtvaartuigen op het water. les aéronefs à flot.
Afdeling 3. - Vliegplannen Section 3. - Plans de vol

Art. 21.Er moet geen vliegplan ingediend worden voor VFR vluchten in

Art. 21.Un plan de vol ne doit pas être déposé pour les vols VFR

niet gecontroleerde luchtruimen die van een lidstaat van het exécutés en espaces non contrôlés en provenance d'un Etat membre de
Schengengebied naar België uitgevoerd worden. l'espace Schengen vers la Belgique.

Art. 22.De Minister of zijn gemachtigde, de directeur-generaal, wordt

Art. 22.Le Ministre ou son délégué, le directeur général, est chargé

belast met de uitvoering van punt 4010, b) in de Bijlage van de verordening nr. 923/2012. de l'exécution du point 4010, b) de l'Annexe au règlement n° 923/2012.
Afdeling 4. - Zichtweersomstandigheden, zichtvliegvoorschriften, Section 4. - Conditions météorologiques de vol à vue, règles de vol à
speciale zicht- en instrumentvliegvoorschriften vue, règles de vol VFR spécial et règles de vol aux instruments

Art. 23.§ 1. Zichten die beperkt zijn tot niet minder dan 1 500 m

Art. 23.§ 1er. Des visibilités en vol réduites à 1 500 m sont

worden toegestaan voor vluchten : autorisées pour des vols effectués :
1° bij een aangewezen luchtsnelheid (IAS) van 140 kts of minder om 1° à des vitesses indiquées (IAS) de 140 kts, ou moins, pour laisser
voldoende gelegenheid te bieden ander verkeer of eventuele la possibilité de voir tout autre aéronef ou tout obstacle à temps
hindernissen tijdig op te merken en een botsing te vermijden; of, pour éviter une collision; ou,
2° in omstandigheden waarin de waarschijnlijkheid op ontmoetingen met 2° dans des circonstances où la probabilité de rencontrer d'autres
aéronefs serait normalement faible, par exemple dans des zones à
ander verkeer laag is, bv. in gebieden met een laag verkeersvolume en faible densité de circulation et pour des travaux aériens à basse altitude.
voor luchtwerk op lage hoogte. § 2. Les hélicoptères peuvent voler avec une visibilité en vol
§ 2. Helikopters mogen vliegen bij een vliegzicht hoger dan 800 m, supérieure à 800 m s'ils volent à une vitesse qui permet de voir tout
voor zover ze worden bestuurd aan een snelheid die voldoende autre aéronef ou tout autre obstacle à temps pour éviter une
gelegenheid biedt ander verkeer of eventuele hindernissen tijdig op te
merken en een botsing te vermijden. In speciale gevallen mogen
activiteiten bij een zicht van minder dan 800 m door de collision. Les visibilités en vol inférieures à 800 m peuvent être
directeur-generaal worden toegestaan, bv. voor medischehulpvluchten, autorisées par le directeur général dans des cas particuliers tels que
opsporings- en reddingsactiviteiten en brandbestrijding. les vols médicaux, les opérations de recherche et de sauvetage ainsi
que les vols de lutte contre les incendies.

Art. 24.VFR-vluchten 's nachts worden toegestaan onder de voorwaarden

Art. 24.Les vols VFR de nuit sont autorisés dans les conditions

bepaald onder punt 5005, c) van de Bijlage van de verordening nr. 923/2012. prescrites au point 5005, c) de l'Annexe au règlement n° 923/2012.

