← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 176/2019 van 14 november 2019 Rolnummer 6822 In zake : het
beroep tot vernietiging van artikel 259bis-9, § 1, vierde lid, en § 1/1, vierde lid, van
het Gerechtelijk Wetboek, zoals dat artikel werd vervangen Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters F. Daoût
en A. Alen, en de rechters L. L(...)"
| Uittreksel uit arrest nr. 176/2019 van 14 november 2019 Rolnummer 6822 In zake : het beroep tot vernietiging van artikel 259bis-9, § 1, vierde lid, en § 1/1, vierde lid, van het Gerechtelijk Wetboek, zoals dat artikel werd vervangen Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters F. Daoût en A. Alen, en de rechters L. L(...) | Extrait de l'arrêt n° 176/2019 du 14 novembre 2019 Numéro du rôle : 6822 En cause : le recours en annulation de l'article 259bis-9, § 1 er , alinéa 4, et § 1 er /1, alinéa 4, du Code judiciaire, tel que cet article La Cour constitutionnelle, composée des présidents F. Daoût et A. Alen, et des juges L. Lavrysen(...) |
|---|---|
| GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
| Uittreksel uit arrest nr. 176/2019 van 14 november 2019 | Extrait de l'arrêt n° 176/2019 du 14 novembre 2019 |
| Rolnummer 6822 | Numéro du rôle : 6822 |
| In zake : het beroep tot vernietiging van artikel 259bis-9, § 1, | En cause : le recours en annulation de l'article 259bis-9, § 1er, |
| vierde lid, en § 1/1, vierde lid, van het Gerechtelijk Wetboek, zoals | alinéa 4, et § 1er/1, alinéa 4, du Code judiciaire, tel que cet |
| dat artikel werd vervangen bij artikel 244 van de wet van 6 juli 2017 | article a été modifié par l'article 244 de la loi du 6 juillet 2017 « |
| « houdende vereenvoudiging, harmonisering, informatisering en | portant simplification, harmonisation, informatisation et |
| modernisering van bepalingen van burgerlijk recht en van burgerlijk | modernisation de dispositions de droit civil et de procédure civile |
| procesrecht alsook van het notariaat, en houdende diverse bepalingen | ainsi que du notariat, et portant diverses mesures en matière de |
| inzake justitie », ingesteld door P.F. | justice », introduit par P.F. |
| Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
| samengesteld uit de voorzitters F. Daoût en A. Alen, en de rechters L. | composée des présidents F. Daoût et A. Alen, et des juges L. Lavrysen, |
| Lavrysen, J.-P. Moerman, P. Nihoul, T. Giet en J. Moerman, bijgestaan | J.-P. Moerman, P. Nihoul, T. Giet et J. Moerman, assistée du greffier |
| door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter F. Daoût, | P.-Y. Dutilleux, présidée par le président F. Daoût, |
| wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
| I. - Onderwerp van het beroep en rechtspleging | I. - Objet du recours et procédure |
| Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 18 januari | Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 18 |
| 2018 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 19 | janvier 2018 et parvenue au greffe le 19 janvier 2018, P.F. a |
| januari 2018, heeft P.F. beroep tot vernietiging ingesteld van artikel | |
| 259bis-9, § 1, vierde lid, en § 1/1, vierde lid, van het Gerechtelijk | introduit un recours en annulation de l'article 259bis-9, § 1er, |
| Wetboek, zoals dat artikel werd gewijzigd bij artikel 244 van de wet | alinéa 4, et § 1er/1, alinéa 4, du Code judiciaire, tel que cet |
| van 6 juli 2017 « houdende vereenvoudiging, harmonisering, | article a été modifié par l'article 244 de la loi du 6 juillet 2017 « |
| informatisering en modernisering van bepalingen van burgerlijk recht | portant simplification, harmonisation, informatisation et |
| en van burgerlijk procesrecht alsook van het notariaat, en houdende | modernisation de dispositions de droit civil et de procédure civile |
| diverse bepalingen inzake justitie » (bekendgemaakt in het Belgisch | ainsi que du notariat, et portant diverses mesures en matière de |
| Staatsblad van 24 juli 2017). | justice » (publiée au Moniteur belge du 24 juillet 2017). |
| (...) | (...) |
| II. - In rechte | II. - En droit |
| (...) | (...) |
| Ten aanzien van de bestreden bepalingen en de context ervan | Quant aux dispositions attaquées et à leur contexte |
| B.1. Een persoon die het beroep van advocaat niet heeft uitgeoefend | B.1. Une personne qui n'a pas exercé la profession d'avocat durant au |
| gedurende minstens vijftien jaar, kan niet worden benoemd tot | moins quinze ans ne peut être nommée substitut du procureur du Roi si |
| substituut-procureur des Konings indien hij niet is geslaagd voor het | elle n'a pas réussi l'examen d'aptitude professionnelle prévu par |
