← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 128/2021 van 7 oktober 2021 Rolnummer 7156 In zake : de
prejudiciële vraag betreffende de artikelen 56bis, § § 1 en 2, vierde lid, en 58, eerste
lid, van de Algemene kinderbijslagwet van 19 december 1939, Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters P. Nihoul en L.
Lavrysen, de rechters J.(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 128/2021 van 7 oktober 2021 Rolnummer 7156 In zake : de prejudiciële vraag betreffende de artikelen 56bis, § § 1 en 2, vierde lid, en 58, eerste lid, van de Algemene kinderbijslagwet van 19 december 1939, Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters P. Nihoul en L. Lavrysen, de rechters J.(...) | Extrait de l'arrêt n° 128/2021 du 7 octobre 2021 Numéro du rôle : 7156 En cause : la question préjudicielle concernant les articles 56bis, § § 1 er et 2, alinéa 4, et 58, alinéa 1 er , de la loi générale relativ La Cour constitutionnelle, composée des présidents P. Nihoul et L. Lavrysen, des juges J.-P. Moe(...) |
---|---|
GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
Uittreksel uit arrest nr. 128/2021 van 7 oktober 2021 | Extrait de l'arrêt n° 128/2021 du 7 octobre 2021 |
Rolnummer 7156 | Numéro du rôle : 7156 |
In zake : de prejudiciële vraag betreffende de artikelen 56bis, § § 1 | En cause : la question préjudicielle concernant les articles 56bis, § |
en 2, vierde lid, en 58, eerste lid, van de Algemene kinderbijslagwet | § 1er et 2, alinéa 4, et 58, alinéa 1er, de la loi générale relative |
van 19 december 1939, gesteld door het Arbeidshof te Luik, afdeling | aux allocations familiales du 19 décembre 1939, posée par la Cour du |
Neufchâteau. | travail de Liège, division de Neufchâteau. |
Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
samengesteld uit de voorzitters P. Nihoul en L. Lavrysen, de rechters | composée des présidents P. Nihoul et L. Lavrysen, des juges J.-P. |
J.-P. Moerman, J. Moerman, Y. Kherbache en D. Pieters, en, | Moerman, J. Moerman, Y. Kherbache et D. Pieters, et, conformément à |
overeenkomstig artikel 60bis van de bijzondere wet van 6 januari 1989 | l'article 60bis de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour |
op het Grondwettelijk Hof, emeritus voorzitter F. Daoût, bijgestaan | constitutionnelle, du président émérite F. Daoût, assistée du greffier |
door de griffier F. Meersschaut, onder voorzitterschap van emeritus voorzitter F. Daoût, | F. Meersschaut, présidée par le président émérite F. Daoût, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging | I. Objet de la question préjudicielle et procédure |
Bij arrest van 27 maart 2019, waarvan de expeditie ter griffie van het | Par arrêt du 27 mars 2019, dont l'expédition est parvenue au greffe de |
Hof is ingekomen op 4 april 2019, heeft het Arbeidshof te Luik, | la Cour le 4 avril 2019, la Cour du travail de Liège, division de |
afdeling Neufchâteau, de volgende prejudiciële vraag gesteld : | Neufchâteau, a posé la question préjudicielle suivante : |
« Schenden de artikelen 56bis, § 1, 56bis, § 2, vierde lid, en 58, | « Les articles 56bis, § 1er, 56bis, § 2, alinéa 4, et 58, alinéa 1er, |
eerste lid, van de Algemene kinderbijslagwet van 19 december 1939 de | de la loi générale du 19 décembre 1939 relative aux allocations |
artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met de | familiales violent-ils les articles 10 et 11 de la Constitution, lus |
artikelen 2, 3 en 26, lid 1, van het Verdrag inzake de rechten van het kind, - in zoverre zij een kind dat vanaf zijn geboorte door zijn beide ouders is verlaten uitsluiten van het voordeel van de verhoogde kinderbijslag tegen het bedrag bepaald in artikel 50bis van die wet, terwijl een kind van wie één ouder overleden is dat voordeel wel kan genieten ? - in zoverre zij een kind dat vanaf zijn geboorte door zijn beide ouders is verlaten uitsluiten van het voordeel van de verhoogde kinderbijslag tegen het bedrag bepaald in artikel 50bis van die wet, terwijl een kind van wie één ouder afwezig is verklaard overeenkomstig de bepalingen van het Burgerlijk Wetboek dat voordeel wel kan genieten ? - in zoverre de verlating enkel in aanmerking wordt genomen wanneer zij een weeskind treft dat door zijn overlevende ouder is verlaten, terwijl zij even moeilijk te verduren