Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 146/2016 van 17 november 2016 Rolnummer : 6461 In zake : het beroep tot vernietiging van de artikelen 39 en 40 van het decreet van het Waalse Gewest van 17 december 2015 houdende de algemene ontvangstenbegroting van Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en E. De Groot, en de recht(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 146/2016 van 17 november 2016 Rolnummer : 6461 In zake : het beroep tot vernietiging van de artikelen 39 en 40 van het decreet van het Waalse Gewest van 17 december 2015 houdende de algemene ontvangstenbegroting van Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en E. De Groot, en de recht(...) Extrait de l'arrêt n° 146/2016 du 17 novembre 2016 Numéro du rôle : 6461 En cause : le recours en annulation des articles 39 et 40 du décret de la Région wallonne du 17 décembre 2015 contenant le budget des recettes de la Région wallonne pour La Cour constitutionnelle, composée des présidents J. Spreutels et E. De Groot, et des juges L. (...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 146/2016 van 17 november 2016 Extrait de l'arrêt n° 146/2016 du 17 novembre 2016
Rolnummer : 6461 Numéro du rôle : 6461
In zake : het beroep tot vernietiging van de artikelen 39 en 40 van En cause : le recours en annulation des articles 39 et 40 du décret de
het decreet van het Waalse Gewest van 17 december 2015 houdende de la Région wallonne du 17 décembre 2015 contenant le budget des
algemene ontvangstenbegroting van het Waalse Gewest voor het recettes de la Région wallonne pour l'année budgétaire 2016 et de
begrotingsjaar 2016 en van basisartikel 36 01 90 van l'article de base 36 01 90 de la Division organique 17 du Budget des
Organisatieafdeling 17 van de als bijlage bij dat decreet gevoegde recettes de la Région wallonne pour l'année budgétaire 2016 annexé à
Ontvangstenbegroting van het Waalse Gewest voor het begrotingsjaar
2016, ingesteld door de nv van publiek recht « Proximus ». ce décret, introduit par la SA de droit public « Proximus ».
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en E. De Groot, en de composée des présidents J. Spreutels et E. De Groot, et des juges L.
rechters L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Moerman, F. Daoût en T. Giet, Lavrysen, A. Alen, J.-P. Moerman, F. Daoût et T. Giet, assistée du
bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter J. Spreutels, greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président J. Spreutels,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van het beroep en rechtspleging I. Objet du recours et procédure
Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 28 juni 2016 Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 28
ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 30 juni
2016, heeft de nv van publiek recht « Proximus », bijgestaan en juin 2016 et parvenue au greffe le 30 juin 2016, la SA de droit public
vertegenwoordigd door Mr. B. Lombaert, Mr. H. De Bauw en Mr. B. « Proximus », assistée et représentée par Me B. Lombaert, Me H. De
Martel, advocaten bij de balie te Brussel, beroep tot vernietiging Bauw et Me B. Martel, avocats au barreau de Bruxelles, a introduit un
ingesteld van de artikelen 39 en 40 van het decreet van het Waalse recours en annulation des articles 39 et 40 du décret de la Région
Gewest van 17 december 2015 houdende de algemene ontvangstenbegroting wallonne du 17 décembre 2015 contenant le budget des recettes de la
van het Waalse Gewest voor het begrotingsjaar 2016 en van basisartikel Région wallonne pour l'année budgétaire 2016 et de l'article de base
36 01 90 van Organisatieafdeling 17 van de als bijlage bij dat decreet 36 01 90 de la Division organique 17 du Budget des recettes de la
gevoegde Ontvangstenbegroting van het Waalse Gewest voor het
begrotingsjaar 2016 (bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 30 Région wallonne pour l'année budgétaire 2016 annexé à ce décret
december 2015, tweede editie). (publié au Moniteur belge du 30 décembre 2015, deuxième édition).
Op 13 juli 2016 hebben de rechters-verslaggevers J.-P. Moerman en L. Le 13 juillet 2016, en application de l'article 72, alinéa 1er, de la
Lavrysen, ter vervanging van rechter A. Alen, wettig verhinderd op die
datum, met toepassing van artikel 72, eerste lid, van de bijzondere
wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, het Hof ervan in loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle, les
juges-rapporteurs J.-P. Moerman et L. Lavrysen, en remplacement du
kennis gesteld dat zij ertoe zouden kunnen worden gebracht voor te juge A. Alen, légitimement empêché à cette date, ont informé la Cour
stellen het onderzoek van de zaak af te doen met een arrest gewezen op qu'ils pourraient être amenés à proposer de mettre fin à l'examen de
voorafgaande rechtspleging. l'affaire par un arrêt rendu sur procédure préliminaire.
(...) (...)
II. In rechte II. En droit
(...) (...)
B.1. De verzoekende partij, de nv van publiek recht « Proximus », B.1. La partie requérante, la SA de droit public « Proximus », demande
vordert de vernietiging van de artikelen 39 en 40 van het decreet van l'annulation des articles 39 et 40 du décret de la Région wallonne du
het Waalse Gewest van 17 december 2015 houdende de algemene 17 décembre 2015 contenant le budget des recettes de la Région
ontvangstenbegroting van het Waalse Gewest voor het begrotingsjaar
2016 en van het basisartikel 36 01 90 van Organisatieafdeling 17 van wallonne pour l'année budgétaire 2016 et de l'article de base 36 01 90
de als bijlage bij dat decreet gevoegde Ontvangstenbegroting van het de la Division organique 17 du Budget des recettes de la Région
Waalse Gewest voor het begrotingsjaar 2016. wallonne pour l'année budgétaire 2016 annexé à ce décret.
B.2. Artikel 39 van het voormelde decreet bepaalt : B.2. L'article 39 du décret précité dispose :
« In het programmadecreet van 12 december 2014 houdende verschillende « Dans le décret-programme du 12 décembre 2014 portant des mesures
maatregelen betreffende de begroting inzake natuurrampen, diverses liées au budget en matière de calamité naturelle, de sécurité
verkeersveiligheid, openbare werken, energie, huisvesting, leefmilieu, routière, de travaux publics, d'énergie, de logement, d'environnement,
ruimtelijke ordening, dierenwelzijn, landbouw en fiscaliteit, wordt d'aménagement du territoire, de bien-être animal, d'agriculture et de
artikel 149 opgeheven ». fiscalité, l'article 149 est abrogé ».
Artikel 40 van hetzelfde decreet bepaalt : L'article 40 du même décret dispose :
« In het programmadecreet van 12 december 2014 houdende verschillende « Dans le décret-programme du 12 décembre 2014 portant des mesures
maatregelen betreffende de begroting inzake natuurrampen, diverses liées au budget en matière de calamité naturelle, de sécurité
verkeersveiligheid, openbare werken, energie, huisvesting, leefmilieu, routière, de travaux publics, d'énergie, de logement, d'environnement,
ruimtelijke ordening, dierenwelzijn, landbouw en fiscaliteit, wordt d'aménagement du territoire, de bien-être animal, d'agriculture et de
artikel 150 vervangen door wat volgt : fiscalité, l'article 150 est remplacé par ce qui suit :
' § 1. De gemeenten kunnen een aanvullende belasting vestigen op de ' § 1er. Les communes peuvent établir une taxe additionnelle à la taxe
belasting gevestigd in artikel 144 op de masten, pylonen of antennen établie à l'article 144 frappant les mâts, pylônes ou antennes établis
die voornamelijk op hun grondgebied worden opgesteld. principalement sur leur territoire.
§ 2. De aanvullende belasting kan niet het voorwerp uitmaken van een § 2. La taxe additionnelle ne peut être l'objet d'aucune réduction,
vermindering, vrijstelling of uitzondering. ' ». exemption ou exception. ' ».
Die twee bepalingen zijn bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van Ces deux dispositions ont été publiées au Moniteur belge du 30
30 december 2015 en zijn krachtens artikel 49 van het bestreden décembre 2015 et, en vertu de l'article 49 du décret attaqué du 17
decreet van 17 december 2015 op 1 januari 2016 in werking getreden. décembre 2015, elles sont entrées en vigueur le 1er janvier 2016.
Ten aanzien van de beide middelen samen Quant aux deux moyens réunis
B.3. De verzoekende partij leidt twee middelen af uit de schending van B.3. La partie requérante prend deux moyens de la violation de
artikel 170, §§ 2 en 4, van de Grondwet (eerste middel) en van de l'article 170, §§ 2 et 4, de la Constitution (premier moyen) et des
artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met het articles 10 et 11 de la Constitution combinés avec le principe de
rechtszekerheidsbeginsel, alsook met artikel 6 van het Europees sécurité juridique ainsi qu'avec l'article 6 de la Convention
Verdrag voor de rechten van de mens en het beginsel van de rechten van européenne des droits de l'homme et le principe des droits de la
de verdediging (tweede middel). In essentie verwijt zij de twee défense (second moyen). Elle reproche en substance aux deux articles
artikelen van het decreet dat zij aanvecht, enerzijds, dat zij de du décret qu'elle attaque, d'une part, de ne pas respecter les règles
regels die de bevoegdheid in fiscale aangelegenheden verdelen tussen répartitrices de compétence en matière fiscale entre l'Etat et les
de Staat en de gewesten, niet in acht nemen, en, anderzijds, dat zij régions et, d'autre part, de violer le principe d'égalité et de
het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie schenden, waarbij non-discrimination, en laissant subsister et ce, dans la mesure où les
zij regels die nochtans door het Hof werden vernietigd, laten
voortbestaan en zulks in zoverre de bestreden bepalingen die regels dispositions attaquées les modifient sans effet rétroactif, des règles
zonder retroactieve werking wijzigen. qui avaient pourtant été annulées par la Cour.
B.4. Bij zijn arrest nr. 78/2016 van 25 mei 2016 heeft het Hof de B.4. Par son arrêt n° 78/2016 du 25 mai 2016, la Cour a annulé les
artikelen 144 tot 151 van het programmadecreet van het Waalse Gewest articles 144 à 151 du décret-programme de la Région wallonne du 12
van 12 december 2014 « houdende verschillende maatregelen betreffende décembre 2014 « portant des mesures diverses liées au budget en
matière de calamité naturelle, de sécurité routière, de travaux
de begroting inzake natuurrampen, verkeersveiligheid, openbare werken, publics, d'énergie, de logement, d'environnement, d'aménagement du
energie, huisvesting, leefmilieu, ruimtelijke ordening, dierenwelzijn, territoire, de bien-être animal, d'agriculture et de fiscalité » ainsi
landbouw en fiscaliteit » alsook basisartikel 36 01 90 van que l'article de base 36 01 90 de la Division organique 17 du Budget
Organisatieafdeling 17 van de als bijlage bij het decreet van het des recettes de la Région wallonne pour l'année budgétaire 2015 annexé
Waalse Gewest van 11 december 2014 houdende de algemene au décret de la Région wallonne du 11 décembre 2014 contenant le
ontvangstenbegroting van het Waalse Gewest voor het begrotingsjaar
2015 gevoegde Algemene Ontvangstenbegroting van het Waalse Gewest voor budget des recettes de la Région wallonne pour l'année budgétaire 2015.
het begrotingsjaar 2015, vernietigd.
B.5. De door het Hof vernietigde artikelen van het voormelde decreet van 12 december 2014 bepaalden : B.5. Les articles du décret du 12 décembre 2014 précité annulés par la Cour disposaient :
«

