Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 127/2022 van 13 oktober 2022 Rolnummer 7797 In zake : de prejudiciële vragen over artikel 57, § 2, van de organieke wet van 8 juli 1976 betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn, gesteld door d Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters P. Nihoul en L. Lavrysen, de rechters Y.(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 127/2022 van 13 oktober 2022 Rolnummer 7797 In zake : de prejudiciële vragen over artikel 57, § 2, van de organieke wet van 8 juli 1976 betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn, gesteld door d Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters P. Nihoul en L. Lavrysen, de rechters Y.(...) Extrait de l'arrêt n° 127/2022 du 13 octobre 2022 Numéro du rôle : 7797 En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 57, § 2, de la loi du 8 juillet 1976 organique des centres publics d'action sociale, posées par le Trib La Cour constitutionnelle, composée des présidents P. Nihoul et L. Lavrysen, des juges Y. Kherba(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 127/2022 van 13 oktober 2022 Extrait de l'arrêt n° 127/2022 du 13 octobre 2022
Rolnummer 7797 Numéro du rôle : 7797
In zake : de prejudiciële vragen over artikel 57, § 2, van de En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 57, § 2,
organieke wet van 8 juli 1976 betreffende de openbare centra voor de la loi du 8 juillet 1976 organique des centres publics d'action
maatschappelijk welzijn, gesteld door de Arbeidsrechtbank te Luik, sociale, posées par le Tribunal du travail de Liège, division de
afdeling Namen. Namur.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters P. Nihoul en L. Lavrysen, de rechters composée des présidents P. Nihoul et L. Lavrysen, des juges Y.
Y. Kherbache, T. Detienne, E. Bribosia en W. Verrijdt, en, Kherbache, T. Detienne, E. Bribosia et W. Verrijdt, et, conformément à
overeenkomstig artikel 60bis van de bijzondere wet van 6 januari 1989 l'article 60bis de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour
op het Grondwettelijk Hof, emeritus rechter J.-P. Moerman, bijgestaan constitutionnelle, du juge émérite J.-P. Moerman, assistée du greffier
door de griffier F. Meersschaut, onder voorzitterschap van voorzitter P. Nihoul, F. Meersschaut, présidée par le président P. Nihoul,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging I. Objet des questions préjudicielles et procédure
Bij vonnis van 22 april 2022, waarvan de expeditie ter griffie van het Par jugement du 22 avril 2022, dont l'expédition est parvenue au
Hof is ingekomen op 29 april 2022, heeft de Arbeidsrechtbank te Luik, greffe de la Cour le 29 avril 2022, le Tribunal du travail de Liège,
afdeling Namen, de volgende prejudiciële vragen gesteld : division de Namur, a posé les questions préjudicielles suivantes :
« Schendt artikel 57, § 2, van de wet van 8 juli 1976 de artikelen 10 « L'article 57, § 2 de la loi du 8 juillet 1976 viole-t-il les
en 11 van de Grondwet in zoverre het, enerzijds, de illegaal articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'il traite de manière
verblijvende vreemdelingen die geen verblijfstitel aanvragen en, identique, d'une part, les étrangers en séjour illégal ne sollicitant
anderzijds, de vreemdelingen (die illegaal op het grondgebied aucun titre de séjour, d'autre part, les étrangers (en séjour illégal
verblijven maar) die een regularisatieaanvraag op grond van artikel mais) ayant introduit une demande de régularisation sur pied de
9bis hebben ingediend, op identieke wijze behandelt, aangezien aan de l'article 9bis, la première et la seconde catégorie étant privée de
eerste en de tweede categorie elke maatschappelijke dienstverlening toute aide sociale sans possibilité légale de subvenir à ses besoins ?
wordt ontzegd zonder wettelijke mogelijkheid om in hun behoeften te
voorzien ? »; »;
« Schendt artikel 57, § 2, van de wet van 8 juli 1976 de artikelen 10 « L'article 57 § 2 de la loi du 8 juillet 1976 viole-t-il les articles
en 11 van de Grondwet in zoverre het, enerzijds, de illegaal 10 et 11 de la Constitution en ce qu'il traite de manière identique,
verblijvende vreemdelingen die geen verblijfstitel aanvragen en, d'une part, les étrangers en séjour illégal ne sollicitant aucun titre
anderzijds, de vreemdelingen (die illegaal op het grondgebied de séjour, d'autre part, les étrangers (en séjour illégal mais) ayant
verblijven maar) die een regularisatieaanvraag op grond van artikel
9bis hebben ingediend buiten de redelijke termijn van die aanvraag, op introduit une demande de régularisation sur pied de l'article 9bis
identieke wijze behandelt, aangezien aan de eerste en de tweede au-delà du délai raisonnable de ladite demande, la première et la
categorie elke maatschappelijke dienstverlening wordt ontzegd zonder seconde catégorie étant privée de toute aide sociale sans possibilité
wettelijke mogelijkheid om in hun behoeften te voorzien ? ». légale de subvenir à ses besoins ».
Op 18 mei 2022 hebben de rechters-verslaggevers T. Detienne en W. Le 18 mai 2022, en application de l'article 72, alinéa 1er, de la loi
Verrijdt, met toepassing van artikel 72, eerste lid, van de bijzondere
wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, het Hof ervan in spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle, les
kennis gesteld dat zij ertoe zouden kunnen worden gebracht voor te juges-rapporteurs T. Detienne et W. Verrijdt ont informé la Cour
stellen het onderzoek van de zaak af te doen met een arrest gewezen op qu'ils pourraient être amenés à proposer de mettre fin à l'examen de
voorafgaande rechtspleging. l'affaire par un arrêt rendu sur procédure préliminaire.
