← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 159/2015 van 4 november 2015 Rolnummer : 6065 In zake :
het beroep tot vernietiging van artikel 64, § 1, eerste lid, 1°, van de wet betreffende de verplichte
verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkerin Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters
A. Alen en J. Spreutels, en de rechters (...)"
Uittreksel uit arrest nr. 159/2015 van 4 november 2015 Rolnummer : 6065 In zake : het beroep tot vernietiging van artikel 64, § 1, eerste lid, 1°, van de wet betreffende de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkerin Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters A. Alen en J. Spreutels, en de rechters (...) | Extrait de l'arrêt n° 159/2015 du 4 novembre 2015 Numéro du rôle : 6065 En cause : le recours en annulation de l'article 64, § 1 er , alinéa 1 er , 1°, de la loi relative à l'assurance obligatoire soins de santé et inde La Cour constitutionnelle, composée des présidents A. Alen et J. Spreutels, et des juges E. De G(...) |
---|---|
GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
Uittreksel uit arrest nr. 159/2015 van 4 november 2015 | Extrait de l'arrêt n° 159/2015 du 4 novembre 2015 |
Rolnummer : 6065 | Numéro du rôle : 6065 |
In zake : het beroep tot vernietiging van artikel 64, § 1, eerste lid, | En cause : le recours en annulation de l'article 64, § 1er, alinéa 1er, |
1°, van de wet betreffende de verplichte verzekering voor | 1°, de la loi relative à l'assurance obligatoire soins de santé et |
geneeskundige verzorging en uitkeringen, gecoördineerd op 14 juli | indemnités, coordonnée le 14 juillet 1994, tel qu'il a été remplacé |
1994, zoals vervangen bij artikel 21 van de wet van 10 april 2014 | par l'article 21 de la loi du 10 avril 2014 portant des dispositions |
houdende diverse bepalingen inzake gezondheid, ingesteld door Eric Bodard en anderen. | diverses en matière de santé, introduit par Eric Bodard et autres. |
Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
samengesteld uit de voorzitters A. Alen en J. Spreutels, en de | composée des présidents A. Alen et J. Spreutels, et des juges E. De |
rechters E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. | Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, T. |
Derycke, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, F. Daoût, T. Giet en R. | Merckx-Van Goey, P. Nihoul, F. Daoût, T. Giet et R. Leysen, assistée |
Leysen, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter A. Alen, | du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président A. Alen, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van het beroep en rechtspleging | I. Objet du recours et procédure |
Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 21 oktober | Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 21 |
2014 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 22 | octobre 2014 et parvenue au greffe le 22 octobre 2014, un recours en |
oktober 2014, is beroep tot vernietiging ingesteld van artikel 64, § | annulation de l'article 64, § 1er, alinéa 1er, 1°, de la loi relative |
1, eerste lid, 1°, van de wet betreffende de verplichte verzekering | à l'assurance obligatoire soins de santé et indemnités, coordonnée le |
voor geneeskundige verzorging en uitkeringen, gecoördineerd op 14 juli | 14 juillet 1994, tel qu'il a été remplacé par l'article 21 de la loi |
1994, zoals vervangen bij artikel 21 van de wet van 10 april 2014 | du 10 avril 2014 portant des dispositions diverses en matière de santé |
houdende diverse bepalingen inzake gezondheid (bekendgemaakt in het | |
Belgisch Staatsblad van 30 april 2014), door Eric Bodard, Marc | (publiée au Moniteur belge du 30 avril 2014), a été introduit par Eric |
Crommelynck, Luc Delcoigne, Patrick Hermie, Philippe Hustinx, Eric | Bodard, Marc Crommelynck, Luc Delcoigne, Patrick Hermie, Philippe |
Morimont, Luc Carpentier, Hilde Durant, Steven Rogge en Roger | Hustinx, Eric Morimont, Luc Carpentier, Hilde Durant, Steven Rogge et |
Tavernier, bijgestaan en vertegenwoordigd door Mr. T. Merckx, advocaat | Roger Tavernier, assistés et représentés par Me T. Merckx, avocat au |
bij de balie te Gent. | barreau de Gand. |
(...) | (...) |
II. In rechte | II. En droit |
(...) | (...) |
B.1. De verzoekende partijen vorderen de vernietiging van artikel 21 | B.1. Les parties requérantes demandent l'annulation de l'article 21 de |
van de wet van 10 april 2014 houdende diverse bepalingen inzake | la loi du 10 avril 2014 portant des dispositions diverses en matière |
gezondheid. | de santé. |
Dat artikel vervangt artikel 64, § 1, eerste lid, 1°, van de wet | Cet article remplace l'article 64, § 1er, alinéa 1er, 1°, de la loi |
betreffende de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en | relative à l'assurance obligatoire soins de santé et indemnités, |
uitkeringen, gecoördineerd op 14 juli 1994, dat ten gevolge daarvan | coordonnée le 14 juillet 1994, qui dispose en conséquence : |
bepaalt : « Voor de verstrekkingen die verricht worden met zware medische | « Pour les prestations effectuées au moyen de l'appareillage médical |
apparatuur of in medische diensten, medisch-technische diensten, | lourd ou dans des services médicaux, services médico-techniques, |
zorgprogramma's, afdelingen of functies bedoeld in de wet betreffende | programmes de soins, sections ou fonctions visés dans la loi relative |
de ziekenhuizen en andere verzorgingsinrichtingen, gecoördineerd op 10 | aux hôpitaux et à d'autres établissements de soins, coordonnée le 10 |
juli 2008 zoals ze door de Koning worden omschreven, wordt het | juillet 2008, telles qu'elles sont définies par le Roi, l'octroi d'une |
toekennen van een verzekeringstegemoetkoming afhankelijk gesteld van | intervention de l'assurance est subordonné à la condition que ces |
