← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 80/2017 van 15 juni 2017 Rolnummer 6637 In zake : de prejudiciële
vraag betreffende de artikelen 63, 165 en 167 van het Burgerlijk Wetboek, gesteld door de Rechtbank van
eerste aanleg Namen, afdeling Namen, familiere Het Grondwettelijk Hof, samengesteld
uit de voorzitters J. Spreutels en E. De Groot, en de recht(...)"
| Uittreksel uit arrest nr. 80/2017 van 15 juni 2017 Rolnummer 6637 In zake : de prejudiciële vraag betreffende de artikelen 63, 165 en 167 van het Burgerlijk Wetboek, gesteld door de Rechtbank van eerste aanleg Namen, afdeling Namen, familiere Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en E. De Groot, en de recht(...) | Extrait de l'arrêt n° 80/2017 du 15 juin 2017 Numéro du rôle : 6637 En cause : la question préjudicielle relative aux articles 63, 165 et 167 du Code civil, posée par le Tribunal de première instance de Namur, division Namur, tribunal de la f La Cour constitutionnelle, composée des présidents J. Spreutels et E. De Groot, et des juges L. (...) |
|---|---|
| GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
| Uittreksel uit arrest nr. 80/2017 van 15 juni 2017 | Extrait de l'arrêt n° 80/2017 du 15 juin 2017 |
| Rolnummer 6637 | Numéro du rôle : 6637 |
| In zake : de prejudiciële vraag betreffende de artikelen 63, 165 en | En cause : la question préjudicielle relative aux articles 63, 165 et |
| 167 van het Burgerlijk Wetboek, gesteld door de Rechtbank van eerste | 167 du Code civil, posée par le Tribunal de première instance de |
| aanleg Namen, afdeling Namen, familierechtbank. | Namur, division Namur, tribunal de la famille. |
| Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
| samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en E. De Groot, en de | composée des présidents J. Spreutels et E. De Groot, et des juges L. |
| rechters L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Moerman, E. Derycke en F. Daoût, | Lavrysen, A. Alen, J.-P. Moerman, E. Derycke et F. Daoût, assistée du |
| bijgestaan door de griffier F. Meersschaut, onder voorzitterschap van voorzitter J. Spreutels, | greffier F. Meersschaut, présidée par le président J. Spreutels, |
| wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
| I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging | I. Objet de la question préjudicielle et procédure |
| Bij vonnis van 1 maart 2017 in zake Emmanuelle Levecq en Aziz Midar | Par jugement du 1er mars 2017 en cause de Emmanuelle Levecq et Aziz |
| tegen de ambtenaar van de burgerlijke stand van de stad Andenne, | Midar contre l'officier de l'état civil de la ville d'Andenne, dont |
| waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 8 maart | l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le 8 mars 2017, le |
| 2017, heeft de Rechtbank van eerste aanleg Namen, afdeling Namen, | Tribunal de première instance de Namur, division Namur, tribunal de la |
| familierechtbank, de volgende prejudiciële vraag gesteld : | famille, a posé la question préjudicielle suivante : |
| « Schenden de artikelen 63, 165 en 167 van het Burgerlijk Wetboek, | « Les articles 63, 165 et 167 du Code civil, pris isolément ou |
| afzonderlijk genomen of met elkaar in samenhang gelezen, in zoverre | ensemble, en ce qu'ils impliquent selon l'interprétation qui leur est |
| zij, volgens de bovenvermelde interpretatie die eraan wordt gegeven | donnée par la Cour d'appel de Liège dont question ci-avant, que le |
| door het Hof van Beroep te Luik, impliceren dat het beroep bedoeld in | |
| artikel 167 van het Burgerlijk Wetboek zonder voorwerp moet worden | recours visé à l'article 167 du Code civil doit être déclaré sans |
| verklaard in de hypothese dat het weliswaar wordt uitgeoefend binnen | objet dans l'hypothèse où il est certes exercé dans le délai d'un mois |
| de maand na de kennisgeving van de weigeringsbeslissing van de | de la notification de la décision de refus de célébration de |
| ambtenaar van de burgerlijke stand om het huwelijk te voltrekken maar | l'Officier de l'état civil mais au-delà du délai originaire de |
| na de oorspronkelijke termijn van 6 maanden en 14 dagen om het | célébration du mariage de 6 mois et 14 jours, ne violent-ils pas |
| huwelijk te voltrekken, niet met name de artikelen 10 en 11 van de | notamment les articles 10 et 11 de la Constitution, combinés ou non |
| Grondwet, al dan niet in samenhang gelezen met andere, supranationale | |
| wetsbepalingen, zoals het Europees Verdrag voor de rechten van de mens | avec d'autres dispositions légales supranationales telle la Convention |
| en met name artikel 12 van dat laatste, omdat zij (1) het | européenne des droits de l'homme et notamment l'article 12 de cette |
| huwelijksrecht belemmeren en (2) het daadwerkelijke karakter van het | dernière, pour (1) constituer une entrave au droit du mariage et (2) |
| wettelijk bepaalde gerechtelijke beroep nuanceren, aangezien zij, in | |
| die interpretatie, een feitelijke en juridische inkorting impliceren | nuancer l'effectivité du recours judiciaire légalement prévu, dès lors |
| van de beroepstermijn, die wordt teruggebracht tot de laatste dag van | qu'ils impliquent, tels qu'interprétés, une réduction de fait et de |
| de oorspronkelijke termijn voor het voltrekken van het huwelijk (van 6 | droit du délai de recours, ramené au dernier jour du délai originaire |
| maanden en 14 dagen) en niet tot de laatste dag van de termijn van één | de célébration (de 6 mois et 14 jours) et non au dernier jour du délai |
| maand, dat alles tenzij wordt beschouwd dat, waarbij zij zich bewust | d'un mois, le tout sauf à considérer que, conscients ou devant l'être |
| zijn of moeten zijn van de termijnen, de huwelijkskandidaten ofwel (1) | des délais, les candidats au mariage doivent soit (1) saisir en amont |
| vooraf aan de procureur des Konings een verzoek tot verlenging moeten | le Procureur du Roi d'une demande de prolongation, l'expiration du |
| richten, waarbij het verstrijken van de termijn van 6 maanden en 14 | délai de 6 mois et 14 jours durant l'expiration du délai de recours |
| dagen voordat de beroepstermijn van één maand is verstreken een | d'un mois constituant des raisons graves, soit (2) qu'en cas de refus |
| gewichtige reden vormt, ofwel (2) dat, indien de ambtenaar van de | de la célébration du mariage décidée par l'Officier de l'état civil, |
| burgerlijke stand beslist de voltrekking van het huwelijk te weigeren, | et depuis cette date, le délai originaire de célébration de mariage |
| en vanaf die datum, de oorspronkelijke termijn voor het voltrekken van | est suspendu, sans qu'aucune demande de prolongation ne doive être |
| het huwelijk wordt opgeschort, zonder dat enig verzoek tot verlenging | |
| moet worden geëist, wat het voorschrift van artikel 165, § 3, eerste | exigée, ce qui rendrait sans objet le prescrit de l'article 165, § 3, |
| lid, van het Burgerlijk Wetboek, zonder voorwerp zou maken ? ». | alinéa 1er du Code civil ? ». |
| Op 22 maart 2017 hebben de rechters-verslaggevers J.-P. Moerman en A. | Le 22 mars 2017, en application de l'article 72, alinéa 1er, de la loi |
| Alen, met toepassing van artikel 72, eerste lid, van de bijzondere wet | |
| van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, het Hof ervan in kennis | spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle, les |