Art. 144.Er wordt in het Waalse Gewest een jaarlijkse belasting

«

Art. 144.Il est établi par la Région wallonne une taxe annuelle sur

gevestigd op masten, pylonen of antennen bestemd voor de uitvoering, les mâts, pylônes ou antennes affectés à la réalisation, directement
rechtstreeks met het publiek, van een mobiele avec le public, d'une opération mobile de télécommunications par
telecommunicatieverrichting door de operator van een openbaar l'opérateur d'un réseau public de télécommunications.
telecommunicatienet.

Art. 145.De belasting is verschuldigd door de operator van de mast,

Art. 145.La taxe est due par l'opérateur du mât, pylône ou antenne au

de pyloon of de antenne op 1 januari van het aanslagjaar. 1er janvier de l'exercice d'imposition.
Als de operator niet eigenaar is van de mast, de pyloon of de antenne, Si l'opérateur n'est pas le propriétaire du mât, pylône ou antenne, ce
wordt hij hoofdelijk gehouden tot de betaling van de belasting. dernier est tenu solidairement au paiement de la taxe.

Art. 146.Het jaarlijks basisbedrag van de belasting wordt vastgesteld

Art. 146.Le montant annuel de base de la taxe est fixé à 8.000 euros

op 8.000 euro per site. Dit bedrag wordt, vanaf het aanslagjaar 2015, par site. Ce montant, est, à partir de l'exercice d'imposition 2015,
geïndexeerd volgens de volgende formule : indexé selon la formule suivante :
Geïndexeerd bedrag = Basisbedrag * (indexcijfer van de Montant indexé = montant de base * (indice des prix à la consommation
consumptieprijzen van de maand januari van het aanslagjaar/indexcijfer de janvier de l'exercice d'imposition/indice des prix à la
van de consumptieprijzen van de maand januari van 2014). consommation de janvier 2014).
Onder site wordt verstaan het geheel, onlosmakelijk verbonden zonder On entend par site l'ensemble, indissociable sans travaux
substantiële werkzaamheden, gevormd door de mast, de pyloon of de substantiels, formé par le mât, pylône ou antenne(s) et leurs
antenne(n) en bijbehorende uitrustingen, die door één of verschillende operatoren zijn geïnstalleerd. De operatoren die een site bedoeld bij deze belasting gezamenlijk gebruiken, worden hoofdelijk gehouden tot de betaling van de belasting. Het bedrag van de belasting wordt geannuleerd in geval van een ingerichte site die effectief niet wordt gebruikt.

Art. 147.Elke belastingplichtige moet jaarlijks aangifte doen bij het belastingsorgaan opgericht door de Waalse Regering, van het aantal sites die per gemeente alleen of gezamenlijk worden ingericht of gebruikt.

équipements connexes, qu'un ou plusieurs opérateurs ont installé. Les opérateurs qui partagent un site visé par la présente taxe sont tenus solidairement au paiement de la taxe. Le montant de la taxe est annulé pour un site installé, mais non exploité effectivement.

Art. 147.Tout redevable de la taxe est tenu de déposer chaque année auprès de l'organe de taxation établi par le Gouvernement wallon, une déclaration établissant le nombre de sites installés, exploités, seul ou de manière partagée, par commune.

Art. 148.De aangifte, de procedure tot aanslag, de aanslag- en

Art. 148.La déclaration, la procédure de taxation, les délais

opeisbaarheidstermijnen, de vordering en de beroepsmiddelen worden d'imposition et d'exigibilité, le recouvrement et les voies de recours
opgesteld overeenkomstig het decreet van 6 mei 1999 betreffende de sont établis conformément au décret du 6 mai 1999 relatif à
vestiging, de invordering en de geschillen inzake de directe gewestelijke belastingen en de uitvoeringsbesluiten ervan.

