← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 65/2016 van 11 mei 2016 Rolnummer : 6208 In zake : de prejudiciële
vraag betreffende artikel 193bis van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, gesteld door de Rechtbank
van eerste aanleg Henegouwen, afdeling B Het Grondwettelijk Hof, samengesteld
uit de voorzitters J. Spreutels en E. De Groot, en de recht(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 65/2016 van 11 mei 2016 Rolnummer : 6208 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 193bis van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, gesteld door de Rechtbank van eerste aanleg Henegouwen, afdeling B Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en E. De Groot, en de recht(...) | Extrait de l'arrêt n° 65/2016 du 11 mai 2016 Numéro du rôle : 6208 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 193bis du Code des impôts sur les revenus 1992, posée par le Tribunal de première instance du Hainaut, division Mons. La Cour constitutionnelle, composée des présidents J. Spreutels et E. De Groot, et des juges L. (...) |
---|---|
GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
Uittreksel uit arrest nr. 65/2016 van 11 mei 2016 | Extrait de l'arrêt n° 65/2016 du 11 mai 2016 |
Rolnummer : 6208 | Numéro du rôle : 6208 |
In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 193bis van het | En cause : la question préjudicielle relative à l'article 193bis du |
Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, gesteld door de Rechtbank | Code des impôts sur les revenus 1992, posée par le Tribunal de |
van eerste aanleg Henegouwen, afdeling Bergen. | première instance du Hainaut, division Mons. |
Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en E. De Groot, en de | composée des présidents J. Spreutels et E. De Groot, et des juges L. |
rechters L. Lavrysen, A. Alen, T. MerckxVan Goey, F. Daoût en T. Giet, | Lavrysen, A. Alen, T. Merckx-Van Goey, F. Daoût et T. Giet, assistée |
bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter J. Spreutels, | du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président J. Spreutels, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging | I. Objet de la question préjudicielle et procédure |
Bij vonnis van 13 april 2015 in zake de cvba « Repassvite » tegen de | Par jugement du 13 avril 2015 en cause de la SCRL « Repassvite » |
Belgische Staat, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is | contre l'Etat belge, dont l'expédition est parvenue au greffe de la |
ingekomen op 22 mei 2015, heeft de Rechtbank van eerste aanleg | Cour le 22 mai 2015, le Tribunal de première instance du Hainaut, |
Henegouwen, afdeling Bergen, de volgende prejudiciële vraag gesteld : | division Mons, a posé la question préjudicielle suivante : |
« Schendt artikel 193bis van het WIB 1992 de artikelen 10, 11 en 170 | « L'article 193bis du CIR 92 viole-t-il les articles 10, 11 et 170 |
[lees : 172] van de Grondwet, in zoverre het de tewerkstellingspremies | [lire : 172] de la Constitution en ce qu'il exonérerait de l'impôt des |
en de beroepsoverstappremies die door de bevoegde gewestelijke | sociétés les primes de remise au travail et les primes de transition |
instellingen aan vennootschappen worden toegekend en die beantwoorden | professionnelle attribuées par les institutions régionales compétentes |
aan de verordening (EG) nr. 2204/2002 van de Europese Commissie van 12 | à des sociétés et qui répondent aux conditions prévues au règlement CE |
december 2002 betreffende de toepassing van de artikelen 87 en 88 van het EG-Verdrag op werkgelegenheidssteun, of die in dat kader door de Europese Commissie worden of zijn aanvaard, met uitsluiting van de steunmaatregelen voor de werkgelegenheid die door andere overheidsinstellingen of overheden en met name federale instellingen worden toegekend (bijvoorbeeld het Activaplan en/of Sine-maatregelen), zou vrijstellen van de vennootschapsbelasting, terwijl de toepassing van die bepaling, in die interpretatie, een niet redelijk verantwoord verschil in behandeling zou invoeren tussen, enerzijds, de begunstigden van gewestelijke werkgelegenheidssteun en, anderzijds, de begunstigden van federale werkgelegenheidssteun die eenzelfde doel nastreven, namelijk de beroepsherinschakeling van de werklozen die heel moeilijk opnieuw in de arbeidswereld kunnen worden | n° 2204/2002 de la Commission européenne