← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 113/2019 van 18 juli 2019 Rolnummer 7019 In zake : het beroep
tot vernietiging van het decreet van het Vlaamse Gewest van 30 maart 2018 houdende wijziging van de wet
van 19 juni 1978 betreffende het beheer van het Li Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters A. Alen
en F. Daoût, en de rechters L. L(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 113/2019 van 18 juli 2019 Rolnummer 7019 In zake : het beroep tot vernietiging van het decreet van het Vlaamse Gewest van 30 maart 2018 houdende wijziging van de wet van 19 juni 1978 betreffende het beheer van het Li Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters A. Alen en F. Daoût, en de rechters L. L(...) | Extrait de l'arrêt n° 113/2019 du 18 juillet 2019 Numéro du rôle : 7019 En cause : le recours en annulation du décret de la Région flamande du 30 mars 2018 portant modification de la loi du 19 juin 1978 relative à la gestion du territoire de La Cour constitutionnelle, composée des présidents A. Alen et F. Daoût, et des juges L. Lavrysen(...) |
---|---|
GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
Uittreksel uit arrest nr. 113/2019 van 18 juli 2019 | Extrait de l'arrêt n° 113/2019 du 18 juillet 2019 |
Rolnummer 7019 | Numéro du rôle : 7019 |
In zake : het beroep tot vernietiging van het decreet van het Vlaamse | En cause : le recours en annulation du décret de la Région flamande du |
Gewest van 30 maart 2018 houdende wijziging van de wet van 19 juni | 30 mars 2018 portant modification de la loi du 19 juin 1978 relative à |
1978 betreffende het beheer van het Linkerscheldeoevergebied ter | la gestion du territoire de la rive gauche de l'Escaut à hauteur |
hoogte van Antwerpen en houdende maatregelen voor het beheer en de | d'Anvers et portant des mesures de gestion et d'exploitation du port |
exploitatie van de haven van Antwerpen, ingesteld door Denis Malcorps en anderen. | d'Anvers, introduit par Denis Malcorps et autres. |
Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
samengesteld uit de voorzitters A. Alen en F. Daoût, en de rechters L. | composée des présidents A. Alen et F. Daoût, et des juges L. Lavrysen, |
Lavrysen, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, T. Giet en J. Moerman, | T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, T. Giet et J. Moerman, assistée du |
bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter A. Alen, | greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président A. Alen, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van het beroep en rechtspleging | I. Objet du recours et procédure |
Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 8 oktober | Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 8 |
2018 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 9 | octobre 2018 et parvenue au greffe le 9 octobre 2018, un recours en |
oktober 2018, is beroep tot vernietiging ingesteld van het decreet van | |
het Vlaamse Gewest van 30 maart 2018 houdende wijziging van de wet van | annulation du décret de la Région flamande du 30 mars 2018 portant |
19 juni 1978 betreffende het beheer van het Linkerscheldeoevergebied | modification de la loi du 19 juin 1978 relative à la gestion du |
ter hoogte van Antwerpen en houdende maatregelen voor het beheer en de | territoire de la rive gauche de l'Escaut à hauteur d'Anvers et portant |
exploitatie van de haven van Antwerpen (bekendgemaakt in het Belgisch | des mesures de gestion et d'exploitation du port d'Anvers (publié au |
Staatsblad van 13 april 2018), door Denis Malcorps, Jan Creve, | Moniteur belge du 13 avril 2018) a été introduit par Denis Malcorps, |
Dieuwertje Dierick, Marina Apers, Kris De Smit en Dirk Bernaert, | Jan Creve, Dieuwertje Dierick, Marina Apers, Kris De Smit et Dirk |
bijgestaan en vertegenwoordigd door Mr. P. Vande Casteele, advocaat | Bernaert, assistés et représentés par Me P. Vande Casteele, avocat au |
bij de balie te Antwerpen. | barreau d'Anvers. |
(...) | (...) |
II. In rechte | II. En droit |
(...) | (...) |
Ten aanzien van de bestreden bepalingen | Quant aux dispositions attaquées |
B.1. De verzoekende partijen vorderen de vernietiging van het decreet | B.1. Les parties requérantes demandent l'annulation du décret de la |
van het Vlaamse Gewest van 30 maart 2018 houdende wijziging van de wet | Région flamande du 30 mars 2018 portant modification de la loi du 19 |
van 19 juni 1978 betreffende het beheer van het | juin 1978 relative à la gestion du territoire de la rive gauche de |
Linkerscheldeoevergebied ter hoogte van Antwerpen en houdende | |
maatregelen voor het beheer en de exploitatie van de haven van | l'Escaut à hauteur d'Anvers et portant des mesures de gestion et |
Antwerpen (hierna : het decreet van 30 maart 2018). | d'exploitation du port d'Anvers (ci-après : le décret du 30 mars |
B.2.1. Het decreet van 30 maart 2018 strekt ertoe te voorzien in « een | 2018). B.2.1. Le décret du 30 mars 2018 vise à prévoir, dans la loi du 19 |
specifieke rechtsgrond in de wet van 19 juni 1978 [...] voor het | juin 1978, « un fondement juridique spécifique pour la fixation d'une |
vastleggen van een objectief gemotiveerde bestuurlijke afbakeningslijn | ligne de démarcation administrative objectivement motivée sur le |
in het Linkerscheldeoevergebied voor het Havenbedrijf Antwerpen en de | territoire de la rive gauche de l'Escaut pour la Régie portuaire |
Maatschappij voor het Haven-, Grond- en Industrialisatiebeleid » | d'Anvers et pour la Société pour la politique portuaire, foncière et |
(Parl. St., Vlaams Parlement, 2017-2018, nr. 1483/001, p. 2). | industrielle » (Doc. parl., Parlement flamand, 2017-2018, n° 1483/001, p. 2). |
B.2.2. Artikel 3 van de wet van 19 juni 1978 betreffende het beheer | B.2.2. L'article 3 de la loi du 19 juin 1978 relative à la gestion du |
van het Linkerscheldeoevergebied ter hoogte van Antwerpen en houdende | territoire de la rive gauche de l'Escaut à hauteur d'Anvers et portant |
maatregelen voor het beheer en de exploitatie van de haven van | des mesures de gestion et d'exploitation du port d'Anvers (ci-après : |
Antwerpen (hierna : de wet van 19 juni 1978) bepaalde, vóór de | la loi du 19 juin 1978) disposait, avant sa modification par le décret |
wijziging ervan bij het bestreden decreet : | attaqué : |
« In het L.S.O.-gebied wordt naast zones voor algemene infrastructuur, | « Dans la zone R.G.E., on distingue, outre les zones d'infrastructure |
agrarische gebieden, woongebieden en groengebieden een havengebied | générale, les zones agricoles et vertes, une zone portuaire. Les |
onderscheiden. De grenzen en de bestemming van deze zones worden | limites et l'affectation de ces zones sont fixées par le Gouvernement |
vastgesteld door de Vlaamse regering overeenkomstig de wetgeving op de | flamand conformément [à] la législation sur l'aménagement du |
ruimtelijke ordening. De Maatschappij en het Havenbedrijf Antwerpen | territoire. La Société et la Régie portuaire communale d'Anvers ne |
zijn slechts bevoegd in het havengebied ». | sont [compétentes] que dans la région portuaire ». |
Artikel 2 van het bestreden decreet van 30 maart 2018 heeft die | L'article 2 du décret attaqué du 30 mars 2018 a remplacé cette |
bepaling als volgt vervangen : | disposition comme suit : |
« In het Linkerscheldeoevergebied bevindt zich een havengebied als | « Sur le territoire de la rive gauche de l'Escaut se trouve une zone |
vermeld in artikel 2, 4°, van het decreet van 2 maart 1999 houdende | portuaire telle que visée à l'article 2, 4°, du décret du 2 mars 1999 |
portant sur la politique et la gestion des ports maritimes. Le | |
het beleid en het beheer van de zeehavens. De Vlaamse Regering stelt | Gouvernement flamand fixe les limites de cette zone portuaire. |
de grenzen van dat havengebied vast. | Sur le territoire de la rive gauche de l'Escaut, la ' Havenbedrijf |
Het Havenbedrijf Antwerpen is in het Linkerscheldeoevergebied slechts | Antwerpen ' n'est compétente que dans la zone portuaire. |
bevoegd in het havengebied. | Sur le territoire de la rive gauche de l'Escaut, la Société n'est |