de voorwaarden dat die verstrekkingen worden uitgevoerd met apparatuur | prestations soient effectuées au moyen d'appareillage ou dans des |
of in diensten die : 1° overeenkomstig de ter zake geldende bepalingen inzake programmatie en erkenning van de wet op de ziekenhuizen en haar uitvoeringsbesluiten werden geïnstalleerd en geëxploiteerd. Vanaf een door de Koning vastgestelde datum, kunnen enkel verstrekkingen verricht door middel van toestellen waarvan de lijst is opgesteld door de Koning en die voorzien zijn van een toestelidentificatienummer en een telapparaat binnen de door de Koning vastgestelde termijnen, in aanmerking komen voor terugbetaling. Onder de door de Koning te bepalen voorwaarden vermeldt het getuigschrift voor verstrekte hulp of het als zodanig geldend document het door het Instituut toegekende identificatienummer van de dienst of de plaats, waarin de | services qui : 1° ont été installés et sont exploités conformément aux dispositions d'application concernant la programmation et l'agrément de la loi sur les hôpitaux et de ses arrêtés d'exécution. A partir d'une date fixée par le Roi, seules les prestations effectuées au moyen d'appareils dont la liste est établie par le Roi et qui sont munis dans les délais fixés par le Roi d'un numéro d'identification et d'un compteur peuvent faire l'objet d'un remboursement. Dans les conditions à fixer par le Roi, l'attestation de soins donnés ou le document qui en tient lieu mentionne le numéro d'identification que l'Institut a attribué au |
verstrekkingen worden uitgevoerd, alsmede het identificatienummer van | service ou au lieu dans lequel les prestations sont effectuées, ainsi |
het toestel waarmee de verstrekking verricht wordt en het rangnummer | que le numéro d'identification de l'appareil au moyen duquel la |
van de verstrekking, zoals vastgesteld door het telapparaat ». | prestation est effectuée et le numéro d'ordre de la prestation, tel |
B.2. Het eerste middel is afgeleid uit de schending van de artikelen | qu'il a été constaté par le compteur ». |
10 en 11, in samenhang gelezen met artikel 23, van de Grondwet, | B.2. Le premier moyen est pris de la violation des articles 10 et 11, |
doordat de bestreden bepaling het toekennen van een tegemoetkoming in | lus en combinaison avec l'article 23, de la Constitution, en ce que la |
het kader van de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging | disposition attaquée fait dépendre l'octroi d'une intervention de |
en uitkeringen voor verstrekkingen verricht met zware medische | l'assurance obligatoire soins de santé et indemnités pour les |
apparatuur afhankelijk maakt van de installatie en de exploitatie van | prestations effectuées au moyen d'un appareillage médical lourd de la |
het betrokken apparaat overeenkomstig de bepalingen inzake | condition que l'installation et l'exploitation de l'appareil concerné |
programmatie en erkenning vervat in de wet op de ziekenhuizen en | soient conformes aux dispositions en matière de programmation et |
d'agrément contenues dans la loi sur les hôpitaux et autres | |
andere verzorgingsinrichtingen, gecoördineerd op 10 juli 2008, en haar | établissements de soins, coordonnée le 10 juillet 2008, et ses arrêtés |
uitvoeringsbesluiten. | d'exécution. |
De verzoekende partijen voeren aan dat de bestreden bepaling aldus een | Les parties requérantes font valoir que la disposition attaquée |
niet-verantwoord verschil in behandeling in het leven roept tussen, | établit ainsi une différence de traitement injustifiée entre, d'une |
enerzijds, zorgverstrekkers die verbonden zijn aan een erkend | part, les prestataires de soins qui sont attachés à un hôpital agréé |
ziekenhuis en hun patiënten, die in aanmerking komen voor de in die | et leurs patients, qui entrent en ligne de compte pour l'intervention |
bepaling bedoelde tegemoetkoming en, anderzijds, zorgverstrekkers die | visée dans cette disposition, et, d'autre part, les prestataires de |
niet verbonden zijn aan een erkend ziekenhuis en hun patiënten, die | soins qui ne sont pas attachés à un hôpital agréé et leurs patients, |
niet in aanmerking komen voor die tegemoetkoming. | qui n'entrent pas en ligne de compte pour cette intervention. |
B.3.1. Om te voldoen aan de vereisten van artikel 6 van de bijzondere | B.3.1. Pour satisfaire aux exigences de l'article 6 de la loi spéciale |
wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, moeten de middelen | du 6 janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle, les moyens de la |
van het verzoekschrift te kennen geven welke van de regels waarvan het | requête doivent faire connaître, parmi les règles dont la Cour |
Hof de naleving waarborgt, zouden zijn geschonden, alsook welke de | garantit le respect, celles qui seraient violées ainsi que les |
bepalingen zijn die deze regels zouden schenden, en uiteenzetten in | dispositions qui violeraient ces règles et exposer en quoi ces règles |
welk opzicht die regels door de bedoelde bepalingen zouden zijn | auraient été transgressées par ces dispositions. |
geschonden. B.3.2. Zoals de Ministerraad aanvoert, zetten de verzoekende partijen | B.3.2. Ainsi que l'observe le Conseil des ministres les parties |
in hun verzoekschrift op onvoldoende wijze uiteen in welke zin de | requérantes n'exposent pas suffisamment, dans leur requête, en quoi la |
bestreden bepaling niet bestaanbaar zou zijn met artikel 23 van de | disposition attaquée violerait l'article 23 de la Constitution. Bien |
Grondwet. Ofschoon zij uiteenzetten dat de bestreden bepaling een | |
verschil in behandeling dat reeds bestond « bestendigt », zetten zij | qu'elles fassent valoir que la disposition attaquée « perpétue » une |
daarbij niet uiteen in welke zin die « bestendiging » onbestaanbaar | différence de traitement existante, ces parties n'exposent pas en quoi |
zou zijn met artikel 23 van de Grondwet. | cette « perpétuation » serait incompatible avec l'article 23 de la |
