Uittreksel uit arrest nr. 69/2017 van 15 juni 2017 Rolnummer : 6447 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 18 van afdeling 2bis van hoofdstuk II van titel VIII van boek III van he(...) Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en E. De Groot, en de recht(...) | Extrait de l'arrêt n° 69/2017 du 15 juin 2017 Numéro du rôle : 6447 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 18 de la section 2bis du chapitre II du titre VIII du livre III (...) La Cour constitutionnelle, composée des présidents J. Spreutels et E. De Groot, et des juges J.-(...) |
---|---|
GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
Uittreksel uit arrest nr. 69/2017 van 15 juni 2017 | Extrait de l'arrêt n° 69/2017 du 15 juin 2017 |
Rolnummer : 6447 | Numéro du rôle : 6447 |
In zake : de prejudiciële vraag over artikel 18 van afdeling 2bis (« | En cause : la question préjudicielle relative à l'article 18 de la |
Regels betreffende de handelshuur in het bijzonder ») van hoofdstuk II | section 2bis (« Des règles particulières aux baux commerciaux ») du |
van titel VIII van boek III van het Burgerlijk Wetboek, gesteld door | chapitre II du titre VIII du livre III du Code civil, posée par le |
de Rechtbank van Koophandel te Nijvel. | Tribunal de commerce de Nivelles. |
Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en E. De Groot, en de | composée des présidents J. Spreutels et E. De Groot, et des juges |
rechters J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, P. Nihoul en R. | J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, P. Nihoul et R. Leysen, |
Leysen, bijgestaan door de griffier F. Meersschaut, onder | assistée du greffier F. Meersschaut, présidée par le président J. |
voorzitterschap van voorzitter J. Spreutels, | Spreutels, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging | I. Objet de la question préjudicielle et procédure |
Bij vonnis van 8 juni 2016 in zake de bvba « Carttime » tegen de cva « | Par jugement du 8 juin 2016 en cause de la SPRL « Carttime » contre la |
Wereldhave Belgium », waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is | SCA « Wereldhave Belgium », dont l'expédition est parvenue au greffe |
ingekomen op 13 juni 2016, heeft de Rechtbank van Koophandel te Nijvel | de la Cour le 13 juin 2016, le Tribunal de commerce de Nivelles a posé |
de volgende prejudiciële vraag gesteld : | la question préjudicielle suivante : |
« Schendt artikel 18 van de wet van 30 april 1951 op de | « L'article 18 de la loi du 30 avril 1951 sur les baux commerciaux, en |
handelshuurovereenkomsten de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in | ce qu'il ne précise pas et n'impose pas les obligations de |
zoverre het de verplichtingen van de verhuurder tot mededeling en tot | communication et d'information dans le chef du bailleur quant aux |
informatie niet preciseert en oplegt met betrekking tot de voorwaarden | |
van de aanhangigmaking bij de vrederechter indien er ' onenigheid | conditions de la saisine du juge de paix en cas de ' désaccord |
blijft bestaan ', terwijl artikel 14 van de wet op de | persistant ', alors que l'article 14 de la loi sur les baux |
handelshuurovereenkomsten strenge vormvoorschriften oplegt aan de | commerciaux impose un formalisme strict au preneur qui fait la demande |
huurder die de hernieuwing aanvraagt, en zulks op straffe van verval | de renouvellement et ce sous peine de déchéance du droit de |
van het recht op hernieuwing ? ». | renouvellement, viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution ? ». |
(...) | (...) |
III. In rechte | III. En droit |
(...) | (...) |
B.1. De artikelen 13, 14 en 18 van afdeling 2bis (« Regels betreffende | B.1. Les articles 13, 14 et 18 de la section 2bis (« Des règles |
de handelshuur in het bijzonder ») van hoofdstuk II van titel VIII van | particulières aux baux commerciaux ») du chapitre II du titre VIII du |