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
Ten aanzien van de in het geding zijnde bepaling Quant à la disposition en cause
B.1. Artikel 57, § 2, van de organieke wet van 8 juli 1976 betreffende B.1. L'article 57, § 2, de la loi du 8 juillet 1976 organique des
de openbare centra voor maatschappelijk welzijn (hierna : de wet van 8 centres publics d'action sociale (ci-après : la loi du 8 juillet 1976)
juli 1976) bepaalt : dispose :
« In afwijking van de andere bepalingen van deze wet, is de taak van « Par dérogation aux autres dispositions de la présente loi, la
het openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn beperkt tot : mission du centre public d'action sociale se limite à :
1° het verlenen van dringende medische hulp, wanneer het gaat om een 1° l'octroi de l'aide médicale urgente, à l'égard d'un étranger qui
vreemdeling die illegaal in het Rijk verblijft; séjourne illégalement dans le Royaume;
2° het vaststellen van de staat van behoeftigheid doordat de ouders 2° constater l'état de besoin suite au fait que les parents n'assument
hun onderhoudsplicht niet nakomen of niet in staat zijn die na te pas ou ne sont pas en mesure d'assumer leur devoir d'entretien, à
komen, wanneer het gaat om een vreemdeling jonger dan 18 jaar die met zijn ouders illegaal in het Rijk verblijft. In het geval bedoeld in 2°, wordt de maatschappelijke hulp beperkt tot de materiële hulp die onontbeerlijk is voor de ontwikkeling van het kind en [...] uitsluitend verstrekt in een federaal opvangcentrum overeenkomstig de voorwaarden en nadere regels bepaald door de Koning. De aanwezigheid in het opvangcentrum van de ouders of van de personen die het ouderlijk gezag over het kind daadwerkelijk uitoefenen, wordt gewaarborgd. De Koning kan bepalen wat onder dringende medische hulp begrepen moet worden. Een vreemdeling die zich vluchteling heeft verklaard en heeft gevraagd om als dusdanig te worden erkend, verblijft illegaal in het Rijk wanneer de asielaanvraag is geweigerd en aan de betrokken vreemdeling een uitvoerbaar bevel om het grondgebied te verlaten is betekend. De maatschappelijke dienstverlening aan een vreemdeling die werkelijk steuntrekkende was op het ogenblik dat hem een uitvoerbaar bevel om het grondgebied te verlaten werd betekend, wordt, met uitzondering van de dringende medische hulpverlening, stopgezet de dag dat de vreemdeling daadwerkelijk het grondgebied verlaat, en ten laatste de dag van het verstrijken van de termijn van het bevel om het grondgebied te verlaten. Van het bepaalde in het voorgaande lid wordt afgeweken gedurende de termijn die strikt noodzakelijk is om de vreemdeling in staat te stellen het grondgebied te verlaten, voor zover hij een verklaring heeft ondertekend die zijn uitdrukkelijke intentie het grondgebied zo snel mogelijk te willen verlaten, weergeeft; deze termijn mag in geen l'égard d'un étranger de moins de 18 ans qui séjourne, avec ses parents, illégalement dans le Royaume. Dans le cas visé sous 2°, l'aide sociale est limitée à l'aide matérielle indispensable pour le développement de l'enfant et est exclusivement octroyée dans un centre fédéral d'accueil conformément aux conditions et modalités fixées par le Roi. La présence dans le centre d'accueil des parents ou personnes qui exercent effectivement l'autorité parentale est garantie. Le Roi peut déterminer ce qu'il y a lieu d'entendre par aide médicale urgente. Un étranger qui s'est déclaré réfugié et a demandé à être reconnu comme tel, séjourne illégalement dans le Royaume lorsque la demande d'asile a été rejetée et qu'un ordre de quitter le territoire exécutoire a été notifié à l'étranger concerné. L'aide sociale accordée à un étranger qui était en fait bénéficiaire au moment où un ordre de quitter le territoire exécutoire lui a été notifié, est arrêtée, à l'exception de l'aide médicale urgente, le jour où l'étranger quitte effectivement le territoire et, au plus tard, le jour de l'expiration du délai de l'ordre de quitter le territoire. Il est dérogé aux dispositions de l'alinéa précédent pendant le délai strictement nécessaire pour permettre à l'étranger de quitter le territoire, pour autant qu'il ait signé une déclaration attestant son intention explicite de quitter le plus vite possible le territoire,
geval de termijn welke vastgelegd is door artikel 7, 4°, van de wet sans que ce délai ne puisse en aucun cas excéder celui qui est fixé à
van 12 januari 2007 betreffende de opvang van asielzoekers en van l'article 7, 4°, de la loi du 12 janvier 2007 sur l'accueil des
bepaalde andere categorieën van vreemdelingen overschrijden. demandeurs d'asile et de certaines autres catégories d'étrangers.
De hierboven vermelde intentieverklaring kan slechts eenmaal worden La déclaration d'intention précitée ne peut être signée qu'une seule
ondertekend. Het centrum verwittigt zonder verwijl de Minister die fois. Le centre informe sans retard le Ministre qui a l'accès au
bevoegd is voor de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de territoire, le séjour, l'établissement et l'éloignement des étrangers
vestiging en de verwijdering van vreemdelingen, evenals de betrokken dans ses compétences, ainsi que la commune concernée, de la signature
gemeente, van de ondertekening van de intentieverklaring. de la déclaration d'intention.