De Maatschappij is in het Linkerscheldeoevergebied slechts bevoegd in | compétente que dans la zone portuaire, à l'exception de l'exercice du |
het havengebied, met uitzondering van de uitoefening van het | droit de préemption, qui peut être exercé en application de l'article |
voorkooprecht, dat met toepassing van artikel 9 ook buiten het | 9 également en dehors de la zone portuaire ». |
havengebied kan worden uitgeoefend ». | |
B.2.3. Artikel 4 van de wet van 19 juni 1978 bepaalde, vóór de | B.2.3. L'article 4 de la loi du 19 juin 1978 disposait, avant sa |
wijziging ervan bij het bestreden decreet : | modification par le décret attaqué : |
« Onder zones voor algemene infrastructuur worden verstaan wegen, | « Par zones d'infrastructure générale, on comprend la voirie, les |
spoorwegen, leidingstroken en andere voorzieningen, alsmede hun | chemins de fer, les bandes de canalisation et d'autres aménagements, |
aanhorigheden. Zij blijven onder de bevoegdheid van de | ainsi que leurs dépendances. Elles restent sous la compétence des |
overheidsorganen of organismen die er wettelijk mede belast zijn ». | organes de l'autorité ou des organismes qui en sont légalement chargés |
Artikel 3 van het bestreden decreet van 30 maart 2018 heeft die | ». L'article 3 du décret attaqué du 30 mars 2018 a remplacé cette |
bepaling als volgt vervangen : | disposition comme suit : |
« De algemene infrastructuur in het Linkerscheldeoevergebied, meer | « L'infrastructure générale sur le territoire de la rive gauche de |
bepaald de wegen, spoorwegen, leidingstroken en andere voorzieningen, | l'Escaut, notamment les routes, les chemins de fer, les bandes de |
alsook de aanhorigheden ervan, blijven tot de bevoegdheid behoren van | canalisations et les autres structures, ainsi que leurs dépendances, |
de overheidsorganen of organisaties die er wettelijk mee belast zijn | relèvent toujours de la compétence des organes publics ou des |
». | organisations légalement chargées en la matière ». |
B.2.4. Artikel 5 van de wet van 19 juni 1978 bepaalde, vóór de | B.2.4. L'article 5 de la loi du 19 juin 1978 disposait, avant sa |
wijziging ervan bij het bestreden decreet : | modification par le décret attaqué : |
« Het havengebied van het L.S.O.-gebied omvat : | « La zone portuaire de la zone R.G.E. comprend : |
1° een maritieme zone [...] | 1° une zone maritime [...] |
2° een industriële zone omheen de in 1° beschreven zone die er een | 2° une zone industrielle autour de la zone décrite au point 1°, |
ruimtelijk, functioneel en economisch geheel mee vormt. | formant conjointement un ensemble spatial, fonctionnel et économique. |
De grenzen tussen de in dit artikel genoemde zones worden vastgelegd | Les limites des zones visées au présent article sont fixées |
overeenkomstig de wetgeving op de ruimtelijke ordening ». | conformément à la législation sur l'aménagement du territoire ». |
Artikel 4 van het bestreden decreet van 30 maart 2018 heeft het | L'article 4 du décret attaqué du 30 mars 2018 a remplacé le dernier |
laatste lid van die bepaling als volgt vervangen : | alinéa de cette disposition comme suit : |
« De grenzen tussen de zones, vermeld in dit artikel, worden | « Les limites entre les zones visées au présent article, sont fixées |
vastgelegd door de Vlaamse Regering na eensluidend advies van het | par le Gouvernement flamand après avis conforme du ' Havenbedrijf |
Havenbedrijf Antwerpen en de Maatschappij ». | Antwerpen ' et de la Société ». |
B.2.5. Artikel 9 van de wet van 19 juni 1978 bepaalde, vóór de | B.2.5. L'article 9 de la loi du 19 juin 1978 disposait, avant sa |
wijziging ervan bij het bestreden decreet : | modification par le décret attaqué : |
« Tot verwezenlijking van haar doel verwerft de Maatschappij de | « Afin d'atteindre ses objectifs, la société acquiert les terrains de |
gronden van het havengebied van het L.S.O.-gebied en maakt ze | |
bouwrijp. De gronden die reeds aan het Vlaamse Gewest toebehoren worden aan de | la zone portuaire de la zone R.G.E. et les prépare à la construction. |
Maatschappij overgedragen, rekening houdend met de door derden | Les terrains qui appartiennent déjà à la Région flamande sont |
verkregen rechten. De Vlaamse regering bepaalt de voorwaarden van deze | transférés à la société, compte tenu des droits obtenus par des tiers. |
overdracht ». | Le Gouvernement flamand fixe les conditions de ce transfert ». |
Artikel 5 van het bestreden decreet van 30 maart 2018 heeft die | L'article 5 du décret attaqué du 30 mars 2018 a remplacé cette |
bepaling als volgt vervangen : | disposition comme suit : |
« Voor de verwezenlijking van haar doel kan de Maatschappij gronden in | « Pour la réalisation de son objectif, la Société peut acquérir des |
het Linkerscheldeoevergebied verwerven binnen de grenzen die de | terrains sur le territoire de la rive gauche de l'Escaut, dans les |
Vlaamse Regering daarvoor heeft vastgesteld. Binnen die grenzen kan de | limites fixées à cet effet par le Gouvernement flamand. Dans ces |
Maatschappij daarvoor een voorkooprecht laten gelden. De Maatschappij | limites, la Société peut appliquer un droit de préemption. La Société |
kan de verworven gronden verder bouwrijp maken, voor zover ze zich | peut préparer les terrains acquis à la construction, pour autant |
bevinden binnen de grenzen van het havengebied die de Vlaamse Regering | qu'ils se trouvent dans les limites de la zone portuaire fixée par le |
heeft vastgesteld. De gronden in het havengebied die al aan het | Gouvernement flamand. Les terrains dans la zone portuaire [...] |
Vlaamse Gewest toebehoren, worden aan de Maatschappij overgedragen, | appartenant [déjà] à la Région flamande, sont transférés à la Société, |
rekening houdend met de door derden verkregen rechten. De Vlaamse | compte tenu des droits acquis par des tiers. Le Gouvernement flamand |
Regering bepaalt de voorwaarden van die overdracht ». | en fixe les modalités ». |
Ten aanzien van de ontvankelijkheid van het beroep | Quant à la recevabilité du recours en annulation |
B.3. De verzoekende partijen voeren enkel grieven aan tegen de | B.3. Les parties requérantes invoquent uniquement des griefs contre |
artikelen 2, 4 en 5 van het decreet van 30 maart 2018. Het Hof beperkt | les articles 2, 4 et 5 du décret du 30 mars 2018. La Cour limite donc |
zijn onderzoek bijgevolg tot die bepalingen. | son examen à ces dispositions. |
B.4.1. De Vlaamse Regering en de tussenkomende partijen betwisten de | B.4.1. Le Gouvernement flamand et les parties intervenantes contestent |
ontvankelijkheid van het beroep bij ontstentenis van belang. Zij | la recevabilité du recours, faute d'intérêt. Ils font valoir que les |
voeren aan dat de verzoekende partijen een verkeerde draagwijdte geven | |
aan het bestreden decreet. Dat decreet zou immers louter strekken tot | parties requérantes donnent une portée erronée au décret attaqué. Ce |
het vastleggen van een bestuurlijke afbakeningslijn voor de | dernier tendrait en effet simplement à fixer une ligne de démarcation |
uitoefening van de bevoegdheden van organen die belast zijn met het | administrative en ce qui concerne l'exercice de leurs compétences par |
beheer en de exploitatie van de havengebieden. Gelet op die beperkte | les organes chargés de la gestion et de l'exploitation des zones |
draagwijdte zouden de verzoekende partijen niet rechtstreeks en | portuaires. Eu égard à cette portée limitée, les parties requérantes |
ongunstig door het bestreden decreet kunnen worden geraakt. | ne pourraient être directement et défavorablement affectées. |
B.4.2. Wanneer een exceptie van niet-ontvankelijkheid tevens | B.4.2. Lorsqu'une exception d'irrecevabilité concerne également la |
betrekking heeft op de draagwijdte die aan de bestreden bepalingen | |
dient te worden gegeven, valt het onderzoek van de ontvankelijkheid | portée qu'il y a lieu de donner aux dispositions attaquées, l'examen |
samen met dat van de grond van de zaak. | de la recevabilité se confond avec celui du fond de l'affaire. |
B.5.1. Volgens de Vlaamse Regering en de tussenkomende partijen is het | B.5.1. Selon le Gouvernement flamand et les parties intervenantes, le |