Art. 149.De gemeenten mogen geen belasting heffen met eenzelfde voorwerp. De gemeentelijke reglementen met betrekking tot een belasting met hetzelfde voorwerp worden opgeheven.

Art. 150.§ 1. In afwijking van artikel 150 kunnen de gemeenten een aanvullende belasting vestigen van hoogstens honderd opcentiemen op de belasting gevestigd in artikel 0 op de masten, pylonen of antennen bedoeld in artikel 0 die voornamelijk op hun grondgebied worden opgesteld. § 2. De aanvullende belasting kan niet het voorwerp uitmaken van een vermindering, vrijstelling of uitzondering.

l'établissement, au recouvrement et au contentieux en matière de taxes régionales directes et à ses arrêtés d'exécution.

Art. 149.Il est fait interdiction aux communes de lever une taxe ayant le même objet. Les règlements communaux portant sur une taxe ayant le même objet sont abrogés.

Art. 150.§ 1er. Par dérogation à l'article 150, les communes peuvent établir une taxe additionnelle de maximum cent centimes additionnels à la taxe établie à l'article 145 frappant les mâts, pylônes ou antennes visés à l'article 145 établis principalement sur leur territoire. § 2. La taxe additionnelle ne peut être l'objet d'aucune réduction, exemption ou exception.