Indien het gaat om een vreemdeling die dakloos is geworden ingevolge S'il s'agit d'un étranger qui est devenu sans abri suite à
de toepassing van artikel 433quaterdecies van het Strafwetboek, kan de l'application de l'article 433quaterdecies du Code pénal, l'aide
in het vierde en vijfde lid bedoelde maatschappelijke dienstverlening sociale visé à l'alinéa quatre et cinq peut être fournie dans un
verstrekt worden in een onthaalcentrum, zoals bedoeld in artikel 57ter ». centre d'accueil tel que visé à l'article 57ter ».
B.2. Artikel 9bis van de wet van 15 december 1980 « betreffende de B.2. L'article 9bis de la loi du 15 décembre 1980 « sur l'accès au
toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de territoire, le séjour, l'établissement et l'éloignement des étrangers
verwijdering van vreemdelingen » (hierna : de wet van 15 december » (ci-après : la loi du 15 décembre 1980) dispose :
1980) bepaalt : « § 1. In buitengewone omstandigheden en op voorwaarde dat de « § 1er. Lors de circonstances exceptionnelles et à la condition que
vreemdeling over een identiteitsdocument beschikt, kan de machtiging l'étranger dispose d'un document d'identité, l'autorisation de séjour
tot verblijf worden aangevraagd bij de burgemeester van de plaats waar
hij verblijft. Deze maakt ze over aan de minister of aan diens peut être demandée auprès du bourgmestre de la localité où il
gemachtigde. Indien de minister of diens gemachtigde de machtiging tot séjourne, qui la transmettra au ministre ou à son délégué. Quand le
verblijf toekent, zal de machtiging tot verblijf in België worden ministre ou son délégué accorde l'autorisation de séjour, celle-ci
afgegeven. sera délivrée en Belgique.
De voorwaarde dat de vreemdeling beschikt over een identiteitsdocument La condition que l'étranger dispose d'un document d'identité n'est pas
is niet van toepassing op : d'application :
- de asielzoeker wiens asielaanvraag niet definitief werd afgewezen of - au demandeur d'asile dont la demande d'asile n'a pas fait l'objet
d'une décision définitive ou qui a introduit un recours en cassation
die tegen deze beslissing een overeenkomstig artikel 20 van de wetten administrative déclaré admissible conformément à l'article 20 des lois
op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973, toelaatbaar sur le Conseil d'Etat, coordonnées le 12 janvier 1973, et ce jusqu'au
cassatieberoep heeft ingediend en dit tot op het ogenblik waarop een
verwerpingsarrest inzake het toegelaten beroep is uitgesproken; moment où un arrêt de rejet du recours admis est prononcé;
- de vreemdeling die zijn onmogelijkheid om het vereiste - à l'étranger qui démontre valablement son impossibilité de se
identiteitsdocument te verwerven in België, op geldige wijze aantoont. procurer en Belgique le document d'identité requis.
§ 2. Onverminderd de andere elementen van de aanvraag, kunnen niet § 2. Sans préjudice des autres éléments de la demande, ne peuvent pas
aanvaard worden als buitengewone omstandigheden en worden être retenus comme circonstances exceptionnelles et sont déclarés
onontvankelijk verklaard : irrecevables :
1° elementen die reeds aangehaald werden ter ondersteuning van een 1° les éléments qui ont déjà été invoqués à l'appui d'une demande
asielaanvraag in de zin van de artikelen 50, 50bis, 50ter en 51 en die d'asile au sens des articles 50, 50bis, 50ter et 51, et qui ont été
verworpen werden door de asieldiensten, met uitzondering van elementen rejetés par les instances d'asile, à l'exception des éléments rejetés
die verworpen werden omdat ze vreemd zijn aan de criteria van de parce qu'ils sont étrangers aux critères de la Convention de Genève
Conventie van Genève, zoals bepaald in artikel 48/3, en aan de tel que déterminé à l'article 48/3 et aux critères prévus à l'article
criteria voorzien in artikel 48/4 met betrekking tot de subsidiaire 48/4 en matière de protection subsidiaire, ou parce qu'ils ne relèvent
bescherming of omdat de beoordeling ervan niet behoort tot de pas de la compétence de ces instances;
bevoegdheid van die instanties;
2° elementen die in de loop van de procedure ter behandeling van de 2° les éléments qui auraient dû être invoqués au cours de la procédure
asielaanvraag in de zin van artikel 50, 50bis, 50ter en 51 hadden de traitement de la demande d'asile au sens de l'article 50, 50bis,
moeten worden ingeroepen, aangezien zij reeds bestonden en gekend 50ter et 51, dans la mesure où ils existaient et étaient connus de
waren voor het einde van deze procedure; l'étranger avant la fin de la procédure;
3° elementen die reeds ingeroepen werden bij een vorige aanvraag tot 3° les éléments qui ont déjà été invoqués lors d'une demande
het bekomen van een machtiging tot verblijf in het Rijk met
uitzondering van de elementen die werden aangehaald in het kader van précédente d'autorisation de séjour dans le Royaume à l'exception des
een aanvraag die als onontvankelijk werd beoordeeld wegens het éléments invoqués dans le cadre d'une demande jugée irrecevable en
ontbreken van de vereiste identiteitsdocumenten of wegens het niet of raison de l'absence des documents d'identité requis ou en raison du
niet volledig betalen van de retributie zoals vastgelegd in artikel non-paiement ou du paiement incomplet de la redevance visée à
1/1 en met uitzondering van de elementen aangehaald in eerdere l'article 1er/1 et à l'exception des éléments invoqués dans les
aanvragen waarvan afstand werd gedaan; demandes précédentes qui ont fait l'objet d'un désistement;
4° elementen die ingeroepen werden in het kader van een aanvraag tot 4° les éléments qui ont été invoqués dans le cadre d'une demande
het bekomen van een machtiging tot verblijf op grond van artikel 9ter. d'obtention d'autorisation de séjour sur la base de l'article 9ter.
