Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 71/2021 van 20 mei 2021 Rolnummers 7273 en 7294 In zake : de beroepen tot gehele of gedeeltelijke vernietiging van de ordonnantie van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest van 25 april 2019 « betreffende het roerend e Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters F. Daoût en L. Lavrysen, en de rechters (...)"
Uittreksel uit arrest nr. 71/2021 van 20 mei 2021 Rolnummers 7273 en 7294 In zake : de beroepen tot gehele of gedeeltelijke vernietiging van de ordonnantie van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest van 25 april 2019 « betreffende het roerend e Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters F. Daoût en L. Lavrysen, en de rechters (...) Extrait de l'arrêt n° 71/2021 du 20 mai 2021 Numéros du rôle : 7273 et 7294 En cause : les recours en annulation totale ou partielle de l'ordonnance de la Région de Bruxelles-Capitale du 25 avril 2019 « relative au patrimoine culturel mobilie La Cour constitutionnelle, composée des présidents F. Daoût et L. Lavrysen, et des juges T. Giet(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 71/2021 van 20 mei 2021 Extrait de l'arrêt n° 71/2021 du 20 mai 2021
Rolnummers 7273 en 7294 Numéros du rôle : 7273 et 7294
In zake : de beroepen tot gehele of gedeeltelijke vernietiging van de En cause : les recours en annulation totale ou partielle de
ordonnantie van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest van 25 april 2019 l'ordonnance de la Région de Bruxelles-Capitale du 25 avril 2019 «
« betreffende het roerend en immaterieel cultureel erfgoed van het relative au patrimoine culturel mobilier et immatériel de la Région de
Brussels Hoofdstedelijk Gewest », ingesteld door het « War Heritage Bruxelles-Capitale », introduits par le « War Heritage Institute » et
Institute » en door de vzw « Vlaams Komitee voor Brussel ». par l'ASBL « Vlaams Komitee voor Brussel ».
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters F. Daoût en L. Lavrysen, en de composée des présidents F. Daoût et L. Lavrysen, et des juges T. Giet,
rechters T. Giet, R. Leysen, M. Pâques, Y. Kherbache en T. Detienne, R. Leysen, M. Pâques, Y. Kherbache et T. Detienne, assistée du
bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter F. Daoût, greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président F. Daoût,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de beroepen en rechtspleging I. Objet des recours et procédure
a. Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 30 oktober a. Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le
2019 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 4
november 2019, heeft het « War Heritage Institute », bijgestaan en 30 octobre 2019 et parvenue au greffe le 4 novembre 2019, le « War
vertegenwoordigd door Mr. D. Lagasse, advocaat bij de balie te Heritage Institute », assisté et représenté par Me D. Lagasse, avocat
Brussel, beroep tot vernietiging ingesteld van de artikelen 5, 7, 8, au barreau de Bruxelles, a introduit un recours en annulation des
11, 22 en 24 van de ordonnantie van het Brusselse Hoofdstedelijke articles 5, 7, 8, 11, 22 et 24 de l'ordonnance de la Région de
Gewest van 25 april 2019 « betreffende het roerend en immaterieel Bruxelles-Capitale du 25 avril 2019 « relative au patrimoine culturel
cultureel erfgoed van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest » mobilier et immatériel de la Région de Bruxelles-Capitale » (publiée
(bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 17 mei 2019). au Moniteur belge du 17 mai 2019).
b. Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 15 b. Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le
november 2019 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen 15 novembre 2019 et parvenue au greffe le 18 novembre 2019, l'ASBL «
op 18 november 2019, heeft de vzw « Vlaams Komitee voor Brussel », Vlaams Komitee voor Brussel », assistée et représentée par Me L. Van
bijgestaan en vertegenwoordigd door Mr. L. Van Caneghem, advocaat bij Caneghem, avocat au barreau de Bruxelles, a introduit un recours en
de balie te Brussel, beroep tot vernietiging ingesteld van dezelfde ordonnantie. annulation de la même ordonnance.
Die zaken, ingeschreven onder de nummers 7273 en 7294 van de rol van Ces affaires, inscrites sous les numéros 7273 et 7294 du rôle de la
het Hof, werden samengevoegd. Cour, ont été jointes.
(...) (...)
II. In rechte II. En droit
(...) (...)
Ten aanzien van de bestreden ordonnantie en de context ervan Quant à l'ordonnance attaquée et à son contexte
B.1.1. Met de ordonnantie van 25 april 2019 « betreffende het roerend B.1.1. Par l'ordonnance du 25 avril 2019 « relative au patrimoine
en immaterieel cultureel erfgoed van het Brussels Hoofdstedelijk culturel mobilier et immatériel de la Région de Bruxelles-Capitale »
Gewest » (hierna : de ordonnantie van 25 april 2019) voert de (ci-après : l'ordonnance du 25 avril 2019), le législateur
ordonnantiegever zijn bevoegdheid uit met betrekking tot de ordonnanciel met en oeuvre sa compétence relative aux matières
biculturele aangelegenheden van gewestelijk belang, wat het cultureel biculturelles d'intérêt régional, en ce qui concerne le patrimoine
erfgoed betreft. Die bevoegdheid werd aan hem overgedragen in het culturel. Cette compétence lui a été transférée lors de la sixième
kader van de zesde staatshervorming, bij artikel 4bis, 3°, van de réforme de l'Etat, par l'article 4bis, 3°, de la loi spéciale du 12
bijzondere wet van 12 januari 1989 met betrekking tot de Brusselse janvier 1989 relative aux Institutions bruxelloises (ci-après : la loi
instellingen (hierna : de bijzondere wet van 12 januari 1989), dat spéciale du 12 janvier 1989), pris en application de l'article 135bis
werd aangenomen met toepassing van artikel 135bis van de Grondwet. de la Constitution.
B.1.2. Krachtens artikel 2 ervan is de ordonnantie van 25 april 2019 « B.1.2. En vertu de son article 2, l'ordonnance du 25 avril 2019 «
van toepassing op het roerend en immaterieel cultureel erfgoed dat s'applique au patrimoine culturel mobilier et immatériel relevant de
onder de bevoegdheid van het Gewest valt ». Volgens de memorie van la compétence de la Région ». Selon l'exposé des motifs, le
toelichting wil de ordonnantiegever, « met inachtneming van de regels législateur ordonnanciel entend « combler, dans le respect de la
van de bevoegdheidsverdeling, [tegemoetkomen] aan de vastgestelde répartition des compétences, le vide législatif et la carence de
lacune in de wetgeving en het verzuim van de federale overheid wat het l'autorité fédérale constatés en matière de patrimoine culturel
roerend en immaterieel cultureel erfgoed betreft op het grondgebied mobilier et immatériel sur le territoire de la Région de
van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest » (Parl. St., Parlement van het Bruxelles-Capitale » (Doc. parl., Parlement de la Région de
Brusselse Hoofdstedelijke Gewest, 2018-2019, nr. A-813/1, p. 3). Bruxelles-Capitale, 2018-2019, n° A-813/1, p. 3).
De ordonnantie van 25 april 2019 vertoont « een gelijkaardige aanpak L'ordonnance du 25 avril 2019 s'inscrit « dans une démarche similaire
als de zorg over het onroerend cultureel erfgoed (Monumenten en
Landschappen), die sinds 1989 aan het Gewest toekomt : het bijhouden à celle que la Région exerce depuis 1989 dans le domaine du patrimoine
van een inventaris, de bescherming, de documentatie en de bewustmaking culturel immobilier (Monuments et Sites) : la tenue d'inventaires, la
protection, la documentation et la sensibilisation des publics à la
van het publiek voor het behoud van het cultureel erfgoed, de conservation du patrimoine culturel, ainsi que le suivi de la
opvolging van het behoud van deze goederen of verzamelingen, en hun conservation de ces biens ou collections, et de leurs éventuels
eventuele verplaatsing » (ibid., p. 6). déplacements » (ibid., p. 6).