enige middel gedeeltelijk niet-ontvankelijk omdat het niet voldoende | moyen unique est partiellement irrecevable parce qu'il n'a pas fait |
duidelijk zou zijn uiteengezet. In ieder geval zou het middel | l'objet d'un exposé suffisamment clair. En toute hypothèse, le moyen |
niet-ontvankelijk zijn in zoverre daarin de schending wordt aangevoerd | serait irrecevable en ce qu'il est pris de la violation d'arrêts du |
van arresten van de Raad van State en van het Hof van Justitie van de | Conseil d'Etat et de la Cour de justice de l'Union européenne. |
Europese Unie. | |
B.5.2. Krachtens artikel 142 van de Grondwet en artikel 26, § 1, van | B.5.2. En vertu de l'article 142 de la Constitution et de l'article |
de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof is het | 26, § 1er, de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour |
Hof bevoegd om de overeenstemming te toetsen van wetskrachtige akten | constitutionnelle, la Cour est compétente pour contrôler la conformité |
met de regels die de bevoegdheden verdelen tussen de federale Staat, | des actes à valeur législative aux règles répartitrices de compétences |
de gemeenschappen en de gewesten, alsmede de bestaanbaarheid ervan met | entre l'Etat fédéral, les communautés et les régions, ainsi que leur |
de artikelen van titel II (« De Belgen en hun rechten ») en met de | compatibilité avec les articles du titre II (« Des Belges et de leurs |
artikelen 143, § 1, 170, 172 en 191 van de Grondwet. | droits ») et avec les articles 143, § 1er, 170, 172 et 191 de la |
Constitution. | |
Noch artikel 26, § 1, van de bijzondere wet van 6 januari 1989, | Ni l'article 26, § 1er, de la loi spéciale du 6 janvier 1989, adoptée |
genomen ter uitvoering van artikel 142 van de Grondwet, noch enige | en exécution de l'article 142 de la Constitution, ni aucune autre |
andere grondwets- of wetsbepaling verlenen aan het Hof de bevoegdheid | disposition constitutionnelle ou législative ne confèrent à la Cour le |
om als dusdanig uitspraak te doen over de bestaanbaarheid van een | pouvoir de statuer comme tel sur la compatibilité d'une disposition |
wetskrachtige bepaling met een rechterlijke beslissing. | législative avec une décision judiciaire. |
B.5.3. Voor het overige onderzoekt het Hof het middel in zoverre het | B.5.3. Pour le surplus, la Cour examine le moyen en ce qu'il satisfait |
aan de vereisten van artikel 6 van de bijzondere wet van 6 januari | aux exigences de l'article 6 de la loi spéciale du 6 janvier 1989. |
1989 voldoet. Op grond van die bepaling moeten de middelen van het verzoekschrift | En vertu de cette disposition, les moyens de la requête doivent faire |
niet alleen te kennen geven welke van de regels waarvan het Hof de | connaître, parmi les règles dont la Cour garantit le respect, non |
naleving waarborgt, zouden zijn geschonden, maar ook welke de | seulement celles qui seraient violées, mais aussi que les dispositions |
bepalingen zijn die deze regels zouden schenden, en uiteenzetten in | qui violeraient ces règles et exposer en quoi ces règles, auraient été |
welk opzicht die regels door de bedoelde bepalingen zouden zijn | transgressées par ces dispositions. |
geschonden. | Quant au fond |
Ten gronde B.6. Volgens de verzoekende partijen doen de bestreden bepalingen | B.6. Selon les parties requérantes, les dispositions attaquées portent |
afbreuk aan de artikelen 10, 11, 16 en 23 van de Grondwet, al dan niet | atteinte aux articles 10, 11, 16 et 23 de la Constitution, lus ou non |
in samenhang gelezen met andere grondwetsbepalingen, | en combinaison avec d'autres dispositions constitutionnelles, avec des |
verdragsbepalingen, richtlijnen en algemene rechtsbeginselen. | dispositions conventionnelles, avec des directives et avec des |
principes généraux du droit. | |
B.7. De verzoekende partijen verwijten de artikelen 2 en 4 van het | B.7. Les parties requérantes reprochent aux articles 2 et 4 du décret |
bestreden decreet van 30 maart 2018 dat zij in de gewijzigde artikelen | attaqué du 30 mars 2018 d'abroger, aux articles 3 et 4 de la loi du 19 |
3 en 4 van de wet van 19 juni 1978 de voorwaarde opheffen dat de | juin 1978, la condition selon laquelle le Gouvernement flamand doit |
Vlaamse Regering de grenzen van het havengebied en van de daarin | fixer les limites de la zone portuaire et des zones visées à |
bedoelde zones moet vaststellen « overeenkomstig de wetgeving op de | l'intérieur de celle-ci « conformément à la législation sur |
ruimtelijke ordening ». Aldus zou afbreuk worden gedaan aan de | l'aménagement du territoire ». Il serait ainsi porté atteinte aux |
waarborgen inzake inspraak van het publiek en raadpleging van de | garanties relatives à la participation du public et à la consultation |
bevoegde milieu-instanties, zoals neergelegd in de aangevoerde referentienormen. | des instances environnementales compétentes, telles qu'elles sont |
De afbreuk aan die waarborgen van inspraak en raadpleging zou een | contenues dans les normes de référence invoquées. |
schending inhouden van het beginsel van gelijkheid en | L'atteinte portée à ces garanties de participation et de consultation |
niet-discriminatie, in zoverre die waarborgen wel worden geboden door | impliquerait une violation du principe d'égalité et de |
het decreet van 25 april 2014 betreffende de omgevingsvergunning en in | non-discrimination, en ce que le décret du 25 avril 2014 relatif au |
permis d'environnement offre effectivement ces garanties et en ce que | |
zoverre artikel 3 van het decreet van 2 maart 1999 « houdende het | l'article 3 du décret du 2 mars 1999 portant sur la politique et la |
beleid en het beheer van de zeehavens » (hierna : het Havendecreet) | gestion des ports maritimes (ci-après : le décret du 2 mars 1999) |
wel vereist dat de grenzen van het havengebied worden vastgesteld « | requiert effectivement que les limites de la zone portuaire soient |
overeenkomstig de wetgeving op de ruimtelijke ordening ». Voorts zou | fixées « conformément à la législation sur l'aménagement du territoire |
dit een aanzienlijke achteruitgang in de bescherming van een gezond | ». De plus, ceci constituerait un recul significatif de la protection |
leefmilieu uitmaken die niet verantwoord is door een doelstelling van | d'un environnement sain, qui n'est pas justifié par un motif d'intérêt |
algemeen belang, en die bijgevolg in strijd is met de | général et qui est, partant, contraire à l'obligation de standstill, |
standstill-verplichting die wordt gewaarborgd bij artikel 23 van de Grondwet. | garantie par l'article 23 de la Constitution. |
B.8.1. Het verschil in behandeling tussen bepaalde categorieën van | B.8.1. La différence de traitement entre certaines catégories de |
personen dat voortvloeit uit de toepassing van verschillende | personnes qui découle de l'application de règles procédurales |
procedureregels in verschillende omstandigheden houdt op zich geen | différentes dans des circonstances différentes n'est pas |
discriminatie in. Van discriminatie zou slechts sprake zijn indien het | discriminatoire en soi. Il ne pourrait être question de discrimination |
verschil in behandeling dat voortvloeit uit de toepassing van die | que si la différence de traitement qui découle de l'application de ces |
procedureregels een onevenredige beperking van de rechten van de | règles de procédure entraînait une limitation disproportionnée des |
daarbij betrokken personen met zich zou meebrengen. | droits des personnes concernées. |
B.8.2. Artikel 23, derde lid, 4°, van de Grondwet bevat inzake het | B.8.2. L'article 23, alinéa 3, 4°, de la Constitution contient, en ce |
recht op de bescherming van een gezond leefmilieu een | qui concerne le droit à la protection d'un environnement sain, une |
standstill-verplichting die eraan in de weg staat dat de bevoegde | obligation de standstill qui interdit au législateur compétent de |
wetgever het beschermingsniveau dat wordt geboden door de van | réduire significativement le degré de protection offert par la |
toepassing zijnde wetgeving, in aanzienlijke mate vermindert zonder | législation applicable, sans qu'existent pour ce faire des motifs |
