← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 82/2018 van 28 juni 2018 Rolnummer 6879 In zake : de vordering
tot schorsing van de artikelen 479, 480 en 482bis van het Wetboek van strafvordering, ingesteld door
A.M. Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit wijst
na beraad het volgende arrest : I. Onderwerp van de vordering en rechtspleging Bij
ver(...)"
| Uittreksel uit arrest nr. 82/2018 van 28 juni 2018 Rolnummer 6879 In zake : de vordering tot schorsing van de artikelen 479, 480 en 482bis van het Wetboek van strafvordering, ingesteld door A.M. Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit wijst na beraad het volgende arrest : I. Onderwerp van de vordering en rechtspleging Bij ver(...) | Extrait de l'arrêt n° 82/2018 du 28 juin 2018 Numéro du rôle : 6879 En cause : la demande de suspension des articles 479, 480 et 482bis du Code d'instruction criminelle, introduite par A.M. La Cour constitutionnelle, composée du préside après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : I. Objet de la demande et procédure Par requê(...) |
|---|---|
| GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
| Uittreksel uit arrest nr. 82/2018 van 28 juni 2018 | Extrait de l'arrêt n° 82/2018 du 28 juin 2018 |
| Rolnummer 6879 | Numéro du rôle : 6879 |
| In zake : de vordering tot schorsing van de artikelen 479, 480 en | En cause : la demande de suspension des articles 479, 480 et 482bis du |
| 482bis van het Wetboek van strafvordering, ingesteld door A.M. | Code d'instruction criminelle, introduite par A.M. |
| Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
| samengesteld uit voorzitter J. Spreutels, rechter L. Lavrysen, | composée du président J. Spreutels, du juge L. Lavrysen, faisant |
| waarnemend voorzitter, en de rechters J.-P. Snappe, T. Merckx-Van | fonction de président, et des juges J.-P. Snappe, T. Merckx-Van Goey, |
| Goey, F. Daoût, T. Giet en J. Moerman, bijgestaan door de griffier F. | F. Daoût, T. Giet et J. Moerman, assistée du greffier F. Meersschaut, |
| Meersschaut, onder voorzitterschap van voorzitter J. Spreutels, | présidée par le président J. Spreutels, |
| wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
| I. Onderwerp van de vordering en rechtspleging | I. Objet de la demande et procédure |
| Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 22 maart 2018 | Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 22 |
| ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 23 maart | mars 2018 et parvenue au greffe le 23 mars 2018, A.M. a, à la suite de |
| 2018, heeft A.M., naar aanleiding van het arrest van het Hof nr. | |
| 9/2018 van 1 februari 2018, een vordering tot schorsing ingesteld van | l'arrêt de la Cour n° 9/2018 du 1er février 2018, introduit une |
| de artikelen 479, 480 en 482bis van het Wetboek van strafvordering. | demande de suspension des articles 479, 480 et 482bis du Code |
| Bij hetzelfde verzoekschrift vordert de verzoekende partij eveneens de | d'instruction criminelle. Par la même requête, la partie requérante demande également |
| vernietiging van dezelfde normen. | l'annulation des mêmes normes. |
| Op 29 maart 2018 hebben de rechters-verslaggevers F. Daoût en T. | Le 29 mars 2018, en application de l'article 72, alinéa 1er, de la loi |
| Merckx-Van Goey, met toepassing van artikel 72, eerste lid, van de | |
| bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, het Hof | spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle, les |
| ervan in kennis gesteld dat zij ertoe zouden kunnen worden gebracht | juges-rapporteurs F. Daoût et T. Merckx-Van Goey ont informé la Cour |
| voor te stellen het onderzoek van de vordering tot schorsing af te | qu'ils pourraient être amenés à proposer de mettre fin à l'examen de |
| doen met een arrest gewezen op voorafgaande rechtspleging. | la demande de suspension par un arrêt rendu sur procédure préliminaire. |