| gesteld dat zij ertoe zouden kunnen worden gebracht voor te stellen | juges-rapporteurs J.-P. Moerman et A. Alen ont informé la Cour qu'ils |
| het onderzoek van de zaak af te doen met een arrest gewezen op | pourraient être amenés à proposer de mettre fin à l'examen de |
| voorafgaande rechtspleging. | l'affaire par un arrêt rendu sur procédure préliminaire. |
| (...) | (...) |
| III. In rechte | III. En droit |
| (...) | (...) |
| B.1. De verwijzende rechter stelt de volgende prejudiciële vraag : | B.1. Le juge a quo pose la question préjudicielle suivante : |
| « Schenden de artikelen 63, 165 en 167 van het Burgerlijk Wetboek, | « Les articles 63, 165 et 167 du Code civil, pris isolément ou |
| afzonderlijk genomen of met elkaar in samenhang gelezen, in zoverre | ensemble, en ce qu'ils impliquent selon l'interprétation qui leur est |
| zij, volgens de bovenvermelde interpretatie die eraan wordt gegeven | donnée par la Cour d'appel de Liège dont question ci-avant, que le |
| door het Hof van Beroep te Luik, impliceren dat het beroep bedoeld in | |
| artikel 167 van het Burgerlijk Wetboek zonder voorwerp moet worden | recours visé à l'article 167 du Code civil doit être déclaré sans |
| verklaard in de hypothese dat het weliswaar wordt uitgeoefend binnen | objet dans l'hypothèse où il est certes exercé dans le délai d'un mois |
| de maand na de kennisgeving van de weigeringsbeslissing van de | de la notification de la décision de refus de célébration de |
| ambtenaar van de burgerlijke stand om het huwelijk te voltrekken maar | l'Officier de l'état civil mais au-delà du délai originaire de |
| na de oorspronkelijke termijn van 6 maanden en 14 dagen om het | célébration du mariage de 6 mois et 14 jours, ne violent-ils pas |
| huwelijk te voltrekken, niet met name de artikelen 10 en 11 van de | notamment les articles 10 et 11 de la Constitution, combinés ou non |
| Grondwet, al dan niet in samenhang gelezen met andere, supranationale | |
| wetsbepalingen, zoals het Europees Verdrag voor de rechten van de mens | avec d'autres dispositions légales supranationales telle la Convention |
| en met name artikel 12 van dat laatste, omdat zij (1) het | européenne des droits de l'homme et notamment l'article 12 de cette |
| huwelijksrecht belemmeren en (2) het daadwerkelijke karakter van het | dernière, pour (1) constituer une entrave au droit du mariage et (2) |
| wettelijk bepaalde gerechtelijke beroep nuanceren, aangezien zij, in | |
| die interpretatie, een feitelijke en juridische inkorting impliceren | nuancer l'effectivité du recours judiciaire légalement prévu, dès lors |
| van de beroepstermijn, die wordt teruggebracht tot de laatste dag van | qu'ils impliquent, tels qu'interprétés, une réduction de fait et de |
| de oorspronkelijke termijn voor het voltrekken van het huwelijk (van 6 | droit du délai de recours, ramené au dernier jour du délai originaire |
| maanden en 14 dagen) en niet tot de laatste dag van de termijn van één | de célébration (de 6 mois et 14 jours) et non au dernier jour du délai |
| maand, dat alles tenzij wordt beschouwd dat, waarbij zij zich bewust | d'un mois, le tout sauf à considérer que, conscients ou devant l'être |
| zijn of moeten zijn van de termijnen, de huwelijkskandidaten ofwel (1) | des délais, les candidats au mariage doivent soit (1) saisir en amont |
| vooraf aan de procureur des Konings een verzoek tot verlenging moeten | le Procureur du Roi d'une demande de prolongation, l'expiration du |
| richten, waarbij het verstrijken van de termijn van 6 maanden en 14 | délai de 6 mois et 14 jours durant l'expiration du délai de recours |
| dagen voordat de beroepstermijn van één maand is verstreken een | d'un mois constituant des raisons graves, soit (2) qu'en cas de refus |
| gewichtige reden vormt, ofwel (2) dat, indien de ambtenaar van de | de la célébration du mariage décidée par l'Officier de l'état civil, |
| burgerlijke stand beslist de voltrekking van het huwelijk te weigeren, | et depuis cette date, le délai originaire de célébration de mariage |
| en vanaf die datum, de oorspronkelijke termijn voor het voltrekken van | est suspendu, sans qu'aucune demande de prolongation ne doive être |
| het huwelijk wordt opgeschort, zonder dat enig verzoek tot verlenging | |
| moet worden geëist, wat het voorschrift van artikel 165, § 3, eerste | exigée, ce qui rendrait sans objet le prescrit de l'article 165, § 3, |
| lid, van het Burgerlijk Wetboek, zonder voorwerp zou maken ? ». | alinéa 1er du Code civil ? ». |
| B.2. De artikelen 63, 165 en 167 van het Burgerlijk Wetboek bepalen : | B.2. Les articles 63, 165 et 167 du Code civil disposent : |
| « Art. 63.§ 1. Zij die een huwelijk willen aangaan, moeten daarvan |
« Art. 63.§ 1er. Ceux qui désirent contracter mariage sont tenus d'en |
| onder voorlegging van de in artikel 64 bedoelde documenten, aangifte | faire la déclaration, moyennant le dépôt des documents visés à |
| doen bij de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente waar | l'article 64, à l'officier de l'état civil de la commune où l'un des |
| een van de aanstaande echtgenoten zijn inschrijving in het | futurs époux est inscrit dans les registres de la population, le |
| bevolkings-, vreemdelingen- of wachtregister heeft op de datum van de | registre des étrangers ou le registre d'attente à la date de |
| opmaak van de akte van aangifte. | l'établissement de l'acte de déclaration. |
| [...] | [...] |
| § 2. De aangifte gebeurt door één der aanstaande echtgenoten of door | § 2. La déclaration est faite par l'un des futurs époux ou par les |
| beiden. | deux. |
| De ambtenaar van de burgerlijke stand maakt van deze aangifte een akte | L'officier de l'état civil dresse acte de cette déclaration dans le |
| op binnen een maand na de afgifte van het in artikel 64, § 1, eerste | mois de la délivrance de l'accusé de réception visé à l'article 64, § |
| lid, bedoelde bericht van ontvangst, behalve indien hij twijfels heeft | |
| over de geldigheid of echtheid van de in artikel 64 bedoelde | 1er, alinéa 1er, sauf s'il a des doutes sur la validité ou |
| overgelegde documenten. In dat geval geeft hij hiervan kennis aan de | l'authenticité des documents remis visés à l'article 64. Dans ce cas, |
| aanstaande echtgenoten en spreekt hij zich ten laatste drie maanden na | il en informe les futurs époux et il se prononce sur la validité ou |
| de afgifte van het in artikel 64, § 1, eerste lid, bedoelde bericht | l'authenticité des documents remis et décide si l'acte peut être |
| van ontvangst uit over de geldigheid of echtheid van de overgelegde | établi, au plus tard trois mois après la délivrance de l'accusé de |
| documenten en over het opmaken van de akte. Indien hij binnen deze | réception visé à l'article 64, § 1er, alinéa 1er. S'il n'a pas pris de |
| termijn geen beslissing heeft genomen, dient de ambtenaar van de | décision dans ce délai, l'officier de l'état civil doit établir l'acte sans délai. |
| burgerlijke stand onverwijld de akte op te maken. | Il est inscrit dans un registre unique déposé à la fin de chaque année |
| Zij wordt ingeschreven in een enkel register dat op het einde van | |
| ieder jaar wordt neergelegd op de griffie van de rechtbank van eerste aanleg. | au greffe du Tribunal de première instance. |
| [...] ». | [...] ». |
| « Art. 165.§ 1. Het huwelijk mag niet worden voltrokken vóór de 14e |
« Art. 165.§ 1er. Le mariage ne peut être célébré avant le 14e jour |