B.1.3. In haar advies over het voorontwerp van ordonnantie maakte de B.1.3. Dans son avis sur l'avant-projet d'ordonnance, la section de
afdeling wetgeving van de Raad van State een voorbehoud met betrekking législation du Conseil d'Etat a émis des réserves à propos du champ
tot het toepassingsgebied van de ordonnantie. Volgens de afdeling d'application de l'ordonnance. Selon la section de législation,
wetgeving beperkt artikel 4bis van de bijzondere wet van 12 januari l'article 4bis de la loi spéciale du 12 janvier 1989 limite la
1989 de bevoegdheid van het Gewest « niet louter [...] tot het erfgoed compétence de la Région « non pas simplement au patrimoine se trouvant
dat zich op zijn grondgebied bevindt, maar tot het erfgoed dat én een sur son territoire, mais au patrimoine qui à la fois, revêt un
bicultureel karakter heeft en als dusdanig niet onder de ene of de caractère biculturel et à ce titre, ne relève pas de l'une ou l'autre
andere Gemeenschap ressorteert, én ' van gewestelijk belang ' is » (ibid., pp. 68-69), in tegenstelling tot het erfgoed dat van nationaal of internationaal belang zou zijn, of zelfs van gemeentelijk belang, en dat buiten de aldus aan het Gewest toegewezen bevoegdheid valt. De afdeling wetgeving heeft daaruit besloten dat heel het ontworpen dispositief moest worden herzien in het licht van die vaststelling. Uit de parlementaire voorbereiding blijkt dat de Brusselse Regering evenwel heeft geoordeeld dat, gelet op het doel van de Grondwetgever en van de bijzondere wetgever, namelijk een oplossing vinden voor het verzuim van de federale overheid om haar bevoegdheden in de biculturele aangelegenheden uit te oefenen op het Brusselse grondgebied, de bevoegdheden van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest ruim moeten worden geïnterpreteerd. Volgens haar is het de hele aangelegenheid van het roerend en immaterieel cultureel erfgoed die als van gewestelijk belang moet worden gekwalificeerd, en is de bevoegdheid van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest om die aangelegenheid te regelen niet beperkt tot de goederen die een gewestelijk belang hebben, in tegenstelling tot de goederen die een nationaal of internationaal belang zouden hebben. De memorie van toelichting vermeldt in dat verband : Communauté, et qui est d'intérêt régional » (ibid., pp. 68-69), par opposition aux patrimoines qui seraient d'intérêt national ou international, voire même d'intérêt communal, et qui échapperaient à la compétence ainsi attribuée à la Région. La section de législation en a conclu que l'ensemble du dispositif en projet devait être revu à la lumière de ce constat. Il ressort des travaux préparatoires que le Gouvernement bruxellois a cependant considéré que, eu égard à l'objectif du Constituant et du législateur spécial de remédier à la carence de l'autorité fédérale à exercer ses compétences dans les matières biculturelles sur le territoire bruxellois, les compétences de la Région de Bruxelles-Capitale doivent recevoir une interprétation large. Selon lui, c'est la matière du patrimoine culturel mobilier et immatériel dans son ensemble qui doit être qualifiée d'intérêt régional, et la compétence de la Région de Bruxelles-Capitale pour régler cette matière ne se limite pas aux biens qui présentent un intérêt régional, par opposition aux biens qui présenteraient un intérêt national ou international. A cet égard, l'exposé des motifs mentionne :
« In de eerste plaats is het belangrijk om het doel niet uit het oog « Tout d'abord, il convient de garder à l'esprit l'objectif poursuivi
te verliezen van de grondwetgever en de bijzondere wetgever toen ze de par le constituant et le législateur spécial lorsqu'ils ont attribué
bevoegdheden over biculturele aangelegenheden aan het Brussels des compétences à la Région de Bruxelles-Capitale en matière
Hoofdstedelijk Gewest toewezen. Zoals werd uiteengezet tijdens de biculturelle. Comme exposé lors des travaux préparatoires de la
voorbereidende werken voor de zesde Staatshervorming en zoals sixième réforme de l'Etat et comme déjà rappelé ci-dessus,
hierboven al werd herhaald, vloeit de toekenning van bevoegdheden op l'attribution à la Région de compétences en matière culturelle résulte
cultureel vlak aan het Gewest voort uit het verzuim van de federale de la carence de l'autorité fédérale à exercer ses attributions en la
overheid om die bevoegdheden op dit vlak op het Brusselse grondgebied uit te oefenen. Als men de strenge interpretatie volgt van de gewestelijke bevoegdheid, die de Raad van State in zijn advies hanteert, is het risico groot dat de biculturele sector in Brussel aan zijn lot wordt overgelaten, aangezien volgens deze interpretatie het Gewest slechts op een beperkte manier zou kunnen tussenkomen, terwijl de federale overheid ook in de toekomst naar alle waarschijnlijkheid haar bevoegdheden voor biculturele aangelegenheden niet zou benutten (met uitzondering van de grote federale culturele instellingen zoals de Munt, het Paleis voor Schone Kunsten en het Nationaal Orkest van België). Met andere woorden, het wettelijke vacuüm en het verzuim die aan de basis liggen van de overdracht van bevoegdheden naar het Gewest, zouden in hoge mate blijven bestaan. Dat zou een gevolg zijn dat de grondwetgever en de bijzondere wetgever ongetwijfeld niet voor ogen hadden. De analyse van de Raad van State veronderstelt bovendien dat men een onderscheid kan maken naarmate de betreffende elementen van gewestelijk, nationaal, internationaal of gemeentelijk belang zijn. De doctrine onderstreept nochtans dat ' het onderscheid maken tussen het internationale, nationale, gewestelijke of plaatselijke belang zal in veel concrete gevallen moeilijk zijn. Wanneer kan een museum worden bestempeld als van gewestelijk in plaats van plaatselijk belang ? Hoe zal men een onderscheid maken tussen een kunstenfestival van gewestelijk belang en een kunstenfestival van internationaal belang ?... Op dit punt ontbreekt duidelijkheid... '. Bovendien lijkt het criterium dat door sommigen wordt voorgesteld - en dan meer bepaald de doelgroep - nauwelijks te kunnen worden toegepast op bepaalde aangelegenheden, waaronder het roerend cultuurerfgoed. Welk criterium zou men dan moeten toepassen om te beslissen of het belang van een goed gemeentelijk, gewestelijk, nationaal of internationaal is ? De interpretatie waarvoor de afdeling wetgeving kiest, dreigt dus tot een eindeloze reeks onduidelijkheden te leiden. matière sur le territoire bruxellois. Or, si l'on suit l'interprétation stricte de la compétence régionale telle qu'elle est retenue par le Conseil d'Etat dans son avis, le risque est grand que le secteur biculturel reste délaissé à Bruxelles, puisque selon cette interprétation la Région ne pourrait intervenir que de manière limitée alors que l'autorité fédérale continuerait, quant à elle, par hypothèse, à ne pas exercer ses attributions dans les matières biculturelles (à l'exception des grandes institutions culturelles fédérales que sont La Monnaie, le Palais des Beaux-Arts et l'Orchestre National de Belgique). En d'autres termes, le vide législatif et la carence qui sont à l'origine du transfert de compétences à la Région, persisteraient dans une mesure importante. Ce serait là une conséquence que le constituant et le législateur spécial n'ont certainement pas voulue. L'analyse du Conseil d'Etat suppose, en outre, que l'on puisse faire la différence selon que les éléments concernés sont d'intérêt régional, national, international ou encore communal. La doctrine souligne pourtant que ' la distinction à opérer entre l'intérêt international, national, régional ou local sera souvent malaisée in concreto. Quand un musée peut-il être qualifié d'intérêt régional plutôt que local ? Comment différenciera-t-on un festival artistique d'intérêt régional d'un festival artistique d'intérêt national ?... La clarté manque sur ce point... '. De surcroît, le critère proposé par certains - à savoir le public visé - ne semble guère pouvoir être appliqué à certaines matières, dont le patrimoine culturel mobilier. Quel critère faudrait-il alors utiliser pour décider que l'intérêt d'un bien est communal, régional, national ou international ? L'interprétation retenue par la section de législation risque donc de donner lieu à des interrogations sans fin.
Nog fundamenteler is de opmerking dat krachtens de tekst zelf van Plus fondamentalement encore, en vertu du texte même de l'article 4bis
artikel 4bis van de bijzondere wet, de termen ' van gewestelijk belang de la loi spéciale, les termes ' d'intérêt régional ' se rapportent,
' niet rechtstreeks verwijzen naar een manifestatie, een evenement, non pas directement à une manifestation, un événement, une institution
een instelling of een goed, maar wel naar de betreffende ' ou encore un bien, mais bien aux ' matières ' concernées. Pour que la
aangelegenheden '. Dit betekent dat het Gewest mag tussenkomen zodra Région puisse intervenir, il suffit donc que la matière réglée soit
de aangelegenheden een gewestelijk belang hebben. Als dat het geval d'intérêt régional. Si elle l'est, la Région peut légiférer en cette
is, kan het Gewest wetten maken voor deze aangelegenheden zonder zich matière sans devoir s'interroger lors de chaque cas d'application sur
bij elk geval te moeten afvragen of het gewestelijke belang al dan l'intérêt régional qui serait ou non en jeu.
niet van toepassing is.
In dat opzicht verdedigen andere auteurs een pragmatisch standpunt, En ce sens, d'autres auteurs défendent un point de vue pragmatique,
dat het volgende stelt : suivant lequel :
' men zou moeten beschouwen dat het concept " biculturele ' il faudrait considérer que le concept de " matière biculturelle
aangelegenheden van gewestelijk belang " betrekking heeft op alle d'intérêt régional " recouvre l'ensemble des matières biculturelles
biculturele aangelegenheden die geen duidelijke internationale qui n'ont pas une évidente dimension internationale ou qui
dimensie hebben of die niet in de eerste plaats een nationaal belang n'apparaissent pas de prime abord comme présentant une importance
vertegenwoordigen. Pragmatisch bekeken zullen we ervan uitgaan dat dit d'intérêt national. De façon pragmatique, on considérera ainsi que cet
internationaal of nationaal belang niet aanwezig is in het geval van intérêt international ou national n'est pas présent dans les cas de
een langdurig verzuim van de federale Staat. Op materieel plan herinneren we eraan dat dit zeker betrekking heeft op zowel de schone kunsten, als het roerend cultureel erfgoed, het immaterieel cultureel erfgoed, de musea en de culturele instellingen in de brede betekenis van het woord '. De Regering is het eens met deze interpretatie. Hiermee kan de tekst van de bijzondere wet - namelijk de toewijzing van bevoegdheden over biculturele aangelegenheden van gewestelijk belang aan het Gewest - worden verzoend met het doel dat door de grondwetgever en de bijzondere wetgever werd nagestreefd - namelijk het verzuim van de federale overheid bij het beheer van deze aangelegenheden opvangen. Toegepast op de aangelegenheden van het roerend en immaterieel cultureel vastgoed, leidt deze interpretatie tot de vaststelling dat dit aangelegenheden betreffen waarin de federale overheid haar bevoegdheden niet heeft uitgeoefend. Zo gelden de artikelen 17 tot 20 van de wet van 7 augustus 1931 op het behoud van monumenten en landschappen op het vlak van het roerend cultureel erfgoed slechts voor de roerende voorwerpen die toebehoren aan de Staat, de carence prolongée de la part de l'Etat fédéral. Au plan matériel, rappelons que sont certainement concernés à la fois les beaux-arts, le patrimoine culturel mobilier, le patrimoine culturel immatériel, les musées et les institutions culturelles au sens large du terme '. Le Gouvernement rejoint cette interprétation. Elle permet de concilier le texte de la loi spéciale - à savoir l'attribution à la Région des matières biculturelles d'intérêt régional - avec l'objectif poursuivi par le constituant et le législateur spécial - à savoir pallier la carence de l'autorité fédérale dans la prise en charge de ces matières. Appliquée à la matière du patrimoine culturel mobilier et immatériel, cette interprétation conduit à constater qu'il s'agit d'une matière dans laquelle l'autorité fédérale n'a pas exercé ses attributions. Ainsi, en matière de patrimoine culturel mobilier, les articles 17 à 20 de la loi du 7 août 1931 sur la conservation des monuments et sites ne s'appliquent qu'aux objets mobiliers appartenant à l'Etat, aux
provincies, de gemeenten en de openbare instellingen. Bovendien werden provinces, aux communes et aux établissements publics. En outre, ces
die bepalingen nauwelijks toegepast en worden ze in ieder geval dispositions n'ont guère été appliquées et ne le sont en tout cas plus
tegenwoordig niet meer toegepast. Ook de wet van 16 mei 1960 aujourd'hui. De même, la loi du 16 mai 1960 relative au patrimoine
betreffende 's Lands roerend cultureel patrimonium, die de Koning in culturel mobilier de la Nation, qui permet au Roi de réglementer
staat stelt om de uitvoer van kunstwerken te reglementeren, heeft l'exportation des oeuvres d'art, n'a jamais fait l'objet de l'arrêté
nooit het voorwerp uitgemaakt van het vereiste koninklijke
uitvoeringsbesluit en werd dus ook nooit toegepast. Dezelfde royal d'exécution requis et n'a donc elle aussi jamais été appliquée.