Art. 151.§ 1. Een procent van de opbrengst van de aanvullende

Art. 151.§ 1er. Un pour cent du produit de la taxe additionnelle est

belasting wordt afgehouden voor administratieve kosten vóór de retenu à titre de frais administratifs avant attribution du solde aux
toewijzing van het saldo aan de gemeenten. communes.
§ 2. De Regering bepaalt de bijzondere modaliteiten voor de toewijzing § 2. Le Gouvernement détermine les modalités particulières
van de opbrengst van de aanvullende belasting aan de gemeenten ». d'attribution du produit de la taxe additionnelle aux communes ».
B.6. Bij zijn voormelde arrest nr. 78/2016 heeft het Hof geoordeeld : B.6. Par son arrêt n° 78/2016 précité, la Cour a jugé :
« B.2. Uit de parlementaire voorbereiding van het programmadecreet van « B.2. Il ressort des travaux préparatoires du décret-programme du 12
12 december 2014 blijkt dat de bestreden bepalingen ertoe strekken de décembre 2014 que les dispositions attaquées visent à ' pérenniser '
belasting op masten, pylonen en antennen te ' bestendigen '. la taxe sur les mâts, pylônes et antennes.
In de memorie van toelichting is uiteengezet : Selon l'exposé des motifs :
' De geplande maatregelen bestaan erin bepaalde technische wijzigingen ' Les mesures envisagées consistent à effectuer certaines
uit te voeren ingevolge de zesde Staatshervorming, de ecomalus voor de modifications techniques suite à la sixième réforme de l'Etat, à
voertuigen van natuurlijke personen af te schaffen en sommige supprimer l'éco malus pour les véhicules des personnes physiques et à
regelingen die tijdens voorgaande begrotingsjaren zijn ingevoerd, te pérenniser certains régimes mis en place lors d'exercices budgétaires
bestendigen ' (Parl. St., Waals Parlement, 2014-2015, nr. 63/1, p. 2). antérieurs ' (Doc. parl., Parlement wallon, 2014-2015, n° 63/1, p. 2).
' Die bepalingen bestendigen [de] regeling die inzake belastingen op ' Ces dispositions pérennisent [le] régime mis en place en matière de
masten, pylonen en antennen is ingevoerd bij het decreet van 11 taxes sur les mâts, pylônes et antennes par le décret du 11 décembre
december 2013 houdende de algemene ontvangstenbegroting van het Waalse 2013 contenant le budget des recettes de la Région wallonne pour
Gewest voor het begrotingsjaar 2014 ' (ibid., p. 22). l'année budgétaire 2014 ' (ibid., p. 22).
B.3.1. De bestreden bepalingen zijn immers identiek aan de artikelen B.3.1. Les dispositions attaquées sont, en effet, identiques aux
37 tot 44 van het decreet van het Waalse Gewest van 11 december 2013 articles 37 à 44 du décret de la Région wallonne du 11 décembre 2013
houdende de algemene ontvangstenbegroting van het Waalse Gewest voor contenant le budget des recettes de la Région wallonne pour l'année
het begrotingsjaar 2014. budgétaire 2014.
B.3.2. Uit de parlementaire voorbereiding van dat decreet volgt dat de B.3.2. Il ressort des travaux préparatoires de ce décret que les
artikelen 37 tot 44 tot doel hadden de gemeenten het bedrag te laten articles 37 à 44 avaient pour objectif de faire bénéficier les
genieten van de gewestbelasting op masten, pylonen of antennen bestemd communes du montant de la taxe régionale sur les mâts, pylônes ou
voor de uitvoering, rechtstreeks met het publiek, van een mobiele antennes affectés à la réalisation, directement avec le public, d'une
telecommunicatieverrichting door de operator van een openbaar opération mobile de télécommunications par l'opérateur d'un réseau
telecommunicatienet. public de télécommunications.
In zijn uiteenzetting preciseerde de minister van Plaatselijke Dans son exposé, le ministre des Pouvoirs locaux et de la Ville
Besturen en de Stad immers : précisait, en effet :
' Vanaf 2014 zullen de aan het Gemeentefonds toegekende kredieten ' A partir de 2014, l'enveloppe octroyée au Fonds des communes sera
worden aangevuld met een gemeentelijk deel van de ontvangsten complétée d'une part communale de la recette liée à la taxation
verbonden met de jaarlijkse belasting, door het Waalse Gewest, van annuelle, par la Région wallonne, des éoliennes et des mâts, pylônes
windmolens en masten, pylonen of antennen bestemd voor de uitvoering, ou antennes affectés à la réalisation, directement avec le public,
rechtstreeks met het publiek, van een mobiele d'une opération mobile de télécommunications par l'opérateur d'un
telecommunicatieverrichting door de operator van een openbaar telecommunicatienet. Ter herinnering : overeenkomstig het beginsel van de fiscale autonomie die aan de gemeenten is toegekend bij artikel 170, § 4, van de Grondwet, dat bepaalt dat de agglomeratie, de federatie van gemeenten en de gemeente over een autonome fiscale bevoegdheid beschikken, behoudens wanneer de wet uitzonderingen heeft bepaald of nadien bepaalt waarvan de noodzakelijkheid wordt aangetoond, heffen de gemeenten thans een belasting op masten, pylonen bestemd voor een globaal systeem van mobiele communicatie (G.S.M.) of elk ander systeem van uitzending en/of ontvangst van mobielecommunicatiesignalen. Die belasting is daarenboven opgenomen in de inventaris van de belastingen die zijn toegestaan bij de omzendbrief over de begroting en een aanbevolen maximumtarief is daarin vermeld. In de loop der jaren heeft zich echter een belangrijk contentieux ontwikkeld; men telt in die aangelegenheid immers talrijke geschillendossiers, zowel voor de burgerlijke als de administratieve rechtscolleges, en de meerderheid van de beslissingen die eruit voortvloeien, zijn nadelig voor de lokale besturen. Die situatie is bijgevolg niet gunstig voor de gemeentelijke financiën (financiële lasten voor de behandeling van de bezwaarschriften en het gerechtelijk contentieux, ontheffing, intrestlasten bij de terugbetaling van de belastingen,...). réseau public de télécommunications. Pour rappel, conformément au principe de l'autonomie fiscale reconnue aux communes par l'article 170, § 4 de la Constitution, qui dispose que '' l'agglomération, la fédération des communes et la commune disposent d'une compétence fiscale autonome, sauf lorsque la loi a déterminé ou détermine ultérieurement les exceptions dont la nécessité est démontrée '', les communes lèvent aujourd'hui une taxe sur les mâts, pylônes affectés à un système global de communication mobile (G.S.M) ou tout autre système d'émission et/ou de réception de signaux de communication mobile. Cette taxe est par ailleurs reprise dans la nomenclature des taxes autorisées par la circulaire budgétaire et un taux maximum recommandé y est renseigné. Cependant, un contentieux important s'est développé au fil des années; on dénombre en effet de nombreux dossiers de contentieux en la matière, tant devant les juridictions civiles qu'administratives et les décisions qui en découlent sont majoritairement défavorables aux pouvoirs locaux. Cette situation n'est partant pas favorable aux finances communales (charges financières pour traitement des réclamations et contentieux judiciaire, dégrèvement, charges d'intérêts lors du remboursement des taxes,...).
Krachtens artikel 170, § 2, van de Grondwet beschikt het Waalse Gewest Quant à la Région wallonne, en vertu de l'article 170, § 2 de la
over een identieke eigen fiscale bevoegdheid. Het is dus, los van zijn Constitution, elle dispose d'une compétence fiscale propre identique.
materiële bevoegdheid, bevoegd om elke belasting in te stellen, onder Elle est donc compétente, indépendamment de sa compétence matérielle,
voorbehoud van de beperkingen ingesteld bij de Grondwet, de bijzondere pour instaurer toute taxe, sous réserve des restrictions établies par
wet betreffende de financiering van de gemeenschappen en de gewesten, la Constitution, la loi spéciale de financement des communautés et des
en de met toepassing daarvan aangenomen wetten. régions et les lois prises en application de celles-ci.
Tot voor kort bleef er een onzekerheid bestaan over de mogelijkheid Jusque récemment, une incertitude subsistait quant à la possibilité
die de artikelen 97 en 98 van de wet van 21 maart 1991 betreffende de que laissaient les articles 97 et 98 de la loi du 21 mars 1991 portant
hervorming van sommige economische overheidsbedrijven, die precies een réforme de certaines entreprises publiques économiques, qui instaurent
dergelijke beperking inzake telecommunicatie instellen, lieten om de précisément une telle restriction en matière de télécommunications, de
antennen te belasten die worden gebruikt door de operatoren van taxer les antennes utilisées par les opérateurs de réseau de
mobilofonienetten. Het Grondwettelijk Hof heeft, in zijn arrest téléphonie mobile. La Cour constitutionnelle, dans son arrêt 2011/189,
2011/189, niettemin gezegd voor recht dat artikel 98, § 2, van de wet a néanmoins dit pour droit que l'article 98, § 2, de la loi du 21 mars
van 21 maart 1991 betreffende de hervorming van sommige economische 1991 portant réforme de certaines entreprises publiques économiques ''
overheidsbedrijven " de gemeenten niet verbiedt de economische n'interdit pas aux communes de taxer, pour des motifs budgétaires ou
activiteit van de telecomoperatoren die op het grondgebied van de autres, l'activité économique des opérateurs de télécommunications qui
gemeente verwezenlijkt wordt door de aanwezigheid op publiek of se matérialise sur le territoire de la commune par la présence sur le
privaat domein van gsm-masten, -pylonen of -antennes die voor die activiteit worden aangewend, te belasten om budgettaire of andere redenen ". De gemeenten kunnen in beginsel dus dergelijke belastingen vestigen. Het Hof van Cassatie heeft de lering van het arrest van het Grondwettelijk Hof in vier arresten van 30 maart 2012 tot de zijne gemaakt. Die arresten zijn bij analogie van toepassing op het Waalse Gewest. De Regering, die stabiele ontvangsten ten gunste van de gemeenten wil waarborgen, heeft zich in de loop van haar begrotingswerkzaamheden uitgesproken over de toekomst van die betwiste belastingheffing. Vanaf het begrotingsjaar 2014 zal het bijgevolg erom gaan een gewestelijke domaine public ou privé de pylônes, mâts ou antennes GSM affectés à cette activité. ''. Les communes peuvent donc en principe établir de telles taxes. La Cour de cassation a dans quatre arrêts du 30 mars 2012 fait sien l'enseignement de l'arrêt de la Cour constitutionnelle. Ces arrêts s'appliquent par analogie à la Région wallonne. Soucieux de garantir des recettes stables en faveur des Communes, le Gouvernement s'est prononcé au cours de ses travaux budgétaires quant à l'avenir de cette taxation contestée. Dès l'année budgétaire 2014,
belasting te heffen op masten, pylonen of antennen bestemd voor de il s'agira dès lors de lever une taxe régionale sur les mâts, pylônes
uitvoering van een mobiele telecommunicatieverrichting door de ou antennes affectés à la réalisation d'une opération mobile de
operator van een openbaar telecommunicatienet waarvan de opbrengst, télécommunications par l'opérateur d'un réseau public de