Constitution. | |
B.4. Het eerste middel is niet ontvankelijk, in zoverre het is | B.4. Le premier moyen est irrecevable en ce qu'il est pris de la |
afgeleid uit de schending van artikel 23 van de Grondwet. | violation de l'article 23 de la Constitution. |
Het Hof beperkt zijn onderzoek bijgevolg tot de artikelen 10 en 11 van | La Cour limite par conséquent son examen aux articles 10 et 11 de la |
de Grondwet. | Constitution. |
B.5. De bestreden bepaling regelt de voorwaarden waaronder, in het | B.5. La disposition attaquée règle les conditions auxquelles une |
kader van de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en | intervention est octroyée, dans le cadre de l'assurance obligatoire |
uitkeringen, een tegemoetkoming wordt toegekend voor « de | soins de santé et indemnités, pour les « prestations effectuées au |
verstrekkingen die verricht worden met zware medische apparatuur of in | moyen de l'appareillage médical lourd ou dans des services médicaux, |
medische diensten, medisch-technische diensten, zorgprogramma's, | services médico-techniques, programmes de soins, sections ou fonctions |
afdelingen of functies bedoeld in de wet betreffende de ziekenhuizen | visés dans la loi relative aux hôpitaux et à d'autres établissements |
en andere verzorgingsinrichtingen, gecoördineerd op 10 juli 2008 zoals | de soins, coordonnée le 10 juillet 2008, telles qu'elles sont définies |
ze door de Koning worden omschreven ». | par le Roi ». |
B.6.1. De verzoekende partijen bekritiseren de bestreden bepaling in | B.6.1. Les parties requérantes critiquent la disposition attaquée en |
zoverre zij betrekking heeft op verstrekkingen verricht met zware | tant qu'elle porte sur les prestations effectuées au moyen d'un |
medische apparatuur. | appareillage médical lourd. |
Krachtens artikel 51 van de wet op de ziekenhuizen en andere | En vertu de l'article 51 de la loi sur les hôpitaux et autres |
verzorgingsinrichtingen zijn de zware medische apparaten toestellen of | établissements de soins, les appareillages médicaux lourds sont des |
uitrustingen voor onderzoek of behandeling die duur zijn hetzij door | appareils ou équipements d'examen ou de traitement coûteux soit en |
hun aankoopprijs, hetzij door de bediening ervan door hoog | raison de leur prix d'achat, soit en leur raison de leur manipulation |
gespecialiseerd personeel. | par du personnel hautement spécialisé. |
B.6.2. Krachtens artikel 52 van dezelfde wet stelt de Koning, op | B.6.2. En vertu de l'article 52 de la même loi, le Roi fixe, après |
advies van de Nationale Raad voor Ziekenhuisvoorzieningen, afdeling | avis du Conseil national des établissements hospitaliers, section |
erkenning en programmatie, de lijst vast van de toestellen en | |
uitrustingen die, overeenkomstig de voormelde omschrijving, als zware | agrément et programmation, la liste des appareils et équipements qui, |
medische apparatuur moeten worden beschouwd. De toestellen en | conformément à la définition précitée, doivent être considérés comme |
uitrustingen die op die lijst voorkomen, mogen, krachtens artikel 54 | appareillage médical lourd. En vertu de l'article 54 de la même loi, |
van dezelfde wet, noch worden opgesteld, noch uitgebaat zonder | les appareils et équipements qui figurent sur cette liste ne peuvent |
voorafgaande toestemming van de overheid als bedoeld in de artikelen | pas être installés ni exploités sans autorisation préalable de |
128, 130 of 135 van de Grondwet. Die toestemming is vereist zelfs | l'autorité visée aux articles 128, 130 ou 135 de la Constitution. |
wanneer geen beroep wordt gedaan op de tegemoetkoming, bedoeld in | Cette autorisation est requise même lorsqu'il n'est pas fait appel à |
artikel 63, en zelfs wanneer de investering plaatsvindt buiten een | l'intervention visée à l'article 63 et même lorsque l'investissement a |
ziekenhuis of een medisch-sociale instelling. | lieu en dehors d'un hôpital ou d'une institution médico-sociale. |
Krachtens artikel 55 van dezelfde wet kan de Koning de voormelde | En vertu de l'article 55 de la même loi, le Roi peut soumettre |
voorafgaande toestemming onderwerpen aan de door Hem bepaalde | l'autorisation préalable précitée aux critères de programmation fixés |
programmatiecriteria of het door Hem bepaalde maximumaantal. Bovendien | par Lui ou en limiter le nombre. Il peut en outre préciser, par |
kan Hij, per toestel, de nadere regelen bepalen inzake het | appareil, les règles concernant le nombre maximum d'appareils pouvant |
maximumaantal dat in gebruik mag worden genomen en uitgebaat en kan | être mis en service et exploités et fixer la date à partir de laquelle |
Hij de datum bepalen vanaf welke de uitbating verboden wordt van zware | est interdite l'exploitation de tout appareillage médical lourd qui ne |
medische apparatuur die niet past in het kader van het maximumaantal toestellen. | s'inscrit pas dans le cadre du nombre maximum d'appareils. |
B.7.1. De parlementaire voorbereiding van de bestreden bepaling | B.7.1. Les travaux préparatoires de la disposition attaquée |
vermeldt : | mentionnent : |
« Tegenwoordig hanteert de wet betreffende de verplichte verzekering | « Actuellement, le seul critère retenu par la loi relative à |
voor geneeskundige verzorging en uitkeringen gecoördineerd op 14 juli | l'assurance obligatoire soins de santé et indemnités, coordonnée le 14 |
1994, enkel de erkenning van diensten als aanknopingspunt zodat het | juillet 1994, est l'agrément, si bien qu'il est difficile de détecter |
moeilijk is te weten op welke plaats en met welke toestellen de | le lieu des prestations et l'appareillage avec lequel sont effectuées |
verstrekkingen zijn verricht. Daarom wordt voorgesteld om voortaan | ces prestations. C'est la raison pour laquelle il est proposé que |
alle apparatuur of ieder toestel opgesteld in medische diensten of | chaque appareillage ou appareil installé dans des services médicaux, |