vaststelling van verzuim geldt voor het immaterieel cultureel erfgoed, Le même constat de carence s'impose s'agissant du patrimoine culturel
waarvoor de federale Staat nooit een initiatief heeft genomen. immatériel, pour lequel l'Etat fédéral n'a jamais pris aucune
Daaruit volgt dat het wel degelijk alle aangelegenheden met betrekking initiative. Il en résulte que c'est bien la matière du patrimoine culturel
tot het roerend en immaterieel cultureel erfgoed zijn die als van mobilier et immatériel dans son ensemble qui doit être qualifiée comme
gewestelijk belang moeten worden gekwalificeerd in de betekenis van étant d'intérêt régional au sens de l'article 4bis de la loi spéciale
artikel 4bis van de bijzondere wet van 12 januari 1989. Het Gewest kan du 12 janvier 1989. La Région peut donc légiférer de manière complète
dus alle wetten opstellen voor deze aangelegenheden, zonder dat het en cette matière sans devoir limiter sa législation aux biens qui
zijn wetgeving hoeft te beperken tot de goederen die een gewestelijk présenteraient un intérêt régional par opposition aux biens qui
belang zouden vertegenwoordigen in tegenstelling tot de goederen die présenteraient un intérêt national ou international.
een nationaal of internationaal belang zouden vertegenwoordigen. Contrairement à ce que souligne le Conseil d'Etat, le projet n'emporte
In tegenstelling tot wat de Raad van State onderstreept, leidt het par ailleurs aucune confusion entre les compétences de la Région en
ontwerp overigens tot geen enkele verwarring tussen de bevoegdheden matière de monuments et sites, d'une part, de patrimoine culturel
van het Gewest op het vlak van monumenten en landschappen enerzijds en mobilier, d'autre part. Un bien culturel mobilier (par exemple, un
het roerend cultureel erfgoed anderzijds. Een roerend cultuurgoed bien issu de fouilles archéologiques ou un bien qui fait partie
(bijvoorbeeld een goed afkomstig van archeologische opgravingen of een
goed dat integraal deel uitmaakt van een monument) kan immers zowel intégrante d'un monument) peut, en effet, être appréhendé à la fois
vanuit de invalshoek van de gewestelijke bevoegdheid met betrekking sous l'angle de la compétence régionale en matière de monuments et
tot monumenten en landschappen als vanuit de invalshoek van de sites et sous l'angle de la compétence en matière de patrimoine
bevoegdheid op het vlak van het roerend cultureel erfgoed worden
opgevat. We verwijzen hierbij naar de commentaren bij artikelen 9 en culturel mobilier. Il est renvoyé sur ce point aux commentaires des
10 van het ontwerp. articles 9 et 10 du projet.
Niettemin is ook de bevoegdheid van het Gewest in deze aangelegenheden Ceci étant, la compétence de la Région en la matière n'est évidemment
uiteraard niet onbeperkt. pas sans limite.
Zo schaadt ze bijvoorbeeld uiteraard niet de bevoegdheden van de Plus particulièrement, elle ne préjudicie pas bien entendu aux
Gemeenschappen. compétences des Communautés.
Teneinde elke vorm van bevoegdheidsoverschrijding door het Gewest te Dès lors, afin d'éviter un quelconque excès de compétence dans le chef
voorkomen, werd artikel 2 van het voorontwerp, dat het de la Région, l'article 2 de l'avant-projet, qui définit le champ
toepassingsgebied van de ordonnantie definieert, aangepast om te d'application de l'ordonnance, a été modifié afin de préciser que
verduidelijken dat deze laatste van toepassing is op het roerend en cette dernière s'applique au patrimoine culturel mobilier et
immaterieel cultureel erfgoed dat onder de bevoegdheid van het Gewest immatériel qui relève de la compétence de la Région. Les autres
valt. De overige bepalingen van het voorontwerp die door de Raad van dispositions de l'avant-projet épinglées par le Conseil d'Etat doivent
State worden onderstreept, moeten worden gelezen in het licht van die
verduidelijking. Dit geldt meer bepaald voor de definities van de ' être lues à la lumière de cette précision. Il en va ainsi notamment
cultuurgoederen ' en de ' beschermde cultuurgoederen ' die in artikel des définitions des ' biens culturels ' et des ' trésors ' reprises à
5 zijn opgenomen » (ibid., pp. 3-6). l'article 5 » (ibid., pp. 3-6).
Ten aanzien van de ontvankelijkheid Quant à la recevabilité
B.2. De Brusselse Regering betwist de ontvankelijkheid van het beroep B.2. Le Gouvernement bruxellois conteste la recevabilité du recours
in de zaak nr. 7294 om reden dat, enerzijds, de verzoekende partij in dans l'affaire n° 7294, aux motifs, d'une part, que la partie
die zaak niet de beslissing om het beroep in te instellen heeft requérante dans cette affaire n'a pas produit la décision d'intenter
overgelegd en, anderzijds, zij niet doet blijken van het vereiste le recours et, d'autre part, qu'elle ne justifie pas de l'intérêt
belang. requis.
B.3. Artikel 7, derde lid, van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof voorziet erin dat het bewijs van de beslissing om het beroep in te stellen « op het eerste verzoek » moet worden voorgelegd. Die formulering laat het Hof toe om af te zien van een dergelijk verzoek, met name wanneer de rechtspersoon door een advocaat wordt vertegenwoordigd, zoals te dezen het geval is. Die interpretatie belet niet dat een partij opwerpt dat de beslissing om het beroep in te stellen niet is genomen door de bevoegde organen van de rechtspersoon, op voorwaarde dat zij haar opwerping aannemelijk maakt, wat kan met alle middelen van recht. Zulks is te dezen niet het geval. B.3. L'article 7, alinéa 3, de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle prévoit que la preuve de la décision d'intenter le recours doit être produite « à la première demande ». Cette formulation permet à la Cour de renoncer à une telle demande, notamment lorsque la personne morale est représentée par un avocat, comme c'est le cas en l'espèce. Cette interprétation ne fait pas obstacle à ce qu'une partie allègue que la décision d'intenter le recours n'a pas été prise par l'organe compétent de la personne morale, à condition d'apporter la preuve de son allégation, ce qu'elle peut faire par toutes voies de droit. Tel n'est pas le cas en l'espèce.
B.4.1. De Grondwet en de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof leggen elke natuurlijke persoon of rechtspersoon die een beroep tot vernietiging instelt, de verplichting op te doen blijken van een belang. Van het vereiste belang doen enkel de personen blijken wier situatie rechtstreeks en ongunstig zou kunnen worden geraakt door de bestreden norm; de actio popularis is bijgevolg niet toelaatbaar. Wanneer een vereniging zonder winstoogmerk die niet haar persoonlijk belang aanvoert, voor het Hof optreedt, is vereist dat haar statutair doel van bijzondere aard is en, derhalve, onderscheiden van het algemeen belang; dat zij een collectief belang verdedigt; dat haar doel door de bestreden norm kan worden geraakt; dat ten slotte niet blijkt dat dit doel niet of niet meer werkelijk wordt nagestreefd. B.4.1. La Constitution et la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle imposent à toute personne physique ou morale qui introduit un recours en annulation de justifier d'un intérêt. Ne justifient de l'intérêt requis que les personnes dont la situation pourrait être affectée directement et défavorablement par la norme attaquée; il s'ensuit que l'action populaire n'est pas admissible. Lorsqu'une association sans but lucratif qui n'invoque pas son intérêt personnel agit devant la Cour, il est requis que son but statutaire soit d'une nature particulière et, dès lors, distinct de l'intérêt général; qu'elle défende un intérêt collectif; que la norme attaquée soit susceptible d'affecter son but; qu'il n'apparaisse pas, enfin, que ce but n'est pas ou n'est plus réellement poursuivi.
B.4.2. Krachtens artikel 1 van haar statuten heeft de vzw « Vlaams B.4.2. En vertu de l'article 1er de ses statuts, l'ASBL « Vlaams
Komitee voor Brussel » tot doel « in het hoofdstedelijk gebied Brussel Komitee voor Brussel » a pour but « de préserver et de promouvoir la
het Vlaams leven te vrijwaren en te bevorderen ». vie flamande dans la région de Bruxelles-Capitale ».
B.4.3. Het statutair doel van de verzoekende partij is onderscheiden B.4.3. Le but statutaire de la partie requérante est distinct de
van het algemeen belang en wordt door haar ook daadwerkelijk nagestreefd, zoals onder meer blijkt uit de beroepen tot vernietiging die zij in het verleden bij het Grondwettelijk Hof en bij de Raad van State heeft ingediend. B.4.4. Indien de verzoekende partij, ter ondersteuning van haar belang, uitsluitend had aangevoerd dat andere overheden aan de Vlaamse Gemeenschap toegewezen bevoegdheden uitoefende, zou haar beroep onontvankelijk zijn geweest, want de verzoekende partij zou op die manier haar beoordeling van de belangen van die Gemeenschap in de plaats hebben gesteld van de beoordeling door de democratisch samengestelde officiële organen ervan, terwijl artikel 2, 1° en 3°, l'intérêt général et celle-ci poursuit aussi réellement ledit but, comme en témoignent notamment les recours en annulation qu'elle a introduits devant la Cour et devant le Conseil d'Etat par le passé. B.4.4. Si la partie requérante n'avait invoqué, à l'appui de son intérêt, que le fait que des compétences attribuées à la Communauté flamande seraient exercées par d'autres autorités publiques, son recours aurait été irrecevable car elle aurait ainsi entendu substituer son appréciation des intérêts de cette Communauté à l'appréciation des organes officiels démocratiquement constitués de
van de bijzondere wet van 6 januari 1989, aangenomen ter uitvoering celle-ci, alors que l'article 2, 1° et 3°, de la loi spéciale du 6
van artikel 142 van de Grondwet, aan die organen de zorg toevertrouwt janvier 1989, adoptée en exécution de l'article 142 de la
de belangen eigen aan hun collectiviteit voor het Hof te verdedigen. Constitution, confie à ceux-ci le soin de défendre devant la Cour les
De verzoekende partij voert evenwel, ter ondersteuning van haar intérêts propres à leur collectivité.
belang, eveneens aan dat het vrijwaren van de mogelijkheid, voor de La partie requérante fait toutefois également valoir, à l'appui de son
Vlaamse Gemeenschap, om haar culturele bevoegdheden uit te oefenen in intérêt, que la défense de la possibilité, pour la Communauté
het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad past in het kader van het flamande, d'exercer ses compétences culturelles dans la région
bevorderen van het Vlaamse leven in dat gebied, des te meer omdat de bilingue de Bruxelles-Capitale s'inscrit dans la promotion de la vie
bestreden ordonnantie bij uitstek een culturele aangelegenheid flamande dans cette région, d'autant que l'ordonnance attaquée
betreft. Overigens zou de rechtssituatie van de instellingen die, concerne une matière culturelle par excellence. Par ailleurs, la
wegens hun activiteiten, moeten worden beschouwd uitsluitend te situation juridique des institutions qui, en raison de leurs
behoren tot de Vlaamse Gemeenschap door de bestreden ordonnantie activités, doivent être considérées comme appartenant exclusivement à
worden geraakt, in zoverre die instellingen in het bezit zijn van la Communauté flamande serait affectée par l'ordonnance attaquée, en
culturele goederen die door die ordonnantie zouden kunnen worden ce que ces institutions détiennent des biens culturels qui pourraient
beoogd. Aldus beperkt, hangt het onderzoek van het belang van de être visés par ladite ordonnance. Ainsi limité, l'examen de l'intérêt
verzoekende partij samen met de draagwijdte die aan de bestreden de la partie requérante est lié à la portée qu'il convient de donner à
ordonnantie moet worden gegeven. Bijgevolg valt het onderzoek van de l'ordonnance attaquée. Par conséquent, l'examen de la recevabilité se
ontvankelijkheid samen met het onderzoek van de grond van de zaak. confond avec celui du fond de l'affaire.
B.5. De excepties worden verworpen. B.5. Les exceptions sont rejetées.
Ten gronde Quant au fond
B.6. De verzoekende partijen voeren verschillende middelen aan die B.6. Les parties requérantes invoquent plusieurs moyens pris de la
zijn afgeleid uit de schending, door de ordonnantie van 25 april 2019 violation, par l'ordonnance du 25 avril 2019 ou seulement par
of enkel door sommige bepalingen ervan, van de bevoegdheidverdelende certaines de ses dispositions, des règles répartitrices de
regels, waaronder in het bijzonder artikel 4bis, 3°, van de bijzondere compétences, dont, en particulier, l'article 4bis, 3°, de la loi
wet van 12 januari 1989. De verzoekende partijen verwijten de spéciale du 12 janvier 1989. Les parties requérantes font grief au
ordonnantiegever de bevoegdheid die hij op grond van dat artikel 4bis, législateur ordonnanciel d'avoir excédé la compétence qu'il tient de
3°, bezit te hebben overschreden, omdat hij het toepassingsgebied van cet article 4bis, 3°, dès lors qu'il n'a pas limité le champ
de bestreden ordonnantie niet heeft beperkt tot het biculturele
erfgoed van gewestelijk belang. De verzoekende partij in de zaak nr. d'application de l'ordonnance attaquée au patrimoine biculturel
7273 is bovendien van mening dat de bestreden ordonnantie artikel d'intérêt régional. La partie requérante dans l'affaire n° 7273 estime
de surcroît que l'ordonnance attaquée viole l'article 6bis, § 2, 4°,
6bis, § 2, 4°, van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot de la loi spéciale du 8 août 1980 de réformes institutionnelles
hervorming der instellingen (hierna : de bijzondere wet van 8 augustus (ci-après : la loi spéciale du 8 août 1980), qui réserve à l'autorité
1980), dat de bevoegdheid voor het beheer van de federale
wetenschappelijke en culturele instellingen aan de federale overheid fédérale la compétence de gérer les établissements scientifiques et
voorbehoudt, alsook het beginsel van exclusiviteit van de bevoegdheden culturels fédéraux, ainsi que le principe de l'exclusivité des
schendt. compétences.
Het tweede middel in de zaak nr. 7273 bekritiseert in het bijzonder Le deuxième moyen dans l'affaire n° 7273 critique en particulier la
het feit dat de roerende goederen die beschermd zijn of ingeschreven reprise de plein droit à l'inventaire du patrimoine culturel mobilier
zijn op de bewaarlijst als decoratieve elementen of installaties die de la Région, visé à l'article 8, § 2, de l'ordonnance du 25 avril
integraal deel uitmaken van een monument, in de betekenis van artikel 2019, des biens mobiliers classés ou inscrits sur la liste de
206, 1°, a), van het Brussels Wetboek van Ruimtelijke Ordening (BWRO), sauvegarde en qualité d'installations ou d'éléments décoratifs faisant
van rechtswege worden opgenomen in de inventaris van het roerend cultureel erfgoed van het Gewest, bedoeld in artikel 8, § 2, van de ordonnantie van 25 april 2019, daar een onderscheid moet worden gemaakt tussen de aangelegenheid van het onroerend cultureel erfgoed, waarvoor het Gewest volledig bevoegd is, en de aangelegenheid van het roerend en immaterieel cultureel erfgoed, waarvoor het Gewest uitsluitend bevoegd is in zoverre het beoogde erfgoed van gewestelijk belang is. In haar memorie van tussenkomst doet de Vlaamse Regering gelden dat met die bevoegdheidsoverschrijding het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest eveneens het evenredigheidsbeginsel schendt, in zoverre het op ongerechtvaardigde en onevenredige wijze de uitoefening door de Vlaamse Gemeenschap, van het beleid dat ze wenst te voeren, bemoeilijkt, alsook het eigendomsrecht van de openbare of private eigenaars van de betrokken « Vlaamse » roerende cultuurgoederen aantast. De Vlaamse Regering voert daarnaast aan dat, in zoverre partie intégrante d'un monument, au sens de l'article 206, 1°, a), du Code bruxellois de l'aménagement du territoire (CoBAT), dès lors qu'il y a lieu de distinguer la matière du patrimoine culturel immobilier, pour laquelle la Région est pleinement compétente, et la matière du patrimoine culturel mobilier et immatériel, pour laquelle la Région est uniquement compétente en ce que le patrimoine visé est d'intérêt régional. Dans son mémoire en intervention, le Gouvernement flamand fait valoir que cet excès de compétence de la part de la Région de Bruxelles-Capitale entraîne également une violation du principe de proportionnalité, en ce qu'il complique, d'une manière injustifiée et disproportionnée, l'exercice, par la Communauté flamande, de la politique que celle-ci entend mener, ainsi qu'une atteinte au droit de propriété des propriétaires, qu'ils soient publics ou privés, des biens culturels mobiliers « flamands » concernés. Le Gouvernement
artikel 23 van de ordonnantie van 25 april 2019 het Brusselse flamand allègue en outre qu'en ce qu'il confère à la Région de
Hoofdstedelijke Gewest een voorkooprecht toekent op goederen van het Bruxelles-Capitale un droit de préemption sur des biens du domaine
openbaar of privaat domein van de Vlaamse Gemeenschap en van het public ou privé de la Communauté flamande et de la Région flamande,
Vlaamse Gewest, het artikel 14 van de bijzondere wet van 8 augustus l'article 23 de l'ordonnance du 25 avril 2019 viole l'article 14 de la
1980 schendt. loi spéciale du 8 août 1980.
B.7.1. De Brusselse Regering voert aan dat de ordonnantie van 25 april B.7.1. Le Gouvernement bruxellois soutient que l'ordonnance du 25
2019 moet worden gelezen in het licht van artikel 2 ervan, dat avril 2019 doit être lue à la lumière de son article 2, qui précise
preciseert dat zij « van toepassing [is] op het roerend en immaterieel qu'elle « s'applique au patrimoine culturel mobilier et immatériel
cultureel erfgoed dat onder de bevoegdheid van het Gewest valt ». relevant de la compétence de la Région ». Selon lui, cette précision
Volgens haar dient die precisering te worden begrepen als een
verwijzing naar de bevoegdheidverdelende regel vervat in artikel 4bis doit être comprise comme renvoyant à la règle répartitrice de
van de bijzondere wet van 12 januari 1989, zodat de bestreden compétence contenue dans l'article 4bis de la loi spéciale du 12
ordonnantie, per definitie, die regel niet zou kunnen schenden. janvier 1989, si bien que, par hypothèse, l'ordonnance attaquée ne
Volgens de Brusselse Regering is het dus de overeenstemming van de pourrait pas violer cette règle. Selon le Gouvernement bruxellois,
uitvoeringsbesluiten van die ordonnantie met die regel, die het Hof c'est donc la conformité des arrêtés d'exécution de cette ordonnance
zou moeten onderzoeken, hetgeen zijn bevoegdheid te buiten gaat. avec cette règle que la Cour devrait examiner, ce qui excède sa compétence.
B.7.2. In het licht van de in B.1.3 geciteerde parlementaire B.7.2. Il apparaît, à la lumière des travaux préparatoires cités en
voorbereiding blijkt dat de Brusselse Regering aan artikel 4bis van de B.1.3, que le Gouvernement bruxellois prête à l'article 4bis de la loi
bijzondere wet van 12 januari 1989 een draagwijdte toekent die de spéciale du 12 janvier 1989 une portée que les parties requérantes, le
verzoekende partijen, de Ministerraad en de Vlaamse Regering Conseil des ministres et le Gouvernement flamand contestent. La
betwisten. De precisering vervat in artikel 2 van de ordonnantie van précision, contenue dans l'article 2 de l'ordonnance du 25 avril 2019,
25 april 2019, volgens welke die ordonnantie van toepassing is op het selon laquelle cette ordonnance s'applique au patrimoine culturel
roerend en immaterieel cultureel erfgoed « dat onder de bevoegdheid mobilier et immatériel « relevant de la compétence de la Région de
van het [Brusselse Hoofdstedelijke] Gewest valt », toont dus niet Bruxelles-Capitale » n'établit donc pas nécessairement la conformité
noodzakelijk aan dat die ordonnantie in overeenstemming is met de de ladite ordonnance aux règles répartitrices de compétences. Il
bevoegdheidverdelende regels. Hieruit volgt dat de grief dient te s'ensuit que le grief doit être examiné.
worden onderzocht. B.8.1. Artikel 135bis van de Grondwet bepaalt : B.8.1. L'article 135bis de la Constitution dispose :
« Een wet aangenomen met de in artikel 4, laatste lid, bepaalde « Une loi adoptée à la majorité prévue à l'article 4, dernier alinéa,
meerderheid kan, voor het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad, aan het
Brusselse Hoofdstedelijke Gewest bevoegdheden toewijzen die niet zijn peut attribuer, pour la région bilingue de Bruxelles-Capitale, à la
toegewezen aan de gemeenschappen voor de aangelegenheden bedoeld in Région de Bruxelles-Capitale, des compétences non dévolues aux
artikel 127, § 1, eerste lid, 1°, en, voor wat deze aangelegenheden communautés dans les matières visées à l'article 127, § 1er, alinéa
betreft, 3° ». premier, 1°, et, pour ce qui concerne ces matières, le 3° ».
B.8.2. Artikel 4bis, 3°, van de bijzondere wet van 12 januari 1989 B.8.2. L'article 4bis, 3°, de la loi spéciale du 12 janvier 1989
bepaalt : dispose :
« Onverminderd de bevoegdheden van de Vlaamse Gemeenschap en de Franse « Sans préjudice des compétences de la Communauté française et de la
Gemeenschap, oefent het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest de volgende Communauté flamande, la Région de Bruxelles-Capitale exerce les
bevoegdheden uit inzake de culturele aangelegenheden bedoeld in compétences suivantes dans les matières culturelles visées à l'article
artikel 127, § 1, eerste lid, 1°, en, wat betreft deze 127, § 1er, alinéa 1er, 1°, et, pour ce qui concerne ces matières, au
aangelegenheden, 3°, van de Grondwet : 3°, de la Constitution :
[...] [...]
3° wat de schone kunsten, het cultureel patrimonium, de musea en de 3° en ce qui concerne les beaux-arts, le patrimoine culturel, les
andere wetenschappelijk-culturele instellingen bedoeld in artikel 4, musées et autres institutions scientifiques culturelles visées à
3° en 4°, van de bijzondere wet betreft, de biculturele l'article 4, 3° et 4°, de la loi spéciale, les matières biculturelles
aangelegenheden voor zover deze van gewestelijk belang zijn ». pour autant que celles-ci soient d'intérêt régional ».
B.8.3. Die bepalingen moeten in samenhang worden gelezen met artikel B.8.3. Ces dispositions doivent être lues en combinaison avec
127 van de Grondwet, dat bepaalt : l'article 127 de la Constitution, qui dispose :
« § 1. De Parlementen van de Vlaamse en de Franse Gemeenschap regelen, « § 1er. Les Parlements de la Communauté française et de la Communauté
elk voor zich, bij decreet : flamande, chacun pour ce qui le concerne, règlent par décret :
1° de culturele aangelegenheden; 1° les matières culturelles;
[...] [...]
3° de samenwerking tussen de gemeenschappen, alsook de internationale 3° la coopération entre les communautés, ainsi que la coopération
samenwerking, met inbegrip van het sluiten van verdragen, voor de internationale, y compris la conclusion de traités, pour les matières
aangelegenheden bedoeld in 1° en 2°. visées aux 1° et 2°.
Een wet aangenomen met de in artikel 4, laatste lid, bepaalde Une loi adoptée à la majorité prévue à l'article 4, dernier alinéa,
meerderheid, stelt de in 1° vermelde culturele aangelegenheden, de in arrête les matières culturelles visées au 1°, les formes de
3° vermelde vormen van samenwerking, alsook de nadere regelen voor het coopération visées au 3°, ainsi que les modalités de conclusion de
in 3° vermelde sluiten van verdragen vast. traités, visée au 3°.
§ 2. Deze decreten hebben kracht van wet respectievelijk in het § 2. Ces décrets ont force de loi respectivement dans la région de
Nederlandse taalgebied en in het Franse taalgebied, alsmede ten langue française et dans la région de langue néerlandaise, ainsi qu'à
aanzien van de instellingen gevestigd in het tweetalige gebied l'égard des institutions établies dans la région bilingue de
Brussel-Hoofdstad die, wegens hun activiteiten, moeten worden Bruxelles-Capitale qui, en raison de leurs activités, doivent être
beschouwd uitsluitend te behoren tot de ene of de andere gemeenschap considérées comme appartenant exclusivement à l'une ou à l'autre
». communauté ».
B.8.4. Artikel 6bis, § 2, 4°, van de bijzondere wet van 8 augustus B.8.4. L'article 6bis, § 2, 4°, de la loi spéciale du 8 août 1980
1980 bepaalt : dispose :
« De federale overheid is [...] bevoegd voor : « L'autorité fédérale est [...] compétente pour :
[...] [...]
4° de federale wetenschappelijke en culturele instellingen, met 4° les établissements scientifiques et culturels fédéraux, en ce
inbegrip van hun onderzoeksactiviteiten en hun activiteiten van compris les activités de recherche et de service public de ces
openbare dienstverlening. De Koning wijst deze instellingen bij in derniers. Le Roi désigne ces établissements par arrêté délibéré en
Ministerraad overlegd besluit aan. Het eensluidend advies van de Conseil des ministres. L'avis conforme des Gouvernements de Communauté
Gemeenschaps- en Gewestregeringen is vereist voor elke latere et de Région est requis pour toute modification ultérieure de cet
wijziging van dit besluit ». arrêté ».
Artikel 14 van dezelfde bijzondere wet bepaalt : L'article 14 de la même loi spéciale dispose :
« Binnen de grenzen van de bevoegdheden van de Gewesten en de « Dans les limites des compétences des Régions et des Communautés, les
Gemeenschappen, kunnen de decreten een recht van voorkoop invoeren, décrets peuvent instituer un droit de préemption, pour autant que ce
voor zover dit recht van voorkoop geen afbreuk doet aan een op de dag droit de préemption ne porte pas préjudice à un droit de préemption
van de inwerkingtreding van dit artikel bestaand recht van voorkoop. existant le jour de l'entrée en vigueur du présent article.
Enerzijds kan het decreet geen recht van voorkoop invoeren op de Le décret ne peut pas instituer un droit de préemption sur les biens
goederen van het federale openbaar of privaat domein; anderzijds du domaine public ou privé fédéral; inversement, seules les
kunnen enkel de Gemeenschappen en de Gewesten een recht van voorkoop Communautés ou les Régions peuvent instituer un droit de préemption
invoeren op de goederen van hun eigen openbaar of privaat domein ». sur les biens de leur propre domaine public ou privé ».
Bij artikel 4 van de bijzondere wet van 12 januari 1989 worden die L'article 4 de la loi spéciale du 12 janvier 1989 rend ces deux
twee bepalingen toepasselijk gemaakt op het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest. dispositions applicables à la Région de Bruxelles-Capitale.
B.8.5. De bevoegdheidsverdeling tussen de verschillende componenten B.8.5. La répartition des compétences entre les diverses composantes
van de federale Staat berust op het exclusiviteitsbeginsel, dat de l'Etat fédéral repose sur le principe de l'exclusivité, qui suppose
veronderstelt dat elke rechtssituatie in beginsel slechts door één que toute situation juridique est en principe réglée par un seul et
wetgever kan worden geregeld. unique législateur.
B.9.1. In het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad worden de culturele B.9.1. En région bilingue de Bruxelles-Capitale, les matières
aangelegenheden, en met name het cultureel erfgoed, geregeld door culturelles, dont fait partie le patrimoine culturel, sont réglées par
verschillende wetgevers, met uitzondering van de monumenten en plusieurs législateurs, à l'exception des monuments et sites qui
landschappen die tot de gewestmateries behoren en onder de bevoegdheid relèvent des matières régionales et de la compétence de la Région de
van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest vallen (artikelen 4, 4°, en Bruxelles-Capitale (articles 4, 4°, et 6, § 1er, I, 7°, de la loi
6, § 1, I, 7°, van de bijzondere wet van 8 augustus 1980, in samenhang spéciale du 8 août 1980, lus en combinaison avec l'article 4, alinéa 1er,
gelezen met artikel 4, eerste lid, van de bijzondere wet van 12 de la loi spéciale du 12 janvier 1989).
januari 1989).
B.9.2. Krachtens artikel 127, § 2, van de Grondwet, hebben de decreten B.9.2. En vertu de l'article 127, § 2, de la Constitution, les décrets
van de Franse Gemeenschap en van de Vlaamse Gemeenschap die de de la Communauté française et de la Communauté flamande qui règlent
culturele aangelegenheden regelen enkel kracht van wet ten aanzien van les matières culturelles ont force de loi à l'égard des seules
de instellingen gevestigd in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad institutions établies dans la région bilingue de Bruxelles-Capitale
die, wegens hun activiteiten, moeten worden beschouwd uitsluitend te qui, en raison de leurs activités, doivent être considérées comme
behoren tot de ene of de andere gemeenschap. In het tweetalige gebied appartenant exclusivement à l'une ou à l'autre communauté. Cette
Brussel-Hoofdstad strekt die bevoegdheid van de Franse Gemeenschap en compétence de la Communauté française et de la Communauté flamande en
van de Vlaamse Gemeenschap zich uit tot de roerende cultuurgoederen région bilingue de Bruxelles-Capitale s'étend aux biens culturels
van die instellingen. mobiliers de ces institutions.
B.9.3. Vóór de aanneming van artikel 4bis van de bijzondere wet van 12 B.9.3. Avant l'adoption de l'article 4bis de la loi spéciale du 12
januari 1989, met toepassing van artikel 135bis van de Grondwet, was janvier 1989, en application de l'article 135bis de la Constitution,
alleen de federale overheid bevoegd om, in het tweetalige gebied seule l'autorité fédérale était compétente pour régler, dans la région
Brussel-Hoofdstad, de zogenoemde « biculturele » aangelegenheden, dat bilingue de Bruxelles-Capitale, les matières dites « biculturelles »,
c'est-à-dire les matières qui ne ressortissent pas à la compétence
wil zeggen die aangelegenheden waarvoor de Franse Gemeenschap of de exclusive de la Communauté française ou de la Communauté flamande.
Vlaamse Gemeenschap niet exclusief bevoegd is, te regelen. Il est cependant apparu qu'à l'exception de la gestion de certaines
De federale overheid bleek echter, met uitzondering van het beheer van institutions culturelles prestigieuses, de renommée nationale ou
bepaalde prestigieuze culturele instellingen-; die nationaal of internationale, l'autorité fédérale n'exerçait pas sa compétence
internationaal grote bekendheid genieten-;, haar bevoegdheid inzake de relative aux matières biculturelles dans la région bilingue de
biculturele aangelegenheden in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad
niet uit te oefenen. Daarom werd, bij de zesde staatshervorming, Bruxelles-Capitale. C'est pourquoi il a été décidé, lors de la sixième
beslist de bevoegdheid voor de biculturele aangelegenheden van réforme de l'Etat, de transférer à la Région de Bruxelles-Capitale la
gewestelijk belang aan het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest over te dragen. compétence relative aux matières biculturelles d'intérêt régional.
De Grondwetgever heeft daartoe een nieuw artikel 135bis in de Grondwet A cet effet, le Constituant a inséré un nouvel article 135bis dans la
ingevoegd. Met toepassing van die nieuwe bepaling heeft de bijzondere Constitution. En application de cette nouvelle disposition, le
wetgever, in de bijzondere wet van 12 januari 1989, een nieuw artikel législateur spécial a inséré, dans la loi spéciale du 12 janvier 1989,
4bis ingevoegd, dat het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest bevoegd maakt un nouvel article 4bis, qui rend la Région de Bruxelles-Capitale
voor de biculturele aangelegenheden, wat de schone kunsten, het compétente dans les matières biculturelles, en ce qui concerne les
cultureel patrimonium, de musea en andere wetenschappelijk-culturele beaux-arts, le patrimoine culturel, les musées et autres institutions
instellingen bedoeld in artikel 4, 3° en 4°, van de bijzondere wet van scientifiques culturelles visées à l'article 4, 3° et 4°, de la loi
8 augustus 1980 betreft, voor zover die van gewestelijk belang zijn spéciale du 8 août 1980, pour autant que celles-ci soient d'intérêt
(3°), onverminderd evenwel de bevoegdheden van de Vlaamse Gemeenschap régional (3°), sans préjudice toutefois des compétences de la
en van de Franse Gemeenschap.
In dat verband vermeldt de parlementaire voorbereiding van de Communauté française et de la Communauté flamande.
bijzondere wet van 6 januari 2014 met betrekking tot de zesde A cet égard, les travaux préparatoires de la loi spéciale du 6 janvier
staatshervorming, die aan de oorsprong ligt van het voormelde artikel 2014 relative à la sixième réforme de l'Etat, qui est à l'origine de
4bis : l'article 4bis précité, mentionnent :
« Met uitzondering van het beheer van de culturele instellingen met « Mise à part la gestion des institutions culturelles d'envergure
nationale of internationale uitstraling (De Munt, Het Paleis voor nationale ou internationale (La Monnaie, Le Palais des Beaux-Arts,
Schone Kunsten, enz.) oefent het federale niveau zijn bevoegdheid etc.), le niveau fédéral n'exerce pas sa compétence relative aux
inzake biculturele aangelegenheden in Brussel niet uit. Het is dan ook matières biculturelles à Bruxelles. Il est dès lors opportun de
wenselijk om de bevoegdheid over de biculturele aangelegenheden van transférer la compétence relative aux matières biculturelles d'intérêt
gewestelijk belang [...] naar het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest régional [...] à la Région de Bruxelles-Capitale, à l'exclusion des
institutions culturelles fédérales.
over te hevelen, uitgezonderd de federale culturele instellingen. La présente proposition de loi spéciale attribue à la Région de
Dit voorstel van bijzondere wet maakt het Brusselse Hoofdstedelijke Bruxelles-Capitale la pleine compétence pour les matières
Gewest volledig bevoegd voor de aangelegenheden bedoeld in artikel 4, biculturelles visées à l'article 4, 3° et 4°, de la loi spéciale du 8
3° en 4°, van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der août 1980 de réformes institutionnelles pour autant que celles-ci
instellingen, voor zover deze van gewestelijk belang zijn. soient d'intérêt régional.
Het betreft dus enerzijds de schone kunsten (3[00ba]) en anderzijds Sont donc visés, d'une part, les beaux-arts (3[00ba]) et, d'autre
het cultureel patrimonium, de musea en de andere part, le patrimoine culturel, les musées et les autres institutions
wetenschappelijk-culturele instellingen, met uitzondering van de scientifiques culturelles, à l'exception toutefois des monuments et
monumenten en landschappen (4° ). des sites (4° ).
Zo zal het Brussels Hoofdstedelijk Gewest op basis van deze nieuwe Ainsi, par exemple, sur base de cette nouvelle compétence, il sera
bevoegdheid bijvoorbeeld een museum kunnen oprichten en daarvoor onder notamment possible pour la Région de Bruxelles-Capitale de créer un
meer de voorwaarden kunnen bepalen voor de toekenning van subsidies musée et par conséquent, de fixer les conditions d'octroi de
voor de oprichting, de verwerving van collecties, de bescherming van subventions pour la création, l'acquisition de collections, la
gebouwen en van collecties of nog het onthalen van bezoekers. conservation d'édifices et de collections ou encore pour l'accueil de
Het immaterieel patrimonium maakt overigens deel uit van het cultureel visiteurs. Par ailleurs, le patrimoine immatériel est un aspect du patrimoine
patrimonium bedoeld in 4° [...]. culturel visé au 4°.
De ' Zinneke parade ' maakt ontegensprekelijk deel uit van het La ' zinneke parade ' fait indéniablement partie du patrimoine
Brussels immaterieel cultureel patrimonium. culturel immatériel bruxellois.
Het begrip gewestelijk belang omvat dus niet het beheer van culturele La notion d'intérêt régional ne comprend donc pas la gestion des
instellingen met nationale of internationale uitstraling (De Munt, Het institutions culturelles d'envergure nationale ou internationale (La
Paleis voor Schone Kunsten, enz.), dat aldus in elk geval tot de Monnaie, Le Palais des Beaux-Arts, etc.) qui continuera donc en tout
bevoegdheid van de federale overheid blijft behoren. cas à relever de la compétence de l'autorité fédérale.
De federale wetenschappelijke en culturele instellingen, met inbegrip Les établissements scientifiques et culturels fédéraux, en ce compris
van hun onderzoeksactiviteiten en hun activiteiten van openbare
dienstverlening, bedoeld in artikel 6bis, § 2, 4°, van de bijzondere les activités de recherche et de service public, visés à l'article
wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen blijven 6bis, § 2, 4°, de la loi spéciale du 8 août 1980 de réformes
eveneens tot de bevoegdheid van de federale overheid behoren. institutionnelles continueront également à relever de la compétence de
l'autorité fédérale.
De bevoegdheid van de Federale Staat om de internationale rol en de La compétence de l'Etat fédéral pour préserver le rôle international
hoofdstedelijke functie van Brussel (Beliris) te vrijwaren, blijft et la fonction de capitale de Bruxelles (Beliris) est également
eveneens ongewijzigd. inchangée.
Het biculturele karakter van de aangelegenheid impliceert dat het Le caractère biculturel de la matière implique que la Région de
Brusselse Hoofdstedelijke Gewest evenmin bevoegd wordt ten aanzien van Bruxelles-Capitale ne sera pas non plus compétente pour les
de instellingen die, wegens hun activiteiten moeten worden beschouwd institutions qui, en raison de leurs activités, doivent être
considérées comme appartenant exclusivement à l'une ou à l'autre
uitsluitend tot de ene of de andere gemeenschap te behoren. Deze communauté. Celles-ci sont exclues de sa compétence sur la base de
worden uitgesloten van zijn bevoegdheid op grond van artikel 127, § 2, l'article 127, § 2, de la Constitution » (Doc. parl., Sénat,
van de Grondwet » (Parl. St., Senaat, 2012-2013, nr. 5-2232/1, pp. 2012-2013, n° 5-2232/1, pp. 185-187).
185-187). In antwoord op de opmerkingen van de afdeling wetgeving van de Raad En réponse aux observations émises par la section de législation du
van State werd gepreciseerd dat « biculturele aangelegenheden die van Conseil d'Etat, il a été précisé que « les matières biculturelles qui
gemeentelijk belang zijn niet als van gewestelijk belang [kunnen] sont d'intérêt communal ne pourraient être qualifiées comme relevant
worden beschouwd » (Parl. St., Senaat, 2012-2013, nr. 5-2232/5, p. de l'intérêt régional » (Doc. parl., Sénat, 2012-2013, n° 5-2232/5, p.
280). Daaruit volgt dat : 280). Il en résulte que :
« De gemeenten moeten dus, bij het uitoefenen van hun bevoegdheid in « Les communes devront donc respecter, lors de l'exercice de leur
de materies bedoeld in voornoemd artikel 4, 3 en 4, de normen naleven compétence dans les matières visées à l'article 4, 3° et 4°, précité,
die de Federale Staat uitvaardigt in verband met diezelfde materies, les normes édictées par l'Etat fédéral dans ces mêmes matières lorsque
wanneer deze bicultureel zijn en niet van gewestelijk belang, alsmede celles-ci sont biculturelles et ne sont pas d'intérêt régional, de
de normen die het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest uitvaardigt in même que les normes établies par la Région de Bruxelles-Capitale dans
diezelfde materies, wanneer deze bicultureel zijn en van gewestelijk ces mêmes matières, lorsque celles-ci sont biculturelles et d'intérêt
belang, alsmede de normen uitgevaardigd door, naar gelang het geval, régional, ainsi que les normes établies, selon le cas, par la
de Vlaamse of de Franse Gemeenschap in diezelfde materies, wanneer Communauté flamande ou française dans ces mêmes matières, lorsque
deze niet bicultureel zijn. celles-ci ne sont pas biculturelles.
Van de in artikel 4, 3°, en 4° bedoelde voornoemde aangelegenheden kan Dans les matières visées à l'article 4, 3° et 4°, précité, la Région
het gewest een biculturele aangelegenheid die de gemeenten regelen ne pourra reprendre une matière biculturelle réglée par les communes
enkel overnemen als deze aangelegenheid onder het gewestelijk belang que si cette matière relève de l'intérêt régional. L'Etat fédéral
valt. De federale overheid kan biculturele aangelegenheden regelen die pourra également toujours reprendre une matière biculturelle d'intérêt
van gewestelijk, nationaal of internationaal belang zijn » (ibid.). régional, national ou international » (ibid.).
B.9.4. De bevoegdheid waarover het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest B.9.4. La compétence que la Région de Bruxelles-Capitale tient de
beschikt op grond van artikel 4bis, 3°, van de bijzondere wet van 12 l'article 4bis, 3°, de la loi spéciale du 12 janvier 1989 est donc
januari 1989, is dus op twee manieren omlijnd. Enerzijds doet zij geen doublement encadrée. D'une part, elle ne porte pas préjudice aux
afbreuk aan de bevoegdheden van de Franse Gemeenschap en van de compétences de la Communauté française et de la Communauté flamande et
Vlaamse Gemeenschap en heeft zij enkel betrekking op de zogenoemde « ne concerne que les matières dites « biculturelles ». D'autre part,
biculturele » aangelegenheden. Anderzijds heeft zij, wat die
aangelegenheden betreft, enkel betrekking op die welke « van elle concerne uniquement, parmi ces matières, celles qui sont «
gewestelijk belang » zijn. Uit de parlementaire voorbereiding van het d'intérêt régional ». Il ressort des travaux préparatoires de
voormelde artikel 4bis blijkt dat het gaat om de aangelegenheden die l'article 4bis précité qu'il s'agit des matières qui n'ont pas une
geen nationale of internationale omvang hebben. Inzake cultureel envergure nationale ou internationale. En matière de patrimoine
erfgoed impliceert die beperkt gehouden toewijzing dat de bevoegdheid culturel, cette attribution limitée implique que la compétence de la
van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest zich enkel uitstrekt tot het Région de Bruxelles-Capitale s'étend uniquement au patrimoine
biculturele erfgoed dat geen nationale of internationale omvang heeft. biculturel qui n'a pas une envergure nationale ou internationale.
In tegenstelling tot hetgeen de Brusselse Regering aanvoert, volstaat Contrairement à ce que le Gouvernement bruxellois soutient, il ne
het, om de bevoegdheid van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest inzake suffit pas, pour déterminer la compétence de la Région de
cultureel erfgoed te bepalen, niet uitsluitend rekening te houden met
de vraag of de aangelegenheid van het cultureel erfgoed, globaal Bruxelles-Capitale en matière de patrimoine culturel, d'avoir
bekeken, al dan niet van gewestelijk belang is. Die voorwaarde van uniquement égard à la question de savoir si la matière du patrimoine
gewestelijk belang moet worden toegepast op het beoogde erfgoed. biculturel, envisagée globalement, est d'intérêt régional ou non.
Aangezien het gewestelijk belang wordt gedefinieerd in termen van Cette condition d'intérêt régional s'applique au patrimoine visé. Dès
geografische uitstraling of aantrekkingskracht en niet, zoals de Brusselse Regering nochtans voorhoudt, in het licht van de vaststelling van een verzuim vanwege de federale overheid bij de uitoefening van haar bevoegdheden, moet die voorwaarde noodzakelijkerwijs worden toegepast op de concrete situaties die de ordonnantiegever wil regelen. Men kan immers bezwaarlijk ervan uitgaan dat het biculturele erfgoed, in zijn geheel, een nationaal, internationaal, gewestelijk of louter gemeentelijk belang heeft. Daaruit volgt dat het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest niet bevoegd is, uit hoofde van zijn bevoegdheid inzake het roerend en immaterieel bicultureel erfgoed van gewestelijk belang, voor de roerende goederen die toebehoren aan een federale wetenschappelijke of culturele instelling. lors que l'intérêt régional se définit en termes de rayonnement ou d'envergure géographique, et non, comme le soutient pourtant le Gouvernement bruxellois, par rapport au constat d'une carence de l'autorité fédérale dans l'exercice de ses compétences, cette condition s'applique nécessairement aux situations concrètes que le législateur ordonnanciel entend régler. En effet, le patrimoine biculturel peut difficilement être considéré comme revêtant, dans son ensemble, un intérêt national, international, régional ou encore strictement communal. Il s'ensuit que la Région de Bruxelles-Capitale n'est pas compétente, au titre de sa compétence en matière de patrimoine biculturel mobilier et immatériel d'intérêt régional, à l'égard des biens mobiliers qui appartiennent à un établissement scientifique ou culturel fédéral.
B.10. In zoverre de ordonnantie van 25 april 2019 enkel bepaalt dat B.10. En ce que l'ordonnance du 25 avril 2019 se limite à prévoir
zij van toepassing is op het roerend en immaterieel cultureel erfgoed qu'elle s'applique au patrimoine culturel mobilier et immatériel «
« dat onder de bevoegdheid van het Gewest valt », wordt niet relevant de la compétence de la Région », il n'est pas exclu que
uitgesloten dat die ordonnantie kan aangetast zijn door
bevoegdheidsoverschrijding.
Teneinde in overeenstemming te zijn met artikel 4bis van de bijzondere ladite ordonnance puisse être entachée d'un excès de compétence.
wet van 12 januari 1989 en in tegenstelling tot hetgeen werd Afin d'être conforme à l'article 4bis de la loi spéciale du 12 janvier
aangevoerd bij de uitwerking van de ordonnantie, in de parlementaire 1989 et contrairement à ce qui a été soutenu lors de l'élaboration de
voorbereiding, dient de ordonnantie te worden geïnterpreteerd in die l'ordonnance, dans les travaux préparatoires, l'ordonnance doit être
zin dat zij enkel van toepassing is op het biculturele roerend en interprétée comme ne s'appliquant qu'au patrimoine mobilier et
immaterieel erfgoed van gewestelijk belang, zoals dat erfgoed is immatériel biculturel d'intérêt régional, tel que ce patrimoine est
omschreven in B.9.4. défini en B.9.4.
Het is onder dat uitdrukkelijk voorbehoud dat de middelen ongegrond C'est sous cette réserve expresse qu'il y a lieu de déclarer les
moeten worden verklaard in zoverre zij zijn afgeleid uit de schending moyens non fondés en ce qu'ils sont pris de la violation des règles
van de bevoegdheidverdelende regels, met name artikel 4bis van de répartitrices de compétences, dont l'article 4bis de la loi spéciale
bijzondere wet van 12 januari 1989 en artikel 6bis, § 2, 4°, van de du 12 janvier 1989 et l'article 6bis, § 2, 4°, de la loi spéciale du 8
bijzondere wet van 8 augustus 1980. août 1980.
B.11. Het tweede middel in de zaak nr. 7273 bekritiseert in het B.11. Le deuxième moyen dans l'affaire n° 7273 critique en particulier
bijzonder de opname, van rechtswege, in de inventaris van het roerend la reprise de plein droit à l'inventaire du patrimoine culturel
cultureel erfgoed van het Gewest, krachtens artikel 8, § 2, van de mobilier de la Région, en vertu de l'article 8, § 2, de l'ordonnance
ordonnantie van 25 april 2019, van de roerende goederen die beschermd du 25 avril 2019, des biens mobiliers classés ou inscrits sur la liste
zijn of ingeschreven zijn op de bewaarlijst als decoratieve elementen de sauvegarde en qualité d'installations ou d'éléments décoratifs
of installaties die integraal deel uitmaken van een monument in de faisant partie intégrante d'un monument, au sens de l'article 206, 1°,
betekenis van artikel 206, 1°, a), van het BWRO, los van de vraag of a), du CoBAT, indépendamment de la question de savoir s'ils sont ou
zij al dan niet van gewestelijk belang zijn. In zoverre goederen van non d'intérêt régional. En ce que des biens d'un établissement
een federale wetenschappelijke of culturele instelling zouden kunnen scientifique ou culturel fédéral pourraient être repris à l'inventaire
worden opgenomen in de inventaris van het roerend cultureel erfgoed
van het Gewest, zou het voormelde artikel 8, § 2 bovendien de du patrimoine culturel mobilier de la Région, l'article 8, § 2,
bevoegdheid van de federale overheid voor de federale précité violerait en outre la compétence de l'autorité fédérale
wetenschappelijke en culturele instellingen, bedoeld in artikel 6bis, relative aux établissements scientifiques et culturels fédéraux, visée
§ 2, 4°, van de bijzondere wet van 8 augustus 1980, schenden. à l'article 6bis, § 2, 4°, de la loi spéciale du 8 août 1980.
Uit het verzoekschrift blijkt dat de verzoekende partij niet de Il ressort de la requête que la partie requérante ne conteste pas en
bevoegdheid zelf van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest inzake de soi la compétence de la Région de Bruxelles-Capitale pour protéger les
bescherming van de roerende goederen die integraal deel uitmaken van
een monument betwist, noch de manier waarop het Gewest die bevoegdheid biens mobiliers qui font partie intégrante d'un monument ni la manière
uitoefent, maar enkel dat die goederen « van rechtswege » worden dont la Région exerce cette compétence, mais uniquement la reprise «
opgenomen in de inventaris van het roerend cultureel erfgoed van het de plein droit » desdits biens à l'inventaire du patrimoine culturel
Gewest. mobilier de la Région.
B.12.1. Het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest is bevoegd inzake B.12.1. La Région de Bruxelles-Capitale est compétente en matière de
monumenten en landschappen, krachtens artikel 6, § 1, I, 7°, van de monuments et de sites, en vertu de l'article 6, § 1er, I, 7°, de la
bijzondere wet van 8 augustus 1980, in samenhang gelezen met artikel loi spéciale du 8 août 1980, lu en combinaison avec l'article 4,
4, eerste lid, van de bijzondere wet van 12 januari 1989. alinéa 1er, de la loi spéciale du 12 janvier 1989.
B.12.2. Bij zijn arrest nr. 25/2010 van 17 maart 2010 heeft het Hof B.12.2. Par son arrêt n° 25/2010 du 17 mars 2010, la Cour a jugé
geoordeeld dat een gewest, krachtens artikel 10 van de bijzondere wet qu'une région peut, en vertu de l'article 10 de la loi spéciale du 8
van 8 augustus 1980, om zijn bevoegdheid inzake monumenten en août 1980, en vue d'exercer utilement sa compétence en matière de
landschappen op nuttige wijze uit te oefenen, « het noodzakelijk [kan] monuments et de sites, « estimer nécessaire que soient également
achten dat naast de onroerende goederen, tevens de cultuurgoederen die protégés, outre les biens immobiliers, les biens culturels qui en font
integrerend deel ervan uitmaken, inzonderheid de bijbehorende partie intégrante, y compris l'équipement complémentaire et les
uitrusting en de decoratieve elementen, worden beschermd », aangezien éléments décoratifs », dès lors que ces objets « sont, de par leur
die voorwerpen « uit hun aard zozeer met een monument verbonden [zijn] nature, tellement attachés à un monument, dont ils contribuent à
en [...] de socioculturele, artistieke en/of historische waarde ervan déterminer la valeur socio-culturelle, artistique ou historique,
[mede bepalen,] dat zij samen met het monument dienen beschermd te qu'ils doivent être protégés en même temps que le monument ».
worden ». B.13. Aangezien het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest bevoegd is om de B.13. Dès lors que la Région de Bruxelles-Capitale est compétente pour
bescherming te organiseren van de roerende goederen die integraal deel organiser la protection des biens mobiliers qui font partie intégrante
uitmaken van een monument, los van de vraag of zij al dan niet van d'un monument, indépendamment de la question de savoir s'ils sont ou
gewestelijk belang zijn, kan het van rechtswege opnemen van die non d'intérêt régional, la reprise de plein droit de ces biens à
goederen in de inventaris van het roerend cultureel erfgoed van het l'inventaire du patrimoine culturel mobilier de la Région, en vertu de
Gewest, krachtens artikel 8, § 2, van de ordonnantie van 25 april l'article 8, § 2, de l'ordonnance du 25 avril 2019, ne saurait violer
2019, de bevoegdheidverdelende regels niet schenden. les règles répartitrices de compétences.
Voor het overige dient te worden vastgesteld dat de verzoekende partij Pour le reste, il y a lieu de constater que la partie requérante dans
in de zaak nr. 7273 niet toelicht in welk opzicht het van rechtswege l'affaire n° 7273 n'explique pas en quoi la reprise de plein droit à
opnemen, in de inventaris van het roerend cultureel erfgoed van het l'inventaire du patrimoine culturel mobilier de la Région de
Brusselse Hoofdstedelijke Gewest, van de roerende goederen die Bruxelles-Capitale des biens mobiliers classés ou inscrits sur la
beschermd zijn of ingeschreven zijn op de bewaarlijst als decoratieve liste de sauvegarde en qualité d'installations ou d'éléments
elementen of installaties die integraal deel uitmaken van een monument décoratifs faisant partie intégrante d'un monument, au sens de
in de betekenis van artikel 206, 1°, a), van het BWRO, afbreuk zou l'article 206, 1°, a), du CoBAT, porterait atteinte à la compétence de
doen aan de bevoegdheid van de federale overheid voor de betrokken l'autorité fédérale relative aux établissements scientifiques et
federale wetenschappelijke en culturele instellingen, zoals bedoeld in culturels fédéraux concernés, visée à l'article 6bis, § 2, 4°, de la
artikel 6bis, § 2, 4°, van de bijzondere wet van 8 augustus 1980. loi spéciale du 8 août 1980.
Het tweede middel in de zaak nr. 7273, in zoverre het artikel 8, § 2, Le deuxième moyen dans l'affaire n° 7273, en ce qu'il vise l'article
van de ordonnantie van 25 april 2019 beoogt, is niet gegrond. 8, § 2, de l'ordonnance du 25 avril 2019, n'est pas fondé.
B.14. Gelet op het voorbehoud van interpretatie vermeld in B.10, dient B.14. Vu la réserve d'interprétation mentionnée en B.10, il n'y a pas
het door de Vlaamse Regering opgeworpen middel, in zoverre het is lieu d'examiner le moyen soulevé par le Gouvernement flamand en ce
afgeleid uit de schending van artikel 14 van de bijzondere wet van 8 augustus 1980, dat bij artikel 4 van de bijzondere wet van 12 januari 1989 toepasselijk is gemaakt op het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest, niet te worden onderzocht. Om die redenen, het Hof, onder voorbehoud van de in B.10 vermelde interpretatie, verwerpt de beroepen. Aldus gewezen in het Frans, het Nederlands en het Duits, overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, op 20 mei 2021. De griffier, P.-Y. Dutilleux De voorzitter, qu'il est pris de la violation de l'article 14 de la loi spéciale du 8 août 1980, qui est rendu applicable à la Région de Bruxelles-Capitale par l'article 4 de la loi spéciale du 12 janvier 1989. Par ces motifs, la Cour, sous réserve de l'interprétation mentionnée en B.10, rejette les recours. Ainsi rendu en langue française, en langue néerlandaise et en langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle, le 20 mai 2021. Le greffier, P.-Y. Dutilleux Le président,
F. Daoût F. Daoût
^