is voor een kind dat door zijn | conjointement avec les articles 2, 3 et 26.1 de la Convention relative aux droits de l'enfant, - en ce qu'ils excluent du bénéfice de l'allocation familiale majorée au taux prévu à l'article 50bis de cette loi l'enfant qui a été abandonné par ses deux parents dès sa naissance, alors que l'enfant dont un parent est décédé peut en bénéficier ? - en ce qu'ils excluent du bénéfice de l'allocation familiale majorée au taux prévu à l'article 50bis de cette loi l'enfant qui a été abandonné par ses deux parents dès sa naissance, alors que l'enfant dont un parent est déclaré absent conformément aux dispositions du Code civil peut en bénéficier ? - en ce que la situation d'abandon n'est prise en compte que lorsqu'elle affecte un enfant orphelin abandonné par son auteur survivant, alors qu'un enfant abandonné par ses deux parents subit |
beide ouders is verlaten ? ». | tout aussi durement la situation d'abandon ? ». |
(...) | (...) |
III. In rechte | III. En droit |
(...) | (...) |
Ten aanzien van de in het geding zijnde bepalingen en de context ervan | Quant aux dispositions en cause et à leur contexte |
B.1. Artikel 40, 1°, van de Algemene kinderbijslagwet van 19 december | B.1. L'article 40, 1°, de la loi générale relative aux allocations |
1939 (hierna : de AKBW), zoals gewijzigd bij artikel 13 van het | familiales du 19 décembre 1939 (ci-après : la LGAF), tel qu'il a été |
koninklijk besluit van 11 december 2001 « tot uniformisering van de | modifié par l'article 13 de l'arrêté royal du 11 décembre 2001 « |
relatif à l'uniformisation des indices-pivot pour les matières visées | |
spilindexen in de aangelegenheden bedoeld in artikel 78 van de | à l'article 78 de la Constitution et relevant du Ministère des |
Grondwet die ressorteren onder het Ministerie van Sociale Zaken, | Affaires sociales, de la Santé publique et de l'Environnement », |
Volksgezondheid en Leefmilieu », voorziet, « voor het eerste kind », | prévoit, « pour le premier enfant », une « allocation mensuelle de |
in een « maandelijkse bijslag van [...] 68,42 EUR ». | [...] 68,42 EUR ». L'article 50bis de la même loi, tel qu'il a été modifié par l'article |
Artikel 50bis van dezelfde wet, zoals gewijzigd bij artikel 14 van | 14 du même arrêté royal, dispose : |
hetzelfde koninklijk besluit, bepaalt : | |
« De maandelijkse kinderbijslag waarop de wees bedoeld in artikel | « L'allocation familiale mensuelle dont bénéficie l'orphelin visé à |
56bis, § 1, gerechtigd is, bedraagt 262,84 EUR ». | l'article 56bis, § 1er, s'élève à 262,84 EUR ». |
De voormelde bedragen van de artikelen 40, 1°, en 50bis van de AKBW | Les montants précités des articles 40, 1°, et 50bis de la LGAF varient |
variëren naar gelang van de schommelingen van het indexcijfer van de | en fonction des fluctuations de l'indice des prix à la consommation |
consumptieprijzen (artikel 76bis van die wet). | (article 76bis de cette loi). |
B.2.1. Sinds de wijziging ervan bij artikel 10 van het | B.2.1. Depuis sa modification par l'article 10 de l'accord de |
samenwerkingsakkoord van 14 juli 2016 tussen de Vlaamse Gemeenschap, | coopération du 14 juillet 2016 entre la Communauté flamande, la Région |
het Waalse Gewest, de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie en de | wallonne, la Commission communautaire commune et la Communauté |
Duitstalige Gemeenschap « betreffende de aan de | germanophone « concernant les modifications à apporter à la |
kinderbijslagregelgeving aan te brengen wijzigingen », bepaalt artikel | réglementation relative aux allocations familiales », l'article 56bis |
56bis van de wet van de AKBW : | de la LGAF dispose : |
« § 1. Is rechthebbende op kinderbijslag tegen de bedragen bepaald in | « § 1er. Est attributaire des allocations familiales aux taux prévus à |
artikel 50bis, de wees indien op het ogenblik van het overlijden van | l'article 50bis, l'orphelin, si au moment du décès de l'un de ses |