| examen inzake beroepsbekwaamheid waarin artikel 259bis-9, § 1, van het | l'article 259bis-9, § 1er, du Code judiciaire ou obtenu le « |
| Gerechtelijk Wetboek voorziet, of geen houder is van het « | certificat attestant qu' [elle] a achevé avec fruit le stage |
| getuigschrift waaruit blijkt dat hij de bij artikel 259octies [van | judiciaire prévu par l'article 259octies » du même Code (article 194, |
| hetzelfde Wetboek] voorgeschreven gerechtelijke stage met vrucht heeft | |
| voltooid » (artikel 194, § 1, van het Gerechtelijk Wetboek, laatst | § 1er, du Code judiciaire, modifié en dernier lieu par l'article 240 |
| gewijzigd bij artikel 240 van de wet van 6 juli 2017 « houdende | de la loi du 6 juillet 2017 « portant simplification, harmonisation, |
| vereenvoudiging, harmonisering, informatisering en modernisering van | informatisation et modernisation de dispositions de droit civil et de |
| bepalingen van burgerlijke recht en van burgerlijk procesrecht alsook | procédure civile ainsi que du notariat, et portant diverses mesures en |
| van het notariaat, en houdende diverse bepalingen inzake justitie » en | |
| artikel 194bis van hetzelfde Wetboek, gewijzigd bij artikel 10 van de | matière de justice » et article 194bis du même Code, modifié par |
| wet van 23 maart 2019 « tot wijziging van het Gerechtelijk Wetboek met | l'article 10 de la loi du 23 mars 2019 « modifiant le Code judiciaire |
| het oog op een betere werking van de rechterlijke orde en van de Hoge | en vue d'améliorer le fonctionnement de l'ordre judiciaire et du |
| Raad voor de Justitie »). | Conseil supérieur de la Justice »). |
| De gerechtelijke stage is enkel toegankelijk voor de geslaagden van | L'accès au stage judiciaire est réservé aux lauréats du concours |
| het vergelijkend examen voor de toelating tot de gerechtelijke stage | d'admission au stage judiciaire prévu par les articles 259bis-9, § 1er, |
| bepaald in de artikelen 259bis-9, § 1, en 259octies, § 1, van het | et 259octies, § 1er, du Code judiciaire (article 259bis-9, § 1er/1, |
| Gerechtelijk Wetboek (artikel 259bis-9, § 1/1, derde lid, van het | alinéa 3, du Code judiciaire, inséré par l'article 244, 2°, de la loi |
| Gerechtelijk Wetboek, ingevoegd bij artikel 244, 2°, van de wet van 6 | du 6 juillet 2017). |
| juli 2017). Het examen inzake beroepsbekwaamheid en het vergelijkend examen voor | L'examen d'aptitude professionnelle et le concours d'admission au |
| de toelating tot de gerechtelijke stage zijn bedoeld om « de voor de | stage judiciaire visent à « évaluer la maturité et la capacité |
| uitoefening van het ambt van magistraat noodzakelijke maturiteit en | nécessaires à l'exercice de la fonction de magistrat » (article |
| bekwaamheid te beoordelen » (artikel 259bis-9, § 1, tweede lid, eerste | 259bis-9, § 1er, alinéa 2, première phrase, du Code judiciaire). |
| zin, van het Gerechtelijk Wetboek). | |
| B.2.1. Artikel 244, 1°, van de wet van 6 juli 2017 voegt in artikel | B.2.1. L'article 244, 1°, de la loi du 6 juillet 2017 insère, à |
| 259bis-9, § 1, van het Gerechtelijk Wetboek een vierde lid in, dat luidt : | l'article 259bis-9, § 1er, du Code judiciaire, un alinéa 4 disposant : |
| « De kandidaten die vijf keer niet geslaagd zijn voor het examen | « Les candidats qui ont échoué cinq fois à l'examen d'aptitude |
| inzake beroepsbekwaamheid worden uitgesloten van elke latere deelname | professionnelle sont exclus de toute participation ultérieure à cet |
| aan dat examen ». | examen ». |
| Artikel 244, 2°, van de wet van 6 juli 2017 voegt in artikel 259bis-9, | L'article 244, 2°, de la loi du 6 juillet 2017 insère, à l'article |
| § 1/1, van het Gerechtelijk Wetboek een vierde lid in dat luidt : | 259bis-9, § 1er/1, du Code judiciaire, un alinéa 4 disposant : |
| « De kandidaten die vijf keer niet geslaagd zijn voor het vergelijkend | « Les candidats qui ont échoué cinq fois au concours d'admission au |
| toelatingsexamen tot de gerechtelijke stage worden uitgesloten van | stage judiciaire sont exclus de toute participation ultérieure au |
| elke latere deelname aan het vergelijkend toelatingsexamen tot de gerechtelijke stage ». | concours d'admission au stage judiciaire ». |
| B.2.2. Artikel 291 van de wet van 6 juli 2017 bepaalt dat, in verband | B.2.2. L'article 291 de la loi du 6 juillet 2017 dispose qu'en ce qui |
| met de toepassing van beide voormelde teksten, « uitsluitend rekening | concerne l'application des deux textes précités, « il n'est tenu |
| [wordt] gehouden met examens van beroepsbekwaamheid of vergelijkende | compte que des examens d'aptitude professionnelle ou des concours |