§ 3. De aanvraag om machtiging tot verblijf in het Rijk wordt louter § 3. La demande d'autorisation de séjour dans le Royaume est examinée
beoordeeld op grond van de laatst ingediende aanvraag die door de
burgemeester of zijn gemachtigde werd overgezonden aan de minister of uniquement sur la base de la dernière demande introduite transmise par
aan zijn gemachtigde. De vreemdeling die een nieuwe aanvraag indient le bourgmestre ou son délégué au ministre ou à son délégué. L'étranger
wordt geacht afstand te doen van de eerder ingediende hangende qui introduit une nouvelle demande est réputé se désister des demandes
aanvragen ». pendantes introduites antérieurement ».
Ten aanzien van de eerste prejudiciële vraag Quant à la première question préjudicielle
B.3. Aan het Hof wordt een vraag gesteld over de onmogelijkheid, voor B.3. La Cour est interrogée sur l'impossibilité, pour les personnes
de personen die een verblijfsaanvraag op grond van artikel 9bis van de qui introduisent une demande de séjour en vertu de l'article 9bis de
wet van 15 december 1980 indienen, om maatschappelijke dienstverlening la loi du 15 décembre 1980, d'obtenir une aide sociale pendant la
te verkrijgen gedurende de behandeling van hun aanvraag. durée du traitement de leur demande.
B.4.1. Bij zijn arresten nrs. 106/2000 (B.4.2), 32/2001 (B.3.2) en B.4.1. Par ses arrêts nos 106/2000 (B.4.2), 32/2001 (B.3.2) et
203/2004 (B.4.2) heeft het Hof geoordeeld : 203/2004 (B.4.2), la Cour a jugé :
« De zienswijze dat de aanvraag tot regularisatie de rechtspositie van « L'opinion selon laquelle la demande de régularisation ne change en
de aanvrager niet wijzigt en hem bijgevolg geen recht op rien la situation juridique du demandeur et, en conséquence, n'ouvre
maatschappelijke bijstand geeft, werd in de parlementaire pas de droit à l'aide sociale, a été confirmée à plusieurs reprises au
voorbereiding meermaals bevestigd (Parl. St., Kamer, 1999-2000, cours des travaux préparatoires (Doc. parl., Chambre, 1999-2000,
Verslag, doc 50, 0234/005, p. 60; Hand., Kamer, 1999-2000, 24 november rapport, DOC 50-0234/005, p. 60; Ann., Chambre, 1999-2000, 24 novembre
1999, HA 50 plen. 017, pp. 7, 8, 18, 31 et 32; Parl. St., Senaat, 1999, HA 50 plen 17, pp. 7, 8, 18, 31 et 32; Doc. parl., Sénat,
1999-2000, verslag, nr. 2-202/3, p. 23) ». 1999-2000, rapport, n° 2-202/3, p. 23). »
B.4.2. Bij zijn arrest nr. 203/2004 van 21 december 2004, dat B.4.2. Par son arrêt n° 203/2004 du 21 décembre 2004, qui portait sur
betrekking had op dezelfde bepaling van de organieke OCMW-wet, in la même disposition de la loi organique des CPAS, lue conjointement
samenhang gelezen met de wet van 22 december 1999 « betreffende de avec la loi du 22 décembre 1999 « relative à la régularisation de
regularisatie van het verblijf van bepaalde categorieën van séjour de certaines catégories d'étrangers séjournant sur le
vreemdelingen verblijvend op het grondgebied van het Rijk », heeft het Hof geoordeeld : territoire du Royaume », la Cour a jugé :
« B.6.1. De wet van 22 december 1999 bepaalt niets betreffende de « B.6.1. La loi du 22 décembre 1999 reste muette quant à l'aide
maatschappelijke dienstverlening aan de regularisatieaanvragers.
Artikel 57 van de O.C.M.W.-wet maakt inzake maatschappelijke sociale aux demandeurs de régularisation. L'article 57 de la loi
organique des C.P.A.S. fait une distinction, en matière d'aide
dienstverlening een onderscheid tussen vreemdelingen naargelang zij al sociale, entre les étrangers, selon que ceux-ci séjournent légalement
dan niet legaal op het grondgebied verblijven. Sinds de wet van 30 ou illégalement sur le territoire. Depuis la loi du 30 décembre 1992,
december 1992 verduidelijkt artikel 57, § 2, dat de maatschappelijke l'article 57, § 2, précise que l'aide sociale accordée aux étrangers
dienstverlening aan illegaal op het grondgebied verblijvende séjournant illégalement sur le territoire est limitée à l'aide
vreemdelingen wordt beperkt tot dringende medische hulp. Die maatregel
strekt ertoe de wetgeving betreffende het verblijfsstatuut van de médicale urgente. Cette mesure tend à harmoniser la législation
vreemdelingen en diegene betreffende de maatschappelijke relative au statut de séjour des étrangers et celle relative à l'aide
dienstverlening beter op elkaar af te stemmen. sociale.