| dag na de datum van opmaak van de akte van aangifte van het huwelijk, | qui suit la date de l'établissement de l'acte de déclaration de |
| zoals bedoeld in artikel 63. | mariage, visé à l'article 63. |
| § 2. De procureur des Konings bij de rechtbank van eerste aanleg van | § 2. Le procureur du Roi près le tribunal de première instance de |
| het gerechtelijk arrondissement waarin de verzoekers voornemens zijn | l'arrondissement dans lequel les requérants ont l'intention de |
| te huwen, kan, om gewichtige redenen vrijstelling verlenen van de | contracter mariage, peut, pour raisons graves, dispenser de la |
| aangifte en van elke wachttijd, en een verlenging van de in § 3 | déclaration et de tout délai d'attente, et accorder une prolongation |
| bedoelde termijn van zes maanden toestaan. | du délai de six mois visé au § 3. |
| § 3. Indien het huwelijk niet is voltrokken binnen de zes maanden | § 3. Si le mariage n'a pas été célébré dans les six mois à compter de |
| sinds het verstrijken van de in § 1 bedoelde termijn van 14 dagen, mag | l'expiration du délai de 14 jours visé au § 1er, il ne peut plus être |
| het niet meer worden voltrokken dan nadat een nieuwe aangifte van het | célébré qu'après une nouvelle déclaration de mariage faite dans la |
| huwelijk werd gedaan in de vorm zoals bepaald in artikel 63. | forme prévue à l'article 63. |
| Ingeval de ambtenaar van de burgerlijke stand weigert het huwelijk te | Lorsque l'officier de l'état civil refuse de célébrer le mariage, une |
| voltrekken, kan de rechter die zich uitspreekt over het beroep tegen | prolongation de ce délai de six mois peut être demandée au juge qui se |
| deze weigering om een verlenging van deze termijn van zes maanden worden verzocht ». | prononce sur le recours contre le refus ». |
| « Art. 167.De ambtenaar van de burgerlijke stand weigert het huwelijk |
« Art. 167.L'officier de l'état civil refuse de célébrer le mariage |
| te voltrekken wanneer blijkt dat niet is voldaan aan de hoedanigheden | lorsqu'il apparaît qu'il n'est pas satisfait aux qualités et |
| en voorwaarden vereist om een huwelijk te mogen aangaan, of indien hij | conditions prescrites pour contracter mariage, ou s'il est d'avis que |
| van oordeel is dat de voltrekking in strijd is met de beginselen van | la célébration est contraire aux principes de l'ordre public. |
| de openbare orde. | |
| Indien er een ernstig vermoeden bestaat dat niet is voldaan aan de in | S'il existe une présomption sérieuse qu'il n'est pas satisfait aux |
| het vorige lid gestelde voorwaarden kan de ambtenaar van de | conditions visées à l'alinéa précédent, l'officier de l'état civil |
| burgerlijke stand de voltrekking van het huwelijk uitstellen, na | peut surseoir à la célébration du mariage, le cas échéant après avoir |
| eventueel het advies van de procureur des Konings van het gerechtelijk | recueilli l'avis du procureur du Roi de l'arrondissement judiciaire |
| arrondissement waarin de verzoekers voornemens zijn te huwen te hebben | dans lequel les requérants ont l'intention de contracter mariage, |
| ingewonnen, gedurende ten hoogste twee maanden vanaf de door | pendant un délai de deux mois au plus à partir de la date de mariage |
| belanghebbende partijen vooropgestelde huwelijksdatum, teneinde | choisie par les parties intéressées, afin de procéder à une enquête |
| bijkomend onderzoek te verrichten. De procureur des Konings kan deze | complémentaire. Le procureur du Roi peut prolonger ce délai de trois |
| termijn verlengen met een periode van hoogstens drie maanden. In dat | mois au maximum. Dans ce cas, il en informe l'officier de l'état civil |
| geval geeft hij daarvan kennis aan de ambtenaar van de burgerlijke | qui en informe les parties intéressées. |
| stand die de belanghebbende partijen ervan in kennis stelt. | S'il n'a pas pris de décision définitive dans le délai prévu à |
| Indien hij binnen de in vorig lid gestelde termijn nog geen | l'alinéa précédent, l'officier de l'état civil doit célébrer le |
| definitieve beslissing heeft genomen, dient de ambtenaar van de burgerlijke stand onverwijld het huwelijk te voltrekken, zelfs in die gevallen waar de in artikel 165, § 3 bedoelde termijn van zes maanden reeds is verstreken. In geval van een weigering zoals bedoeld in het eerste lid, brengt de ambtenaar van de burgerlijke stand zijn met redenen omklede beslissing zonder verwijl ter kennis van de belanghebbende partijen. Tezelfdertijd wordt een afschrift hiervan, samen met een kopie van alle nuttige documenten, overgezonden aan de procureur des Konings van het gerechtelijk arrondissement waarin de weigering plaatsvond en aan de Dienst Vreemdelingenzaken, in geval zijn beslissing gemotiveerd is | mariage sans délai, même dans les cas où le délai de six mois visé à l'article 165, § 3, est expiré. Dans le cas d'un refus visé à l'alinéa premier, l'officier de l'état civil notifie sans délai sa décision motivée aux parties intéressées. Une copie, accompagnée d'une copie de tous documents utiles en est, en même temps, transmise au procureur du Roi de l'arrondissement judiciaire dans lequel le refus a été exprimé et à l'Office des étrangers dans le cas où sa décision est motivée sur la base de |
| op basis van artikel 146bis. | l'article 146bis. |
| Indien één van de aanstaande echtgenoten of beiden op de dag van de | Si l'un des futurs époux ou les deux ne sont pas inscrits, au jour du |
| weigering hun inschrijving in het bevolkings-, vreemdelingen- of | refus, dans les registres de la population, le registre des étrangers |
| wachtregister of hun actuele verblijfplaats niet hebben binnen de | ou le registre d'attente de la commune, ou n'y ont pas leur résidence |
| gemeente, wordt de weigeringsbeslissing tevens onmiddellijk ter kennis | actuelle, la décision de refus est également immédiatement notifiée à |
| gebracht van de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente van | l'officier de l'état civil de la commune où ce futur époux ou ces |
| inschrijving in een van deze registers of van de actuele | futurs époux sont inscrits dans l'un de ces registres ou ont leur |
| verblijfplaats in België van deze aanstaande echtgenoot of | |
| echtgenoten. | résidence actuelle. |
| Tegen de weigering door de ambtenaar van de burgerlijke stand om het | Le refus de l'officier de l'état civil de célébrer le mariage est |
| huwelijk te voltrekken, kan door belanghebbende partijen binnen de | susceptible de recours par les parties intéressées pendant un délai |
| maand na de kennisgeving van zijn beslissing beroep worden aangetekend | d'un mois suivant la notification de sa décision, devant le tribunal |
| bij de familierechtbank ». | de la famille ». |
| B.3. Die bepalingen zijn in het Burgerlijk Wetboek ingevoegd bij de | B.3. Ces dispositions ont été introduites dans le Code civil par la |
| wet van 4 mei 1999 « tot wijziging van een aantal bepalingen | loi du 4 mai 1999 « modifiant certaines dispositions relatives au |
| betreffende het huwelijk », in werking getreden op 1 januari 2000, die | mariage », entrée en vigueur le 1er janvier 2000, qui a modernisé |
| bepaalde aan het huwelijk voorafgaande formaliteiten heeft | |
| gemoderniseerd en de actieve en preventieve rol van de ambtenaren van | certaines formalités préalables au mariage et renforcé le rôle actif |
| de burgerlijke stand in de strijd tegen schijnhuwelijken heeft | et préventif des officiers de l'état civil dans la lutte contre les |
