Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Koninklijk Besluit van 04/02/2002
← Terug naar "Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend wordt verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst van 6 maart 2000, gesloten in het Paritair Comité voor de begrafenisondernemingen, betreffende de arbeids- en beloningsvoorwaarden "
Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend wordt verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst van 6 maart 2000, gesloten in het Paritair Comité voor de begrafenisondernemingen, betreffende de arbeids- en beloningsvoorwaarden Arrêté royal rendant obligatoire la convention collective de travail du 6 mars 2000, conclue au sein de la Commission paritaire des pompes funèbres, relative aux conditions de travail et de rémunération
MINISTERIE VAN TEWERKSTELLING EN ARBEID MINISTERE DE L'EMPLOI ET DU TRAVAIL
4 FEBRUARI 2002. - Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend 4 FEVRIER 2002. - Arrêté royal rendant obligatoire la convention
wordt verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst van 6 maart 2000, collective de travail du 6 mars 2000, conclue au sein de la Commission
gesloten in het Paritair Comité voor de begrafenisondernemingen, paritaire des pompes funèbres, relative aux conditions de travail et
betreffende de arbeids- en beloningsvoorwaarden (1) de rémunération (1)
ALBERT II, Koning der Belgen, ALBERT II, Roi des Belges,
Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet. A tous, présents et à venir, Salut.
Gelet op de wet van 5 december 1968 betreffende de collectieve Vu la loi du 5 décembre 1968 sur les conventions collectives de
arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités, inzonderheid op artikel travail et les commissions paritaires, notamment l'article 28;
28; Gelet op het verzoek van het Paritair Comité voor de Vu la demande de la Commission paritaire des pompes funèbres;
begrafenisondernemingen;
Op de voordracht van Onze Minister van Werkgelegenheid, Sur la proposition de Notre Ministre de l'Emploi,
Hebben Wij besloten en besluiten Wij : Nous avons arrêté et arrêtons :

Artikel 1.Algemeen verbindend wordt verklaard de als bijlage

Article 1er.Est rendue obligatoire la convention collective de

overgenomen collectieve arbeidsovereenkomst van 6 maart 2000, gesloten travail du 6 mars 2000, reprise en annexe, conclue au sein de la
in het Paritair Comité voor de begrafenisondernemingen, betreffende de Commission paritaire des pompes funèbres, relative aux conditions de
arbeids- en beloningsvoorwaarden. travail et de rémunération.

Art. 2.Onze Minister van Werkgelegenheid is belast met de uitvoering

Art. 2.Notre Ministre de l'Emploi est chargé de l'exécution du

van dit besluit. présent arrêté.
Gegeven te Brussel, 4 februari 2002. Donné à Bruxelles, le 4 février 2002.
ALBERT ALBERT
Van Koningswege : Par le Roi :
De Minister van Werkgelegenheid, La Ministre de l'Emploi,
Mevr. L. ONKELINX Mme L. ONKELINX
_______ _______
Nota Note
(1) Verwijzing naar het Belgisch Staatsblad : (1) Référence au Moniteur belge :
Wet van 5 december 1968, Belgisch Staatsblad van 15 januari 1969. Loi du 5 décembre 1968, Moniteur belge du 15 janvier 1969.
Bijlage Annexe
Paritair Comité voor de begrafenisondernemingen Commission paritaire des pompes funèbres
Collectieve arbeidsovereenkomst van 6 maart 2000 Convention collective de travail du 6 mars 2000
Arbeids- en beloningsvoorwaarden (Overeenkomst geregistreerd op 24 mei Conditions de travail et de rémunération (Convention enregistrée le 24
2000 onder het nummer 54975/CO/320) mai 2000 sous le numéro 54975/CO/320)
HOOFDSTUK I. - Toepassingsgebied CHAPITRE Ier. - Champ d'application

Artikel 1.Deze collectieve arbeidsovereenkomst is toepasselijk op de

Article 1er.La présente convention collective de travail s'applique

werkgevers en werknemers van de ondernemingen die ressorteren onder aux employeurs et aux travailleurs des entreprises ressortissant à la
het Paritair Comité voor de begrafenisondernemingen. Commission paritaire des pompes funèbres.

Art. 2.Voor de toepassing van deze collectieve arbeidsovereenkomst

Art. 2.Pour l'application de la présente convention collective de

wordt onder "werknemers" verstaan : de mannelijke en de vrouwelijke travail, on entend par "travailleurs" : les employés et les employées,
bedienden, de werklieden en de werksters. les ouvriers et les ouvrières.
HOOFDSTUK II. - Beroepsindeling CHAPITRE II. - Classification professionnelle