boek III van het Burgerlijk Wetboek, vervangen bij artikel 13 van de | livre III du Code civil, remplacée par l'article 1er de la loi du 30 |
wet van 30 april 1951 op de handelshuurovereenkomsten met het oog op | avril 1951 sur les baux commerciaux en vue de la protection du fonds |
de bescherming van het handelsfonds (wet op de handelshuurovereenkomsten), bepalen : | de commerce (loi sur les baux commerciaux), disposent : |
« Art. 13.De huurder heeft het recht, bij voorkeur boven alle andere personen, de hernieuwing van zijn huurovereenkomst te verkrijgen om dezelfde handel voort te zetten, hetzij bij het verstrijken ervan, hetzij bij het verstrijken van de eerste of de tweede hernieuwing, voor een duur van negen jaar, behoudens akkoord van partijen dat blijkt uit een authentieke akte of uit een voor de rechter afgelegde verklaring. Dit recht is beperkt tot drie hernieuwingen. Is evenwel de verhuurder of een der verhuurders minderjarig op het ogenblik van de hernieuwing van de huur, dan kan de duur daarvan beperkt worden tot de tijd die nog moet lopen tot aan zijn meerderjarigheid. Art. 14.De huurder die het recht op hernieuwing verlangt uit te oefenen, moet zulks op straffe van verval bij exploot van |
« Art. 13.Le preneur a le droit d'obtenir, par préférence à toute autre personne, le renouvellement de son bail pour la continuation du même commerce, soit à l'expiration de celui-ci, soit à l'expiration du premier ou à l'expiration du deuxième renouvellement, pour une durée de neuf années, sauf accord des parties constaté par un acte authentique ou par une déclaration faite devant le juge. Ce droit est limité à trois renouvellements. Toutefois, si le bailleur ou l'un des bailleurs est mineur au moment du renouvellement du bail, la durée de celui-ci peut être restreinte à la période restant à courir jusqu'à sa majorité. Art. 14.Le preneur désireux d'exercer le droit au renouvellement doit, à peine de déchéance, le notifier au bailleur par exploit |
gerechtsdeurwaarder of bij aangetekende brief ter kennis van de | d'huissier de justice ou par lettre recommandée dix-huit mois au plus, |
verhuurder brengen, ten vroegste achttien maanden, ten laatste | quinze mois au moins, avant l'expiration du bail en cours. La |
vijftien maanden vóór het eindigen van de lopende huur. De | notification doit indiquer, à peine de nullité, les conditions |
kennisgeving moet op straffe van nietigheid de voorwaarden opgeven | auxquelles le preneur lui-même est disposé à conclure le nouveau bail |
waaronder de huurder zelf bereid is om de nieuwe huur aan te gaan en | et contenir la mention qu'à défaut de notification par le bailleur, |
de vermelding bevatten dat de verhuurder geacht zal worden met de | suivant les mêmes voies et dans les trois mois, de son refus motivé de |
hernieuwing van de huur onder de voorgestelde voorwaarden in te stemmen, indien hij niet op dezelfde wijze binnen drie maanden kennis geeft ofwel van zijn met redenen omklede weigering van hernieuwing, ofwel van andere voorwaarden of van het aanbod van een derde. Komen partijen niet tot overeenstemming, dan moet de onderhuurder, die, om zijn rechten ten opzichte van de verhuurder te vrijwaren, zijn aanvraag, zoals bepaald in artikel 11, II, tweede lid, ter kennis van de verhuurder heeft gebracht, de hoofdhuurder en de verhuurder dagvaarden binnen dertig dagen na het afwijzend antwoord van een van beiden, of, indien een van hen niet heeft geantwoord, binnen dertig dagen na het verstrijken van de termijn van drie maanden. De verhuurder die zijn houding ten opzichte van de onderhuurder niet heeft bepaald, kan in de loop der instantie en binnen de termijnen die hem door de rechter worden toegestaan, zijn recht van terugneming inroepen of de hernieuwing afhankelijk