Art. 25.De directeur-generaal wordt belast met het afleveren van de

Art. 25.Le directeur général est chargé de la délivrance des

toelatingen bedoeld op punten 5005 en 5010 in de Bijlage van de autorisations visées aux points 5005 et 5010 de l'Annexe au règlement
verordening nr. 923/2012. n° 923/2012.
Afdeling 5. - Luchtruimclassificatie Section 5. - Classification des espaces aériens

Art. 26.De directeur-generaal wordt belast met de toewijzingen

Art. 26.Le directeur général est chargé des désignations visées au

bedoeld onder punt 6005 in de Bijlage van verordening nr. 923/2012. point 6005 de l'Annexe au règlement n° 923/2012.
Afdeling 6. - Vluchtinformatiediensten voor luchtvaartterreinverkeer Section 6. - Services d'information de vol pour la circulation
(AFIS) d'aérodrome (AFIS)

Art. 27.§ 1. De doelstelling van de AFIS-diensten is het verstrekken

Art. 27.§ 1er. Les services AFIS ont pour objectif la fourniture

van nuttige informatie voor het veilige en efficiënte verloop van d'informations utiles pour la conduite sûre et efficace des opérations
vliegoperaties op en in de omgeving van een luchtvaartterrein. de vol sur et à proximité d'un aérodrome.
§ 2. De AFIS-diensten kunnen geleverd worden op luchtvaartterreinen § 2. Les services AFIS peuvent être fournis aux aérodromes où :
waar : 1° het verstrekken van een plaatselijke verkeersleiding niet 1° l'organisation d'un service de contrôle d'aérodrome n'est pas
gerechtvaardigd is; of, justifiée; ou,
2° een plaatselijke verkeersleiding niet 24 uur op 24 voorzien is. 2° le service de contrôle d'aérodrome n'est pas assuré 24 heures sur
§ 3. Op vraag van de kandidaat verlener van AFIS-diensten of op zijn 24. § 3. A la demande du candidat prestataire de service AFIS ou sur sa
eigen initiatief onderzoekt de directeur-generaal geval per geval of propre initiative, le directeur général examine au cas par cas si un
een AFIS-dienst de meest passende oplossing is; meer bepaald in service AFIS constitue la solution la plus appropriée, en fonction
functie van : notamment :
1° het type luchtverkeer op het luchtvaartterrein; 1° du type de circulation aérienne sur l'aérodrome;
2° de verkeersdensiteit op het luchtvaartterrein; 2° de la densité du trafic sur l'aérodrome;
3° de impact op andere eenheden en/of bestaande procedures op het 3° de l'impact sur d'autres unités et/ou procédures existantes sur
luchtvaartterrein; l'aérodrome;
4° de meest voorkomende types luchtvaartuigen op het 4° des types d'aéronef prédominants sur l'aérodrome;
luchtvaartterrein;
5° de topografische omstandigheden van het luchtvaartterrein; 5° des conditions topographiques de l'aérodrome;
6° de meteorologische omstandigheden op en in de omgeving van het luchtvaartterrein; 6° des conditions météorologiques sur et à proximité de l'aérodrome;
7° milieuoverwegingen op en in de omgeving van het luchtvaartterrein; 7° des considérations environnementales sur et à proximité de l'aérodrome;
8° de openingstijden van het luchtvaartterrein; 8° des heures d'ouverture de l'aérodrome;
9° alle andere factoren die als relevant worden beschouwd op het vlak 9° de tous les autres facteurs estimés pertinents du point de vue de
van veiligheid en/of doeltreffendheid. la sécurité et/ou de l'efficacité.
De aanvraag wordt ingediend samen met een AFIS plan, specifiek voor La demande est accompagnée d'un plan AFIS spécifique à l'aérodrome,
het luchtvaartterrein, dat de modaliteiten omvat met betrekking tot de
opleiding van het AFIS personeel (verwerven en handhaven van comprenant les modalités liées à la formation du personnel AFIS
praktische en theoretische kennis). (acquisition et maintien de connaissances pratiques et théoriques).
De Minister bepaalt de schikkingen voor het indienen van de aanvraag Le Ministre détermine les modalités de l'introduction de la demande
en voor de besluitvorming door de directeur-generaal. ainsi que de la décision du directeur général.
§ 4. Het verlenen van AFIS diensten wordt als "AFIS" in de A.I.P. § 4. La prestation de services AFIS est référencée comme « AFIS » dans
vermeld indien : l'A.I.P. lorsque :
1° de directeur-generaal een positieve beslissing neemt overeenkomstig 1° le directeur général rend une décision positive conformément au
paragraaf 3; paragraphe 3; et,
2° de verlener van AFIS-diensten het certificaat bedoeld in artikel 4 2° le prestataire de services AFIS a obtenu le certificat visé à
van het koninklijk besluit van 20 november 2006 betreffende de l'article 4 de l'arrêté royal du 20 novembre 2006 relatif à la
certificering van verleners van luchtvaartnavigatiediensten en de certification des prestataires de services de navigation aérienne et à
aanwijzing van verleners van luchtverkeersdiensten en meteorologische la désignation des prestataires de services de la circulation aérienne
diensten heeft verkegen. et de services météorologiques.
§ 5. Indien de dienstverlener op een luchtvaartterrein geen houder is § 5. Lorsque le prestataire de services sur un aérodrome n'est pas
van het certificaat bedoeld in paragraaf 4, 2° is maar de diensten titulaire du certificat visé au paragraphe 4, 2° mais que ces services
bestaan uit een informatiedienst voor luchtvaartterreinverkeer, wordt constituent un service d'information d'aérodrome, l'aérodrome concerné
het betrokken luchtvaartterrein vermeld als verlener van een est référencé comme offrant un service d'information de vol
basisinformatiedienst voor luchtvaartterreinverkeer ("Basic information") in de A.I.P. d'aérodrome élémentaire (« Basic information ») dans l' A.I.P.