Art. 3.De functies van de werknemers worden in vier klassen ingedeeld

Art. 3.Les fonctions des travailleurs sont classées en quatre

welke door de hieronder vermelde algemene maatstaven worden bepaald : catégories que définissent les critères généraux ci-dessous :
Eerste klasse. Première catégorie.
Normale aanvangsleeftijd : 21 jaar. Age de départ normal : 21 ans.
Bepaling. Définition.
A . Bedienden waarvan de functie wordt gekenmerkt door : A. Employé(e)s dont la fonction est caractérisée par :
a) kennis hebben opgedaan welke overeenstemt met het programma van het a) l'assimilation de connaissances correspondant au programme de
lager onderwijs en voldoende is om functies te kunnen uitoefenen van l'enseignement primaire, et suffisantes pour exercer les fonctions du
het minst verheven niveau, welke door de wet of de rechtbank worden niveau le moins élevé parmi celles reconnues par la loi ou la
erkend als zijnde van intellectuele aard; jurisprudence comme étant d'ordre intellectuel;
b) de juiste uitvoering van een eenvoudig bijkomstig werk. b) l'exécution correcte d'un travail simple d'ordre secondaire.
Het gaat hier dus om functies die geen persoonlijk initiatief vergen, Il ne s'agit donc pas de fonctions faisant appel à l'initiative
doch worden uitgevoerd volgens duidelijk vooraf vastgelegde regels. personnelle mais elles doivent être exercées conformément à des règles
fixées préalablement.
B . Arbeiders(sters) waarvan de functie geen bijzondere vorming B. Ouvriers(ières) dont la fonction ne nécessite pas de formation
vereist namelijk de ongeschoolde arbeiders spéciale c'est-à-dire l'ouvrier non-qualifié
I. Bedienden. I. Employé(e)s.
- Huisbewaarder; - Concierge;
- Deurwaarder; - Huissier;
- Bediende voor de post : (openmaken, oppervlakkig sorteren, onder - Employé au courrier (ouverture, tri élémentaire, mise sous pli,
omslag steken, enz.); etc.);
- Bediende aan adresseermachines (stempelen en drukken van - Employé aux machines à adresser (estampage et impression de plaques
adresplaatjes), fotokopieermachines en/of polykopieermachines; adresses), à photocopier et/ou à polycopier;
- Bediende zonder ervaring die begint te werken op kantoormachines of - Employé non expérimenté débutant aux diverses machines de bureau ou
computer; ordinateur;
- Bediende hulpmagazijnier of hulpbediende bij de goederenreceptie - Employé aide-magasinier ou employé aide-réceptionnaire (travaux
(bijkomstig administratief werk); administratifs auxiliaires);
- Schrijver die hoofdzakelijk eenvoudig schrijf- en cijferwerk - Employé aux écritures exécutant en ordre principal des travaux
verricht, opsommingen registreert, staten opmaakt of elementair werk simples d'écriture, de chiffrage, d'enregistrement de relevés,
van gelijk niveau, uitvoert, zonder interpretatie; d'établissement d'états ou autres travaux élémentaires du même niveau
- Bediende belast met het klassement van documenten; sans interprétation; - Employé chargé du classement de documents;
- Bediende bij de voorbereiding van het werk op de computer : helpt de - Employé chargé de la préparation du travail à l'ordinateur : aide
operators met het opzoeken van de te behandelen boekhoudingsstukken en les opérateurs dans la recherche des documents comptables à traiter et
hun klassering. à classer.
II. Arbeiders(sters). II. Ouvriers(ières).
- Handlanger; - Manoeuvre;
- Arbeider belast met reinigingsactiviteiten; - Ouvrier chargé d'activités de nettoyage;
- Boodschapper. - Commissionnaire.
Tweede klasse. Deuxième catégorie.
Normale aanvangsleeftijd : 21 jaar. Age de départ normal : 21 ans.
Bepaling. Définition.
A. Bedienden waarvan de functie wordt gekenmerkt door : A. Employé(e)s dont la fonction est caractérisée par :
a) kennis hebben opgedaan door onderwijs of praktijk welke kan opwegen a) l'assimilation, soit par l'enseignement soit par la pratique, de
tegen de kennis van het lager middelbaar onderwijs; connaissances équivalentes à celles de l'enseignement moyen inférieur;
b) het correct uitvoeren van eenvoudig en weinig afwisselend werk dat, b) l'exécution correcte de travaux simples peu diversifiés dont la
wegens een rechtstreeks toezicht, slechts beperkte responsabilité est limitée par un contrôle direct;
verantwoordelijkheid meebrengt;
c) een korte leertijd, voldoende om de vereiste vaardigheid in een c) un temps limité d'assimilation permettant d'acquérir de la
bepaald werk te verwerven. dextérité dans un travail déterminé.
B. Arbeiders(sters) waarvan de functie wordt gekenmerkt door een B. Ouvriers(ières) dont la fonction est caractérisée par une formation
vorming en/of een praktische uitoefening van geschoold arbeider et/ou un exercice pratique de travailleur qualifié
I. Bedienden. I. Employé(e)s.
- Klasseerder, die blijk moet geven van enig oordeel en inzicht; - Classeur devant faire preuve de jugement et de discernement;
- Magazijnbediende; - Employé magasinier;
- Bediende bij de goederenreceptie; - Employé réceptionnaire;
- Stockbediende (magazijnen, opslagplaatsen, voorraden), - Employé aux stocks (magasins, entrepôts, réserves), travaux
administratief werk van de magazijnen waar voorraden of afgewerkte administratifs des magasins d'approvisionnement ou de produits finis
producten zijn opgeslagen, zonder boekhoudkundige toewijzing; sans imputation comptable;
- Ervaren typist die 40 woorden per minuut kan typen op klavier, een - Dactylographe expérimenté pouvant dactylographier 40 mots à la
correcte spelling heeft en het werk goed weet te schikken; minute sur clavier, ayant une orthographe correcte et sachant bien
- Bediende belast met eenvoudig schrijf- of rekenwerk, het registreren présenter son travail; - Employé chargé de travaux simples de rédaction, de calcul,
van opsommingen, het opmaken van staten of ander bijkomstig werk van d'enregistrement de relevés, d'établissement d'états ou autres travaux
gelijk niveau dat enig oordeel vereist en onder rechtstreekse controle secondaires d'un même niveau nécessitant un certain jugement et
wordt uitgevoerd; effectués sous contrôle direct;
- Hulpbediende voor de lonen (onder controle); - Employé auxiliaire aux salaires (sous contrôle);
- Boekhoudingsbediende (registreren van boekhoudkundige gegevens - Employé de comptabilité (enregistrement d'éléments comptables sans
zonder de toewijzing te bepalen); détermination d'imputation);
- Operateur op computer voor het opstellen van een gedeelte van de - Opérateur sur ordinateur pour la rédaction d'une partie de la
boekhouding (voorbeeld : lopende rekeningen cliënten, leveranciers, comptabilité (exemple : comptes courants des clients, fournisseurs,
stocks, enz.) zonder verantwoordelijkheid. Deze functie houdt een stocks, etc.) sans responsabilité. Cette fonction contient une
beperking in ofwel in het soort documenten ofwel in de behandeling limitation soit dans la sorte de documents, soit dans le traitement
(voorbeeld : steeds debet of steeds krediet) ofwel in het gedeelte van (exemple : soit débit, soit crédit) ou pour une partie de la
de boekhouding (voorbeeld : alleen klantenrekeningen of alleen comptabilité (exemple : exclusivement les comptes clients ou
leveranciers, enz.); uniquement les fournisseurs, etc.);
- Telefonist van een centrale; - Téléphoniste de centrale;
- Bediende belast met het nazicht van de aanwezigheden of het opmaken - Employé chargé du contrôle des présences ou l'établissement des
van statistieken; statistiques;
- Bediende die een hulpkas houdt. - Employé tenant une caisse auxiliaire.
II. Arbeiders(sters). II. Ouvriers(ières).
- Drager; - Porteur;
- Autobestuurder; - Chauffeur;
- Arbeider belast met het onderhoud van rollend materieel; - Ouvrier chargé de l'entretien de matériel roulant;
- Plaatser rouwkapel; - Placeur de chapelle ardente;
- Schrijnwerker; - Menuisier;
- Verzorger van de opschik van de overledene. - Ouvrier chargé de la toilette mortuaire.
Derde klasse. Troisième catégorie.
Normale aanvangsleeftijd : 23 jaar. Age de départ normal : 23 ans.
Bepaling. Définition.
A . Bedienden waarvan de functie wordt gekenmerkt door : A. Employé(e)s dont la fonction est caractérisée par :
a) een praktische opleiding die opweegt tegen de bekwaamheid verkregen a) une formation pratique équivalente à celle de l'enseignement moyen
door het hoger middelbaar onderwijs of door het lager middelbaar supérieur, soit les études de l'enseignement moyen inférieur
onderwijs aangevuld hetzij door gespecialiseerde vakstudies, hetzij complétées par des études professionnelles spécialisées ou
door een vakbekwaamheid door middel van stages of het uitoefenen van l'acquisition d'une formation professionnelle par des stages ou
gelijke of gelijkwaardige betrekkingen; l'exercice d'autres emplois identiques ou similaires;
b) het zelfstandig uitvoeren van afwisselend werk, dat doorgaans b) un travail d'exécution autonome, diversifié, exigeant
initiatief en redenering vereist en bovendien de verantwoordelijkheid habituellement de l'initiative, du raisonnement de la part de celui
voor de uitvoering vergt. qui l'exécute et comportant la responsabilité de son exécution.
B. Arbeiders(sters) waarvan de functie wordt gekenmerkt door een B. Ouvriers(ières) dont la fonction est caractérisée par un niveau
hogere vorm van initiatief en/of veranwoordelijkheid plus élevé d'initiative et/ou de responsabilité
I. Bedienden. I. Employé(e)s.
- Bediende die de computer beheerst en op het gebied van boekhouding - Employé qui maîtrise l'ordinateur en ce qui concerne la comptabilité
(algemene of analytische boekhouding) oordeelkundig hulpdagboeken (générale ou analytique) et qui tient judicieusement les journaux
houdt en deze per periode centraliseert; auxiliaires et qui les centralise périodiquement;
- Bediende eveneens belast met een secretariaatstaak; - Employé chargé également d'une tâche de secrétariat;
- Bediende voor de berekening van de lonen en de courante toepassing - Employé chargé du calcul des rémunérations et de l'application
van de ermee verbonden sociale wetten, die ook de uitbetaling der courante des lois sociales qui s'y rattachent; il effectue également
lonen doet, de opgave van de arbeidsuren met het oog op de le paiement des salaires, le relevé des heures de travail en vue de
vaststelling van de kostprijzen en gebeurlijke berekeningen uitvoert l'établissement des prix de revient et effectue occasionnellement des
voor de toepassing van de sociale wetgeving; calculs pour l'application de la législation sociale;
- Bediende die de verantwoording draagt voor magazijn, voorraden en - Employé responsable de magasin, de réserves et d'entrepôts avec
opslagplaatsen met boekhoudkundige toewijzing; imputation comptable;
- Hulpboekhouder (algemene of analytische boekhouding), die met behulp - Aide-comptable (comptabilité générale ou analytique) chargé
van boekhoudkundige bescheiden een gedeelte van de boekhouding d'établir au moyen de documents comptables de départ, une partie de la
samenstelt of van de gewone inschrijvingen die niettemin een homogeen comptabilité ou des écritures courantes représentant néanmoins un
geheel uitmaken tot voorbereiding van de centralisatie, zoals ensemble homogène, préalable à la centralisation, comme par exemple
bijvoorbeeld lopende rekeningen klanten, leveranciers, deelrekeningen; les comptes courants clients, fournisseurs, comptes partiels;
- Bediende belast met het opstellen van niet stereotype brieven. - Employé chargé de la rédaction de lettres de caractère non répétitif.
II. Arbeiders(sters). II. Ouvriers(ières).
- Meestergast of opzichter; - Contremaître ou surveillant;
- Verantwoordelijke voor het werkhuis; - Responsable de l'atelier;
- Ceremoniemeester bij de begrafenis. - Maître de cérémonie lors des funérailles.
Vierde klasse. Quatrième catégorie.
Normale aanvangsleeftijd : 25 jaar. Age de départ normal : 25 ans.
Bepaling. Définition.
Bedienden waarvan de functie wordt gekenmerkt door : Employé(e)s dont la fonction est caractérisée par :
a) een opleiding die tenminste opweegt tegen de bekwaamheid verworven a) une formation équivalente à celle que donnent au minimum les études
door hogere middelbare studies en gespecialiseerde vakstudies of ook de l'enseignement moyen supérieur et des études professionnelles
een praktische opleiding door middel van stages of door het uitoefenen spécialisées, ou encore l'acquisition d'une formation pratique par des
van gelijke of gelijkwaardige betrekkingen; stages ou par l'exercice d'emplois identiques ou similaires;
b) een korte tijd om zich in te werken; b) un temps limité d'assimilation;
c) meer afwisselend zelfstandig werk waarvoor meer dan gemiddelde c) un travail autonome, plus diversifié, demandant de la part de celui
vakbekwaamheid en bovendien initiatief en verantwoordelijkheidsbesef qui l'exécute une valeur professionnelle au-dessus de la moyenne, de
vereist zijn; l'initiative, le sens des responsabilités;
d) bekwaamheid om : d) la possibilité :
al het mindere werk van de eigen specialiteit uit te voeren; d'exécuter tous les travaux inférieurs de sa spécialité;
al de elementen voor het hem toevertrouwde werk te verzamelen, de rassembler tous les éléments des travaux qui lui sont confiés, aidé
gebeurlijk geholpen door bedienden van de voorgaande rangen; éventuellement par les employés des échelons précédents;
- Boekhouder, dit is de bediende die tot taak heeft alle verrichtingen - Comptable : c'est-à-dire employé chargé de traduire en comptabilité
boekhoudkundig vast te leggen, samen te brengen en te ordenen om toutes opérations, de les assembler et composer pour en établir
voorafgaandelijk de begroting, de balans en de resultaatrekeningen op préalablement le budget, le bilan et de compte de résultats;
te maken; - Bediende belast met het overbrengen in de boekhouding van alle - Employé chargé de porter en comptabilité toutes les opérations de
verrichtingen van de zaak, deze samen te stellen en bijeen te brengen l'entreprise, les composer et les rassembler afin de pouvoir calculer
om er de kostprijs uit te berekenen; le prix de revient;
- Bediende die binnen het raam van de algemene richtlijnen zekere - Employé qui suit, dans le cadre de directives générales, certaines
kwesties volgt die initiatief en overleg vergen en die, volgens het questions requérant de l'initiative et de la méthode et qui, selon le
geval, zelf de briefwisseling opstelt; cas, rédige lui-même la correspondance;
- Secretaris die het secretariaat op directieniveau waarneemt; - Secrétaire assurant un secrétariat à un échelon de direction;
- Bediende die verantwoordelijk is voor de beoordeling van alle - Employé ayant la responsabilité d'appréciation de tous les éléments
elementen van een kwalitatieve ontvangst in overeenstemming met de d'une réception qualitative en concordance avec les exigences des bons
eisen van de bestelbons en bestekken; de commande et cahiers des charges;
- Bediende die de verantwoording draagt voor het toepassen van alle - Employé responsable de la mise en application de toute disposition
regelingen op gebied van lonen en sociale wetten; d'ordre salarial et social;
- Hoofdkassier. - Caissier principal.
Algemene opmerkingen Remarques générales