stellen van andere voorwaarden. Indien de van het recht op hernieuwing vervallen huurder, na het eindigen van de huur in het bezit van het verhuurde goed gelaten wordt, komt een nieuwe huur van onbepaalde duur tot stand, die de verhuurder zal kunnen beëindigen mits hij ze ten minste achttien maanden vooraf opzegt, onverminderd het recht van de huurder om hernieuwing te vragen. Vanaf de aanvang der achttiende maand vóór het eindigen van de lopende huur, moet de huurder, overeenkomstig de gebruiken, de mogelijke gegadigden toelaten tot het bezichtigen van het goed ». | renouvellement, de la stipulation de conditions différentes ou d'offres d'un tiers, le bailleur sera présumé consentir au renouvellement du bail aux conditions proposées. A défaut d'accord entre parties, le sous-locataire qui, en vue de sauvegarder ses droits à l'égard du bailleur, comme prévu à l'article 11, II, alinéa 2, lui a dénoncé sa demande, cite le locataire principal et le bailleur dans les trente jours de la réponse négative reçue de l'un d'entre eux, ou si l'un ou l'autre se sont abstenus de répondre, dans les trente jours qui suivent l'expiration du délai de trois mois. Le bailleur qui n'a pas pris attitude à l'égard du sous-locataire peut, en cours d'instance, dans les délais qui lui sont impartis par le juge, invoquer son droit de reprise ou subordonner le renouvellement à des conditions différentes. Si le preneur, forclos du droit au renouvellement, est, après l'expiration du bail, laissé en possession des lieux loués, il s'opère un nouveau bail d'une durée indéterminée, auquel le bailleur pourra mettre fin moyennant un congé de dix-huit mois au moins, sans préjudice du droit, pour le preneur, de demander le renouvellement. Dès le début du dix-huitième mois qui précède l'expiration du bail en cours, le preneur doit autoriser la visite des lieux par les amateurs éventuels conformément aux usages ». |
« Art. 18.Indien uit het in artikel 14 bedoelde antwoord blijkt, dat |
« Art. 18.S'il résulte de la réponse prévue à l'article 14 que le |
de verhuurder de hernieuwing afhankelijk stelt van voorwaarden | bailleur subordonne le renouvellement à des conditions relatives au |
betreffende de huurprijs, de bijdrage in de lasten, de wijze van genot | loyer, à la contribution aux charges, au mode de jouissance ou autres |
of andere modaliteiten van de huur, en indien omtrent die voorwaarden | modalités du bail, et si le désaccord persiste quant à ces conditions, |
onenigheid blijft bestaan, wendt de huurder zich tot de rechter binnen | le preneur se pourvoit devant le juge dans les trente jours de la |
dertig dagen na het antwoord van de verhuurder, op straffe van verval. | réponse du bailleur, à peine de forclusion. |
De rechter doet uitspraak naar billijkheid ». | Le juge statue en équité ». |
B.2. De verwijzende rechter stelt aan het Hof een vraag over de | B.2. Le juge a quo interroge la Cour sur la compatibilité, avec les |
bestaanbaarheid, met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, van | articles 10 et 11 de la Constitution, de l'article 18 de la loi sur |
artikel 18 van de voormelde wet op de handelshuurovereenkomsten, in | les baux commerciaux précitée en ce qu'il ne précise pas et n'impose |
zoverre het, ten aanzien van de verhuurder, geen verplichtingen tot | pas, dans le chef du bailleur, des obligations de communication et |
mededeling en tot informatie preciseert en oplegt met betrekking tot | |
de voorwaarden van de aanhangigmaking bij de vrederechter indien er | d'information quant aux conditions de la saisine du juge de paix en |
onenigheid blijft bestaan, terwijl artikel 14 van dezelfde wet strenge | cas de désaccord persistant, alors que l'article 14 de la même loi |
vormvoorschriften oplegt aan de huurder die de hernieuwing aanvraagt, | impose un formalisme strict au preneur qui fait la demande de |