| toelatingsexamens tot de gerechtelijke stage georganiseerd na de | d'admission au stage judiciaire organisés après l'entrée en vigueur de |
| inwerkingtreding van deze wet ». | la présente loi ». |
| Die wet is in werking getreden op 3 augustus 2017. | Cette loi est entrée en vigueur le 3 août 2017. |
| Ten aanzien van het belang van de verzoeker | Quant à l'intérêt du requérant |
| B.3. De Grondwet en de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het | B.3. La Constitution et la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour |
| Grondwettelijk Hof vereisen dat elke natuurlijke persoon of | constitutionnelle imposent à toute personne physique ou morale qui |
| rechtspersoon die een beroep tot vernietiging instelt, doet blijken | introduit un recours en annulation de justifier d'un intérêt. Ne |
| van een belang. Van het vereiste belang doen slechts blijken de | justifient de l'intérêt requis que les personnes dont la situation |
| personen wier situatie door de bestreden norm rechtstreeks en | pourrait être affectée directement et défavorablement par la norme |
| ongunstig zou kunnen worden geraakt; bijgevolg is de actio popularis | attaquée; il s'ensuit que l'action populaire n'est pas admissible. |
| niet toelaatbaar. B.4.1. De verzoeker is parketjurist sinds 2002. | B.4.1. Le requérant est juriste de parquet depuis 2002. |
| Een parketjurist is lid van het « gerechtspersoneel » van niveau A dat | |
| een « gerechtelijk ambt » uitoefent dat erin bestaat de magistraten | Un juriste de parquet est un membre du « personnel judiciaire » de |
| van het openbaar ministerie bij te staan, door het werk van die | niveau A qui exerce une « fonction judiciaire », laquelle consiste à |
| magistraten op juridisch vlak voor te bereiden, onder hun gezag en | assister des magistrats du ministère public en préparant le travail |
| volgens hun aanwijzingen, met uitsluiting van de aan de griffiers of | juridique de ceux-ci, sous leur autorité et selon leurs indications, à |
| aan de secretarissen opgedragen taken (artikel 162, § § 1 en 2, eerste | l'exclusion des tâches attribuées aux greffiers ou aux secrétaires |
| lid, van het Gerechtelijk Wetboek, vervangen bij artikel 18 van de wet | (article 162, §§ 1er et 2, alinéa 1er, du Code judiciaire, remplacé |
| van 25 april 2007 « tot wijziging van het Gerechtelijk Wetboek | par l'article 18 de la loi du 25 avril 2007 « modifiant le Code |
| inzonderheid met betrekking tot bepalingen inzake het | judiciaire, notamment les dispositions relatives au personnel |
| gerechtspersoneel van het niveau A, de griffiers en de secretarissen | judiciaire de niveau A, aux greffiers et aux secrétaires ainsi que les |
| en inzake de rechterlijke organisatie »). Een parketjurist kan, onder | dispositions relatives à l'organisation judiciaire »). Un juriste de |
| bepaalde voorwaarden, ertoe worden gemachtigd een aantal bevoegdheden | parquet peut, moyennant certaines conditions, être habilité à exercer |
| van de magistraten van het openbaar ministerie uit te oefenen (artikel | nombre de compétences des magistrats du ministère public (article 162, |
| 162, § 2, derde tot zevende lid, van het Gerechtelijk Wetboek, | § 2, alinéas 3 à 7, du Code judiciaire, inséré par l'article 197 de la |
| ingevoegd bij artikel 197 van de wet van 5 februari 2016 « tot | loi du 5 février 2016 « modifiant le droit pénal et la procédure |
| wijziging van het strafrecht en de strafvordering en houdende diverse | |
| bepalingen inzake justitie » en gewijzigd bij artikel 38 van de wet | pénale et portant des dispositions diverses en matière de justice » et |
| van 4 mei 2016 « houdende internering en diverse bepalingen inzake | modifié par l'article 38 de la loi du 4 mai 2016 « relative à |
| Justitie »). B.4.2. Zowel de kandidaat voor het examen inzake beroepsbekwaamheid | l'internement et à diverses dispositions en matière de Justice »). |
| als de kandidaat voor het vergelijkend examen voor de toelating tot de | B.4.2. Tant le candidat à l'examen d'aptitude professionnelle que le |
| gerechtelijke stage kunnen, in hun aanvraag tot deelname aan die | candidat au concours d'admission au stage judiciaire peuvent, dans |
| selectieproeven, kiezen voor « strafrecht, met inbegrip van | leur demande de participation à ces épreuves de sélection, choisir « |
| strafprocesrecht » als juridische referentiematerie voor een heel | le droit pénal, y compris la procédure pénale » comme matière |
| groot deel van de schriftelijke en mondelinge proeven van het examen | juridique de référence pour une très grande partie des épreuves écrite |
| of van het vergelijkend examen (bijlage bij het ministerieel besluit | et orale de l'examen ou du concours (annexe à l'arrêté ministériel du |