Art. 4.§ 1. De functies of werkzaamheden welke in elke klasse zijn

Art. 4.§ 1er. Les fonctions ou activités citées dans chaque catégorie

aangegeven moeten gelden als voorbeelden. De niet-genoemde functies of le sont à titre exemplatif. Les fonctions ou activités non énumérées
werkzaamheden worden naar analogie met de aangehaalde voorbeelden sont classées par analogie aux exemples cités.
ingedeeld. § 2. Deze indeling in klassen heeft ten doel aan de bedrijven een § 2. Cette classification a pour but de faciliter aux entreprises
richtlijn te geven om de toepassing te vergemakkelijken van de in deze l'application des minima de rémunérations définis dans la présente
collectieve arbeidsovereenkomst bepaalde beloningsminima. convention collective de travail.
Daarom steunt deze indeling in klassen zich op de aard der taken, de C'est pourquoi cette classification est basée sur la nature des
complexiteit ervan, de mate waarin initiatief is vereist, de wijze van tâches, la complexité de celles-ci, le degré d'initiative, le mode de
controle, de opgelegde verantwoordelijkheden, enz. contrôle, les responsabilités imposées, etc.
§ 3. a) Het begrip "genoten onderwijs" komt als beoordelingsfactor § 3. a) La notion des études accomplies n'intervient que comme élément
slechts in aanmerking bij de aanvang van de loopbaan en bij d'appréciation au début de la carrière et en l'absence des autres
ontstentenis van de andere factoren welke voor elke klasse facteurs composant le critère général de chacune des catégories.
afzonderlijk als algemene criteria gelden.
Wanneer een werknemer de bekwaamheid bezit om een hogere functie uit Lorsqu'un travailleur possède des capacités requises pour exercer une
te oefenen, houdt dit niet in dat hij in de overeenstemmende fonction supérieure, cela n'implique pas qu'il doit être rangé dans la
weddecategorie wordt geplaatst. Dit kan enkel gebeuren indien de catégorie d'appointements correspondante. Il ne peut en être question
betreffende functie wordt uitgeoefend. que s'il exerce cette fonction.
b) Voor de verschillende functieklassen zijn volgende normale b) Pour les différentes catégories de fonction, les âges normaux de
aanvangsleeftijden voorzien : départ suivants sont prévus :
- klassen 1 en 2 : 21 jaar; - catégories 1re et 2 : 21 ans;
- klasse 3 : 23 jaar; - catégorie 3 : 23 ans;
- klasse 4 : 25 jaar. - catégorie 4 : 25 ans.
§ 4. Wanneer een werknemer gelijktijdig en bestendig meerdere functies § 4. Lorsqu'un travailleur exerce simultanément et d'une façon
van diverse klassen vervuld, dient hiermede rekening gehouden bij de permanente plusieurs fonctions classées dans différentes catégories,
vaststelling van zijn loon. il convient d'en tenir compte pour la fixation de sa rémunération.
§ 5. De verwezenlijking van deze indeling in klassen mag geen § 5. L'actualisation de cette classification ne peut entraîner une
aanleiding geven tot een herziening van de indeling in klassen die op révision des classifications convenues au niveau de l'entreprise et
ondernemingsvlak zijn overeengekomen en opgesteld volgens andere élaborées selon d'autres critères.
normen. § 6. De minimumloonschalen moeten worden aangezien als geldend voor § 6. Les minimums du barème doivent être considérés comme
het gebruik van één enkele taal. Wanneer voor het uitoefenen van een correspondant à l'emploi d'une seule langue. L'exigence de la
functie de kennis of het gebruik van meer dan één taal wordt vereist, connaissance ou de l'emploi, dans l'exercice d'une fonction, de plus
dan is dit op zichzelf geen reden om naar een hogere klasse op te d'une langue, ne justifie pas le glissement dans une catégorie
schuiven wanneer de aard van de functie er niet door verandert, wel supérieure lorsque la nature de la fonction elle-même n'en est pas
past het er rekening mee te houden bij het vaststellen van het loon. modifiée, mais il convient d'en tenir compte dans la fixation de la
rémunération.
§ 7. De werkgevers delen aan de werknemers op wie de weddenschalen van § 7. Les employeurs communiquent aux travailleurs la catégorie dans
toepassing zijn, de categorie mee waarin zij ingedeeld zijn. Deze laquelle ils sont classés. Cette communication se fait à l'engagement
mededeling gebeurt bij de indienstneming of op het tijdstip dat de ou au moment d'une modification de la classification ou lors de la
indeling in klassen een wijziging ondergaat of bij het overhandigen
van de jaarlijkse afrekening der lonen. In ieder geval wordt de remise du décompte annuel des appointements. En tout état de cause, la
indeling in klassen op vraag van de werknemer medegedeeld. classification est communiquée à la demande du travailleur.
§ 8. De minder dan 16-jarige werknemers genieten een loon ten belope § 8. Les travailleurs âgés de moins de 16 ans bénéficient d'une
van 80 pct. van het bij hoofdstuk III voorziene bedrag van 16-jarigen rémunération égale à 80 p.c. du montant prévu au chapitre III pour
van de 1e categorie. ceux âgés de 16 ans de la 1ère catégorie.
HOOFDSTUK III. - Lonen CHAPITRE III. - Appointements
A. Loonschalen bedienden A. Barèmes employé(e)s

Art. 5.§ 1. De minimummaandlonen per categorie van het personeel

Art. 5.§ 1er. Les rémunérations mensuelles minima par catégorie du

worden, per 1 juni 1999, als volgt vastgesteld in BEF : personnel sont fixées comme suit au 1er juin 1999 en BEF :
Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld Pour la consultation du tableau, voir image
§ 2. Deze weddenschaal staat tegenover de spilindex 102,56 - § 2. Ce barème est mis en regard de l'indice-pivot 102,56 - tranche de
stabilisatieschijf 100,55 tot 104,61. stabilisation 100,55 à 104,61.
§ 3. Vanaf 1 juli 1999 worden de minimumregelingslonen die op die § 3. A partir du 1er juillet 1999 les salaires minima barémiques
datum toepasselijk zijn met 1 pct. verhoogd. applicables à cette date sont augmentés d'1 p.c.
B. Lonen van de handarbeiders(sters) B. Salaires des travailleurs(euses) manuels(elles)

