← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 43/2016 van 17 maart 2016 Rolnummer : 6165 In zake : de
prejudiciële vraag betreffende artikel 1211 van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door het Hof van Beroep
te Antwerpen. Het Grondwettelijk Hof, samengeste wijst na beraad het volgende arrest : I. Onderwerp van
de prejudiciële vraag en rechtspleging"
| Uittreksel uit arrest nr. 43/2016 van 17 maart 2016 Rolnummer : 6165 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 1211 van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door het Hof van Beroep te Antwerpen. Het Grondwettelijk Hof, samengeste wijst na beraad het volgende arrest : I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging | Extrait de l'arrêt n° 43/2016 du 17 mars 2016 Numéro du rôle : 6165 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 1211 du Code judiciaire, posée par la Cour d'appel d'Anvers. La Cour constitutionnelle, composée des président après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : I. Objet de la question préjudicielle et procédu(...) |
|---|---|
| GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
| Uittreksel uit arrest nr. 43/2016 van 17 maart 2016 | Extrait de l'arrêt n° 43/2016 du 17 mars 2016 |
| Rolnummer : 6165 | Numéro du rôle : 6165 |
| In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 1211 van het | En cause : la question préjudicielle relative à l'article 1211 du Code |
| Gerechtelijk Wetboek, gesteld door het Hof van Beroep te Antwerpen. | judiciaire, posée par la Cour d'appel d'Anvers. |
| Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
| samengesteld uit de voorzitters E. De Groot en J. Spreutels, en de | composée des présidents E. De Groot et J. Spreutels, et des juges L. |
| rechters L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. | Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, T. |
| Derycke, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, F. Daoût, T. Giet en R. | Merckx-Van Goey, P. Nihoul, F. Daoût, T. Giet et R. Leysen, assistée |
| Leysen, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter E. De Groot, | du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président E. De Groot, |
| wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
| I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging | I. Objet de la question préjudicielle et procédure |
| Bij arrest van 25 februari 2015 in zake Eric Loop tegen Rembert Van | Par arrêt du 25 février 2015 en cause d'Eric Loop contre Rembert Van |
| Bael en Maria Kutschruiter, waarvan de expeditie ter griffie van het | Bael et Maria Kutschruiter, dont l'expédition est parvenue au greffe |
| Hof is ingekomen op 4 maart 2015, heeft het Hof van Beroep te | de la Cour le 4 mars 2015, la Cour d'appel d'Anvers a posé la question |
| Antwerpen de volgende prejudiciële vraag gesteld : | préjudicielle suivante : |
| « Schendt artikel 1211 in fine Ger.W. (zoals gewijzigd door artikel 5 | « L'article 1211, in fine, du Code judiciaire (tel qu'il a été modifié |
| van de wet van 13 augustus 2011 houdende hervorming van de procedure | par l'article 5 de la loi du 13 août 2011 réformant la procédure de |
| van gerechtelijke vereffening-verdeling, B.S. 14 september 2011), de | liquidation-partage judiciaire, publiée au Moniteur belge du 14 |
| artikelen 10 en 11 van de Grondwet al dan niet in samenhang gelezen | septembre 2011) viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution, |
| met artikel 6 EVRM, in zoverre deze wetsbepaling stelt dat tegen de | lus isolément ou en combinaison avec l'article 6 de la Convention |
| beslissing betreffende de vervanging (van de notaris-vereffenaar) geen | européenne des droits de l'homme, en ce qu'il prévoit que la décision |
| relative au remplacement (du notaire-liquidateur) n'est susceptible | |
| enkel rechtsmiddel kan worden aangewend, terwijl artikel 1210 Ger.W. | d'aucun recours, alors que l'article 1210 du Code judiciaire prévoit |
| wel voorziet in rechtsmiddelen, voor wat betreft beslissingen tot | bien des voies de recours en ce qui concerne des décisions de |
| aanstelling van de notaris-vereffenaar ? ». | désignation du notaire-liquidateur ? ». |
| (...) | (...) |
| III. In rechte | III. En droit |
| (...) | (...) |
| B.1.1. Het Hof wordt ondervraagd over de bestaanbaarheid van artikel | B.1.1. La Cour est interrogée au sujet de la compatibilité de |
| 1211, § 2, laatste lid, van het Gerechtelijk Wetboek met de artikelen | l'article 1211, § 2, dernier alinéa, du Code judiciaire avec les |