medisch-technische diensten, afdelingen, functies of extramuros van | des services médico-techniques, des sections, des fonctions ou en |
een toestelidentificatienummer en een teller te voorzien. Het | extramuros soit désormais pourvu d'un numéro d'identification et d'un |
identificatienummer van het toestel en het rangnummer van de | compteur. Le numéro d'identification de l'appareil et le numéro |
verstrekking moeten voorkomen op het getuigschrift voor verstrekte | d'ordre de la prestation devront figurer sur l'attestation de soins |
hulp of het document dat hiervoor in de plaats komt. Deze nummers | donnés ou sur le document en tenant lieu. Outre l'agrément de |
vormen, naast de erkenning van de apparatuur of van de dienst, een | l'appareillage ou du service, ces numéros constitueront une condition |
onontbeerlijke voorwaarde voor terugbetaling. De uitvoeringsregels | indispensable pour bénéficier du remboursement de la prestation. En ce |
betreffende het identificatienummer van het toestel en het telapparaat | qui concerne le numéro d'identification de l'appareil et le compteur |
dat het aantal verrichte onderzoeken of verstrekkingen registreert, | permettant d'enregistrer le nombre d'examens ou de prestations |
zullen nader worden bepaald bij koninklijk besluit. | effectués, les modalités d'exécution seront fixées par arrêté royal. |
[...] Bovendien, kunnen bepaalde toestellen worden geïnstalleerd zowel in als buiten een ziekenhuis. De gegevens in verband met de precieze lokalisatie van de erkende toestellen (installatieplaats intra- of extramuros) moeten worden vermeld op het getuigschrift voor verstrekte hulp of het document dat hiervoor in de plaats komt, via het identificatienummer, toegekend door het Rijksinstituut, van de dienst of de plaats waarin de verstrekkingen worden uitgevoerd. Technische bijsturing is noodzakelijk alvorens de voorgestelde bepaling daadwerkelijk in werking treedt. Daarom wordt er nader bepaald dat de datum van de inwerkingtreding van de maatregel door de Koning wordt vastgesteld » (Parl. St., Kamer, 2013-2014, DOC | [...] De plus, certains appareils peuvent être installés tant à l'hôpital qu'en dehors d'un hôpital. Des données relatives à la localisation précise des appareils agréés (implantation intra- ou extra-muros) devront être fournies sur l'attestation de soins donnés ou le document qui en tient lieu via un numéro d'identification que l'Institut a attribué au service ou au lieu dans lequel les prestations sont effectuées. Des mises au point techniques s'imposent avant l'entrée en vigueur effective de la disposition proposée. C'est pourquoi il est précisé que la date d'entrée en vigueur de la mesure est fixée par le Roi » |
53-3349/001, pp. 38-39). | (Doc. parl., Chambre, 2013-2014, DOC 53-3349/001, pp. 38-39). |
« De minister geeft aan dat dit artikel ertoe strekt de wet inzake de | « La ministre indique que cette disposition vise à adapter la loi dans |
zware medische apparatuur in de ziekenhuizen aan te passen. Als het | |
ter bespreking voorliggende wetsontwerp wordt aangenomen, wordt de | |
maatregel in 2014 op de sporen gezet en wordt hij operationeel in | le cadre des appareillages lourds dans les hôpitaux. Lancée en 2014 si |
le projet de loi est adopté, la mesure deviendrait opérationnelle en | |
2015. | 2015. |
De plaats van de prestaties en de apparatuur waarmee zij worden | Il est difficile de détecter le lieu des prestations et l'appareillage |
avec lequel sont effectuées ces prestations. C'est la raison pour | |
uitgevoerd, zijn moeilijk te bepalen. Daarom wordt voorgesteld alle | laquelle il est projeté que chaque appareillage ou appareil installé |
apparatuur en elk toestel opgesteld in medische diensten, | dans des services médicaux, des services médico-techniques, des |
medisch-technische diensten, afdelingen, functies of extramuros | sections, des fonctions ou en extramuros soit désormais pourvu d'un |
voortaan van een identificatienummer en van een teller te voorzien. | numéro d'identification et d'un compteur. |
Het identificatienummer van het toestel en het rangnummer van de | Le numéro d'identification de l'appareil et le numéro d'ordre de la |
verstrekking moeten voorkomen op het getuigschrift voor verstrekte | prestation devront figurer sur l'attestation de soins donnés ou sur le |
hulp of op het document dat hiervoor in de plaats komt. Deze nummers | document en tenant lieu. Outre l'agrément de l'appareillage ou du |
vormen, naast de erkenning van de apparatuur of van de dienst, een | service, ces numéros constitueront une condition indispensable pour |
onontbeerlijke voorwaarde voor terugbetaling. | bénéficier du remboursement de la prestation. |
Die bepaling houdt ook verband met ruimere beslissingen: beslissing | Cette disposition a également un lien avec des décisions plus larges: |
van de task force over de beeldvorming, uitbreidingen van de | décision de la task-force sur l'imagerie, extensions de programmation |
programmering voor de PET-scan en de nucleaire magnetische resonantie | pour le PET-scan et la résonance magnétique nucléaire (RMN). |
(NMR). Vastgesteld wordt dat de apparaten en de apparatuur voor | Actuellement, il est constaté que les appareils et appareillages en |
beeldvorming veel talrijker zijn dan het door de programmering | imagerie sont plus nombreux que la limite imposée par la |
opgelegde plafond. Het is onaanvaardbaar dat de bevolking al te veel | |
aan medische ioniserende stralingen wordt blootgesteld. Bedoeling van | programmation. Une trop grande exposition aux radiations ionisantes à |
de bepaling is in de eerste plaats te beschikken over een duidelijk | but médical de la population ne peut être admise. La disposition vise |
beeld van de situatie. Alvorens te handelen, moet men weten hoe de | d'abord à disposer d'une vue claire de l'état de la situation. Avant |