du 12 décembre 2002 concernant l'application des articles 87 et 88 du traité CE aux aides d'Etat à l'emploi ou qui sont ou ont été admises par la Commission européenne dans ce cadre, à l'exclusion des mesures d'aides à l'emploi octroyées par d'autres institutions publiques ou pouvoirs publics et notamment des institutions fédérales (par exemple, Plan Activa et/ou mesures Sine) alors que, dans cette interprétation, l'application de cette disposition instaurerait une inégalité de traitement non raisonnablement justifiée entre d'une part, les bénéficiaires d'aides régionales à l'emploi et d'autre part, les bénéficiaires d'aides fédérales à l'emploi qui poursuivent un but identique, à savoir la réinsertion des chômeurs très difficiles à réintégrer dans le monde du |
geïntegreerd, en die financiële steun vormen die wordt toegekend om de | travail et constituent des aides financières octroyées en vue |
ondernemingen ertoe aan te moedigen de voorkeur te geven aan diezelfde | d'inciter les entreprises à employer cette même catégorie de |
categorie van werknemers met toepassing van de verordening (EG) nr. | travailleurs en application du règlement CE n° 2204/2002 de la |
2204/2002 van de Europese Commissie ? ». | Commission européenne ? ». |
(...) | (...) |
III. In rechte | III. En droit |
(...) | (...) |
B.1.1. De prejudiciële vraag heeft betrekking op artikel 193bis, § 1, | B.1.1. La question préjudicielle porte sur l'article 193bis, § 1er, du |
van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992 (hierna : WIB 1992), | Code des impôts sur les revenus 1992 (ci-après : CIR 1992) qui dispose |
dat bepaalt : | : |
« De tewerkstellingspremies en beroepsoverstappremies, die door de | « Les primes de remise au travail et les primes de transition |
bevoegde gewestelijke instellingen worden toegekend aan | professionnelle, attribuées par les institutions régionales |
vennootschappen en die beantwoorden aan de in de Verordening (EG) nr. | compétentes à des sociétés et qui répondent aux conditions prévues au |
2204/2002 van 12 december 2002 van de Europese Commissie inzake de | Règlement (CE) n° 2204/2002 de la Commission européenne du 12 décembre |
toepassing van de artikelen 87 en 88 van het EG-verdrag op staatssteun voor tewerkstelling gestelde voorwaarden of die in dat kader door de Europese Commissie worden aanvaard of aanvaard zijn, zijn vrijgestelde inkomsten ten name van deze laatste. Kapitaal- en interestsubsidies die door de gewesten in het kader van de economische expansiewetgeving worden toegekend aan vennootschappen om immateriële en materiële vaste activa aan te schaffen of tot stand te brengen, zijn vrijgestelde inkomsten ten name van deze laatste ». B.1.2. Het verwijzende rechtscollege stelt aan het Hof een vraag over het verschil in behandeling, dat uit het eerste lid van die bepaling | 2002 concernant l'application des articles 87 et 88 du Traité CE aux aides d'Etat à l'emploi ou qui sont ou ont été admises par la Commission européenne dans ce cadre, sont des revenus exonérés dans le chef de celles-ci. Les subsides en capital et en intérêt attribués par les régions dans le cadre de la législation d'expansion économique en vue de l'acquisition ou de la constitution d'immobilisations incorporelles et corporelles à des sociétés, sont des revenus exonérés dans le chef de celles-ci ». B.1.2. La juridiction a quo interroge la Cour sur la différence de |
voortvloeit, tussen de belastingplichtigen die vanwege de gewesten | traitement, qui découle de l'alinéa 1er de cette disposition, entre |
premies krijgen toegekend, die van de vennootschapsbelasting zijn | les contribuables bénéficiant de primes accordées par les régions, qui |
vrijgesteld, en de belastingplichtigen die vanwege andere overheden, | sont exonérées d'impôt des sociétés, et les contribuables bénéficiant |
en in het bijzonder de federale Staat, premies krijgen toegekend, die | de primes accordées par d'autres pouvoirs publics et, en particulier, |
niet zijn vrijgesteld. | par l'Etat fédéral, qui ne sont pas exonérées. |
B.2.1. Artikel 193bis is in het WIB 1992 ingevoegd bij artikel 117 van | B.2.1. L'article 193bis a été introduit dans le CIR 1992 par l'article |
de wet van 23 december 2005 betreffende het generatiepact. Het maakt | 117 de la loi du 23 décembre 2005 relative au pacte de solidarité |
