← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 169/2014 van 27 november 2014 Rolnummer : 5748 In zake :
de prejudiciële vragen betreffende artikel 608 van het Gerechtelijk Wetboek, artikel 1 van de wet van
14 april 1965 houdende goedkeuring van de Overeenkomst tu Het Grondwettelijk Hof, samengesteld
uit de voorzitters J. Spreutels en A. Alen, en de rechters (...)"
| Uittreksel uit arrest nr. 169/2014 van 27 november 2014 Rolnummer : 5748 In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 608 van het Gerechtelijk Wetboek, artikel 1 van de wet van 14 april 1965 houdende goedkeuring van de Overeenkomst tu Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en A. Alen, en de rechters (...) | Extrait de l'arrêt n° 169/2014 du 27 novembre 2014 Numéro du rôle : 5748 En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 608 du Code judiciaire, à l'article 1(...) |
|---|---|
| GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
| Uittreksel uit arrest nr. 169/2014 van 27 november 2014 | Extrait de l'arrêt n° 169/2014 du 27 novembre 2014 |
| Rolnummer : 5748 | Numéro du rôle : 5748 |
| In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 608 van het | En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 608 du |
| Gerechtelijk Wetboek, artikel 1 van de wet van 14 april 1965 houdende | Code judiciaire, à l'article 1er de la loi du 14 avril 1965 portant |
| goedkeuring van de Overeenkomst tussen België en Frankrijk tot | approbation de la Convention entre la Belgique et la France tendant à |
| voorkoming van dubbele belasting en tot regeling van wederzijdse | éviter les doubles impositions et à établir des règles d'assistance |
| administratieve en juridische bijstand inzake inkomstenbelastingen, | administrative et juridique réciproque en matière d'impôts sur les |
| revenus, du protocole final et des lettres annexes, signés à | |
| van het slotprotocol en van de bijgevoegde brieven, ondertekend op 10 | Bruxelles, le 10 mars 1964, aux articles 10, §§ 1er et 2, et 11, § 2, |
| maart 1964 te Brussel, de artikelen 10, §§ 1 en 2, en 11, § 2, c), van | |
| die Overeenkomst en artikel 2 van de wet van 9 juni 1999 houdende | c), de cette Convention et à l'article 2 de la loi du 9 juin 1999 |
| instemming met het Avenant bij die Overeenkomst, gedaan te Brussel op | portant assentiment à l'Avenant à cette Convention, fait à Bruxelles |
| 8 februari 1999, gesteld door het Hof van Beroep te Bergen. | le 8 février 1999, posées par la Cour d'appel de Mons. |
| Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
| samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en A. Alen, en de | composée des présidents J. Spreutels et A. Alen, et des juges E. De |
| rechters E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. | Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, T. |
| Derycke, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, F. Daoût, T. Giet en R. | Merckx-Van Goey, P. Nihoul, F. Daoût, T. Giet et R. Leysen, assistée |
| Leysen, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter J. Spreutels, | du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président J. Spreutels, |
| wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
| I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging | I. Objet des questions préjudicielles et procédure |
| Bij arrest van 15 november 2013 in zake de Belgische Staat tegen | Par arrêt du 15 novembre 2013 en cause de l'Etat belge contre |
| Dominique Jacquet, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is | Dominique Jacquet, dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour |
| ingekomen op 19 november 2013, heeft het Hof van Beroep te Bergen de | le 19 novembre 2013, la Cour d'appel de Mons a posé les questions |
| volgende prejudiciële vragen gesteld : | préjudicielles suivantes : |
| 1. « Schendt artikel 608 van het Gerechtelijk Wetboek, in die zin | 1. « L'article 608 du Code judiciaire, interprété dans le sens où un |
| geïnterpreteerd dat een gezamenlijk minnelijk akkoord van de bevoegde | accord amiable commun des autorités compétentes des Etats belge et |
| overheden van de Belgische en de Franse Staat dat met toepassing van | français conclu, en application de l'article 24.2 de la convention |
| artikel 24, § 2, van de Belgisch-Franse Overeenkomst van 10 maart 1964 | belgo-française préventive de double imposition du 10 mars 1964 entre |
| tussen België en Frankrijk tot voorkoming van dubbele belasting en tot | la Belgique et la France tendant à éviter les doubles impositions et à |
| regeling van wederzijdse administratieve en juridische bijstand inzake | établir des règles d'assistance administrative et juridique en matière |
| inkomstenbelastingen is gesloten in verband met een moeilijkheid of | d'impôt sur les revenus, à propos d'une difficulté ou d'un doute quant |
| twijfel over de uitvoering van een bepaling die in die Overeenkomst | à l'exécution d'une disposition figurant dans cette Convention, est |
| voorkomt, een wet is, waardoor aan de rechterlijke macht elke | une loi déniant au Pouvoir judiciaire toute compétence |
| jurisdictionele bevoegdheid tot interpretatie van de verdragstekst | juridictionnelle d'interprétation du texte conventionnel par les |
| door de nationale overheden wordt ontzegd, artikel 170 van de | autorités nationales, viole-t-il l'article 170 de la Constitution, lu |
| Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 145 van de Grondwet, dat | en combinaison avec l'article 145 de la Constitution qui réserve toute |
| elk geschil over politieke rechten voorbehoudt aan de hoven en | contestation en matière de droits politiques aux cours et tribunaux ? |