zaken in mekaar zitten. | d'agir, il faut connaître. |
De minister hoopt vóór het einde van de regeerperiode een nieuwe | La ministre espère arriver, avant la fin de la législature, à la |
programmering van de PET-scans en NMR-toestellen te kunnen uitwerken | détermination d'une nouvelle programmation des PET-scans et appareils |
met de gemeenschappen en gewesten. Op maandag 24 februari 2014 zal een | RMN avec les communautés et les régions. Une Conférence |
interministeriële conferentie plaatsvinden in verband met de | interministérielle sur la santé publique aura lieu le lundi 24 février |
volksgezondheid. Dat punt zal worden geagendeerd » (Parl. St., Kamer, | 2014. Ce point figurera à l'ordre du jour » (Doc. parl., Chambre, |
2013-2014, DOC 53-3349/005, pp. 8-9). | 2013-2014, DOC 53-3349/005, pp. 8-9). |
B.7.2. Daaruit blijkt dat de wetgever de in het kader van de | B.7.2. Il apparaît que le législateur a notamment voulu que |
verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen | |
voorgeschreven tegemoetkoming voor verstrekkingen die worden verricht | l'intervention de l'assurance obligatoire soins de santé et indemnités |
met zware medische apparatuur onder meer afhankelijk heeft willen | pour les prestations qui sont effectuées au moyen d'un appareillage |
maken van de vermelding, op het getuigschrift voor verstrekte hulp of | médical lourd soit subordonnée à la mention, sur l'attestation de |
het als zodanig geldende document, van het identificatienummer van het | soins donnés ou sur le document en tenant lieu, du numéro |
gebruikte toestel en het rangnummer van de verstrekking. Uitgaande van | d'identification de l'appareil utilisé et du numéro d'ordre de la |
de vaststelling « dat de apparaten en de apparatuur voor beeldvorming | prestation. Partant du constat « que les appareils et appareillages en |
veel talrijker zijn dan het door de programmering opgelegde plafond », | imagerie sont plus nombreux que la limite imposée par la programmation |
heeft de wetgever het aangewezen geacht een verplichting in te voeren | », le législateur a estimé qu'il y avait lieu d'instaurer l'obligation |
om « alle apparatuur of ieder toestel opgesteld in medische diensten | que « chaque appareillage ou appareil installé dans des services |
of medisch-technische diensten, afdelingen, functies of extramuros van | médicaux, des services médico-techniques, des sections, des fonctions |
een toestelidentificatienummer en een teller te voorzien », om aldus | ou en extramuros soit désormais pourvu d'un numéro d'identification et |
te kunnen « beschikken over een duidelijk beeld van de situatie ». | d'un compteur », afin de « disposer d'une vue claire de l'état de la |
Uit de aangehaalde uittreksels uit de parlementaire voorbereiding | situation ». Il apparaît également des extraits cités des travaux préparatoires que |
blijkt eveneens dat de bestreden bepaling, ofschoon ze deel uitmaakt | la disposition attaquée, bien qu'elle fasse partie de la |
van de regelgeving betreffende de verplichte verzekering voor | réglementation relative à l'assurance obligatoire soins de santé et |
geneeskundige verzorging en uitkeringen, verband houdt met de | indemnités, est en rapport avec la programmation de l'appareillage |
programmatie van zware medische apparatuur en met de bescherming van | médical lourd et avec la protection de la population contre les radiations ionisantes. |
de bevolking tegen ioniserende stralingen. | B.8.1. Outre la condition relative à la mention du numéro |
B.8.1. Naast de voorwaarde inzake de vermelding van het | d'identification de l'appareil utilisé et du numéro d'ordre de la |
identificatienummer van het gebruikte toestel en het rangnummer van de | prestation sur l'attestation de soins donnés ou sur le document en |
verstrekking op het getuigschrift voor verstrekte hulp of het als | tenant lieu, la disposition attaquée exige également, pour l'octroi de |
zodanig geldende document, vereist de bestreden bepaling voor het | l'intervention en question, que l'appareillage ait été installé et |
toekennen van de desbetreffende tegemoetkoming eveneens dat de | soit exploité conformément aux dispositions applicables en matière de |
apparatuur overeenkomstig de ter zake geldende bepalingen inzake | programmation et d'agrément de la loi sur les hôpitaux et autres |
programmatie en erkenning van de wet op de ziekenhuizen en andere | établissements de soins et de ses arrêtés d'exécution. |
verzorgingsinrichtingen en haar uitvoeringsbesluiten werd | B.8.2. La disposition attaquée ne prévoit pas, en soi, que les |
geïnstalleerd en geëxploiteerd. | prestations effectuées en dehors d'un hôpital agréé au moyen d'un |
B.8.2. De bestreden bepaling voorziet op zich niet erin dat de buiten een erkend ziekenhuis verrichte verstrekkingen met zware medische apparatuur niet in aanmerking komen voor de erin bedoelde tegemoetkoming. De « ter zake geldende bepalingen inzake programmatie en erkenning » kunnen evenwel leiden tot dat resultaat. Die bepalingen kunnen evenwel ook ertoe leiden dat verstrekkingen die zouden worden verricht met bepaalde zware medische apparatuur in bepaalde erkende ziekenhuizen niet in aanmerking komen voor de bedoelde tegemoetkoming. De programmatieregels kunnen immers, wat de zware medische apparatuur betreft, ook voor de erkende ziekenhuizen voorzien in beperkingen van het medisch aanbod. B.9. Zoals het Hof heeft geoordeeld bij zijn arrest nr. 139/2006 van | appareillage médical lourd n'entrent pas en considération pour l'intervention en question. Les « dispositions d'application concernant la programmation et l'agrément » peuvent cependant aboutir à ce résultat. Ces dispositions peuvent toutefois aussi avoir pour effet que les prestations qui seraient effectuées au moyen d'un certain type d'appareillage médical lourd dans certains hôpitaux agréés n'entrent pas en considération pour l'intervention en question. En effet, les règles en matière de programmation peuvent, en ce qui concerne l'appareillage médical lourd, prévoir également des restrictions de l'offre médicale pour les hôpitaux agréés. |
14 september 2006, vermag de wetgever een evenwicht na te streven | B.9. Comme la Cour l'a jugé par son arrêt n° 139/2006 du 14 septembre |
tussen de noodzaak om de uitgaven van de ziekte- en | 2006, le législateur peut rechercher un équilibre entre la nécessité |
invaliditeitsverzekering in de hand te houden, enerzijds, en de | de maîtriser les dépenses de l'assurance maladie-invalidité, d'une |
noodzaak om een kwalitatieve verzorging voor de patiënt te behouden | part, et celle de maintenir la qualité des soins pour le patient ainsi |
alsook de tenlasteneming ervan door de ziekte- en | que la prise en charge de ces soins par l'assurance |
invaliditeitsverzekering, anderzijds. Ermee rekening houdend dat een | |
evenwicht moet worden gevonden tussen de behoeften van de bevolking en | maladie-invalidité, d'autre part. Compte tenu de la nécessité de |
de budgettaire beperkingen inzake gezondheidszorg, is het niet | trouver un équilibre entre les besoins de la population et les |
onredelijk om het gebruik van zware medische apparaten, die per | contraintes budgétaires en matière de soins de santé, il n'est pas |
definitie duur zijn en een aanzienlijke weerslag hebben op de | déraisonnable de soumettre à des restrictions l'utilisation |
begroting inzake gezondheidszorg, aan beperkingen te onderwerpen, noch | d'appareils médicaux lourds, qui sont par définition onéreux et ont |
om de terugbetaling in het kader van de verplichte verzekering voor | une incidence considérable sur le budget des soins de santé, ni de |
geneeskundige verzorging en uitkeringen te beperken tot verstrekkingen | limiter le remboursement, dans le cadre de l'assurance obligatoire |
verricht met zware medische apparatuur die overeenkomstig de « ter zake geldende bepalingen inzake programmatie en erkenning » wordt geïnstalleerd en geëxploiteerd. In zoverre de desbetreffende medische apparatuur gebruik maakt van ioniserende stralingen, vermocht de wetgever eveneens van oordeel te zijn dat het aangewezen is om, teneinde de blootstelling van de patiënten aan ioniserende stralingen zoveel mogelijk te beperken, het medisch aanbod ter zake aan beperkingen te onderwerpen en de tegemoetkoming in het kader van de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen voor te behouden voor verstrekkingen die worden verricht binnen de ter zake geldende beperkingen. B.10. De bestreden bepaling doet bovendien geen afbreuk aan het recht van de patiënt om, indien nodig, te worden onderzocht of behandeld door middel van zware medische apparaten, noch aan zijn recht op tenlasteneming door de ziekte- en invaliditeitsverzekering van de kosten veroorzaakt door de met die apparatuur verrichte | soins de santé et indemnités, aux prestations effectuées au moyen d'un appareillage médical lourd installé et exploité conformément « aux dispositions d'application concernant la programmation et l'agrément ». Dans la mesure où l'appareillage médical en question utilise des radiations ionisantes, le législateur a également pu estimer qu'il y avait lieu, afin de limiter dans la mesure du possible l'exposition des patients aux radiations ionisantes, de soumettre l'offre médicale en la matière à des restrictions et de réserver l'intervention, dans le cadre de l'assurance obligatoire soins de santé et indemnités, aux prestations effectuées dans les limites fixées en la matière. B.10. Par ailleurs, la disposition attaquée ne porte pas atteinte au droit du patient d'être examiné ou traité, si nécessaire, au moyen d'appareils médicaux lourds, ni à son droit à la prise en charge, par l'assurance maladie-invalidité, des frais occasionnés par les |
verstrekkingen. De regels betreffende de programmatie strekken immers | prestations effectuées au moyen de ces appareils. Les règles relatives |
onder meer ertoe het medisch aanbod te beheersen zonder afbreuk te | à la programmation visent en effet notamment à maîtriser l'offre |
doen aan de noden van de bevolking. | médicale sans porter atteinte aux besoins de la population. |
B.11. Het eerste middel is niet gegrond. | B.11. Le premier moyen n'est pas fondé. |
B.12. De verzoekende partijen leiden een tweede middel af uit de | B.12. Les parties requérantes prennent un second moyen de la violation |
schending van de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang | des articles 10 et 11 de la Constitution, lus en combinaison avec |
gelezen met artikel IV.1 van het Wetboek van economisch recht, met | l'article IV.1 du Code de droit économique, avec l'article 4, |
artikel 4, lid 3, van het Verdrag betreffende de Europese Unie (hierna | paragraphe 3, du Traité sur l'Union européenne (ci-après : TUE) et |
: VEU) en met de artikelen 101, 102 en 107 van het Verdrag betreffende | avec les articles 101, 102 et 107 du Traité sur le fonctionnement de |
de werking van de Europese Unie (hierna : VWEU). | l'Union européenne (ci-après : TFUE). |
De verzoekende partijen voeren in essentie aan dat de bestreden | Les parties requérantes font valoir en substance que la disposition |
bepaling op een discriminerende wijze afbreuk doet aan de door de in | attaquée porte une atteinte discriminatoire à la libre concurrence |
het middel vermelde bepalingen gewaarborgde vrije mededinging. | garantie par les dispositions mentionnées dans le moyen. |
B.13. Artikel 101 van het VWEU verbiedt alle overeenkomsten tussen | B.13. L'article 101 du TFUE interdit tous accords entre entreprises, |
ondernemingen, alle besluiten van ondernemersverenigingen en alle | toutes décisions d'associations d'entreprises et toutes pratiques |
onderling afgestemde feitelijke gedragingen welke de handel tussen | concertées qui sont susceptibles d'affecter le commerce entre Etats |
