← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 102/2022 van 22 juli 2022 Rolnummer 7792 In zake : de prejudiciële
vraag over de artikelen II.225, II.241 en II.242 van de Vlaamse Codex Hoger Onderwijs, gecoördineerd
bij besluit van de Vlaamse Regering van 11 oktob Het
Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters L. Lavrysen en P. Nihoul, en de rechters(...)"
| Uittreksel uit arrest nr. 102/2022 van 22 juli 2022 Rolnummer 7792 In zake : de prejudiciële vraag over de artikelen II.225, II.241 en II.242 van de Vlaamse Codex Hoger Onderwijs, gecoördineerd bij besluit van de Vlaamse Regering van 11 oktob Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters L. Lavrysen en P. Nihoul, en de rechters(...) | Extrait de l'arrêt n° 102/2022 du 22 juillet 2022 Numéro du rôle : 7792 En cause : la question préjudicielle relative aux articles II.225, II.241 et II.242 du Code flamand de l'enseignement supérieur, coordonné par l'arrêté du Gouvernement fl La Cour constitutionnelle, composée des présidents L. Lavrysen et P. Nihoul, et des juges J.-P. (...) |
|---|---|
| GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
| Uittreksel uit arrest nr. 102/2022 van 22 juli 2022 | Extrait de l'arrêt n° 102/2022 du 22 juillet 2022 |
| Rolnummer 7792 | Numéro du rôle : 7792 |
| In zake : de prejudiciële vraag over de artikelen II.225, II.241 en | En cause : la question préjudicielle relative aux articles II.225, |
| II.242 van de Vlaamse Codex Hoger Onderwijs, gecoördineerd bij besluit | II.241 et II.242 du Code flamand de l'enseignement supérieur, |
| van de Vlaamse Regering van 11 oktober 2013 « tot codificatie van de | coordonné par l'arrêté du Gouvernement flamand du 11 octobre 2013 « |
| portant codification des dispositions décrétales relatives à | |
| decretale bepalingen betreffende het hoger onderwijs », gesteld door | l'enseignement supérieur », posée par le Conseil pour les |
| de Raad voor betwistingen inzake studievoortgangsbeslissingen. | contestations relatives aux décisions sur la progression des études. |
| Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
| samengesteld uit de voorzitters L. Lavrysen en P. Nihoul, en de | composée des présidents L. Lavrysen et P. Nihoul, et des juges J.-P. |
| rechters J.-P. Moerman, Y. Kherbache, T. Detienne, E. Bribosia en W. | Moerman, Y. Kherbache, T. Detienne, E. Bribosia et W. Verrijdt, |
| Verrijdt, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder | assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président L. |
| voorzitterschap van voorzitter L. Lavrysen, | Lavrysen, |
| wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
| I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging | I. Objet de la question préjudicielle et procédure |
| Bij arrest van 20 april 2022, waarvan de expeditie ter griffie van het | Par arrêt du 20 avril 2022, dont l'expédition est parvenue au greffe |
| Hof is ingekomen op 22 april 2022, heeft de Raad voor betwistingen | de la Cour le 22 avril 2022, le Conseil pour les contestations |
| inzake studievoortgangsbeslissingen de volgende prejudiciële vraag | relatives aux décisions sur la progression des études a posé la |
| gesteld : | question préjudicielle suivante : |
| « Schenden de artikelen II.225 enerzijds en II.241 en II.242 van de | « L'article II.225, d'une part, et les articles II.241 et II.242 du |
| Code de l'enseignement supérieur, d'autre part, violent-ils les | |
| Codex Hoger Onderwijs anderzijds de artikelen 10 en 11 van de | articles 10 et 11 de la Constitution, si les articles II.241 et II.242 |
| Grondwet, wanneer de artikelen II.241 en II.242 van de Codex Hoger | du Code de l'enseignement supérieur sont interprétés en ce sens que |
| Onderwijs aldus worden geïnterpreteerd dat het onderzoek dat een | l'examen auquel un établissement d'enseignement supérieur peut |
| hogeronderwijsinstelling mag voeren met het oog op het al dan niet | procéder pour accorder ou non une dispense sur la base d'une |