| rechtbanken ? »; | »; |
| 2. « Schenden artikel 1 van de instemmingswet van 14 april 1965 | 2. « L'article I de la loi d'assentiment du 14 avril 1965 de la |
| houdende goedkeuring van de Overeenkomst van 10 maart 1964 gesloten te | Convention du 10 mars 1964 conclue à Bruxelles entre la Belgique et la |
| Brussel tussen België en Frankrijk tot voorkoming van dubbele | France tendant à éviter les doubles impositions et à établir des |
| belasting en tot regeling van wederzijdse administratieve en | règles d'assistance administrative et juridique réciproque en matière |
| juridische bijstand inzake inkomstenbelastingen en, via die wet, de | d'impôts sur les revenus et à travers cette loi, les articles 10.1, |
| artikelen 10, § 1, 10, § 2, en 11, § 2, c), van de Overeenkomst zelf, | 10.2 et 11, § 2, c) de la convention elle-même, et l'article 2 de la |
| en artikel 2 van de wet van 9 juni 1999 houdende instemming met het | loi du 9 juin 1999 portant assentiment à l'Avenant fait à Bruxelles le |
| Avenant bij dezelfde Overeenkomst, gedaan te Brussel op 8 februari | 8 février 1999 à la même convention, violent-ils les articles 10, 11 |
| 1999, de artikelen 10, 11 en 172 van de Grondwet, al dan niet in | et 172 de la Constitution, lu ou non en relation avec la Convention |
| samenhang gelezen met het Europees Verdrag voor de rechten van de mens | |
| en met artikel 1 van het Eerste Aanvullend Protocol bij dat Verdrag, | européenne des droits de l'homme et l'article 1er du Protocole n° 1 à |
| in zoverre het genoemde artikel 10 van de Frans-Belgische Overeenkomst | cette convention, dans la mesure où ledit article 10 de la convention |
| franco-belge est interprété en sorte que les intercommunales | |
| in die zin wordt geïnterpreteerd dat de ziekenhuisintercommunales niet | hospitalières ne pourraient être considérées comme des entités ayant |
| zouden kunnen worden beschouwd als entiteiten met activiteiten van | des activités de nature industrielle ou commerciale, alors que cette |
| industriële of commerciële aard, terwijl die aard van industriële of | nature d'activité industrielle ou commerciale est reconnue par un |
| commerciële activiteit bij een koninklijk besluit van 10 april 1995 | arrêté royal du 10 avril 1995 aux régies communales autonomes exerçant |
| wordt toegekend aan de autonome gemeentebedrijven die verzorgende | |
| activiteiten uitvoeren ? ». | des activités de soins ? ». |
| (...) | (...) |
| III. In rechte | III. En droit |
| (...) | (...) |
| Ten aanzien van de in het geding zijnde bepalingen | Quant aux dispositions en cause |
| B.1.1. Artikel 608 van het Gerechtelijk Wetboek bepaalt : | B.1.1. L'article 608 du Code judicaire dispose : |
| « Het Hof van Cassatie neemt kennis van de beslissingen in laatste | « La Cour de cassation connaît des décisions rendues en dernier |
| aanleg die voor het hof worden gebracht wegens overtreding van de wet | ressort qui lui sont déférées pour contravention à la loi ou pour |
| of wegens schending van substantiële of op straffe van nietigheid | violation des formes, soit substantielles, soit prescrites à peine de |
| voorgeschreven vormen ». | nullité ». |
| B.1.2. Artikel 10 van de Overeenkomst van 10 maart 1964 tussen België | B.1.2. L'article 10 de la Convention du 10 mars 1964 entre la Belgique |
| en Frankrijk tot voorkoming van dubbele belasting en tot regeling van | et la France tendant à éviter les doubles impositions et à établir des |
| wederzijdse administratieve en juridische bijstand inzake | règles d'assistance administrative et juridique réciproque en matière |
| inkomstenbelastingen bepaalt : | d'impôts sur les revenus dispose : |
| « 1. De bezoldigingen in de vorm van salarissen, lonen, wedden, | « 1. Les rémunérations allouées sous forme de traitements, salaires, |
| soldijen en pensioenen toegekend door één van de verdragsluitende | appointements, soldes et pensions par l'un des Etats contractants ou |
| Staten of door een publiekrechtelijke rechtspersoon van deze Staat, | par une personne morale de droit public de cet Etat ne se livrant pas |
| die geen nijverheids- of handelsactiviteit uitoefent, zijn uitsluitend | à une activité industrielle ou commerciale, sont imposables |
| in deze Staat belastbaar. | exclusivement dans ledit Etat. |
| 2. Met wederzijds akkoord zal deze bepaling kunnen worden uitgebreid | 2. Cette disposition pourra être étendue par accord de réciprocité aux |
| tot de bezoldigingen van de personeelsleden van openbare lichamen of | rémunérations du personnel d'organismes ou établissements publics ou |
| instellingen of van juridisch zelfstandige instellingen, door een van | d'établissements juridiquement autonomes constitués ou contrôlés par |
| de verdragsluitende Staten of door de politieke onderdelen van deze | l'un des Etats contractants ou par les provinces et collectivités |
| Staat opgericht of gecontroleerd, zelfs indien deze lichamen of | locales de cet Etat, même si ces organismes ou établissements se |
| instellingen een nijverheids- of handelsactiviteit uitoefenen. | livrent à une activité industrielle ou commerciale. |
| 3. Nochtans vinden de voorafgaande bepalingen geen toepassing wanneer | 3. Toutefois, les dispositions qui précèdent ne trouvent pas à |
| de bezoldigingen worden betaald aan verblijfhouders van de andere | s'appliquer lorsque les rémunérations sont allouées à des résidents de |
| Staat, die de nationaliteit van deze Staat hebben ». | l'autre Etat possédant la nationalité de cet Etat ». |
| Zoals het van toepassing was op het voor de verwijzende rechter | Tel qu'il était applicable au litige pendant devant le juge a quo, |