[...] [...]
B.6.6. De wetgever heeft niet gekozen voor een automatische B.6.6. Le législateur n'a pas opté pour une régularisation
regularisatie, doch wel voor een procedure waarbij van geval tot geval automatique, mais bien pour une procédure dans laquelle il est
wordt onderzocht of aan de door de wet gestelde vereisten is voldaan. examiné, cas par cas, si les conditions fixées par la loi sont
Door niet erin te voorzien dat het indienen van een remplies. En ne prévoyant pas que l'introduction d'une demande de
regularisatieaanvraag op zich een recht op maatschappelijke régularisation ouvrirait, par elle-même, un droit à l'aide sociale, il
dienstverlening zou doen ontstaan, heeft de wetgever de financiële a entendu éviter l'attrait financier de la demande de régularisation,
aantrekkingskracht van de regularisatieaanvraag willen voorkomen om afin d'écarter les demandes abusives introduites uniquement dans le
onterechte aanvragen, ingediend met de enkele bedoeling but d'obtenir l'aide sociale et afin de combattre une immigration
maatschappelijke dienstverlening te verkrijgen, te weren en om
bijkomende illegale immigratie tegen te gaan (zie : Parl. St., Kamer, illégale supplémentaire (voy. Doc. parl., Chambre, 1999-2000, DOC
1999-2000, DOC 50-0234/001, p. 10, en DOC 50-0234/005, pp. 13, 60 en 50-0234/001, p. 10, et DOC 50-0234/005, p. 13, p. 60 et p. 65; Ann.,
65; Hand., Kamer, 1999-2000, 24 november 1999, HA 50 plen. 017, pp. 31 Chambre, 1999-2000, 24 novembre 1999, HA 50 plen. 017, pp. 31 et 32;
en 32; Parl. St., Senaat, 1999-2000, nr. 2-202/3, pp. 4 en 6). Doc. parl., Sénat, 1999-2000, n° 2-202/3, pp. 4 et 6).
[...] [...]
B.8.1. De bedoeling van de wetgever om hangende de procedure geen B.8.1. L'intention du législateur de ne pas octroyer d'aide sociale au
O.C.M.W.-steun te verlenen, werd na de totstandkoming van de voormelde cours de la procédure a de nouveau été expressément confirmée, après
wet van 22 december 1999 opnieuw uitdrukkelijk bevestigd door de l'adoption de la loi précitée du 22 décembre 1999, par le Vice-premier
Vice-Eerste Minister en Minister van Begroting, Maatschappelijke ministre et ministre du Budget, de l'Intégration sociale et de
Integratie en Sociale Economie : l'Economie sociale :
[...] [...]
B.8.2. Hetzelfde standpunt werd ingenomen door de Minister van B.8.2. Cette même position a été adoptée par le ministre de
Binnenlandse Zaken : l'Intérieur :
[...] [...]
B.15. Uit hetgeen voorafgaat volgt dat artikel 57, § 2, van de B.15. Il découle de ce qui précède que l'article 57, § 2, de la loi
O.C.M.W.-wet, al dan niet in samenhang gelezen met artikel 14 van de sur les C.P.A.S., lu isolément ou en combinaison avec l'article 14 de
wet van 22 december 1999, door de verwijzende rechters zo moet worden la loi du 22 décembre 1999, doit être interprété par les juges a quo
geïnterpreteerd dat het de vreemdelingen die een aanvraag tot en ce sens qu'il ne garantit qu'une aide médicale urgente aux
regularisatie indienen, zolang hun verblijfsstatus niet is étrangers qui introduisent une demande de régularisation tant que leur
geregulariseerd, enkel dringende medische hulp waarborgt. statut de séjour n'a pas été régularisé.
B.16. De twee in de prejudiciële vragen met elkaar vergeleken B.16. Les deux catégories de personnes comparées dans les questions
categorieën van personen zijn derhalve : enerzijds, de vreemdelingen préjudicielles sont donc : d'une part, les étrangers qui ont demandé à
die hebben gevraagd als vluchteling te worden erkend, wier aanvraag is être reconnus comme réfugiés, dont la demande a été rejetée et qui ont
afgewezen en die het bevel hebben gekregen het grondgebied te
verlaten, terwijl de beroepen niet zijn beslecht die zij bij de Raad reçu l'ordre de quitter le territoire et alors que n'ont pas été
van State hebben ingesteld tegen de beslissing van de tranchés les recours qu'ils ont introduits auprès du Conseil d'Etat
Commissaris-generaal voor de vluchtelingen en de staatlozen, genomen contre la décision du Commissaire général aux réfugiés et aux
met toepassing van artikel 63.3 van de wet van 15 december 1980, of apatrides, prise en application de l'article 63.3 de la loi du 15
tegen de beslissing van de Vaste Beroepscommissie voor vluchtelingen; décembre 1980, ou contre la décision de la Commission permanente de
anderzijds, de vreemdelingen die het voorwerp hebben uitgemaakt van recours des réfugiés; d'autre part, les étrangers qui ont fait l'objet
een negatieve beslissing van de Minister van Binnenlandse Zaken, na d'une décision négative du ministre de l'Intérieur, après avoir
een regularisatieaanvraag te hebben ingediend op grond van de wet van
22 december 1999, en die tegen die beslissing beroep hebben ingesteld introduit une demande de régularisation sur la base de la loi du 22
décembre 1999 et qui ont introduit un recours contre cette décision
bij de Raad van State, waarbij de wet van 22 december 1999 in die zin auprès du Conseil d'Etat, la loi du 22 décembre 1999 étant interprétée
wordt geïnterpreteerd dat, tijdens het onderzoek van de en ce sens qu'au cours de l'examen de la demande de régularisation,
regularisatieaanvraag, artikel 14 van die wet de toepassing van l'article 14 de cette loi ne fait pas obstacle à l'application de
artikel 57, § 2, van de O.C.M.W.-wet niet in de weg staat. l'article 57, § 2, de la loi sur les C.P.A.S.