Art. 28.De verlening van vluchtinformatiediensten in een

Art. 28.La prestation de service d'information de vol dans un centre

vluchtinformatiecentrum (FIC) wordt door FIC-personeel (FICO) verzorgd d'information de vol (FIC) est assurée par du personnel FIC (FICO) et
en is ondergeschikt aan de voorafgaandelijke goedkeuring van een subordonnée à l'approbation préalable, par le Ministre ou son délégué,
opleidingsplan, door de Minister of zijn gemachtigde, de le directeur général, d'un plan de formation.
directeur-generaal.
De Minister of zijn gemachtigde, de directeur-generaal, bepaalt de Le Ministre ou son délégué, le directeur général, détermine les
schikkingen met betrekking tot de aflevering, het behouden en de modalités liées à la délivrance, au maintien et à la suspension de
schorsing van de goedkeuring bedoeld in het eerste lid. l'approbation visée à l'alinéa 1er.

Art. 29.De luchtvaartterreinen die reeds aangeduid zijn als

Art. 29.Les aérodromes déjà référencés comme aérodromes AFIS dans

AFIS-luchtvaartterreinen in de A.I.P. beschikken over 12 maanden te l'A.I.P. disposent de 12 mois à compter de la date d'entrée en vigueur
rekenen vanaf de datum van inwerkingtreding van dit besluit om de
positieve beslissing en het certificaat bedoeld in artikel 27 te du présent arrêté pour obtenir la décision positive et le certificat
krijgen. visés à l'article 27.
Bij ontstentenis ervan en onverminderd de beslissingsbevoegdheid van A défaut, et sans préjudice de la compétence de décision du directeur
de directeur-generaal bepaald in artikel 27, § 4, wordt artikel 27, § général prévue à l'article 27, § 4, il est fait application de
5 toegepast. l'article 27, § 5.
Afdeling 7. - Onbemande vrije ballonnen Section 7. - Ballons libres non habités

Art. 30.De directeur-generaal is belast met het afleveren van de

Art. 30.Le directeur général est chargé de la délivrance des

toestemming bedoeld in punt 2 van het aanhangsel 2 van de verordening autorisations visées au point 2 de l'Appendice 2 au règlement n°
nr. 923/2012. De Minister of zijn gemachtigde, de directeur-generaal, 923/2012. Le Ministre ou son délégué, le directeur-général, est chargé
wordt belast met het specificeren van de exploitatievoorwaarden ervan. d'en spécifier les conditions d'exploitation.
HOOFDSTUK 3. - Slotbepalingen CHAPITRE 3. - Dispositions finales