| hangende geschil, bepaalde artikel 11 van dezelfde Overeenkomst : | l'article 11 de la même Convention disposait : |
| « 1. Onder voorbehoud van de bepalingen van de artikelen 9, 10 en 13 | « 1. Sous réserve des dispositions des articles 9, 10 et 13 de la |
| van deze Overeenkomst, zijn de salarissen, lonen en andere | présente Convention, les traitements, salaires et autres rémunérations |
| soortgelijke bezoldigingen slechts belastbaar in de verdragsluitende | analogues ne sont imposables que dans l'Etat contractant sur le |
| Staat op het grondgebied waarvan de persoonlijke activiteit, die de | territoire duquel s'exerce l'activité personnelle source de ces |
| bron van deze inkomsten is, wordt uitgeoefend. | revenus. |
| 2. In afwijking van paragraaf 1 hierboven : | 2. Par dérogation au paragraphe 1er ci-dessus : |
| a) mogen de salarissen, lonen en andere bezoldigingen slechts worden | a) Les traitements, salaires et autres rémunérations ne peuvent être |
| belast in de verdragsluitende Staat waarvan de loontrekker | imposés que dans l'Etat contractant dont le salarié est résident, |
| verblijfhouder is, indien de volgende drie voorwaarden vervuld zijn : 1° de beneficiant verblijft tijdelijk in de andere verdragsluitende Staat voor een of meer tijdvakken welke gedurende het kalenderjaar 183 dagen niet te boven gaan; 2° zijn bezoldiging voor de tijdens dit verblijf uitgeoefende activiteit wordt ten laste genomen door een in eerstgenoemde Staat gevestigde werkgever; 3° hij oefent zijn activiteit niet uit ten laste van een in de andere Staat gelegen vaste inrichting of vaste installatie van de werkgever; b) zijn de bezoldigingen met betrekking tot de activiteit uitgeoefend aan boord van een schip of een luchtvaartuig in internationaal verkeer, of aan boord van een schip dienend tot het vervoer in de binnenwateren op het grondgebied van beide verdragsluitende Staten, slechts belastbaar in diegene van deze Staten, waar de zetel van de werkelijke leiding van de onderneming is gelegen; indien deze Staat geen belasting op bedoelde bezoldigingen heft, zijn deze belastbaar in de verdragsluitende Staat, waarvan de beneficianten verblijfhouders zijn. De bezoldigingen van personen die dienst doen op andere vervoermiddelen, welke het vervoer op het grondgebied van beide verdragsluitende Staten onderhouden, zijn slechts belastbaar in de Staat waar de vaste inrichting is gelegen waarvan deze personen afhangen of, indien dergelijke inrichting niet aanwezig is, in de verdragsluitende Staat waarvan deze personen verblijfhouders zijn; | lorsque les trois conditions suivantes, sont réunies : 1° le bénéficiaire séjourne temporairement dans l'autre Etat contractant pendant une ou plusieurs périodes n'excédant pas cent quatre-vingt-trois jours au cours de l'année civile; 2° sa rémunération pour l'activité exercée pendant ce séjour est supportée par un employeur établi dans le premier Etat; 3° il n'exerce pas son activité à la charge d'un établissement stable ou d'une installation fixe de l'employeur, situé dans l'autre Etat; b) Les rémunérations afférentes à une activité exercée à bord d'un navire ou d'un aéronef en trafic international, ou à bord d'un bateau servant à la navigation intérieure sur le territoire des deux Etats contractants, ne sont imposables que dans celui de ces Etats où se trouve le siège de la direction effective de l'entreprise; si cet Etat ne perçoit pas l'impôt sur lesdites rémunérations, celles-ci sont imposables dans l'Etat contractant dont les bénéficiaires sont des résidents. Les rémunérations des personnes qui sont en service sur d'autres moyens de transport circulant sur le territoire des deux Etats contractants ne sont imposables que dans celui de ces Etats où est situé l'établissement stable dont ces personnes dépendent, ou, à défaut d'un tel établissement, dans l'Etat contractant dont ces personnes sont les résidentes; |
| c) zijn de grensarbeiders die deze hoedanigheid aantonen door het | c) Les travailleurs frontaliers qui justifient de cette qualité par la |
| overleggen van de grenskaart welke door de tussen de verdragsluitende | production de la carte frontalière instituée par les conventions |
| Staten gesloten bijzondere overeenkomsten werd ingesteld, op hun | particulières intervenues entre les Etats contractants ne sont |
| salarissen, lonen en andere bezoldigingen die zij als dusdanig | imposables sur les traitements, salaires et autres rémunérations |
| ontvangen slechts belastbaar in de verdragsluitende Staat waarvan zij | qu'ils perçoivent à ce titre que dans l'Etat contractant dont ils sont |
| verblijfhouders zijn. | les résidents. |
| [...] ». | [...] ». |
| Artikel 24 van die Overeenkomst bepaalt : | L'article 24 de cette Convention dispose : |
| « 1. De bevoegde autoriteiten van beide verdragsluitende Staten zullen | « 1. Les autorités compétentes des deux Etats contractants se |
| overleg plegen met betrekking tot de administratieve maatregelen die | concerteront au sujet des mesures administratives nécessaires à |