| 10 en 11 van de Grondwet, al dan niet in samenhang gelezen met artikel | articles 10 et 11 de la Constitution, lus ou non en combinaison avec |
| 6 van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens, in zoverre het | l'article 6 de la Convention européenne des droits de l'homme, en ce |
| bepaalt dat, in het kader van een gerechtelijke verdeling, tegen de | qu'il dispose que dans le cadre d'un partage judiciaire, la décision |
| beslissing betreffende de vervanging van de notaris-vereffenaar, geen | |
| enkel rechtsmiddel kan worden aangewend, terwijl tegen de beslissing | relative au remplacement du notaire-liquidateur n'est susceptible |
| betreffende de aanstelling van de notaris-vereffenaar op grond van | d'aucun recours, alors que la décision relative à la désignation du |
| artikel 1210 van het Gerechtelijk Wetboek, wel rechtsmiddelen kunnen | notaire-liquidateur sur la base de l'article 1210 du Code judiciaire, |
| worden aangewend. | peut faire l'objet d'un recours. |
| Uit de verwijzingsbeslissing blijkt dat het verzoek tot vervanging is | Il ressort de la décision de renvoi que la demande de remplacement a |
| uitgegaan van de partijen bij de gerechtelijke verdeling. Het Hof | été faite par les parties au partage judiciaire. La Cour limite son |
| beperkt zijn onderzoek daartoe. | examen à cette hypothèse. |
| B.1.2. Artikel 1210 van het Gerechtelijk Wetboek bepaalt : | B.1.2. L'article 1210 du Code judiciaire dispose : |
| « § 1. Indien de rechtbank de verdeling beveelt, verwijst zij de | « § 1er. S'il ordonne le partage, le tribunal renvoie les parties |
| partijen naar de notaris-vereffenaar over wie de partijen het eens | devant le notaire-liquidateur sur la personne duquel elles s'accordent |
| zijn, of, op een met redenen omkleed verzoek van de partijen, naar | ou, sur demande motivée des parties, devant les deux |
| twee notarissen-vereffenaars waarvan zij gezamenlijk de aanstelling | notaires-liquidateurs dont elles sollicitent conjointement la |
| vragen. | désignation. |
| Indien de partijen niet tot een akkoord komen of indien de rechtbank | A défaut d'accord des parties ou s'il estime que la désignation de |
| oordeelt dat de aanstelling van twee notarissen-vereffenaars niet | deux notaires-liquidateurs ne se justifie pas, le tribunal renvoie les |
| gerechtvaardigd is, verwijst zij de partijen naar een andere | parties devant un autre notaire-liquidateur qu'il désigne. |
| notaris-vereffenaar die zij aanwijst. | |
| § 2. Indien de rechtbank twee notarissen-vereffenaars aanwijst, | § 2. Si le tribunal désigne deux notaires-liquidateurs, ceux-ci |
| handelen deze gezamenlijk, overeenkomstig de bepalingen van deze | agissent conjointement, conformément aux dispositions de la présente |
| afdeling. | section. |
| In afwijking van de artikelen 5 en 6, 1°, van de wet van 16 maart 1803 | Par dérogation aux articles 5 et 6, 1°, de la loi du 16 mars 1803 |
| op het notarisambt treden beide notarissen-vereffenaars gezamenlijk op | contenant organisation du notariat, les deux notaires-liquidateurs |
| in de ambtsgebieden van elk van hen. | instrumentent conjointement dans les ressorts territoriaux de chacun |
| § 3. Indien twee notarissen-vereffenaars werden aangewezen, is de | d'eux. § 3. Sans préjudice de l'application du § 4, lorsque deux |
| notaris-vereffenaar wiens naam het eerst wordt vermeld in de | notaires-liquidateurs ont été désignés, celui des deux dont le nom |
| beslissing, belast met de bewaring van de minuten, onverminderd de | figure en premier ordre dans la décision est chargé de la garde des |
| toepassing van § 4. | minutes. |
| § 4. Indien de notaris-vereffenaar in het kader van de bevolen | § 4. Si, dans le cadre du partage ordonné, le notaire-liquidateur est |
| verdeling dient op te treden buiten zijn ambtsgebied, wijst hij voor | appelé à agir en dehors de son ressort territorial, celui-ci désigne |
| deze verrichtingen een territoriaal bevoegde notaris aan. | pour ces opérations un notaire territorialement compétent. |
| § 5. Onverminderd de bepalingen van het eerste boek van het vierde | § 5. Sans préjudice des dispositions du livre premier de la quatrième |
| deel en tenzij de rechtbank anders beslist, staan de partijen in | partie et sauf décision contraire du tribunal, les parties |
| gelijke mate in voor de provisionering van de notaris-vereffenaar ». | provisionnent le notaire-liquidateur par parts égales ». |
| B.1.3. Artikel 1211 van het Gerechtelijk Wetboek bepaalt : | B.1.3. L'article 1211 du Code judiciaire dispose : |
