Uittreksel uit arrest nr. 26/2016 van 18 februari 2016 Rolnummer : 6126 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 7 van de wet van 23 december 1986 betreffende de invordering en de geschillen ter zake van provinciale en plaatselijke heffin Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en E. De Groot, en de recht(...) | Extrait de l'arrêt n° 26/2016 du 18 février 2016 Numéro du rôle : 6126 En cause : la question préjudicielle concernant l'article 7 de la loi du 23 décembre 1986 relative au recouvrement et au contentieux en matière de taxes provinciales et lo La Cour constitutionnelle, composée des présidents J. Spreutels et E. De Groot, et des juges A. (...) |
---|---|
GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
Uittreksel uit arrest nr. 26/2016 van 18 februari 2016 | Extrait de l'arrêt n° 26/2016 du 18 février 2016 |
Rolnummer : 6126 | Numéro du rôle : 6126 |
In zake : de prejudiciële vraag over artikel 7 van de wet van 23 | En cause : la question préjudicielle concernant l'article 7 de la loi |
december 1986 betreffende de invordering en de geschillen ter zake van | du 23 décembre 1986 relative au recouvrement et au contentieux en |
provinciale en plaatselijke heffingen en artikel 378 van het Wetboek | matière de taxes provinciales et locales et l'article 378 du Code des |
van de inkomstenbelastingen 1992, gesteld door het Hof van Beroep te | impôts sur les revenus 1992, posée par la Cour d'appel de Mons. |
Bergen. Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en E. De Groot, en de | composée des présidents J. Spreutels et E. De Groot, et des juges A. |
rechters A. Alen, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, T. Giet en R. Leysen, | Alen, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, T. Giet et R. Leysen, assistée du |
bijgestaan door de griffier F. Meersschaut, onder voorzitterschap van voorzitter J. Spreutels, | greffier F. Meersschaut, présidée par le président J. Spreutels, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging | I. Objet de la question préjudicielle et procédure |
Bij arrest van 12 december 2014 in zake de nv « Etablissements L. | Par arrêt du 12 décembre 2014 en cause de la SA « Etablissements L. |
Lacroix Fils » tegen de stad Bergen, waarvan de expeditie ter griffie | Lacroix Fils » contre la ville de Mons, dont l'expédition est parvenue |
van het Hof is ingekomen op 22 december 2014, heeft het Hof van Beroep | au greffe de la Cour le 22 décembre 2014, la Cour d'appel de Mons a |
te Bergen de volgende prejudiciële vraag gesteld : | posé la question préjudicielle suivante : |
« Schenden artikel 7 van de wet van 23 december 1986 betreffende de | « L'article 7 de la loi du 23 décembre 1986 relative au recouvrement |
invordering en de geschillen ter zake van provinciale en plaatselijke | et au contentieux en matière de taxes provinciales et locales et |
heffingen en artikel 378 van het Wetboek van de inkomstenbelastingen | l'article 378 du Code des impôts sur les revenus 1992, auquel il |
1992, waarnaar het verwijst, in die zin geïnterpreteerd dat zij niet | |
vereisen dat een beroep voor het hof van beroep inzake gemeentelijke | renvoie, tels qu'interprétés comme n'exigeant pas qu'un recours devant |
heffingen aan de bestendige deputatie moet worden betekend, de | la cour d'appel en matière de taxes communales soit signifié à la |
artikelen 10, 11 en 172 van de Grondwet in zoverre zij, volgens die | députation permanente, violent-ils les articles 10, 11 et 172 de la |
interpretatie, een verschil in behandeling invoeren tussen de | Constitution en ce qu'ils instaurent, selon cette interprétation, une |
belastingschuldigen die in rechte treden tegen een provinciale heffing | différence de traitement entre les redevables agissant à l'encontre |
of tegen een gemeentelijke heffing, doordat, in het eerste geval, het | d'une taxe provinciale ou d'une taxe communale, en ce que, dans la |
dossier wordt neergelegd ter griffie van het hof van beroep door de | première hypothèse, le dossier est déposé au greffe de la cour d'appel |
provincie, die optreedt als beroepsinstantie en als partij in het | par la province, agissant comme instance de recours et comme partie à |
rechtsgeding, ingevolge de betekening aan haar, waarbij die | l'instance judiciaire, suite à la signification intervenue auprès de |
neerlegging de termijn van 60 dagen doet ingaan die het de | celle-ci, ce dépôt faisant courir le délai de soixante jours |
belastingplichtige mogelijk maakt nieuwe grieven te doen gelden, | permettant au contribuable de faire valoir des griefs nouveaux, alors |
terwijl, in het tweede geval, aangezien de betekening aan de | que, dans la seconde hypothèse, la signification à la députation |
bestendige deputatie van de provincie, die enkel als beroepsinstantie | permanente de la province, agissant uniquement comme instance de |
optreedt, niet plaatsvindt en de neerlegging van het dossier die | recours, n'ayant pas lieu, le dépôt du dossier devant intervenir suite |