| voor de uitvoering van de bepalingen van deze Overeenkomst nodig zijn en inzonderheid omtrent de rechtvaardigingen door de verblijfhouders van elke Staat te verstrekken om in de andere Staat de bij deze Overeenkomst bepaalde belastingvrijstellingen of -verminderingen te genieten. 2. Ingeval de uitvoering van sommige bepalingen van deze Overeenkomst tot moeilijkheden of twijfel aanleiding zou geven, zullen de bevoegde autoriteiten van beide verdragsluitende Staten overleg plegen om deze bepalingen in de geest van de Overeenkomst toe te passen. In bijzondere gevallen zullen zij in gemeen overleg de bij deze Overeenkomst bepaalde regelen kunnen toepassen op natuurlijke of rechtspersonen, die geen verblijfhouders van een van beide verdragsluitende Staten zijn, maar die in één van deze Staten een vaste inrichting bezitten waarvan sommige inkomsten hun bron in de andere Staat hebben. 3. Indien een verblijfhouder van een van beide verdragsluitende Staten oordeelt dat de aanslagen die te zijnen laste werden gevestigd of waarvan de vestiging te zijnen laste wordt overwogen, voor hem hebben geleid of moeten leiden tot een dubbele belastingheffing waarvan het in stand houden onverenigbaar zou zijn met de bepalingen van de Overeenkomst, kan hij, onverminderd het gebruik van zijn rechten inzake bezwaar en verhaal volgens de interne wetgeving van elke Staat, bij de bevoegde autoriteiten van de Staat waarvan hij verblijfhouder is een schriftelijk en met redenen omkleed verzoek tot herziening van deze aanslagen indienen. Dit verzoek moet worden ingediend vóór het verstrijken van een termijn van zes maanden ingaande op de datum van | l'exécution des dispositions de la présente Convention et notamment au sujet des justifications à fournir par les résidents de chaque Etat pour bénéficier dans l'autre Etat des exemptions ou réductions d'impôt prévues à la présente Convention. 2. Dans le cas où l'exécution de certaines dispositions de la présente Convention donnerait lieu à des difficultés ou à des doutes, les autorités compétentes des deux Etats contractants se concerteront pour appliquer ces dispositions dans l'esprit de la Convention. Dans des cas spéciaux, elles pourront d'un commun accord appliquer les règles prévues par la présente Convention à des personnes physiques ou morales qui ne sont pas résidentes de l'un des deux Etats contractants, mais qui possèdent dans l'un de ces Etats un établissement stable dont certains revenus ont leur source dans l'autre Etat. 3. Si un résident de l'un des Etats contractants estime que les impositions qui ont été établies ou qu'il est envisagé d'établir à sa charge ont entraîné ou doivent entraîner pour lui une double imposition dont le maintien serait incompatible avec les dispositions de la Convention, il peut, sans préjudice de l'exercice de ses droits de réclamation et de recours suivant la législation interne de chaque Etat, adresser aux autorités compétentes de l'Etat dont il est résident une demande écrite et motivée de révision desdites impositions. Cette demande doit être présentée avant l'expiration d'un |
| de betekening of van de heffing bij de bron van de tweede aanslag. | délai de six mois à compter de la date de la notification ou de la |
| Indien zij de gegrondheid van dit verzoek erkennen, zullen de | perception à la source de la seconde imposition. Si elles en |
| autoriteiten bij wie het verzoek aanhangig werd gemaakt, zich met de | reconnaissent le bien-fondé, les autorités saisies d'une telle demande |
| bevoegde autoriteiten van de andere verdragsluitende Staat verstaan om | s'entendront avec les autorités compétentes de l'autre Etat |
| dubbele belastingheffing te voorkomen. | contractant pour éviter la double imposition. |
| 4. Indien blijkt dat, om tot overeenstemming te komen, besprekingen | 4. S'il apparaît que, pour parvenir à une entente, des pourparlers |
| opportuun zijn, zal de aangelegenheid worden voorgelegd aan een | soient opportuns, l'affaire sera déférée à une commission mixte dont |
| gemengde commissie waarvan de leden door de bevoegde autoriteiten van | les membres seront désignés par les autorités compétentes des deux |
| de beide verdragsluitende Staten zullen worden aangeduid ». | Etats contractants ». |
| Ten aanzien van de eerste prejudiciële vraag | Quant à la première question préjudicielle |
| B.2. Uit de gegevens van de zaak en uit de motieven van de | B.2. Il ressort des éléments de la cause et des motifs de la décision |
| verwijzingsbeslissing blijkt dat het voor de verwijzende rechter | de renvoi que le litige pendant devant le juge a quo concerne des |
| hangende geschil betrekking heeft op aanslagen in de belasting van | |
| niet-inwoners - natuurlijke personen - en in de aanvullende | cotisations à l'impôt des non-résidents - personnes physiques - et à |
| gemeentebelasting die voor de aanslagjaren 1995, 1996 en 1997 zijn | la taxe communale additionnelle établies à charge d'une résidente |
| gevestigd ten laste van een fiscaal inwoner van Frankrijk die in | fiscale en France qui travaille en Belgique pour l'Association |
| België voor de « Association intercommunale des oeuvres | intercommunale des oeuvres médico-sociales des arrondissements d'Arlon |
| médico-sociales des arrondissements d'Arlon et de Virton » | et de Virton (A.I.O.M.S.), pour les exercices d'imposition 1995, 1996 |
| (A.I.O.M.S.) werkt. | et 1997. |
| Volgens de verwijzende rechter wordt niet betwist dat de geïntimeerde | Selon le juge a quo, il n'est pas contesté que l'intimée a rempli |
| aan alle wettelijke voorwaarden voldoet om als « grensarbeider » te | toutes les conditions légales pour être considérée comme « travailleur |
| worden beschouwd en dat zij vroeger gedurende een twintigtal jaar in | frontalier » et qu'elle a été antérieurement taxée en France en cette |
| die hoedanigheid in Frankrijk is belast op grond van artikel 11, § 2, | qualité pendant une vingtaine d'années sur la base de l'article 11, § |
| c), van de Overeenkomst van 10 maart 1964. Met betrekking tot de in | 2, c), de la Convention du 10 mars 1964. En ce qui concerne les |
| het geding zijnde aanslagjaren heeft de Belgische Staat zijn standpunt | exercices d'imposition en litige, l'Etat belge a revu sa position et |