dat daarvoor redenen zijn die verband houden met het algemeen belang. | d'intérêt général. |
B.8.3. De mogelijkheid tot inspraak van het publiek biedt een waarborg | B.8.3. La possibilité de participation du public offre une garantie |
voor de vrijwaring van het recht op de bescherming van een gezond leefmilieu. | pour la sauvegarde du droit à la protection d'un environnement sain. |
B.9.1. Artikel 2, 4°, van het Havendecreet definieert het havengebied | B.9.1. L'article 2, 4°, du décret du 2 mars 1999 définit la zone |
als « elke zeehaven en aanhorigheden in het Vlaamse Gewest die een | portuaire comme « tout port maritime et ses attenances dans la Région |
ruimtelijk, economisch of functioneel geheel vormt ». Het havengebied | flamande qui constitue un ensemble spatial, économique et fonctionnel |
van Antwerpen wordt meer in het bijzonder omschreven als « de havens | ». La zone portuaire d'Anvers est plus particulièrement définie comme |
en aanhorigheden gelegen op de rechter- en linkeroever van de | « les ports et les attenances situés sur la rive gauche et droite de |
Zeeschelde ter hoogte van het grondgebied van de stad Antwerpen, van | l'Escaut maritime à la hauteur du territoire de la ville d'Anvers, de |
de gemeente Beveren en van de gemeente Zwijndrecht » (artikel 2, 5°). | la commune de Beveren et de la commune de Zwijndrecht » (article 2, 5°). |
Krachtens artikel 2, 1°, van het Havendecreet staat het havenbedrijf, | En vertu de l'article 2, 1°, du décret du 2 mars 1999, la régie |
zijnde een publiekrechtelijke overheid, in voor het beheer en de | portuaire, qui est une autorité de droit public, assure la gestion et |
exploitatie van de havengebieden en is het belast met de | l'exploitation des zones portuaires et elle est investie de |
havenbestuurlijke bevoegdheden. Die havenbestuurlijke bevoegdheden, | compétences administratives portuaires. Ces compétences |
die zijn beperkt tot het havengebied, betreffen het beheer en de | administratives portuaires, qui sont limitées à la zone portuaire, |
exploitatie van het openbaar en privaat havendomein, de vaststelling | concernent la gestion et l'exploitation du domaine portuaire public et |
en de inning van de havengelden, de vaststelling en de organisatie van | privé, la fixation et la perception des droits de port, la fixation et |
de openbare havendiensten en de uitoefening van de bijzondere | l'organisation des services portuaires publics et l'exercice de la |
administratieve politie (artikel 2, 2°, van het Havendecreet). | police administrative particulière (article 2, 2°, du décret du 2 mars |
B.9.2. Artikel 3, § 1, van het Havendecreet bepaalt dat de Vlaamse | 1999). B.9.2. L'article 3, § 1er, du décret du 2 mars 1999 dispose que le |
Regering nader de grenzen van de havengebieden vaststelt « | Gouvernement flamand précise les limites des zones portuaires « |
overeenkomstig de wetgeving op de ruimtelijke ordening ». Wat de | conformément à la législation sur l'aménagement du territoire ». En ce |
zeehavens in het algemeen betreft, stelt die bepaling : | qui concerne les ports maritimes en général, cette disposition dit : |
« Voor de zeehavens gelden de in de gewestplannen of in gewestelijke | « Les terrains délimités comme zone portuaire maritime dans les plans |
ruimtelijke uitvoeringsplannen als zeehavengebied afgebakende | de secteur ou dans les plans d'exécution spatiaux régionaux sont |
terreinen ». | d'application en ce qui concerne les ports maritimes ». |
B.9.3. Wat in het bijzonder het havengebied van Antwerpen betreft, | B.9.3. En ce qui concerne en particulier la zone portuaire d'Anvers, |
bepaalde artikel 3 van de wet van 19 juni 1978, zoals het werd | l'article 3 de la loi du 19 juin 1978, tel qu'il a été remplacé par |
vervangen bij artikel 37, 2°, van het Havendecreet en voordat het werd | l'article 37, 2°, du décret du 2 mars 1999 et avant qu'il n'ait été |
vervangen bij artikel 2 van het bestreden decreet : | remplacé par l'article 2 du décret attaqué, disposait : |
« In het L.S.O.-gebied wordt naast zones voor algemene infrastructuur, | « Dans la zone R.G.E., on distingue, outre les zones d'infrastructure |
agrarische gebieden, woongebieden en groengebieden een havengebied | générale, les zones agricoles et vertes, une zone portuaire. Les |
onderscheiden. De grenzen en de bestemming van deze zones worden | limites et l'affectation de ces zones sont fixées par le Gouvernement |
vastgesteld door de Vlaamse regering overeenkomstig de wetgeving op de | flamand conformément [à] la législation sur l'aménagement du |
ruimtelijke ordening. De Maatschappij [voor het haven-, grond- en | territoire. La Société [pour la politique portuaire, foncière et |
industrialisatiebeleid van het Linkerscheldeoevergebied] en het | industrielle de la rive gauche de l'Escaut] et la Régie portuaire |
Havenbedrijf Antwerpen zijn slechts bevoegd in het havengebied ». | communale d'Anvers ne sont [compétentes] que dans la région portuaire |
B.9.4. Ter uitvoering van die bepalingen heeft de Vlaamse Regering bij | ». B.9.4. En exécution de ces dispositions, le Gouvernement flamand a, |
besluit van 24 oktober 2014 het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan | par son arrêté du 24 octobre 2014, fixé définitivement le plan |
« Afbakening zeehavengebied Antwerpen, havenontwikkeling Linkeroever » | d'exécution spatial régional « Afbakening zeehavengebied Antwerpen, |
definitief vastgesteld. Dat ruimtelijk uitvoeringsplan werd bij het | havenontwikkeling linkeroever ». Ce plan d'exécution spatial a été |
arrest van de Raad van State nr. 233.000 van 20 november 2015 | suspendu par l'arrêt du Conseil d'Etat n° 233.000 du 20 novembre 2015 |
geschorst en vervolgens bij het arrest nr. 236.837 van 20 december | et a ensuite été annulé partiellement par l'arrêt n° 236.837 du 20 |
2016 gedeeltelijk vernietigd, nadat het Hof van Justitie van de | |
Europese Unie bij het arrest van 21 juli 2016 (C-387/15 en C-388/15) | décembre 2016 après que, par son arrêt du 21 juillet 2016 (C-387/15 et |
een door de Raad van State gestelde prejudiciële vraag als volgt had | C-388/15), la Cour de justice de l'Union européenne a répondu à une |
beantwoord : | question préjudicielle posée par le Conseil d'Etat : |
« L'article 6, paragraphe 3, de la directive 92/43/CEE du Conseil, du | |
« Artikel 6, lid 3, van richtlijn 92/43/EEG van de Raad van 21 mei | 21 mai 1992, concernant la conservation des habitats naturels ainsi |
1992 inzake de instandhouding van de natuurlijke habitats en de wilde | que de la faune et de la flore sauvages, doit être interprété en ce |
flora en fauna moet aldus worden uitgelegd dat maatregelen die zijn | sens que des mesures qui sont comprises dans un plan ou dans un projet |
opgenomen in een plan of project dat niet direct verband houdt met of | qui n'est pas directement lié ou nécessaire à la gestion d'un site |
nodig is voor het beheer van een gebied van communautair belang, en | d'importance communautaire, et qui prévoient, avant que se produisent |
die erin voorzien dat, voordat zich negatieve gevolgen voordoen voor | des effets négatifs sur un type d'habitat naturel présent sur |
een aldaar voorkomend type natuurlijke habitat, er een toekomstig | celui-ci, le développement futur d'une aire de ce type, mais dont |
areaal van dat type wordt ontwikkeld, waarvan de ontwikkeling evenwel | l'achèvement interviendra postérieurement à l'évaluation de |
zal worden voltooid na de beoordeling van de significantie van de | l'importance de l'atteinte éventuellement portée aux caractéristiques |
mogelijke aantasting van de natuurlijke kenmerken van dit gebied, niet | naturelles dudit site, ne peuvent être prises en considération lors de |
in aanmerking kunnen worden genomen bij die beoordeling. Dergelijke | cette évaluation. De telles mesures ne pourraient, le cas échéant, |
maatregelen kunnen in voorkomend geval slechts als ' compenserende | être qualifiées de ' mesures compensatoires ' au sens du paragraphe 4 |
maatregelen ' in de zin van artikel 6, lid 4, worden aangemerkt | de cet article que s'il était satisfait aux conditions qui y sont |
wanneer is voldaan aan de daarin gestelde voorwaarden ». | énoncées ». |