| « § 1. In geval van weigering, verhindering van de notaris-vereffenaar | « § 1er. En cas de refus, d'empêchement du notaire-liquidateur ou s'il |
| of indien er omstandigheden zijn die gerechtvaardigde twijfel doen | existe des circonstances de nature à soulever des doutes légitimes sur |
| ontstaan over zijn onpartijdigheid of onafhankelijkheid, voorziet de | son impartialité ou son indépendance, le tribunal pourvoit à son |
| rechtbank in zijn vervanging. | remplacement. |
| De notaris-vereffenaar van wie de partijen gezamenlijk de aanstelling | Le notaire-liquidateur dont les parties ont sollicité conjointement la |
| hebben gevraagd, kan slechts worden vervangen, op verzoek van één van | désignation ne peut être remplacé à la demande de l'une d'elles que |
| de partijen, om redenen ontstaan of vastgesteld na zijn aanstelling. | pour des causes survenues ou connues depuis sa désignation. |
| Onder voorbehoud van de toepassing van artikel 1220, § 2 en § 3, kan, na de opening van de werkzaamheden, geen vervanging meer worden gevraagd door één van de partijen, tenzij de partij die om de vervanging verzoekt slechts nadien in kennis is gesteld van de ingeroepen reden. In geval van hoger beroep tegen de beslissing bedoeld in de artikelen 1209, § 1, en 1210, wordt het verzoek tot vervanging ingediend bij de rechter in hoger beroep. De vervanging kan bijgevolg later niet worden gevraagd op grond van de middelen ingeroepen voor de rechter in hoger beroep. § 2. De partij of de notaris-vereffenaar die middelen van vervanging aanvoert, draagt deze voor bij gewoon schriftelijk verzoek neergelegd bij of gericht aan de rechtbank die de notaris-vereffenaar heeft aangesteld. De griffie geeft kennis van dit verzoek, bij gerechtsbrief, aan de partijen en aan de notaris-vereffenaar. Binnen vijftien dagen na deze kennisgeving zendt de notaris-vereffenaar, in voorkomend geval, zijn opmerkingen aan de rechtbank en de partijen. Na verloop van deze termijn roept de griffie de partijen en de notaris-vereffenaar bij gerechtsbrief op voor een zitting in raadkamer. Indien de rechtbank het verzoek inwilligt, stelt zij ambtshalve, in de plaats van de vervangen notaris-vereffenaar, een nieuwe notaris-vereffenaar aan die zij aanwijst of over wie de partijen het eens zijn. Tegen de beslissing betreffende de vervanging kan geen enkel rechtsmiddel worden aangewend ». B.2.1. Het geschil voor de verwijzende rechter heeft betrekking op de beslissing over het verzoek tot vervanging van een notaris-vereffenaar, die op grond van artikel 54, tweede lid, van de | Sans préjudice de l'article 1220, §§ 2 et 3, aucun remplacement ne peut être demandé par l'une des parties après l'ouverture des opérations, à moins que le motif invoqué n'ait été révélé ultérieurement à la partie qui le sollicite. En cas d'appel de la décision visée aux articles 1209, § 1er, et 1210, la demande de remplacement est formée devant le juge d'appel. Le remplacement ne peut alors être ultérieurement demandé sur la base des moyens soumis au juge d'appel. § 2. La partie ou le notaire-liquidateur qui propose des moyens de remplacement les présente par simple demande écrite déposée ou adressée au tribunal ayant désigné le notaire-liquidateur. Le greffe notifie cette demande, par pli judiciaire, aux parties et au notaire-liquidateur. Dans les quinze jours de cette notification, le notaire-liquidateur adresse, le cas échéant, ses observations au tribunal et aux parties. Passé ce délai, le greffe convoque les parties et le notaire-liquidateur par pli judiciaire, pour une audience en chambre du conseil. S'il accueille la demande, le tribunal nomme d'office, en lieu et place du notaire-liquidateur remplacé, un nouveau notaire-liquidateur qu'il désigne ou sur le choix duquel les parties se sont accordées. La décision relative au remplacement n'est susceptible d'aucun recours ». B.2.1. Le litige pendant devant le juge a quo porte sur la décision relative à la demande de remplacement d'un notaire-liquidateur qui |
| wet van 25 ventôse jaar XI op het notarisambt, als de in opvolging | est, en vertu de l'article 54, alinéa 2, de la loi du 25 ventôse an XI |
| contenant organisation du notariat, en tant que notaire nommé en | |
| benoemde notaris, van rechtswege werd belast met de gerechtelijke | remplacement, chargé de plein droit des missions judiciaires de son |
| opdrachten van zijn voorganger. | prédécesseur. |
| B.2.2. Artikel 54, tweede lid, van de wet van 25 ventôse jaar XI bepaalt : | B.2.2. L'article 54, alinéa 2, de la loi du 25 ventôse an XI dispose : |
| « De in opvolging benoemde notaris is van rechtswege belast met de | « Le notaire nommé en remplacement est chargé de plein droit des |