| herzien en de geïntimeerde op grond van artikel 10, § 1, van de | taxé d'office l'intimée sur la base de l'article 10, § 1er, de la |
| Overeenkomst van 10 maart 1964 ambtshalve belast, ingevolge een brief | Convention du 10 mars 1964, à la suite d'une lettre adressée le 13 |
| die op 13 april 2005 door de Franse belastingadministratie naar de | avril 2005 aux services centraux belges de l'Administration de la |
| Belgische centrale diensten van de Administratie van de ondernemings- | fiscalité des entreprises et des revenus par l'administration fiscale |
| en inkomensfiscaliteit is gestuurd. Volgens de verwijzende rechter | française. Selon le juge a quo, cette lettre relève de la procédure de |
| maakt die brief deel uit van de in artikel 24, § 2, van die | concertation visée à l'article 24, § 2, de cette Convention et un |
| Overeenkomst bedoelde overlegprocedure en heeft een aldus gesloten | accord administratif ainsi établi a un caractère contraignant même |
| administratief akkoord een dwingend karakter, ook al is het niet | s'il n'a pas été publié. Le juge a quo relève ensuite que, par arrêt |
| bekendgemaakt. De verwijzende rechter merkt vervolgens op dat het Hof | |
| van Cassatie, bij een arrest van 9 mei 2008, heeft geoordeeld dat de | du 9 mai 2008, la Cour de cassation a jugé que les dispositions d'un |
| bepalingen van een akkoord dat tussen de Belgische en de Franse | accord conclu entre les administrations belge et française sur la base |
| administratie is gesloten op grond van artikel 24, § 1, van de | de l'article 24, § 1er, de la Convention du 10 mars 1964 précitée |
| voormelde Overeenkomst van 10 maart 1964, een wet in de zin van | |
| artikel 608 van het Gerechtelijk Wetboek zijn. | constituent une loi au sens de l'article 608 du Code judiciaire. |
| Hij stelt het Hof dan ook een vraag over de bestaanbaarheid, met | Il interroge dès lors la Cour sur la compatibilité avec l'article 170 |
| artikel 170 van de Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 145 | de la Constitution, lu en combinaison avec l'article 145 de celle-ci, |
| ervan, van artikel 608 van het Gerechtelijk Wetboek, in die zin | de l'article 608 du Code judiciaire, interprété dans le sens où un |
| geïnterpreteerd dat een gezamenlijk minnelijk akkoord van de bevoegde | accord amiable commun des autorités compétentes des Etats belge et |
| overheden van de Belgische en de Franse Staat dat met toepassing van | français conclu, en application de l'article 24, § 2, de la Convention |
| artikel 24, § 2, van de voormelde Overeenkomst van 10 maart 1964 is | du 10 mars 1964 précitée, à propos d'une difficulté ou d'un doute |
| gesloten in verband met een moeilijkheid of twijfel over de uitvoering | quant à l'exécution d'une disposition figurant dans cette Convention, |
| van een bepaling die in die Overeenkomst voorkomt, een wet is, « | est une loi, « déniant au Pouvoir judiciaire toute compétence |
| waardoor aan de rechterlijke macht elke jurisdictionele bevoegdheid | |
| tot interpretatie van de verdragstekst door de nationale overheden | juridictionnelle d'interprétation du texte conventionnel par les |
| wordt ontzegd ». | autorités nationales ». |
| B.3. Het cassatieberoep is een buitengewoon rechtsmiddel waardoor een | B.3. Le pourvoi en cassation est une voie de recours extraordinaire |
| partij in de mogelijkheid wordt gesteld om, wegens schending van de | permettant à une partie de demander l'annulation, pour contravention à |
| wet of wegens verzuim van substantiële of op straffe van nietigheid | la loi ou pour violation des formes, soit substantielles soit |
| voorgeschreven vormen, de vernietiging te vragen van een beslissing | prescrites à peine de nullité, de décisions rendues en dernier |
| gewezen in laatste aanleg. Het Hof van Cassatie treedt daarbij niet in | ressort. A cet égard, la Cour de cassation ne connaît pas du fond des |
| de beoordeling van de zaken zelf. | affaires. |
| B.4. Artikel 608 van het Gerechtelijk Wetboek bepaalt één van de in dat Wetboek bedoelde gevallen waarin cassatieberoep kan worden ingesteld. B.5. Die bepaling kan niet aldus worden begrepen dat zij de bevoegdheid van de hoven en rechtbanken om de op het geschil van toepassing zijnde rechtsbepalingen te interpreteren, zou beperken. B.6. De eerste prejudiciële vraag behoeft bijgevolg geen antwoord. Ten aanzien van de tweede prejudiciële vraag B.7. De tweede prejudiciële vraag strekt ertoe van het Hof te vernemen of artikel 1 van de wet van 14 april 1965 « houdende goedkeuring van | B.4. L'article 608 du Code judiciaire détermine l'un des cas d'ouverture à cassation que prévoit ce Code. B.5. Cette disposition ne peut avoir pour portée de restreindre le pouvoir des cours et tribunaux d'interpréter les dispositions juridiques applicables au litige. B.6. La première question préjudicielle n'appelle dès lors pas de réponse. Quant à la seconde question préjudicielle B.7. La seconde question préjudicielle interroge la Cour sur la compatibilité avec les articles 10, 11 et 172 de la Constitution, combinés ou non avec la Convention européenne des droits de l'homme et avec l'article 1er du Premier Protocole additionnel à cette Convention, de l'article 1er de la loi du 14 avril 1965 « portant |
| de Overeenkomst [van 10 maart 1964] tussen België en Frankrijk tot | approbation de la Convention [du 10 mars 1964] entre la Belgique et la |
| voorkoming van dubbele belasting en tot regeling van wederzijdse | France tendant à éviter les doubles impositions et à établir des |
| administratieve en juridische bijstand inzake inkomstenbelastingen, | règles d'assistance administrative et juridique réciproque en matière |