Art. 6.De lonen van de handarbeiders(sters) zijn bepaald per uur en

Art. 6.Les salaires des travailleurs(euses) manuels(elles) sont

worden als dusdanig behandeld voor de ganse sociale wetgeving en voor définis par heures et son traités comme tels pour toute la législation
de verdere toepassing van alle conventionele schikkingen. sociale et pour toute autre application des dispositions
conventionnelles.
Zij stemmen overeen met de bedragen bepaald bij artikel 5, Ils correspondant aux montants définis à l'article 5, multipliés par
vermenigvuldigd met drie en gedeeld door 13 maal de bij artikel 15 van trois et divisés par 13 fois la durée hebdomadaire du travail en
de huidige overeenkomst van kracht zijnde wekelijkse arbeidstijd. vigueur selon l'article 15 de la présente convention.
C. Werknemers die na de normale aanvangsleeftijd in dienst treden C. Travailleurs qui entrent en fonction après l'âge de départ normal

Art. 7.§ 1. In afwijking van de artikelen 5 en 6, mag het loon van de

Art. 7.§ 1er. Par dérogation aux articles 5 et 6, la rémunération des

werknemers, die na de normale aanvangsleeftijd van hun klasse worden travailleurs embauchés après l'âge de départ normal de leur catégorie
aangeworven, bij hun indiensttreding gelijk zijn aan het minimumloon peut être égale, lors de leur entrée en service, à la rémunération
vastgesteld voor de normale aanvangsleeftijd van die klasse. minimum prévue pour l'âge de départ normal de cette catégorie.
Evenwel moet het minimumloon, dat overeenstemt met de leeftijd van de Toutefois, la rémunération minimum correspondant à l'âge du
werknemer en met zijn klasse, progressief worden bereikt, ten laatste travailleur et à sa catégorie doit être atteinte progressivement et au
één jaar na de indiensttreding. plus tard un an après l'entrée en service.
Te dien einde wordt het loon, dat zij bij hun aanwerving genieten, na A cet effet la rémunération à l'embauchage est majorée, après six mois
zes maanden dienst verhoogd, met 50 pct. van het verschil tussen dit de service, de 50 p.c. de la différence entre cette rémunération et
loon en dat welke overeenkomt met de leeftijd en de klasse van de celle correspondant à l'âge et à la catégorie de l'intéressé.
betrokkene. § 2. Evenzo mag het loon der werknemers die de 50-jarige leeftijd § 2. De même, la rémunération des travailleurs ayant atteint l'âge de
reeds hebben bereikt op het ogenblik van hun indienstneming, worden
vastgesteld op het minimumloon dat is vastgesteld voor de normale 50 ans au moment de leur recrutement peut être fixée à la rémunération
aanvangsleeftijd van de klasse. minimum correspondant à l'âge de départ normal de la catégorie.
Het moet geleidelijk minstens de hoogste bedragen bereiken welke Elle doit atteindre progressivement au moins les taux les plus élevés
volgens de klassen, in deze collectieve arbeidsovereenkomst zijn fixés, selon les catégories, dans la présente convention collective de
vastgesteld, en dit ten laatste 4 jaar na de indiensttreding. travail et cela au plus tard 4 ans après l'entrée en service.
A cet effet, la rémunération de l'embauchage est majorée, chaque année
Te dien einde wordt het aanvangsloon ieder jaar verhoogd met 25 pct. de 25 p.c. de la différence entre cette rémunération et la
van het verschil tussen dit loon en het hoogste minimumloon van de klasse. rémunération minimum la plus élevée de la catégorie.
D. Geranten of handelsvertegenwoordigers(sters) D. Gérant(e)s ou représentant(e)s de commerce

Art. 8.De volgende bepalingen zijn van toepassing op de geranten en

Art. 8.Les dispositions suivantes s'appliquent aux gérant(e)s et aux

de handelsvertegenwoordigers(sters). représentant(e)s de commerce.
Twee gevallen kunnen zich voordoen : Deux cas peuvent se présenter :
a) zij genieten een vast loon; a) leur rémunération est fixe;
b) hun loon omvat commissielonen welke zijn vastgesteld overeenkomstig b) leur rémunération comporte des commissions établies d'après le
het bedrag van de handelsomzet of volgens andere maatstaven. montant des affaires traitées ou d'après d'autres critères.
In beide gevallen, wanneer deze bedienden de leeftijd van 21 jaar Dans les deux cas, lorsqu'ils ont atteint l'âge de 21 ans et pour
hebben bereikt, en voor zover zij full-time werkzaam zijn, moet hun autant qu'ils soient occupés à temps plein, leur rémunération est au
loon ten minste gelijk zijn aan het loon vastgesteld voor de normale moins égale à celle qui est prévue pour l'âge de départ normal de la
aanvangsleeftijd van de derde klasse. troisième catégorie.
Gedurende de proeftijd echter is het maandelijks minimumloon ingevolge Toutefois, au cours de la période d'essai, le minimum mensuel garanti
voorgaande leden, ten minste gelijk aan het loon vastgesteld voor de en vertu des alinéas précédents est au moins égal à la rémunération
normale aanvangsleeftijd van de eerste klasse. prévue pour l'âge de départ normal de la première catégorie.
Dit minimumloon wordt maandelijks als voorschot op het commissieloon Cette rémunération minimum est payée mensuellement à titre d'avance
betaald en de eindrekening wordt jaarlijks vastgesteld op basis van de sur les commissions et le compte définitif est établi annuellement sur
lonen berekend op een gemiddelde van twaalf maanden. la base des appointements calculés sur une moyenne de douze mois.
E. Betaling van een premie

Art. 9.Voorzover voldaan wordt aan de hierna vermelde voorwaarden : - wordt een premie gelijk aan het maandloon betaald aan de bedienden per dienstjaar. Voor de geranten en/of handelsvertegenwoordigers(sters) waarvan de wedde geheel of gedeeltelijk veranderlijk is, wordt de premie berekend op het maandgemiddelde van het vast en veranderlijk gedeelte van het loon der laatste twaalf maanden. Dit maandgemiddelde is evenwel begrensd op het hoogste bedrag van de 4e categorie van de schaal. Voor de handarbeiders(sters) stemt de premie overeen met het normale

E. Paiement d'une prime

Art. 9.Pour autant que les conditions énoncées ci-après soient remplies : - une prime égale à l'appointement mensuel est payée aux employé(e)s pour l'exercice social de l'année. Pour les gérant(e)s et/ou représentant(e)s de commerce dont la rémunération est en tout ou en partie variable, la prime est calculée sur la moyenne mensuelle de la partie fixe et variable de la rémunération des douze derniers mois. Cette moyenne mensuelle est toutefois limitée au montant le plus élevé de la 4e catégorie du barème. Pour les travailleurs(euses) manuels(elles) la prime correspond au