en zulks op straffe van verval van het recht op hernieuwing. | renouvellement, et ce sous peine de déchéance du droit de renouvellement. |
B.3.1. Uit de bewoordingen van de prejudiciële vraag blijkt dat het | B.3.1. Il ressort de la formulation de la question préjudicielle que |
verschil in behandeling dat aan het oordeel van het Hof wordt | la différence de traitement soumise à l'appréciation de la Cour tient, |
onderworpen, in de verhoudingen tussen huurder en verhuurder - die | dans les rapports entre preneur et bailleur - comparables en tant que |
vergelijkbaar zijn als partijen bij eenzelfde contract -, betrekking | parties à un même contrat -, au formalisme strict qui consiste à |
heeft op het strikte formalisme dat erin bestaat de huurder, en niet | imposer au preneur, et non au bailleur, certaines formalités |
de verhuurder, uitdrukkelijke vormvoorschriften op te leggen, op | expresses, à peine de déchéance du droit au renouvellement ou à peine |
straffe van verval van het recht op hernieuwing of op straffe van | |
nietigheid van de aanvraag tot hernieuwing. | de nullité de la demande de renouvellement. |
B.3.2. Bij het eerste lid van artikel 14 van de wet op de | B.3.2. L'alinéa 1er de l'article 14 de la loi sur les baux commerciaux |
handelshuurovereenkomsten wordt de huurder die het recht op | impose, en effet, au preneur désireux d'exercer le droit au |
hernieuwing van de handelshuur verlangt uit te oefenen immers de | renouvellement du bail commercial de notifier, à peine de déchéance, |
verplichting opgelegd om, op straffe van verval, zijn voornemen ter | son intention au bailleur et d'indiquer, dans la notification, à peine |
kennis van de verhuurder te brengen en in de kennisgeving, op straffe | de nullité, les conditions auxquelles il est disposé à conclure le |
van nietigheid, de voorwaarden op te geven waaronder hij bereid is om | nouveau bail ainsi que la mention qu'à défaut de notification par le |
de nieuwe huur aan te gaan, alsook de vermelding op te nemen dat de | bailleur, suivant les mêmes voies et dans les trois mois, de son refus |
verhuurder geacht wordt met de hernieuwing van de huur onder de | motivé de renouvellement, de la stipulation de conditions différentes |
voorgestelde voorwaarden in te stemmen, indien hij niet op dezelfde | ou d'offres d'un tiers, le bailleur est présumé consentir au |
wijze binnen drie maanden kennisgeeft ofwel van zijn met redenen | renouvellement du bail aux conditions proposées. |
omklede weigering van hernieuwing, ofwel van andere voorwaarden of van | |
het aanbod van een derde. | |
Daarentegen, wordt bij artikel 18 van die wet aan de verhuurder die de | En revanche, l'article 18 de cette loi n'impose pas au bailleur, qui |
hernieuwing afhankelijk stelt van voorwaarden betreffende de | subordonne le renouvellement à des conditions relatives au loyer, à la |
huurprijs, de bijdrage in de lasten, de wijze van genot of andere | contribution aux charges, au mode de jouissance ou autres modalités du |
modaliteiten van de huur, niet de verplichting opgelegd om in zijn | bail, de mentionner dans sa réponse que le preneur doit, si le |
antwoord te vermelden dat, indien omtrent die voorwaarden onenigheid | |
blijft bestaan, de huurder zich, op straffe van verval, binnen dertig | désaccord persiste quant à ces conditions, se pourvoir devant le juge |
dagen na het antwoord van de verhuurder tot de vrederechter dient te | de paix dans les trente jours de la réponse du bailleur, à peine de |
wenden. | forclusion. |
B.4. Onder de maatregelen die bestemd zijn om de huurder een zekere | B.4. Parmi les mesures destinées à garantir au preneur une certaine |
stabiliteit van zijn handelszaak te garanderen, organiseert hoofdstuk | |