ingevolge de betekening moet geschieden, evenmin heeft plaatsgevonden, | à la signification n'ayant pas non plus eu lieu, le délai précité de |
de voormelde termijn van 60 dagen geen aanvang neemt ? ». | soixante jours ne commence pas à courir ? ». |
(...) | (...) |
III. In rechte | III. En droit |
(...) | (...) |
B.1. Aan het Hof wordt een vraag gesteld over de bestaanbaarheid, met | B.1. La Cour est interrogée sur la compatibilité avec les articles 10, |
de artikelen 10, 11 en 172 van de Grondwet, van artikel 7 van de wet | 11 et 172 de la Constitution, de l'article 7 de la loi du 23 décembre |
van 23 december 1986 betreffende de invordering en de geschillen ter | 1986 relative au recouvrement et au contentieux en matière de taxes |
zake van provinciale en plaatselijke heffingen (hierna : de wet van 23 | provinciales et locales (ci-après : la loi du 23 décembre 1986) et de |
december 1986) en van artikel 378 van het Wetboek van de | l'article 378 du Code des impôts sur les revenus 1992 (ci-après : CIR |
inkomstenbelastingen 1992 (hierna : WIB 1992). | 1992). |
Die bepalingen worden aan het Hof voorgelegd in de versie ervan die | Ces dispositions sont soumises à la Cour dans leur version applicable |
van toepassing is op het geschil voor de verwijzende rechter, namelijk | au litige devant le juge a quo, à savoir celle antérieure à l'entrée |
in de versie van vóór de inwerkingtreding van de wet van 15 maart 1999 | en vigueur de la loi du 15 mars 1999 relative au contentieux en |
betreffende de beslechting van fiscale geschillen. | matière fiscale. |
Het aan de verwijzende rechter voorgelegde beroep strekt ertoe een | Le recours soumis au juge a quo tend à mettre à néant une décision |
beslissing van een bestendige deputatie ongedaan te maken waarbij een | d'une députation permanente qui rejette une réclamation portant sur |
bezwaarschrift met betrekking tot een gemeentelijke heffing wordt | |
verworpen. Het Hof beperkt zijn onderzoek tot het geval waarin de | une taxe communale. La Cour limite son examen à l'hypothèse dans |
voormelde artikelen 7 en 378 inzake gemeentelijke fiscaliteit van | laquelle les articles 7 et 378 précités s'appliquent en matière de |
toepassing zijn. | fiscalité communale. |
B.2.1. Artikel 7 van de wet van 23 december 1986 bepaalde : | B.2.1. L'article 7 de la loi du 23 décembre 1986 disposait : |
« Voor zover de waarde van de aanvraag ten minste 10 000 F bedraagt, | « Pour autant que la valeur de la demande atteint au moins 10 000 |
kan tegen de beslissing van de bestendige deputatie beroep worden | francs, la décision de la députation permanente peut faire l'objet |
ingesteld bij het hof van beroep in het rechtsgebied waarvan de | d'un recours devant la cour d'appel dans le ressort de laquelle |
belasting is geheven; de Koning kan dit bedrag bij een in Ministerraad | l'imposition a été établie; le Roi peut modifier ce montant par un |
overlegd besluit wijzigen. | arrêté délibéré en Conseil des Ministres. |
De vormen en de termijnen van dit beroep evenals de rechtspleging en | Les formes et délais applicables à ce recours ainsi que la procédure |
de voorziening in cassatie, hetzij tegen het arrest van het hof van | subséquente, et le pourvoi en cassation, soit contre l'arrêt de la |
beroep, hetzij tegen de beslissing van de bestendige deputatie ingeval | cour d'appel, soit contre la décision de la députation permanente si |
het hof van beroep niet bevoegd zou zijn, worden geregeld zoals inzake | la cour d'appel n'était pas compétente, sont réglés comme en matière |
rijksinkomstenbelastingen ». | d'impôts d'Etat sur le revenu ». |
B.2.2. Artikel 378 van het WIB 1992 maakte deel uit van hoofdstuk VII | B.2.2. L'article 378 du CIR 1992 faisait pour sa part partie du |
(« Bezwaar, ontheffing van ambtswege en voorziening »), afdeling III | chapitre VII (« Réclamations, dégrèvements d'office et recours »), |
(« Voorziening »), onderafdeling I (« Voorziening bij het Hof van | section III (« Recours »), sous-section I (« Recours devant la Cour |
beroep ») van dat Wetboek, waarvan de artikelen 377 tot 382 bepaalden : | d'appel ») dudit Code, dont les articles 377 à 382 disposaient : |
« Art. 377.Van de beslissingen van de directeurs der belastingen en |
« Art. 377.Les décisions des directeurs des contributions et des |
van de gedelegeerde ambtenaren, getroffen krachtens de artikelen 366, | |
367 en 376, kan men de voorziening indienen bij het Hof van beroep van | fonctionnaires délégués prises en vertu des articles 366, 367 et 376, |
het gebied waarin het kantoor gelegen is waar de belasting is of moet worden geïnd. De eiser mag aan het Hof van beroep bezwaren onderwerpen die noch in het bezwaarschrift werden geformuleerd, noch ambtshalve door de directeur of door de door hem gedelegeerde ambtenaar werden onderzocht, voor zover zij een overtreding van de wet of een schending van de op straf van nietigheid voorgeschreven procedurevormen aanvoeren. Art. 378.De voorziening wordt ingesteld bij een in persoon of door een advocaat opgemaakt verzoekschrift dat ter griffie van het Hof van beroep wordt afgegeven en bij gerechtsdeurwaardersexploot wordt betekend aan de directeur der belastingen bedoeld in artikel 366. |