uurloon vermenigvuldigd met de normale wekelijkse arbeidsduur, salaire horaire normal multiplié par la durée hebdomadaire normale du
vermenigvuldigd met 52 en gedeeld door 12. travail, multiplié par 52 et divisé par 12.
De te vervullen voorwaarden zijn de volgende : Les conditions à remplir sont les suivantes :
- verbonden zijn door een arbeidsovereenkomst, op het ogenblik van de betaling van de premie; - een anciënniteit hebben van ten minste zes maanden op het ogenblik van de betaling van de premie; - in de onderneming in dienst zijn getreden ten laatste de eerste dag van het beschouwde dienstjaar; voor de werknemers die in de onderneming in dienst zijn getreden na de eerste dag van het beschouwde dienstjaar en die een effectieve aanwezigheid hebben van tenminste zes maanden, verhoudt de premie zich tot het aantal maanden effectieve prestatie. - être sous contrat d'emploi au moment du paiement de la prime; - avoir une ancienneté de six mois au moins au moment du paiement de la prime; - être entrés au service de l'entreprise au plus tard le premier jour de l'exercice social considéré; pour les travailleurs entrés au service de l'entreprise après le premier jour de l'exercice social et ayant une présence effective d'au moins six mois à l'entreprise, la prime est proportionnelle au nombre de mois de prestations effectives. Le montant de la prime peut être réduit au prorata des absences qui se
Het bedrag van de premie mag worden herleid naar rato van de sont produites au cours de l'année, autres que celles résultant de
afwezigheden in de loop van het jaar, die niet voortspruiten uit de l'application des dispositions légales, réglementaires et
toepassing van de wettelijke, reglementaire en conventionele conventionnelles en matière de vacances annuelles, de jours fériés
bepalingen, inzake jaarlijkse vakantie, wettelijke feestdagen, kort légaux, de petits chômages, de maladie professionnelle, d'accident de
verzuim, beroepsziekte, arbeidsongeval en van de eerste 30 dagen travail et des 30 premiers jours de maladie, d'accident ou de repos
ziekte, ongeval of bevallingsrust. d'accouchement.
Behoudens andere bepalingen overeengekomen op ondernemingsvlak, wordt Sauf autres dispositions prises au niveau de l'entreprise, la prime
deze premie uiterlijk betaald hetzij bij het indienen van de est payée au plus tard, respectivement à la reddition des comptes
maatschappelijke rekeningen voor het jaar, hetzij op het einde van het sociaux de l'année, soit à la fin de l'année civile, c'est-à-dire au
burgerlijk jaar, dit wil zeggen in de maand december. mois de décembre.
Hebben recht op de premie berekend naar rato van de prestaties van het Ont droit à la prime, calculée au prorata des prestations de
lopende werkjaar, wanneer zij de onderneming verlaten voor de datum l'exercice en cours, lorsqu'ils quittent l'entreprise avant la date de
van betaling van de premie en voorzover zij een anciënniteit hebben paiement de la prime et pour autant qu'ils aient une ancienneté de six
van zes maanden op het ogenblik van hun vertrek : mois au moment du départ :
a) de gepensioneerden (in toepassing van de collectieve a) les pensionnés (en application de la convention collective de
arbeidsovereenkomst nummer 17 tot invoering van een regeling van travail numéro 17 instituant un régime d'indemnité complémentaire pour
aanvullende vergoeding ten gunste van sommige bejaarde werknemers
indien zij worden ontslagen, gesloten in de Nationale Arbeidsraad op
19 december 1974, algemeen verbindend verklaard bij koninklijk besluit certains travailleurs âgés en cas de licenciement, conclue le 19
décembre 1974 au sein du Conseil national du travail, rendue
van 16 januari 1975, aangevuld bij de collectieve arbeidsovereenkomst obligatoire par arrêté royal du 16 janvier 1975, complétée par la
nummer 17bis gesloten op 29 januari 1976 en algemeen verbindend convention collective de travail numéro 17bis conclue le 29 janvier
verklaard bij koninklijk besluit van 10 mei 1976); 1976 et rendue obligatoire par arrêté royal du 10 mai 1976);
b) deze die brugpensioen hebben bekomen (wettelijk brugpensioen). b) les prépensionnés (prépension légale).
Voornoemde bepalingen van het huidige artikel zijn niet van toepassing Les dispositions ci-dessus du présent article ne s'applique pas :
op : - de ondernemingen welke in de loop van het jaar een evenwaardig - aux entreprises accordant dans le courant de l'année un avantage au
voordeel toekennen, welke ook haar benaming weze, hetzij onder vorm moins équivalent, quelle que soit sa dénomination, soit sous forme de
van een conventionele premie, hetzij ten titel van gift; prime conventionnelle, soit à titre de libéralité;
- op de ondernemingen welke op hun niveau bij overeenkomst de lonen en - aux entreprises réglant à leur niveau par convention les
andere arbeidsvoorwaarden regelen, voorzover de in deze overeenkomst, rémunérations et autres conditions de travail, pour autant que les
toegekende voordelen samengenomen ten minste gelijk zijn aan de avantages consentis par cette convention soient globalement au moins
voordelen voorzien door deze collectieve arbeidsovereenkomst. équivalents aux avantages prévus par la présente convention collective de travail.
c) de werknemers die de onderneming verlaten of ontslagen werden in de c) les travailleurs qui quittent l'entreprise ou qui ont été licenciés
loop van het jaar. au cours de l'année.
Deze bepaling geldt echter niet voor de RVA-stagiairs, aangeworven in Toutefois, cette disposition n'est pas valable pour les stagiaires
het raam van koninklijk besluit nr 230 van 21 december 1983. ONEm, embauchés dans le cadre de l'arrêté royal n° 230 du 21 décembre 1983.
HOOFSTUK IV. - Koppeling van de lonen aan het indexcijfer van de CHAPITRE IV. - Liaison des appointements à l'indice des prix à la
consumptieprijzen consommation

Art. 10.De schaal van de minimumlonen bepaald bij de artikelen 5 en 6, alsook de effectief uitbetaalde lonen aan de werknemers die onder toepassing vallen, van deze collectieve arbeidsovereenkomst, worden bekoppeld aan het indexcijfer van de consumptieprijzen, maandelijks vastgesteld door het Ministerie van Economische Zaken en bekendgemaakt in het Belgische Staatsblad . Wat de bijzondere gevallen betreft van de bedienden die gedeeltelijk per prestatie worden bezoldigd, bijvoorbeeld door commissieloon, premies of percentages, wordt enkel het vast gedeelte van het loon, welk ook het bedrag ervan weze, gekoppeld aan de schommelingen van het indexcijfer van de consumptieprijzen.

Art. 10.Les barèmes des appointements minima fixé aux articles 5 et 6, ainsi que les appointements effectivement payés aux travailleurs couverts par la présente convention collective de travail, sont rattachés à l'indice des prix à la consommation établi mensuellement par le Ministère des Affaires économiques et publié au Moniteur belge . Pour ce qui concerne les cas particuliers des employé(e)s rémunéré(e)s partiellement par prestation, par exemple par des commissions, primes ou pourcentages, seule la partie fixe de la rémunération, quel qu'en soit le montant, est liée aux variations de l'indice des prix à la consommation.

Art. 11.De lonen vastgesteld in de artikelen 5 en 6 stemmen overeen

Art. 11.Les rémunérations fixées aux articles 5 et 6 correspondent à

met de indexschijf 100,55 - 102,56 - 104,61 en blijven onveranderd la tranche d'indice 100,55 - 102,56 - 104,61 et restent inchangées
zolang het referte-indexcijfer in deze schijf is begrepen. aussi longtemps que l'indice de référence se situe dans ladite
Met het indexcijfer, zoals bepaald in de artikelen 10 tot en met 14, tranche. Par indice tel que fixé aux articles 10 jusque 14 inclus, on entend
wordt bedoeld het viermaandelijks gezondheidsindexcijfer. l'indice-santé quadrimestriel.
Art.12. Onverminderd de thans vigerende wettelijke beschikkingen op

Art. 12.Sans préjudice des dispositions légales existant actuellement

het stuk van loonindexatie schommelen de minimumloonschalen en de en matière d'indexation des salaires, les barèmes minima et les
effectief uitbetaalde lonen van de werknemers zoals bepaald in artikel appointements effectivement payés des travailleurs, tes que défini
10 met 2 pct. volgens de hierna vermelde stabilisatieschijven wanneer l'article 10 varient à raison de 2 p.c. selon les tranches de
het rekenkundig gemiddelde van de indexcijfers de laatste twee maanden stabilisation indiquées ci-après lorsque la moyenne arithmétique des
deze schijven overschrijdt. indices des deux derniers mois dépasse ces tranches.
Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld Pour la consultation du tableau, voir image
Deze tabel is niet beperkend. Deze schijven zijn berekend naar rato Ce tableau n'est pas limitatif. Les tranches sont calculées à raison
van 2 pct. gecumuleerd vanuit het referte-indexpunt 104,61. de 2 p.c. cumulés à partir du point d'index de référence 104,61.

Art. 13.De verhogingen en verlagingen ingevolge de schommelingen van

Art. 13.Les majorations et diminutions dues aux fluctuations de

het indexcijfer van de consumptieprijzen, hebben uitwerking met ingang l'indice des prix à la consommation entrent en vigueur le premier du
van de eerste dag der maand volgend op deze waarop het gemiddelde van mois qui suit ceux auxquels se rapporte la moyenne des indices
de indexcijfers, dat de verhoging of de verlaging van de lonen en provoquant la majoration ou la diminution du barème et des
loonschalen veroorzaakt, betrekking heeft. appointements.

Art. 14.De afrondingen van het rekenkundig gemiddelde, de grenzen van

Art. 14.Les arrondis de la moyenne arithmétique, des limites des

de indexschijven, alsook de uurlonen van de handarbeiders(sters), tranches d'index, ainsi que des salaires horaires des
worden afgerond tot op twee decimalen, met inachtneming van navolgende travailleurs(euses) manuels(elles) se font à deux décimales
regels : conformément aux règles suivantes :
- het tweede decimaal blijft ongewijzigd, wanneer het derde decimaal - la deuxième décimale reste inchangée, si la troisième décimale est
gelijk is aan of lager is dan 4; égale ou inférieure à 4;
- het tweede decimaal wordt afgerond naar de naasthogere eenheid, - la deuxième décimale est arrondie à l'unité supérieure, si la
wanneer het derde decimaal gelijk is aan of hoger is dan 5. troisième décimale est égale ou supérieure à 5.
De lonen van de bedienden worden afgerond op de frank eenheid volgens Les rémunérations des employé(e)s sont arrondies à l'unité du franc
dezelfde regels. selon les mêmes règles.
HOOFDSTUK V. - Arbeidsduur CHAPITRE V. - Durée du travail

Art. 15.De normale wekelijkse arbeidsduur bedraagt gemiddeld 38 uur.