| (...) | (...) |
| II. In rechte | II. En droit |
| (...) | (...) |
| B.1.1. De vordering tot schorsing heeft betrekking op de artikelen | |
| 479, 480 en 482bis van het Wetboek van strafvordering, ingevolge het | B.1.1. La demande de suspension porte sur les articles 479, 480 et |
| arrest nr. 9/2018 dat op 1 februari 2018 door het Hof is gewezen. | 482bis du Code d'instruction criminelle, à la suite de l'arrêt n° |
| 9/2018, rendu par la Cour le 1er février 2018. | |
| B.1.2. De bestreden bepalingen maken deel uit van boek II, titel IV (« | B.1.2. Les dispositions attaquées font partie du livre II, titre IV (« |
| Enige rechtsplegingen van bijzondere aard »), hoofdstuk III (« | De quelques procédures particulières »), chapitre III (« Des crimes |
| Misdaden door rechters gepleegd buiten hun ambt en in de uitoefening | commis par des juges, hors de leurs fonctions et dans l'exercice de |
| van hun ambt »), van het Wetboek van strafvordering. | leurs fonctions »), du Code d'instruction criminelle. |
| Het bestreden artikel 479 bepaalt : | L'article 479 attaqué dispose : |
| « Wanneer een vrederechter, een rechter in de politierechtbank, een | « Lorsqu'un juge de paix, un juge au tribunal de police, un juge au |
| rechter in de rechtbank van eerste aanleg, in de arbeidsrechtbank of | tribunal de première instance, au tribunal du travail ou au tribunal |
| in de rechtbank van koophandel, een raadsheer in het hof van beroep of in het arbeidshof, een raadsheer in het Hof van Cassatie, een magistraat van het parket bij een rechtbank of een hof, een referendaris bij het Hof van Cassatie, een lid van het Rekenhof, een lid van de Raad van State van het auditoraat of van het coördinatiebureau bij de Raad van State, een lid van het Grondwettelijk Hof, een referendaris bij dat Hof, de leden van de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen, een provinciegouverneur, ervan beschuldigd wordt buiten zijn ambt een misdrijf gepleegd te hebben dat een correctionele straf meebrengt, laat de procureur-generaal bij het hof van beroep hem dagvaarden voor dat hof, dat uitspraak doet, zonder | de commerce, un conseiller à la cour d'appel ou à la cour du travail, un conseiller à la Cour de cassation, un magistrat du parquet près un tribunal ou une cour, un référendaire près la Cour de cassation, un membre de la Cour des comptes, un membre du Conseil d'Etat de l'auditorat ou du bureau de coordination près le Conseil d'Etat, un membre de la Cour constitutionnelle, un référendaire près cette Cour, les membres du Conseil du Contentieux des étrangers, un gouverneur de province est prévenu d'avoir commis, hors de ses fonctions, un délit emportant une peine correctionnelle, le procureur général près la cour d'appel le fait citer devant cette cour, qui prononce sans qu'il |
| dat beroep kan worden ingesteld ». | puisse y avoir appel ». |
| Het bestreden artikel 480 bepaalt : | L'article 480 attaqué dispose : |
| « Indien het een misdrijf betreft waarop een criminele straf is | « S'il s'agit d'une infraction punissable d'une peine criminelle, le |
| gesteld, wijst de procureur-generaal bij het hof van beroep de | procureur général près la cour d'appel et le premier président de |
| magistraat aan die het ambt van officier van gerechtelijke politie zal | cette cour désigneront, le premier, le magistrat qui exercera les |
| waarnemen en de eerste voorzitter van dat hof de magistraat die het | fonctions d'officier de police judiciaire; le second, le magistrat qui |
| ambt van onderzoeksrechter zal waarnemen ». | exercera les fonctions de juge d'instruction ». |
| Het bestreden artikel 482bis bepaalt : | L'article 482bis attaqué dispose : |
| « De mededaders van en de medeplichtigen aan het misdrijf waarvoor de | « Les coauteurs et les complices de l'infraction pour laquelle un |