| versterkt (Parl. St., Senaat, 1998-1999, nr. 1-512/4, pp. 9 en 13; | mariages simulés (Doc. parl., Sénat, 1998-1999, n° 1-512/4, pp. 9 et |
| Parl. St., Kamer, 1998-1999, nr. 1788/3, pp. 9, 13 en 14). | 13; Doc. parl., Chambre, 1998-1999, n° 1788/3, pp. 9, 13 et 14). |
| B.4.1. Artikel 165, §§ 1 en 3, eerste lid, van het Burgerlijk Wetboek | B.4.1. L'article 165, §§ 1er et 3, alinéa 1er, du Code civil prévoit |
| bepaalt dat de toekomstige echtgenoten de dag van het voltrekken van | que les futurs époux peuvent choisir le jour de la célébration de leur |
| hun huwelijk kunnen kiezen binnen een periode gaande van, op zijn | mariage, dans une période située entre, au plus tôt, le quatorzième |
| vroegst, de veertiende dag na de datum van opmaak van de akte van | jour qui suit la date de l'établissement de l'acte de déclaration, et |
| aangifte en, uiterlijk, de laatste dag van de termijn van zes maanden | au plus tard le dernier jour du délai de six mois à compter de |
| na het verstrijken van de termijn van veertien dagen. | l'expiration du délai de quatorze jours. |
| Hieruit vloeit voort dat de termijn voor het voltrekken van het | Il en résulte que le délai de célébration du mariage est de six mois |
| huwelijk hoogstens zes maanden bedraagt vanaf de veertiende dag na de | maximum à partir du quatorzième jour qui suit la date de |
| datum van opmaak van de akte van aangifte. Indien het huwelijk niet | l'établissement de l'acte de déclaration. A défaut de célébration du |
| binnen die termijn wordt voltrokken, zijn een nieuwe huwelijksaangifte | mariage dans ce délai, une nouvelle déclaration de mariage et la |
| en de redactie van een nieuwe akte van aangifte vereist. | rédaction d'un nouvel acte de déclaration sont requis. |
| De wetgever heeft de minimale wachttermijn van veertien dagen opgevat | Le législateur a conçu le délai d'attente minimal de quatorze jours |
| als een « moratorium » tijdens hetwelk de ambtenaar van de burgerlijke | comme un « moratoire » durant lequel l'officier de l'état civil peut |
| stand de nuttige gegevens kan inzamelen en zijn controlebevoegdheid | recueillir les informations utiles et exercer son pouvoir de contrôle |
| kan uitoefenen (Parl. St., Senaat, 1998-1999, nr. 1-512/6, pp. 9 en | (Doc. parl., Sénat, 1998-1999, n° 1-512/6, pp. 9 et 15). |
| 15). Ingeval de ambtenaar van de burgerlijke stand weigert het huwelijk te | Lorsque l'officier de l'état civil refuse de célébrer le mariage, une |
| voltrekken, kan de rechter die zich uitspreekt over het beroep tegen | prolongation du délai maximum dans lequel le mariage doit être célébré |
| die weigering, om een verlenging worden gevraagd van de maximale | peut être demandée au juge qui se prononce sur le recours contre ce |
| termijn binnen welke het huwelijk dient te worden voltrokken (artikel | |
| 165, § 3, tweede lid, van het Burgerlijk Wetboek). Volgens artikel | refus (article 165, § 3, alinéa 2, du Code civil). Selon l'article |
| 167, laatste lid, van het Burgerlijk Wetboek is de rechter die bevoegd | 167, dernier alinéa, du Code civil, le juge compétent pour connaître |
| is om kennis te nemen van het beroep tegen de weigering om het | |
| huwelijk te voltrekken, de familierechtbank, waarbij de | du recours contre le refus de célébrer le mariage est le tribunal de |
| kandidaat-gehuwden een beroep kunnen instellen binnen de termijn van | la famille, lequel peut être saisi d'un recours par les candidats au |
| één maand na de kennisgeving van de beslissing tot weigering. | mariage dans le délai d'un mois suivant la notification de la décision |
| Een verlenging van dezelfde termijn kan eveneens worden toegekend door | de refus. Une prolongation du même délai peut aussi être accordée par le |
| de procureur des Konings « om gewichtige redenen » krachtens artikel | procureur du Roi « pour raisons graves » en vertu de l'article 165, § |
| 165, § 2, van het Burgerlijk Wetboek. | 2, du Code civil. |
| B.4.2. Artikel 167, eerste lid, van het Burgerlijk Wetboek bepaalt dat | B.4.2. L'article 167, alinéa 1er, du Code civil prévoit que l'officier |
| de ambtenaar van de burgerlijke stand moet weigeren het huwelijk te | de l'état civil doit refuser de célébrer le mariage lorsqu'il apparaît |
| voltrekken wanneer blijkt dat niet is voldaan aan de hoedanigheden en | qu'il n'est pas satisfait aux qualités et conditions prescrites pour |
| voorwaarden vereist om een huwelijk te mogen aangaan of wanneer hij | contracter mariage ou s'il est d'avis que la célébration est contraire |
| van oordeel is dat de voltrekking in strijd is met de beginselen van | |
| de openbare orde, met name wanneer het zou gaan om een schijnhuwelijk | aux principes de l'ordre public, notamment parce qu'il s'agirait d'un |
| zoals bepaald in artikel 146bis van het Burgerlijk Wetboek (Parl. St., | mariage simulé tel qu'il est défini à l'article 146bis du Code civil |
| Senaat, 1998-1999, nr. 1-512/6, p. 15). | (Doc. parl., Sénat, 1998-1999, n° 1-512/6, p. 15). |
| Wanneer een ernstig vermoeden bestaat dat niet is voldaan aan de | S'il existe une présomption sérieuse que les conditions requises pour |
| voorwaarden om te huwen, kan de ambtenaar van de burgerlijke stand de | se marier ne sont pas remplies, l'officier de l'état civil peut |
| voltrekking van het huwelijk uitstellen gedurende een termijn van twee | surseoir à la célébration du mariage pendant un délai de deux mois à |
| maanden vanaf de door de toekomstige echtgenoten vooropgestelde | partir de la date de mariage choisie par les futurs époux, afin de |
| huwelijksdatum, teneinde bijkomend onderzoek te verrichten, krachtens | |
| artikel 167, tweede lid, van het Burgerlijk Wetboek. Volgens de | procéder à une enquête complémentaire, en vertu de l'article 167, |
| parlementaire voorbereiding moet « het uitstellen van het huwelijk | alinéa 2, du Code civil. Selon les travaux préparatoires, « le report |
| [...] het voor de ambtenaar van de burgerlijke stand mogelijk maken | du mariage doit permettre à l'officier de l'état civil de procéder à |
| bijkomend onderzoek te verrichten om na te gaan of het een mogelijk | une enquête complémentaire pour vérifier s'il s'agit d'un possible |
| schijnhuwelijk betreft (b.v. wanneer de voorziene termijn tussen de | mariage simulé (par exemple lorsque le délai prévu entre la |
| aangifte en de vooropgestelde huwelijksdatum anders te kort zou zijn) | déclaration et la date de mariage prévue serait, autrement, trop |
| » (Parl. St., Senaat, 1998-1999, nr. 1-512/4, pp. 12-13; Parl. St., | court) » (Doc. parl., Sénat, 1998-1999, n° 1-512/4, p. 12; Doc. parl., |
| Kamer, 1998-1999, nr. 1788/3, p. 13). | Chambre, 1998-1999, n° 1788/3, p. 13). |
| De wet van 2 juni 2013 « tot wijziging van het Burgerlijk Wetboek, de | La loi du 2 juin 2013 « modifiant le Code civil, la loi du 31 décembre |
| wet van 31 december 1851 met betrekking tot de consulaten en de | 1851 sur les consulats et la juridiction consulaire, le Code pénal, le |
| consulaire rechtsmacht, het Strafwetboek, het Gerechtelijk Wetboek en | |
| de wet van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het | Code judiciaire et la loi du 15 décembre 1980 sur l'accès au |
| grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van | territoire, le séjour, l'établissement et l'éloignement des étrangers, |
| vreemdelingen, met het oog op de strijd tegen de schijnhuwelijken en | en vue de la lutte contre les mariages de complaisance et les |