dankzij specifieke dotaties en verhogingen van het Gemeentefonds, télécommunications dont le bénéfice reviendra en partie à l'ensemble
gedeeltelijk aan alle gemeenten zal toekomen. des communes grâce à des dotations spécifiques et des majorations du
De gemeenten, die van de plaatselijke belastingheffing op gsm-antennen Fonds des communes. Les communes, qui abandonneront la taxation locale des antennes GSM,
afstand zullen doen, zullen aldus geen verlies van ontvangsten lijden ne subiront ainsi aucune perte de recettes à la suite de cet abandon
ingevolge die afstand van de gemeentelijke belasting. de la taxe communale.
Het onderhavige ontwerp van decreet stelt een belasting in op masten, Le présent projet de décret instaure une taxe sur les mâts, pylônes ou
pylonen of antennen bestemd voor de uitvoering van een mobiele antennes affectés à la réalisation d'une opération mobile de
telecommunicatieverrichting door de operator van een openbaar télécommunications par l'opérateur d'un réseau public de
telecommunicatienet, die de belastbare materie ervan vormen. télécommunications, qui en constituent la matière imposable.
[...] [...]
Ten slotte zullen de gemeenten een aanvullende belasting op de Enfin, les communes pourront établir une taxe additionnelle à la taxe
gewestelijke belasting kunnen vestigen, zodat de soortgelijke régionale, de sorte que les taxes similaires qu'elles lèvent
belastingen die zij thans heffen, zullen worden afgeschaft. actuellement seront abolies.
Het aantal zendplaatsen dat aan de belasting is onderworpen, wordt in
het Waalse Gewest op 3 000 geschat, zodat de decreetgever een initiële Le nombre de sites d'émissions soumis à la taxe est estimé à 3 000 en
Région wallonne, de sorte que le législateur escompte une recette
ontvangst van 24 000 000 euro verwacht, die vanaf 2014 de verhoging initiale de 24 000 000 euros, qui rend possible, dès 2014, la
van het Gemeentefonds zoals gepland in dit ontwerp van decreet, majoration du Fonds des communes telle que prévue par ce projet de
mogelijk maakt ' (Parl. St., Waals Parlement, 2013-2014, Doc. 4 - V a, décret ' (Doc. parl., Parlement wallon, 2013-2014, Doc. 4 - V a, Doc.
Doc. 4 - V bcd, nr. 1, Bijlage 5, pp. 3 tot 5). 4 - V bcd, n° 1, Annexe 5, pp. 3 à 5).
Tijdens de plenaire vergadering had de minister van Plaatselijke Lors de la séance plénière, le ministre des Pouvoirs locaux avait
Besturen de betwiste belasting als volgt verantwoord : justifié la taxe litigieuse comme suit :
' Tot besluit zal ik u spreken - en ik hoop niet te lang aan het woord ' Je conclurai en vous parlant - et j'espère ne pas avoir été trop
te zijn geweest - over die fameuze belasting op de gsm-pylonen. Eerst long - de cette fameuse taxe sur les pylônes GSM. D'abord, un mot de
een beetje context. Thans, ik heb niets uitgevonden, heffen de contexte. A l'heure actuelle, je n'ai rien inventé, les communes
gemeenten belastingen op gsm-masten, -pylonen. Die belasting is prélèvent des taxes sur les mâts, pylônes GSM. Cette taxe est
trouwens opgenomen, dat weet u, in de inventaris van de belastingen d'ailleurs reprise, et vous le savez, dans la nomenclature des taxes
die zijn toegestaan bij de omzendbrief over de begroting. autorisées par la circulaire budgétaire.
Men telt thans 186 gemeenten [...] die een belastingreglement hebben On dénombre aujourd'hui 186 communes, [...] qui ont adopté un
aangenomen. Het geraamde budget voor 2013 bedraagt iets meer dan 4 miljoen euro, zozeer zijn de gemeenten het moe om geschillenprocedures op te starten - hetgeen zeer veel kost - om te eisen wat hun verschuldigd is en zozeer voldoen de operatoren, die soms zelfs ertoe veroordeeld zijn te betalen, niet aan hun betalingsverplichtingen. Ik heb het u gezegd, er is in de loop der jaren een belangrijk contentieux ter zake ontstaan, zowel voor de burgerlijke als de administratieve rechtscolleges. Die beslissingen zijn ruimschoots of in meerderheid ongunstig voor de gemeenten. Die situatie is niet gunstig voor de gemeentefinanciën. Omdat zij hun ontvangsten niet innen en omdat er financiële lasten zijn voor de behandeling van bezwaarschriften, gerechtelijk contentieux, ontheffingen, intrestlasten. Nochtans heeft het Grondwettelijk Hof, in een beroemd règlement taxe. Le budget estimé pour 2013 s'élève à un peu plus de 4 millions d'euros, tant les communes sont fatiguées d'aller en contentieux - ce qui coûte très cher - pour réclamer leur dû et tant les opérateurs, même parfois condamnés à payer, ne s'exécutent pas. Je vous l'ai dit, il est apparu, au fil des années, un contentieux important en la matière, tant devant les juridictions civiles qu'administratives. Ces décisions sont largement ou majoritairement défavorables aux communes. Cette situation n'est pas favorable aux finances communales. Parce qu'elles ne perçoivent pas leurs recettes et parce qu'il y a des charges financières de traitement de réclamations, des contentieux judiciaires, des dégrèvements, des charges d'intérêts. Pourtant, la Cour constitutionnelle, dans un arrêt
arrest van 2011 - dat is het arrest nr. 189 -, voor recht gezegd dat célèbre de 2011 - c'est l'arrêt 189 - a dit, pour droit, que les
de gemeenten op rechtmatige wijze die belasting kunnen innen. Het Hof communes pouvaient légitimement percevoir cette taxe. La Cour de
van Cassatie heeft, in vier arresten, die lering van het cassation a même confirmé cet enseignement de la Cour
Grondwettelijk Hof zelfs bevestigd. constitutionnelle, dans quatre arrêts.
Het Waalse Gewest van zijn kant beschikt, krachtens artikel 170 van de De son côté, la Région wallonne, en vertu de l'article 170 de la
Grondwet, wel degelijk over een bevoegdheid ter zake. Dus,
tegelijkertijd bezorgd het evenwicht van zijn eigen begroting te Constitution, dispose bien d'une compétence en la matière. Donc,
waarborgen - omdat er 10 miljoen euro wordt afgehouden door de grote soucieuse à la fois de garantir - parce qu'il y a 10 millions d'euros
kas, laten we daar geen geheim van maken -, maar ook met de wil de prélevés par la grande caisse, ne nous en cachons pas - l'équilibre de
gemeentefinanciën een toekomst te geven, heeft het Waalse Gewest de son propre budget, mais voulant aussi donner un avenir aux finances
inning van die belasting overgenomen. communales, a repris la perception de cette taxe.
Om elk misverstand uit de weg te ruimen, maakt die belasting thans Pour lever toute équivoque, cette taxe fait aujourd'hui partie du
deel uit van het begrotingsdecreet dat wij u ter stemming voorleggen; décret budgétaire que nous vous proposons au vote; elle sera ensuite
zij zal vervolgens, voor de komende jaren, worden gefinaliseerd in een finalisée, pour les années à venir, dans un décret pérenne qui vous
voortdurend decreet dat u binnen enkele weken zal worden voorgelegd. sera présenté dans quelques semaines.
[...] [...]
Het wordt de gemeenten verboden een soortgelijke belasting te heffen. Il est fait interdiction aux communes de lever une taxe similaire.
U hebt gezegd dat wij terecht daartoe geen recht hebben en er zijn Vous avez dit que, à juste titre, nous n'en avions aucun droit et il y
voor de Raad van State arresten geweest die in uw voordeel hebben a eu des jugements devant le Conseil d'Etat qui ont plaidé en votre
gepleit wanneer een gemeente - ik geloof dat het, vreemd genoeg, de faveur lorsqu'une commune - étonnamment, je crois que c'est la Commune
gemeente Hoei is - de omzendbrief over de begroting had aangevochten. de Huy - avait querellé la circulaire budgétaire. La circulaire
Elk jaar keuren wij de omzendbrief over de begroting goed en sturen
wij die naar de gemeenten. Geloof mij, ik zou het belang van de budgétaire, chaque année, nous la votons, nous l'envoyons aux
gemeenten niet inzien om in beroep te gaan tegen een mechanisme dat communes. Croyez-moi, je ne verrais pas l'intérêt des communes d'aller
hun een ontvangst waarborgt, dat hun opcentiemen waarborgt voor een en recours contre un mécanisme, qui leur garantit une recette, qui
ontvangst die thans, enerzijds, onzeker is en, anderzijds, niet geïnd leur garantit un additionnel pour une recette qui est aujourd'hui,
wordt ' (Waals Parlement, 2013-2014, C.R.I. nr. 7, plenaire d'une part, incertaine et, d'autre [part], non perçue ' (Parlement
vergadering van 11 december 2013, pp. 95-96). wallon, 2013-2014, C.R.I. n° 7, séance plénière du 11 décembre 2013, pp. 95-96).
[...] [...]
B.5. Het vierde middel in de zaak nr. 6214 is afgeleid uit de B.5. Le quatrième moyen dans l'affaire n° 6214 est pris de la
schending, door de artikelen 144 tot 151 van het bestreden violation, par les articles 144 à 151 du décret-programme attaqué
programmadecreet alsook door basisartikel 36 01 90 van ainsi que par l'article de base 36 01 90 de la Division organique 17
Organisatieafdeling 17 van de als bijlage bij het decreet van het du Budget des recettes de la Région wallonne pour l'année budgétaire
Waalse Gewest van 11 december 2014 gevoegde Algemene 2015 annexé au décret de la Région wallonne du 11 décembre 2014, des
Ontvangstenbegroting van het Waalse Gewest voor het begrotingsjaar
2015, van de artikelen 41, 162 en 170, §§ 2 en 4, van de Grondwet. articles 41, 162 et 170, §§ 2 et 4, de la Constitution. Selon la
Volgens de verzoekende partij blijkt uit de parlementaire partie requérante, il ressort clairement des travaux préparatoires du
voorbereiding van het decreet van het Waalse Gewest van 11 december décret de la Région wallonne du 11 décembre 2013, auxquels le
2013, waarnaar de decreetgever heeft verwezen om de bestreden decreten législateur décrétal s'est référé pour adopter les décrets attaqués,
aan te nemen, duidelijk dat het door de decreetgever nagestreefde que la finalité poursuivie par le législateur décrétal est de
oogmerk erin bestaat belastingen die voordien gemeentelijk waren, in consolider en une taxe régionale des taxes qui étaient auparavant
een gewestelijke belasting te consolideren, teneinde aan de gemeenten, communales, afin de garantir aux communes, par le biais d'une
door middel van een herverdeling via het Gemeentefonds, stabiele redistribution via le Fonds des communes, des recettes stables que ne
ontvangsten te waarborgen die de gemeentelijke belastingreglementen, garantissaient pas les règlements-taxes communaux qui étaient
die in meerderheid door de burgerlijke en administratieve majoritairement censurés par les juridictions civiles et
rechtscolleges werden afgekeurd, niet waarborgden. Volgens de administratives. Selon la partie requérante, ce moyen est de nature à
verzoekende partij kan dat middel de vernietiging van alle bestreden entraîner l'annulation de l'ensemble des dispositions attaquées.
bepalingen met zich meebrengen.
B.6.1. De artikelen 41, eerste lid, eerste zin, 162, eerste lid, B.6.1. Les articles 41, alinéa 1er, première phrase, 162, alinéas 1er,
tweede lid, 2° en 6°, en vierde lid, en 170, §§ 2 en 4, van de Grondwet bepalen : 2, 2° et 6°, et 4, et 170, §§ 2 et 4, de la Constitution disposent :
'