peuvent être l'objet d'un recours devant la Cour d'appel dans le ressort de laquelle est situé le bureau où la perception a été ou doit être faite. Le requérant peut soumettre à la Cour d'appel des griefs qui n'ont été ni formulés dans la réclamation, ni examinés d'office par le directeur ou par le fonctionnaire délégué par lui, pour autant qu'ils invoquent une contravention à la loi ou une violation des formes de procédure prescrites à peine de nullité. Art. 378.Le recours est formé par requête, faite en personne ou par avocat, déposée au greffe de la Cour d'appel et signifiée par exploit d'huissier de justice au directeur des contributions visé à l'article 366. |
De in artikel 377 bedoelde nieuwe bezwaren mogen worden geformuleerd | Les griefs nouveaux visés à l'article 377 peuvent être formulés soit |
ofwel in de voorziening, ofwel in een geschrift dat aan de griffie van | dans le recours, soit dans un écrit remis au greffe de la Cour d'appel |
het Hof van beroep wordt afgegeven en dit op straf van verval binnen de termijn gesteld in artikel 381. | et ce sous peine de déchéance dans le délai prévu à l'article 381. |
Art. 379.Het verzoekschrift en het origineel van de betekening |
Art. 379.La requête et l'original de la signification doivent, sous |
moeten, op straffe van verval, binnen een termijn van veertig dagen, | peine de déchéance, être déposés au greffe de la Cour dans le délai de |
te rekenen van de kennisgeving van de beslissing aan belanghebbende, | quarante jours à partir de la notification de la décision à |
ter griffie van het Hof worden neergelegd. | l'intéressé. |
Art. 380.Onmiddellijk na ontvangst van de betekening van het beroep |
Art. 380.Immédiatement après la réception de la signification du |
legt de directeur der belastingen een eensluidend verklaarde uitgifte | recours, le directeur des contributions dépose au greffe de la Cour |
van de bestreden beslissing, alsmede al de stukken met betrekking tot | d'appel une expédition, certifiée conforme, de la décision attaquée, |
de betwisting, ter griffie van het Hof van beroep neer. | ainsi que toutes les pièces relatives à la contestation. |
Deze neerlegging wordt dezelfde dag door de directeur der belastingen | Notification de ce dépôt est faite au requérant, le même jour, par le |
bij ter post aangetekende brief aan de eiser ter kennis gegeven. | directeur des contributions, sous pli recommandé à la poste. |
Art. 381.De eiser die gebruik wil maken van nieuwe stukken, is |
Art. 381.Le requérant qui veut faire emploi de pièces nouvelles est |
gehouden deze neer te leggen ter griffie van het Hof, binnen zestig | |
dagen na neerlegging van de uitgifte en van de stukken, bedoeld in | tenu de les déposer au greffe de la Cour dans les soixante jours du |
artikel 380, door de directeur der belastingen. | dépôt par le directeur des contributions, de l'expédition et des |
pièces visées à l'article 380. | |
Art. 382.De directeur der directe belastingen heeft het recht ter |
Art. 382.Le directeur des contributions directes a le droit de faire |
griffie van het Hof inzage te doen nemen van het dossier en van de | prendre communication au greffe de la Cour du dossier et des pièces |
nieuwe stukken gedurende dertig dagen welke volgen op de in de | nouvelles, pendant les trente jours qui suivent les délais accordés |
artikelen 379 en 381 toegestane termijnen. | par les articles 379 et 381. |
Hij moet binnen dezelfde termijn van dertig dagen de memories, stukken | Il doit, dans le même délai de trente jours, remettre au greffe les |
of bescheiden welke hij als antwoord meent te moeten voordragen, ter | mémoires, pièces ou documents qu'il juge devoir produire en réponse. |
griffie afgeven. De eiser kan er inzage van nemen ». | Le requérant peut en prendre connaissance ». |
B.3. Aan het Hof wordt een vraag gesteld over de grondwettigheid van | B.3. La Cour est interrogée sur la constitutionnalité de l'article 7 |
artikel 7 van de wet van 23 december 1986 en van artikel 378 van het | de la loi du 23 décembre 1986 et de l'article 378 du CIR 1992 dans |
WIB 1992, in de interpretatie volgens welke die bepalingen niet | l'interprétation selon laquelle ces dispositions n'exigent pas qu'un |
vereisen dat een beroep voor het hof van beroep inzake gemeentelijke | recours devant la cour d'appel en matière de taxes communales soit |
heffingen aan de bestendige deputatie moet worden betekend. | signifié à la députation permanente. |
In die interpretatie wordt een verschil in behandeling gemaakt tussen | Dans cette interprétation, une différence de traitement est faite |
de belastingschuldigen, naargelang zij in rechte treden tegen een | entre les redevables, selon qu'ils agissent à l'encontre d'une taxe |