7 van de wet op de handelshuurovereenkomsten (de artikelen 13 tot 24) | stabilité de son fonds de commerce, le chapitre 7 de la loi sur les |
een recht op hernieuwing van de handelshuurovereenkomst. Artikel 13 | baux commerciaux (articles 13 à 24) organise un droit au |
verleent hem immers het recht, met voorkeur boven alle andere | renouvellement du bail commercial. L'article 13 lui donne en effet le |
personen, de hernieuwing van zijn huurovereenkomst te verkrijgen om | droit d'obtenir le renouvellement de son bail, par préférence à toute |
dezelfde handelszaak voort te zetten. Artikel 14 preciseert de | autre personne, pour la continuation du même commerce. L'article 14 |
formaliteiten die door beide partijen in acht moeten worden genomen | précise les formalités à respecter par les deux parties lorsque le |
wanneer de huurder die hernieuwing wil aanvragen. In artikel 16 worden | preneur entend solliciter ce renouvellement. L'article 16 précise les |
de motieven gepreciseerd wegens welke de verhuurder de hernieuwing van | motifs pour lesquels le bailleur peut refuser le renouvellement du |
de huur kan weigeren. De artikelen 18 tot 20 regelen het geval waarin | bail. Les articles 18 à 20 règlent l'hypothèse dans laquelle le |
de verhuurder de hernieuwing van de huur aan andere voorwaarden | |
onderwerpt dan die welke door de huurder worden voorgesteld. De | bailleur subordonne le renouvellement du bail à des conditions |
artikelen 21 tot 23 regelen ten slotte het recht van de verhuurder om | différentes de celles proposées par le preneur. Les articles 21 à 23 |
tegenover de aanvraag tot hernieuwing een interessanter, door een | réglementent enfin le droit du bailleur d'opposer à la demande de |
derde geformuleerd huuraanbod te plaatsen. | renouvellement une offre de loyer plus intéressante formulée par un |
B.5. Uit de parlementaire voorbereiding van de wet van 30 april 1951 | tiers. B.5. Il ressort des travaux préparatoires de la loi du 30 avril 1951 |
blijkt dat de wetgever de handelszaak een zekere stabiliteit wilde | que le législateur entendait à la fois assurer une certaine stabilité |
verzekeren ten voordele van de huurder in het kader van een | au fonds de commerce au bénéfice du preneur d'un bail commercial et |
handelshuurovereenkomst en tegelijkertijd een punt van evenwicht wilde | |
vinden tussen de belangen van de huurder en die van de verhuurder. | trouver un point d'équilibre entre les intérêts du preneur et ceux du bailleur. |
Er werd uiteengezet dat de opzet van de wet beantwoordde « aan het | Il a été exposé que le but de la loi répondait « au souci de garantir |
streven om de gewettigde economische en sociale belangen van de | les intérêts économiques et sociaux légitimes des Classes moyennes |
Middenstand te vrijwaren tegen de onvastheid en de aanleidingen tot | contre l'instabilité et les sources d'abus que comporte le régime de |
misbruiken die gepaard gaan met het stelsel van de volledige vrijheid | la liberté absolue des conventions de bail » et que « [le] but [était] |
van de huurovereenkomsten » en dat het « [doel] drievoudig [was] : 1° | triple : 1° donner au preneur commerçant des garanties de durée et |
aan de handeldrijvende huurder waarborgen van duur en initiatief te | |
verschaffen; 2° hem de hernieuwing van de huurovereenkomst te | d'initiative; 2° lui assurer le renouvellement du bail quand le |
verzekeren wanneer de eigenaar geen gegronde redenen heeft om anders | |
over de plaatsen te beschikken en, bij gelijk aanbod, de voorkeur ten | propriétaire n'a pas de raisons fondées de disposer autrement des |
opzichte van elk opbiedend derde; 3° te zijnen bate verschillende | lieux et, à offre égale, la préférence à tout tiers enchérisseur; 3° |
vergoedingen in te voeren als waarborg hetzij tegen ontduiking van de | établir à son profit diverses indemnités sanctionnant soit la fraude à |