Art. 41.De uitsluitend gemeentelijke of provinciale belangen worden

'

Art. 41.Les intérêts exclusivement communaux ou provinciaux sont

door de gemeenteraden of de provincieraden geregeld volgens de réglés par les conseils communaux ou provinciaux, d'après les
beginselen bij de Grondwet vastgesteld '. principes établis par la Constitution '.
'

Art. 162.De provinciale en gemeentelijke instellingen worden bij de

'

Art. 162.Les institutions provinciales et communales sont réglées

wet geregeld. par la loi.
De wet verzekert de toepassing van de volgende beginselen : La loi consacre l'application des principes suivants :
[...] [...]
2° de bevoegdheid van de provincieraden en van de gemeenteraden voor 2° l'attribution aux conseils provinciaux et communaux de tout ce qui
alles wat van provinciaal en van gemeentelijk belang is, behoudens est d'intérêt provincial et communal, sans préjudice de l'approbation
goedkeuring van hun handelingen in de gevallen en op de wijze bij de wet bepaald; de leurs actes, dans les cas et suivant le mode que la loi détermine;
[...] [...]
6° het optreden van de toezichthoudende overheid of van de federale 6° l'intervention de l'autorité de tutelle ou du pouvoir législatif
wetgevende macht om te beletten dat de wet wordt geschonden of het fédéral, pour empêcher que la loi ne soit violée ou l'intérêt général
algemeen belang geschaad. blessé.
[...] [...]
Ter uitvoering van een wet, aangenomen met de in artikel 4, laatste En exécution d'une loi adoptée à la majorité prévue à l'article 4,
lid, bepaalde meerderheid, regelt het decreet of de in artikel 134 dernier alinéa, le décret ou la règle visée à l'article 134 règle les
bedoelde regel de voorwaarden waaronder en de wijze waarop
verscheidene provincies, verscheidene bovengemeentelijke besturen of conditions et le mode suivant lesquels plusieurs provinces, plusieurs
verscheidene gemeenten zich met elkaar kunnen verstaan of zich kunnen collectivités supracommunales ou plusieurs communes peuvent s'entendre
verenigen. Evenwel kan aan verscheidene provincieraden, aan ou s'associer. Toutefois, il ne peut être permis à plusieurs conseils
verscheidene raden van bovengemeentelijke besturen of aan verscheidene provinciaux, à plusieurs conseils de collectivités supracommunales ou
gemeenteraden niet worden toegestaan samen te beraadslagen '. à plusieurs conseils communaux de délibérer en commun '.
'

Art. 170.[...]

'

Art. 170.[...]