| ambtenaar van de hoedanigheid als vermeld in artikel 479 wordt | fonctionnaire de la qualité exprimée à l'article 479 est poursuivi, et |
| vervolgd en de daders van samenhangende misdrijven worden samen met de | les auteurs des infractions connexes sont poursuivis et jugés en même |
| ambtenaar vervolgd en berecht. | temps que le fonctionnaire. |
| Het eerste lid is evenwel niet van toepassing op de daders van | L'alinéa 1er ne s'applique toutefois pas aux auteurs de crimes et de |
| misdaden en van politieke misdrijven en drukpersmisdrijven die | délits politiques et délits de presse qui sont connexes avec |
| samenhangen met het misdrijf waarvoor de ambtenaar wordt vervolgd ». | l'infraction pour laquelle le fonctionnaire est poursuivi ». |
| B.1.3. Krachtens het bestreden artikel 482bis van het Wetboek van | B.1.3. En vertu de l'article 482bis, attaqué, du Code d'instruction |
| strafvordering worden de mededaders van en de medeplichtigen aan het | criminelle, les coauteurs et les complices de l'infraction pour |
| misdrijf waarvoor een in artikel 479 van dat Wetboek beoogde | laquelle un magistrat visé à l'article 479 de ce Code est poursuivi |
| magistraat wordt vervolgd, samen met die magistraat vervolgd en | sont poursuivis et jugés en même temps que ce magistrat. Ils sont donc |
| berecht. Bijgevolg zijn zij eveneens onderworpen aan de bijzondere | soumis eux aussi à la procédure spéciale, telle qu'elle est réglée par |
| rechtspleging, zoals die in het kader van het stelsel van het « | |
| voorrecht van rechtsmacht » is geregeld in de artikelen 479 tot 482 | les articles 479 à 482 du Code d'instruction criminelle, dans le cadre |
| van het Wetboek van strafvordering. | du « privilège de juridiction ». |
| B.2. De verzoekende partij voert de schending van de artikelen 10 en | B.2. La partie requérante allègue la violation des articles 10 et 11 |
| 11 van de Grondwet door de bestreden bepalingen aan. Zij preciseert | de la Constitution par les dispositions attaquées. Elle précise |
| dat zij geen enkele controle heeft kunnen verkrijgen van het | |
| gerechtelijk onderzoek dat thans is afgesloten in het kader van de | qu'elle n'a pu obtenir aucun contrôle de l'instruction actuellement |
| zaak die op haar betrekking heeft. Zij voert eveneens aan dat de | clôturée dans le cadre de l'affaire qui la concerne. Elle soutient |
| bestreden bepalingen in strijd zijn met artikel 22 van de Grondwet en | également que les dispositions attaquées sont contraires à l'article |
| met de artikelen 6 en 8 van het Europees Verdrag voor de rechten van | 22 de la Constitution et aux articles 6 et 8 de la Convention |
| de mens, aangezien tijdens dat gerechtelijk onderzoek verschillende | européenne des droits de l'homme dès lors que dans le cours de cette |
| schendingen van het beroepsgeheim zouden zijn begaan waarvan de | instruction, plusieurs violations du secret professionnel dont le |
| raadsheer-onderzoeker en het openbaar ministerie de medeplichtigen en | conseiller instructeur et le ministère public seraient les complices |
| daders zouden zijn, schendingen waartegen men zich onmogelijk | et auteurs auraient été commises, violations auxquelles il aurait été |
| doeltreffend zou hebben kunnen verzetten. | impossible de s'opposer efficacement. |
| B.3. Ter ondersteuning van haar belang preciseert de verzoekende | B.3. La partie requérante précise à l'appui de son intérêt qu'elle est |
| partij dat zij wordt beschouwd als mededader van of als medeplichtige | |
| aan een misdrijf dat door een magistraat van eerste aanleg is gepleegd | considérée comme co-auteur ou comme complice d'une infraction commise |
| in de zaak waarin het Hof ertoe werd gebracht het voormelde arrest nr. | par un magistrat de première instance dans la cause duquel la Cour a |