één van de ouders, een rechthebbende bedoeld in artikel 51, § § 3 en 4 in de loop van de twaalf maanden die onmiddellijk het overlijden voorafgaan de voorwaarden heeft vervuld om krachtens deze wet aanspraak te maken op tenminste zes maandelijkse forfaitaire bijslagen. § 2. De in § 1 bedoelde kinderbijslag wordt evenwel verleend tegen de schaal bepaald in artikel 40 als de overlevende ouder een huwelijk aangaat of een feitelijk gezin vormt met een persoon die geen bloed- of aanverwant is tot en met de derde graad. Het samenwonen van de overlevende ouder met een persoon die geen bloed- of aanverwant is tot en met de derde graad doet vermoeden tot bewijs van het tegendeel dat er sprake is van een feitelijk gezin. Het voordeel van § 1 mag opnieuw ingeroepen worden wanneer de overlevende ouder niet meer samenwoont met de echtgenoot waarmee een nieuw huwelijk was aangegaan of met de persoon met wie een feitelijk | parents, un attributaire visé à l'article 51, § § 3 et 4, a satisfait aux conditions pour prétendre à au moins six allocations forfaitaires mensuelles en vertu de la présente loi, au cours des douze mois précédant immédiatement le décès. § 2. Les allocations familiales prévues au § 1er sont toutefois accordées aux taux prévus à l'article 40, lorsque l'auteur survivant est engagé dans les liens d'un mariage ou forme un ménage de fait avec une personne autre qu'un parent ou allié jusqu'au 3e degré inclusivement. La cohabitation de l'auteur survivant avec une personne autre qu'un parent ou allié jusqu'au 3e degré inclusivement, fait présumer, jusqu'à preuve du contraire, l'existence d'un ménage de fait. Le bénéfice du § 1er peut être invoqué à nouveau si l'auteur survivant ne cohabite plus avec le conjoint avec lequel un nouveau mariage a été contracté ou avec la personne avec laquelle un ménage de fait a été |
gezin gevormd werd. De feitelijke scheiding moet blijken uit de | formé. La séparation de fait doit apparaître par la résidence |
afzonderlijke hoofdverblijfplaats van de personen in kwestie, in de | principale séparée des personnes en cause, au sens de l'article 3, |
zin van artikel 3, eerste lid, 5°, van de wet van 8 augustus 1983 tot | alinéa 1er, 5°, de la loi du 8 août 1983 organisant un registre |
regeling van het Rijksregister van de natuurlijke personen, met | national des personnes physiques, exception faite des cas dans |
uitzondering van gevallen waarbij uit andere daarvoor overgelegde | lesquels il ressort d'autres documents officiels produits à cet effet, |
officiële documenten blijkt dat de feitelijke scheiding effectief is, | que la séparation de fait est effective bien qu'elle ne corresponde |
ook al stemt dit niet of niet meer overeen met de informatie verkregen | pas ou plus avec l'information obtenue auprès dudit registre. |
bij het voormelde register. Deze paragraaf is niet toepasselijk indien de wees door zijn | Le présent paragraphe n'est pas applicable lorsque l'orphelin est |
overlevende ouder verlaten is ». | abandonné par son auteur survivant ». |
B.2.2. Uit de motivering van de verwijzingsbeslissing blijkt dat, | B.2.2. Il ressort des motifs de la décision de renvoi que, selon une |
volgens een ministeriële omzendbrief van 9 november 1981, een kind van | circulaire ministérielle du 9 novembre 1981, un enfant dont le parent |
wie de overlevende ouder niet langer een relatie met hem onderhoudt en | survivant n'entretient plus de relations avec lui et ne contribue plus |
niet meer financieel bijdraagt in zijn onderhoudskosten, een « | financièrement à ses frais d'entretien est un enfant « abandonné » au |
verlaten » kind is in de zin van artikel 56bis, § 2, van de AKBW. | sens de l'article 56bis, § 2, de la LGAF. |
B.3.1. Artikel 58, eerste lid, van de AKBW, zoals hersteld bij artikel | B.3.1. L'article 58, alinéa 1er, de la LGAF, tel qu'il a été rétabli |
16 van het koninklijk besluit nr. 534 van 31 maart 1987 « tot | par l'article 16 de l'arrêté royal n° 534 du 31 mars 1987 « modifiant |
wijziging van de kinderbijslagregeling voor werknemers », bepaalt : | le régime d'allocations familiales pour travailleurs salariés », dispose : |
« Voor de toepassing van de artikelen 56bis, [...] wordt de | « Pour l'application des articles 56bis, [...] la déclaration |
afwezigverklaring overeenkomstig de bepalingen van het Burgerlijk | d'absence conforme aux dispositions du Code civil, est assimilée au |
Wetboek, gelijkgesteld met het overlijden ». | décès ». |
B.3.2. Een verklaring van afwezigheid van een persoon is een | B.3.2. La déclaration d'absence d'une personne est une décision que le |