| van het slotprotocol en van de bijgevoegde brieven, ondertekend op 10 | d'impôts sur les revenus, du protocole final et des lettres annexes, |
| maart 1964 te Brussel », meer in het bijzonder de artikelen 10, §§ 1 | signés à Bruxelles, le 10 mars 1964 », plus particulièrement des |
| en 2, en 11, § 2, c), van de Overeenkomst en artikel 2 van de wet van | articles 10, §§ 1er et 2, et 11, § 2, c), de la Convention et de |
| 9 juni 1999 houdende instemming met het Avenant van 8 februari 1999 | l'article 2 de la loi du 9 juin 1999 portant assentiment à l'Avenant |
| bij dezelfde Overeenkomst, bestaanbaar zijn met de artikelen 10, 11 en | |
| 172 van de Grondwet, al dan niet in samenhang gelezen met het Europees | du 8 février 1999 à la même Convention, dans la mesure où l'article 10 |
| Verdrag voor de rechten van de mens en met artikel 1 van het Eerste | de la Convention est interprété en ce sens que les intercommunales |
| Aanvullend Protocol bij dat Verdrag, in zoverre artikel 10 van de | hospitalières ne pourraient être considérées comme des entités ayant |
| Overeenkomst in die zin wordt geïnterpreteerd dat de | des activités de nature industrielle ou commerciale, alors que cette |
| ziekenhuisintercommunales niet zouden kunnen worden beschouwd als | |
| entiteiten met activiteiten van industriële of commerciële aard, | |
| terwijl die aard van industriële of commerciële activiteit bij een | nature d'activité industrielle ou commerciale est reconnue par un |
| koninklijk besluit van 10 april 1995 wordt toegekend aan de autonome | arrêté royal du 10 avril 1995 aux régies communales autonomes exerçant |
| gemeentebedrijven die verzorgende activiteiten uitvoeren. | |
| B.8. Uit de gegevens van de zaak en uit de motieven van de | des activités de soins. |
| verwijzingsbeslissing, zoals zij in B.2 werden gepreciseerd, blijkt | B.8. Il ressort des éléments de la cause et des motifs de la décision |
| dat het voor de verwijzende rechter hangende geschil betrekking heeft | de renvoi, tels qu'ils ont été précisés en B.2, que le litige pendant |
| op de aanslagjaren 1995, 1996 en 1997. Bijgevolg zijn enkel de | devant le juge a quo concerne les exercices d'imposition 1995, 1996 et |
| bepalingen van de Overeenkomst van 10 maart 1964 vóór de wijziging | 1997. Seules sont dès lors en cause les dispositions de la Convention |
| ervan bij het Avenant van 8 februari 1999 in het geding. | du 10 mars 1964 avant leur modification par l'Avenant du 8 février |
| Uit de bewoordingen van de prejudiciële vraag blijkt daarenboven dat | 1999. Il ressort par ailleurs du libellé de la question préjudicielle que |
| enkel artikel 10, § 1, van de Overeenkomst van 10 maart 1964 in het | seul est en cause l'article 10, § 1er, de la Convention du 10 mars |
| geding is. Het Hof beperkt zijn onderzoek tot die bepaling. | 1964. La Cour limite son examen à cette disposition. |
| B.9. Daar de toetsing van het Hof het onderzoek van de inhoud van de | B.9. Le contrôle de la Cour impliquant l'examen du contenu des |
| voormelde bepalingen van de Overeenkomst omvat, moet het Hof ermee | dispositions précitées de la Convention, la Cour doit tenir compte de |
| rekening houden dat het niet gaat om een eenzijdige | ce qu'il ne s'agit pas d'un acte de souveraineté unilatéral, mais |
| soevereiniteitsakte, maar om een verdragsnorm waartoe België zich ten | d'une norme conventionnelle par laquelle la Belgique a pris un |
| aanzien van een andere Staat volkenrechtelijk heeft verbonden. | engagement de droit international à l'égard d'un autre Etat. |
| Zoals de andere overeenkomsten tot het vermijden van de dubbele | De même que les autres conventions préventives de la double |
| belasting heeft de Frans-Belgische Overeenkomst van 10 maart 1964 in | imposition, la Convention franco-belge du 10 mars 1964 a pour objectif |
| eerste instantie tot doel een einde te maken aan de internationale | premier de supprimer la double imposition internationale ou d'en |
| dubbele belasting of de gevolgen ervan te verzachten, wat inhoudt dat | atténuer les effets, ce qui implique que les Etats contractants |
| de overeenkomstsluitende Staten gedeeltelijk of geheel ervan afzien | renoncent, partiellement ou totalement, à exercer le droit que leur |
| het recht uit te oefenen dat hun wetgeving aan hen toekent om bepaalde | confère leur législation d'imposer un certain nombre de revenus. La |
| inkomsten te belasten. De Overeenkomst regelt dus de verdeling van de | Convention règle donc la répartition du pouvoir d'imposition entre |
| belastingbevoegdheid tussen de Staat van verblijf van de | l'Etat de résidence du contribuable et l'Etat de la source des |
| belastingplichtige en de bronstaat van de inkomsten, en voert geen | revenus, et ne crée pas de nouvelles obligations fiscales par rapport |
| nieuwe fiscale verplichtingen in ten opzichte van hun interne rechten. | à leurs droits internes. |
| De memorie van toelichting bij het wetsontwerp houdende goedkeuring | L'exposé des motifs du projet de loi portant approbation de la |
| van de Overeenkomst preciseert dat de Overeenkomst is geïnspireerd op | Convention précise que la Convention s'inspire des conventions-types |
| de type-overeenkomsten die op internationaal niveau werden opgesteld | établies au niveau international et adopte une méthode qui est |
| en een methode volgt die in ruime mate wordt aanbevolen door het | préconisée dans une large mesure par le Comité fiscal de |
| Fiscaal Comité van de Organisatie voor Economische Samenwerking en | l'Organisation de coopération et de développement économiques (OCDE) |
| Ontwikkeling (OESO) (Parl. St., Kamer, 1964-1965, nr. 970/1, p. 3). | (Doc. parl., Chambre, 1964-1965, n° 970/1, p. 3). |