| van 31 juli 2018 « houdende de bekrachtiging van de programma's van | 31 juillet 2018 « portant ratification des programmes de l'examen |
| het examen inzake beroepsbekwaamheid en van het vergelijkend | d'aptitude professionnelle et du concours d'admission au stage |
| toelatingsexamen tot de gerechtelijke stage »). | judiciaire »). |
| Uit het dossier dat de verzoeker aan het Hof heeft voorgelegd, blijkt | Il ressort du dossier soumis à la Cour par le requérant que celui-ci a |
| dat hij zonder succes heeft deelgenomen aan de schriftelijke proef van | participé sans succès à l'épreuve écrite du concours d'admission au |
| het vergelijkend examen voor de toelating tot de gerechtelijke stage | stage judicaire organisé durant l'année judiciaire 2013-2014, ainsi |
| georganiseerd in de loop van het gerechtelijk jaar 2013-2014, alsook | qu'à celle du concours de l'année judiciaire 2014-2015, en ayant |
| aan die van het vergelijkend examen van het gerechtelijk jaar | |
| 2014-2015, waarbij hij telkens heeft gekozen voor de materie « | chaque fois fait le choix de la matière « droit pénal, y compris la |
| strafrecht, met inbegrip van strafprocesrecht ». | procédure pénale ». |
| B.5. Zoals in B.2.2 is vermeld, zal de in artikel 259bis-9, § 1, | B.5. Comme il est dit en B.2.2, la règle énoncée à l'article 259bis-9, |
| vierde lid, van het Gerechtelijk Wetboek opgenomen regel alleen op de | § 1er, alinéa 4, du Code judiciaire, ne s'appliquera au requérant que |
| verzoeker van toepassing zijn indien hij vijf keer niet slaagt voor | s'il échoue cinq fois à un examen d'aptitude professionnelle organisé |
| een examen inzake beroepsbekwaamheid georganiseerd na 3 augustus 2017, | après le 3 août 2017, tandis que la règle énoncée à l'article |
| terwijl de in artikel 259bis-9, § 1/1, vierde lid, van hetzelfde | 259bis-9, § 1er/1, alinéa 4, du même Code, ne s'appliquera à lui que |
| Wetboek opgenomen regel op hem alleen van toepassing zal zijn indien | s'il échoue encore cinq fois au concours d'admission au stage |
| hij nog vijf keer niet slaagt voor het vergelijkend examen voor de | judiciaire organisé après la même date. |
| toelating tot de gerechtelijke stage georganiseerd na dezelfde datum. | |
| B.6. De verzoeker leidt zijn belang bij het vorderen van de | B.6. Le requérant déduit son intérêt à demander l'annulation de ces |
| vernietiging van die bepalingen af uit de omstandigheid dat, indien | dispositions de la circonstance que, s'il échoue à cinq reprises tant |
| hij vijf keer niet slaagt voor zowel het examen als het vergelijkend | à l'examen qu'au concours, les règles qu'énoncent ces dispositions |
| examen, de in die bepalingen vervatte regels hem zullen beletten zich | l'empêcheront de s'inscrire encore à l'une ou l'autre de ces épreuves |
| nog in te schrijven voor de ene of de andere van die selectieproeven, terwijl hij zonder die bepalingen nog bijna twintig keer had kunnen deelnemen aan zowel het examen als het vergelijkend examen vóór het einde van zijn loopbaan van parketjurist. B.7. De bestreden bepalingen kunnen het maximumaantal examens en vergelijkende examens waarvoor de verzoeker zich had kunnen inschrijven indien zij niet waren aangenomen, aanzienlijk verminderen. B.8. In tegenstelling tot wat de Ministerraad aanvoert, kunnen de bestreden bepalingen de verzoeker dus rechtstreeks en ongunstig in zijn situatie raken. Hij doet dus blijken van een belang bij het vorderen van de | de sélection, alors qu'en l'absence de ces dispositions, il aurait pu encore participer près de vingt fois tant à l'examen qu'au concours, avant la fin de sa carrière de juriste de parquet. B.7. Les dispositions attaquées sont susceptibles de réduire significativement le nombre maximal d'examens et de concours auxquels le requérant aurait pu s'inscrire si elles n'avaient pas été adoptées. B.8. Contrairement à ce que soutient le Conseil des ministres, les dispositions attaquées sont donc susceptibles d'affecter directement et défavorablement la situation du requérant. Celui-ci justifie donc d'un intérêt à demander l'annulation ces |
| vernietiging van die bepalingen. | dispositions. |
| B.9. Het beroep is ontvankelijk. | B.9. Le recours est recevable. |
| Ten aanzien van het eerste middel | Quant au premier moyen |
| B.10. Het middel is afgeleid uit de schending van de artikelen 10 en | B.10. Le moyen est pris de la violation des articles 10 et 11 de la |
| 11 van de Grondwet, in zoverre de bestreden bepalingen, door een | Constitution en ce qu'en interdisant au juriste de parquet qui |