provinciale heffing of tegen een gemeentelijke heffing : in het eerste | provinciale ou d'une taxe communale : dans la première hypothèse, le |
geval doet de neerlegging van het dossier ter griffie van het hof van | dépôt du dossier au greffe de la cour d'appel par la députation |
beroep door de bestendige deputatie van de provincie, ingevolge de | permanente de la province, à la suite de la signification intervenue |
betekening aan laatstgenoemde, de termijn van 60 dagen ingaan die het | auprès de celle-ci, fait courir le délai de soixante jours permettant |
de belastingplichtige mogelijk maakt nieuwe grieven te doen gelden, | au contribuable de faire valoir des griefs nouveaux, alors que, dans |
terwijl, in het tweede geval, de ontstentenis van betekening aan de | la seconde hypothèse, le défaut de signification à la députation |
bestendige deputatie - en dus de niet-neerlegging van het dossier ter | permanente - et donc de dépôt par elle du dossier au greffe de la cour |
griffie van het hof van beroep door laatstgenoemde - ertoe leidt dat | d'appel - conduit à ce que le délai précité de soixante jours ne |
de voormelde termijn van 60 dagen geen aanvang neemt. | commence pas à courir. |
De verwijzende rechter preciseert eveneens dat de bestendige | Le juge a quo précise également que, dans la première hypothèse |
deputatie, in het eerste geval (beroep tegen een provinciale heffing), | (recours contre une taxe provinciale), la députation permanente |
optreedt « als beroepsinstantie en als partij in het rechtsgeding », | intervient « comme instance de recours et comme partie à l'instance |
terwijl zij in het tweede geval (beroep tegen een gemeentelijke | judiciaire », alors que, dans la seconde hypothèse (recours contre une |
heffing) « enkel als beroepsinstantie » optreedt. | taxe communale), elle intervient « uniquement comme instance de |
Ten aanzien van de ontvankelijkheid van de prejudiciële vraag | recours ». Quant à la recevabilité de la question préjudicielle |
B.4. De appellante voor de verwijzende rechter voert aan dat het niet | B.4. L'appelante devant le juge a quo fait valoir qu'il n'appartient |
aan het Hof staat zich uit te spreken over « theoretische, | pas à la Cour de se prononcer sur des questions « théoriques, |
hypothetische, onbestaande en/of virtuele » vragen : aangezien de | hypothétiques, inexistantes et/ou virtuelles » : dès lors que la |
bestreden beslissing en de stukken met betrekking tot de betwisting | décision attaquée et les pièces relatives à la contestation auraient |
wel degelijk ter griffie van het hof van beroep zouden zijn neergelegd | bel et bien été déposées au greffe de la cour d'appel par la |
door de bestendige deputatie, zou de prejudiciële vraag onontvankelijk | députation permanente, la question préjudicielle devrait être déclarée |
moeten worden verklaard. De geïntimeerde voor de verwijzende rechter | irrecevable. L'intimée devant le juge a quo répond, notamment, qu'est |
antwoordt, met name, dat een procedure in een aangelegenheid van | en cause une procédure à suivre dans une matière d'ordre public et |
openbare orde in het geding is en dat de prejudiciële vraag moet | qu'il doit être répondu à la question préjudicielle afin de mettre un |
worden beantwoord om een einde te maken aan de rechtsonzekerheid. | terme à l'insécurité juridique. |
B.5. In de regel komt het het rechtscollege toe dat het Hof een vraag | B.5. C'est en règle à la juridiction qui interroge la Cour qu'il |
stelt, te bepalen welke de normen zijn die toepasselijk zijn op het | appartient de déterminer quelles sont les normes qui sont applicables |
geschil dat erbij aanhangig is gemaakt, en, algemener, na te gaan of | au litige dont elle est saisie et, plus généralement, d'apprécier si |
het antwoord op een prejudiciële vraag nuttig is om het aan het | la réponse à une question préjudicielle est utile à la solution du |
rechtscollege voorgelegde geschil te beslechten. | litige qu'elle doit trancher. |
Enkel wanneer het antwoord klaarblijkelijk niet nuttig is om het | Ce n'est que lorsque la réponse n'est manifestement pas utile à la |
geschil te beslechten, met name omdat de in het geding zijnde norm | solution du litige, notamment parce que la norme en cause n'est |
klaarblijkelijk niet erop van toepassing is, vermag het Hof te | manifestement pas applicable à celui-ci, que la Cour peut décider que |
beslissen dat de prejudiciële vraag geen antwoord behoeft. | la question préjudicielle n'appelle pas de réponse. |
B.6. Het feit dat de in het vroegere artikel 380, eerste lid, van het | B.6. Le fait que, selon l'appelante devant le juge a quo, les pièces |
WIB 1992 bedoelde stukken volgens de appellante voor de verwijzende | visées à l'article 380 ancien, alinéa 1er, du CIR 1992 aient été |
rechter ter griffie van het hof van beroep werden neergelegd, | déposées au greffe de la cour d'appel, n'implique pas qu'il ne serait |
impliceert niet dat het niet nuttig zou zijn dat uitspraak wordt | pas utile qu'il soit statué sur la question de savoir si les |