deel uit van een bij dat artikel ingevoerde onderafdeling met als | entre les générations. Il prend place dans une sous-section créée par |
titel « Vrijgestelde gewestelijke steunmaatregelen ». De wet van 23 | cet article et intitulée « Mesures d'aide régionales exonérées ». La |
december 2005 bevat een groot aantal diverse maatregelen, waaronder | loi du 23 décembre 2005 contient un grand nombre de mesures diverses, |
bepalingen van financiële aard. | parmi lesquelles des dispositions en matière financière. |
B.2.2. De verantwoording voor het amendement van de Regering dat heeft | B.2.2. La justification de l'amendement du Gouvernement qui a donné |
geleid tot artikel 117 van de voormelde wet van 23 december 2005, | lieu à l'article 117 de la loi du 23 décembre 2005 précitée indique : |
geeft aan : « Deze bepalingen strekken er toe voor vennootschappen : | « Ces dispositions tendent à exonérer d'impôt pour les sociétés : |
a) de gewestelijke tewerkstellingspremies en beroepsoverstappremies | a) les primes de remise au travail et les primes de transition |
die door de bevoegde Gewestelijke instellingen worden toegekend, en | professionnelle, attribuées par les institutions régionales compétentes, et |
b) de kapitaal- en interestsubsidies die door de Gewesten in het kader | b) les subsides en capital et en intérêt attribués par les Régions |
van de economische expansiewetgeving worden toegekend die het voorwerp | dans le cadre de la législation d'expansion économique, qui feront |
zullen zijn van een betekening vanaf 1 januari 2006 van belasting vrij | l'objet d'une notification à partir du 1er janvier 2006 pour autant |
te stellen voor zover de datum van betekening ten vroegste behoort tot | que la date de notification se rapporte au plus tôt à la période |
het belastbaar tijdperk dat aan het aanslagjaar 2007 verbonden is. | imposable qui se rattache à l'exercice d'imposition 2007. |
De in punt a) van het vorige lid vermelde premies bestaan uit alle | Les primes visées au point a de l'alinéa précédent reprennent toutes |
Gewestelijke financiële tussenkomsten ten voordele van de aanwerving | les interventions financières des Régions en faveur de l'engagement de |
van benadeelde werknemers. Deze premies dienen aan de voorwaarden | travailleurs défavorisés. Ces primes doivent répondre aux conditions |
bedoeld in de Verordening (EG) nr. 2204/2002 van 12 december 2002 | prévues au Règlement (CE) n° 2204/2002 de la Commission du 12 décembre |
betreffende de toepassing van de artikelen 87 en 88 van het EG-Verdrag | 2002 concernant l'application des articles 87 et 88 du traité CE aux |
op werkgelegenheidssteun te beantwoorden, of worden aanvaard of | aides d'Etat à l'emploi, ou être admises ou avoir été admises par la |
aanvaard zijn door de Europese Commissie in dat kader. | Commission européenne dans ce cadre. |
[...] | [...] |
Teneinde de initiatieven van de Gewesten inzake de verhoging van de | Afin de soutenir les initiatives des Régions en matière d'augmentation |
activiteitsgraad en inzake economische expansie te ondersteunen heeft | du taux d'activité et en matière d'expansion économique, le |
Gouvernement a décidé d'exonérer les primes de remise au travail, les | |
de Regering beslist de tewerkstellings- en beroepsoverstappremies en | primes de transition professionnelle et les subsides en capital et en |
de kapitaal- en interestsubsidies in het kader van de economische | intérêt dans le cadre de la législation d'expansion économique, |
expansiewetgeving toegekend door de Gewesten vrij te stellen » (Parl. | accordés par les Régions » (Doc. parl., Chambre, 2005-2006, DOC |
St., Kamer, 2005-2006, DOC 51-2128/003, pp. 9-10). | 51-2128/003, pp. 9-10). |
B.2.3. In haar advies over dat amendement had de afdeling wetgeving van de Raad van State de aandacht gevestigd op het verschil in behandeling dat in de prejudiciële vraag in het geding wordt gebracht : « In dezelfde gedachtegang zou het ontwerp, doordat het de vrijstelling waarin het voorziet alleen verleent voor sommige premies die op basis van gewestelijke wetgevingen worden toegekend, vatbaar kunnen zijn voor de kritiek dat een verschil in behandeling wordt gecreëerd tussen premies toegekend door de gewesten en premies verleend door andere overheden (gemeenschappen, gemeenten, provincies,...), zonder dat er aanvaardbare redenen zijn wat dit betreft. De verantwoording van het amendement moet derhalve worden aangevuld om te doen