| parketjurist die substituut-procureur des Konings wenst te worden, te | souhaite devenir substitut du procureur du Roi de participer plus de |
| verbieden om meer dan vijf keer deel te nemen aan het examen inzake | cinq fois à l'examen d'aptitude professionnelle ou au concours |
| beroepsbekwaamheid of aan het vergelijkend examen voor de toelating | d'admission au stage judiciaire, les dispositions attaquées |
| tot de gerechtelijke stage, een eerste niet te verantwoorden verschil | introduiraient une première différence de traitement injustifiable |
| in behandeling zouden invoeren tussen, enerzijds, dat lid van het « | entre, d'une part, ce membre du « personnel judiciaire » et, d'autre |
| gerechtspersoneel » en, anderzijds, de parketsecretaris, die vrij | part, le secrétaire de parquet, qui reste libre de présenter sa |
| blijft om zich zoveel keer als hij wenst kandidaat te stellen voor een | candidature à une nomination par promotion en tant que secrétaire en |
| benoeming door bevordering tot hoofdsecretaris bij het parket, alsook | chef du parquet autant de fois qu'il le souhaite, ainsi qu'une |
| een tweede evenzeer niet te verantwoorden verschil in behandeling | deuxième différence de traitement, tout autant injustifiable, entre, |
| tussen, enerzijds, de voormelde parketjurist en de parketjurist die | d'une part, le juriste de parquet précité et le juriste de parquet qui |
| wenst te worden benoemd door bevordering tot hoofdsecretaris bij het | souhaite être nommé par promotion en tant que secrétaire en chef du |
| parket. | parquet. |
| B.11. De bestreden bepalingen maken deel uit van een geheel van regels | B.11. Les dispositions attaquées font partie d'un ensemble de règles |
| die de voorwaarden bepalen voor de benoeming van de magistraten van de | déterminant les conditions de nomination des magistrats de l'ordre |
| rechterlijke orde. | judiciaire. |
| Zij maken als dusdanig geen enkel onderscheid tussen de parketjurist | En tant que telles, elles ne font aucune distinction entre le juriste |
| en de parketsecretaris of onder parketjuristen. | de parquet et le secrétaire de parquet ou entre les juristes de |
| B.12. De bestreden bepalingen beperken voortaan het aantal deelnames | parquet. B.12. Les dispositions attaquées limitent désormais le nombre de |
| aan het examen inzake beroepsbekwaamheid en aan het vergelijkend | participations à l'examen d'aptitude professionnelle et au concours |
| examen voor de toelating tot de gerechtelijke stage, die worden | d'admission au stage judiciaire, qui sont organisés pour des « |
| georganiseerd voor « gemotiveerde en bekwame kandidaten » (Parl. St., | candidats motivés et compétents » (Doc. parl., Chambre, 2016-2017, DOC |
| Kamer, 2016-2017, DOC 54-2259/001, p. 177). Zij strekken ertoe te | 54-2259/001, p. 177). Elles visent à « éviter que des candidats |
| vermijden « dat kandidaten meermaals deelnemen [...], vaak | participent à plusieurs reprises [...], souvent sans y être préparés » |
| onvoorbereid » (ibid.), hetgeen de werklast van de Hoge Raad voor de | (ibid.), ce qui augmente inutilement la charge de travail du Conseil |
| Justitie die die selecties van kandidaten voor een benoeming tot | supérieur de la justice auquel il revient d'organiser ces sélections |
| magistraat van de rechtelijke orde moet organiseren, nodeloos | de candidats à une nomination en qualité de magistrat de l'ordre |
| vergroot. | judiciaire. |
| B.13. Naar het voorbeeld van de parketjurist maken de leden van een | B.13. A l'instar du juriste de parquet, les membres d'un secrétariat |
| parketsecretariaat deel uit van het « gerechtspersoneel ». Zowel de | de parquet font partie du « personnel judiciaire ». Tant le juriste de |
| parketjurist als de parketsecretaris hebben de opdracht om de | parquet que le secrétaire de parquet ont pour mission d'assister des |
| magistraten bij te staan (artikelen 162, § 1, en 176 van het | magistrats (articles 162, § 1er, et 176 du Code judiciaire, remplacés |
| Gerechtelijk Wetboek, respectievelijk vervangen bij de artikelen 18 en 34 van de wet van 25 april 2007). | respectivement par les articles 18 et 34 de la loi du 25 avril 2007). |
| Het statuut van parketjurist verschilt niettemin aanzienlijk van dat | Le statut de juriste de parquet n'en reste pas moins très différent de |
| van parketsecretaris. De eerste is lid van het « gerechtspersoneel » | celui de secrétaire de parquet. Le premier est un membre du « |
| benoemd in niveau A (artikel 162, § 1, van het Gerechtelijk Wetboek), | personnel judiciaire » nommé dans le niveau A (article 162, § 1er, du |
| terwijl de tweede is benoemd in niveau B (artikel 172, derde lid, van | Code judiciaire), tandis que le second est nommé dans le niveau B |