De Raad van State heeft vervolgens bij het voormelde arrest van 20 | Par son arrêt précité du 20 décembre 2016, le Conseil d'Etat a ensuite |
december 2016 geoordeeld : | jugé : |
« 8.6. Gelet evenwel op het [...] antwoord van het Hof van Justitie | « 8.6. Eu égard, toutefois, à la réponse donnée par la Cour de justice |
van de Europese Unie op de [...] prejudiciële vraag, kunnen de [...] | de l'Union européenne à la question préjudicielle, les prescriptions |
stedenbouwkundige voorschriften geenszins als | urbanistiques ne peuvent nullement être considérées comme des mesures |
instandhoudingsmaatregelen worden beschouwd, nu een deel van het | de conservation, dès lors qu'une partie de la zone Natura 2000 |
Natura-2000-gebied verloren gaat. Zij kunnen in voorkomend geval | disparaît. Elles ne peuvent, le cas échéant, être qualifiées de ' |
slechts als ' compenserende maatregelen ' in de zin van artikel 6, | mesures compensatoires ' au sens de l'article 6, paragraphe 4, de la |
vierde lid, van de Habitatrichtlijn, worden aangemerkt, wanneer aan de | directive relative ' habitats ' que s'il est satisfait aux conditions |
daarin gestelde voorwaarden is voldaan. | qui y sont énoncées. |
8.7. Het besluit is dan ook dat de Vlaamse regering met het | 8.7. La conclusion est donc qu'en adoptant le plan d'exécution spatial |
régional, le Gouvernement flamand n'a respecté ni la procédure ni les | |
gewestelijk RUP de procedure en de toepassingsvoorwaarden vermeld in | conditions d'application prévues par l'article 6, paragraphe 4, de la |
artikel 6, lid 4, van de Habitatrichtlijn en artikel 36ter, § 5, van | directive ' habitats ' et par l'article 36ter, § 5, du décret sur la |
het decreet Natuurbehoud heeft miskend ". | conservation de la nature ". |
Bijgevolg heeft de Raad van State het besluit van de Vlaamse Regering | Le Conseil d'Etat a dès lors annulé l'arrêté du Gouvernement flamand |
van 24 oktober 2014 vernietigd « in zoverre dit het gewestelijk | du 24 octobre 2014, « en ce qu'il fixe définitivement le plan |
ruimtelijk uitvoeringsplan ' Afbakening zeehavengebied Antwerpen, | d'exécution spatial régional ' Afbakening zeehavengebied Antwerpen, |
havenontwikkeling Linkeroever ' definitief vaststelt, met uitsluiting | havenontwikkeling Linkeroever ', à l'exclusion de la partie ouest du ' |
van het westelijk deel van het ' Logistiek park Waasland ', gelegen te | Logistiek park Waasland ', qui se situe à Beveren, entre la voie |
Beveren tussen de expressweg Kust-Antwerpen (N49), de | rapide Kust-Antwerpen (N49), la Verrebroekstraat, Havinkbeek et la |
Verrebroekstraat, Havinkbeek en Paardenkerkhofstraat ». | Paardenkerkhofstraat ». |
B.9.5. Na dat vernietigingsarrest werd het bestreden decreet van 30 | B.9.5. A la suite de cet arrêt d'annulation, le décret attaqué du 30 |
maart 2018 aangenomen, teneinde in de wet van 19 juni 1978 te voorzien | mars 2018 a été adopté afin que soit prévu, dans la loi du 19 juin |
in een specifieke rechtsgrond voor de Vlaamse Regering voor het | 1978, un fondement juridique spécifique habilitant le Gouvernement |
vaststellen van de grenzen van het havengebied Antwerpen en van de | flamand à fixer les limites de la zone portuaire d'Anvers et des zones |
zones in dat havengebied, zonder dat zij daarvoor eerst opnieuw het | situées à l'intérieur de celle-ci, sans devoir, pour ce faire, |
volledige traject voor de opmaak van een ruimtelijk uitvoeringsplan | parcourir d'abord à nouveau toute la procédure d'élaboration d'un plan |
moet doorlopen. | d'exécution spatial. |
Aldus voorziet artikel 2 van het bestreden decreet van 30 maart 2018, | L'article 2 du décret attaqué du 30 mars 2018, qui remplace l'article |
dat artikel 3 van de wet van 19 juni 1978 vervangt, in een machtiging | 3 de la loi du 19 juin 1978, habilite donc le Gouvernement flamand à |
aan de Vlaamse Regering om de grenzen van het havengebied in het | fixer les limites de la zone portuaire sur le territoire de la rive |
linkerscheldeoevergebied vast te stellen en heft het de voorwaarde op | gauche de l'Escaut et abroge la condition selon laquelle ces limites |
dat die vaststelling gebeurt « in overeenstemming met de wetgeving op | sont fixées « conformément à la législation sur l'aménagement du |
de ruimtelijke ordening ». In soortgelijke zin wordt de Vlaamse | |
Regering bij artikel 4 van het bestreden decreet, dat het laatste lid | territoire ». Dans un sens analogue, l'article 4 du décret attaqué, |
van artikel 5 van de wet van 19 juni 1978 vervangt, gemachtigd om de | qui remplace le dernier alinéa de l'article 5 de la loi du 19 juin |
1978, habilite le Gouvernement flamand à fixer les limites de la zone | |
grenzen van de maritieme en de industriële zone binnen het havengebied | maritime et de la zone industrielle au sein de la zone portuaire, sans |
vast te stellen, zonder dat vereist wordt dat dit gebeurt « in | que ces limites doivent être fixées « conformément à la législation |
overeenstemming met de wetgeving op de ruimtelijke ordening ». Voor de | sur l'aménagement du territoire ». Pour la fixation des limites de ces |
vaststelling van de grenzen van die zones is wel een eensluidend | zones, un avis conforme de la régie portuaire d'Anvers et de la |
advies van het Havenbedrijf Antwerpen en van de Maatschappij voor het | Société pour la politique portuaire, foncière et industrielle de la |
haven-, grond- en industrialisatiebeleid van het Linkerscheldeoevergebied (hierna : de Maatschappij LSO) vereist. Die wijzigingen werden tijdens de parlementaire voorbereiding als volgt verantwoord : « De afwezigheid van een afbakeningslijn voor het zeehavengebied op de Linkerscheldeoever, waar bevoegdheden en taken voor havenbedrijf Antwerpen en [de Maatschappij LSO] aan gekoppeld zijn, betekent dat beide zich momenteel voor de uitoefeningen van die taken en bevoegdheden in een juridisch vacuüm bevinden, terwijl er ruimtelijk gezien wel al mogelijkheden zijn voor de ontwikkeling van haven- en | rive gauche de l'Escaut (ci-après : la Société RGE) est toutefois requis. Au cours des travaux préparatoires, ces modifications ont été justifiées comme suit : « En l'absence d'une ligne de démarcation de la zone portuaire maritime sur la rive gauche de l'Escaut, à laquelle sont attachées des compétences et des tâches relevant de la régie portuaire d'Anvers et de la Société RGE, l'une et l'autre sont actuellement confrontées à un vide juridique en ce qui concerne l'exercice de ces tâches et de ces compétences, alors que d'un point de vue spatial, des possibilités existent déjà quant au développement d'activités portuaires et industrielles, sur la base du plan d'exécution spatial régional ' |
industriële activiteiten op basis van het GRUP ' Waaslandhaven fase 1 | Waaslandhaven fase 1 en omgeving '. Ce vide, combiné avec la situation |
en omgeving '. Dat vacuüm, in combinatie met de specifieke | |
(beheers)situatie op de Linkerscheldeoever, rechtvaardigt dan ook een | (de gestion) spécifique sur la rive gauche de l'Escaut justifie dès |
afwijking van artikel 3, § 1, van het Havendecreet. Door middel van | lors une dérogation à l'article 3, § 1er, du décret portuaire. Cette |
die bepaling, die artikel 3 van de wet van 19 juni 1978 betreffende | disposition, qui remplace l'article 3 de la loi du 19 juin 1978 ' |
het beheer van het Linkerscheldeoevergebied ter hoogte van Antwerpen | relative à la gestion du territoire de la rive gauche de l'Escaut à |
en houdende maatregelen voor het beheer en de exploitatie van de haven | hauteur d'Anvers et portant des mesures de gestion et d'exploitation |
van Antwerpen vervangt, wordt aan de Vlaamse Regering specifiek de | du port d'Anvers ', offre spécifiquement au Gouvernement flamand la |
mogelijkheid geboden om alsnog formeel een afbakeningslijn voor het | possibilité de délimiter formellement la zone portuaire sur la rive |
havengebied op de Linkerscheldeoever vast te leggen zonder daarvoor | gauche de l'Escaut, sans devoir d'abord, pour ce faire, parcourir à |
eerst opnieuw het volledige traject voor de opmaak van een GRUP te | nouveau toute la procédure d'élaboration d'un plan d'exécution spatial |