wet, hetzij tegen ongeoorloofde mededinging of toe-eigening van | la loi, soit la concurrence illicite ou l'appropriation de la |
clientèle bij gelegenheid van het verstrijken van een | clientèle à l'occasion d'une fin de bail, soit enfin l'enrichissement |
huurovereenkomst, hetzij, ten slotte, tegen verrijking zonder oorzaak | |
» (Parl. St., Kamer, 1947-1948, nr. 20, pp. 2, 4 en 5). | sans cause » (Doc. parl., Chambre, 1947-1948, n° 20, pp. 2, 4 et 5). |
Er werd onderstreept dat « een evenwicht gevonden [moest] worden | Il a été souligné qu'un « point d'équilibre [était] à trouver entre la |
tussen de bescherming van de handelszaak, in de ruime zin genomen, en | protection du fonds de commerce, au sens large, et le respect des |
de eerbiediging van de wettige belangen van de eigenaars » en dat het | intérêts légitimes des propriétaires d'immeubles » et qu'il convenait |
betaamde « de tegenover elkaar staande belangen te verzoenen » (Parl. | « de concilier les intérêts en présence » (Doc. parl., Sénat, |
St., Senaat, 1948-1949, nr. 384, pp. 2 en 3). | 1948-1949, n° 384, pp. 2 et 3). |
Wat de vermelding betreft die bij de laatste zin van artikel 14, | En ce qui concerne la mention imposée par la dernière phrase de |
eerste lid, wordt opgelegd aan de huurder die de hernieuwing van zijn | l'article 14, alinéa 1er, au preneur souhaitant obtenir le |
huurovereenkomst wenst te verkrijgen, blijkt uit de parlementaire | renouvellement de son bail, il ressort des travaux préparatoires que |
voorbereiding dat het de zorg van de wetgever is geweest te vermijden | le souci du législateur a été d'éviter que le renouvellement du bail |
dat de hernieuwing van de huurovereenkomst de verhuurder onverwacht | ne soit imposé au bailleur de façon inopinée. En effet, selon l'auteur |
wordt opgelegd. Immers, volgens de auteur van het amendement dat aan | |
de oorsprong ligt van die bepaling, « gaat [het] er om de aandacht van | de l'amendement qui est à l'origine de cette disposition, « il s'agit |
de verhuurder te vestigen op de noodzakelijkheid voor hem binnen de | d'attirer l'attention du bailleur sur la nécessité pour lui de |
drie maanden zijn weigering tot vernieuwing te betekenen » (Hand., | signifier dans les trois mois son refus de renouvellement » (Ann., |
Kamer, 11 december 1947, p. 20). | Chambre, 11 décembre 1947, p. 20). |
B.6. De verhuurder is, net zoals de huurder, in het raam van een | B.6. Le bailleur, tout comme le preneur, est astreint, dans le cadre |
aanvraag tot hernieuwing, gehouden tot vormen en termijnen waarvan de | d'une demande de renouvellement, à des formes et délais dont le |
niet-naleving op radicale wijze wordt bestraft. | non-respect est sanctionné de façon radicale. |
Uit artikel 14, eerste lid, tweede zin, volgt immers dat van het | Il résulte en effet de l'article 14, alinéa 1er, deuxième phrase, que |
antwoord van de verhuurder op het aanbod van hernieuwing vanwege de | la réponse du bailleur à l'offre de renouvellement qui lui est faite |
huurder aan laatstgenoemde kennis moet worden gegeven binnen drie | par le preneur doit être notifiée à ce dernier dans les trois mois, |
maanden, bij deurwaardersexploot of bij aangetekende brief. De | par exploit d'huissier ou par lettre recommandée. Le non-respect par |
niet-inachtneming door de verhuurder van die vormvereisten en | le bailleur de ces formes et délais implique le renouvellement du bail |
termijnen impliceert de hernieuwing van de huurovereenkomst tegen de | aux conditions proposées par le preneur, c'est-à-dire la déchéance, |
door de huurder voorgestelde voorwaarden, dit wil zeggen het verval, | pour le bailleur, du droit d'opposer au preneur un motif légitime de |
voor de verhuurder, van het recht om tegen de huurder een geldige | |
reden tot weigering (artikel 16), andere voorwaarden (artikel 18) of | refus (article 16), des conditions différentes (article 18) ou l'offre |