Art. 15.La durée normale du travail est fixée à 38 heures en moyenne

Hij kan gespreid worden over de 7 dagen van de week. par semaine. Elle peut être répartie sur 7 jours de la semaine.
De arbeidstijdregeling wordt bepaald op het vlak van de ondernemingen L'horaire de travail est fixé au niveau des entreprises, de commun
in gemeen overleg tussen de werknemers en de werkgevers. accord entre les travailleurs et les employeurs.
Ainsi la durée hebdomadaire du travail effective peut être supérieure
De werkelijke wekelijkse arbeidsduur kan derhalve 38 uur overschrijden à 38 heures et compensée par des jours de vacances, étant entendu que
en worden gecompenseerd met verlofdagen, met dien verstande dat de voorkeur wordt gegeven aan de verlofdagen teneinde "schakeldagen" te scheppen. Wachtdienst na de normale uren of tijdens zondagen of feestdagen kan worden ingericht in het bedrijf, zonder enige bezoldiging noch toeslag. Deze wachtdienst wordt in gemeen overleg tussen de werkgever en de werknemer bepaald. Onder wachtdienst dient te worden verstaan de toestand waarin de werknemer zich plaatst om snel te kunnen worden bereikt door de werkgever, en om alzo ogenblikkelijk gevolg te kunnen geven aan iedere oproep tot het leveren van dringende prestaties inherent aan het beroep. Deze wacht geeft geen aanleiding tot enige bezoldiging noch toeslag. In geval van effectieve prestaties gedurende deze wachtdienst, dient de duur van deze prestaties in de loop van de eerstvolgende twee weken effectief te worden toegekend als normaal bezoldigd compensatieverlof. la préférence est donnée aux jours de congé pour "faire des ponts". Un service de garde peut être instauré dans les entreprises après les heures normales ou pendant les dimanches et jours fériés sans rémunération ni sursalaire. Ce service de garde est établi de commun accord entre l'employeur et le travailleur. Par service de garde il y a lieu de comprendre la situation dans laquelle le travailleur se place pour pouvoir être rapidement atteint par son employeur et ainsi répondre immédiatement à tout appel de fournir les prestations urgentes inhérentes au métier. Cette garde ne donne pas lieu à une quelconque rémunération ni sursalaire. En cas de prestations effectives durant cette période de garde, la durée de celles-ci doit être effectivement accordée endéans les deux semaines suivant ces prestations à titre de congé compensatoire normalement rémunéré.

Art. 16.§ 1. Bij toepassing van artikel 182 van de programmawet van

Art. 16.§ 1er. Par application de l'article 182 de la loi-programme

22 december 1989, mag de wekelijkse arbeidsduur van de deeltijds du 22 décembre 1989, la durée hebdomadaire de travail de l'ouvrier à
tewerkgestelde werkman die in de arbeidsovereenkomst gesloten voor temps partiel convenue dans son contrat de travail peut être
deeltijdse arbeid is overeengekomen, lager liggen dan een derde van de
wekelijkse arbeidsduur van de voltijds tewerkgestelde werknemers die inférieure à un tiers de la durée hebdomadaire de travail des
in de onderneming tot dezelfde categorie behoren. travailleurs à temps plein de la même catégorie dans l'entreprise.
Bij ontstentenis van voltijds tewerkgestelde werknemers die in de A défaut de travailleurs à temps plein de la même catégorie dans
onderneming tot dezelfde categorie behoren, moet men zich houden aan l'entreprise, il faut se référer à la durée du travail applicable dans
de arbeidsduur die in dezelfde bedrijfssector van toepassing is. Het le même secteur. La rémunération est due sur base de la durée
loon is verschuldigd op basis van de in de overeenkomst vastgelegde hebdomadaire de travail prévue dans le contrat.
wekelijkse arbeidsduur.
§ 2. Bij toepassing van artikel 189 van de programmawet van 22 § 2. Par application de l'article 189 de la loi-programme du 22
december 1989, mag in de ondernemingen de duur van elke werkperiode décembre 1989 dans les entreprises, la durée de chaque période de
korter zijn dan drie uren, zonder minder dan een uur te bedragen. travail peut être inférieure à trois heures sans être moins que d'une
§ 3. De gemiddelde arbeidsduur voor de in het huidige artikel genoemde heure. § 3. La durée moyenne de travail des contrats visés par le présent
contracten wordt vastgesteld op jaarbasis en zulks per bedrijf article est fixée dans l'entreprise selon ses besoins et ce sur base
naargelang de behoeften, een arbeidsduur van 25 uren op jaarbasis annuelle, un travail de 25 heures sur base annuelle étant garanti.
zijnde gewaarborgd.
HOOFDSTUK VI. - Anciënniteitsverlof CHAPITRE VI. - Congé d'ancienneté

Art. 17.Een dag betaald verlof wordt aan de werknemers toegekend per

Art. 17.Il est accordé aux travailleurs un jour de congé payé par

schijf van vijf jaar anciënniteit in de onderneming met een maximum tranche de cinq années d'ancienneté dans l'entreprise, avec un maximum
van drie dagen. de trois jours.
Deze dag(en) word(t)en genomen in overleg met de werkgever en rekening Ce(s) jour(s) est (sont) pris d'un commun accord avec l'employeur et
houdend met de arbeidsorganisatie in de onderneming. compte tenu de l'organisation du travail dans l'entreprise.
HOOFDSTUK VII. - Kort verzuim CHAPITRE VII. - Petits chômages

Art. 18.De werknemer heeft het recht, met behoud van zijn normaal

Art. 18.Le travailleur a le droit de s'absenter, avec maintien de sa

loon, ter gelegenheid van familiegebeurtenissen en voor de vervulling rémunération normale, à l'occasion d'événements familiaux et en vue de
van de staatsburgerlijke verplichtingen of van de burgerlijke opdrachten welke hierna zijn opgesomd, van het werk afwezig te blijven voor een als volgt bepaalde duur : Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld De deeltijdse werknemers hebben het recht, met behoud van hun normaal loon, van het werk afwezig te zijn gedurende de dagen en periode bedoeld in het eerste lid die samenvallen met de dagen en perioden waarop zij normaal zouden hebben gewerkt. Zij mogen de afwezigheidsdagen kiezen in dezelfde beperkingen als deze bedoeld in artikel 18. l'accomplissement d'obligations civiques ou de missions civiles énumérées ci-après, pour une durée fixée comme suit : Pour la consultation du tableau, voir image Les travailleurs à temps partiel ont le droit de s'absenter du travail, avec maintien de leur rémunération normale, pendant les jours et périodes visées à l'alinéa 1er qui coïncident avec les jours et périodes où ils auraient normalement travaillé. Ils peuvent choisir les jours d'absence dans les mêmes limites que celles prévues par l'article 18.

Art. 19.L'enfant adoptif ou naturel reconnu est assimilé à l'enfant

Art. 19.Voor de toepassing van artikel 18 nrs 2, 3, 5, 8 en 9, wordt

légitime ou légitimé pour l'application de l'article 18 nos 2, 3, 5, 8
het aangenomen of natuurlijk erkend kind gelijkgesteld met het wettig
of gewettigd kind. et 9.

Art. 20.Voor de toepassing van artikel 18 nrs 6 en 7, worden de

Art. 20.Le beau-frère, la belle-soeur, le grand-père et la

schoonbroer, de schoonzuster, de grootvader en de grootmoeder, de grand-mère, l'arrière-grand-père, l'arrière-grand-mère du conjoint du
overgrootvader, de overgrootmoeder, van de echtgeno(o)t(e) van de travailleur sont assimilés au beau-frère, à la belle-soeur, au
werknemer gelijkgesteld met de schoonbroer, de schoonzuster, de grand-père et à la grand-mère, l'arrière-grand-père,
grootvader en de grootmoeder, de overgrootvader, de overgrootmoeder,
van de werknemer.

Art. 21.Voor de toepassing van artikel 18 wordt de persoon met wie de

l'arrière-grand-mère du travailleur pour l'application de l'article 18 n° 6 et 7.