| verlenen van een vrijstelling op basis van een eerder verworven | qualification acquise antérieurement peut également porter sur la |
| kwalificatie, ook de actualiteitswaarde van die eerder verworven | valeur d'actualisation de cette qualification acquise antérieurement, |
| kwalificatie mag omvatten, terwijl voor de studenten die onder | alors que, pour les étudiants qui entrent dans le champ d'application |
| toepassing van artikel II.225 van de Codex Hoger Onderwijs vallen, de | de l'article II.225 du Code de l'enseignement supérieur, |
| instelling de geldigheid van een creditbewijs niet van een dergelijk | l'établissement ne peut pas subordonner la validité d'une attestation |
| onderzoek mag laten afhangen ? ». | de crédits à un tel examen ? ». |
| Op 4 mei 2022 hebben de rechters-verslaggevers W. Verrijdt en T. | Le 4 mai 2022, en application de l'article 72, alinéa 1er, de la loi |
| Detienne, met toepassing van artikel 72, eerste lid, van de bijzondere | |
| wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, het Hof ervan in | spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle, les |
| kennis gesteld dat zij ertoe zouden kunnen worden gebracht voor te | juges-rapporteurs W. Verrijdt et T. Detienne ont informé la Cour |
| stellen het onderzoek van de zaak af te doen met een arrest gewezen op | qu'ils pourraient être amenés à proposer de mettre fin à l'examen de |
| voorafgaande rechtspleging. | l'affaire par un arrêt rendu sur procédure préliminaire. |
| (...) | (...) |
| III. In rechte | III. En droit |
| (...) | (...) |
| B.1. De prejudiciële vraag heeft betrekking op de artikelen II.225, | B.1. La question préjudicielle porte sur les articles II.225, II.241 |
| II.241 en II.242 van de Vlaamse Codex Hoger Onderwijs, gecoördineerd | et II.242 du Code flamand de l'enseignement supérieur, coordonné par |
| bij besluit van de Vlaamse Regering van 11 oktober 2013 « tot | l'arrêté du Gouvernement flamand du 11 octobre 2013 « portant |
| codificatie van de decretale bepalingen betreffende het hoger | codification des dispositions décrétales relatives à l'enseignement |
| onderwijs » (hierna : de Vlaamse Codex Hoger Onderwijs). | supérieur » (ci-après : le Code flamand de l'enseignement supérieur). |
| Het verwijzende rechtscollege wenst van het Hof te vernemen of die | La juridiction a quo demande à la Cour si ces dispositions sont |
| bepalingen bestaanbaar zijn met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, | compatibles avec les articles 10 et 11 de la Constitution, « si les |
| « wanneer de artikelen II.241 en II.242 van de Codex Hoger Onderwijs | articles II.241 et II.242 du Code de l'enseignement supérieur sont |
| aldus worden geïnterpreteerd dat het onderzoek dat een | interprétés en ce sens que l'examen auquel un établissement |
| hogeronderwijsinstelling mag voeren met het oog op het al dan niet | d'enseignement supérieur peut procéder pour accorder ou non une |
| verlenen van een vrijstelling op basis van een eerder verworven | dispense sur la base d'une qualification acquise antérieurement peut |
| kwalificatie, ook de actualiteitswaarde van die eerder verworven | également porter sur la valeur d'actualisation de cette qualification |
| kwalificatie mag omvatten, terwijl voor de studenten die onder | acquise antérieurement, alors que, pour les étudiants qui entrent dans |
| toepassing van artikel II.225 van de Codex Hoger Onderwijs vallen, de | le champ d'application de l'article II.225 du Code de l'enseignement |
| instelling de geldigheid van een creditbewijs niet van een dergelijk | supérieur, l'établissement ne peut pas subordonner la validité d'une |
| onderzoek mag laten afhangen ». | attestation de crédits à un tel examen ». |
| B.2.1. De Vlaamse Codex Hoger Onderwijs voorziet in twee types van | B.2.1. Le Code flamand de l'enseignement supérieur prévoit deux types |