| de schijnwettelijke samenwoningen » heeft artikel 167, tweede lid, van | cohabitations légales de complaisance » a modifié l'article 167, |
| het Burgerlijk Wetboek gewijzigd om de procureur des Konings de | alinéa 2, du Code civil pour donner la possibilité au procureur du Roi |
| mogelijkheid te bieden de oorspronkelijke termijn van uitstel van twee | de prolonger d'un nouveau délai de trois mois le délai initial de |
| maanden waartoe de ambtenaar van de burgerlijke stand heeft beslist, | surséance de deux mois décidé par l'officier de l'état civil. Selon |
| te verlengen met een nieuwe termijn van drie maanden. Volgens de | |
| parlementaire voorbereiding is de mogelijkheid voor de procureur des | les travaux préparatoires, la faculté pour le procureur du Roi de |
| Konings om de termijn van uitstel op hoogstens vijf maanden te | porter le délai de surséance à cinq mois maximum a été motivée par la |
| brengen, gemotiveerd door de wil om « de procureur des Konings | volonté de « donner suffisamment de temps au procureur du Roi pour |
| voldoende tijd te geven om zijn onderzoek te voeren en zijn advies te | procéder à une enquête et formuler son avis » (Doc. parl., Chambre, |
| formuleren » (Parl. St., Kamer, 2012-2013, DOC 53-2673/001, p. 6), | 2012-2013, DOC 53- 2673/001, p. 6), la pratique ayant démontré que « |
| daar de praktijk heeft aangetoond dat « de termijn van twee maanden | le délai de deux mois s'est souvent avéré insuffisant pour pouvoir |
| vaak onvoldoende is om een degelijk onderzoek te kunnen voeren en een | effectuer une enquête approfondie et fournir un avis motivé » (ibid., |
| onderbouwd advies te geven » (ibid., p. 9). | p. 9). |
| B.5. Bij zijn arrest nr. 35/2017 van 16 maart 2017 heeft het Hof | B.5. Par son arrêt n° 35/2017 du 16 mars 2017, la Cour a jugé : |
| geoordeeld : « B.4.1. Het Hof wordt verzocht de bestaanbaarheid na te gaan van de | « B.4.1. La Cour est invitée à examiner la compatibilité des articles |
| artikelen 63, 165 en 167 van het Burgerlijk Wetboek, afzonderlijk | 63, 165 et 167 du Code civil, pris ensemble ou séparément, avec ' les |
| genomen of met elkaar in samenhang gelezen, met ' de artikelen 10 en | articles 10 et 11 de la Constitution, combinés ou non avec d'autres |
| 11 van de Grondwet, al dan niet in samenhang gelezen met andere | |
| supranationale wetsbepalingen, zoals het Europees Verdrag voor de | dispositions légales supranationales telle la Convention européenne |
| rechten van de mens en met name artikel 12 van dat laatste ', in | des droits de l'homme et notamment l'article 12 de cette dernière ', |
| zoverre die bepalingen het daadwerkelijke karakter van het beroep | en ce que ces dispositions feraient dépendre l'effectivité du recours |
| tegen de beslissing van de ambtenaar van de burgerlijke stand om de | contre la décision de refus de l'officier de l'état civil de célébrer |
| voltrekking van het huwelijk te weigeren, doen afhangen van de door de | le mariage de la date de mariage choisie par les candidats au mariage |
| huwelijkskandidaten gekozen huwelijksdatum ' en/of ' van het bestaan van een uitstel van twee maanden, eventueel verlengd met drie maanden, en aldus een belemmering van het huwelijksrecht zouden vormen, door de huwelijkskandidaten ertoe te verplichten vrijwel stelselmatig opnieuw een aangifte van het huwelijk te doen. Het Hof wordt eveneens verzocht na te gaan of de in het geding zijnde bepalingen diezelfde bepalingen niet schenden door de huwelijkskandidaten die het voorwerp uitmaken van een beslissing tot uitstel het daadwerkelijke recht te ontzeggen om een gerechtelijke verlenging van de termijn voor het voltrekken van het huwelijk te verkrijgen wanneer de oorspronkelijke termijn reeds was verstreken op het ogenblik van de kennisgeving van de beslissing om de voltrekking van het huwelijk te weigeren. | ' et/ou ' de l'existence d'une surséance de deux mois, éventuellement prolongée de trois mois, et constitueraient ainsi une entrave au droit au mariage, en contraignant les candidats au mariage à la réintroduction quasi systématique d'une déclaration de mariage. Il est également demandé à la Cour d'examiner si les dispositions en cause ne violent pas ces mêmes dispositions en privant les candidats au mariage qui font l'objet d'une décision de surséance, du droit effectif d'obtenir une prolongation judiciaire du délai de célébration du mariage, lorsque le délai initial était déjà expiré au moment de la notification de la décision de refus de célébrer le mariage. |
| B.4.2. Uit de formulering van de prejudiciële vragen en de motivering | B.4.2. Il ressort de la formulation des questions préjudicielles et de |
| van de verwijzingsbeslissingen blijkt dat de geschillen ten gronde | la motivation des décisions de renvoi que les litiges au fond portent |
| betrekking hebben op een situatie waarin, opeenvolgend, de ambtenaar | sur une situation dans laquelle, successivement, l'officier de l'état |
| van de burgerlijke stand de voltrekking van het huwelijk heeft | civil a sursis à la célébration du mariage pendant un délai de deux |
| uitgesteld gedurende een termijn van twee maanden (artikel 167, tweede | mois (article 167, alinéa 2, du Code civil), le procureur du Roi a |
| lid, van het Burgerlijk Wetboek), de procureur des Konings die termijn | prolongé ce délai de trois mois supplémentaires (article 167, alinéa |
| heeft verlengd met drie extra maanden (artikel 167, tweede lid, van | |
| het Burgerlijk Wetboek), de ambtenaar van de burgerlijke stand heeft | 2, du Code civil), l'officier de l'état civil a refusé de célébrer le |
| geweigerd het huwelijk te voltrekken na het verstrijken van de termijn | |
| van uitstel (artikel 167, vierde lid) en, ten slotte, de | mariage à l'expiration du délai de surséance (article 167, alinéa 4) |
| kandidaat-gehuwden tegen de beslissing tot weigering een beroep hebben | et, enfin, les candidats au mariage ont introduit un recours contre la |
| ingesteld voor de familierechtbank, binnen de beroepstermijn (artikel | décision de refus devant le tribunal de la famille, dans le délai de |
| 167, laatste lid). De geschillen ten gronde vertonen de bijzonderheid | recours (article 167, dernier alinéa). Les litiges au fond ont pour |
| dat van de beslissing tot weigering van de ambtenaar van de | particularité que la décision de refus de l'officier de l'état civil |
| burgerlijke stand om het huwelijk te voltrekken, aan de | de célébrer le mariage a été notifiée aux candidats au mariage à une |
| kandidaat-gehuwden kennis is gegeven op een datum nadat de termijn van | date à laquelle le délai de six mois et quatorze jours pour célébrer |
| zes maanden en veertien dagen om het huwelijk te voltrekken, reeds was | |
| verstreken (artikel 165, § 3, eerste lid). | le mariage était déjà écoulé (article 165, § 3, alinéa 1er). |
| Het Hof beperkt zijn onderzoek tot die hypothese. | La Cour limite son examen à cette hypothèse. |
| B.4.3. Uit de motieven van de verwijzingsbeslissingen blijkt dat de | B.4.3. Il ressort des motifs des décisions de renvoi que le juge a quo |
| verwijzende rechter het Hof ondervraagt over de gevolgen van het | interroge la Cour à propos des conséquences du dépassement du délai de |
| overschrijden van de termijn van zes maanden en veertien dagen voor | six mois et quatorze jours pour célébrer le mariage visé à l'article |