het aanbod van een derde (artikel 21) in te brengen. | d'un tiers (article 21). |
B.7.1. Artikel 14, eerste lid, tweede zin, legt de huurder de | B.7.1. L'article 14, alinéa 1er, deuxième phrase, impose au preneur de |
verplichting op uitdrukkelijk de termijn van drie maanden binnen welke | mentionner, de manière expresse, le délai de trois mois dans lequel le |
de verhuurder moet antwoorden te vermelden, de vorm waarin hij zulks | bailleur doit répondre, la forme dans laquelle il doit le faire, les |
moet doen, de drie opties die hem worden geboden, alsmede welke | trois options qui lui sont offertes ainsi que les conséquences, à son |
gevolgen de ontstentenis van antwoord binnen de vereiste termijnen | égard, de l'absence de réponse dans les délais requis, à savoir son |
voor hem teweegbrengt, namelijk diens vermoede instemming met de door | consentement présumé aux conditions proposées par le preneur. |
de huurder voorgestelde voorwaarden. | |
B.7.2. Gelet op de algemene doelstelling van evenwicht tussen de | B.7.2. En considération de l'objectif général d'équilibre entre les |
belangen van de huurder en die van de verhuurder en op de bij artikel | intérêts du preneur et ceux du bailleur comme de l'objectif spécifique |
14 nagestreefde specifieke doelstelling, blijkt niet dat die | poursuivi par l'article 14, il n'apparaît pas que ce formalisme soit |
vormvoorschriften onevenredig zouden zijn. | disproportionné. |
B.7.3. Artikel 13 van de wet op de handelshuurovereenkomsten kent aan | B.7.3. L'article 13 de la loi sur les baux commerciaux octroie au |
de huurder in het kader van een handelshuurovereenkomst het recht toe, | preneur d'un bail commercial le droit d'obtenir, par préférence à |
met voorkeur boven alle andere personen, de hernieuwing van zijn | toute autre personne, le renouvellement de son bail pour la |
huurovereenkomst te verkrijgen om dezelfde handelszaak voort te | |
zetten. De huurder die dat recht wenst uit te oefenen, moet, krachtens | continuation du même commerce. Le preneur désireux d'exercer ce droit |
artikel 14, de verhuurder een aanbod doen waarin de voorwaarden worden | doit, en vertu de l'article 14, faire une offre au bailleur, précisant |
gepreciseerd onder welke hij voorstelt zijn huurovereenkomst te | les conditions auxquelles il propose de renouveler son bail. |
hernieuwen. De verhuurder is ertoe gehouden op dat aanbod binnen drie maanden een | Le bailleur est tenu de répondre à cette offre dans les trois mois, |
antwoord te geven, bij ontstentenis waarvan hij vermoed wordt in te | faute de quoi il est présumé y consentir; en outre, en vertu des |
stemmen; bovendien mag hij, krachtens de artikelen 14 tot 24 van de | articles 14 à 24 de la loi, il ne peut opposer à l'offre qui lui est |
wet, zich ten aanzien van het aanbod dat hem door de huurder wordt | |
gedaan, behoudens schadeloosstelling van laatstgenoemde (artikel 16, | faite par le preneur, sauf dédommagement de ce dernier (article 16, |
IV), enkel beroepen op één van de in artikel 16 vermelde wettige | IV), que l'un des motifs légitimes de refus repris à l'article 16, des |
redenen tot weigering, andere voorwaarden of het bestaan van een | conditions différentes ou l'existence d'une offre d'un tiers, sous le |
aanbod van een derde, hetgeen, in geval van betwisting, wordt | |
onderworpen aan de controle van de vrederechter. | contrôle, en cas de contestation, du juge de paix. |