| studievoortgang : enerzijds, de studievoortgang op grond van examens | de progression des études : d'une part, la progression des études sur |
| en, anderzijds, de studievoortgang op grond van « eerder verworven | la base d'examens et, d'autre part, la progression des études sur la |
| competenties » (hierna : EVC) en « eerder verworven kwalificaties » | base des « compétences acquises antérieurement » et des « |
| (hierna : EVK). | qualifications acquises antérieurement ». |
| B.2.2. Inzake de studievoortgang op grond van examens bepaalt | B.2.2. En ce qui concerne la progression des études sur la base |
| paragraaf 3 van het in het geding zijnde artikel II.225 van de Vlaamse | d'examens, le paragraphe 3 de l'article II.225, en cause, du Code |
| Codex Hoger Onderwijs : | flamand de l'enseignement supérieur dispose : |
| « Een creditbewijs blijft onbeperkt geldig binnen de betrokken | « Une attestation de crédits reste valable sans limite de temps pour |
| opleiding aan de instelling waar dit werd behaald ». | la formation concernée [dans] l'institution où l'attestation a été obtenue ». |
| Een creditbewijs is « de erkenning van het feit dat een student | Une attestation de crédits est « la reconnaissance du fait, qu'un |
| blijkens een examen de competenties, verbonden aan een | étudiant a acquis, moyennant un examen, les compétences liées à une |
| opleidingsonderdeel, heeft verworven » (artikel I.3, 17°, van de | subdivision de formation » (article I.3, 17°, du Code flamand de |
| Vlaamse Codex Hoger Onderwijs). Een student behaalt een creditbewijs | l'enseignement supérieur). Un étudiant obtient une attestation de |
| door te slagen voor een opleidingsonderdeel (artikel II.225, § 1, van | crédits en réussissant une subdivision de formation (article II.225, § |
| de Vlaamse Codex Hoger Onderwijs). | 1er, du Code flamand de l'enseignement supérieur). |
| B.2.3. Een EVK wordt in artikel I.3, 23°, van de Vlaamse Codex Hoger | B.2.3. Une qualification acquise antérieurement est définie dans |
| Onderwijs gedefinieerd als « een eerder verworven kwalificatie, zijnde | l'article I.3, 23°, du Code flamand de l'enseignement supérieur comme |
| elk binnenlands of buitenlands studiebewijs dat aangeeft dat een | « tout titre [national ou étranger] indiquant qu'un parcours formel de |
| formeel leertraject, al dan niet binnen onderwijs, met goed gevolg | formation, au sein de l'enseignement ou non, a été achevé avec succès, |
| werd doorlopen, voor zover het niet gaat om een creditbewijs dat werd | pour autant qu'il ne s'agisse pas d'une attestation de crédits obtenue |
| behaald binnen de instelling en opleiding waarbinnen men de | [dans] l'institution et dans la formation pour lesquelles l'on veut |
| kwalificatie wenst te laten gelden ». | faire valoir la qualification ». |
| Paragraaf 1 van het in het geding zijnde artikel II.241 van de Vlaamse | Le paragraphe 1er de l'article II.241, en cause, du Code flamand de |
| Codex Hoger Onderwijs bepaalt dat het instellingsbestuur op grond van | l'enseignement supérieur dispose que la direction de l'institution |
| EVK's en/of een bewijs van bekwaamheid een vrijstelling verleent. | accorde une dispense sur la base d'une qualification acquise |
| Krachtens paragraaf 1 van het in het geding zijnde artikel II.242 | antérieurement et/ou d'un certificat d'aptitude. En vertu du |
| leggen de associaties in een reglement algemene voorschriften vast | paragraphe 1er de l'article II.242, en cause, les associations fixent |
| voor het verlenen van vrijstellingen. Die voorschriften bevatten een | dans un règlement les conditions générales pour l'octroi de dispenses. |
| nadere uitwerking van onder meer « de toekenningsvoorwaarden op grond | Ces conditions précisent en détail, entre autres, « les conditions |
| van de inhoudelijke aansluiting tussen het betrokken | d'octroi au vu de l'alignement, au niveau du contenu, entre la |