gedaan over de vraag of de in het geding zijnde bepalingen, in de in | dispositions en cause dans l'interprétation mentionnée en B.3 sont ou |
B.3 vermelde interpretatie, al dan niet discriminerend zijn : de in | non discriminatoires : l'obligation de signification en cause est en |
het geding zijnde verplichting tot betekening is immers een vorm die | |
is voorgeschreven om de wettigheid van de belasting te verzekeren, | effet une formalité prévue pour assurer la légalité de l'impôt, en |
zodat het verval waartoe de niet-inachtneming ervan leidt, de openbare | sorte telle que la déchéance qu'entraîne son inobservation est d'ordre |
orde raakt (Cass., 21 april 1988, Arr. Cass., 1987-1988, nr. 506). | public (Cass., 21 avril 1998, Pas., 1988, n° 506). En vertu du même |
Krachtens hetzelfde artikel 380, eerste lid, in initio, moet « | article 380, alinéa 1er, in initio, c'est « immédiatement après la |
onmiddellijk na ontvangst van de betekening van het beroep » het | réception de la signification du recours » qu'il doit être procédé au |
dossier worden neergelegd, zodat de vraag betreffende het al dan niet | dépôt du dossier, de telle sorte que la question du caractère |
verplichte karakter, inzake gemeentelijke fiscaliteit, van de | obligatoire ou non, en matière de fiscalité communale, de la |
betekening van het beroep aan de bestendige deputatie substantieel | signification du recours à la députation permanente apparaît |
blijkt te zijn, los van een eventuele feitelijke neerlegging van het | substantielle, indépendamment d'un éventuel dépôt, en fait, du dossier |
dossier ter griffie van het hof van beroep. | au greffe de la cour d'appel. |
B.7. De exceptie wordt verworpen. | B.7. L'exception est rejetée. |
Ten gronde | Quant au fond |
B.8.1. Op grond van de in B.2.2 aangehaalde vroegere artikelen 377 tot | B.8.1. Sur la base des articles 377 à 382 anciens du CIR 1992, cités |
382 van het WIB 1992 werden de vormen en termijnen en de rechtspleging | en B.2.2, les formes et délais ainsi que la procédure applicables au |
die van toepassing waren op het beroep dat voor het hof van beroep kon | recours susceptible d'être formé devant la cour d'appel se |
worden ingesteld, in essentie als volgt geregeld. | présentaient, en substance, comme suit. |
Krachtens artikel 378, eerste lid, van het WIB 1992 moest het bij | En vertu de l'article 378, alinéa 1er, du CIR 1992, le recours, formé |
verzoekschrift ingestelde beroep ter griffie van het hof van beroep | par requête, devait être déposé au greffe de la cour d'appel et devait |
worden neergelegd en bij deurwaardersexploot worden betekend aan de in | être signifié par exploit d'huissier au directeur des contributions |
artikel 366 van hetzelfde Wetboek bedoelde directeur der belastingen, | visé à l'article 366 du même Code, à savoir celui ayant statué sur la |
namelijk die welke zich over het door de belastingplichtige ingediende | réclamation introduite par le contribuable. |
bezwaar had uitgesproken. | La requête et l'original de la signification du recours devaient, sous |
Het verzoekschrift en het origineel van de betekening van het beroep | peine de déchéance, être déposés au greffe de la cour dans le délai de |
moesten, op straffe van verval, binnen een termijn van 40 dagen te | 40 jours à partir de la notification de la décision audit contribuable |
rekenen van de kennisgeving van de beslissing aan die | |
belastingplichtige ter griffie van het hof worden neergelegd (artikel | |
379). | (article 379). |
« Onmiddellijk na » ontvangst van de betekening van het beroep moest | « Immédiatement après » la réception de la signification du recours, |
de directeur der belastingen een eensluidend verklaarde uitgifte van | le directeur des contributions devait déposer au greffe de la cour |
de bestreden beslissing, alsmede alle stukken met betrekking tot de | d'appel une expédition, certifiée conforme, de la décision attaquée, |
betwisting, ter griffie van het hof van beroep neerleggen (artikel | ainsi que toutes les pièces relatives à la contestation (article 380). |
380). De eiser die gebruik wou maken van nieuwe stukken of nieuwe | Le requérant qui voulait faire emploi de pièces nouvelles ou de griefs |
grieven, was ertoe gehouden ze ter griffie van het hof neer te leggen | nouveaux était tenu de les déposer au greffe de la cour dans les |
binnen 60 dagen na die neerlegging, door de directeur der belastingen, | soixante jours de ce dépôt, par le directeur des contributions, des |
van de stukken met betrekking tot de betwisting (artikel 378, tweede | pièces relatives à la contestation (article 378, alinéa 2, et article |
lid, en artikel 381). | 381). |
B.8.2. Krachtens artikel 7, tweede lid, van de wet van 23 december | B.8.2. En vertu de l'article 7, alinéa 2, de la loi du 23 décembre |
1986 worden de vormen en termijnen en de rechtspleging die van | 1986, les formes et délais ainsi que la procédure applicables au |
toepassing zijn op het beroep dat voor het hof van beroep kan worden | recours qui peut être formé devant la cour d'appel contre la décision |
ingesteld tegen de beslissing van de bestendige deputatie waarbij | de la députation permanente statuant sur une réclamation en matière |
uitspraak wordt gedaan over een bezwaar inzake belastingen ter zake, « | fiscale « sont réglés comme en matière d'impôts d'Etat sur le revenu |
geregeld zoals inzake rijksinkomstenbelastingen ». | ». |
De in B.8.1 vermelde bepalingen van het WIB 1992 waren dan ook - | Les dispositions du CIR 1992 citées en B.8.1 étaient dès lors |
mutatis mutandis - van toepassing op de beroepen inzake gemeentelijke | applicables, mutatis mutandis, aux recours en matière de fiscalité |
fiscaliteit. | communale. |
B.9. Aan het Hof wordt een vraag gesteld over de bestaanbaarheid, met | B.9. La Cour est interrogée sur la compatibilité avec les articles 10 |
de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, van artikel 7 van de wet van 23 | et 11 de la Constitution de l'article 7 de la loi du 23 décembre 1986 |
december 1986 en van artikel 378 van het WIB 1992, in zoverre de in | et de l'article 378 du CIR 1992, en ce que, dans l'interprétation |
artikel 381 van het WIB 1992 bedoelde termijn voor het neerleggen van | selon laquelle ces dispositions, dans la version examinée, n'imposent |
nieuwe stukken of nieuwe grieven, in de interpretatie waarin die | pas la signification à la députation permanente d'un recours formé |
bepalingen in de onderzochte versie niet vereisen dat een beroep dat | contre la décision qu'elle a prise en matière de fiscalité communale, |
is ingesteld tegen de beslissing die de bestendige deputatie inzake | le délai de dépôt de pièces nouvelles ou de griefs nouveaux, prévu par |
gemeentelijke fiscaliteit heeft genomen, aan laatstgenoemde moet | l'article 381 du CIR 1992, ne pourrait s'ouvrir au bénéfice du |
worden betekend, niet zou kunnen aanvangen ten voordele van de | contribuable qui introduit un recours en matière de fiscalité |
belastingplichtige die een beroep inzake gemeentelijke fiscaliteit | |
instelt, in tegenstelling tot hetgeen geldt voor de belastingplichtige | communale, à l'inverse de ce qui vaut pour le contribuable qui |
die een beroep inzake provinciale fiscaliteit instelt. | introduit un recours en matière de fiscalité provinciale. |
B.10. Uit de combinatie van de artikelen 378, 380, 381 en 382 van het | B.10. Il résulte de la combinaison des articles 378, 380, 381 et 382 |
WIB 1992 vloeit voort dat de in artikel 381, eerste lid, bedoelde | du CIR 1992 que l'obligation de signification du recours, visée par |
verplichting tot betekening van het beroep ertoe strekt - naast het | l'article 381, alinéa 1er, vise - outre à informer la partie adverse, |
informeren van de tegenpartij, namelijk de belastingheffende overheid | |
- de overheid die zich over het bezwaar heeft uitgesproken, ertoe te | à savoir l'autorité taxatrice - à obliger l'autorité qui a statué sur |
verplichten de stukken van het dossier ter griffie van het hof van | la réclamation à déposer les pièces du dossier au greffe de la cour |
beroep neer te leggen, waarna de indiener van het beroep dezelfde dag | d'appel, en informant, le même jour, de ce dépôt l'auteur du recours |
op de hoogte wordt gebracht van die neerlegging (artikel 380). | (article 380). |
Die verplichting tot betekening, en de verplichting tot neerlegging | Cette obligation de signification, avec celle de dépôt des pièces qui |
van de stukken die eruit voortvloeit, heeft tot gevolg, enerzijds, dat | |
de termijn van 60 dagen waarbinnen de auteur van het beroep nieuwe | en découle, a pour effet, d'une part, de faire courir le délai de 60 |
stukken of nieuwe grieven kan doen gelden, ingaat (artikel 378, tweede | jours dans lequel l'auteur du recours peut faire valoir des pièces |
lid, en artikel 381), en, anderzijds, dat, bij het verstrijken van die | nouvelles ou des griefs nouveaux (article 378, alinéa 2, et article |
termijn, aan de overheid die zich over het beroep heeft uitgesproken, | 381) et d'autre part, de permettre, à l'expiration de ce délai, à |
de mogelijkheid wordt geboden ter griffie van het hof van beroep | l'autorité qui a statué sur le recours de prendre connaissance au |
kennis te nemen van het dossier en van de nieuwe stukken (artikel | greffe de la cour d'appel du dossier et des pièces nouvelles (article |
382). | 382). |
B.11.1. Krachtens de artikelen 5 en 6 van de wet van 23 december 1986 | B.11.1. En vertu des articles 5 et 6 de la loi du 23 décembre 1986, la |
doet de bestendige deputatie uitspraak over het beroep dat tegen een | députation permanente statue sur le recours formé contre un impôt |
gemeentelijke belasting is ingesteld; zij gaat na « of de betwiste | communal; elle vérifie « la débition de l'imposition contestée et |
belasting verschuldigd is en beveelt de vermindering van het | ordonne le dégrèvement de tout montant porté au rôle qui apparaîtrait |
ingekohierd bedrag dat ten onrechte is geheven [; zij] kan de [...] | |
belasting niet vermeerderen ». | indu; elle ne peut majorer l'imposition ». |
De combinatie van die bepalingen met artikel 7 van dezelfde wet van 23 | La combinaison de ces dispositions avec l'article 7 de la même loi du |
december 1986 en met de artikelen 380 tot 382 van het WIB 1992 houdt | 23 décembre 1986 et avec les articles 380 à 382 du CIR 1992 implique |
in dat de verplichting om het dossier ter griffie van het hof van | que c'est sur la députation permanente, autorité habilitée à statuer |
beroep neer te leggen (artikel 380, eerste lid) rust op de bestendige | sur les réclamations contre des impôts communaux, que pèse |
deputatie, overheid die ertoe is gemachtigd zich uit te spreken over | l'obligation de déposer le dossier au greffe de la cour d'appel |
de bezwaren tegen gemeentelijke belastingen, met de gevolgen die bij | (article 380, alinéa 1er), avec les effets attachés à ce dépôt par les |
de artikelen 381 en 382 van hetzelfde Wetboek aan die neerlegging zijn | articles 381 et 382 du même Code. |
verbonden. Zoals de verwijzende rechter opmerkt, treedt de bestendige deputatie | Comme le relève le juge a quo, la députation permanente intervient, en |
inzake provinciale fiscaliteit op « als beroepsinstantie en als partij | matière de fiscalité provinciale, « comme instance de recours et comme |
in het rechtsgeding », terwijl zij inzake gemeentelijke fiscaliteit « | partie à l'instance judiciaire », alors que, en matière de fiscalité |
enkel als beroepsinstantie » optreedt. | communale, elle intervient « uniquement comme instance de recours ». |
B.11.2. Volgens de rechtspraak waaraan de verwijzende rechter | B.11.2. Selon la jurisprudence à laquelle se réfère le juge a quo, il |
refereert, vloeit uit het verband tussen artikel 7 van de wet van 23 | résulte du rapprochement de l'article 7 de la loi du 23 décembre 1986 |
december 1986 en artikel 378 van het WIB 1992 voort dat het | et de l'article 378 du CIR 1992 que la requête doit être déposée au |
verzoekschrift ter griffie van het hof van beroep moet worden | |
neergelegd en bij deurwaardersexploot moet worden betekend aan de | greffe de la cour d'appel et signifiée par exploit d'huissier à la |
tegenpartij die de belasting heeft gevestigd, namelijk de gemeente; | partie adverse qui a établi l'imposition, à savoir la commune; il ne |
uit geen enkele wetsbepaling vloeit voort dat het verzoekschrift, in | résulte d'aucune disposition légale que, dans ce cas, la requête doit |
dat geval, ook moet worden betekend aan de bestendige deputatie, die | être également signifiée à la députation permanente, qui n'est |
alleen als rechtsprekend orgaan is opgetreden (Cass., 17 januari 1997, | intervenue qu'au titre d'organe juridictionnel (Cass., 17 janvier |
Arr. Cass., 1997, nr. 39). | 1997, Pas., 1997, n° 39). |
Het is in die interpretatie van de voormelde artikelen 7 en 378 dat | C'est dans cette interprétation des articles 7 et 378, précités, que |
aan het Hof een vraag wordt gesteld over de bestaanbaarheid van het in | la Cour est interrogée sur la compatibilité avec le principe d'égalité |
B.3 vermelde verschil in behandeling met het gelijkheidsbeginsel. | de la différence de traitement mentionnée en B.3. |
B.11.3. Uit B.10 en B.11.1 vloeit voort dat artikel 7 van de wet van | B.11.3. Il résulte des B.10 et B.11.1 que l'article 7 de la loi du 23 |
23 december 1986 en artikel 378 van het WIB 1992, in die zin | décembre 1986 et l'article 378 du CIR 1992, interprétés comme |
geïnterpreteerd dat zij inzake gemeentelijke fiscaliteit niet vereisen | n'imposant pas, en matière de fiscalité communale, la signification à |
dat het beroep voor het hof van beroep aan de bestendige deputatie | la députation permanente du recours devant la cour d'appel, ont pour |
moet worden betekend, tot gevolg hebben - ook al heeft de bestendige | effet - alors même que la députation permanente a statué sur la |
deputatie uitspraak gedaan over het bezwaar dat door de auteur van het | réclamation introduite devant elle par l'auteur du recours - de ne pas |
beroep bij haar is ingediend - dat zij die overheid niet in staat | |
stellen haar dossier over te zenden aan de griffie van het hof van | mettre cette autorité en mesure de communiquer son dossier au greffe |
beroep, zoals voorgeschreven bij artikel 380 van het WIB 1992. | de la cour d'appel, comme le prescrit l'article 380 du CIR 1992. |
Omgekeerd rustte een dergelijke verplichting op haar toen zij | A l'inverse, une telle obligation pesait sur elle lorsqu'elle statuait |
uitspraak deed over de beroepen inzake provinciale fiscaliteit, | sur les recours en matière de fiscalité provinciale, dès lors qu'il |
aangezien niet wordt betwist dat het beroep haar in dat geval moest | n'est pas contesté que, dans ce cas, le recours devait lui être |
worden betekend. | signifié. |
Dat verschil in behandeling is niet redelijk verantwoord aangezien het | Cette différence de traitement n'est pas raisonnablement justifiée dès |
tot gevolg heeft dat aan de indiener van het beroep het voordeel wordt | lors qu'elle a pour effet de priver l'auteur du recours du bénéfice de |
ontzegd van artikel 381 van het WIB 1992 (mogelijkheid om nieuwe | l'article 381 du CIR 1992 (possibilité de déposer des pièces nouvelles |
stukken of nieuwe grieven neer te leggen) (artikel 378, tweede lid, en | ou des griefs nouveaux) (article 378, alinéa 2, et article 381) et, |
artikel 381) en, daarnaast, dat aan de bestendige deputatie zelf, als | au-delà, de priver la députation permanente elle-même, en qualité |
overheid die uitspraak heeft gedaan over het beroep, de mogelijkheid | d'autorité ayant statué sur le recours, de la possibilité de prendre |
wordt ontzegd om kennis te nemen van het dossier en van de eventuele | connaissance au greffe de la cour d'appel du dossier et des |
nieuwe stukken ter griffie van het hof van beroep (artikel 382). | éventuelles pièces nouvelles (article 382). |
B.11.4. Uit het voorgaande vloeit voort dat artikel 7 van de wet van | B.11.4. Il résulte de ce qui précède que l'article 7 de la loi du 23 |
23 december 1986 en artikel 378 van het WIB 1992, in die zin | décembre 1986 et l'article 378 du CIR 1992, interprétés comme |
geïnterpreteerd dat zij inzake gemeentelijke fiscaliteit niet vereisen | |
dat het tegen de beslissing van de bestendige deputatie ingestelde | n'imposant pas, en matière de fiscalité communale, la signification à |
beroep voor het hof van beroep aan haar moet worden betekend, de | la députation permanente du recours formé, contre sa décision, devant |
artikelen 10 en 11 van de Grondwet schenden. | la cour d'appel, violent les articles 10 et 11 de la Constitution. |
B.12. Artikel 7 van de wet van 23 december 1986 en artikel 378 van het WIB 1992 kunnen evenwel ook in die zin worden geïnterpreteerd dat zij vereisen dat het in het geding zijnde beroep niet alleen moet worden betekend aan de belastingheffende overheid, partij in het geschil voor het hof van beroep - de gemeente, aangezien het een gemeentelijke belasting betreft -, maar ook aan de overheid die uitspraak heeft gedaan over het tegen die belasting ingediende bezwaar en tegen wier beslissing het beroep wordt ingesteld - namelijk de bestendige deputatie. In die interpretatie is er geen verschil in behandeling. Om die redenen, het Hof | B.12. L'article 7 de la loi du 23 décembre 1986 et l'article 378 du CIR 92 peuvent toutefois être interprétés comme imposant la signification du recours en cause non seulement à l'autorité taxatrice, partie au litige devant la cour d'appel - la commune, s'agissant d'un impôt communal -, mais aussi à l'autorité qui a statué sur la réclamation formée contre cet impôt et dont la décision fait l'objet du recours -à savoir la députation permanente. Dans cette interprétation, la différence de traitement est inexistante. Par ces motifs, la Cour |
zegt voor recht : | dit pour droit : |
- Artikel 7 van de wet van 23 december 1986 betreffende de invordering | - L'article 7 de la loi du 23 décembre 1986 relative au recouvrement |
en de geschillen ter zake van provinciale en plaatselijke heffingen en | et au contentieux en matière de taxes provinciales et locales et |
artikel 378 van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, zoals | l'article 378 du Code des impôts sur les revenus 1992, tels qu'ils |
van toepassing vóór de inwerkintreding van de wet van 15 maart 1999 | étaient applicables avant l'entrée en vigueur de la loi du 15 mars |
1999 relative au contentieux en matière fiscale, interprétés comme | |
betreffende de beslechting van fiscale geschillen, schenden de | n'imposant pas, en matière de fiscalité communale, la signification à |
la députation permanente du recours formé, contre sa décision, devant | |
artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in de interpretatie dat zij inzake | la cour d'appel, violent les articles 10 et 11 de la Constitution. |
gemeentelijke fiscaliteit niet vereisen dat het beroep, ingesteld voor | - Les mêmes dispositions, interprétées comme imposant, en matière de |
het hof van beroep tegen de beslissing van de bestendige deputatie, | fiscalité communale, la signification à la députation permanente du |
aan deze laatste moet worden betekend. | recours formé, contre sa décision, devant la cour d'appel, ne violent |
- Diezelfde bepalingen schenden de artikelen 10 en 11 van de Grondwet | pas les articles 10 et 11 de la Constitution. |
niet, in de interpretatie dat zij inzake gemeentelijke fiscaliteit | |
vereisen dat het beroep, ingesteld voor het hof van beroep tegen de | |
beslissing van de bestendige deputatie, aan deze laatste moet worden betekend. | |
Aldus gewezen in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig artikel | Ainsi rendu en langue française et en langue néerlandaise, |
65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
op 18 februari 2016. | la Cour constitutionnelle, le 18 février 2016. |
De griffier, | Le greffier, |
F. Meersschaut | F. Meersschaut |
De voorzitter, | Le président, |
J. Spreutels | J. Spreutels |