B.17. Die twee categorieën van personen zijn objectief verschillend, B.17. Ces deux catégories de personnes diffèrent objectivement, ainsi
zoals het Hof heeft vastgesteld in het arrest nr. 131/2001, niet alleen wat hun persoonlijke situatie betreft, maar ook vanuit het oogpunt van de verplichtingen die te hunnen opzichte op de overheid rusten. B.18. De procedure tot erkenning van de status van vluchteling past in het kader van internationale verplichtingen die de Staat op zich heeft genomen. De regularisatieprocedure daarentegen is een maatregel die tot de soevereine beoordelingsbevoegdheid van de Belgische overheid behoort. Ook dat verschil verantwoordt dat op de Staat ten aanzien van beide categorieën van vreemdelingen niet dezelfde verplichtingen rusten. B.19. De regularisatie biedt de betrokken vreemdelingen een kans om, ondanks hun clandestien verblijf of de uitputting van de voorheen bestaande procedures, alsnog een legaal verblijfsstatuut te verkrijgen, en aldus ook het recht op maatschappelijke dienstverlening que la Cour l'a constaté dans son arrêt n° 131/2001, non seulement en ce qui concerne leur situation personnelle, mais aussi du point de vue des obligations qui incombent aux autorités à leur égard. B.18. La procédure de reconnaissance du statut de réfugié s'inscrit dans le cadre d'obligations internationales auxquelles l'Etat a souscrit. La procédure de régularisation, en revanche, est une mesure qui relève du pouvoir d'appréciation souverain des autorités belges. Cette différence justifie également que l'Etat n'ait pas les mêmes obligations vis-à-vis de ces deux catégories d'étrangers. B.19. La régularisation offre aux étrangers concernés une chance d'obtenir un statut de séjour légal, malgré leur séjour clandestin ou le fait que les procédures existant auparavant ont été épuisées, et donc aussi d'obtenir le droit à l'aide sociale, conformément à
overeenkomstig artikel 57, § 1, van de O.C.M.W.-wet te verwerven. l'article 57, § 1er, de la loi sur les C.P.A.S. En attendant, l'aide
Ondertussen is hun dringende medische hulp gewaarborgd. Zij kunnen médicale urgente leur est garantie. Sur la base de la circulaire du 6
bovendien, op grond van de omzendbrief van 6 april 2000 betreffende de avril 2000 concernant les autorisations provisoires d'occupation pour
voorlopige arbeidsvergunningen voor de buitenlandse onderdanen die een les ressortissants étrangers ayant introduit une demande de
aanvraag tot regularisatie van het verblijf hebben ingediend, zoals
gewijzigd bij omzendbrief van 6 februari 2001, een voorlopige régularisation de séjour, modifiée par la circulaire du 6 février
arbeidsvergunning verkrijgen en aldus in hun onderhoud voorzien. 2001, ils peuvent en outre obtenir une autorisation provisoire
B.20. Rekening houdend met het bovenstaande, is het niet onverantwoord d'occupation et pourvoir ainsi à leur subsistance.
dat, in afwachting van de afronding van de regularisatieprocedure, en B.20. Compte tenu de ce qui précède, il n'est pas injustifié qu'en
zolang derhalve niet vaststaat dat aan de voorwaarden voor attendant la clôture de la procédure de régularisation, soit aussi
regularisatie is voldaan, de aan de regularisatieaanvragers longtemps qu'il n'est pas établi que les conditions pour obtenir la
gewaarborgde maatschappelijke dienstverlening beperkt blijft tot régularisation sont remplies, l'aide sociale garantie aux demandeurs
dringende medische hulp. de régularisation soit limitée à l'aide médicale urgente.
B.21. Hieruit volgt dat het verschil in behandeling tussen beide in de B.21. Il s'ensuit que la différence de traitement entre les deux
prejudiciële vragen beschreven categorieën van personen niet catégories de personnes décrites dans les questions préjudicielles
discriminerend is. n'est pas discriminatoire.
B.22. De prejudiciële vragen dienen ontkennend te worden beantwoord ». B.22. Les questions préjudicielles appellent une réponse négative ».