| het voltrekken van het huwelijk bedoeld in artikel 165, § 3, eerste | 165, § 3, alinéa 1er, du Code civil, sur le sort à réserver au recours |
| lid, van het Burgerlijk Wetboek, voor de behandeling van het beroep | |
| dat tegen de beslissing tot weigering is ingesteld, krachtens artikel | |
| 167, laatste lid, van hetzelfde Wetboek, en voor de behandeling van | formé contre la décision de refus, en vertu de l'article 167, dernier |
| het verzoek om een verlenging van de termijn van zes maanden bedoeld | alinéa, du même Code, et à la demande de prolongation du délai de six |
| in artikel 165, § 3, tweede lid, van hetzelfde Wetboek wanneer de | mois visée à l'article 165, § 3, alinéa 2, du même Code, en cas de |
| voltrekking van het huwelijk wordt uitgesteld krachtens artikel 167, | surséance à la célébration du mariage, en vertu de l'article 167, |
| tweede lid, van hetzelfde Wetboek. | alinéa 2, du même Code. |
| De prejudiciële vragen hebben niet rechtstreeks betrekking op artikel | |
| 63 van het Burgerlijk Wetboek, dat de huwelijksaangifte betreft. | L'article 63 du Code civil, qui concerne la déclaration de mariage, |
| n'est pas directement concerné pas les questions préjudicielles. | |
| Het Hof beperkt zijn onderzoek derhalve tot de artikelen 165, § 3, en | La Cour limite par conséquent son examen aux articles 165, § 3, et |
| 167, tweede en zesde lid, van het Burgerlijk Wetboek. | 167, alinéas 2 et 6, du Code civil. |
| B.4.4. Uit de motieven van de verwijzingsbeslissingen blijkt daarnaast | B.4.4. Il ressort par ailleurs des motifs des décisions de renvoi que |
| le juge a quo compare la situation de candidats au mariage qui ont | |
| dat de verwijzende rechter de situatie van de kandidaat-gehuwden die | choisi de se marier à une date proche du point de départ du délai de |
| ervoor hebben gekozen te huwen op een datum kort na het aanvangspunt | six mois et quatorze jours pour célébrer le mariage, d'une part, et |
| van de termijn van zes maanden en veertien dagen voor het voltrekken | celle des candidats au mariage qui choisissent de se marier à une date |
| van het huwelijk, enerzijds, vergelijkt met die van de kandidaat-gehuwden die ervoor kiezen te huwen op een datum die ver verwijderd is van het aanvangspunt van diezelfde termijn, anderzijds. Met de prejudiciële vragen wordt het Hof verzocht zich uit te spreken over een eventuele discriminatie, in zoverre die tweede categorie van personen zonder objectieve en redelijke verantwoording een daadwerkelijke toegang tot de familierechtbank zou worden ontzegd, in de in B.4.2 omschreven omstandigheden, zowel om de beslissing tot weigering te betwisten als om een verlenging van de termijn voor het voltrekken van het huwelijk aan te vragen. De prejudiciële vraag dient aldus zo te worden begrepen dat het Hof wordt ondervraagd over de bestaanbaarheid van de in het geding zijnde bepalingen met de | éloignée du point de départ du même délai, d'autre part. Les questions préjudicielles invitent la Cour à se prononcer sur une éventuelle discrimination, en ce que la seconde catégorie de personnes serait privée, sans justification objective et raisonnable, d'un accès effectif au tribunal de la famille, dans les circonstances décrites en B.4.2, à la fois pour contester la décision de refus et pour demander une prolongation du délai de célébration du mariage. La question préjudicielle doit ainsi être interprétée en ce sens que la Cour est interrogée sur la compatibilité des dispositions en cause avec les |
| artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met het recht | articles 10 et 11 de la Constitution, combinés avec le droit d'accès |
| op toegang tot de rechter, zoals gewaarborgd door artikel 13 van de | au juge, garanti par l'article 13 de la Constitution et par l'article |
| Grondwet en artikel 6 van het Europees Verdrag voor de rechten van de | 6 de la Convention européenne des droits de l'homme, et avec le droit |
| mens, en met het recht om te huwen gewaarborgd bij artikel 12 van hetzelfde Verdrag. B.5.1. Het recht op toegang tot de rechter, dat een onderdeel is van het recht op een eerlijk proces, kan worden onderworpen aan ontvankelijkheidsvoorwaarden, met name wat betreft het instellen van een rechtsmiddel. Die voorwaarden mogen echter niet ertoe leiden dat het recht op zodanige wijze wordt beperkt dat de kern ervan wordt aangetast. Dit zou het geval zijn wanneer de beperkingen geen wettig doel nastreven of indien er geen redelijk verband van evenredigheid bestaat tussen de aangewende middelen en het nagestreefde doel. De verenigbaarheid van die beperkingen met het recht op toegang tot | au mariage, garanti par l'article 12 de la même Convention. B.5.1. Le droit d'accès au juge, qui constitue un aspect du droit à un procès équitable, peut être soumis à des conditions de recevabilité, notamment en ce qui concerne l'introduction d'une voie de recours. Ces conditions ne peuvent cependant aboutir à restreindre le droit de manière telle que celui-ci s'en trouve atteint dans sa substance même. Tel serait le cas si les restrictions imposées ne tendaient pas vers un but légitime et s'il n'existait pas un rapport raisonnable de proportionnalité entre les moyens employés et le but visé. |
| een rechterlijke instantie hangt af van de bijzonderheden van de in | La compatibilité de ces limitations avec le droit d'accès à un |
| het geding zijnde procedure en wordt beoordeeld in het licht van het | tribunal dépend des particularités de la procédure en cause et |
| proces in zijn geheel (EHRM, 24 februari 2009, L'Erablière t. België, | s'apprécie au regard de l'ensemble du procès (CEDH, 24 février 2009, |
| § 36; 29 maart 2011, R.T.B.F. t. België, § 69, 18 oktober 2016, | L'Erablière c. Belgique, § 36; 29 mars 2011, R.T.B.F. c. Belgique, § |
| Miessen t. België, § 64). | 69; 18 octobre 2016, Miessen c. Belgique, § 64). |
| B.5.2. Meer in het bijzonder zijn de regels betreffende de | B.5.2. Plus particulièrement, les règles relatives aux formalités et |
| vormvoorschriften en termijnen om beroep in te stellen gericht op een | délais fixés pour former un recours visent à assurer une bonne |
| goede rechtsbedeling en het weren van de risico's van | administration de la justice et à écarter les risques d'insécurité |
| rechtsonzekerheid. Die regels mogen de rechtzoekenden echter niet | juridique. Toutefois, ces règles ne peuvent empêcher les justiciables |
| verhinderen de beschikbare rechtsmiddelen te doen gelden. | de se prévaloir des voies de recours disponibles. |
| Bovendien ' dienen de rechtbanken, door de procedureregels toe te | De surcroît, ' les tribunaux doivent, en appliquant des règles de |
| passen, zowel een overdreven formalisme dat afbreuk zou doen aan het | procédure, éviter à la fois un excès de formalisme qui porterait |
| eerlijke karakter van de procedure, als een buitensporige soepelheid | atteinte à l'équité de la procédure, et une souplesse excessive qui |
| die zou leiden tot het afschaffen van de bij de wet vastgestelde | aboutirait à supprimer les conditions de procédure établies par la loi |
| procedurele vereisten, te vermijden ' (EHRM, 26 juli 2007, Walchli t. | |
| Frankrijk, § 29; 25 mei 2004, Kadlec en anderen t. Tsjechische | ' (CEDH, 26 juillet 2007, Walchli c. France, § 29; 25 mai 2004, Kadlec |
| Republiek, § 26). ' Het recht op toegang tot een rechter wordt immers | et autres c. République tchèque, § 26). ' En effet, le droit d'accès à |