| het Gerechtelijk Wetboek, vervangen bij artikel 30 van de wet van 25 april 2007). De parketjurist maakt geen deel uit van het parketsecretariaat en zijn rol bestaat niet erin de taken uit te voeren die het Gerechtelijk Wetboek toekent aan de parketsecretaris (artikel 162, § 2, eerste lid, van het Gerechtelijk Wetboek). Hij kan daarentegen, zoals is vermeld in B.4.1, ertoe worden gemachtigd een aantal bevoegdheden van de magistraten van het openbaar ministerie uit te oefenen. B.14. Het statuut van magistraat van de rechterlijke orde verschilt eveneens aanzienlijk van dat van hoofdsecretaris van het parketsecretariaat. In tegenstelling tot die laatstgenoemde maakt de magistraat geen deel uit van het « gerechtspersoneel ». De hoofdsecretaris oefent zijn opdrachten uit « onder gezag en toezicht » van een magistraat (artikel 173, eerste lid, van het Gerechtelijk Wetboek, vervangen bij artikel | (article 172, alinéa 3, du Code judiciaire, remplacé par l'article 30 de la loi du 25 avril 2007). Le juriste de parquet ne fait pas partie du secrétariat de parquet et n'a pas pour rôle d'accomplir les tâches que le Code judiciaire attribue au secrétaire de parquet (article 162, § 2, alinéa 1er, du Code judiciaire). En revanche, il peut, comme il est dit en B.4.1, être habilité à exercer nombre de compétences des magistrats du ministère public. B.14. Le statut de magistrat de l'ordre judiciaire est aussi très différent de celui de secrétaire en chef du secrétariat de parquet. Contrairement à ce dernier, le magistrat ne fait pas partie du « personnel judiciaire ». Le secrétaire en chef exerce ses missions « sous l'autorité et la surveillance » d'un magistrat (article 173, |
| 31 van de wet van 25 april 2007, vervolgens gewijzigd bij artikel 46, | alinéa 1er, du Code judiciaire, remplacé par l'article 31 de la loi du |
| 1°, van de wet van 1 december 2013 « tot hervorming van de | 25 avril 2007 puis modifié par l'article 46, 1°, de la loi du 1er |
| gerechtelijke arrondissementen en tot wijziging van het Gerechtelijk | décembre 2013 « portant réforme des arrondissements judiciaires et |
| Wetboek met het oog op een grotere mobiliteit van de leden van de | modifiant le Code judiciaire en vue de renforcer la mobilité des |
| rechterlijke orde »). | membres de l'ordre judiciaire »). |
| Het examen inzake beroepsbekwaamheid en het vergelijkend examen voor | L'examen d'aptitude professionnelle et le concours d'admission au |
| de toelating tot de gerechtelijke stage zijn selectieproeven die | stage judiciaire sont des épreuves de sélection qui ne sont |
| alleen toegankelijk zijn voor de personen die houder zijn van een | accessibles qu'aux personnes qui sont titulaires d'un diplôme |
| universitair diploma « licentiaat of master in de rechten » (artikel | universitaire « de licencié ou de master en droit » (article 259bis-9, |
| 259bis-9, § 1, derde lid, van het Gerechtelijk Wetboek, ingevoegd bij | § 1er, alinéa 3, du Code judiciaire, inséré par l'article 244, 1°, de |
| artikel 244, 1°, van de wet van 6 juli 2017; artikel 259octies, § 1, | la loi du 6 juillet 2017; article 259octies, § 1er, alinéa 1er, du |
| eerste lid, van hetzelfde Wetboek, vervangen bij artikel 250 van | même Code, remplacé par l'article 250 de la même loi), alors que la |
| dezelfde wet), terwijl de benoeming door bevordering tot | nomination par promotion au titre de secrétaire en chef de parquet est |
| hoofdsecretaris bij het parket toegankelijk is voor een lid van het | accessible à un membre du personnel judiciaire qui dispose d'une |
| gerechtspersoneel dat beschikt over een anciënniteit van tien jaar in | ancienneté de dix ans dans la fonction de secrétaire de parquet dont |
| het ambt van parketsecretaris waarvan de uitoefening niet het bezit | l'exercice ne requiert pas la possession d'un diplôme de ce niveau |
| van een diploma van dat niveau vereist (artikel 267, § § 1 en 2, van | (article 267, § § 1er et 2, du Code judiciaire, remplacé par l'article |
| het Gerechtelijk Wetboek, vervangen bij artikel 57 van de wet van 25 | |
| april 2007, vervolgens gewijzigd bij artikel 67, 1° tot 3°, van de wet | 57 de la loi du 25 avril 2007 puis modifié par l'article 67, 1° à 3°, |
| van 4 mei 2016 « houdende internering en diverse bepalingen inzake | de la loi du 4 mai 2016 « relative à l'internement et à diverses |
| Justitie »). | dispositions en matière de Justice »). |
| B.15. Ten slotte, in tegenstelling tot de handeling waarbij een | B.15. Enfin, à la différence de l'acte par lequel un secrétaire de |
| parketsecretaris of een parketjurist wordt benoemd tot hoofdsecretaris | parquet ou un juriste de parquet est nommé secrétaire en chef de |