| B.10. In het algemeen kan door het vaststellen van een specifieke | B.10. De manière générale, l'établissement d'un régime fiscal |
| fiscale regeling voor de grensarbeiders worden vermeden dat de | particulier pour les travailleurs frontaliers permet d'éviter que le |
| aanwerving wordt belemmerd door het bestaan van een grens, waarbij de | recrutement soit handicapé par l'existence d'une frontière, |
| belastingheffing in de woonstaat de werknemer toelaat om in de fiscale | l'imposition dans l'Etat de résidence permettant au travailleur de |
| regeling te blijven die op hem van toepassing zou zijn indien hij zou | demeurer dans le régime fiscal qui lui serait applicable s'il |
| werken in het land waar hij woont. | travaillait dans le pays où il réside. |
| Eveneens in het algemeen werd het belasten van de overheidsambtenaar | De manière générale également, l'imposition de l'agent public par |
| door de Staat die hem in dienst heeft, verantwoord door de sterke band | l'Etat qui l'occupe a été justifiée par le lien fort qui les unit. Une |
| tussen hen. Een dergelijke methode van overdracht is geïnspireerd op | telle méthode de dévolution est inspirée par les « règles de la |
| de « regels van de internationale hoffelijkheid » en « is opgenomen in | courtoisie internationale » et « figure dans un si grand nombre de |
| talrijke overeenkomsten die van kracht zijn onder de lidstaten van de | conventions en vigueur entre des pays membres de l'OCDE que l'on peut |
| OESO zodat kan worden verklaard dat die reeds internationaal aanvaard | dire qu' [elle] est déjà internationalement acceptée » (Modèle de |
| is » (Modelovereenkomst inzake belastingen naar het inkomen en naar | convention fiscale concernant le revenu et la fortune, version |
| het vermogen, verkorte versie, OESO, Parijs, 2005, p. 254). | abrégée, OCDE, Paris, 2005, p. 254). |
| B.11. Gelet op de ruime beoordelingsbevoegdheid van de wetgever in | B.11. Compte tenu de la large marge d'appréciation du législateur en |
| fiscale zaken, heeft die laatste niet op onredelijke wijze gehandeld | |
| door in te stemmen met een overeenkomst tot voorkoming van een dubbele | matière fiscale, ce dernier n'a pas agi de manière déraisonnable en |
| belasting op grond waarvan de Belgische werknemers, ambtenaren van een | approuvant une convention préventive de double imposition en vertu de |
| Belgische overheid, die evenwel in Frankrijk verblijven, binnen het | laquelle les travailleurs belges, agents d'une autorité publique |
| grensgebied, zijn onderworpen aan de Belgische belastingregeling, | belge, mais résidant en France, au sein de la zone frontalière, sont |
| terwijl dat niet het geval zou zijn indien hun werkgever een | soumis au régime fiscal belge, alors que tel ne serait pas le cas si |
| privaatrechtelijke rechtspersoon was. Immers, de band tussen de | leur employeur était une personne morale de droit privé. En effet, le |
| belastingschuldigen en de Staat waar zij hun beroepsactiviteit | lien qui unit les redevables à l'Etat où ils exercent leur activité |
| uitoefenen, is sterker in het eerste geval dan in het tweede. Het is | professionnelle est plus important dans le premier cas que dans le |
| overigens redelijk om, in het kader van internationale overeenkomsten | second. Par ailleurs, il est raisonnable de prendre en considération, |
| inzake het voorkomen van dubbele belasting, rekening te houden met de | dans le cadre d'accords internationaux visant à lutter contre la |
| regels van de internationale hoffelijkheid tussen Staten, temeer daar die zijn gecodificeerd binnen internationale organisaties. Het verschil in behandeling is des te minder onverantwoord daar er een afwijkende regeling bestaat ten behoeve van de Belgische grensarbeider die in België wordt tewerkgesteld door een publiekrechtelijk persoon met nijverheids- of handelsactiviteiten, die, gelet op de economische dimensie van de activiteiten van de publiekrechtelijke persoon die hem tewerkstelt, op dezelfde wijze zal worden behandeld als een Belgische grensarbeider die wordt tewerkgesteld door een privaatrechtelijke rechtspersoon. | double imposition, les règles de courtoisie internationale entre Etats, d'autant plus lorsqu'elles sont codifiées au sein d'organisations internationales. La différence de traitement est d'autant moins injustifiée qu'existe un régime dérogatoire au profit du travailleur belge frontalier occupé, en Belgique, par une personne de droit public ayant des activités industrielles ou commerciales, lequel sera traité, compte tenu de la dimension économique des activités de la personne de droit public qui l'emploie, de la même manière qu'un travailleur belge frontalier employé par une personne morale de droit privé. |
| B.12. In zoverre het bepaalt dat de bezoldigingen in de vorm van | B.12. En ce qu'il dispose que les rémunérations allouées sous forme de |
| salarissen, lonen, wedden, soldijen en pensioenen toegekend door een | traitements, salaires, appointements, soldes et pensions par l'un des |
| van de verdragsluitende Staten of door een publiekrechtelijke | Etats contractants ou par une personne morale de droit public de cet |
| rechtspersoon van die Staat, die geen nijverheids- of | Etat ne se livrant pas à une activité industrielle ou commerciale, |
| handelsactiviteit uitoefent, uitsluitend in die Staat belastbaar zijn, | sont imposables exclusivement dans ledit Etat, l'article 10, § 1er, de |
| brengt artikel 10, § 1, van de Overeenkomst van 10 maart 1964 niet het | la Convention du 10 mars 1964 ne crée pas la différence de traitement |
| verschil in behandeling tussen de ziekenhuisintercommunales en de | entre les intercommunales hospitalières et les régies communales |
| autonome gemeentebedrijven die verzorgende activiteiten uitvoeren | autonomes exerçant des activités de soins qui fait l'objet de la |
| teweeg dat het voorwerp van de prejudiciële vraag uitmaakt. | question préjudicielle. |
| Het komt de rechter bij wie het fiscale geschil aanhangig is gemaakt, | C'est au juge saisi du litige fiscal qu'il revient d'interpréter |
| toe het voormelde artikel 10, § 1, en meer in het bijzonder de woorden | l'article 10, § 1er, précité, et plus particulièrement les termes « |
| « publiekrechtelijke rechtspersoon van deze Staat » en de woorden « | personne morale de droit public de cet Etat » et les termes « ne se |
| die geen nijverheids- of handelsactiviteit uitoefent », te | livrant pas à une activité industrielle ou commerciale », en prenant |
| interpreteren, door rekening te houden met de essentie van de | |
| werkelijke activiteit van de publiekrechtelijke rechtspersoon die de | en compte l'essentiel de l'activité réelle de la personne morale de |
| bezoldigingen toekent en door zich te baseren op criteria zoals de | droit public qui alloue les rémunérations et en se fondant sur des |
| financiering van de activiteit, de wijze van organisatie en de aard | critères tels que le financement de l'activité, le mode d'organisation |
| van de verleende dienst. Een dergelijk onderzoek moet zowel voor een | et la nature du service rendu. Un tel examen doit être opéré aussi |
| intercommunale als voor een autonoom gemeentebedrijf worden verricht | bien pour une intercommunale que pour une régie communale autonome, |
| met inachtneming van de grondwettelijke regels van gelijkheid en | dans le respect des règles constitutionnelles d'égalité et de |
| niet-discriminatie. | non-discrimination. |
| Daarenboven houdt een eventueel verschil in behandeling tussen | Par ailleurs, une éventuelle différence de traitement entre |
| grensarbeiders naargelang artikel 10, § 1, al dan niet op hen van | travailleurs frontaliers selon que l'article 10, § 1er, leur est ou |
| non applicable n'emporte, en toute hypothèse, pas d'effets | |
| toepassing is, in elk geval geen onevenredige gevolgen in, in zoverre | disproportionnés dans la mesure où il n'est pas établi que la |
| het niet vaststaat dat de aanwijzing van de Staat die de bezoldigingen | désignation de l'Etat redevable des rémunérations comme Etat compétent |
| verschuldigd is als de Staat die bevoegd is belasting te heffen ter | en matière d'imposition sur les revenus perçus du secteur public |
| zake van overheidsbeloningen, op zichzelf negatieve gevolgen kan | puisse, par elle-même, avoir des répercussions négatives pour les |
| hebben voor de betrokken belastingplichtigen. Strikt genomen is niet | contribuables concernés. Le caractère favorable ou défavorable du |
| de gekozen aanknopingsfactor bepalend voor de vraag of de fiscale | traitement fiscal des contribuables concernés ne découle pas à |
| behandeling van de betrokken belastingplichtigen al dan niet gunstig | proprement parler du choix du facteur de rattachement, mais bien du |
| uitvalt, doch wel het belastingniveau in de bevoegde Staat (zie, in | niveau d'imposition de l'Etat compétent (voy., dans le même sens, |
| dezelfde zin, HvJ, 12 mei 1998, C-336/96, Gilly, punt 34). | CJCE, 12 mai 1998, C-336/96, Gilly, point 34). |
| B.13. De toetsing aan artikel 1 van het Eerste Aanvullend Protocol bij | B.13. Le contrôle au regard de l'article 1er du Premier Protocole |
| het Europees Verdrag voor de rechten van de mens leidt niet tot een | additionnel à la Convention européenne des droits de l'homme ne |
| andere conclusie. | conduit pas à une autre conclusion. |
| B.14. De tweede prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. | B.14. La seconde question préjudicielle appelle une réponse négative. |
| Om die redenen, | Par ces motifs, |
| het Hof | la Cour |
| zegt voor recht : | dit pour droit : |
| - De eerste prejudiciële vraag behoeft geen antwoord. | - La première question préjudicielle n'appelle pas de réponse. |
| - Artikel 1 van de wet van 14 april 1965 « houdende goedkeuring van de | - L'article 1er de la loi du 14 avril 1965 « portant approbation de la |
| Overeenkomst tussen België en Frankrijk tot voorkoming van dubbele | Convention entre la Belgique et la France tendant à éviter les doubles |
| belasting en tot regeling van wederzijdse administratieve en | impositions et à établir des règles d'assistance administrative et |
| juridische bijstand inzake inkomstenbelastingen, van het slotprotocol | juridique réciproque en matière d'impôts sur les revenus, du protocole |
| en van de bijgevoegde brieven, ondertekend op 10 maart 1964 te Brussel | final et des lettres annexes, signés à Bruxelles, le 10 mars 1964 » ne |
| » schendt niet de artikelen 10, 11 en 172 van de Grondwet, al dan niet | viole pas les articles 10, 11 et 172 de la Constitution, lus ou non en |
| in samenhang gelezen met artikel 1 van het Eerste Aanvullend Protocol | combinaison avec l'article 1er du Premier Protocole additionnel à la |
| bij het Europees Verdrag voor de rechten van de mens. | Convention européenne des droits de l'homme. |
| Aldus gewezen in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig artikel | Ainsi rendu en langue française et en langue néerlandaise, |
| 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
| op 27 november 2014. | la Cour constitutionnelle, le 27 novembre 2014. |
| De griffier, | Le greffier, |
| P.-Y. Dutilleux | P.-Y. Dutilleux |
| De voorzitter, | Le président, |
| J. Spreutels | J. Spreutels |