| gerechtelijke opdrachten van zijn voorganger onverminderd het recht | missions judiciaires de son prédécesseur, sans préjudice du droit du |
| van de rechtbank om, op verzoek van een betrokken partij of van de | tribunal de désigner un autre notaire à la demande d'une partie |
| procureur des Konings, een andere notaris aan te stellen ». | concernée ou du procureur du Roi ». |
| B.2.3. Uit de bij het Hof ingediende stukken blijkt dat op het | B.2.3. Il ressort des pièces soumises à la Cour que la désignation |
| ogenblik van de opvolging niet de aanstelling van een andere notaris | d'un autre notaire n'a pas été demandée au moment de la succession. Ce |
| werd gevraagd. Pas nadat de opvolger van de initieel aangewezen | n'est que lorsque le successeur du notaire-liquidateur désigné |
| notaris-vereffenaar reeds enige maanden zijn werkzaamheden had | initialement avait déjà entamé ses opérations depuis quelques mois que |
| aangevat, werd zijn vervanging gevraagd. | son remplacement a été demandé. |
| B.2.4. Volgens de verwijzende rechter is in casu artikel 1211 van het | B.2.4. Selon le juge a quo, l'article 1211 du Code judiciaire est |
| Gerechtelijk Wetboek van toepassing. | applicable en l'espèce. |
| B.3.1. Bij artikel 5 van de wet van 13 augustus 2011 werd de regeling | B.3.1. L'article 5 de la loi du 13 août 2011 a remplacé les |
| inzake de gerechtelijke verdeling, zoals neergelegd in de artikelen | dispositions relatives au partage judiciaire prévues par les articles |
| 1207 en volgende van het Gerechtelijk Wetboek, vervangen. De algehele | 1207 et suivants du Code judiciaire. La réforme globale de la |
| hervorming van de procedure was ingegeven door de bekommernis van de | procédure avait été dictée par le souci du législateur de rendre le |
| wetgever om deze meer efficiënt en transparant te maken en om tegemoet | partage judiciaire plus efficace et plus transparent et de répondre à |
| te komen aan de rechtspraak van het Europees Hof voor de Rechten van | la jurisprudence de la Cour européenne des droits de l'homme, qui a |
| de Mens, dat heeft geoordeeld dat de procedure voor een notaris inzake | jugé que la procédure de liquidation-partage devant un notaire doit |
| vereffening en verdeling de rechten vervat in artikel 6.1 van het | garantir les droits reconnus par l'article 6.1 de la Convention |
| Europees Verdrag voor de rechten van de mens moet waarborgen en zo | européenne des droits de l'homme, et doit être réglée en manière telle |
| moet worden geregeld dat zij binnen een redelijke termijn kan worden | qu'elle puisse se dérouler dans un délai raisonnable (CEDH, 28 |
| afgewikkeld (EHRM, 28 november 2000, Siegel t. Frankrijk, §§ 38 en 44; | novembre 2000, Siegel c. France, paragraphes 38 et 44; 23 septembre |
| 23 september 2003, Dumas t. Frankrijk, §§ 36 en 41). | 2003, Dumas c. France, paragraphes 36 et 41). |
| B.3.2. De hervorming had aldus tot doel « de procedure [te] | B.3.2. La réforme avait donc pour but d'« accélérer la procédure, en |
| versnellen, met inbegrip van de notariële fase ervan, door onder meer | ce compris la phase notariale de celle-ci, en mettant notamment en |
| oplossingen voor te stellen die toelaten blokkeringsituaties te | place des solutions permettant d'éviter les situations de blocage, en |
| vermijden, door nutteloze tussenkomsten van de rechtbank tijdens de | évitant les recours inutiles au tribunal pendant la phase notariale de |
| notariële fase van de procedure te vermijden en door bindende | la procédure et en instaurant des délais contraignants pour les |
| termijnen voor de partijen en de notaris-vereffenaar op te leggen » | parties et le notaire-liquidateur » (Doc. parl., Sénat, 2010-2011, n° |
| (Parl. St., Senaat, 2010-2011, nr. 5-405/1, pp. 2-3). De wetgever | 5-405/1, pp. 2-3). Le législateur a indiqué que « dans la perspective |
| stelde dat « in het licht van een efficiëntere rechtsgang en het | d'une procédure plus efficace et d'une lutte accrue contre l'arriéré |
| verder bestrijden van de gerechtelijke achterstand, [...] de rol van | judiciaire, le rôle du juge mérite une attention particulière. Les |
| de rechter bijzondere aandacht [verdient]. Nutteloze processuele | péripéties procédurales inutiles et les interventions judiciaires |
| ontwikkelingen en overbodige, want hoofdzakelijk formele, rechterlijke | superflues, parce qu'essentiellement formelles, doivent dès lors être |
| tussenkomsten moeten daarom worden vermeden. De strijd tegen de | |