§ 2. Geen belasting ten behoeve van de gemeenschap of het gewest kan § 2. Aucun impôt au profit de la communauté ou de la région ne peut
worden ingevoerd dan door een decreet of een in artikel 134 bedoelde être établi que par un décret ou une règle visée à l'article 134.
regel. De wet bepaalt ten aanzien van de in het eerste lid bedoelde La loi détermine, relativement aux impositions visées à l'alinéa 1er,
belastingen, de uitzonderingen waarvan de noodzakelijkheid blijkt. les exceptions dont la nécessité est démontrée.
[...] [...]
§ 4. Geen last of belasting kan door de agglomeratie, de federatie van § 4. Aucune charge, aucune imposition ne peut être établie par
gemeenten en de gemeente worden ingevoerd dan door een beslissing van hun raad. l'agglomération, par la fédération de communes et par la commune que
De wet bepaalt ten aanzien van de in het eerste lid bedoelde par une décision de leur conseil. La loi détermine, relativement aux impositions visées à l'alinéa 1er,
belastingen, de uitzonderingen waarvan de noodzakelijkheid blijkt '. les exceptions dont la nécessité est démontrée '.
B.6.2. Het Hof is niet bevoegd om de bestreden bepalingen rechtstreeks B.6.2. La Cour n'est pas compétente pour contrôler les dispositions
te toetsen aan de artikelen 41, eerste lid, eerste zin, en 162, eerste attaquées directement au regard des articles 41, alinéa 1er, première
lid, tweede lid, 2° en 6°, en vierde lid, van de Grondwet. Het phrase, et 162, alinéas 1er, 2, 2° et 6°, et 4, de la Constitution.
onderzoekt het middel derhalve slechts in zoverre het is afgeleid uit Elle n'examine dès lors le moyen qu'en ce qu'il est pris de la
de schending van artikel 170 van de Grondwet. violation de l'article 170 de la Constitution.
B.7. Krachtens artikel 170, § 2, van de Grondwet beschikken de B.7. En vertu de l'article 170, § 2, de la Constitution, les régions
gewesten over een eigen fiscale bevoegdheid, behoudens wanneer de wet disposent d'une compétence fiscale propre, sauf les exceptions que la
uitzonderingen heeft bepaald of nadien bepaalt waarvan de loi a prévues ou qu'elle prévoit ultérieurement lorsque la nécessité
noodzakelijkheid wordt aangetoond. est démontrée.
B.8. Krachtens artikel 170, § 4, tweede lid, van de Grondwet kan de B.8. En vertu de l'article 170, § 4, alinéa 2, de la Constitution, la
wet, ten aanzien van de belastingen die ten behoeve van een gemeente loi peut ' [déterminer] les exceptions dont la nécessité est démontrée
worden ingevoerd ' de uitzonderingen [bepalen] waarvan de ' à l'égard des impositions qui sont établies pour les besoins d'une
noodzakelijkheid blijkt '. commune.
Overeenkomstig die bepaling beschikken de agglomeratie, de federatie Conformément à cette disposition, l'agglomération, la fédération des
van gemeenten en de gemeente over een autonome fiscale bevoegdheid, communes et la commune disposent d'une compétence fiscale autonome,
behoudens wanneer de wet uitzonderingen heeft bepaald of nadien sauf lorsque la loi a déterminé ou détermine ultérieurement les
bepaalt waarvan de noodzakelijkheid wordt aangetoond. exceptions dont la nécessité est démontrée.
B.9.1. Uit de parlementaire voorbereiding van artikel 170 van de B.9.1. L'on peut déduire des travaux préparatoires de l'article 170 de
Grondwet kan worden afgeleid dat de Grondwetgever met de in het tweede la Constitution que le Constituant entendait, en adoptant la règle
lid van artikel 170, § 4, vervatte regel wou voorzien in een ' soort contenue à l'alinéa 2 de l'article 170, § 4, prévoir une ' sorte de
verdedigingsmechanisme ' voor de Staat ' t.o.v. de verschillende mécanisme de défense ' de l'Etat ' à l'égard des autres niveaux de
andere bestuurslagen, om een eigen fiscale materie te behouden ' pouvoir, de manière à se réserver une matière fiscale propre ' (Doc.
(Parl. St., Kamer, B.Z. 1979, nr. 10-8/4°, p. 4). parl., Chambre, S.E. 1979, n° 10-8/4°, p. 4).
Die regel werd door de Eerste Minister eveneens omschreven als een ' Cette règle a également été décrite par le Premier ministre comme un '
regulerend mechanisme ' : mécanisme régulateur ' :
' De wet moet dat regulerend mechanisme zijn en moet kunnen zeggen ' La loi doit être ce mécanisme régulateur et doit pouvoir déterminer
welke belastbare materie wordt voorbehouden aan de Staat. Indien men quelle matière imposable est réservée à l'Etat. Si on ne le faisait
dat niet zou doen komt men in een chaos en in alle mogelijke pas, ce serait le chaos et cet imbroglio n'aurait plus aucun rapport
verwikkelingen terecht, die niets meer te maken hebben met een goed avec un Etat fédéral bien organisé ou avec un Etat bien organisé tout
georganiseerde federale Staat of goed georganiseerde Staat ' (Hand.,
Kamer, 22 juli 1980, p. 2707. Zie ook : ibid., p. 2708; Hand., Senaat, court ' (Ann., Chambre, 22 juillet 1980, p. 2707. Voy. également :
28 juli 1980, pp. 2650-2651). ibid., p. 2708; Ann., Sénat, 28 juillet 1980, pp. 2650-2651).
' [Ik zou] willen stellen [...] dat in dit nieuw systeem van ' Je tiens à souligner [...] que, dans ce nouveau système de
bevoegdheidsverdeling op fiscaal vlak tussen de Staat, de répartition des compétences fiscales entre l'Etat, les communautés et
gemeenschappen en de gewesten en de nevengeschikte instellingen, de les régions et institutions du même niveau, les provinces et les
provincies en de gemeenten, het laatste woord bij de Staat ligt. Het communes, c'est l'Etat qui a le dernier mot. C'est ce que j'appelle le
is wat ik heb genoemd het reguleringsmechanisme ' (Hand., Senaat, 28 mécanisme régulateur ' (Ann., Sénat, 28 juillet 1980, p. 2661).
juli 1980, p. 2661).
B.9.2. Uit artikel 170, § 4, tweede lid, van de Grondwet volgt dat dat B.9.2. Il découle de l'article 170, § 4, alinéa 2, de la Constitution
artikel aan de federale wetgever, wat de gemeentebelastingen betreft, que celui-ci réserve au législateur fédéral, en ce qui concerne les
de uitzonderingen voorbehoudt waarvan de noodzakelijkheid blijkt, impôts communaux, les exceptions dont la nécessité est démontrée, de
zodat de gewesten slechts een regeling mogen aannemen die de sorte que les régions ne peuvent adopter une réglementation qui aurait
bevoegdheid van de gemeenten tot het invoeren van een belasting zou pour effet de restreindre le pouvoir des communes d'instaurer une taxe
beperken indien de voorwaarden voor de toepassing van artikel 10 van que si les conditions d'application de l'article 10 de la loi spéciale
de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen du 8 août 1980 de réformes institutionnelles sont réunies.
zijn vervuld. Daartoe is vereist dat die regeling noodzakelijk is voor de Il est requis, à cette fin, que la réglementation adoptée soit
uitoefening van de bevoegdheden van het gewest, dat de aangelegenheid nécessaire à l'exercice des compétences de la région, que la matière
zich tot een gedifferentieerde regeling leent en dat de weerslag van se prête à un régime différencié et que l'incidence des dispositions
de in het geding zijnde bepalingen op die aangelegenheid slechts en cause sur cette matière ne soit que marginale.
marginaal is. B.10.1. Krachtens artikel 149 van het bestreden programmadecreet ' B.10.1. L'article 149 du décret-programme attaqué ' fait interdiction
[mogen] de gemeenten [...] geen belasting heffen met eenzelfde aux communes de lever une taxe ayant le même objet ' et prévoit que '
voorwerp ' en ' [worden] de gemeentelijke reglementen met betrekking les règlements communaux portant sur une taxe ayant le même objet sont
tot een belasting met hetzelfde voorwerp [...] opgeheven '. abrogés '.
Die bepaling heeft aldus tot doel en tot gevolg in het Waalse Gewest Cette disposition a ainsi pour objet et pour effet de supprimer en
de bevoegdheid van de gemeenten om een belasting te handhaven of in te Région wallonne le pouvoir des communes de maintenir ou d'instaurer
stellen op masten, pylonen of antennen bestemd voor de uitvoering, une taxe sur les mâts, pylônes ou antennes affectés à la réalisation,
rechtstreeks met het publiek, van een mobiele directement avec le public, d'une opération mobile de
telecommunicatieverrichting door de operator van een openbaar télécommunications par l'opérateur d'un réseau public de
telecommunicatienet, op te heffen. télécommunications.
B.10.2. Uit de in B.2 en in B.3.2 aangehaalde parlementaire B.10.2. Il ressort par ailleurs des travaux préparatoires cités en B.2