doorlopen. Die afbakeningslijn doet op geen enkele wijze afbreuk aan | régional. Cette ligne de démarcation ne porte nullement atteinte aux |
de ruimtelijke bestemmingen die van kracht zijn in het | affectations spatiales qui sont en vigueur sur le territoire de la |
Linkerscheldeoevergebied. In artikel 3 van de voormelde wet van 19 | rive gauche de l'Escaut. L'article 3 de la loi précitée du 19 juin |
juni 1978 hoeft naast het havengebied dan ook geen specifieke | 1978 ne doit donc plus comporter, outre la mention de la zone |
vermelding van de andere zones en bestemmingen in het | portuaire, la mention spécifique des autres zones et affectations sur |
Linkerscheldeoevergebied meer te worden opgenomen » (Parl. St., Vlaams | le territoire de la rive gauche de l'Escaut » (Doc. parl., Parlement |
Parlement, 2017-2018, nr. 1483/001, p. 3). | flamand, 2017-2018, n° 1483/001, p. 3). |
De decreetgever verduidelijkte verder dat die bepaling « enkel de | Le législateur décrétal a également précisé que cette disposition « ne |
vastlegging van de afbakeningslijn [betreft], waarbinnen men de | concerne que la fixation de la ligne de démarcation au sein de |
toegewezen bevoegdheden kan uitoefenen. Bij de uitoefening van die | laquelle les compétences attribuées peuvent être exercées. En ce qui |
bevoegdheden zal men nog steeds rekening moeten houden met ruimtelijke | concerne l'exercice de ces compétences, il faudra toujours tenir |
bestemmingen die van toepassing zijn en blijven op basis van het | compte des affectations spatiales qui sont et restent applicables sur |
gewestplan en ruimtelijk uitvoeringsplan » (Parl. St., Vlaams | la base du plan de secteur et du plan d'exécution spatial » (Doc. |
Parlement, 2017-2018, nr. 1483/002, p. 4). | parl., Parlement flamand, 2017-2018, n° 1483/002, p. 4). |
B.10. Het Hof dient te beoordelen of de decreetgever, door bij de | B.10. La Cour doit vérifier si, en habilitant le Gouvernement flamand, |
artikelen 2 en 4 van het bestreden decreet van 30 maart 2018 de | par les articles 2 et 4 du décret attaqué du 30 mars 2018, à fixer les |
Vlaamse Regering te machtigen om de grenzen van het havengebied en de | limites de la zone portuaire et des zones visées à l'intérieur de |
daarin bedoelde zones vast te leggen zonder dat zij daarvoor een nieuw | celle-ci, sans devoir, pour ce faire, établir un nouveau plan |
gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan moet vaststellen, afbreuk heeft | d'exécution spatial régional, le législateur décrétal a porté atteinte |
gedaan aan de waarborgen inzake inspraak van het betrokken publiek en | aux garanties relatives à la participation du public concerné et à la |
raadpleging van de bevoegde milieu-instanties, en dienvolgens aan de | consultation des instances environnementales compétentes et, partant, |
standstill-verplichting van artikel 23 van de Grondwet. | à l'obligation de standstill contenue dans l'article 23 de la |
Constitution. | |
B.11.1. De begrenzing van de havens behoort tot de bevoegdheid van de | B.11.1. La délimitation des ports relève de la compétence des régions |
gewesten inzake het beheer van de havens. De afbakening van het | en matière de gestion des ports. La délimitation de la zone portuaire |
havengebied strekt ertoe de territoriale bevoegdheid van het | tend à déterminer la compétence territoriale de la régie portuaire |
Havenbedrijf Antwerpen en van de Maatschappij LSO te bepalen. | d'Anvers et de la Société RGE. |
Aldus kan het Havenbedrijf Antwerpen slechts binnen dat havengebied de | La régie portuaire d'Anvers ne peut donc exercer les « compétences |
in artikel 2, 2°, van het Havendecreet vermelde « havenbestuurlijke | administratives portuaires » visées à l'article 2, 2°, du décret |
bevoegdheden » uitoefenen. Zoals in B.9.1 is vermeld, betreffen die | portuaire que dans cette zone portuaire. Comme il est dit en B.9.1, |
bevoegdheden het beheer en de exploitatie van het openbaar en privaat | ces compétences concernent la gestion et l'exploitation du domaine |
havendomein, de vaststelling en de inning van de havengelden, de | portuaire public et privé, la fixation et la perception des droits de |
port, la fixation et l'organisation des services portuaires publics et | |
vaststelling en de organisatie van de openbare havendiensten en de | l'exercice de la police administrative particulière. Dans le cadre de |
uitoefening van de bijzondere administratieve politie. Binnen het | ces compétences, la régie portuaire d'Anvers peut constituer des |
kader van die bevoegdheden kan het Havenbedrijf Antwerpen zakelijke | droits réels sur les biens appartenant au domaine public, acquérir |
rechten vestigen op openbare domeingoederen, alle nodige roerende en | tous les biens mobiliers et immobiliers nécessaires, exproprier des |
onroerende goederen verwerven, onroerende goederen onteigenen, werken | biens immobiliers, exécuter des travaux nécessaires à l'aménagement et |
uitvoeren die nodig zijn voor de aanleg en de exploitatie van het | à l'exploitation de la zone portuaire, exercer des droits de |
havengebied, voorkooprechten uitoefenen op private eigendommen gelegen | préemption sur des propriétés privées situées dans la zone portuaire |
in het havengebied en concessies verlenen (artikelen 9 e.v. van het | et accorder des concessions (articles 9 et suiv. du décret portuaire). |
Havendecreet). | La Société RGE est quant à elle compétente pour assurer la politique |
Voorts is de Maatschappij LSO bevoegd voor het grondbeleid binnen het | foncière dans la zone portuaire, la politique industrielle de la zone |
havengebied, voor het industrialisatiebeleid van de industriële zone | industrielle située dans la zone portuaire et la planification de la |
gelegen binnen het havengebied en voor het uitstippelen van het | politique subrégionale relative au développement ultérieur et par |
subregionale beleid inzake de verdere ontwikkeling en fasering van het | phases de la zone portuaire dans la zone RGE (article 8, alinéa 1er, |
havengebied (artikel 8, eerste lid, van de wet van 19 juni 1978). Binnen de grenzen van de haar toegekende bevoegdheden, heeft de Maatschappij LSO dezelfde rechten en plichten als het Havenbedrijf Antwerpen inzake voorkooprecht, subsidiëring van interne ontsluitingswegen met hun aanhorigheden en ophoging van terreinen (artikel 8, tweede lid, van dezelfde wet). B.11.2. Zoals meermaals door de decreetgever werd benadrukt tijdens de parlementaire voorbereiding van de bestreden bepalingen, doen die bepalingen geen afbreuk aan de ruimtelijke bestemmingen die van kracht zijn op grond van het gewestplan en het ruimtelijk uitvoeringsplan. Evenmin doen die bepalingen afbreuk aan de verplichting voor het Havenbedrijf Antwerpen en de Maatschappij LSO om bij de uitoefening van hun bevoegdheden rekening te houden met die bestemmingen en de toepasselijke regelgeving in acht te nemen, waarbij in voorkomend geval de inspraak van het publiek en de raadpleging van de bevoegde milieu-instanties worden gewaarborgd. | de la loi du 19 juin 1978). Dans les limites des compétences qui lui sont attribuées, la Société RGE a les mêmes droits et obligations que la régie portuaire d'Anvers en ce qui concerne le droit de préemption, le subventionnement des voies internes de désenclavement et de leurs dépendances, et les remblais de terrain (article 8, alinéa 2, de la même loi). B.11.2. Ainsi qu'il a été souligné à plusieurs reprises lors des travaux préparatoires relatifs aux dispositions attaquées, ces dernières dispositions ne portent pas atteinte aux affectations spatiales qui sont en vigueur en vertu du plan de secteur et du plan d'exécution spatial. Ces dispositions ne portent pas atteinte non plus à l'obligation, pour la régie portuaire d'Anvers et pour la Société RGE, lorsqu'elles exercent leurs compétences, de tenir compte de ces affectations et de respecter la réglementation applicable, qui garantit, le cas échéant, la participation du public et la consultation des instances environnementales compétentes. B.11.3. L'illégalité constatée par le Conseil d'Etat dans son arrêt n° |