| gerechtelijke achterstand vertaalt zich ook op dat vlak » (Parl. St., | évitées. La lutte contre l'arriéré judiciaire se traduit également à |
| Senaat, 2010-2011, nr. 5-405/1, p. 2). | ce niveau » (Doc. parl., Sénat, 2010-2011, n° 5-405/1, p. 2). |
| B.3.3. In de procedure van gerechtelijke verdeling heeft de | B.3.3. Dans la procédure de partage judiciaire, le notaire-liquidateur |
| notaris-vereffenaar een centrale rol, die de wetgever heeft willen | joue un rôle central que le législateur a voulu renforcer « en |
| versterken « door nog meer de nadruk te leggen op zijn taak als | insistant davantage sur sa mission d'auxiliaire de justice, sur sa |
| medewerker van het gerecht, op de noodzaak van onpartijdigheid, door | nécessaire impartialité, en lui reconnaissant certaines prérogatives |
| hem nieuwe voorrechten toe te kennen en door hem de middelen te geven | nouvelles et en lui conférant les moyens de mener les opérations sans |
| om met spoed de verrichtingen af te wikkelen, zelfs bij stilzitten van | désemparer, nonobstant l'inaction des parties » (Doc. parl., Sénat, |
| de partijen » (Parl. St., Senaat, 2010-2011, nr. 5-405/1, p. 3). | 2010-2011, n° 5-405/1, p. 3). |
| B.4. Artikel 1210, § 1, van het Gerechtelijk Wetboek bepaalt dat de | B.4. L'article 1210, § 1er, du Code judiciaire prévoit que si le |
| rechtbank, indien zij de verdeling beveelt, één notaris-vereffenaar | tribunal ordonne le partage, il désigne un seul notaire-liquidateur |
| of, op gemotiveerd verzoek van de partijen, twee | |
| notarissen-vereffenaars aanstelt over wie de partijen het eens zijn. | ou, sur demande motivée des parties, deux notaires-liquidateurs sur |
| Bij het ontbreken van een akkoord tussen de partijen of indien de | lesquels les parties s'accordent. A défaut d'accord entre les parties |
| rechtbank oordeelt dat de aanstelling van twee notarissen-vereffenaars | ou si le tribunal estime que la désignation de deux |
| niet gerechtvaardigd is, wijst de rechtbank zelf een andere | notaires-liquidateurs ne se justifie pas, le tribunal désigne lui-même |
| notaris-vereffenaar aan. | un autre notaire-liquidateur. |
| De beslissing waarbij de rechtbank de gerechtelijke verdeling beveelt | La décision par laquelle le tribunal ordonne le partage judiciaire et |
| en een notaris-vereffenaar aanstelt, is een eindvonnis, waartegen op | désigne un notaire-liquidateur est un jugement définitif contre lequel |
| grond van de artikelen 616 en 1050 van het Gerechtelijk Wetboek hoger | un appel peut être formé sur la base des articles 616 et 1050 du Code |
| beroep kan worden ingesteld. Overeenkomstig artikel 1224/2 van het | judiciaire. Conformément à l'article 1224/2 du Code judiciaire, cet |
| Gerechtelijk Wetboek heeft dat beroep geen devolutieve werking. Als | appel n'opère pas d'effet dévolutif. Une fois l'appel tranché, la |
| het beroep is beslecht, wordt de zaak naar de eerste rechter verwezen. | cause est renvoyée au premier juge. |
| B.5.1. Krachtens artikel 1211, § 1, van het Gerechtelijk Wetboek kan een partij of de aangestelde notaris-vereffenaar een verzoek tot vervanging indienen bij de rechtbank die de notaris-vereffenaar heeft aangesteld, in geval van weigering of verhindering van de notaris-vereffenaar of indien er omstandigheden zijn die gerechtvaardigde twijfel doen ontstaan over zijn onpartijdigheid of onafhankelijkheid (eerste lid). Om ontijdige verzoeken te vermijden, kan de notaris-vereffenaar van wie de partijen gezamenlijk de aanstelling hebben gevraagd, slechts worden vervangen op verzoek van één van de partijen om redenen ontstaan of vastgesteld na zijn aanstelling (tweede lid) (Parl. St., | B.5.1. Conformément à l'article 1211, § 1er, du Code judiciaire, une partie ou le notaire-liquidateur désigné peut introduire une demande de remplacement auprès du tribunal qui a désigné le notaire-liquidateur en cas de refus ou d'empêchement du notaire-liquidateur ou s'il existe des circonstances de nature à soulever des doutes légitimes sur son impartialité ou son indépendance (alinéa 1er). Dans le but d'éviter des demandes intempestives, le notaire-liquidateur dont les parties ont sollicité conjointement la désignation ne peut être remplacé que pour des causes survenues ou connues depuis sa désignation (alinéa 2) (Doc. parl., Sénat, |
| Senaat, 2010-2011, nr. 5-405/1, p. 25). | 2010-2011, n° 5-405/1, p. 25). |
| Bovendien kan, onder voorbehoud van de toepassing van artikel 1220, §§ | |
| 2 en 3, na de opening der werkzaamheden geen vervanging meer worden | En outre, sans préjudice de l'article 1220, §§ 2 et 3, aucun |