| 9/2018 te wijzen. Artikel 482bis van het Wetboek van strafvordering | été amenée à rendre l'arrêt n° 9/2018 précité. Elle se voit dès lors |
| en, bijgevolg, dezelfde procedure als die welke op de betrokken | appliquer l'article 482bis du Code d'instruction criminelle et, |
| magistraat van toepassing is, worden dan ook op haar toegepast. | partant, la même procédure que celle qui s'applique au magistrat |
| B.4. Bij zijn arrest nr. 9/2018 van 1 februari 2018, in antwoord op | concerné. B.4. Par son arrêt n° 9/2018 du 1er février 2018, en réponse à |
| verschillende prejudiciële vragen die door de kamer van | plusieurs questions préjudicielles posées par la chambre des mises en |
| inbeschuldigingstelling van het Hof van Beroep te Luik zijn gesteld, | accusation de la Cour d'appel de Liège, la Cour a dit pour droit que |
| heeft het Hof voor recht gezegd dat de artikelen 479 en 480 van het | les articles 479 et 480 du Code d'instruction criminelle violent les |
| Wetboek van strafvordering de artikelen 10 en 11 van de Grondwet | articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'ils ne prévoient pas |
| schenden in zoverre zij niet voorzien in de tussenkomst van een | |
| onderzoeksgerecht om, in de loop van het gerechtelijk onderzoek, | l'intervention d'une juridiction d'instruction afin de contrôler au |
| toezicht te houden op de regelmatigheid van de rechtspleging en als | cours de l'instruction la régularité de la procédure et de statuer en |
| beroepsinstantie uitspraak te doen over de beslissingen van de als onderzoeksrechter aangewezen magistraat. Het Hof heeft zijn beslissing met name op de volgende motieven gebaseerd : « B.10.3. Wat de magistraten van eerste aanleg betreft, heeft de wetgever, door het ambt van onderzoeksrechter toe te vertrouwen aan een magistraat die daartoe is aangewezen door de eerste voorzitter van het hof van beroep en door erin te voorzien dat de betrokken magistraten door de hoogste feitenrechter moeten worden berecht, hun welbepaalde waarborgen willen bieden die een onpartijdige en serene rechtsbedeling kunnen verzekeren, overeenkomstig het in B.4.1 vermelde doel. B.10.4. Zoals in B.4.2 wordt vermeld, is de procureur-generaal bij het hof van beroep evenwel als enige bevoegd om bij het afsluiten van het gevorderde gerechtelijk onderzoek te beslissen of de zaak al dan niet naar het vonnisgerecht moet worden verwezen. Aangezien er aldus bij het afsluiten van het gerechtelijk onderzoek, voor de magistraten van eerste aanleg, geen tussenkomst is van een onderzoeksgerecht dat in het kader van een tegensprekelijke procedure overgaat tot de regeling | tant qu'instance de recours sur les décisions du magistrat désigné en tant que juge d'instruction. La Cour a fondé sa décision notamment sur les motifs suivants : « B.10.3. En ce qui concerne les magistrats de première instance, en confiant les fonctions de juge d'instruction à un magistrat désigné à cette fin par le premier président de la cour d'appel et en prévoyant que les magistrats concernés doivent être jugés par le plus haut juge du fond, le législateur a entendu leur offrir des garanties déterminées de nature à assurer une administration de la justice impartiale et sereine, conformément à l'objectif mentionné en B.4.1. B.10.4. Cependant, comme il est dit en B.4.2, le procureur général près la cour d'appel est seul compétent pour décider, au terme de l'instruction requise, si l'affaire doit ou non être renvoyée à la juridiction de jugement. Etant donné qu'au terme de l'instruction, il n'y a pas, pour les magistrats de première instance, d'intervention d'une juridiction d'instruction qui procède, dans le cadre d'une |
| van de rechtspleging en daarbij de toereikendheid van de bezwaren en | procédure contradictoire, au règlement de la procédure et examine ce |
| de regelmatigheid van de rechtspleging beoordeelt, zoals dat het geval | faisant si les charges sont suffisantes et si la procédure est |