Art. 31.Voor de toepassing van punt 2020 in de Bijlage van de

Art. 31.Pour l'application du point 2020 de l'Annexe au règlement n°

verordening nr. 923/2012 kan de voor een luchtvaartterrein 923/2012, l'autorité responsable d'un aérodrome peut faire appel aux
verantwoordelijke autoriteit een beroep doen op de inspecteurs van de inspecteurs de l'inspection aéronautique et aux inspecteurs de la
luchtvaartinspectie en de inspecteurs van de luchtvaartpolitie om de police aéronautique en vue de déceler la présence de substance
aanwezigheid van psychoactieve stoffen in het bloed op te sporen. psychoactive dans le sang.
Deze laatsten kunnen de leden van het stuurpersoneel onderwerpen aan : Ces derniers peuvent soumettre les membres d'équipage de conduite à :
1° een ademtest met gebruik van het toestel, bepaald overeenkomstig 1° une épreuve respiratoire en utilisant l'appareil déterminé en
application de l'article 59, § 4 des lois relatives à la police de la
artikel 59, § 4, van de op 16 maart 1968 gecoördineerde wetten circulation routière, coordonnées le 16 mars 1968 et modifié par la
betreffende de politie van het wegvervoer en gewijzigd bij de wet van
18 juli 1990; en/of, loi du 18 juillet 1990; et/ou,
2° een test voor het detecteren van stoffen die de rijvaardigheid 2° un test pour la détection de substances qui influencent la capacité
de conduite et le test salivaire visés à l'article 61bis des lois
beïnvloeden en de speekseltest bedoeld in artikel 61bis van op 16 relatives à la police de la circulation routière, coordonnées le 16
maart 1968 gecoördineerde wetten betreffende de politie van het mars 1968 et inséré par la loi du 16 mars 1999, dans les conditions
wegvervoer en ingevoegd bij de wet van 16 maart 1999 in de condities
bedoeld in dit artikel. prévues par cet article.

Art. 32.De inspecteurs van de luchtvaartinspectie en de ambtenaren

Art. 32.Les inspecteurs de l'inspection aéronautique ainsi que les

van Douane en Accijnzen hebben, teneinde hun toezicht uit te oefenen, agents des Douanes et Accises ont, en vue d'y exercer leur
toegang tot elk luchtvaartterrein en tot iedere plaats waar surveillance, accès à tout aérodrome et à tout autre lieu où des
luchtvaartuigen landen en opstijgen. Zij mogen elk luchtvaartuig en aéronefs atterrissent ou décollent. Ils peuvent visiter tout aéronef
zijn lading doorzoeken en zich het reisdagboek evenals ieder ander et son chargement et se faire produire le carnet de route et tout
document inzake de lading laten voorleggen. document relatif à la cargaison.

Art. 33.Iedere bestuurder die uit een Staat die geen lid is van de Europese Unie of Schengengebied komt of zich naar zo'n land begeeft mag slechts landen op of opstijgen vanaf een douaneluchtvaartterrein. Wanneer hij ertoe gedwongen is elders te landen moet hij onverwijld de politie of de douane hiervan op de hoogte brengen en de onderrichtingen naleven die hem zullen gegeven worden.

Art. 34.Met uitzondering van de brandstof of de ballast dient voor het werpen van ieder voorwerp uit een luchtvaartuig in vlucht, dat uit het buitenland komt of zich naar het buitenland begeeft, de toestemming bekomen te worden van de Minister van Financiën of van zijn gemachtigde.

Art. 33.Aucun pilote venant d'un Etat non membre de l'Union européenne ou de l'Espace Schengen ou s'y rendant n'atterrit ou ne décolle en dehors d'un aérodrome international. S'il est contraint d'atterrir ailleurs, il prévient sans délai la police ou la douane et se conforme aux instructions qui lui sont données.

Art. 34.Le jet de tout objet autre que le carburant ou le lest, effectué d'un aéronef en vol venant de l'étranger ou s'y rendant, est soumis à l'autorisation du Ministre des Finances ou de son délégué.