| bij het parket, zijn noch de benoeming van een parketjurist geslaagd | parquet, ni la nomination en tant que substitut du procureur du Roi |
| voor het examen inzake beroepsbekwaamheid tot substituut-procureur des | d'un juriste de parquet lauréat de l'examen d'aptitude |
| Konings, noch de benoeming van een parketjurist geslaagd voor het | professionnelle, ni la nomination en qualité de stagiaire judiciaire |
| vergelijkend examen voor de toelating tot de gerechtelijke stage tot | d'un juriste de parquet lauréat du concours d'admission au stage |
| gerechtelijk stagiair, benoemingen door bevordering die voortvloeien | judiciaire ne sont des nominations par promotion qui résultent de |
| uit de toepassing van de regels betreffende de evolutie van de | l'application des règles relatives à l'évolution de carrière d'un |
| loopbaan van een lid van het « gerechtspersoneel ». | membre du « personnel judiciaire ». |
| B.16. Uit hetgeen voorafgaat blijkt dat er voldoende elementen zijn | B.16. Il ressort de ce qui précède qu'il existe suffisamment |
| die het door de verzoekende partij aangevoerde verschil in behandeling | d'éléments pouvant justifier de manière objective et raisonnable la |
| op objectieve en redelijke wijze kunnen verantwoorden. | différence de traitement invoquée par la partie requérante. |
| B.17. Het eerste middel is niet gegrond. | B.17. Le premier moyen n'est pas fondé. |
| Ten aanzien van het tweede middel | Quant au second moyen |
| B.18. Uit de uiteenzetting van het middel blijkt dat dat laatste is | B.18. Il ressort des développements du moyen que celui-ci est pris de |
| afgeleid uit de schending van de artikelen 10 en 11, in samenhang | la violation des articles 10 et 11, lus en combinaison avec l'article |
| gelezen met artikel 23, derde lid, 1°, van de Grondwet, in zoverre de | 23, alinéa 3, 1°, de la Constitution, en ce qu'en limitant le nombre |
| bestreden bepalingen, door het aantal bevorderingen te beperken | de promotions auxquelles le juriste de parquet qui désire devenir |
| waarvoor de parketjurist die substituut-procureur des Konings wenst te | substitut du procureur du Roi peut se porter candidat dans le cadre de |
| worden, zich kandidaat kan stellen in het kader van zijn | sa carrière administrative, les dispositions attaquées introduiraient |
| administratieve loopbaan, een onverantwoord verschil in behandeling | une différence de traitement injustifiée entre ce juriste, d'une part, |
| zouden invoeren tussen die jurist, enerzijds, en de jurist die zijn | et le juriste qui preste ses services à titre définitif au sein d'un |
| functie in vaste dienst uitoefent binnen een federale overheidsdienst, | service public fédéral, d'autre part, parce que ces dispositions |
| anderzijds, omdat die bepalingen de mate van bescherming van het recht | réduiraient le degré de protection du droit à des conditions de |
| op billijke arbeidsvoorwaarden van alleen de voormelde parketjurist | travail équitables du seul juriste de parquet précité. |
| zouden verminderen. | |
| B.19.1. Artikel 23 van de Grondwet bepaalt dat ieder het recht heeft | B.19.1. L'article 23 de la Constitution dispose que chacun a le droit |
| om een menswaardig leven te leiden. Daartoe waarborgen de | de mener une vie conforme à la dignité humaine. A cette fin, les |
| onderscheiden wetgevers, rekening houdend met de overeenkomstige | différents législateurs garantissent, en tenant compte des obligations |
| plichten, de economische, sociale en culturele rechten, waarvan ze de | correspondantes, les droits économiques, sociaux et culturels et |
| voorwaarden voor de uitoefening bepalen. Artikel 23 van de Grondwet | déterminent les conditions de leur exercice. L'article 23 de la |
| bepaalt niet wat die rechten, waarvan enkel het beginsel wordt | Constitution ne précise pas ce qu'impliquent ces droits dont seul le |
| uitgedrukt, impliceren, waarbij elke wetgever ermee is belast die | principe est exprimé, chaque législateur étant chargé de les garantir, |
| rechten te waarborgen, overeenkomstig het tweede lid van dat artikel, | conformément à l'alinéa 2 de cet article, en tenant compte des |
| rekening houdend met de overeenkomstige plichten. | obligations correspondantes. |
| Artikel 23, derde lid, 1°, van de Grondwet neemt het « recht op | L'article 23, alinéa 3, 1°, de la Constitution range le « droit à des |
| billijke arbeidsvoorwaarden » op onder de economische en sociale | conditions de travail équitables » parmi les droits économiques et |
| rechten die de wetskrachtige normen moeten waarborgen teneinde het | sociaux que les normes législatives doivent garantir afin d'assurer le |