lidstaten ongunstig kunnen beïnvloeden en ertoe strekken of ten | membres et qui ont pour objet ou pour effet d'empêcher, de restreindre |
gevolge hebben dat de mededinging binnen de interne markt wordt | ou de fausser le jeu de la concurrence à l'intérieur du marché |
verhinderd, beperkt of vervalst. Artikel 102 van het VWEU legt een | intérieur. L'article 102 du TFUE interdit aux entreprises d'exploiter |
verbod op aan ondernemingen om misbruik te maken van een machtspositie | de façon abusive une position dominante sur le marché intérieur ou |
op de interne markt of op een wezenlijk deel daarvan, voor zover de | dans une partie substantielle de celui-ci, dans la mesure où le |
handel tussen lidstaten daardoor ongunstig wordt beïnvloed. Artikel | commerce entre Etats membres est susceptible d'en être affecté. |
107 van het VWEU bevat een principieel verbod van steun aan bepaalde | L'article 107 du TFUE interdit en principe, dans la mesure où elles |
ondernemingen of producties, die is bekostigd met overheidsmiddelen en | affectent les échanges entre Etats membres, les aides accordées par |
de mededinging vervalst of dreigt te vervalsen en het handelsverkeer | les Etats ou au moyen de ressources d'Etat qui faussent ou qui |
tussen de lidstaten ongunstig beïnvloedt, zij het dat bepaalde vormen | menacent de fausser la concurrence en favorisant certaines entreprises |
van steunmaatregelen wel verenigbaar worden geacht met de interne | ou certaines productions, mais considère toutefois certaines formes |
markt. | d'aide comme compatibles avec le marché intérieur. |
Ofschoon de artikelen 101 en 102 van het VWEU zich richten tot de | Bien que les articles 101 et 102 du TFUE s'adressent aux entreprises, |
ondernemingen, legt artikel 4, lid 3, van het VEU de lidstaten de | l'article 4, paragraphe 3, du TUE impose aux Etats membres |
verplichting op om zich te onthouden van het nemen of het in stand | l'obligation de s'abstenir de prendre ou de maintenir en vigueur des |
houden van maatregelen welke de voormelde artikelen 101 en 102 hun | mesures susceptibles d'éliminer l'effet utile des articles 101 et 102 |
nuttig effect zouden kunnen ontnemen (HvJ, 16 november 1977, 13/77, | du TFUE (CJCE, 16 novembre 1977, 13/77, INNO, points 31 et 32; 23 |
INNO, punten 31 en 32; 23 april 1991, C-41/90, Höfner en Elser, punt | avril 1991, C-41/90, Höfner et Elser, point 26; 18 juin 1991, |
26; 18 juni 1991, C-260/89, ERT, punt 35; 19 mei 1993, C-320, Corbeau, | C-260/89, ERT, point 35; 19 mai 1993, C-320, Corbeau, points 10 et |
punten 10 en 11). | 11). |
B.14. Om te voldoen aan de vereisten van artikel 6 van de bijzondere | B.14. Pour satisfaire aux exigences de l'article 6 de la loi spéciale |
wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, moeten de middelen | du 6 janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle, les moyens de la |
van het verzoekschrift te kennen geven welke van de regels waarvan het | requête doivent faire connaître, parmi les règles dont la Cour |
Hof de naleving waarborgt, zouden zijn geschonden, alsook welke de | garantit le respect, celles qui seraient violées ainsi que les |
bepalingen zijn die deze regels zouden schenden, en uiteenzetten in | dispositions qui violeraient ces règles et exposer en quoi ces règles |
welk opzicht die regels door de bedoelde bepalingen zouden zijn | auraient été transgressées par ces dispositions. |
geschonden. B.15.1. De verzoekende partijen zijn in de eerste plaats van mening | B.15.1. Les parties requérantes estiment tout d'abord que la |
dat de bestreden bepaling in strijd is met de artikelen 10 en 11 van | disposition attaquée viole les articles 10 et 11 de la Constitution, |
de Grondwet, in samenhang gelezen met de artikelen 101 en 102 van het | combinés avec les articles 101 et 102 du TFUE. |
VWEU. B.15.2. De artikelen 101 en 102 van het VWEU zijn niet van toepassing | B.15.2. Les articles 101 et 102 du TFUE ne sont pas d'application « si |
« indien een mededingingsverstorende gedraging bij een nationale | |
wettelijke regeling aan de ondernemingen wordt voorgeschreven, of | un comportement anticoncurrentiel est imposé aux entreprises par une |
indien deze wettelijke regeling een rechtskader creëert dat zelf | législation nationale ou si celle-ci crée un cadre juridique qui |
iedere mogelijkheid van concurrentieel gedrag voor deze ondernemingen | lui-même élimine toute possibilité de comportement concurrentiel de |
uitsluit. In een dergelijke situatie vindt de beperking van de | leur part ». « Dans une telle situation, en effet, la restriction de |
mededinging namelijk niet, zoals deze bepalingen impliceren, haar | concurrence ne trouve pas sa cause, ainsi que l'impliquent ces |
oorsprong in autonome gedragingen van de ondernemingen. Daarentegen | dispositions, dans des comportements autonomes des entreprises. En |
kunnen de artikelen [101 en 102 van het VWEU] van toepassing zijn | revanche, les articles [101 et 102 du TFUE] peuvent s'appliquer s'il |
indien blijkt dat de nationale wettelijke regeling ruimte laat voor | s'avère que la législation nationale laisse subsister la possibilité |
mededinging die door autonome gedragingen van de ondernemingen kan | d'une concurrence susceptible d'être empêchée, restreinte ou faussée |
worden verhinderd, beperkt of vervalst (arrest van 11 november 1997, | par des comportements autonomes des entreprises (arrêt du 11 novembre |
Commissie en Frankrijk/Ladbroke Racing, C-359/95 P en C-379/95 P, | 1997, Commission et France/Ladbroke Racing, C-359/95 P et C-379/95 P, |
Jurispr. blz. I-6265, punten 33 en 34 en aldaar aangehaalde | Rec. p. I 6265, points 33 et 34, ainsi que jurisprudence citée) » |
rechtspraak) » (HvJ, 14 oktober 2010, C-280/08 P, Deutsche Telekom AG | (CJUE, 14 octobre 2010, C-280/08 P, Deutsche Telekom AG c. Commission, |
t. Commissie, punt 80). | point 80). |
B.15.3. Te dezen verwijten de verzoekende partijen de wetgever echter precies de ondernemingen die actief zijn in de medische sector een gedraging op te leggen die zij kwalificeren als mededingingsverstorend. Die verzoekende partijen voeren overigens geenszins aan dat de wetgever zich in werkelijkheid ertoe zou hebben beperkt het aannemen, door die ondernemingen, van autonome mededingingsverstorende gedragingen aan te moedigen of te vergemakkelijken. Voorts zetten zij niet uiteen in welk opzicht de gedraging van een van de ondernemingen die actief zijn in de medische sector een misbruik van een machtspositie zou inhouden of hoe de gedraging van alle of sommige van die ondernemingen een kartel zou vormen. B.16. Hieruit vloeit voort dat het middel, in zoverre het is afgeleid uit de schending van de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met de artikelen 101 en 102 van het VWEU, niet gegrond is. B.17.1. De verzoekende partijen zijn voorts van mening dat de | B.15.3. Or, en l'espèce, les parties requérantes font précisément grief au législateur d'avoir imposé aux entreprises actives dans le secteur médical un comportement qu'elles qualifient d'anticoncurrentiel. Par ailleurs, elles ne font aucunement valoir que le législateur se serait en réalité limité à inciter ou à faciliter l'adoption par ces entreprises de comportements anticoncurrentiels autonomes. En outre, elles n'exposent pas à suffisance de droit en quoi le comportement d'une des entreprises actives dans le secteur médical serait constitutif d'un abus de position dominante ou en quoi le comportement de toutes ou de certaines de ces entreprises constituerait une entente. B.16. Il s'ensuit qu'en ce qu'il est pris de la violation des articles 10 et 11 de la Constitution, combinés avec les articles 101 et 102 du TFUE, le second moyen n'est pas fondé. B.17.1. Les parties requérantes estiment encore que la disposition |
bestreden bepaling in strijd is met de artikelen 10 en 11 van de | attaquée viole les articles 10 et 11 de la Constitution, combinés avec |
Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 107 van het VWEU. | l'article 107 du TFUE. |
B.17.2. In dat opzicht dient in de eerste plaats te worden opgemerkt | B.17.2. A cet égard, il convient de relever tout d'abord que la Cour |
dat het Hof niet bevoegd is om uitspraak te doen over de | |
verenigbaarheid van staatssteun met de interne markt. Die kwestie valt | n'est pas compétente pour statuer sur la compatibilité d'une aide |
immers onder een eigen opdracht die aan de Europese Commissie is | d'Etat avec le marché intérieur. En effet, cette question relève d'une |
toegewezen, onder het toezicht van het Gerecht en van het Hof van | mission attribuée en propre à la Commission européenne, sous le |
Justitie van de Europese Unie. Het Hof kan daarentegen nagaan of de in | contrôle du Tribunal et de la Cour de justice de l'Union européenne. |
het geding zijnde bepaling in strijd moet worden geacht met artikel | La Cour peut en revanche examiner si la disposition en cause doit être |
108, lid 3, van het VWEU om reden dat zij de uitvoering vormt van staatssteun die niet vooraf is aangemeld bij de Europese Commissie (HvJ, 18 juli 2013, C-6/12, P Oy, punt 38). B.17.3. Te dezen voeren de verzoekende partijen echter niet aan dat de bestreden bepaling de verplichte voorafgaande aanmelding bij de Europese Commissie zou hebben geschonden. Integendeel, de korte uiteenzettingen die de verzoekende partijen aan die grief wijden, laten verstaan dat die partijen de verenigbaarheid betwisten van de veronderstelde staatssteun met de interne markt, hetgeen niet tot de bevoegdheid van het Hof behoort. B.18. Hieruit vloeit voort dat het tweede middel, in zoverre het is afgeleid uit de schending van de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 107 van het VWEU, niet gegrond is. B.19. Vermits het Hof niet bevoegd is om wettelijke bepalingen te toetsen aan andere wettelijke bepalingen die geen bevoegdheidverdelende regels zijn, is het tweede middel, in zoverre het is afgeleid uit de schending van artikel IV.1 van het Wetboek van economisch recht, niet ontvankelijk. B.20. Het tweede middel is niet gegrond. Om die redenen, het Hof verwerpt het beroep. Aldus gewezen in het Nederlands, het Frans en het Duits, overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, op 4 november 2015. De griffier, P.-Y. Dutilleux De voorzitter, | considérée comme contraire à l'article 108, paragraphe 3, du TFUE au motif qu'elle constitue la mise en oeuvre d'une aide d'Etat qui n'a pas été notifiée auparavant à la Commission européenne (CJUE, 18 juillet 2013, C-6/12, P Oy, point 38). B.17.3. Toutefois, en l'espèce, les parties requérantes ne font pas valoir que la disposition attaquée ait méconnu l'obligation de notification préalable à la Commission européenne. Au contraire, les brefs développements consacrés par les parties requérantes à ce grief laissent entendre que ces parties contestent la compatibilité de l'aide d'Etat supposée avec le marché intérieur, ce qui ne relève pas de la compétence de la Cour. B.18. Il s'ensuit qu'en ce qu'il est pris de la violation des articles 10 et 11 de la Constitution, combinés avec l'article 107 du TFUE, le second moyen n'est pas fondé. B.19. La Cour n'étant pas compétente pour contrôler des dispositions législatives au regard d'autres dispositions législatives qui ne sont pas des règles répartitrices de compétence, le second moyen, en ce qu'il est pris de la violation de l'article IV.1 du Code de droit économique, n'est pas recevable. B.20. Le second moyen n'est pas fondé. Par ces motifs, la Cour rejette le recours. Ainsi rendu en langue néerlandaise, en langue française et en langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle, le 4 novembre 2015. Le greffier, P.-Y. Dutilleux Le président, |
A. Alen | A. Alen |