beslissing die de familierechtbank kan nemen wanneer er vijf jaar | tribunal de la famille peut prendre lorsqu'il s'est écoulé cinq ans |
verlopen zijn sinds een vonnis waarbij het vermoeden van afwezigheid | depuis un jugement qui a constaté la présomption d'absence de cette |
van die persoon werd vastgesteld, of zeven jaar sinds men voor het | personne, ou sept ans depuis les dernières nouvelles reçues de cette |
laatst nieuws van die persoon ontvangen heeft (artikel 118 van het oud | personne (article 118 de l'ancien Code civil, tel qu'il a été remplacé |
Burgerlijk Wetboek, zoals vervangen bij artikel 12 van de wet van 9 | par l'article 12 de la loi du 9 mai 2007 « modifiant diverses |
mei 2007 « tot wijziging van diverse bepalingen betreffende de | dispositions relatives à l'absence et à la déclaration judiciaire de |
afwezigheid en de gerechtelijke verklaring van overlijden », en | décès », puis modifié par l'article 9, 1°, de la loi du 30 juillet |
vervolgens gewijzigd bij artikel 9, 1°, van de wet van 30 juli 2013 « | 2013 « portant création d'un tribunal de la famille et de la jeunesse |
betreffende de invoering van een familie- en jeugdrechtbank »). | »). Le juge de paix peut constater la présomption d'absence d'une |
De vrederechter kan een vermoeden van afwezigheid van een persoon | |
vaststellen, wanneer die persoon sinds meer dan drie maanden niet meer | personne, lorsque celle-ci a cessé de paraître au lieu de son domicile |
verschijnt in de woon- of verblijfplaats en men van hem gedurende ten | ou de sa résidence depuis plus de trois mois sans que l'on ait eu de |
minste drie maanden geen nieuws heeft ontvangen, en daaruit | ses nouvelles pendant au moins trois mois et qu'il en découle une |
onzekerheid voortvloeit over zijn leven of zijn dood (artikel 112, § | incertitude quant à sa vie ou à sa mort (article 112, § 1er, du même |
1, van hetzelfde Wetboek, zoals vervangen bij artikel 4 van de wet van | Code, tel qu'il a été remplacé par l'article 4 de la loi du 9 mai |
9 mei 2007, en vervolgens gewijzigd bij artikel 5, 1°, van de wet van 30 juli 2013). | 2007, puis modifié par l'article 5, 1°, de la loi du 30 juillet 2013). |
Wanneer de rechterlijke beslissing houdende verklaring van afwezigheid | Lorsque la décision judiciaire déclarative d'absence est coulée en |
in kracht van gewijsde is gegaan, maakt de bevoegde ambtenaar van de | force de chose jugée, l'officier de l'état civil compétent établit |
burgerlijke stand onmiddellijk een akte van afwezigheid op (artikel | immédiatement un acte d'absence (article 121, § 1er, du même Code, tel |
121, § 1, van hetzelfde Wetboek, zoals gewijzigd bij artikel 5 van de | qu'il a été modifié par l'article 5 de la loi du 18 juin 2018 « |
wet van 18 juni 2018 « houdende diverse bepalingen inzake burgerlijk | portant dispositions diverses en matière de droit civil et des |
recht en bepalingen met het oog op de bevordering van alternatieve | dispositions en vue de promouvoir des formes alternatives de |
vormen van geschillenoplossing »). De rechterlijke beslissing heeft | résolution des litiges »). La décision judiciaire produit tous les |
alle gevolgen van het overlijden vanaf de datum van de opmaak van de | effets du décès à la date de l'établissement de l'acte d'absence |
akte van afwezigheid (artikel 121, § 2, van hetzelfde Wetboek, zoals | (article 121, § 2, du même Code, tel qu'il a été modifié par l'article |
gewijzigd bij artikel 5 van de wet van 18 juni 2018). | 5 de la loi du 18 juin 2018). |
Ten aanzien van de eerste twee verschillen in behandeling | Quant aux deux premières différences de traitement |
B.4. Uit de motivering van de verwijzingsbeslissing blijkt dat het Hof | B.4. Il ressort des motifs de la décision de renvoi que la Cour est, |
in de eerste plaats wordt verzocht zich uit te spreken over de | d'abord, invitée à statuer sur la compatibilité, avec les articles 10 |
bestaanbaarheid, met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, van de | et 11 de la Constitution, des articles 56bis, § 1er, et 58, alinéa 1er, |
artikelen 56bis, § 1, en 58, eerste lid, van de AKBW, in zoverre die | de la LGAF, en ce que ces dispositions font naître une différence de |
bepalingen een verschil in behandeling doen ontstaan tussen | traitement entre des catégories d'enfants bénéficiaires d'allocations |