| opleidingsonderdeel, of het deel ervan, en de geattesteerde EVK's | subdivision de formation concernée ou une partie de celle-ci et les ' |
| en/of EVC's ». Rekening houdend met die voorschriften, werkt het | [qualifications acquises antérieurement] ' et/ou ' [compétences |
| instellingsbestuur de nadere regelen inzake het verlenen van | acquises antérieurement] ' attestées ». Compte tenu de ces |
| vrijstellingen uit in het onderwijs- en examenreglement (artikel | dispositions, la direction de l'institution élabore plus en détail |
| dans le règlement des études et des examens les règles relatives à | |
| II.242, § 2, van de Vlaamse Codex Hoger Onderwijs). | l'octroi de dispenses (article II.242, § 2, du Code flamand de |
| l'enseignement supérieur). | |
| B.3. Het Hof wordt ondervraagd over het verschil in behandeling | B.3. La Cour est interrogée sur la différence de traitement entre, |
| tussen, enerzijds, studenten die een vrijstelling wensen te verkrijgen | d'une part, les étudiants qui souhaitent obtenir une dispense sur la |
| op grond van een EVK en, anderzijds, studenten die een credit voor een | base d'une qualification acquise antérieurement et, d'autre part, les |
| opleidingsonderdeel wensen te valoriseren binnen de betrokken | étudiants qui souhaitent valoriser un crédit relatif à une subdivision |
| opleiding aan de instelling waar die credit werd behaald. Volgens het | de formation dans la formation concernée de l'établissement où ce |
| verwijzende rechtscollege leiden de artikelen II.241 en II.242 van de | crédit a été obtenu. Selon la juridiction a quo, les articles II.241 |
| Vlaamse Codex Hoger Onderwijs ertoe dat de onderwijsinstelling in het | et II.242 du Code flamand de l'enseignement supérieur aboutissent à ce |
| eerstgenoemde geval de toekenning van een vrijstelling afhankelijk kan | que, dans le premier cas, l'établissement d'enseignement puisse |
| maken van een actualiteitsonderzoek, terwijl in het laatstgenoemde | subordonner l'octroi d'une dispense à un « examen d'actualisation », |
| geval een actualiteitsonderzoek uitgesloten is, krachtens artikel | alors que dans le second cas, l'« examen d'actualisation » est exclu, |
| II.225 van dezelfde Codex. | en vertu de l'article II.225 du même Code. |
| B.4. Bij zijn arrest nr. 186/2021 van 16 december 2021 heeft het Hof | B.4. Par son arrêt n° 186/2021 du 16 décembre 2021, la Cour a jugé ce |
| geoordeeld : | qui suit : |
| « B.2. De verwijzende rechter wenst van het Hof te vernemen of het in | « B.2. Le juge a quo demande à la Cour si l'article [II.225], § 3, en |
| het geding zijnde artikel [II.225], § 3, van de Vlaamse Codex Hoger | cause, du Code flamand de l'enseignement supérieur, lu ou non en |
| Onderwijs, al dan niet in samenhang gelezen met artikel I.3, 23°, van | combinaison avec l'article I.3, 23°, du même Code, crée une différence |
| dezelfde Codex, een onverantwoord verschil in behandeling instelt | de traitement injustifiée entre un étudiant qui souhaite valoriser un |
| tussen een student die een credit voor een opleidingsonderdeel wenst | crédit relatif à une subdivision de formation dans la formation |
| te valoriseren binnen de betrokken opleiding aan de instelling waar | concernée de l'institution où ce crédit a été obtenu et un étudiant |
| die credit werd behaald en een student die een credit voor hetzelfde | qui souhaite valoriser, à titre de ' qualification acquise |
| opleidingsonderdeel behaald in dezelfde opleiding doch aan een andere | antérieurement ', un crédit relatif à la même subdivision de formation |
| instelling als een ' eerder verworven kwalificatie ' wenst te | obtenu dans la même formation mais dans une autre institution. Alors |
| valoriseren. Terwijl de eerstgenoemde student die credit onbeperkt in | que le premier étudiant pourrait valoriser ce crédit sans limite de |
| de tijd zou kunnen valoriseren zonder dat die credit aan een | temps et sans que ce crédit puisse être soumis à un examen |
| actualiteitsonderzoek kan worden onderworpen, zou de credit van die | d'actualisation, le crédit du second étudiant pourrait en revanche |
| tweede student wel aan een actualiteitsonderzoek kunnen worden | être soumis à un examen d'actualisation et, du fait de cet examen, la |
| onderworpen en zou ten gevolge van dat onderzoek de inzet van die | valorisation de ce crédit à titre de ' qualification acquise |
| credit als een ' eerder verworven kwalificatie ' kunnen worden | antérieurement ' pourrait être refusée. |
| geweigerd. B.3.1. De verwerende partij voor het verwijzende rechtscollege voert | B.3.1. La partie défenderesse devant la juridiction a quo fait valoir |
| aan dat de prejudiciële vraag geen antwoord behoeft, aangezien het in | que la question préjudicielle n'appelle pas de réponse, étant donné |
| het geding zijnde verschil in behandeling niet voortvloeit uit het in | que la différence de traitement en cause ne découle pas de l'article |
| het geding zijnde artikel 225, § 3, van de Vlaamse Codex Hoger Onderwijs. | 225, § 3, en cause, du Code flamand de l'enseignement supérieur. |
| B.3.2. Het in het geding zijnde artikel [II.225], § 3, van de Vlaamse | B.3.2. L'article [II.225], § 3, en cause, du Code flamand de |
| Codex Hoger Onderwijs, dat louter bepaalt dat een creditbewijs | l'enseignement supérieur, qui dispose simplement qu'une attestation de |
| onbeperkt geldig blijft binnen de betrokken opleiding aan de | crédits reste valable sans limite de temps dans la formation concernée |
| instelling waar dit werd behaald, impliceert niet dat een EVK aan een | de l'institution où cette attestation a été obtenue, n'implique pas |
| actualiteitsonderzoek dient te worden onderworpen voor de toekenning | qu'une qualification acquise antérieurement doive être soumise à un |
| van een vrijstelling. Evenmin kan zulks worden afgeleid uit het in het | examen d'actualisation pour l'octroi d'une dispense. Une telle |
| geding zijnde artikel I.3, 23°, van de Vlaamse Codex Hoger Onderwijs, | conclusion ne peut pas non plus être tirée de l'article I.3, 23°, en |
| cause, du Code flamand de l'enseignement supérieur, qui se contente de | |
| dat louter het begrip ' EVK ' definieert. | définir la notion de ' qualification acquise antérieurement '. |
| Artikel II.242, § 1, van de Vlaamse Codex Hoger Onderwijs, dat niet in | L'article II.242, § 1er, du Code flamand de l'enseignement supérieur, |
| het geding is, bepaalt dat de voorwaarden voor de toekenning van een | qui n'est pas en cause, dispose que les conditions d'octroi d'une |
| vrijstelling betrekking hebben op de inhoudelijke aansluiting tussen | dispense portent sur l'alignement, au niveau du contenu, entre la |
| het betrokken opleidingsonderdeel en de EVK. Die voorwaarden dienen | subdivision de formation concernée et la qualification acquise |
| verder te worden uitgewerkt in een reglement van de associaties en | antérieurement. Ces conditions doivent être élaborées plus en détail |
| vervolgens in het onderwijs- en examenreglement van het instellingsbestuur. | dans un règlement des associations et ensuite dans le règlement des |
| Het verschil in behandeling waarover het Hof wordt ondervraagd, vloeit | études et des examens de la direction de l'institution. |
| bijgevolg niet voort uit de in het geding zijnde bepalingen, doch wel | La différence de traitement dont la Cour est saisie ne découle dès |
| uit het voormelde reglement van de associaties of het onderwijs- en | lors pas des dispositions en cause, mais du règlement précité des |
| examenreglement van het instellingsbestuur, dan wel uit de toepassing | associations ou du règlement des études et des examens de la direction |
| die daarvan wordt gemaakt. Het komt aan het verwijzende rechtscollege | de l'institution, ou encore de l'application qui en est faite. Il |
| toe die reglementen en de toepassing die daarvan wordt gemaakt te | appartient à la juridiction a quo d'apprécier ces règlements et |