| is bij het Hof van Cassatie voor de magistraten van de hoven van | régulière, comme c'est le cas de la Cour de cassation pour les |
| beroep, doen de in het geding zijnde bepalingen op onevenredige wijze | magistrats des cours d'appel, les dispositions en cause portent une |
| afbreuk aan de rechten van de betrokken magistraten in zoverre zij | atteinte disproportionnée aux droits des magistrats concernés en ce |
| niet voorzien in de tussenkomst van een onderzoeksgerecht om, in de | qu'elles ne prévoient pas l'intervention d'une juridiction |
| loop van het gerechtelijk onderzoek, toezicht te houden op de | d'instruction afin de contrôler, au cours de l'instruction, la |
| regelmatigheid van de rechtspleging en als beroepsinstantie uitspraak | régularité de la procédure et de statuer en tant qu'instance de |
| te doen over de beslissingen van de als onderzoeksrechter aangewezen | recours sur les décisions du magistrat désigné en tant que juge |
| magistraat ». | d'instruction ». |
| B.5. Het Hof heeft in B.11 van dat arrest geoordeeld : | B.5. La Cour a jugé en B.11 de cet arrêt : |
| « In afwachting van een optreden van de wetgever staat het, aangezien | « Dans l'attente d'une intervention du législateur, dès lors que le |
| de in B.10.4 gedane vaststelling van de lacune is uitgedrukt in | constat de la lacune qui a été fait en B.10.4 est exprimé en des |
| voldoende nauwkeurige en volledige bewoordingen die toelaten de in het | termes suffisamment précis et complets qui permettent l'application |
| geding zijnde bepalingen toe te passen met inachtneming van de | des dispositions en cause dans le respect des normes de référence sur |
| referentienormen op grond waarvan het Hof zijn toetsingsbevoegdheid | la base desquelles la Cour exerce son contrôle, il appartient au juge |
| uitoefent, aan de verwijzende rechter een einde te maken aan de | |
| schending van die normen via de toepassing van de gemeenrechtelijke | a quo de mettre fin à la violation de ces normes par l'application des |
| regels van de strafrechtspleging ». | règles de droit commun de la procédure pénale ». |
| B.6. Naar luid van artikel 20, 1°, van de bijzondere wet van 6 januari | B.6. Aux termes de l'article 20, 1°, de la loi spéciale sur la Cour |
| 1989 op het Grondwettelijk Hof dient aan twee grondvoorwaarden te zijn | constitutionnelle, deux conditions de fond doivent être remplies pour |
| voldaan opdat tot schorsing kan worden besloten : | que la suspension puisse être décidée : |
| - de middelen die worden aangevoerd moeten ernstig zijn; | - des moyens sérieux doivent être invoqués; |
| - de onmiddellijke uitvoering van de bestreden maatregel moet een | - l'exécution immédiate de la règle attaquée doit risquer de causer un |
| moeilijk te herstellen ernstig nadeel kunnen berokkenen. | préjudice grave difficilement réparable. |
| Daar de twee voorwaarden cumulatief zijn, leidt de vaststelling dat | Les deux conditions étant cumulatives, la constatation que l'une de |
| een van die voorwaarden niet is vervuld tot de verwerping van de | ces deux conditions n'est pas remplie entraîne le rejet de la demande |
| vordering tot schorsing. | de suspension. |
| B.7. De schorsing van een wetsbepaling door het Hof moet het mogelijk | B.7. La suspension par la Cour d'une disposition législative doit |
| maken te vermijden dat, voor de verzoekende partij, een ernstig nadeel | permettre d'éviter que l'exécution immédiate des normes attaquées |
| voortvloeit uit de onmiddellijke uitvoering van de bestreden normen, | cause à la partie requérante un préjudice grave qui ne pourrait être |
| nadeel dat niet of moeilijk zou kunnen worden hersteld in geval van | réparé ou pourrait difficilement l'être en cas d'annulation de ces |
| een vernietiging van die normen. | normes. |