categorieën van kinderen die met toepassing van die wet recht geven op | familiales en application de cette loi : d'une part, l'enfant dont |
kinderbijslag : enerzijds, het kind van wie een ouder is overleden of | l'un des deux parents est décédé ou a été déclaré absent en |
afwezig is verklaard met toepassing van artikel 118 van het oud | application de l'article 118 de l'ancien Code civil, qui bénéficie de |
Burgerlijk Wetboek, dat de wezenbijslag bedoeld in artikel 50bis van | l'allocation d'orphelin visée à l'article 50bis de la LGAF, et, |
de AKBW geniet, en, anderzijds, het kind dat door zijn beide nog in | d'autre part, l'enfant abandonné par ses deux parents encore vivants, |
leven zijnde ouders is verlaten, dat de lagere bijslag bedoeld in | qui bénéficie de l'allocation d'un montant inférieur visée à l'article |
artikel 40, 1°, van dezelfde wet, geniet. | 40, 1°, de la même loi. |
B.5. Het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie sluit niet uit | B.5. Le principe d'égalité et de non-discrimination n'exclut pas |
dat een verschil in behandeling tussen categorieën van personen wordt | qu'une différence de traitement soit établie entre des catégories de |
ingesteld, voor zover dat verschil op een objectief criterium berust | personnes, pour autant qu'elle repose sur un critère objectif et |
en het redelijk verantwoord is. | qu'elle soit raisonnablement justifiée. |
Het bestaan van een dergelijke verantwoording moet worden beoordeeld | L'existence d'une telle justification doit s'apprécier en tenant |
rekening houdend met het doel en de gevolgen van de betwiste maatregel | compte du but et des effets de la mesure critiquée ainsi que de la |
en met de aard van de ter zake geldende beginselen; het beginsel van | nature des principes en cause; le principe d'égalité et de |
gelijkheid en niet-discriminatie is geschonden wanneer vaststaat dat | non-discrimination est violé lorsqu'il est établi qu'il n'existe pas |
er geen redelijk verband van evenredigheid bestaat tussen de | de rapport raisonnable de proportionnalité entre les moyens employés |
aangewende middelen en het beoogde doel. | et le but visé. |
B.6.1. De toekenning van kinderbijslag in de zin van de AKBW strekt | B.6.1. L'octroi d'allocations familiales au sens de la LGAF vise à |
ertoe bij te dragen in de kosten van onderhoud en opvoeding van de | contribuer aux frais d'entretien et d'éducation des enfants. Il offre |
kinderen. Zij biedt een gedeeltelijke compensatie voor de toegenomen | une compensation partielle à l'augmentation des charges supportées par |
lasten die door het gezin worden gedragen wanneer het uitbreidt. | le ménage lorsque celui-ci s'agrandit. |
B.6.2. De bijslag die aan een wees wordt toegekend met toepassing van | B.6.2. L'allocation attribuée à l'orphelin en application des articles |
de artikelen 50bis en 56bis van de AKBW, is een bijzondere bijslag die ertoe strekt het verlies dat het overlijden van een ouder inhoudt, op materieel vlak te compenseren en het rechtgevende kind toe te laten in zijn bestaansbehoeften te blijven voorzien ondanks dat overlijden, dat het verlies teweegbrengt van een belangrijke bron van inkomsten die kan dienen voor zijn onderhoud. Die bijslag wordt toegekend ongeacht de economische situatie waarin het overlijden de wees plaatst. B.7. De wetgever beschikt over een ruime beoordelingsmarge in sociaal-economische aangelegenheden. Het Hof vermag de beleidskeuze die de wetgever heeft gemaakt en de motieven die daaraan ten grondslag liggen, slechts af te keuren indien ze niet redelijk verantwoord zijn. | 50bis et 56bis de la LGAF est une allocation spéciale qui vise à compenser, sur le plan matériel, la perte que constitue le décès d'un parent et à permettre à l'enfant bénéficiaire de continuer à pourvoir aux besoins de son existence malgré ce décès, qui entraîne la perte d'une importante source de revenus utiles à son entretien. Cette allocation est attribuée quelle que soit la situation économique dans laquelle le décès place l'orphelin. B.7. Le législateur dispose d'une marge d'appréciation étendue en matière sociale et économique. La Cour ne peut sanctionner le choix politique du législateur ainsi que les motifs qui le fondent que s'ils sont dépourvus de justification raisonnable. |