Art. 21.Pour l'application de l'article 18, la personne avec laquelle

werknemer samenwoont, zoals geregeld door artikelen 1475 en van het le travailleur cohabite légalement, comme régi par les articles 1475
Burgerlijk Wetboek gelijkgesteld met de echtgeno(o)t(e). et suivants du Code civil, est assimilée au conjoint du travailleur.
HOOFDSTUK VIII. - Gerechtvaardigde afwezigheid om familiale redenen CHAPITRE VIII. - Absences justifiées pour raisons familiales

Art. 22.De werknemers mogen het werk verlaten om dwingende familiale

Art. 22.Les travailleurs peuvent s'absenter du travail pour des

redenen. Deze afwezigheid geeft geen recht op loon. raisons familiales impérieuses. Ces absences n'ouvrent toutefois pas
le droit à la rémunération.
Om de verstoring van de werkorganisatie die het gevolg kan zijn van Afin d'atténuer les effets de désorganisation que pareilles absences
die afwezigheid te beperken, moeten de betrokken werknemers al de peuvent entraîner, les travailleurs concernés doivent prendre toutes
nodige schikkingen treffen om de directie van de ondernemingen tijdig dispositions utiles pour que la direction des entreprises soit avertie
op de hoogte te stellen en, desgevallend, rechtvaardigingen te en temps opportun et que, le cas échéant, les justifications puissent
verstrekken. être produites.
HOOFDSTUK IX. - Kledij CHAPITRE IX. - Habillement

Art. 23.De werkgever is verplicht de gepaste kledij te verschaffen aan het personeel dat aan de plechtigheden deelneemt. De werkgever zorgt eveneens voor het onderhoud ervan. HOOFDSTUK X. - Bijdrage van de werkgever in de vervoerskosten van de werknemers A. Vervoer per spoor

Art. 24.Wat het door de Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen georganiseerd vervoer betreft, is de bijdrage van de werkgevers in de prijs van het gebruikte vervoerbewijs gelijk aan de schaal opgenomen in bijlage aan het koninklijk besluit dat getroffen wordt in uitvoering van de wet van 27 juli 1962 tot vaststelling van een werkgeversbijdrage in het verlies geleden door de Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen ingevolge de uitgifte van abonnementen voor werklieden en bedienden, bekendgemaakt in het

Art. 23.L'employeur est tenu de fournir le vêtement approprié au personnel participant aux cérémonies. L'employeur en assure également l'entretien. CHAPITRE X. - Intervention de l'employeur dans les frais de transport des travailleurs A. Transport par chemin de fer

Art. 24.En ce qui concerne le transport organisé par la Société nationale des chemins de fer belges, l'intervention des employeurs dans le prix du titre de transport utilisé est égale au barème figurant en annexe de l'arrêté royal pris en exécution de la loi du 27

Belgisch Staatsblad van 31 juli 1962. juillet 1962, publiée au Moniteur belge du 31 juillet 1962,
établissant une intervention des employeurs dans la perte subie par le
Société nationale des chemins de fer belges par l'émission
d'abonnements pour ouvriers et employés.
B. Vervoer per buurtspoorwegen B. Transport par chemins de fer vicinaux

Art. 25.Wat het door de Nationale Maatschappij van Buurtspoorwegen

Art. 25.En ce qui concerne le transport organisé par la Société

georganiseerd vervoer betreft, is de bijdrage van de werkgevers in de nationale des chemins de fer vicinaux, pour les déplacements dépassant
prijs van de weekabonnementen en van de gewone abonnementen, voor de
verplaatsingen die 5 km overschrijden (of 5 secties naargelang het 5 km (ou 5 sections selon le cas) depuis la halte de départ,
l'intervention des employeurs dans le prix des abonnements à la
geval), berekend vanaf de vertrekhalte, gelijk aan 50 pct. van de semaine et des abonnements ordinaires est égale à 50 p.c. du prix du
vervoerprijs, zonder evenwel 50 pct. van de prijs van het sociaal transport, sans toutefois excéder 50 p.c. du prix de l'abonnement
abonnement van de Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen in social de la Société nationale des chemins de fer belges en 2e classe,
2e klas, voor het overeenstemmende aantal kilometers (of secties) te pour le nombre de kilomètres (ou de sections) correspondant.
overschrijden.
De aanduiding van het aantal kilometers (en/of secties) staat op de La mention du nombre de kilomètres (ou de sections) figure sur les
door de Nationale Maatschappij van Buurtspoorwegen afgeleverde titres de transport délivrés par la Société nationale des chemins de
vervoerbewijzen. fer vicinaux.
C. Stedelijk en/of voorstedelijk openbaar gemeenschappelijk vervoer C. Transport public en commun urbain et/ou suburbain

Art. 26.Wat het stedelijk en/of voorstedelijk openbaar

Art. 26.En ce qui concerne le transport public en commun urbain et/ou

gemeenschappelijk vervoer betreft, dat georganiseerd wordt hetzij door
de maatschappijen die lid zijn van de Belgische Vereniging der suburbain, organisé soit par les sociétés membres de l'Union belge des
Stedelijke Gemeenschappelijke Vervoerondernemingen, hetzij door de transports en commun urbains, soit par la Société nationale des
Nationale Maatschappij van Buurtspoorwegen, worden de modaliteiten van Chemins de Fer vicinaux, les modalités d'intervention des employeurs
de bijdrage van de werkgevers ten gunste van de werknemers die dit en faveur des travailleurs utilisant ce type de transport sur une
type van vervoer over een afstand gelijk aan of groter dan 5 km distance égale ou supérieure à 5 km, sont fixées comme suit :
benutten als volgt bepaald :
1. a) bedoelde werknemers leggen aan de werkgevers een ondertekende 1. a) les travailleurs en cause présentent aux employeurs une
verklaring voor waarin verzekerd wordt dat zij geregeld over een déclaration signée certifiant qu'ils utilisent régulièrement, sur une
afstand gelijk aan of groter dan 5 km een stedelijk en/of distance égale ou supérieure à 5 km, un moyen de transport en commun
voorstedelijk gemeenschappelijk vervoermiddel benutten om zich van hun urbain et/ou suburbain pour se déplacer de leur domicile à leur lieu
woonplaats naar hun plaats van tewerkstelling te begeven; zij delen de travail; ils signalent dans les plus brefs délais toute
iedere wijziging van deze toestand in de kortst mogelijke tijd mede; modification de cette situation;
b) de werkgevers mogen op elk ogenblik nagaan of deze verklaring met b) les employeurs peuvent à tout moment contrôler cette déclaration;
de werkelijkheid strookt;
2. a) wanneer de prijs van het vervoer in verhouding tot de afstand 2. a) lorsque le prix du transport est proportionnel à la distance,
staat, is de bijdrage van de werkgevers gelijk aan 50 pct. van de l'intervention des employeurs est égale à 50 p.c. du prix du
vervoerprijs, zonder evenwel 50 pct. van de prijs van het sociaal transport, sans toutefois excéder 50 p.c. du prix de l'abonnement
abonnement 2e klas van de Nationale Maatschappij der Belgische social de la Société nationale des chemins de fer belges, en 2e
classe, pour une distance correspondante;
Spoorwegen voor een overeenstemmende afstand te overschrijden; b) lorsque le prix est unique quelle que soit la distance,
b) wanneer de prijs een eenheidsprijs is, ongeacht de afstand, wordt l'intervention des employeurs est fixée de manière forfaitaire, et
de bijdrage van de werkgever forfaitair vastgesteld en bedraagt zij 50 atteint 50 p.c. du prix effectivement payé par le travailleur sans
pct. van de effectief door de werknemer betaalde prijs, zonder evenwel
50 pct. van de prijs van het sociaal abonnement 2e klas van de toutefois excéder 50 p.c. du prix de l'abonnement social de la Société
Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen voor een afstand nationale des Chemins de Fer belges, en 2e classe, pour une distance
geschat op 7 km te overschrijden. évaluée à 7 km.
D. Andere vervoermiddelen D. Autres moyens de transport

Art. 27.Voor de werknemers die hun eigen vervoermiddel gebruiken om

Art. 27.Pour les travailleurs qui utilisent leurs propres moyens de

zich te verplaatsen over een afstand gelijk aan of groter dan 5 km, transport pour se déplacer sur une distance égale ou supérieure à 5
zijn de modaliteiten van de bijdrage van de werkgevers als volgt km, les modalités d'intervention des employeurs sont fixées comme suit
bepaald : :
1. a) bedoelde werknemers leggen aan de werkgevers een ondertekende 1. a) les travailleurs en cause présentent aux employeurs une
verklaring voor waarin verzekerd wordt dat zij geregeld over een déclaration signée certifiant qu'ils utilisent régulièrement, sur une
afstand gelijk aan of groter dan 5 km een ander dan gemeenschappelijk distance égale ou supérieure à 5 km, un moyen de transport autre que
openbaar vervoermiddel benutten om zich van hun woonplaats naar hun public en commun pour se déplacer de leur domicile à leur lieu de
plaats van tewerkstelling te begeven; zij delen iedere wijziging van travail; ils signalent dans les plus brefs délais toute modification
deze toestand in de kortst mogelijke tijd mede; de cette situation;
b) de werkgevers mogen op elk ogenblik nagaan of deze verklaring met b) les employeurs peuvent à tout moment contrôler la réalité de cette
de werkelijkheid strookt; déclaration;
2. de bijdrage van de werkgevers is gelijk aan 50 pct. van de prijs 2. l'intervention des employeurs est égale à 50 p.c. du prix de la
van het sociaal abonnement van de Nationale Maatschappij der Belgische l'abonnement social de la Société nationale des Chemins de Fer belges
Spoorwegen in 2e klas voor het overeenstemmend aantal kilometers en 2e classe pour le nombre de kilomètres correspondant mentionné sur
vermeld in de verklaring waarvan sprake in 1. a) . la déclaration dont question au 1. a) .