Art. 35.Elk vervoer van goederen met een bemande vrije ballon is

Art. 35.Tout transport de marchandises par ballon libre habité est

verboden. interdit.

Art. 36.De Minister of de directeur-generaal stelt de bepalingen vast

Art. 36.Le Ministre ou le directeur général fixe les dispositions

die iedere bestuurder van een luchtvaartuig moet naleven wanneer hij auxquelles tout pilote d'aéronef doit se conformer lorsqu'il reçoit un
een noodoproep of -bericht ontvangt. appel ou un message de détresse.

Art. 37.§ 1. De bestuurder dient aan de directeur-generaal ieder

Art. 37.§ 1er. Le pilote est tenu de signaler au directeur général

ongeval of incident mede te delen dat voorkwam tijdens het gebruik van tout accident ou incident survenu lors de l'utilisation d'un aéronef.
een luchtvaartuig. Cette procédure s'applique également aux incidents ou accidents
Deze procedure geldt ook voor ongevallen en incidenten overkomen survenus en dehors du territoire belge aux aéronefs portant les
buiten het Belgisch grondgebied aan luchtvaartuigen die de Belgische marques de nationalité et d'immatriculation belges.
nationaliteits- en inschrijvingskenmerken dragen.
§ 2. De bestuurder moet de gepaste luchtverkeersdienst in kennis § 2. Le pilote est tenu de signaler à l'organe approprié des services
stellen van ieder incident dat de veiligheid van luchtvaartuigen, de la circulation aérienne tout incident de nature à compromettre la
personen en goederen op de grond in het gedrang kan brengen, evenals sécurité des aéronefs, des personnes et des biens à la surface, ainsi
van de gevallen van bijna aanvaring. que les cas de quasi-abordage.
§ 3. Behalve in geval van dringende noodzakelijkheid is het verboden § 3. Hormis le cas de nécessité, il est interdit de déplacer un
een luchtvaartuig te verplaatsen dat betrokken was bij een ernstig
ongeval of dat hier de oorzaak van was, er voorwerpen, overblijfselen aéronef ayant subi ou causé un accident grave, d'enlever, de détacher
of onderdelen van weg te nemen, los te maken of te verplaatsen, zonder ou de déplacer des objets, débris ou pièces quelconques provenant de
daartoe de toestemming bekomen te hebben van een lid van de l'Air cet aéronef, sans avoir obtenu l'autorisation d'un membre de l'Air
Accident Investigation Unit (AAIU). Accident Investigation Unit (AAIU).

Art. 38.Het koninklijk besluit van 18 februari 1991 houdende

Art. 38.L'arrêté royal du 18 février 1991 portant réglementation des

reglementering van de reclamesleepvluchten, het koninklijk besluit van vols de remorquage de panneaux publicitaires, l'arrêté royal du 15
15 september 1994 betreffende de vliegverkeersregels en het koninklijk septembre 1994 fixant les règles de l'air et l'arrêté royal du 23
besluit van 23 november 2000 tot vaststelling van de voor het novembre 2000 fixant les signaux à utiliser pour la circulation
luchtverkeer te gebruiken seinen worden opgeheven. aérienne sont abrogés.

Art. 39.Dit besluit heeft uitwerking met ingang van 4 december 2014.

Art. 39.Le présent arrêté produit ses effets le 4 décembre 2014.

Art. 40.De minister bevoegd voor de luchtvaart is belast met de

Art. 40.Le ministre qui a la navigation aérienne dans ses

uitvoering van dit besluit. attributions est chargé de l'exécution du présent arrêté.
Gegeven te Brussel, 19 december 2014. Donné à Bruxelles, le 19 décembre 2014.
FILIP PHILIPPE
Van Koningswege : Par le Roi :
De Minister van Mobiliteit, La Ministre de la Mobilité,
Mevr. J. GALANT Mme J. GALANT
De Minister van Financiën, Le Ministre des Finances,
J. VAN OVERTVELDT J. VAN OVERTVELDT
^