voorbereiding blijkt daarenboven dat de decreetgever met de bestreden et en B.3.2 que par les dispositions attaquées, le législateur
bepalingen ' een gewestelijke belasting ' wenste ' te heffen op décrétal entendait ' lever une taxe régionale sur les mâts, pylônes ou
masten, pylonen of antennen bestemd voor de uitvoering van een mobiele antennes affectés à la réalisation d'une opération mobile de
telecommunicatieverrichting door de operator van een openbaar télécommunications par l'opérateur d'un réseau public de
telecommunicatienet waarvan de opbrengst, dankzij specifieke dotaties télécommunications dont le bénéfice reviendra en partie à l'ensemble
en verhogingen van het Gemeentefonds, gedeeltelijk aan alle gemeenten des communes grâce à des dotations spécifiques et des majorations du
zal toekomen ' teneinde ' stabiele ontvangsten ten gunste van de Fonds des communes ' en vue ' de garantir des recettes stables en
gemeenten [te] waarborgen '. Die nieuwe gewestbelasting vervangt dus faveur des communes '. Cette nouvelle taxe régionale remplace donc les
de gemeentebelastingen die, volgens dezelfde parlementaire taxes communales qui, selon les mêmes travaux préparatoires, donnent
voorbereiding, aanleiding geven tot een belangrijk contentieux dat lieu à un contentieux important qui n'est pas favorable aux finances
niet gunstig is voor de gemeentelijke financiën. De gewestbelasting is communales. La taxe régionale est ainsi indissociablement liée à la
aldus onlosmakelijk verbonden met de afschaffing van de soortgelijke suppression des taxes communales similaires et au versement d'une
gemeentebelastingen en met de storting van een aanzienlijk deel van de partie importante du produit de cette taxe aux communes. Les articles
opbrengst van die belasting aan de gemeenten. De artikelen 144 tot 151 144 à 151 du décret-programme attaqué forment donc un ensemble
van het bestreden programmadecreet vormen dus een ondeelbaar geheel. indivisible.
B.10.3. Met die bepalingen, die een ondeelbaar geheel vormen, wenst B.10.3. Par ces dispositions qui forment un ensemble indivisible, la
het Waalse Gewest derhalve bestaande gemeentebelastingen te vervangen Région wallonne entend dès lors substituer à des taxes communales
door een gewestbelasting met hetzelfde voorwerp en vervolgens de existantes une taxe régionale ayant le même objet et rétrocéder
opbrengst van die gewestbelasting, via een verhoging van de ensuite le produit de cette taxe régionale aux communes via une
ontvangsten van het Gemeentefonds, weer aan de gemeenten af te staan. majoration des recettes du Fonds des communes.
Gelet op het systeem dat door de bestreden bepalingen werd ingevoerd, Compte tenu du système mis en place par les dispositions attaquées,
beschikken de gemeenten niet meer over de mogelijkheid om een les communes ne disposent plus de la possibilité de lever une taxe sur
belasting te heffen op masten, pylonen of antennen bestemd voor de les mâts, pylônes ou antennes affectés à la réalisation d'une
uitvoering van een mobiele telecommunicatieverrichting door de opération mobile de télécommunications par l'opérateur d'un réseau
operator van een openbaar telecommunicatienet. Door de gemeentelijke public de télécommunications. En limitant l'autonomie fiscale
fiscale autonomie te beperken, tast de decreetgever een bevoegdheid communale, le législateur décrétal porte atteinte à une compétence
aan die door artikel 170, § 4, tweede lid, van de Grondwet aan de réservée au législateur fédéral par l'article 170, § 4, alinéa 2, de
federale wetgever is voorbehouden. la Constitution.
B.11. Het Hof moet nog onderzoeken of de voorwaarden voor de B.11. La Cour doit encore examiner si les conditions d'application de
toepassing van artikel 10 van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 l'article 10 de la loi spéciale du 8 août 1980 de réformes
tot hervorming der instellingen zijn vervuld. institutionnelles sont remplies.
Nog afgezien van de vraag of een aanknopingspunt met een Abstraction faite de la question de savoir s'il existe un lien de
gewestbevoegdheid voorhanden is, zet de Waalse Regering niet uiteen en rattachement avec une compétence régionale, le Gouvernement wallon
blijkt niet dat de bestreden artikelen noodzakelijk zijn voor de n'expose pas, et il n'apparaît pas que les articles attaqués soient
uitoefening van een gewestbevoegdheid. nécessaires à l'exercice d'une compétence régionale.
B.12. Daaruit volgt dat het vierde middel in de zaak nr. 6214 gegrond B.12. Il s'ensuit que le quatrième moyen dans l'affaire n° 6214 est
is en dat de artikelen 144 tot 151 van het bestreden programmadecreet fondé et que les articles 144 à 151 du décret-programme attaqué ainsi
alsook basisartikel 36 01 90 van Organisatieafdeling 17 van de als que l'article de base 36 01 90 de la Division organique 17 du Budget
des recettes de la Région wallonne pour l'année budgétaire 2015 annexé
bijlage bij het decreet van het Waalse Gewest van 11 december 2014 au décret de la Région wallonne du 11 décembre 2014 qui sont
gevoegde Algemene Ontvangstenbegroting van het Waalse Gewest voor het
begrotingsjaar 2015, die onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn, moeten worden vernietigd ». indissociablement liés doivent être annulés ».
B.7. Bij het bestreden artikel 39 wordt artikel 149 van het decreet B.7. L'article 39 attaqué abroge l'article 149 du décret du 12
van 12 december 2014, dat door het Hof bij zijn arrest nr. 78/2016 is décembre 2014 qui a été annulé par la Cour par son arrêt n° 78/2016.
vernietigd, opgeheven. Bij het bestreden artikel 40 wordt artikel 150 L'article 40 attaqué remplace, dans les termes cités en B.2, l'article
van hetzelfde decreet, dat eveneens bij hetzelfde arrest is 150 du même décret qui a lui aussi été annulé par le même arrêt.
vernietigd, vervangen in de in B.2 vermelde bewoordingen.
De bestreden bepalingen vormen een onlosmakelijk geheel met de Les dispositions attaquées forment un tout indivisible avec les
bepalingen van het programmadecreet van 12 december 2014 die door het dispositions du décret-programme du 12 décembre 2014 annulées par la
Hof bij zijn voormelde arrest zijn vernietigd. Cour par son arrêt précité.
B.8. Daaruit volgt dat om dezelfde redenen als die welke de B.8. Il s'ensuit que pour les mêmes motifs que ceux qui ont justifié
vernietiging van de artikelen 144 tot 151 van het decreet van het l'annulation des articles 144 à 151 du décret de la Région wallonne du
Waalse Gewest van 12 december 2014 hebben verantwoord, de aangevoerde 12 décembre 2014, les moyens invoqués sont fondés et que les articles
middelen gegrond zijn en dat de artikelen 39 en 40 van het decreet van 39 et 40 du décret de la Région wallonne du 17 décembre 2015 contenant
het Waalse Gewest van 17 december 2015 houdende de algemene le budget des recettes de la Région wallonne pour l'année budgétaire
ontvangstenbegroting van het Waalse Gewest voor het begrotingsjaar
2016 alsook basisartikel 36 01 90 van Organisatieafdeling 17 van de 2016 ainsi que l'article de base 36 01 90 de la Division organique 17
als bijlage bij dat decreet gevoegde Ontvangstenbegroting van het du Budget des recettes de la Région wallonne pour l'année budgétaire
Waalse Gewest voor het begrotingsjaar 2016, moeten worden vernietigd. 2016 annexé à ce décret doivent être annulés.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
vernietigt de artikelen 39 en 40 van het decreet van het Waalse Gewest annule les articles 39 et 40 du décret de la Région wallonne du 17
van 17 december 2015 houdende de algemene ontvangstenbegroting van het décembre 2015 contenant le budget des recettes de la Région wallonne
Waalse Gewest voor het begrotingsjaar 2016 en basisartikel 36 01 90 pour l'année budgétaire 2016 et l'article de base 36 01 90 de la
van Organisatieafdeling 17 van de als bijlage bij dat decreet gevoegde Division organique 17 du Budget des recettes de la Région wallonne
Ontvangstenbegroting van het Waalse Gewest voor het begrotingsjaar pour l'année budgétaire 2016 annexé à ce décret.
2016. Aldus gewezen in het Frans, het Nederlands en het Duits, Ainsi rendu en langue française, en langue néerlandaise et en langue
overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier
het Grondwettelijk Hof, op 17 november 2016. 1989 sur la Cour constitutionnelle, le 17 novembre 2016.
De griffier, Le greffier,
P.-Y. Dutilleux P.-Y. Dutilleux
De voorzitter, Le président,
J. Spreutels J. Spreutels
^