Art. 28.Het in aanmerking te nemen aantal kilometers wordt in

Art. 28.Le nombre de kilomètres à prendre en considération est

gemeenschappelijk akkoord op ondernemingsvlak vastgesteld. déterminé de commun accord au niveau de l'entreprise.
In geval van betwisting, wordt verwezen naar het "Boek der wettelijke En cas de litige, il y a lieu de se référer au "Livre des distances
afstanden" goedgekeurd bij koninklijk besluit van 15 oktober 1969 tot légales", approuvé par l'arrêté royal du 15 octobre 1969, fixant les
vaststelling der wettelijke afstanden, bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 10 juli 1970. distances légales, publié au Moniteur belge du 10 juillet 1970.
E. Gebruik van verschillende vervoermiddelen E. Utilisation de plusieurs moyens de transport

Art. 29.Ingeval de werknemer meerdere vervoermiddelen gebruikt,

Art. 29.Au cas où le travailleur utilise plusieurs moyens de

waarvan de afstand afgelegd met een stedelijk en/of voorstedelijk transport, dont la distance effectuée par un moyen de transport public
gemeenschappelijk openbaar vervoermiddel niet kan worden nagegaan, en commun urbain et/ou suburbain ne peut être vérifiée, il y a lieu de
moet de tussenkomst voor de afgelegde afstand met dit stedelijk en/of fixer l'intervention pour la distance parcourue par ce moyen de
voorstedelijk gemeenschappelijk openbaar vervoermiddel forfaitair transport public en commun urbain et/ou suburbain forfaitairement
worden vastgelegd zoals bepaald in artikel 25, 2. b) . comme prévu à l'article 25, 2. b) .

Art. 30.Ingeval de werknemer meerdere vervoermiddelen gebruikt,

Art. 30.Au cas où le travailleur utilise plusieurs moyens de

waarvan de afgelegde afstand met deze verschillende vervoermiddelen transport, dont la distance parcourue par ces différents moyens de
transport peut être vérifiée, l'intervention des employeurs est égale
kan worden nagegaan, is de bijdrage van de werkgevers gelijk aan 50 à 50 p.c. du prix de l'abonnement social de la Société nationale des
pct. van de prijs van het sociaal abonnement van de Nationale chemins de fer belges en 2e classe pour le nombre de kilomètres
Maatschappij der Belgische Spoorwegen 2e klas voor het aantal
kilometers dat overeenstemt met het totaal aantal kilometers (en/of correspondant au total des kilomètres (et/ou sections) mentionné sur
secties) vermeld op de verschillende afgeleverde transportmiddelen en, les divers titres de transport délivrés et, pour la distance parcourue
voor de afstand afgelegd met een individueel vervoermiddel, het aantal par un moyen de transport individuel, le nombre de kilomètres calculé
kilometers berekend volgens de modaliteiten bepaald bij artikel 27. selon les modalités fixées à l'article 27.
F. Door de ondernemingen met de financiële deelneming van de F. Transport organisé par les entreprises avec la participation
werknemers georganiseerd vervoer of door de ondernemingen voor een financière des travailleurs ou organisé par les entreprises à leur
gedeelte van het traject uitsluitend op eigen kosten georganiseerd charge exclusive pour une partie du trajet
vervoer

Art. 31.In de ondernemingen die reeds voorzien in bijdragen voor het

Art. 31.Dans les entreprises prévoyant déjà des interventions dans le

vervoer van de werknemers, naast de door het koninklijk besluit transport des travailleurs outre celles fixées par l'arrêté royal dans
vastgelegde bijdragen in de prijs van de sociale abonnementen van de le prix des abonnements sociaux de la Société nationale des Chemins de
Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen, dient een oplossing
gezocht ingegeven door de desbetreffende bepalingen van de nationale Fer belges, il y a lieu de rechercher une solution s'inspirant des
interprofessionele akkoorden en door deze collectieve accords interprofessionnels en question et de la présente convention
arbeidsovereenkomst. collective de travail.
G. Terugbetalingstijdstip G. Epoque de remboursement

Art. 32.De terugbetaling door de werkgever gebeurt na het verstrijken

Art. 32.Le remboursement par l'employeur est effectué après

van de geldigheidsduur van het abonnement en tegen afgifte van een l'expiration de la durée de validité de l'abonnement et sur
présentation d'un document justificatif et ce, au plus tard le jour du
attest en dat, ten laatste samen met het loon van de berekenperiode paiement du salaire de la période de compte dont l'ouverture suit la
die begint na de datum waarop de werknemer het document heeft overhandigd. date de la remise du document justificatif par le travailleur.
H. Modaliteiten van terugbetaling H. Modalités de remboursement

Art. 33.De bijdrage van de werkgevers in de vervoerskosten per spoor

Art. 33.L'intervention des employeurs dans les frais de transport par

wordt betaald tegen aflevering van het spciaal getuigschrift voor de chemin de fer est payée contre la remise du certificat spécial délivré
sociale abonnementen uitgegeven door de Nationale Maatschappij der par la Société nationale des Chemins de Fer belges pour les
Belgische Spoorwegen of, in voorkomend geval, mits voorlegging van het abonnements sociaux, ou le cas échéant, sur présentation du titre de
transportbewijs afgeleverd door de Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen. transport délivré par la Société nationale des Chemins de Fer belges.
De bijdrage van de werkgevers in de transportkosten per buurtspoorweg L'intervention des employeurs dans les frais de transport par chemin
wordt betaald op voorlegging van de transportbewijzen afgeleverd door de fer vicinaux est payée sur présentation du titre de transport
de Nationale Maatschappij voor Buurtspoortwegen. délivré par la Société nationale des chemins de fer vicinaux.
De bijdrage van de werkgevers in de kosten voor het gemeenschappelijk L'intervention des employeurs dans les frais de transport public en
openbaar stedelijk en/of voorstedelijk vervoer geschiedt mits commun urbain et/ou suburbain est payée contre remise ou présentation
indiening of voorlegging van het transportbewijs geleverd door de du titre de transport délivré par les sociétés organisant le transport
ondernemingen voor gemeenschappelijk openbaar stedelijk en/of public en commun urbain et/ou suburbain.
voorstedelijk vervoer.
Voor de werknemers die geen gemeenschappelijk openbaar vervoermiddel Pour les travailleurs qui n'utilisent pas le moyen de transport public
gebruiken, wordt de bijdrage enkel betaald voor de aanwezige werkdagen en commun l'intervention s'effectue seulement pour les jours de
zonder andere modaliteiten. présence au travail sans autres modalités.
HOOFDSTUK XI. - Slotbepalingen CHAPITRE XI. - Dispositions finales

Art. 34.Deze collectieve arbeidsovereenkomst, gezien de inspanning

Art. 34.Cette convention collective de travail, par l'effort qu'elle

die ze vertegenwoordigt, beantwoordt aan de aanbeveling van het représente, répond à la recommandation de l'accord interprofessionnel
interprofessioneel akkoord van 7 november 1986 vragende aan de sociale du 7 novembre 1986 invitant les partenaires sociaux à affecter un
partners een bedrag gelijk aan 0,50 pct. van de loonmassa te voorzien montant correspondant à 0,50 p.c. de la masse salariale à l'emploi.
voor de tewerkstelling.

Art. 35.La présente convention collective de travail entre en vigueur

Art. 35.Deze collectieve arbeidsovereenkomst treedt in werking op 6

le 6 mars 2000. Elle est conclue pour une durée indéterminée.
maart 2000. Zij is gesloten voor onbepaalde tijd.
Deze collectieve arbeidsovereenkomst vervangt de collectieve La présente convention collective de travail remplace la convention
arbeidsovereenkomst van 25 juni 1987, algemeen verbindend verklaard collective de travail du 25 juin 1987, rendue obligatoire par arrêté
bij koninklijk besluit van 16 januari 1989 bekendgemaakt in het royal du 16 janvier 1989, publiée au Moniteur belge du 28 février 1989
Belgisch Staatsblad van 28 februari 1989 alsook deze die ze wijzigen. ainsi que celles qui la modifient.
Elk van de partijen kan ze opzeggen, met een opzegtermijn van drie Chacune des parties peut la dénoncer, moyennant préavis de trois mois
maanden te betekenen bij een ter post aangetekende brief gericht aan à notifier par lettre recommandée à la poste adressée au président de
de voorzitter van het Paritair Comité voor de begrafenisondernemingen. la Commission paritaire des pompes funèbres.
Gezien om te worden gevoegd bij het koninklijk besluit van 4 februari 2002. Vu pour être annexé à l'arrêté royal du 4 février 2002.
De Minister van Werkgelegenheid, La Ministre de l'Emploi,
Mevr. L. ONKELINX Mme L. ONKELINX .
^
Etaamb.be maakt gebruik van cookies
Etaamb.be gebruikt cookies om uw taalvoorkeur te onthouden en om beter te begrijpen hoe etaamb.be gebruikt wordt.
DoorgaanMeer details
x