| aangetast wanneer de reglementering ervan niet langer de | un tribunal se trouve atteint lorsque sa réglementation cesse de |
| doelstellingen van de rechtszekerheid en de behoorlijke rechtsbedeling | servir les buts de la sécurité juridique et de la bonne administration |
| dient en een soort van hinderpaal vormt die de rechtzoekende | de la justice et constitue une sorte de barrière qui empêche le |
| verhindert zijn geschil ten gronde door het bevoegde rechtscollege | justiciable de voir son litige tranché au fond par la juridiction |
| beslecht te zien ' (EHRM, 24 mei 2011, Sabri Gunes t. Turkije, § 58; | compétente ' (CEDH, 24 mai 2011, Sabri Gunes c. Turquie, § 58; 13 |
| 13 januari 2011, Evaggelou t. Griekenland, § 19; 18 oktober 2016, | janvier 2011, Evaggelou c. Grèce, § 19; 18 octobre 2016, Miessen c. |
| Miessen t. België, § 66). | Belgique, § 66). |
| Het recht op toegang tot de rechter is met name geschonden indien aan | Le droit d'accès au juge est notamment violé s'il est imposé à une |
| een procespartij een excessief formalisme wordt opgelegd in de vorm | partie au procès un formalisme excessif sous la forme d'un délai dont |
| van een termijn waarvan de inachtneming afhankelijk is van | le respect est tributaire de circonstances échappant à son pouvoir |
| omstandigheden buiten zijn wil (EHRM, 22 juli 2010, Melis t. Griekenland, §§ 27-28). B.6. In de regel onderzoekt het Hof de in het geding zijnde bepaling in de interpretatie die de verwijzende rechter eraan geeft. B.7.1. In de door de verwijzende rechter gekozen interpretatie zou het beroep tegen de beslissing tot weigering zonder voorwerp moeten worden beschouwd, in de in B.4.2 omschreven omstandigheden, omdat de termijn voor het voltrekken van het huwelijk zou zijn verstreken en een nieuwe huwelijksaangifte vereist zou zijn. Het verzoek om de termijn voor het voltrekken van het huwelijk te verlengen, geformuleerd in het kader van het beroep, zou evenmin kunnen worden ingewilligd, aangezien het | (CEDH, 22 juillet 2010, Melis c. Grèce, §§ 27-28). B.6. La Cour examine, en règle, les dispositions en cause dans l'interprétation qu'en donne le juge a quo. B.7.1. Dans l'interprétation retenue par le juge a quo, le recours contre la décision de refus devrait être considéré comme dépourvu d'objet, dans les circonstances décrites en B.4.2, au motif que le délai de célébration du mariage serait dépassé et qu'une nouvelle déclaration de mariage serait nécessaire. La demande de prolongation du délai de célébration du mariage formulée dans le cadre du recours |
| zou zijn ingediend na het verstrijken van de oorspronkelijke termijn. | ne pourrait pas non plus être accueillie, dès lors qu'elle serait |
| B.7.2. De kandidaat-gehuwden hebben, in geval van uitstel, evenwel | introduite après l'expiration du délai originaire. |
| geen vat op de naleving van de termijn voor het voltrekken van het | B.7.2. Le respect du délai de célébration du mariage échappe toutefois |
| huwelijk. Immers, hoe verder de door de kandidaat-gehuwden gekozen | à la maîtrise des candidats au mariage, en cas de surséance. En effet, |
| datum verwijderd is van het aanvangspunt van de termijn van zes | plus les candidats au mariage ont choisi une date éloignée du point de |
| maanden en veertien dagen bedoeld in artikel 165, § 3, eerste lid, van | départ du délai de six mois et quatorze jours visé à l'article 165, § |
| het Burgerlijk Wetboek en hoe langer de termijn van uitstel is, hoe | 3, alinéa 1er, du Code civil et plus le délai de surséance est long, |
| groter de kans is dat de weigeringsbeslissing valt op een ogenblik dat | plus les chances sont élevées que la décision de refus intervienne à |
| de termijn voor het voltrekken van het huwelijk is verstreken, | un moment où le délai de célébration du mariage est dépassé, dès lors |
| aangezien de termijn van uitstel aanvangt vanaf de door de toekomstige | que le délai de surséance prend cours à partir de la date de mariage |
| echtgenoten gekozen huwelijksdatum en tot vijf maanden kan bedragen, | choisie par les futurs époux et qu'il peut durer jusqu'à cinq mois, |
| namelijk een termijn die nauw aanleunt bij de termijn van zes maanden | soit un délai fort proche du délai de six mois pour célébrer le |
| voor het voltrekken van het huwelijk. | mariage. |
| De kandidaat-gehuwden hebben geen vat op de beslissing om de | Les candidats au mariage ne maîtrisent ni la décision de surseoir à la |
| voltrekking van het huwelijk uit te stellen, noch op de termijn van | célébration du mariage, ni le délai de cette surséance, tandis que |
| dat uitstel, terwijl artikel 165, § 1 en § 3, eerste lid, van het | l'article 165, §§ 1er et 3, alinéa 1er, du Code civil leur donne la |
| Burgerlijk Wetboek hun de mogelijkheid biedt de datum van hun huwelijk | possibilité de choisir la date de leur mariage. |
| te kiezen. In die interpretatie ontzeggen de in het geding zijnde bepalingen op | Partant, dans cette interprétation, les dispositions en cause privent |
| onevenredige wijze de kandidaten die ervoor hebben gekozen om te huwen | de manière disproportionnée les candidats qui ont choisi de se marier |
| op een datum die ver verwijderd is van het aanvangspunt van de termijn | à une date éloignée du point de départ du délai de six mois et |
| van zes maanden en veertien dagen vermeld in artikel 165, § 3, eerste | quatorze jours mentionné à l'article 165, § 3, alinéa 1er, du Code |
| lid, van het Burgerlijk Wetboek, bijgevolg een daadwerkelijke toegang | civil, d'un accès effectif au tribunal de la famille, dans les |
| tot de familierechtbank, in de in B.4.2 omschreven omstandigheden. | circonstances décrites en B.4.2. |
| B.8. In die interpretatie dienen de prejudiciële vragen bevestigend te | B.8. Dans cette interprétation, les questions préjudicielles appellent |
| worden beantwoord. | une réponse affirmative. |
| B.9. De artikelen 165, § 3, en 167, tweede en zesde lid, van het | B.9. Les articles 165, § 3, et 167, alinéas 2 et 6, du Code civil |
| Burgerlijk Wetboek kunnen evenwel anders worden geïnterpreteerd. | peuvent toutefois être interprétés autrement. |
| B.10.1. De in het geding zijnde bepalingen geven immers niet de | B.10.1. Les dispositions en cause n'indiquent en effet pas les |
| gevolgen aan van de overschrijding van de termijn van zes maanden en | conséquences du dépassement du délai de six mois et quatorze jours sur |
| veertien dagen voor de behandeling van het beroep tegen de beslissing | le sort à réserver au recours contre la décision de refus et à la |
| tot weigering en voor het verzoek om de gerechtelijke verlenging van die termijn geformuleerd in het kader van dat beroep. De in het geding zijnde bepalingen kunnen zo worden geïnterpreteerd dat, ingeval de ambtenaar van de burgerlijke stand en in voorkomend geval de procureur des Konings, tot uitstel van het huwelijk beslissen de maximale termijn voor het voltrekken van het huwelijk ambtshalve wordt verlengd tot de ambtenaar van de burgerlijke stand aanvaardt om het huwelijk te voltrekken of, indien hij dat weigert, tot de rechter bij wie geldig een beroep tegen die beslissing is ingesteld, zich uitspreekt over de vordering en in voorkomend geval over een verlenging van de voormelde termijn. | demande de prolongation judiciaire de ce délai formulée dans le cadre de ce recours. Les dispositions en cause peuvent être interprétées en ce sens que lorsque l'officier de l'état civil et, le cas échéant, le procureur du Roi décident de surseoir au mariage le délai maximum pour célébrer le mariage est prorogé d'office jusqu'à ce que l'officier de l'état civil accepte de célébrer le mariage ou, s'il refuse, jusqu'à ce que le juge saisi valablement d'un recours contre cette décision se prononce sur l'action et, le cas échéant, sur une prorogation du délai précité. |