B.11.3. De door de Raad van State bij het arrest nr. 236.837 van 20 | 236.837 du 20 décembre 2016, qui a abouti à l'annulation partielle du |
december 2016 vastgestelde onwettigheid, die aanleiding heeft gegeven | |
tot de gedeeltelijke vernietiging van het gewestelijk ruimtelijk | |
uitvoeringsplan « Afbakening zeehavengebied Antwerpen, | plan d'exécution spatial régional « Afbakening zeehavengebied |
havenontwikkeling Linkeroever », betrof de stedenbouwkundige voorschriften die waren opgenomen in dat ruimtelijk uitvoeringsplan. Het gezag van gewijsde verbonden aan dat arrest verhindert niet dat de aangelegenheid die door de onwettige akte was geregeld, het voorwerp uitmaakt van een nieuwe regeling, zonder dat definitieve rechterlijke beslissingen in het gedrang worden gebracht. Om dezelfde redenen wordt de decreetgever niet verhinderd om de wijze van afbakening van het havengebied te wijzigen, waarbij de Vlaamse Regering wordt gemachtigd om die afbakeningslijn vast te leggen zonder een nieuw gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan te moeten vaststellen. B.11.4. De bestreden bepalingen hebben derhalve niet de draagwijdte die de verzoekende partijen eraan geven en doen het aangevoerde verschil in behandeling niet ontstaan. Met name doen de bestreden bepalingen geen afbreuk aan de geldende ruimtelijke bestemmingen en dienen het Havenbedrijf Antwerpen en de Maatschappij LSO die bestemmingen en de toepasselijke regelgeving in acht te nemen bij de uitoefening van hun bevoegdheden. B.12. Aangezien het middel, in zoverre het is gericht tegen de | Antwerpen, havenontwikkeling Linkeroever », portait sur les prescriptions urbanistiques qui figuraient dans ce plan d'exécution spatial régional. L'autorité de chose jugée attachée à cet arrêt n'empêche pas que la matière qui était réglée par l'acte illégal fasse l'objet d'une nouvelle réglementation sans qu'il soit porté atteinte à des décisions de justice définitives. Pour les mêmes raisons, le législateur décrétal n'est pas davantage empêché de modifier la façon de délimiter la zone portuaire, le Gouvernement flamand étant habilité à fixer cette ligne de démarcation sans devoir établir un nouveau plan d'exécution spatial régional. B.11.4. Les dispositions attaquées n'ont dès lors pas la portée que leur donnent les parties requérantes et ne font pas naître la différence de traitement dénoncée. Elles ne portent en particulier pas atteinte aux affectations spatiales en vigueur et la régie portuaire d'Anvers et la Société RGE doivent, lorsqu'elles exercent leurs compétences, respecter ces affectations, ainsi que la réglementation applicable. B.12. Dès lors que le moyen, en ce qu'il est dirigé contre |
machtiging aan de Vlaamse Regering om de grenzen van het havengebied | l'habilitation du Gouvernement flamand à fixer les limites de la zone |
en de grenzen van de zones in dat havengebied vast te stellen, berust | portuaire et celles des zones situées au sein de cette zone portuaire, |
op een verkeerde lezing van de bestreden bepalingen, is het niet | repose sur une interprétation erronée des dispositions attaquées, il |
gegrond. | n'est pas fondé. |
B.13. De verzoekende partijen betwisten voorts de uitbreiding van de | B.13. Les parties requérantes contestent par ailleurs l'extension des |
bevoegdheden van de Maatschappij LSO, zoals daarin is voorzien in de | compétences de la Société RGE, telles qu'elles sont prévues aux |
gewijzigde artikelen 2 en 9 van de wet van 19 juni 1978. Meer in het | articles 2 et 9, modifiés, de la loi du 19 juin 1978. Elles visent |
plus particulièrement l'extension du droit de préemption de la Société | |
bijzonder viseren zij de uitbreiding van het voorkooprecht van de | RGE à tous les terrains situés sur le territoire de la rive gauche de |
Maatschappij tot alle gronden in het linkerscheldeoevergebied, terwijl | l'Escaut, alors que ce droit de préemption était auparavant limité aux |
dat voorkooprecht voordien beperkt was tot « gronden van het | « terrains de la zone portuaire du territoire de la rive gauche de |
havengebied van het [linkerscheldeoevergebied] ». Voorts betwisten zij | l'Escaut ». Elles contestent en outre l'habilitation de la Société RGE |
de machtiging aan de Maatschappij LSO om de verworven gronden die zich | à préparer à la construction les terrains acquis qui se situent dans |
in het havengebied bevinden « bouwrijp » te maken. | la zone portuaire. |
Die uitbreiding van het voorkooprecht van de Maatschappij LSO zou | L'extension du droit de préemption de la Société RGE entraînerait un |
leiden tot een achteruitgang in de bescherming van een gezond | recul de la protection d'un environnement sain, qui n'est pas justifié |
leefmilieu die niet verantwoord is door een doel van algemeen belang. | par un but d'intérêt général. De plus, l'habilitation à préparer à la |
Voorts zou de machtiging om de in het havengebied verworven gronden « | construction les terrains acquis dans la zone portuaire constituerait |
bouwrijp » te maken, een decretale machtiging uitmaken om | une habilitation décrétale à accomplir des actes soumis à permis. Dès |
vergunningsplichtige handelingen te stellen. Doordat de Maatschappij | lors que la société RGE serait ainsi dispensée de l'obligation de |
LSO aldus zou worden vrijgesteld van de verplichting om een vergunning | demander un permis, il serait porté atteinte aux garanties relatives à |
aan te vragen, zou afbreuk worden gedaan aan de waarborgen inzake | la participation du public et à la consultation des instances |
inspraak van het publiek en raadpleging van de bevoegde | environnementales compétentes. Partant, les dispositions attaquées |
milieu-instanties. Bijgevolg zouden de bestreden bepalingen afbreuk | porteraient atteinte à l'obligation de standstill, telle qu'elle est |
doen aan de standstill-verplichting, zoals gewaarborgd bij artikel 23 | garantie par l'article 23 de la Constitution. |
van de Grondwet. | |
B.14.1. Zoals hierboven is uiteengezet, is de Maatschappij LSO bevoegd | B.14.1. Comme il a été exposé ci-dessus, la société RGE est compétente |
voor het grond- en industrialisatiebeleid inzake het havengebied in | pour assurer la politique foncière et la politique industrielle dans |
la zone portuaire située sur le territoire de la rive gauche de | |
het linkerscheldeoevergebied, evenals voor het subregionale beleid | l'Escaut, ainsi que pour assurer la politique subrégionale relative au |
inzake de verdere ontwikkeling en fasering van dat havengebied | développement ultérieur et par phases de la zone portuaire (article 8, |
(artikel 8, eerste lid, van de wet van 19 juni 1978). | alinéa 1er, de la loi du 19 juin 1978). |
Binnen de grenzen van die bevoegdheden, heeft de Maatschappij LSO | Dans les limites de ces compétences, la société RGE a les mêmes droits |
dezelfde rechten en plichten als het Havenbedrijf Antwerpen inzake | et obligations que la régie portuaire d'Anvers en matière de droit de |
voorkooprecht, subsidiëring van interne ontsluitingswegen met hun | préemption, de subventionnement des voies internes de désenclavement |
aanhorigheden en ophoging van terreinen (artikel 8, tweede lid, van de | et de leurs dépendances, ainsi que les remblais de terrain (article 8, |
wet van 19 juni 1978). Aldus beschikt de Maatschappij, zoals het | alinéa 2, de la loi du 19 juin 1978). Ainsi, la Société RGE dispose, |
Havenbedrijf Antwerpen op grond van artikel 12 van het Havendecreet, | tout comme la régie portuaire, sur la base de l'article 12 du décret |
over een recht van voorkoop op private onroerende eigendommen in het | portuaire, d'un droit de préemption sur des propriétés immobilières |