Daaruit volgt dat het recht op hernieuwing, georganiseerd in de wet van 30 april 1951, voor de verhuurder, ten opzichte van het gemeen recht van de overeenkomsten, een substantiële beperking van zijn contractuele vrijheid impliceert, zowel wat het gevolg van zijn stilzwijgen betreft als op het vlak van de redenen die hij kan aanvoeren om het bod te weren. Rekening houdend met die gevolgen, is het te begrijpen dat de wetgever wilde waarborgen dat de verhuurder over zijn verplichtingen inzake hernieuwing op betrouwbare wijze wordt ingelicht. De nietigheid als sanctie voor het weglaten van de bij artikel 14, eerste lid, opgelegde vermeldingen, blijkt niet onredelijk. Het is redelijk verantwoord dat de wetgever het niet nodig heeft geacht aan de huurder gelijke informatie te waarborgen over zijn | Il s'ensuit que le droit au renouvellement, organisé par la loi du 30 avril 1951, implique dans le chef du bailleur, par rapport au droit commun des contrats, une limitation substantielle de sa liberté contractuelle, en ce qui concerne tant l'effet de son silence que les motifs qu'il peut avancer pour écarter l'offre. Compte tenu de ces conséquences, il se conçoit que le législateur ait souhaité garantir au bailleur une information certaine sur les obligations qui sont les siennes en matière de renouvellement. La nullité qui sanctionne l'omission des mentions imposées par l'article 14, alinéa 1er, n'apparaît pas comme déraisonnable. Il est raisonnablement justifié que le législateur n'ait pas jugé nécessaire de garantir au preneur une information semblable sur son obligation de se pourvoir devant le juge de paix dans les trente jours de la réponse du bailleur, à peine de forclusion, dans l'hypothèse |
verplichting om zich, in het in artikel 18 van de wet op de | précisée par l'article 18 de la loi sur les baux commerciaux. C'est, |
handelshuurovereenkomsten gepreciseerde geval, op straffe van verval, | |
binnen dertig dagen na het antwoord van de verhuurder tot de | en effet, le preneur qui prend l'initiative de demander le |
vrederechter te wenden. De huurder neemt immers het initiatief om de | |
hernieuwing van de huurovereenkomst aan te vragen op grond van artikel | |
14 van de wet, dat hem een recht op hernieuwing verleent teneinde de | renouvellement du bail sur la base de l'article 14 de la loi, qui lui |
stabiliteit van zijn handelszaak te verzekeren. Zoals vermeld in B.5, | octroie un droit au renouvellement en vue d'assurer la stabilité de |
wordt de verplichting voor de huurder om de verhuurder op de hoogte te | son fonds de commerce. Comme il est dit en B.5, l'obligation pour le |
brengen verantwoord door de zorg van de wetgever die erin bestaat te | preneur d'informer le bailleur se justifie par le souci du législateur |
vermijden dat die hernieuwing de verhuurder onverwacht wordt opgelegd, | d'éviter que ce renouvellement ne soit imposé au bailleur de façon |
rekening houdend met de bij de in het geding zijnde wet aangebrachte | inopinée, compte tenu de la limitation substantielle apportée par la |
substantiële beperking van zijn contractuele vrijheid. | loi en cause à sa liberté contractuelle. |
B.8. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. | B.8. La question préjudicielle appelle une réponse négative. |
Om die redenen, | Par ces motifs, |
Het hof | la Cour |
zegt voor recht : | dit pour droit : |
Artikel 18 van afdeling 2bis (« Regels betreffende de handelshuur in | L'article 18 de la section 2bis (« Des règles particulières aux baux |
het bijzonder ») van hoofdstuk II van titel VIII van boek III van het | commerciaux ») du chapitre II du titre VIII du livre III du Code civil |
Burgerlijk Wetboek schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. | ne viole pas les articles 10 et 11 de la Constitution. |
Aldus gewezen in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig artikel | Ainsi rendu en langue française et en langue néerlandaise, |
65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
op 15 juni 2017. | la Cour constitutionnelle, le 15 juin 2017. |
De griffier, | Le greffier, |
F. Meersschaut | F. Meersschaut |
De voorzitter, | Le président, |
J. Spreutels | J. Spreutels |