| remplacement ne peut être demandé après l'ouverture des opérations, à | |
| gevraagd, tenzij de verzoekende partij pas nadien kennis heeft genomen | moins que la partie requérante n'ait pris connaissance de son motif |
| van haar reden (derde lid). Indien de rechtbank het verzoek inwilligt, | qu'ultérieurement (alinéa 3). S'il accueille la demande, le tribunal |
| stelt zij ambtshalve een nieuwe notaris-vereffenaar aan die zij | nomme d'office un nouveau notaire-liquidateur qu'il désigne ou sur le |
| aanwijst of over wie de partijen het eens zijn (vierde lid). | choix duquel les parties se sont accordées (alinéa 4). |
| B.5.2. Artikel 1211, § 2, van het Gerechtelijk Wetboek regelt de | B.5.2. L'article 1211, § 2, du Code judiciaire règle la procédure de |
| procedure tot vervanging van de notaris-vereffenaar. Tijdens de | remplacement du notaire-liquidateur. Lors des travaux préparatoires, |
| parlementaire voorbereiding werd benadrukt dat de procedure bewust | il a été souligné que la procédure se poursuit selon des délais |
| volgens korte termijnen verloopt, om elke vertraging in de afwikkeling | volontairement brefs, afin d'éviter tout retard (Doc. parl., Sénat, |
| ervan te vermijden (Parl. St., Senaat, 2010-2011, nr. 5-405/1, pp. 14 | 2010-2011, n° 5-405/1, pp. 14 et 25). La décision par laquelle le |
| en 25). Tegen de beslissing waarbij de rechtbank de vordering tot | tribunal accueille ou rejette la demande de remplacement n'est |
| vervanging inwilligt of afwijst, kan krachtens artikel 1211, § 2, | susceptible d'aucun recours, conformément à l'article 1211, § 2, |
| laatste lid, geen enkel rechtsmiddel worden aangewend. | dernier alinéa, du Code judiciaire. |
| B.6.1. Volgens de Ministerraad bevinden de door de prejudiciële vraag | B.6.1. Selon le Conseil des ministres, les catégories de personnes |
| beoogde categorieën van personen zich in situaties die niet | visées par la question préjudicielle se trouvent dans des situations |
| vergelijkbaar zijn. | qui ne sont pas comparables. |
| B.6.2. Vermits in beide gevallen de partijen kunnen worden | B.6.2. Puisque dans les deux cas, les parties peuvent être confrontées |
| geconfronteerd met een vonnis inzake de keuze van de | à un jugement relatif au choix du notaire-liquidateur sur lequel elles |
| notaris-vereffenaar waarmee zij niet akkoord gaan, zijn beide | ne s'accordent pas, les deux catégories de personnes sont comparables. |
| categorieën van personen vergelijkbaar. | |
| B.7.1. Artikel 6 van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens | B.7.1. L'article 6 de la Convention européenne des droits de l'homme |
| waarborgt niet het recht op een dubbele aanleg. Behalve in strafzaken | ne garantit pas le droit à un double degré de juridiction. Sauf en |
| bestaat er bovendien geen algemeen beginsel dat een dergelijke | matière pénale, il n'existe en outre aucun principe général énonçant |
| waarborg inhoudt. | une telle garantie. |
| B.7.2. Wanneer de wetgever evenwel ten aanzien van bepaalde | B.7.2. Toutefois, lorsque le législateur prévoit une faculté d'appel |
| rechterlijke beslissingen voorziet in de mogelijkheid om hoger beroep | vis-à-vis de certaines décisions judiciaires, il ne peut priver de |
| in te stellen, mag hij die mogelijkheid niet zonder redelijke | |
| verantwoording ontzeggen aan rechtzoekenden die zich in een | cette possibilité des justiciables qui se trouvent dans une situation |
| vergelijkbare situatie bevinden. | comparable sans justification raisonnable. |
| B.8.1. Zoals is vermeld in B.3, beoogde de wetgever met de wet van 13 | B.8.1. Comme il est dit en B.3, en adoptant la loi du 13 août 2011, le |
| augustus 2011 te voorzien in een efficiënte en meer transparante | législateur avait pour objectif de mettre en place une procédure de |
| gerechtelijke verdelingsprocedure die overeenkomstig artikel 6.1 van | partage judiciaire efficace et plus transparente, susceptible de |
| het Europees Verdrag voor de rechten van de mens binnen een redelijke | s'achever dans un délai raisonnable, conformément à l'article 6.1 de |
| termijn kan worden beëindigd, wat een legitieme doelstelling is. | la Convention européenne des droits de l'homme, ce qui constitue un |
| objectif légitime. | |
| B.8.2. Het verschil in behandeling tussen de partijen die betrokken | B.8.2. La différence de traitement entre les parties impliquées dans |
| zijn bij de initiële aanstelling van de notaris-vereffenaar en | la désignation initiale du notaire-liquidateur et celles impliquées |
| diegenen die betrokken zijn bij zijn vervanging, berust op een | dans son remplacement repose sur un critère objectif, à savoir l'état |