| beoordelen ten aanzien van de hogere rechtsnormen, waaronder de | l'application qui en est faite au regard des normes juridiques |
| artikelen 10 en 11 van de Grondwet. | supérieures, parmi lesquelles les articles 10 et 11 de la |
| Constitution. | |
| B.4. De prejudiciële vraag behoeft geen antwoord ». | B.4. La question préjudicielle n'appelle pas de réponse ». |
| B.5. Zoals het verschil in behandeling waarover het Hof zich heeft | B.5. Tout comme la différence de traitement sur laquelle la Cour a |
| uitgesproken bij zijn arrest nr. 186/2021, steunt het aan het Hof | statué dans son arrêt n° 186/2021, la différence de traitement soumise |
| voorgelegde verschil in behandeling te dezen op de omstandigheid dat | à la Cour repose en l'espèce sur la circonstance qu'une qualification |
| een EVK aan een actualiteitsonderzoek zou kunnen worden onderworpen | acquise antérieurement pourrait être soumise à un examen |
| voor de toekenning van een vrijstelling, terwijl een creditbewijs | d'actualisation pour l'octroi d'une dispense, alors qu'une attestation |
| onbeperkt geldig blijft binnen de betrokken opleiding aan de | de crédits reste valable sans limite de temps pour la formation |
| instelling waar dit werd behaald, zonder dat de actualiteit daarvan | concernée dans l'établissement dans lequel l'attestation a été |
| kan worden onderzocht. | obtenue, sans que son caractère actuel puisse être examiné. |
| De artikelen II.241 en II.242 van de Vlaamse Codex Hoger Onderwijs | Les articles II.241 et II.242 du Code flamand de l'enseignement |
| leggen zelf geen dergelijk actualiteitsonderzoek op. Het verschil in | supérieur n'imposent pas eux-mêmes un tel examen d'actualisation. La |
| behandeling waarover het Hof wordt ondervraagd, ontstaat pas indien | différence de traitement au sujet de laquelle la Cour est interrogée |
| een reglement van een associatie of een onderwijs- en examenreglement | ne s'opère que si un règlement d'une association ou un règlement des |
| van een instellingsbestuur een actualiteitsonderzoek voorschrijft. Dat | études et des examens de la direction d'un établissement prescrit un |
| verschil in behandeling vloeit bijgevolg niet voort uit de in het | examen d'actualisation. Par conséquent, cette différence de traitement |
| geding zijnde bepalingen, maar uit de door de associaties of | ne découle pas des dispositions en cause, mais des conditions |
| onderwijsinstellingen vastgestelde voorschriften inzake het verlenen | relatives à l'octroi de dispenses établies par les associations ou par |
| van vrijstellingen, dan wel uit de toepassing die daarvan wordt | les établissements d'enseignement, ou encore de l'application qui en |
| gemaakt. | est faite. |
| Het staat aan het verwijzende rechtscollege die voorschriften en de | Il appartient à la juridiction a quo d'apprécier ces conditions et |
| toepassing die daarvan wordt gemaakt te beoordelen ten aanzien van de | l'application qui en est faite au regard des normes juridiques |
| hogere rechtsnormen, waaronder de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. | supérieures, parmi lesquelles les articles 10 et 11 de la Constitution. |
| B.6. De prejudiciële vraag behoeft geen antwoord. | B.6. La question préjudicielle n'appelle pas de réponse. |
| Om die redenen, | Par ces motifs, |
| het Hof | la Cour |
| zegt voor recht : | dit pour droit : |
| De prejudiciële vraag behoeft geen antwoord. | La question préjudicielle n'appelle pas de réponse. |
| Aldus gewezen in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig artikel | Ainsi rendu en langue néerlandaise et en langue française, |
| 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
| op 22 juli 2022. | la Cour constitutionnelle, le 22 juillet 2022. |
| De griffier, De voorzitter, | Le greffier, Le président, |
| P.-Y. Dutilleux L. Lavrysen | P.-Y. Dutilleux L. Lavrysen |