← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 116/2014 van 17 juli 2014 Rolnummer : 5712 In zake : de
prejudiciële vraag betreffende artikel 102 van de herstelwet van 22 januari 1985 houdende sociale bepalingen,
gesteld door het Arbeidshof te Gent. Het Grondw samengesteld uit de voorzitters
A. Alen en J. Spreutels, en de rechters E. De Groot, L. Lavrysen, J(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 116/2014 van 17 juli 2014 Rolnummer : 5712 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 102 van de herstelwet van 22 januari 1985 houdende sociale bepalingen, gesteld door het Arbeidshof te Gent. Het Grondw samengesteld uit de voorzitters A. Alen en J. Spreutels, en de rechters E. De Groot, L. Lavrysen, J(...) | Extrait de l'arrêt n° 116/2014 du 17 juillet 2014 Numéro du rôle : 5712 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 102 de la loi de redressement du 22 janvier 1985 contenant des dispositions sociales, posée par la Cour du trava La Cour constitutionnelle, composée des présidents A. Alen et J. Spreutels, et des juges E. De G(...) |
---|---|
GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
Uittreksel uit arrest nr. 116/2014 van 17 juli 2014 | Extrait de l'arrêt n° 116/2014 du 17 juillet 2014 |
Rolnummer : 5712 | Numéro du rôle : 5712 |
In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 102 van de | En cause : la question préjudicielle relative à l'article 102 de la |
herstelwet van 22 januari 1985 houdende sociale bepalingen, gesteld | loi de redressement du 22 janvier 1985 contenant des dispositions |
door het Arbeidshof te Gent. | sociales, posée par la Cour du travail de Gand. |
Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
samengesteld uit de voorzitters A. Alen en J. Spreutels, en de | composée des présidents A. Alen et J. Spreutels, et des juges E. De |
rechters E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. | Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, T. |
Derycke, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, F. Daoût, T. Giet en R. | Merckx-Van Goey, P. Nihoul, F. Daoût, T. Giet et R. Leysen, assistée |
Leysen, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter A. Alen, | du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président A. Alen, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging | I. Objet de la question préjudicielle et procédure |
Bij arrest van 9 september 2013 in zake de Rijksdienst voor | Par arrêt du 9 septembre 2013 en cause de l'Office national de |
Arbeidsvoorziening tegen Lieve Daenen, waarvan de expeditie ter | l'emploi contre Lieve Daenen, dont l'expédition est parvenue au greffe |
griffie van het Hof is ingekomen op 12 september 2013, heeft het | de la Cour le 12 septembre 2013, la Cour du travail de Gand a posé la |
Arbeidshof te Gent de volgende prejudiciële vraag gesteld : | question préjudicielle suivante : |
« Schendt artikel 102 van de Herstelwet van 22 januari 1985 het | « L'article 102 de la loi de redressement du 22 janvier 1985 |
viole-t-il le principe d'égalité et de non-discrimination contenu dans | |
gelijkheids- en non discriminatiebeginsel van de artikelen 10 en 11 | les articles 10 et 11 de la Constitution, dans l'interprétation selon |
van de Grondwet in de interpretatie dat aan een werknemer die voltijds | laquelle un travailleur occupé à temps plein auprès d'un seul |
is tewerkgesteld bij één werkgever een recht wordt toegekend op | employeur a droit à des allocations (d'interruption) en cas de |
(onderbrekings)uitkeringen bij vermindering van arbeidsprestaties met | réduction des prestations de travail de 1/5, alors que ce même droit |
1/5 terwijl datzelfde recht niet wordt toegekend aan een werknemer die | n'est pas octroyé au travailleur qui est occupé à temps plein en |
voltijds is tewerkgesteld door de cumulatie van twee halftijdse | cumulant deux emplois à mi-temps auprès de deux employeurs et qui |
betrekkingen bij twee werkgevers die zijn arbeidsprestaties vermindert | réduit ses prestations de travail de 1/5 en ce sens que les |
met 1/5 in die zin dat de arbeidsprestaties van deze werknemer bij | prestations de travail de ce travailleur sont simultanément réduites |
elke werkgever tegelijk worden verminderd met één tiende om zo te | de 1/10 auprès de chaque employeur, pour aboutir ainsi à une |
komen tot een vermindering van prestaties met 1/5 ? ». | diminution des prestations de 1/5 ? ». |
(...) | (...) |
III. In rechte | III. En droit |
(...) | (...) |
B.1. Het Hof wordt ondervraagd over de bestaanbaarheid met de | B.1. La Cour est interrogée sur la compatibilité, avec les articles 10 |
artikelen 10 en 11 van de Grondwet, van artikel 102 van de herstelwet | et 11 de la Constitution, de l'article 102 de la loi de redressement |
van 22 januari 1985 houdende sociale bepalingen (hierna : de | du 22 janvier 1985 contenant des dispositions sociales (ci-après : la |
herstelwet), dat bepaalt : | loi de redressement), qui dispose : |
« § 1. Een uitkering wordt toegekend aan de werknemer die met zijn | « § 1. Une indemnité est accordée au travailleur qui convient avec son |
werkgever overeenkomt om zijn arbeidsprestaties te verminderen met | employeur de réduire ses prestations de travail d'1/5, 1/4, 1/3 ou 1/2 |