B.4.3. Bij zijn arrest nr. 43/2013 van 21 maart 2013, dat gedeeltelijk B.4.3. Par son arrêt n° 43/2013 du 21 mars 2013, fondé en partie sur
is gebaseerd op het arrest nr. 17/2002 van 17 januari 2002, heeft het l'arrêt n° 17/2002 du 17 janvier 2002, la Cour a encore jugé :
Hof voorts geoordeeld : « B.2. Le juge a quo compare les personnes qui ont introduit une
« B.2. De verwijzende rechter vergelijkt de personen die demande de protection subsidiaire pour raison médicale conformément à
overeenkomstig artikel 9ter van de wet van 15 december 1980 ' betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen ' een aanvraag tot subsidiaire bescherming om medische redenen hebben ingediend en die het voorwerp hebben uitgemaakt van een beslissing tot weigering waartegen zij een beroep hebben ingesteld bij de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen, en de personen die op grond van artikel 48/4 van dezelfde wet een aanvraag tot subsidiaire bescherming hebben ingediend wegens een situatie van veralgemeend geweld in het land van herkomst of van gewoonlijk verblijf, die is geweigerd, beslissing waartegen zij voor dezelfde Raad een beroep hebben ingesteld. Terwijl die laatstgenoemde categorie van personen de maatschappelijke dienstverlening blijft genieten tijdens het onderzoek van hun beroep, zou die hulp voor de eerste categorie worden beperkt tot de dringende medische hulp. l'article 9ter de la loi du 15 décembre 1980 ' sur l'accès au territoire, le séjour, l'établissement et l'éloignement des étrangers ', et qui ont fait l'objet d'une décision de refus contre laquelle elles ont introduit un recours auprès du Conseil du contentieux des étrangers et les personnes qui, sur la base de l'article 48/4 de la même loi, ont introduit une demande de protection subsidiaire du fait d'une situation de violence généralisée dans le pays d'origine ou de résidence habituelle qui a été refusée, décision contre laquelle elles ont introduit un recours devant le même Conseil. Ainsi, tandis que cette dernière catégorie de personnes continue à bénéficier de l'aide sociale durant l'examen du recours, la première catégorie verrait cette aide limitée à l'aide médicale urgente.
[...] [...]
B.8.1. Artikel 57 van de organieke OCMW-wet maakt een onderscheid B.8.1. L'article 57 de la loi organique des CPAS opère une distinction
onder vreemdelingen naargelang zij al dan niet legaal op het entre les étrangers selon qu'ils sont, ou non, en séjour légal sur le
grondgebied verblijven. Artikel 57, § 2, preciseert aldus dat de maatschappelijke dienstverlening aan illegaal op het grondgebied verblijvende vreemdelingen wordt beperkt tot dringende medische hulp. B.8.2. Het komt de wetgever toe een beleid betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen te voeren en daaromtrent, met inachtneming van het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie, in de nodige maatregelen te voorzien die betrekking kunnen hebben op onder meer het vaststellen van de voorwaarden volgens welke het verblijf van een vreemdeling in België al dan niet wettig is. Dat daaruit een verschil in behandeling voortvloeit tussen vreemdelingen is het logische gevolg van de inwerkingstelling van voormeld beleid. B.8.3. Wanneer de wetgever een vreemdelingenbeleid wil voeren en met het oog daarop regels oplegt waaraan moet worden voldaan om wettig op het grondgebied te verblijven, hanteert hij een objectief en pertinent criterium van onderscheid indien hij aan het niet naleven van die regels gevolgen verbindt bij het toekennen van maatschappelijke dienstverlening. Het beleid inzake de toegang tot het grondgebied en het verblijf van vreemdelingen zou immers worden doorkruist wanneer zou worden aangenomen dat aan vreemdelingen die onwettig in België verblijven, dezelfde maatschappelijke dienstverlening zou moeten worden verleend als aan diegenen die wettig in het land verblijven. Het verschil tussen beide categorieën van vreemdelingen verantwoordt dat op de Staat ten aanzien van hen niet dezelfde verplichtingen rusten. territoire. Ainsi, l'article 57, § 2, précise que l'aide sociale accordée aux étrangers qui séjournent illégalement sur le territoire est limitée à l'aide médicale urgente. B.8.2. C'est au législateur qu'il appartient de mener une politique concernant l'accès au territoire, le séjour, l'établissement et l'éloignement des étrangers et de prévoir à cet égard, dans le respect du principe d'égalité et de non-discrimination, les mesures nécessaires qui peuvent notamment porter sur la fixation des conditions auxquelles le séjour d'un étranger en Belgique est légal ou non. Le fait qu'il en découle une différence de traitement entre étrangers est la conséquence logique de la mise en oeuvre de ladite politique. B.8.3. Lorsque le législateur entend mener une politique en matière d'étrangers et impose à cette fin des règles auxquelles il y a lieu de se conformer pour séjourner légalement sur le territoire, il utilise un critère de distinction objectif et pertinent s'il lie des effets aux manquements à ces règles, lors de l'octroi de l'aide sociale. La politique en matière d'accès au territoire et de séjour des étrangers serait en effet mise en échec s'il était admis que, pour les étrangers qui séjournent illégalement en Belgique, la même aide sociale soit accordée que pour ceux qui séjournent légalement dans le pays. La différence entre les deux catégories d'étrangers justifie que ce ne soient pas les mêmes obligations qui incombent à l'Etat à leur égard.
[...] [...]
B.13. De aanvragen op grond van artikel 9ter van de wet van 15 B.13. Les demandes fondées sur l'article 9ter de la loi du 15 décembre
december 1980 betreffen echter een categorie van vreemdelingen die, 1980 concernent cependant une catégorie d'étrangers qui, malgré le
ondanks het illegale karakter van hun verblijf tijdens de caractère illégal de leur séjour durant la procédure de recours en
beroepsprocedure met toepassing van artikel 39/2, § 2, van die wet, application de l'article 39/2, § 2, de cette loi, prétendent souffrir
beweren op zodanige wijze aan een ziekte te lijden dat die ziekte een d'une maladie dans un état tel qu'elle entraîne un risque réel pour
reëel risico inhoudt voor hun leven of fysieke integriteit of een leur vie ou leur intégrité physique ou un risque réel de traitement
reëel risico inhoudt op een onmenselijke of vernederende behandeling inhumain ou dégradant lorsqu'il n'existe aucun traitement adéquat dans
wanneer er geen adequate behandeling bestaat in hun land van herkomst leur pays d'origine ou dans le pays où ils séjournent.
of in het land waar zij verblijven. Bien que le droit à un recours effectif, tel que celui-ci est garanti
Hoewel het recht op een daadwerkelijk beroep, zoals dat bij artikel 13 van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens wordt gewaarborgd, niet inhoudt dat de personen die een dergelijk beroep instellen, maatschappelijke dienstverlening moeten genieten tijdens een hangende procedure, moet erover worden gewaakt dat zij, teneinde te vermijden dat het beperken van de maatschappelijke dienstverlening tot de dringende medische hulp voor personen die aan een ernstige ziekte lijden, een reëel risico voor hun leven of fysieke integriteit met zich meebrengt, de medische verzorging, zowel van preventieve als van curatieve aard, kunnen krijgen die noodzakelijk is om een dergelijk risico te weren. B.14. Onder voorbehoud van de in B.13 vermelde interpretatie is het in het geding zijnde verschil in behandeling redelijk verantwoord. par l'article 13 de la Convention européenne des droits de l'homme, n'implique pas que les personnes exerçant un tel recours doivent bénéficier de l'aide sociale durant une procédure en cours, il convient de veiller à ce que, pour éviter que la limitation de l'aide sociale à l'aide médicale urgente n'entraîne pour des personnes qui souffrent d'une maladie grave un risque réel pour leur vie ou leur intégrité physique, elles puissent recevoir les soins médicaux, tant préventifs que curatifs, nécessaires pour écarter un tel risque. B.14. Sous réserve de l'interprétation mentionnée en B.13, la différence de traitement en cause est raisonnablement justifiée.
B.15. Om dezelfde redenen leidt de toetsing van de in het geding B.15. Pour les mêmes motifs, le contrôle de la disposition en cause au
zijnde bepaling aan artikel 23 van de Grondwet, in samenhang gelezen regard de l'article 23 de la Constitution, lu en combinaison avec les
met de artikelen 3 en 13 van het Europees Verdrag voor de rechten van articles 3 et 13 de la Convention européenne des droits de l'homme,
de mens, tot hetzelfde besluit. aboutit à la même conclusion.
B.16. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord ». B.16. La question préjudicielle appelle une réponse négative. ».
B.5. Om dezelfde redenen is het niet onverantwoord, buiten de gevallen B.5. Pour les mêmes motifs, il n'est pas injustifié, hormis les
van bescherming die voortvloeien uit een internationaal verdrag, dat protections qui découlent d'un traité international, que l'aide
de maatschappelijke dienstverlening die wordt gewaarborgd aan de sociale garantie aux personnes en situation de séjour illégal soit
personen die zich in een situatie van illegaal verblijf bevinden, limitée à l'aide médicale urgente jusqu'à la clôture de la procédure
beperkt blijft tot dringende medische hulp, tot de afronding van de relative à une demande de séjour fondée sur l'article 9bis de la loi
procedure met betrekking tot een verblijfsaanvraag op grond van
artikel 9bis van de wet van 15 december 1980, dit wil zeggen zolang du 15 décembre 1980, c'est-à-dire aussi longtemps qu'il n'est pas
derhalve niet vaststaat dat is voldaan aan de voorwaarden voor verblijf. établi que les conditions pour obtenir le séjour sont remplies.
B.6. Artikel 57, § 2, van de wet van 8 juli 1976 is bestaanbaar met de B.6. L'article 57, § 2, de la loi du 8 juillet 1976 est compatible
artikelen 10 en 11 van de Grondwet. avec les articles 10 et 11 de la Constitution.
Ten aanzien van de tweede prejudiciële vraag Quant à la seconde question préjudicielle
B.7. Uit de verwijzingsbeslissing blijkt niet dat er een grief bestaat B.7. Il ne ressort pas de la décision de renvoi qu'il existe un grief
die is afgeleid uit de overschrijding van een eventuele redelijke tiré du dépassement d'un éventuel délai raisonnable de traitement par
termijn voor de behandeling, door de administratie, van de procedure l'administration de la procédure d'autorisation de séjour fondé sur
voor machtiging tot verblijf op grond van artikel 9bis van de wet van 15 december 1980. l'article 9bis de la loi du 15 décembre 1980.
B.8. Het antwoord op de prejudiciële vraag is derhalve niet nuttig B.8. La réponse à la question préjudicielle n'est dès lors pas utile à
voor de oplossing van het voor de verwijzende rechter hangende la solution du litige pendant devant le juge a quo. Partant, la
geschil. Bijgevolg behoeft de prejudiciële vraag geen antwoord. question préjudicielle n'appelle pas de réponse.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
- Artikel 57, § 2, van de organieke wet van 8 juli 1976 betreffende de - L'article 57, § 2, de la loi du 8 juillet 1976 organique des centres
openbare centra voor maatschappelijk welzijn schendt de artikelen 10 publics d'action sociale ne viole pas les articles 10 et 11 de la
en 11 van de Grondwet niet. Constitution.
- De tweede prejudiciële vraag behoeft geen antwoord. - La seconde question préjudicielle n'appelle pas de réponse.
Aldus gewezen in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig artikel Ainsi rendu en langue française et en langue néerlandaise,
65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
op 13 oktober 2022. la Cour constitutionnelle, le 13 octobre 2022.
De griffier, Le greffier,
F. Meersschaut F. Meersschaut
De voorzitter, Le président,
P. Nihoul P. Nihoul
^