blijken dat het ontworpen amendement eveneens uit | B.2.3. Dans son avis sur cet amendement, la section de législation du Conseil d'Etat avait attiré l'attention sur la différence de traitement mise en cause dans la question préjudicielle : « Dans le même ordre d'idées, en ne donnant l'exonération qu'il prévoit qu'à certaines primes accordées sur la base de législations régionales, le projet pourrait s'exposer à la critique de créer une différence de traitement entre les primes accordées par les régions et les primes accordées par d'autres pouvoirs publics (communautés, communes, provinces,...) sans qu'il n'existe à cet égard de justifications admissibles. La justification de l'amendement doit, dès lors, être complétée afin de faire apparaître que, de ce point de vue |
dit oogpunt een afdoende en evenredige maatregel is die ertoe strekt | aussi, l'amendement en projet constitue une mesure adéquate et |
een legitiem doel te bereiken op basis van een objectief en redelijk | proportionnée visant à atteindre un but légitime sur la base d'un |
onderscheidingscriterium » (ibid., p. 13). | critère de distinction objectif et raisonnable » (ibid., p. 13). |
B.2.4. Tijdens de besprekingen in de commissie heeft de minister | B.2.4. Au cours des discussions en commission, le ministre a précisé |
gepreciseerd dat de in het geding zijnde bepaling beantwoordde aan « | que la disposition en cause répondait « à la demande formulée par |
de vraag van de verschillende voorzitters van de gewestregeringen » en | plusieurs présidents de gouvernements régionaux » et un membre de la |
verheugde een commissielid zich erover dat « de federale regering | commission s'est félicité de ce que « le gouvernement fédéral [tenait] |
eindelijk rekening [hield] met het beleid zoals het gevoerd wordt door | enfin compte de la politique telle qu'elle est menée par les régions » |
de gewesten » (Parl. St., Kamer, 2005-2006, DOC 51-2128/012, pp. 5 en 14). | (Doc. parl., Chambre, 2005-2006, DOC 51-2128/012, pp. 5 et 14). |
B.3. Bij het bepalen van zijn beleid in fiscale zaken beschikt de | B.3. Lorsqu'il détermine sa politique en matière fiscale, le |
wetgever over een ruime beoordelingsbevoegdheid. Dat is met name het | législateur dispose d'un pouvoir d'appréciation étendu. Tel est |
geval wanneer hij beslist een belastingvrijstelling in te voeren. Hij | notamment le cas lorsqu'il décide d'instaurer une exonération d'impôt. |
kan onder meer, met die maatregel, beslissen het beleid te | Il peut notamment, par cette mesure, décider de soutenir les |
ondersteunen dat andere bevoegdheidsniveaus voeren, zoals het | politiques menées par d'autres niveaux de pouvoir, notamment les |
gewestelijk werkgelegenheidsbeleid. Hij kan eveneens willen voorkomen | politiques régionales en matière d'emploi. Il peut également vouloir |
dat een deel van de middelen die de gewesten aan hun beleid in die | faire en sorte d'éviter qu'une partie des fonds consacrés par les |
materie wijden, zijn doel mist door de werking van de reglementering | régions à leur politique en cette matière ne soit détournée de son |
inzake de vennootschapsbelasting. | objet par l'effet de la réglementation relative à l'imposition des |
B.4.1. Het verschil in fiscale behandeling dat in de prejudiciële | sociétés. B.4.1. La différence de traitement fiscal mise en cause par la |
vraag in het geding wordt gebracht tussen de belastingvrije premies en | question préjudicielle entre les primes exonérées d'impôt et celles |
de premies die niet belastingvrij zijn, berust op het criterium van | qui ne le sont pas repose sur le critère du niveau de pouvoir les |
het bevoegdheidsniveau dat deze toekent. Een dergelijk criterium is | octroyant. Un tel critère est objectif. Il est aussi pertinent par |
objectief. Het is ook relevant ten aanzien van het doel van de | rapport à l'objectif du législateur de soutenir ou de ne pas |
wetgever om de initiatieven van de gewesten ter bevordering van de | contrecarrer les initiatives prises par les régions en vue de |
werkgelegenheid te ondersteunen of niet te dwarsbomen. | favoriser l'augmentation de l'emploi. |
B.4.2. De door de federale overheid toegekende premies verschillen, | B.4.2. Les primes octroyées par l'autorité fédérale, si elles |
hoewel zij net als de gewestelijke premies de tewerkstelling van | partagent avec les primes régionales l'objectif de favoriser la mise |