havengebied. Het decreet van 25 mei 2007 houdende de harmonisering van de procedures van voorkooprechten is van toepassing wanneer dat voorkooprecht wordt uitgeoefend. Voorts kan de Maatschappij de verworven gronden bouwrijp maken, voor zover ze zich binnen de door de Vlaamse Regering vastgestelde grenzen van het havengebied bevinden. B.14.2. Krachtens artikel 2, 1°, van het voormelde decreet van 25 mei 2007 is het voorkooprecht het « recht om een perceel dat te koop wordt aangeboden, voor dezelfde prijs en onder dezelfde modaliteiten, bij voorrang op de kandidaat-koper aan te kopen ». Bij de artikelen 2 en 5 van het bestreden decreet van 30 maart 2018, die de artikelen 3 en 9 van de wet van 19 juni 1978 hebben vervangen, is dat voorkooprecht voor de Maatschappij LSO uitgebreid van het havengebied in het linkerscheldeoevergebied tot het gehele linkerscheldeoevergebied. De bevoegdheid van de Maatschappij LSO om de verworven gronden bouwrijp te maken, is wel beperkt gebleven tot de gronden gelegen in het havengebied. Tijdens de parlementaire voorbereiding werd ter zake gesteld : « De bevoegdheden van het Havenbedrijf Antwerpen en de [Maatschappij LSO] zijn in principe beperkt tot de grenzen van het havengebied die worden vastgelegd in het besluit van de Vlaamse Regering dat zal worden opgemaakt ter uitvoering van artikel 3. Door de gedeeltelijke vernietiging van het GRUP is het gewestplan uit 1978 echter ook weer van kracht. Daarin wordt een deel van het Linkerscheldeoevergebied als havenuitbreidingsgebied bestemd. Aangezien het niet om havengebied gaat, kan het havenbedrijf op dat terrein zeker geen bevoegdheden uitoefenen. Door de doelstellingen van de [Maatschappij LSO] valt het evenwel te verantwoorden dat die maatschappij ook de beperkte bevoegdheid krijgt om een voorkooprecht uit te oefenen dat erop gericht is om een eventuele havenuitbreiding in het Linkerscheldeoevergebied te kunnen vrijwaren tot daarover volledige duidelijkheid bestaat. De mogelijkheid voor de [Maatschappij LSO] om dat voorkooprecht uit te oefenen in het Linkerscheldeoevergebied buiten de grenzen van het havengebied, wordt dan ook expliciet opgenomen met het oog op het vrijwaren van de eventuele havenuitbreiding » (Parl. St., Vlaams Parlement, 2017-2018, nr. 1483/001, pp. 3-4). B.15.1. Uit die toelichting tijdens de parlementaire voorbereiding blijkt dat de uitbreiding van het voorkooprecht voor de Maatschappij LSO tot het gehele linkerscheldeoevergebied ertoe strekt een eventuele havenuitbreiding te vrijwaren. Uit die parlementaire voorbereiding blijkt echter evenzeer dat de overige bevoegdheden van de Maatschappij LSO, net zoals die van het Havenbedrijf Antwerpen, beperkt blijven tot de grenzen van het havengebied. Dit is onder meer het geval voor de bevoegdheid van de Maatschappij LSO om de verworven gronden « bouwrijp » te maken, die - zoals daarin reeds was voorzien in artikel 9 van de wet van 19 juni 1978 vóór de wijziging ervan bij het bestreden decreet - beperkt blijft tot het havengebied. In tegenstelling tot wat de verzoekende partijen beweren, doet die bevoegdheid om de in het havengebied verworven gronden « bouwrijp » te maken bovendien geen afbreuk aan de toepasselijke regelgeving inzake ruimtelijke ordening en bescherming van het leefmilieu. In zoverre het « bouwrijp » maken van die gronden vergunningsplichtige handelingen omvat, dient de Maatschappij LSO de vereiste vergunningen aan te vragen, waarbij de toepasselijke procedures de inspraak van het publiek en de raadpleging van de bevoegde milieu-instanties waarborgen. B.15.2. Uit hetgeen voorafgaat volgt dat de bestreden bepalingen niet de draagwijdte hebben die de verzoekende partijen eraan geven. Bijgevolg doen die bepalingen het aangevoerde verschil in behandeling en de aangevoerde achteruitgang in het bestaande beschermingsniveau inzake de bescherming van een gezond leefmilieu niet ontstaan. B.16. Het middel, in zoverre het is gericht tegen de uitbreiding van de bevoegdheden van de Maatschappij LSO, is dienvolgens niet gegrond. Om die redenen, het Hof verwerpt het beroep. Aldus gewezen in het Nederlands, het Frans en het Duits, overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, op 18 juli 2019. De griffier, P.-Y. Dutilleux De voorzitter, | privées, situées dans la zone portuaire. Le décret du 25 mai 2007 portant harmonisation des procédures relatives aux droits de préemption s'applique lorsque le droit de préemption est mis en oeuvre. De plus, la Société RGE peut préparer à la construction les terrains acquis, pour autant qu'ils se situent dans les limites de la zone portuaire fixées par le Gouvernement flamand. B.14.2. En vertu de l'article 2, 1°, du décret du 25 mai 2007 précité, le droit de préemption est le « droit d'acheter une parcelle proposée à la vente, au même prix et aux mêmes conditions, par priorité sur le candidat acheteur ». Les articles 2 et 5 du décret attaqué du 30 mars 2018, qui ont remplacé les articles 3 et 9 de la loi du 19 juin 1978, ont étendu ce droit de préemption accordé à la Société RGE de la zone portuaire située sur le territoire de la rive gauche de l'Escaut à l'ensemble du territoire de la rive gauche de l'Escaut. La compétence de la Société RGE qui permet à celle-ci de préparer à la construction les terrains acquis reste toutefois limitée aux terrains situés dans la zone portuaire. Lors des travaux préparatoires, il a été dit, à ce sujet : « Les compétences de la Régie portuaire d'Anvers et de la [Société RGE] se confine [nt], en principe, aux limites de la zone portuaire qui sont fixées dans l'arrêté du Gouvernement flamand qui sera élaboré en exécution de l'article 3. Du fait de l'annulation partielle du plan d'exécution spatial régional, le plan de secteur qui avait été élaboré en 1978 est toutefois de nouveau applicable. Dans ce plan, une partie du territoire de la rive gauche de l'Escaut est affectée comme zone d'extension portuaire. Dès lors qu'il ne s'agit pas d'une zone portuaire, la régie portuaire ne peut donc certainement pas exercer de compétences sur ce terrain. Les objectifs de la [Société RGE] justifient toutefois le fait que cette société se voie aussi conférer la compétence limitée d'exercer un droit de préemption qui vise à pouvoir préserver une éventuelle extension portuaire sur le territoire de la rive gauche de l'Escaut, jusqu'à ce que toute la clarté soit faite sur ce point. La possibilité pour la [Société RGE] d'exercer ce droit de préemption sur le territoire de la rive gauche de l'Escaut en dehors des limites de la zone portuaire est dès lors explicitement reprise afin de sauvegarder l'éventuelle extension portuaire » (Doc. parl., Parlement flamand, 2017-2018, n° 1483/001, pp. 3-4). B.15.1. Il ressort de cet exposé fait lors des travaux préparatoires que l'extension du droit de préemption en faveur de la Société RGE l'ensemble du territoire de la rive gauche de l'Escaut vise à préserver une éventuelle extension portuaire. Il ressort cependant tout autant des travaux préparatoires que les autres compétences de la Société RGE, tout comme celles de la régie portuaire d'Anvers, restent confinées aux limites de la zone portuaire. Tel est notamment le cas en ce qui concerne la compétence de la Société RGE qui permet à cette dernière de préparer à la construction les terrains acquis, qui ne s'exerce que dans les limites de la zone portuaire, comme le prévoyait déjà l'article 9 de la loi du 19 juin 1978 avant sa modification par le décret attaqué. Contrairement à ce que les parties requérantes allèguent, cette compétence qui permet de préparer à la construction des terrains acquis dans la zone portuaire ne porte pas atteinte à la réglementation applicable en matière d'aménagement du territoire et de protection de l'environnement. En ce que la préparation à la construction de ces terrains comprend l'accomplissement d'actes soumis à permis, la Société RGE doit demander les permis requis, les procédures applicables garantissant la participation du public et la consultation des instances environnementales compétentes. B.15.2. Il découle de ce qui précède que les dispositions attaquées n'ont pas la portée que leur donnent les parties requérantes. Elles ne font donc pas naître la différence de traitement dénoncée et n'entraînent pas le recul allégué du niveau de protection existant en matière de protection d'un environnement sain. B.16. Le moyen, en ce qu'il est dirigé contre l'extension des compétences de la Société RGE, n'est dès lors pas fondé. Par ces motifs, la Cour rejette le recours. Ainsi rendu en langue néerlandaise, en langue française et en langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle, le 18 juillet 2019. Le greffier, P.-Y. Dutilleux Le président, |
A. Alen | A. Alen |