| B.10.2. In die interpretatie stemmen de in het geding zijnde | B.10.2. Les dispositions en cause, dans cette interprétation, |
| bepalingen overeen met de wil van de wetgever, die tijdens de | correspondent à l'intention du législateur, qui a indiqué lors des |
| parlementaire voorbereiding heeft aangegeven dat de mogelijkheid, voor | travaux préparatoires que la faculté pour le juge saisi du recours |
| de rechter bij wie het beroep tegen de weigeringsbeslissing is | contre la décision de refus de prolonger le délai de six mois |
| ingesteld, om de termijn van zes maanden te verlengen, kon ' voorkomen | permettait ' d'éviter, par ce biais, que les parties doivent, une |
| dat partijen voor een tweede maal een aangifte dienen te doen ' (Parl. | deuxième fois, faire une déclaration ' (Doc. parl., Sénat, 1998-1999, |
| St., Senaat, 1998-1999, nr. 1-512/4, p. 12). | n° 512/4, p. 12). |
| Voor het overige komen de in het geding zijnde bepalingen, aldus | Pour le surplus, les dispositions en cause ainsi interprétées |
| geïnterpreteerd, tegemoet aan het doel om te vermijden dat de | rencontrent l'objectif d'éviter de pénaliser les candidats au mariage |
| kandidaat-gehuwden in geval van uitstel worden bestraft, dat eveneens | |
| ten grondslag ligt aan artikel 167, derde lid, van het Burgerlijk | en cas de surséance, qui est également à la base de l'article 167, |
| Wetboek. Krachtens die bepaling moet de ambtenaar van de burgerlijke | alinéa 3, du Code civil. En vertu de cette disposition, lorsque |
| stand, wanneer hij geen beslissing heeft genomen waarbij de | l'officier de l'état civil n'a pas pris de décision refusant ou |
| voltrekking van het huwelijk wordt geweigerd of toegestaan binnen de | accordant la célébration du mariage dans le délai de surséance de cinq |
| termijn van uitstel van hoogstens vijf maanden bepaald in artikel 167, | mois maximum prévu à l'article 167, alinéa 2, du même Code, celui-ci |
| tweede lid, van hetzelfde Wetboek, het huwelijk onverwijld voltrekken, | doit célébrer le mariage sans délai, ' même dans les cas où le délai |
| ' zelfs in die gevallen waar de in artikel 165, § 3 bedoelde termijn | de six mois visé à l'article 165, § 3, est expiré '. De la même |
| van zes maanden reeds is verstreken '. Op dezelfde wijze moeten de | manière, les candidats au mariage doivent disposer d'un accès effectif |
| kandidaat-gehuwden beschikken over een daadwerkelijke toegang tot de | au tribunal de la famille afin de contester la décision de refus de |
| familierechtbank teneinde de beslissing waarbij de voltrekking van hun | célébrer leur mariage consécutive à une décision de surséance, même |
| huwelijk wordt geweigerd, volgend op een beslissing tot uitstel, te | lorsque le délai de célébration du mariage est dépassé pour des |
| betwisten, zelfs wanneer de termijn voor het voltrekken van het | raisons indépendantes de leur volonté. |
| huwelijk is overschreden om redenen onafhankelijk van hun wil. | |
| B.11. In die interpretatie dienen de prejudiciële vragen ontkennend te | B.11. Dans cette interprétation, les questions préjudicielles |
| worden beantwoord. | appellent une réponse négative. |
| B.12. De toetsing aan de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in | B.12. Le contrôle au regard des articles 10 et 11 de la Constitution, |
| samenhang gelezen met artikel 12 van het Europees Verdrag voor de | combinés avec l'article 12 de la Convention européenne des droits de |
| rechten van de mens, leidt niet tot een andere conclusie ». | l'homme, ne conduit pas à une autre conclusion ». |
| B.6. Om dezelfde motieven als die van het voormelde arrest, dient de | B.6. Pour les mêmes motifs que ceux de l'arrêt précité, la question |
| prejudiciële vraag op identieke wijze te worden beantwoord. | préjudicielle appelle une réponse identique. |
| Om die redenen, | Par ces motifs, |
| het Hof | la Cour |
| zegt voor recht : | dit pour droit : |
| - De artikelen 165, § 3, en 167, tweede en zesde lid, van het | - Les articles 165, § 3 et 167, alinéas 2 et 6, du Code civil violent |
| Burgerlijk Wetboek schenden de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in | les articles 10 et 11 de la Constitution, combinés avec le droit |
| samenhang gelezen met het recht op toegang tot de rechter, in de | d'accès au juge, dans l'interprétation selon laquelle, lorsque |
| interpretatie dat, wanneer de ambtenaar van de burgerlijke stand en in | |
| voorkomend geval de procureur des Konings tot uitstel van het huwelijk | l'officier de l'état civil et, le cas échéant, le procureur du Roi |
| beslissen, de ambtenaar van de burgerlijke stand vervolgens weigert om | décident de surseoir au mariage, que l'officier de l'état civil refuse |
| het huwelijk te voltrekken en van die beslissing kennis wordt gegeven | ensuite de célébrer le mariage et que cette décision est notifiée |
| nadat de maximale termijn binnen welke het huwelijk moet worden | après l'expiration du délai maximum dans lequel le mariage doit être |
| voltrokken is verstreken, het beroep dat geldig tegen die beslissing | célébré, le recours valablement introduit contre cette décision est |
| wordt ingesteld als zonder voorwerp wordt beschouwd en geen verlenging | considéré comme étant sans objet et une prorogation de ce délai ne |
| van die termijn meer kan worden toegestaan. | peut plus être accordée. |
| - Dezelfde bepalingen schenden niet de artikelen 10 en 11 van de | - Les mêmes dispositions ne violent pas les articles 10 et 11 de la |
| Grondwet, in samenhang gelezen met het recht op toegang tot de | Constitution, combinés avec le droit d'accès au juge, dans |
| rechter, in de interpretatie dat, wanneer de ambtenaar van de | l'interprétation selon laquelle, lorsque l'officier de l'état civil |
| burgerlijke stand en in voorkomend geval de procureur des Konings tot | et, le cas échéant, le procureur du Roi décident de surseoir au |
| uitstel van het huwelijk beslissen, de maximale termijn voor het | mariage, le délai maximum pour célébrer le mariage est prorogé |
| voltrekken van het huwelijk ambtshalve wordt verlengd tot de ambtenaar | d'office jusqu'à ce que l'officier de l'état civil accepte de célébrer |
| van de burgerlijke stand aanvaardt om het huwelijk te voltrekken of, | |
| indien hij dat weigert, tot de rechter bij wie geldig een beroep tegen | le mariage ou, s'il refuse, jusqu'à ce que le juge saisi valablement |
| die beslissing is ingesteld, zich uitspreekt over de vordering en in | d'un recours contre cette décision se prononce sur l'action et, le cas |
| voorkomend geval over een verlenging van de voormelde termijn. | échéant, sur une prorogation du délai précité. |
| Aldus gewezen in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig artikel | Ainsi rendu en langue française et en langue néerlandaise, |
| 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
| op 15 juni 2017. | la Cour constitutionnelle, le 15 juin 2017. |
| De griffier, | Le greffier, |
| F. Meersschaut | F. Meersschaut |
| De voorzitter, | Le président, |
| J. Spreutels | J. Spreutels |