moeilijk te plaatsen personen beogen te bevorderen, immers van die | au travail de personnes difficiles à placer, diffèrent en effet de |
laatstgenoemde in zoverre zij worden toegekend door hetzelfde | celles-ci en ce qu'elles sont octroyées par le même niveau de pouvoir |
bevoegdheidsniveau als hetwelk bevoegd is om over de | que celui qui est compétent pour décider de l'impôt des sociétés. Le |
vennootschapsbelasting te beslissen. De federale wetgever vermocht rekening te houden met de weerslag van de vennootschapsbelasting op het beleid van de gewesten inzake de sociale inschakelingseconomie, zonder dat dit noodzakelijkerwijze diende mee te brengen dat hij voor de eigen maatregelen ter ondersteuning van de werkgelegenheid in een fiscale vrijstelling diende te voorzien. Het behoort immers tot zijn beoordelingsbevoegdheid om te beslissen de door hemzelf toegekende premies al dan niet vrij te stellen. B.5. De toekenning van de gewestelijke premies sluit de toekenning van federale premies zoals die welke de vennootschap in het voor het verwijzende rechtscollege hangende geschil heeft ontvangen, overigens niet noodzakelijk uit. De fiscale behandeling van de premies die door de federale overheid en door de deelentiteiten worden toegekend overeenkomstig hun respectieve bevoegdheden, leidt dus niet tot een onverantwoord verschil in behandeling tussen de ondernemingen die, naar gelang van het geval, premies kunnen ontvangen die zijn toegekend door de federale overheid en door de gewestelijke overheden waaronder zij ressorteren. B.6. Uit hetgeen voorafgaat, vloeit voort dat het gegeven dat de wetgever het niet opportuun heeft geacht te voorzien in een belastingvrijstelling voor de door de federale overheid toegekende premies voor werkgelegenheidssteun, terwijl de in het geding zijnde bepaling voorziet in een belastingvrijstelling voor de gewestelijke tewerkstellingspremies en beroepsoverstappremies, geen verschil in behandeling doet ontstaan dat niet bestaanbaar is met de artikelen 10, | législateur fédéral pouvait tenir compte de l'impact de l'impôt des sociétés sur la politique des régions en matière d'économie d'insertion sociale, sans que cela ne doive nécessairement avoir pour effet de l'obliger à prévoir une exonération fiscale pour ses propres mesures afin de soutenir l'emploi. Il relève en effet de son pouvoir d'appréciation de décider d'exonérer, ou pas, les primes qu'il octroie lui-même. B.5. Par ailleurs, l'octroi des primes régionales n'est pas nécessairement exclusif de celui des primes fédérales telles que celles qui ont été obtenues par la société en cause dans le litige pendant devant la juridiction a quo. Le traitement fiscal des primes octroyées par les autorités fédérales et fédérées conformément à leurs compétences respectives n'entraîne donc pas de différence de traitement injustifiée entre les entreprises qui sont susceptibles d'obtenir, suivant les cas, des primes octroyées par l'autorité fédérale et par les autorités régionales dont elles relèvent. B.6. Il découle de ce qui précède que la circonstance que le législateur n'a pas jugé opportun de prévoir une exonération d'impôt des primes d'aide à l'emploi octroyées par l'autorité fédérale, alors qu'une exonération d'impôt des primes régionales de remise au travail et de transition professionnelle est instituée par la disposition en cause, ne fait pas naître de différence de traitement incompatible |
11 en 172 van de Grondwet. | avec les articles 10, 11 et 172 de la Constitution. |
De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. | La question préjudicielle appelle une réponse négative. |
Om die redenen, | Par ces motifs, |
het Hof | la Cour |
zegt voor recht : | dit pour droit : |
Artikel 193bis, § 1, eerste lid, van het Wetboek van de | L'article 193bis, § 1er, alinéa 1er, du Code des impôts sur les |
inkomstenbelastingen 1992 schendt de artikelen 10, 11 en 172 van de | revenus 1992 ne viole pas les articles 10, 11 et 172 de la |
Grondwet niet. | Constitution. |
Aldus gewezen in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig artikel | Ainsi rendu en langue française et en langue néerlandaise, |
65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
op 11 mei 2016. | la Cour constitutionnelle, le 11 mai 2016. |
De griffier, | Le greffier, |
P.-Y. Dutilleux | P.-Y. Dutilleux |
De voorzitter, | Le président, |
J. Spreutels | J. Spreutels |