B.8.1. Zoals blijkt uit hetgeen in B.6.2 is vermeld, is het hogere | B.8.1. Comme cela ressort de ce qui est dit en B.6.2, la supériorité |
bedrag van de wezenbijslag, ten opzichte van het bedrag van de bijslag | du montant de l'allocation d'orphelin par rapport au montant de |
dat is vastgelegd bij artikel 40, 1°, van de AKBW, gerechtvaardigd | l'allocation déterminé par l'article 40, 1°, de la LGAF est justifiée |
door de omstandigheid dat een wees een financieringsbron voor zijn | par la circonstance que l'orphelin est privé d'une source de |
onderhoud verliest. | financement de son entretien. |
B.8.2. De ouders van een kind dienen te zorgen voor diens | B.8.2. Les père et mère d'un enfant sont tenus d'assumer son entretien |
levensonderhoud (artikel 203, § 1, van het oud Burgerlijk Wetboek, | (article 203, § 1er, de l'ancien Code civil, tel qu'il a été remplacé |
zoals vervangen bij artikel 2 van de wet van 19 maart 2010 « tot | par l'article 2 de la loi du 19 mars 2010 « visant à promouvoir une |
bevordering van een objectieve berekening van de door de ouders te | objectivation du calcul des contributions alimentaires des père et |
betalen onderhoudsbijdragen voor hun kinderen »). B.8.3. Een kind van wie een ouder overleden is, heeft die ouder definitief verloren. Zoals in B.3.2 is vermeld, is de verklaring van afwezigheid van een persoon met toepassing van artikel 18 van het oud Burgerlijk Wetboek een rechterlijke beslissing betreffende een persoon van wie men reeds verscheidene jaren geen nieuws heeft en die alle gevolgen van een overlijden heeft. B.8.4. Een weeskind dat de bijzondere bijslag bedoeld in artikel 50bis van de AKBW geniet, is een kind dat niet langer kan rekenen op de overleden ouder om in zijn onderhoud te voorzien. Een kind dat diezelfde bijslag geniet wegens de gerechtelijk verklaarde afwezigheid van een van zijn ouders, wordt daarmee gelijkgesteld. Een kind dat is verlaten en van wie beide ouders nog in leven zijn, kan daarentegen nog steeds rekenen op de verplichting tot onderhoud, die de wet hun oplegt. In tegenstelling tot een weeskind en een kind van wie een ouder afwezig is verklaard, kan dat verlaten kind de bevoegde rechtsinstantie verzoeken om zijn ouders te veroordelen tot het nakomen van hun wettelijke verplichting tot onderhoud, in natura of bij equivalent. | mère au profit de leurs enfants »). B.8.3. L'enfant dont le parent est décédé a définitivement perdu ce parent. Comme il est dit en B.3.2, la déclaration d'absence d'une personne en application de l'article 118 de l'ancien Code civil est une décision juridictionnelle relative à une personne dont on est sans nouvelles depuis de nombreuses années et qui produit tous les effets du décès. B.8.4. L'enfant orphelin qui bénéficie de l'allocation spéciale visée par l'article 50bis de la LGAF est un enfant qui ne peut plus compter sur le parent décédé pour pourvoir à son entretien. L'enfant qui bénéficie de la même allocation en raison de l'absence judiciaire déclarée de l'un de ses parents ne peut pas non plus compter sur ce parent pour pourvoir à son entretien. En revanche, l'enfant abandonné dont les deux parents sont encore vivants peut encore compter sur l'obligation d'entretien, que la loi impose à ceux-ci d'assumer. A la différence de l'enfant orphelin et de l'enfant dont l'un des parents a été déclaré absent, cet enfant abandonné peut demander à la juridiction compétente qu'elle condamne ses parents à exécuter leur obligation légale d'entretien, en nature ou par équivalent. |
B.9. Het in B.4 beschreven verschil in behandeling is dus niet zonder | B.9. La différence de traitement décrite en B.4 n'est donc pas dénuée |
redelijke verantwoording in het licht van het doel dat met de | de justification raisonnable eu égard à l'objectif poursuivi par |
wezenbijslag wordt nagestreefd. | l'allocation d'orphelin. |
Ten aanzien van het derde verschil in behandeling | Quant à la troisième différence de traitement |
B.10. Uit de motivering van de verwijzingsbeslissing blijkt dat het | B.10. Il ressort des motifs de la décision de renvoi que la Cour est |
Hof vervolgens wordt verzocht zich uit te spreken over de | ensuite invitée à statuer sur la compatibilité, avec les articles 10 |
bestaanbaarheid, met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, van | et 11 de la Constitution, de l'article 56bis, § 2, alinéa 4, de la |