| B.8. Uit artikel 22 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het | B.8. Il ressort de l'article 22 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 |
| Grondwettelijk Hof blijkt dat, om te voldoen aan de tweede voorwaarde | sur la Cour constitutionnelle que, pour satisfaire à la deuxième |
| van artikel 20, 1°, van die wet, de persoon die een vordering tot | condition de l'article 20, 1°, de cette loi, la personne qui forme une |
| schorsing instelt, in zijn verzoekschrift concrete en precieze feiten | demande de suspension doit exposer, dans sa requête, des faits |
| moet uiteenzetten waaruit voldoende blijkt dat de onmiddellijke | concrets et précis qui prouvent à suffisance que l'application |
| toepassing van de bepalingen waarvan hij de vernietiging vordert, hem | immédiate des dispositions dont elle demande l'annulation risque de |
| een moeilijk te herstellen ernstig nadeel kan berokkenen. | lui causer un préjudice grave difficilement réparable. |
| Die persoon moet met name het bestaan van het risico van een nadeel, | Cette personne doit notamment faire la démonstration de l'existence du |
| de ernst ervan en het verband tussen dat risico en de toepassing van | risque de préjudice, de sa gravité et de son lien avec l'application |
| de bestreden bepalingen aantonen. | des dispositions attaquées. |
| B.9. Zoals blijkt uit B.5, heeft het Hof bij zijn voormelde arrest nr. | B.9. Comme il ressort du B.5, la Cour a jugé par son arrêt n° 9/2018 |
| 9/2018 geoordeeld dat het aan de kamer van inbeschuldigingstelling van | précité qu'il appartient à la chambre des mises en accusation de la |
| het Hof van Beroep te Luik, waarbij de zaak aanhangig is gemaakt, | Cour d'appel de Liège, saisie de l'affaire, de mettre fin à la |
| staat een einde te maken aan de in dat arrest vastgestelde schending | |
| van de artikelen 10 en 11 van de Grondwet via de toepassing van de | violation des articles 10 et 11 de la Constitution, constatée dans cet |
| gemeenrechtelijke regels van de strafrechtspleging. Krachtens artikel | arrêt, par l'application des règles de droit commun de la procédure |
| 482bis van het Wetboek van strafvordering geldt hetzelfde voor de | pénale. En vertu de l'article 482bis du Code d'instruction criminelle, |
| verzoekende partij, als mededader van of medeplichtige aan het | il en va de même pour la partie requérante, en tant que co-auteur ou |
| misdrijf dat de in die zaak in verdenking gestelde magistraat van | complice de l'infraction reprochée au magistrat de première instance |
| eerste aanleg wordt verweten. | inculpé dans cette affaire. |
| B.10. De verzoekende partij toont geenszins aan dat aan de tweede | B.10. La partie requérante ne démontre nullement que la deuxième |
| grondvoorwaarde is voldaan opdat tot schorsing kan worden besloten. | condition de fond pour que la suspension puisse être décidée est remplie. |
| B.11. Bijgevolg, aangezien niet aan een van de in artikel 20, 1°, van | B.11. En conséquence, dès lors qu'il n'est pas satisfait à l'une des |
| de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof | conditions émises par l'article 20, 1°, de la loi spéciale du 6 |
| gestelde voorwaarden is voldaan, dient de vordering tot schorsing te | janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle, la demande de suspension |
| worden verworpen. | doit être rejetée. |
| Om die redenen, | Par ces motifs, |
| het Hof | la Cour |
| verwerpt de vordering tot schorsing. | rejette la demande de suspension. |
| Aldus gewezen in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig artikel | Ainsi rendu en langue française et en langue néerlandaise, |
| 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
| op 28 juni 2018. | la Cour constitutionnelle, le 28 juin 2018. |
| De griffier, | Le greffier, |
| F. Meersschaut | F. Meersschaut |
| De voorzitter, | Le président, |
| J. Spreutels | J. Spreutels |