| objectief criterium, zijnde de stand van de procedure waarin die | de la procédure dans laquelle cette décision est prise : dans le |
| beslissing wordt genomen : in het eerste geval gaat de beslissing | premier cas, la décision relative au choix du notaire-liquidateur |
| omtrent de keuze van de notaris-vereffenaar vooraf aan de procedure | précède la procédure de liquidation et partage, alors que dans le |
| van vereffening en verdeling, terwijl het in het tweede geval gaat om | second cas, il s'agit d'un incident au cours du déroulement de la |
| een incident tijdens de afwikkeling van de procedure. De maatregel om | procédure. La mesure qui consiste à ne pas prévoir la possibilité |
| niet te voorzien in de mogelijkheid van hoger beroep tegen een | d'appel d'une décision relative à une demande de remplacement est |
| beslissing inzake een verzoek tot vervanging is ook pertinent in het | également pertinente à la lumière de l'objectif poursuivi par le |
| licht van de door de wetgever nagestreefde doelstelling om de | législateur, qui est de ne pas ralentir inutilement la procédure de |
| verdelingsprocedure niet nodeloos te vertragen en om de redelijke | partage et de respecter l'exigence d'un délai raisonnable. |
| termijnvereiste te eerbiedigen. | |
| B.9.1. De bij de gerechtelijke verdeling betrokken partijen hebben | B.9.1. Les parties impliquées dans le partage judiciaire sont |
| inspraak bij de aanstelling van de notaris-vereffenaar op grond van | associées à la désignation du notaire-liquidateur sur la base de |
| artikel 1210 van het Gerechtelijk Wetboek, doordat de keuze in de | l'article 1210 du Code judiciaire, dans la mesure où le choix leur |
| eerste plaats aan hen toekomt. Wanneer de rechtbank een notaris | revient en premier lieu. Si le tribunal désigne un notaire sur le |
| aanwijst met wiens keuze ze niet akkoord gaan, kunnen ze tegen die | choix duquel elles ne s'accordent pas, elles peuvent faire appel de |
| cette décision. | |
| beslissing hoger beroep aantekenen. | Lorsqu'un notaire nommé en remplacement est chargé de plein droit des |
| Wanneer een in opvolging benoemde notaris van rechtswege wordt belast | missions judiciaires de son prédécesseur, les parties peuvent demander |
| met de gerechtelijke opdrachten van zijn voorganger, kunnen de | au tribunal de désigner un autre notaire en vertu de l'article 54, |
| partijen op grond van artikel 54, tweede lid, van de wet van 25 | alinéa 2, de la loi du 25 ventôse an XI. |
| ventôse jaar XI de rechtbank verzoeken een andere notaris aan te | |
| stellen. B.9.2. Indien er in de loop van de verdelingsprocedure redenen blijken | B.9.2. Si la procédure de partage fait apparaître des motifs de nature |
| te zijn die gerechtvaardigde twijfels doen ontstaan over de | à soulever des doutes légitimes sur l'indépendance et l'impartialité |
| onafhankelijkheid en onpartijdigheid van de notaris-vereffenaar, | du notaire-liquidateur, elles peuvent encore en demander le |
| kunnen zij alsnog aan de rechter diens vervanging vragen onder de | |
| voorwaarden bepaald in artikel 1211, § 1, van hetzelfde Wetboek. | remplacement au juge dans les conditions prévues à l'article 1211, § 1er, |
| B.9.3. Wanneer de vervanging wordt geweigerd, heeft elke partij steeds | du même Code. B.9.3. Si le remplacement est refusé, chaque partie a toujours la |
| de mogelijkheid om voor de rechter een nieuw verzoek tot vervanging | possibilité d'introduire devant le juge une nouvelle demande de |
| van de notaris-vereffenaar in te stellen op grond van andere feiten en | remplacement du notaire-liquidateur sur la base d'autres faits et |
| andere middelen die de vervanging kunnen rechtvaardigen. Indien de | d'autres moyens pouvant justifier le remplacement. Si le tribunal |
| rechtbank het verzoek tot vervanging inwilligt, kan elke partij die | accueille la demande de remplacement, chaque partie qui ne peut se |
| het met die beslissing niet eens is een verzoek tot vervanging van de | rallier à cette décision peut introduire une demande de remplacement |
| nieuwe notaris-vereffenaar instellen, zulks in de gevallen en onder de | du nouveau notaire-liquidateur, dans les cas et aux conditions énoncés |
| voorwaarden vermeld in artikel 1211, § 1, van het Gerechtelijk | par l'article 1211, § 1er, du Code judiciaire. |