| recht te verzekeren dat eenieder een menswaardig leven kan leiden, | droit de chacun de mener une vie conforme à la dignité humaine reconnu |
| zoals erkend in het eerste lid van dat artikel. Het billijke karakter | par le premier alinéa de cet article. L'équité des conditions de |
| van de arbeidsvoorwaarden dient bijgevolg te worden beoordeeld in het | travail doit dès lors s'apprécier au regard des exigences de la « |
| licht van de vereisten van het « menswaardig leven ». | dignité humaine ». |
| Om billijk te zijn moeten de arbeidsvoorwaarden « van die aard zijn | Pour être équitables, les conditions de travail « doivent être telles |
| dat de arbeid de werknemer een arbeidsvoldoening schenkt, hem de | que le travail procure en soi une satisfaction au travailleur, lui |
| mogelijkheid biedt zich volledig te ontplooien, zijn gezondheid | offre la possibilité de s'épanouir pleinement, protège sa santé et lui |
| beschermt en aan hem en aan zijn familie de mogelijkheid biedt om een | donne, à lui et à sa famille, la possibilité de mener une existence |
| onafhankelijk en fatsoenlijk bestaan te leiden » (Parl. St., Senaat, | indépendante et décente » (Doc. parl., Sénat, 1991-1992, n° 100-2/3°, |
| 1991-1992, nr. 100-2/3°, p. 16). In die arbeidsvoorwaarden zijn « o.a. | p. 16). Ces conditions de travail « comprennent notamment » la « durée |
| begrepen » de « arbeidsduur », de « betaalde feestdagen », de « | du travail », les « jours fériés payés », la « réduction de la durée |
| arbeidsduurvermindering voor de werknemers die gevaarlijk of ongezond | du travail pour les travailleurs effectuant un travail dangereux ou |
| werk verrichten », de « wekelijkse rust », de « veiligheid en | malsain », le « repos hebdomadaire », la « sécurité et la santé », les |
| gezondheid », de « ontslagvoorwaarden », de « sociale promotie » en de | « conditions de licenciement », la « promotion sociale », l'« |
| « beroepsoriëntatie en -vorming » (ibid.). | orientation et la formation professionnelles » (ibid.). |
| B.19.2. Artikel 23 van de Grondwet bevat een standstill-verplichting die eraan in de weg staat dat de bevoegde wetgever het beschermingsniveau dat wordt geboden door de van toepassing zijnde wetgeving, in aanzienlijke mate vermindert zonder dat daarvoor redenen zijn die verband houden met het algemeen belang. B.20. De bestreden bepalingen streven de in B.12 omschreven doelstelling na. Zij bieden de betrokkenen de mogelijkheid om vijf keer deel te nemen aan het examen inzake beroepsbekwaamheid en evenveel keer aan het vergelijkend examen voor de toelating tot de gerechtelijke stage (Parl. St., Kamer, 2016-2017, DOC 54-2259/001, p. 177). B.21. Zonder dat het Hof dient na te gaan of de bestreden bepalingen de « bevordering » van een parketjurist regelen en het niveau van bescherming van het recht van die persoon op billijke arbeidsvoorwaarden in aanzienlijke mate beperken, berusten die bepalingen op een reden van algemeen belang. Er wordt dus geen afbreuk gedaan aan het recht van de parketjurist op billijke arbeidsvoorwaarden. B.22. Het tweede middel is niet gegrond. Om die redenen, het Hof verwerpt het beroep. Aldus gewezen in het Frans, het Nederlands en het Duits, overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, op 14 november 2019. De griffier, De voorzitter, | B.19.2. L'article 23 de la Constitution contient une obligation de standstill qui interdit au législateur compétent de réduire significativement le degré de protection offert par la législation applicable, sans qu'existent pour ce faire des motifs d'intérêt général. B.20. Les dispositions attaquées poursuivent l'objectif décrit en B.12. Elles laissent aux personnes intéressées la possibilité de participer à cinq reprises à l'examen d'aptitude professionnelle et autant de fois au concours d'admission judiciaire (Doc. parl., Chambre, 2016-2017, DOC 54-2259/001, p. 177). B.21. Sans que la Cour doive vérifier si les dispositions attaquées règlent la « promotion » d'un juriste de parquet et réduisent significativement le niveau de protection du droit de cette personne à des conditions de travail équitables, ces dispositions reposent sur un motif d'intérêt général. Il n'est dès lors pas porté atteinte au droit du juriste de parquet à des conditions de travail équitables. B.22. Le second moyen n'est pas fondé. Par ces motifs, la Cour rejette le recours. Ainsi rendu en langue française, en langue néerlandaise et en langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle, le 14 novembre 2019. Le greffier, Le président, |
| P.-Y. Dutilleux F. Daoût | P.-Y. Dutilleux F. Daoût |