1/5, 1/4, 1/3 of 1/2 van het normaal aantal arbeidsuren van een | du nombre normal d'heures de travail d'un emploi à temps plein ou qui |
voltijdse betrekking, ofwel de toepassing vraagt van een collectieve | demande l'application d'une convention collective de travail prévoyant |
arbeidsovereenkomst die in een dergelijke regeling voorziet, ofwel een | un régime semblable ou qui fait appel aux dispositions de l'article |
beroep doet op de bepalingen van artikel 102bis. | 102bis. |
De Koning bepaalt bij in Ministerraad overlegd besluit het bedrag van | Le Roi détermine, par arrêté délibéré en Conseil des Ministres, le |
de uitkering, alsmede de nadere voorwaarden en regelen tot toekenning | montant de l'allocation ainsi que les conditions particulières et les |
van deze uitkering. | modalités d'octroi de cette allocation. |
§ 2. De bij § 1 bedoelde overeenkomst wordt schriftelijk vastgesteld | § 2. La convention visée au § 1er est constatée par écrit, |
overeenkomstig de bepalingen van artikel 11bis van de wet van 3 juli | conformément aux dispositions de l'article 11bis de la loi du 3 |
1978 ». | juillet 1978 ». |
B.2. Artikel 102 van de herstelwet maakt het mogelijk een uitkering | B.2. L'article 102 de la loi de redressement permet d'accorder une |
voor loopbaanonderbreking toe te kennen aan de werknemer die zijn | indemnité d'interruption de carrière au travailleur qui réduit ses |
arbeidsprestaties vermindert. | prestations de travail. |
Artikel 105 van de herstelwet biedt de Koning de mogelijkheid om, | L'article 105 de la loi de redressement donne au Roi la possibilité |
onder bepaalde voorwaarden, een recht op onderbreking van de | d'accorder, sous certaines conditions, un droit à l'interruption de la |
beroepsloopbaan of een vermindering van de arbeidsprestaties toe te kennen. | carrière professionnelle ou une réduction des prestations de travail. |
B.3.1. Artikel 102 van de herstelwet behoort met de artikelen 99 tot | B.3.1. L'article 102 de la loi de redressement fait partie, comme les |
107 van die wet tot de bepalingen die een systeem van onderbreking van | articles 99 à 107 de cette loi, des dispositions qui organisent un |
de beroepsloopbaan organiseren teneinde « de flexibiliteit in de | système d'interruption de la carrière professionnelle, afin d'« |
arbeidsorganisatie te verbeteren » (Parl. St., Senaat, 1984-1985, nr. | améliorer la flexibilité dans l'organisation du travail » (Doc. parl., |
757/1, p. 2). | Sénat, 1984-1985, n° 757/1, p. 2). |
Die bepalingen willen aldus « bijdragen tot een herverdeling van de | Ces dispositions entendent ainsi « contribuer à la répartition du |
beschikbare arbeid » (ibid., p. 36). | travail disponible » (ibid., p. 36). |
B.3.2. Wat de bepalingen in verband met de loopbaanonderbreking | B.3.2. En ce qui concerne les dispositions relatives à l'interruption |
betreft, lichtte de minister in zijn uiteenzetting toe : | de carrière, le ministre a précisé : |
« De bepalingen van deze afdeling hebben een dubbele bedoeling. | « Les dispositions de la présente section ont une double intention. |
D'une part, on part de l'idée qu'il faut donner au travailleur | |
Enerzijds wordt uitgegaan van de idee dat men aan de individuele | individuel la possibilité de répondre de manière plus souple à ses |
werknemer de mogelijkheid moet geven, tijdens zijn loopbaan, soepeler | aspirations et besoins personnels, au cours de sa carrière |
in te spelen op persoonlijke aspiraties en noodwendigheden. Deze | professionnelle. Ceux-ci peuvent avoir un caractère familial, tel que |
kunnen van familiale aard zijn, zoals bv de opvang van kinderen na de | l'accueil des enfants après la naissance ou en cas d'adoption, |
geboorte of bij adoptie, het bijstaan van familie of vrienden bij | l'assistance prêtée à la famille ou aux amis en cas de maladie ou de |
ziekte of overlijden of van persoonlijke aard, zoals bv. bijscholing, | décès, ou un caractère personnel tel que le recyclage, les voyages, |
reizen, e.a. | e.a. |
Actueel ontbreekt immers deze vorm van persoonlijke flexibiliteit. | Actuellement, cette forme de flexibilité personnelle fait défaut. Et |
Ofwel is men aangewezen op het nemen van 'verlof zonder wedde' wat het | l'on doit se résoudre à prendre un 'congé sans solde', ce qui implique |
wegvallen impliceert van alle sociale zekerheid ofwel dient men een | la perte de toute sécurité sociale, ou à renoncer à son emploi. |
dienstbetrekking op te geven. | |
Vandaar dat een wettelijk stramien opgebouwd wordt waarbinnen | C'est pourquoi un cadre légal est constitué, au sein duquel les |
werkgevers en werknemers afspraken kunnen maken betreffende de | employeurs et les travailleurs peuvent négocier l'interruption ou |
onderbreking of de herschikking van de beroepsloopbaan. | l'aménagement de la carrière professionnelle. |
[...] Aangezien anderzijds deze maatregelen kaderen in een politiek van herverdeling van de beschikbare arbeid, wordt het toekennen van het vervangingsinkomen afhankelijk gesteld van de vervanging door een uitkeringsgerechtigde werkloze. Zodoende kunnen op basis van individuele of collectieve afspraken tussen werkgevers en werknemers formules als, ouderschapsverlof, vormingsverlof, 'jobsharing' of uitloopbanen realiteit worden in de particuliere sector en verder ontwikkeld worden in de publieke sector | [...] