Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 82/2020 van 4 juni 2020 Rolnummer 7056 In zake: de prejudiciële vraag over artikel 38, § § 6 en 8, van de wet van 16 maart 1968 « betreffende de politie over het wegverkeer », gesteld door de Correctionele Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters F. Daoût en A. Alen, en de rechters L. L(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 82/2020 van 4 juni 2020 Rolnummer 7056 In zake: de prejudiciële vraag over artikel 38, § § 6 en 8, van de wet van 16 maart 1968 « betreffende de politie over het wegverkeer », gesteld door de Correctionele Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters F. Daoût en A. Alen, en de rechters L. L(...) Extrait de l'arrêt n° 82/2020 du 4 juin 2020 Numéro du rôle : 7056 En cause: la question préjudicielle concernant l'article 38, § § 6 et 8, de la loi du 16 mars 1968 « relative à la police de la circulation routière », posée par le La Cour constitutionnelle, composée des présidents F. Daoût et A. Alen, et des juges L. Lavrysen(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 82/2020 van 4 juni 2020 Extrait de l'arrêt n° 82/2020 du 4 juin 2020
Rolnummer 7056 Numéro du rôle : 7056
In zake: de prejudiciële vraag over artikel 38, § § 6 en 8, van de wet En cause: la question préjudicielle concernant l'article 38, § § 6 et
van 16 maart 1968 « betreffende de politie over het wegverkeer », 8, de la loi du 16 mars 1968 « relative à la police de la circulation
gesteld door de Correctionele Rechtbank Luik, afdeling Verviers. routière », posée par le Tribunal correctionnel de Liège, division Verviers.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters F. Daoût en A. Alen, en de rechters L. composée des présidents F. Daoût et A. Alen, et des juges L. Lavrysen,
Lavrysen, J.-P. Moerman, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, T. Giet, R. J.-P. Moerman, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, T. Giet, R. Leysen, J.
Leysen, J. Moerman en M. Pâques, bijgestaan door de griffier F. Moerman et M. Pâques, assistée du greffier F. Meersschaut, présidée
Meersschaut, onder voorzitterschap van voorzitter F. Daoût, par le président F. Daoût,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging I. Objet de la question préjudicielle et procédure
Bij vonnis van 25 oktober 2018, waarvan de expeditie ter griffie van Par jugement du 25 octobre 2018, dont l'expédition est parvenue au
het Hof is ingekomen op 22 november 2018, heeft de Correctionele greffe de la Cour le 22 novembre 2018, le Tribunal correctionnel de
Rechtbank Luik, afdeling Verviers, de volgende prejudiciële vraag gesteld : Liège, division Verviers, a posé la question préjudicielle suivante :
« Schendt artikel 38, § 6, zoals ingevoegd in de wet van 16 maart 1968 « L'article 38, § 6, tel qu'inséré dans la loi du 16 mars 1968
betreffende de politie over het wegverkeer bij de wet van 9 maart 2014 relative à la police de la circulation routière par la loi du 9 mars
en vervolgens gewijzigd bij artikel 11 van de wet van 6 maart 2018 ter 2014 et modifié ensuite par l'article 11 de la loi du 6 mars 2018
verbetering van de verkeersveiligheid en bij artikel 2 van de wet van relative à l'amélioration de la sécurité routière et par l'article 2
2 september 2018 tot wijziging van de wet van 16 maart 1968 de la loi du 2 septembre 2018 modifiant la loi du 16 mars 1968
betreffende de politie over het wegverkeer wat de verbeurdverklaring relative à la police de la circulation routière, en ce qui concerne la
en immobilisering van voertuigen betreft, in samenhang gelezen met confiscation et l'immobilisation des véhicules, lu en combinaison avec
artikel 38, § 8, van diezelfde wet, zoals ingevoegd bij de wet van 6 l'article 38, § 8, de cette même loi tel qu'inséré par la loi du 6
maart 2018, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang mars 2018, viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution,
gelezen met artikel 191 van de Grondwet, in zoverre het, voor de in de combinés avec l'article 191 de la Constitution, en ce que pour les
zin van die bepaling recidiverende vervallenverklaarden die voldoen personnes déchues, récidivistes au sens de cette disposition, qui se
aan de voorwaarden om een Belgisch rijbewijs te kunnen verkrijgen, het trouvent dans les conditions pour pouvoir obtenir un permis de
herstel van het recht tot sturen afhankelijk stelt van het slagen voor conduire belge, il subordonne la réintégration dans le droit de
de vier examens en onderzoeken, terwijl het de in de zin van die conduire à la réussite des quatre examens, tandis qu'il exonère de
bepaling recidiverende vervallenverklaarden die niet voldoen aan de cette obligation les personnes déchues, récidivistes au sens de cette
voorwaarden om een Belgisch rijbewijs te kunnen verkrijgen, van die même disposition, qui ne répondent pas aux conditions pour pouvoir
verplichting vrijstelt ? ». obtenir un permis de conduire belge ? ».
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
B.1.1. Artikel 38, § 6, van de wet van 16 maart 1968 « betreffende de B.1.1. L'article 38, § 6, de la loi du 16 mars 1968 « relative à la
politie over het wegverkeer » (hierna : de wet van 16 maart 1968) police de la circulation routière » (ci-après : la loi du 16 mars
bepaalde, vóór de wijziging ervan bij artikel 2, 1°, van de wet van 8 1968) disposait, avant sa modification par l'article 2, 1°, de la loi
mei 2019 « tot wijziging van de op 16 maart 1968 gecoördineerde wet du 8 mai 2019 « modifiant la loi relative à la police de la
betreffende de politie over het wegverkeer en tot wijziging van het circulation routière, coordonnée le 16 mars 1968, et modifiant le Code
Wetboek van Strafvordering » : d'instruction criminelle » :
« De rechter moet het verval van het recht tot het besturen van een « Le juge doit prononcer la déchéance du droit de conduire un véhicule
motorvoertuig van ten minste drie maanden uitspreken en het herstel à moteur pour une période de trois mois au moins et subordonner la
van het recht tot sturen afhankelijk maken van het slagen voor de vier réintégration dans le droit de conduire à la réussite des quatre
examens en onderzoeken bedoeld in § 3, eerste lid, wanneer de examens visés au § 3, alinéa 1er, si le coupable, après une
schuldige, na een veroordeling met toepassing van de artikelen 29, § condamnation par application des articles 29, § 1er, alinéa 1er, 29, §
1, eerste lid, 29, § 3, derde lid, 30, § § 1, 2 en 3, 33, § § 1 en 2, 3, alinéa 3, 30, § § 1er, 2 et 3, 33, § § 1er et 2, 34, § 2, 35, 37,
34, § 2, 35, 37, 37bis, § 1, 48, 62bis of artikel 22 van de wet van 21 37bis, § 1er, 48, 62bis ou [de] l'article 22 de la loi du 21 novembre
november 1989 betreffende de verplichte aansprakelijkheidsverzekering 1989 relative à l'assurance obligatoire de la responsabilité en
inzake motorrijtuigen, één van deze bepalingen binnen drie jaar te
rekenen van de dag van de uitspraak van een vorig veroordelend vonnis matière de véhicules automoteurs, viole [de] nouveau une de ces
dat in kracht van gewijsde is gegaan, opnieuw overtreedt. dispositions dans les trois ans à compter du jour du prononcé d'un
In geval van herhaling binnen drie jaar na een veroordeling waarin précédent jugement de condamnation coulé en force de chose jugée.
toepassing is gemaakt van het eerste lid, en die in kracht van En cas de récidive dans les trois ans à compter d'une condamnation
gewijsde is gegaan voor één van de in het eerste lid bedoelde dans laquelle il est fait application de l'alinéa 1er, et laquelle est
overtredingen, bedraagt het verval van het recht tot het besturen van coulée en force de chose jugée du chef de l'une des infractions visées
een motorvoertuig ten minste zes maanden en is het herstel van het à l'alinéa 1er, la déchéance du droit de conduire un véhicule à moteur
recht tot sturen afhankelijk van het slagen voor de vier examens en est de six mois au moins et la réintégration dans le droit de conduire
onderzoeken bedoeld in § 3, eerste lid. est subordonnée à la réussite des quatre examens visés au § 3, alinéa
In geval van nieuwe herhaling binnen drie jaar na een veroordeling 1er. En cas de nouvelle récidive dans les trois ans à compter d'une
waarin toepassing is gemaakt van het tweede lid of dit lid, en die in condamnation dans laquelle il est fait application de l'alinéa 2 ou du
kracht van gewijsde is gegaan voor één van de in het eerste lid présent alinéa et laquelle est coulée en force de chose jugée du chef
bedoelde overtredingen, bedraagt het verval van het recht tot het de l'une des infractions visées à l'alinéa 1er, la déchéance du droit
besturen van een motorvoertuig ten minste negen maanden en is het de conduire un véhicule à moteur est de neuf mois au moins et la
herstel van het recht tot sturen afhankelijk van het slagen voor de réintégration dans le droit de conduire est subordonnée à la réussite
vier examens en onderzoeken bedoeld in § 3, eerste lid ». des quatre examens visés au § 3, alinéa 1er ».
B.1.2. De vier examens en onderzoeken vermeld in artikel 38, § 3, B.1.2. Les quatre examens visés à l'article 38, § 3, alinéa 1er, de la
eerste lid, van de wet van 16 maart 1968 zijn het « theoretisch examen loi du 16 mars 1968 sont l'« examen théorique », l'« examen pratique
», het « praktisch examen », het « geneeskundig onderzoek » en het « », l'« examen médical » et l'« examen psychologique ».
psychologisch onderzoek ».
B.2.1. Artikel 38, § 8, van de wet van 16 maart 1968, ingevoegd bij B.2.1. L'article 38, § 8, de la loi du 16 mars 1968, inséré par
artikel 11, 7°, van de wet van 6 maart 2018 « ter verbetering van de l'article 11, 7°, de la loi du 6 mars 2018 « relative à l'amélioration
verkeersveiligheid », bepaalt : de la sécurité routière », dispose :
« De examens en onderzoeken waarvan het herstel in het recht tot « Les examens auxquels la réintégration dans le droit de conduire est
sturen afhankelijk wordt gemaakt, bedoeld in dit artikel, zijn niet subordonnée, visés dans le présent article, ne sont pas applicables
van toepassing in de volgende gevallen : dans les cas suivants :
1° indien de vervallenverklaarde niet voldoet aan de door de Koning 1° lorsque le déchu ne répond pas aux conditions fixées par le Roi
bepaalde voorwaarden om een Belgisch rijbewijs te kunnen verkrijgen; pour pouvoir obtenir un permis de conduire belge;
2° wanneer een levenslang verval van het recht tot sturen als straf is 2° lorsque une déchéance du droit de conduire à vie est prononcée à
uitgesproken ». titre de peine ».
B.2.2. De voorwaarden voor de verkrijging van een Belgisch rijbewijs B.2.2. Les conditions relatives à l'obtention d'un permis de conduire
zijn bepaald in artikel 3, § 1, van het koninklijk besluit van 23 belge sont définies à l'article 3, § 1er, de l'arrêté royal du 23 mars
maart 1998 « betreffende het rijbewijs » (hierna : het koninklijk 1998 « relatif au permis de conduire » (ci-après : l'arrêté royal du
besluit van 23 maart 1998). 23 mars 1998).
B.3. Uit de motieven van de verwijzingsbeslissing blijkt dat het Hof B.3. Il ressort des motifs de la décision de renvoi que la Cour est
wordt verzocht de bestaanbaarheid na te gaan van artikel 38, § 8, 1°, interrogée sur la compatibilité de l'article 38, § 8, 1°, de la loi du
van de wet van 16 maart 1968 met de artikelen 10 en 11, al dan niet in 16 mars 1968 avec les articles 10 et 11, lus isolément ou en
samenhang gelezen met artikel 191, van de Grondwet, in zoverre die combinaison avec l'article 191 de la Constitution, en ce que cette
wetsbepaling een discriminerend verschil in behandeling zou doen disposition législative ferait naître une différence de traitement
ontstaan tussen twee categorieën van personen die zich bevinden in de discriminatoire entre deux catégories de personnes se trouvant dans la
situatie van herhaling zoals beschreven in artikel 38, § 6, eerste situation de récidive décrite à l'article 38, § 6, alinéa 1er, de la
lid, van dezelfde wet, in de hiervoor aangehaalde versie ervan. même loi, dans sa version précitée.
B.4.1. De artikelen 10 en 11 van de Grondwet hebben een algemene B.4.1. Les articles 10 et 11 de la Constitution ont une portée
draagwijdte. Zij verbieden elke discriminatie, ongeacht de oorsprong générale. Ils interdisent toute discrimination, quelle qu'en soit
ervan : de grondwettelijke regels van de gelijkheid en van de l'origine : les règles constitutionnelles de l'égalité et de la
niet-discriminatie zijn toepasselijk ten aanzien van alle rechten en non-discrimination sont applicables à l'égard de tous les droits et de
alle vrijheden. toutes les libertés.
B.4.2. Artikel 191 van de Grondwet bepaalt : B.4.2. L'article 191 de la Constitution dispose :
« Iedere vreemdeling die zich op het grondgebied van België bevindt, « Tout étranger qui se trouve sur le territoire de la Belgique jouit
geniet de bescherming verleend aan personen en aan goederen, behoudens de la protection accordée aux personnes et aux biens, sauf les
de bij de wet gestelde uitzonderingen ». exceptions établies par la loi ».
B.4.3. Artikel 191 van de Grondwet kan enkel geschonden zijn in B.4.3. L'article 191 de la Constitution n'est susceptible d'être violé
zoverre de in het geding zijnde bepaling een verschil in behandeling qu'en ce que la disposition en cause établirait une différence de
zou instellen tussen bepaalde vreemdelingen en de Belgen. traitement entre certains étrangers et les Belges.
B.5.1. Het verkrijgen van het « Belgisch rijbewijs » - waarnaar de in B.5.1. L'obtention du « permis de conduire belge » - auquel la
het geding zijnde bepaling verwijst - is niet voorbehouden aan de disposition en cause fait référence - n'est pas réservée aux Belges.
Belgen. Ook mogen dezen een motorvoertuig op de openbare weg besturen Par ailleurs, les Belges peuvent conduire un véhicule automoteur sur
wanneer zij houder zijn van een buitenlands rijbewijs (artikel 21, la voie publique en étant titulaires d'un permis de conduire étranger
eerste lid, van de wet van 16 maart 1968). (article 21, alinéa 1er, de la loi du 16 mars 1968).
Artikel 38, § 8, 1°, van de wet van 16 maart 1968, al dan niet in L'article 38, § 8, 1°, de la loi du 16 mars 1968, lu isolément ou en
samenhang gelezen met artikel 38, § 6, eerste lid, van dezelfde wet, combinaison avec l'article 38, § 6, alinéa 1er, de la même loi, ne
doet derhalve geen verschil in behandeling ontstaan tussen de Belgen fait dès lors pas naître une différence de traitement entre des Belges
en de vreemdelingen die zich op het grondgebied van België bevinden. et des étrangers se trouvant sur le territoire de la Belgique.
B.5.2. De prejudiciële vraag behoeft derhalve geen antwoord in zoverre B.5.2. Partant, la question préjudicielle n'appelle pas de réponse en
zij betrekking heeft op artikel 191 van de Grondwet. ce qu'elle porte sur l'article 191 de la Constitution.
B.6. Het Hof dient te onderzoeken of artikel 38, § 8, 1°, van de wet B.6. La Cour doit examiner si l'article 38, § 8, 1°, de la loi du 16
van 16 maart 1968 bestaanbaar is met de artikelen 10 en 11 van de mars 1968 est compatible avec les articles 10 et 11 de la
Grondwet, in zoverre die wetsbepaling een verschil in behandeling zou Constitution, en ce que cette disposition législative ferait naître
doen ontstaan tussen twee categorieën van personen die, wanneer zij une différence de traitement entre deux catégories de personnes qui,
zich bevinden in de situatie van herhaling bedoeld in artikel 38, § 6, se trouvant dans la situation de récidive visée à l'article 38, § 6,
eerste lid, van dezelfde wet, aangehaald in B.1.1, met toepassing van alinéa 1er, de la même loi, cité en B.1.1, sont condamnées à une
die bepaling worden veroordeeld tot een tijdelijk verval van het recht déchéance temporaire du droit de conduire en application de cette
tot sturen : enerzijds, de personen die voldoen aan de voorwaarden die disposition : d'une part, les personnes qui remplissent les conditions
de Koning heeft vastgesteld om een Belgisch rijbewijs te kunnen fixées par le Roi pour pouvoir obtenir un permis de conduire belge et,
verkrijgen en, anderzijds, diegenen die niet aan die voorwaarden d'autre part, celles qui ne remplissent pas ces conditions.
voldoen. De in het geding zijnde bepaling stelt die laatstgenoemde personen La disposition en cause exonère les personnes appartenant à la seconde
vrij van de examens en onderzoeken bedoeld in artikel 38, § 3, eerste catégorie des examens visés à l'article 38, § 3, alinéa 1er, de la
lid, van dezelfde wet, vermeld in B.1.2, terwijl de personen die même loi, cité en B.1.2, alors que les personnes qui remplissent les
voldoen aan de voorwaarden die de Koning heeft vastgesteld om een conditions fixées par le Roi pour pouvoir obtenir un permis de
Belgisch rijbewijs te verkrijgen, voor die examens en onderzoeken conduire belge doivent réussir ces examens pour être réintégrées dans
moeten slagen om in hun recht tot sturen te worden hersteld. leur droit de conduire.
B.7.1. Inzake de regeling van het wegverkeer is de federale wetgever B.7.1. En matière de réglementation de la circulation routière, le
gehouden tot naleving van de bepalingen van het Verdrag inzake het législateur fédéral est tenu au respect des dispositions de la
Wegverkeer, ondertekend te Wenen op 8 november 1968 en goedgekeurd bij Convention sur la circulation routière, signée à Vienne le 8 novembre
wet van 30 september 1988. 1968 et approuvée par la loi du 30 septembre 1988.
B.7.2. Luidens artikel 3, lid 3, van dat Verdrag verbinden de B.7.2. Aux termes de l'article 3, paragraphe 3, de cette Convention,
verdragsluitende Staten zich ertoe « in hun eigen gebied in het les Etats parties à ce traité s'engagent à « admettre sur leur
internationaal verkeer die auto's [...] toe te laten [...] waarvan de territoire en circulation internationale les automobiles [...] dont
bestuurders voldoen aan de in Hoofdstuk IV vastgelegde eisen ». les conducteurs remplissent les conditions définies par le chapitre IV
B.7.3. Artikel 42 van hetzelfde Verdrag, met als opschrift « Schorsing ». B.7.3. L'article 42 de la même Convention, intitulé « Suspension de la
van de geldigheid van de rijbewijzen », dat deel uitmaakt van validité des permis de conduire », qui fait partie du chapitre IV,
hoofdstuk IV, bepaalt : dispose :
« 1. De Verdragsluitende Partijen [...] kunnen een bestuurder het « 1. Les Parties contractantes [...] peuvent retirer à un conducteur
recht ontzeggen van zijn nationale of internationale rijbewijs op hun qui commet sur leur territoire une infraction susceptible d'entraîner
grondgebied gebruik te maken, indien hij op hun grondgebied inbreuk le retrait du permis de conduire en vertu de leur législation, le
heeft gemaakt op hun voorschriften, waardoor ingevolge hun wetgeving droit de faire usage sur leur territoire du permis de conduire,
zijn rijbewijs kan worden ingetrokken. In een zodanig geval kan het national ou international, dont il est titulaire. En pareil cas,
bevoegde gezag van de Verdragsluitende Partij [...] die het recht tot l'autorité compétente de la Partie contractante [...] qui a retiré le
gebruik maken van het rijbewijs ontzegt : a) de houder het rijbewijs ontnemen en dit onder zich houden tot afloop van de termijn van ontzegging van het recht tot het gebruik maken van het rijbewijs of totdat de houder van het rijbewijs het grondgebied van deze Partij verlaat, naargelang welk van beide gevallen zich het eerst voordoet; b) kennis geven van de ontzegging van het recht tot gebruik maken van het rijbewijs aan het gezag dat het rijbewijs heeft afgegeven of namens wie het is afgegeven; c) wanneer het een internationaal rijbewijs betreft, op de daartoe bestemde plaats een aantekening maken dat het rijbewijs op hun grondgebied niet langer geldig is; d) wanneer zij de procedure bepaald onder a) van deze paragraaf niet toepast, aan de kennisgeving bedoeld onder b), een verzoek toevoegen, gericht aan het gezag dat het rijbewijs heeft afgegeven of namens wie het is afgegeven om de betrokken persoon op de hoogte te stellen van het besluit dat te zijnen aanzien is genomen. droit de faire usage du permis pourra : a) se faire remettre le permis et le conserver jusqu'à l'expiration du délai pendant lequel le droit de faire usage du permis est retiré ou jusqu'à ce que le conducteur quitte son territoire, si ce départ intervient avant l'expiration de ce délai; b) aviser du retrait du droit de faire usage du permis l'autorité qui a délivré ou au nom de qui a été délivré le permis; c) s'il s'agit d'un permis international, porter à l'emplacement prévu à cet effet la mention que le permis n'est plus valable sur son territoire; d) dans le cas où elle n'a pas fait application de la procédure visée à l'alinéa a) du présent paragraphe, compléter la communication mentionnée à l'alinéa b) en demandant à l'autorité qui a délivré le permis ou au nom de qui le permis a été délivré d'aviser l'intéressé de la décision prise à son encontre.
[...] [...]
3. Niets in dit Verdrag mag zo worden uitgelegd, dat dit de 3. Rien dans la présente Convention ne saurait être interprété comme
Verdragsluitende Partijen [...] zou beletten een bestuurder, die een interdisant aux Parties contractantes [...] d'empêcher un conducteur
nationaal of internationaal rijbewijs bezit, ervan te weerhouden een titulaire d'un permis de conduire, national ou international, de
voertuig te besturen, wanneer het duidelijk waarneembaar of aangetoond
is dat hij in zodanige toestand verkeert, dat hij niet in staat is op conduire s'il est évident ou prouvé que son état ne lui permet pas de
veilige wijze te rijden, of indien het recht om te besturen hem is conduire en sécurité ou si le droit de conduire lui a été retiré dans
ontzegd in de Staat waar hij zijn normale verblijfplaats heeft ». l'Etat où il a sa résidence normale ».
B.7.4. Uit de tekst van dat internationaal verdrag blijkt dat, wanneer B.7.4. Il ressort du texte de ce traité international que, lorsque le
van de houder van een buitenlands rijbewijs die zich bevindt in een titulaire d'un permis de conduire étranger qui se trouve en situation
situatie van « internationaal verkeer » het recht tot sturen op het de « circulation internationale » est déchu de son droit de conduire
grondgebied van België na het plegen van een misdrijf vervallen wordt sur le territoire de la Belgique après avoir commis une infraction,
verklaard, de bevoegde overheid zijn rijbewijs kan ontnemen gedurende l'autorité compétente peut se faire remettre ce permis durant une
een bepaalde periode, maar dat herstel niet afhankelijk kan maken van période donnée, mais ne peut subordonner cette restitution à la
het slagen voor examens en onderzoeken zoals die welke zijn vermeld in réussite d'examens tels que ceux qui sont mentionnés à l'article 38, §
artikel 38, § 3, van de wet van 16 maart 1968. 3, de la loi du 16 mars 1968.
B.8.1. Volgens artikel 67 van het koninklijk besluit van 23 maart 1998 B.8.1. Selon l'article 67 de l'arrêté royal du 23 mars 1998, quiconque
is degene die een verval van het recht tot sturen heeft opgelopen, est frappé d'une déchéance du droit de conduire est tenu de remettre
ertoe gehouden zijn rijbewijs in te leveren. son permis de conduire.
B.8.2. Artikel 69, § 7, van hetzelfde koninklijk besluit bepaalt : B.8.2. L'article 69, § 7, du même arrêté royal dispose :
« De betrokkene kan het rijbewijs of het als zodanig geldend bewijs « L'intéressé peut venir rechercher son permis de conduire ou le titre
weer op de griffie afhalen wanneer : qui en tient lieu auprès du greffe quand :
1° de termijn van het verval verstreken is en het herstel van het 1° le délai de la déchéance vient à expiration et que le
recht tot sturen niet afhankelijk werd gemaakt van het slagen voor de rétablissement du droit de conduire ne dépend pas de la réussite des
in artikel 38 van de wet bedoelde examens of onderzoeken; examens visés à l'article 38 de la loi;
2° de betrokkene de examens of onderzoeken krachtens artikel 38 van de wet met goed gevolg heeft afgelegd en de termijn van het verval verstreken is; 3° de houder van een Europees of buitenlands rijbewijs, die niet beantwoordt aan de voorwaarden om een Belgisch rijbewijs te verkrijgen, het grondgebied verlaat. In dit geval geeft het openbaar ministerie hem een attest af dat overeenstemt met het model van bijlage 8, en dat hem machtigt tot het besturen van zijn voertuig om zich op een vastgestelde dag en langs een bepaalde weg naar de grens te begeven. Het openbaar ministerie brengt de federale overheidsdienst mobiliteit en vervoer op de hoogte van de teruggave van het rijbewijs of het als 2° l'intéressé a réussi les examens avec fruit en vertu de l'article 38 de la loi et que le délai de la déchéance est expiré; 3° le détenteur d'un permis de conduire européen ou étranger, qui ne répond pas aux conditions d'obtention d'un permis de conduire belge, quitte le territoire. Dans ce cas, le ministère public lui délivre une attestation, conforme au modèle figurant à l'annexe 8, l'autorisant à conduire son véhicule pour se rendre à la frontière à une date et par une voie déterminée. Le ministère public met le service public fédéral mobilité et transports au courant de la restitution du permis de conduire ou le
zodanig geldend bewijs ». titre qui en tient lieu ».
B.9.1. De in het geding zijnde bepaling is als volgt verantwoord : B.9.1. La disposition en cause a été justifiée comme suit :
« Deze bepaling beperkt de mogelijkheid of de verplichting om het « Cette disposition limite la possibilité ou l'obligation de rendre la
herstel in het recht tot sturen afhankelijk te maken van examens en/of réintégration dans le droit de conduire dépendante des examens pour
onderzoeken tot overtreders die voldoen aan de voorwaarden om een les contrevenants qui répondent aux conditions pour pouvoir obtenir un
Belgisch rijbewijs te verkrijgen en bijgevolg in België wonen of permis de conduire en Belgique, et donc qui résident ou étudient en
studeren. Belgique.
Het is onwenselijk dat niet-inwoners naar België moeten terugkeren om Il n'est pas souhaitable que des non-résidents doivent revenir en
te voldoen aan de opgelegde herstelmaatregelen, die niet voor hen zijn Belgique pour satisfaire aux examens de réintégration imposés, qui ne
ingericht. Immers, een buitenlandse overtreder die een medisch en/of sont pas organisés pour eux. En effet, un contrevenant étranger qui
doit se soumettre à un examen de réintégration médical ou
een psychologisch herstelonderzoek moet ondergaan en die in dit kader psychologique et qui dans ce cadre, de manière temporaire, pour une
slechts voorlopig, voor een beperkte periode en eventueel onder durée limitée ou éventuellement sous des conditions serait considéré
voorwaarden rijgeschikt zou worden bevonden, voldoet niet aan de apte, ne répond pas aux conditions pour obtenir un permis de conduire
voorwaarden om een ' voorwaardelijk ' Belgisch rijbewijs te bekomen ' probatoire ' belge durant cette période. Il peut seulement recevoir
gedurende deze periode. Hij kan enkel zijn buitenlands rijbewijs
terugkrijgen om het grondgebied te verlaten op een dag en via een son permis de conduire étranger pour quitter le pays un jour et via un
reisweg die door het Openbaar Ministerie wordt vastgelegd. Het heeft itinéraire qui est déterminé par le Ministère Public. Cela n'a donc
dus geen zin om deze overtreders aan herstelmaatregelen te pas de sens de soumettre ces contrevenants à des examens de
onderwerpen. réintégration.
Eenzelfde regeling bestond reeds in paragraaf 3, maar de draagwijdte Une telle règle existait déjà dans le paragraphe 3, mais la portée de
hiervan werd overeenkomstig de rechtspraak van het Hof van Cassatie celle-ci fut restreinte conformément à la jurisprudence de la cour de
Cassation aux examens de réintégration qui étaient selon le paragraphe
beperkt tot herstelmaatregelen die discretionair krachtens paragraaf 3 3 discrétionnairement imposés par le juge. La règle est donc désormais
door de rechter werden opgelegd. De regeling wordt nu in een
afzonderlijke paragraaf opgenomen om haar ook te laten gelden voor de reprise dans un paragraphe individuel afin de la laisser valoir pour
gevallen waarin de rechter verplicht is herstelmaatregelen op te les cas dans lesquels le juge est obligé d'imposer des examens de
leggen » (Parl. St., Kamer, 2017-2018, DOC 54-2868/001, p. 25). réintégration » (Doc. parl., Chambre, 2017-2018, DOC 54-2868/001, p.
B.9.2. De persoon wiens recht tot sturen vervallen is verklaard en die 25). B.9.2. La personne déchue du droit de conduire qui « ne répond pas aux
« niet voldoet aan de door de Koning bepaalde voorwaarden om een conditions fixées par le Roi pour pouvoir obtenir un permis de
Belgisch rijbewijs te kunnen verkrijgen » is een persoon die niet conduire belge » est une personne qui ne remplit pas les conditions
voldoet aan de in artikel 3, § 1, van het koninklijk besluit van 23 visées à l'article 3, § 1er, de l'arrêté royal du 23 mars 1998.
maart 1998 bedoelde voorwaarden.
Het betreft een overtreder die overeenkomstig artikel 69, § 7, van het Il s'agit d'un contrevenant qui, conformément à l'article 69, § 7, de
voormelde besluit « enkel zijn buitenlands rijbewijs [kan] l'arrêté précité, ne peut que « recevoir son permis de conduire
terugkrijgen om het grondgebied te verlaten op een dag en via een étranger pour quitter le pays un jour et via un itinéraire qui est
reisweg die door het Openbaar Ministerie wordt vastgelegd » (Parl. déterminé par le Ministère Public » (Doc. parl., Chambre, 2017-2018,
St., Kamer, 2017-2018, DOC 54-2868/001, p. 25, en DOC 54-2868/003, p. DOC 54-2868/001, p. 25, et DOC 54-2868/003, p. 10).
10). B.10.1. De Belgische overheid is bevoegd om de voorwaarden te bepalen B.10.1. L'autorité belge est compétente pour déterminer les conditions
waaronder een Belgisch rijbewijs kan worden verkregen nadat een auxquelles une personne peut obtenir un permis de conduire belge après
persoon vervallen werd verklaard van het recht tot sturen. Diezelfde avoir été déchue du droit de conduire. Cette même autorité n'est
overheid is evenwel niet bevoegd om de voorwaarden te bepalen toutefois pas compétente pour déterminer les conditions auxquelles une
waaronder in dergelijke omstandigheden een buitenlands rijbewijs kan personne peut obtenir un permis de conduire étranger dans de telles
worden verkregen. circonstances.
B.10.2. De voorwaarde dat na een vervallenverklaring van het recht tot B.10.2. La condition de réussite des examens mentionnés pour être
sturen op grond van artikel 38, § 6, van de wet van 16 maart 1968 het réintégré dans le droit de conduire après en avoir été déchu, fixée à
herstel van dat recht afhankelijk wordt gemaakt van het slagen voor de l'article 38, § 6, de la loi du 16 mars 1968, s'applique, selon la
vermelde examens en onderzoeken, geldt volgens de in het geding zijnde disposition en cause, de manière égale pour toutes les personnes qui
bepaling op gelijke wijze voor alle personen die voldoen aan de door remplissent les conditions, fixées par le Roi, pour obtenir un permis
de Koning bepaalde voorwaarden om een Belgisch rijbewijs te de conduire belge. Toutefois, cette règle ne saurait être considérée
verkrijgen. Die regeling kan evenwel niet strijdig worden geacht met
de artikelen 10 en 11 van de Grondwet om de enkele reden dat ze niet comme étant contraire aux articles 10 et 11 de la Constitution au seul
geldt voor een buitenlands rijbewijs nu de Belgische overheid motif qu'elle n'est pas applicable à un permis de conduire étranger,
daaromtrent geen regels vermag vast te stellen en de ongelijkheid dès lors que l'autorité belge ne peut pas fixer des règles à cet égard
waarover het Hof wordt ondervraagd noodzakelijkerwijze daaruit voortvloeit. et que l'inégalité dont la Cour est saisie en résulte nécessairement.
B.10.3. Om die redenen is het verschil in behandeling waarover het Hof B.10.3. Pour ces raisons, la différence de traitement dont la Cour est
wordt ondervraagd niet onbestaanbaar met de artikelen 10 en 11 van de saisie n'est pas incompatible avec les articles 10 et 11 de la
Grondwet. Constitution.
B.11. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. B.11. La question préjudicielle appelle une réponse négative.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
Artikel 38, § 8, 1°, van de wet van 16 maart 1968 « betreffende de L'article 38, § 8, 1°, de la loi du 16 mars 1968 « relative à la
politie over het wegverkeer », ingevoegd bij artikel 11, 7°, van de police de la circulation routière », inséré par l'article 11, 7°, de
wet van 6 maart 2018 « ter verbetering van de verkeersveiligheid », la loi du 6 mars 2018 « relative à l'amélioration de la sécurité
schendt noch de artikelen 10 en 11, noch artikel 191 van de Grondwet. routière », ne viole ni les articles 10 et 11, ni l'article 191 de la
Aldus gewezen in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig artikel Constitution. Ainsi rendu en langue française et en langue néerlandaise,
65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
op 4 juni 2020. la Cour constitutionnelle, le 4 juin 2020.
De griffier, Le greffier,
F. Meersschaut F. Meersschaut
De voorzitter, Le président,
F. Daoût F. Daoût
^