| Wetboek. Ook kan elke partij krachtens artikel 1220, §§ 2 en 3, van het Gerechtelijk Wetboek zich tot de rechtbank wenden indien de notaris-vereffenaar niet binnen de overeengekomen of wettelijk bepaalde termijn handelt, waarbij de rechtbank kan beslissen tot zijn vervanging behoudens verzet van alle partijen. B.9.4. Ten slotte kan elke partij bezwaren uiten tegen de concrete uitwerking van de gerechtelijke verdeling door de notaris-vereffenaar. Bij het einde van de werkzaamheden maakt de notaris-vereffenaar een staat van vereffening houdende het ontwerp van verdeling op. Wanneer minstens een van de partijen hiertegen bezwaren heeft dient de notaris-vereffenaar een proces-verbaal van geschillen of moeilijkheden op te maken, dat hij samen met zijn schriftelijk advies dient over te zenden aan de rechtbank, die een beslissing moet nemen nadat ze de partijen heeft gehoord. De rechtbank kan de staat van vereffening terugzenden aan de notaris-vereffenaar om een aanvullende staat van vereffening op te maken overeenkomstig de door de rechtbank gegeven | Conformément à l'article 1220, §§ 2 et 3, du Code judiciaire, chaque partie peut également saisir le tribunal si le notaire-liquidateur n'agit pas dans les délais convenus ou fixés par la loi, le tribunal ne pouvant pourvoir à son remplacement si toutes les parties s'y opposent. B.9.4. Enfin, chaque partie peut formuler des contredits contre la mise en oeuvre concrète du partage judiciaire par le notaire-liquidateur. A la fin des opérations, le notaire-liquidateur établit un état liquidatif contenant le projet de partage. Lorsqu'au moins une des parties émet des contredits contre cet état, le notaire-liquidateur est tenu de dresser un procès-verbal des litiges ou difficultés, qu'il doit communiquer avec son avis écrit au tribunal, lequel doit prendre une décision après avoir entendu les parties. Le tribunal peut renvoyer l'état liquidatif au notaire-liquidateur pour qu'il établisse un état liquidatif |
| richtlijnen (artikel 1223 van het Gerechtelijk Wetboek). Als er andermaal bezwaren zijn, die enkel betrekking kunnen hebben op de aanpassing van de staat van vereffening houdende het ontwerp van verdeling, op geschillen of moeilijkheden die verband houden met die aanpassing of op nieuwe stukken of nieuwe feiten van overwegend belang, verloopt de procedure op dezelfde wijze als voor de behandeling van de bezwaren op de oorspronkelijke staat van vereffening. Tegen de beslissing van de rechtbank staat hoger beroep open. B.10. Rekening houdend met het verloop van de procedure van gerechtelijke verdeling in haar geheel houdt de onmogelijkheid om | complémentaire conforme à ses directives (article 1223 du Code judiciaire). S'il y a à nouveau des contredits qui ne peuvent porter que sur l'adaptation de l'état liquidatif contenant le projet de partage, sur des litiges ou difficultés liés à cette adaptation ou sur de nouvelles pièces ou de nouveaux faits déterminants, la procédure se poursuit de la même manière que pour l'instruction des contredits à l'égard de l'état liquidatif initial. La décision du tribunal est susceptible d'appel. B.10. Compte tenu du déroulement de la procédure de partage judiciaire |
| hoger beroep in te stellen tegen de beslissing van de rechter | dans son ensemble, l'impossibilité de former appel de la décision du |
| betreffende het verzoek tot vervanging van de notaris-vereffenaar geen | juge concernant la demande de remplacement du notaire-liquidateur ne |
| onevenredige beperking in van de rechten van de partijen die betrokken | constitue pas une limitation disproportionnée des droits des parties |
| zijn bij de gerechtelijke verdeling. | impliquées dans le partage judiciaire. |
| B.11. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. | B.11. La question préjudicielle appelle une réponse négative. |
| Om die redenen, | Par ces motifs, |
| het Hof | la Cour |
| zegt voor recht : | dit pour droit : |
| Artikel 1211, § 2, laatste lid, van het Gerechtelijk Wetboek schendt | L'article 1211, § 2, dernier alinéa, du Code judiciaire ne viole pas |
| niet de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, al dan niet in samenhang | les articles 10 et 11 de la Constitution, lus ou non en combinaison |
| gelezen met artikel 6 van het Europees Verdrag voor de rechten van de | avec l'article 6 de la Convention européenne des droits de l'homme. |
| mens. Aldus gewezen in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig artikel | Ainsi rendu en langue néerlandaise et en langue française, |
| 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
| op 17 maart 2016. | la Cour constitutionnelle, le 17 mars 2016. |
| De griffier, | Le greffier, |
| P.-Y. Dutilleux | P.-Y. Dutilleux |
| De voorzitter, | Le président, |
| E. De Groot | E. De Groot |