artikel 56bis, § 2, vierde lid, van de AKBW, in zoverre die bepaling | LGAF, en ce que cette disposition fait naître une différence de |
een verschil in behandeling doet ontstaan tussen twee categorieën van | traitement entre deux catégories d'enfants abandonnés bénéficiaires |
verlaten kinderen die recht geven op kinderbijslag met toepassing van | d'allocations familiales en application de cette loi : d'une part, |
die wet : enerzijds, het kind dat is verlaten door een ouder die, na | l'enfant abandonné par celui de ses deux parents qui, à la suite du |
het overlijden van de andere ouder, is gehuwd of een feitelijk gezin | décès de l'autre, s'est marié ou a formé un ménage de fait avec une |
heeft gevormd met een persoon die geen bloed- of aanverwant is tot en | personne autre qu'un parent ou allié jusqu'au troisième degré |
met de derde graad, dat de wezenbijslag bedoeld in artikel 50bis van | inclusivement, qui bénéficie de l'allocation d'orphelin visée à |
de AKBW geniet, en, anderzijds, het kind dat is verlaten door zijn | l'article 50bis de la LGAF, et, d'autre part, l'enfant abandonné par |
beide nog in leven zijnde ouders, dat de lagere bijslag bedoeld in | ses deux parents encore vivants, qui bénéficie de l'allocation d'un |
artikel 40, 1°, van dezelfde wet geniet. B.11. Zoals in B.6.2 is vermeld, strekt het hogere bedrag van de bijslag die aan een wees wordt toegekend met toepassing van de artikelen 50bis en 56bis van de AKBW ertoe het verlies dat het overlijden van een ouder inhoudt, op materieel vlak te compenseren en het het rechtgevende kind mogelijk te maken, ondanks dat overlijden dat leidt tot het verlies van een bron van inkomsten die kan dienen voor het onderhoud van het kind, in zijn bestaansbehoeften te blijven voorzien. B.12. Een weeskind dat door zijn overlevende ouder is verlaten, kan niet langer rekenen op de verplichting tot onderhoud die zijn overleden ouder ten aanzien van dat kind op zich moest nemen met | montant inférieur visée à l'article 40, 1°, de la même loi. B.11. Comme il est dit en B.6.2, le montant supérieur de l'allocation attribuée à l'orphelin en application des articles 50bis et 56bis de la LGAF vise à compenser, sur le plan matériel, la perte que constitue le décès d'un parent et à permettre à l'enfant bénéficiaire de continuer à pourvoir aux besoins de son existence malgré ce décès, qui entraîne la perte d'une source de revenus utiles à son entretien. B.12. L'enfant orphelin abandonné par son parent survivant ne peut plus compter sur l'obligation d'entretien que son parent décédé était |
toepassing van artikel 203 van het oud Burgerlijk Wetboek. | tenu d'assumer vis-à-vis de lui en application de l'article 203 de |
l'ancien Code civil. | |
In tegenstelling tot dat kind, kan een verlaten kind van wie beide | A la différence de cet enfant, l'enfant abandonné dont les deux |
ouders nog in leven zijn, de bevoegde rechtsinstantie verzoeken om | parents sont encore vivants peut demander à la juridiction compétente |
zijn ouders te veroordelen tot het nakomen van hun wettelijke | qu'elle condamne ceux-ci à exécuter leur obligation légale |
verplichting tot onderhoud, in natura of bij equivalent. | d'entretien, en nature ou par équivalent. |
B.13. Gelet op het doel dat met het hogere bedrag van de wezenbijslag | B.13. Eu égard à l'objectif poursuivi par le montant supérieur de |
wordt nagestreefd, is het in B.10 beschreven verschil in behandeling | l'allocation d'orphelin, la différence de traitement décrite en B.10 |
dus niet zonder redelijke verantwoording. | n'est donc pas dénuée de justification raisonnable. |
Ten aanzien van de inachtneming van de artikelen 2, lid 1, 3, lid 1, | Quant au respect des articles 2, paragraphe 1, 3, paragraphe 1, et 26, |
en 26, lid 1, van het Verdrag inzake de rechten van het kind | paragraphe 1, de la Convention relative aux droits de l'enfant |
B.14. Uit de motivering van de verwijzingsbeslissing blijkt dat het | B.14. Il ressort des motifs de la décision de renvoi que la Cour est |
Hof ook wordt verzocht zich uit te spreken over de bestaanbaarheid van | aussi invitée à statuer sur la compatibilité des dispositions en cause |
de voormelde in het geding zijnde bepalingen van de AKBW met de | |
artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met de | précitées de la LGAF avec les articles 10 et 11 de la Constitution, |
artikelen 2, lid 1, 3, lid 1, en 26, lid 1, van het Verdrag inzake de | lus en combinaison avec les articles 2, paragraphe 1, 3, paragraphe 1, |
rechten van het kind. | et 26, paragraphe 1, de la Convention relative aux droits de l'enfant. |
B.15. Artikel 2, lid 1, van het Verdrag inzake de rechten van het kind | B.15. L'article 2, paragraphe 1, de la Convention relative aux droits |
bepaalt : | de l'enfant dispose : |
« De Staten die partij zijn bij dit Verdrag, eerbiedigen en waarborgen | « Les Etats parties s'engagent à respecter les droits qui sont énoncés |
de in het Verdrag omschreven rechten voor ieder kind onder hun | |
rechtsbevoegdheid zonder discriminatie van welke aard ook, ongeacht | dans la présente Convention et à les garantir à tout enfant relevant |
[...] geboorte of andere omstandigheid van het kind of van zijn of | de leur juridiction, sans distinction aucune, indépendamment [...] de |
haar ouder of wettige voogd ». | leur naissance ou de toute autre situation ». |
Artikel 3, lid 1, van hetzelfde Verdrag bepaalt : | L'article 3, paragraphe 1, de la même Convention dispose : |
« Bij alle maatregelen betreffende kinderen, ongeacht of deze worden | « Dans toutes les décisions qui concernent les enfants, qu'elles |
genomen door openbare of particuliere instellingen voor | soient le fait des institutions publiques ou privées de protection |
maatschappelijk welzijn of door rechterlijke instanties, bestuurlijke | sociale, des tribunaux, des autorités administratives ou des organes |
autoriteiten of wetgevende lichamen, vormen de belangen van het kind | législatifs, l'intérêt supérieur de l'enfant doit être une |
de eerste overweging ». | considération primordiale ». |
Artikel 26, lid 1, van hetzelfde Verdrag bepaalt : | L'article 26, paragraphe 1, de la même Convention dispose : |
« De Staten die partij zijn, erkennen voor ieder kind het recht de | « Les Etats parties reconnaissent à tout enfant le droit de bénéficier |
voordelen te genieten van voorzieningen voor sociale zekerheid [...] | de la sécurité sociale, y compris les assurances sociales [...] ». |
». B.16. Het onderzoek van de in het geding zijnde bepalingen in het | B.16. L'examen des dispositions en cause au regard des articles 2, |
licht van de artikelen 2, lid 1, 3, lid 1, en 26, lid 1, van het | paragraphe 1, 3, paragraphe 1, et 26, paragraphe 1, de la Convention |
Verdrag inzake de rechten van het kind leidt niet tot een andere | relative aux droits de l'enfant ne conduit pas à une autre conclusion |
conclusie dan hetgeen is vermeld in B.9 en in B.13. | que ce qui est dit en B.9 et en B.13. |
B.17. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. | B.17. La question préjudicielle appelle une réponse négative. |
Om die redenen, | Par ces motifs, |
het Hof | la Cour |
zegt voor recht : | dit pour droit : |
In zoverre zij een kind dat is verlaten door zijn beide nog in leven | En ce qu'ils excluent l'enfant abandonné par ses deux parents encore |
zijnde ouders, uitsluiten van het voordeel van de wezenbijslag bepaald | vivants du bénéfice de l'allocation d'orphelin prévue par l'article |
in artikel 50bis van de Algemene kinderbijslagwet van 19 december | 50bis de la loi générale relative aux allocations familiales du 19 |
1939, schenden artikel 56bis, § 1 en § 2, vierde lid, en artikel 58, | décembre 1939, l'article 56bis, § 1er et § 2, alinéa 4, et l'article |
eerste lid, van dezelfde wet niet de artikelen 10 en 11 van de | 58, alinéa 1er, de la même loi ne violent pas les articles 10 et 11 de |
la Constitution, lus isolément ou en combinaison avec les articles 2, | |
Grondwet, al dan niet in samenhang gelezen met de artikelen 2, 3 en | 3 et 26, paragraphe 1, de la Convention relative aux droits de |
26, lid 1, van het Verdrag inzake de rechten van het kind. | l'enfant. |
Aldus gewezen in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig artikel | Ainsi rendu en langue française et en langue néerlandaise, |
65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
op 7 oktober 2021. | la Cour constitutionnelle, le 7 octobre 2021. |
De griffier, | Le greffier, |
F. Meersschaut | F. Meersschaut |
De voorzitter, | Le président, |
F. Daoût | F. Daoût |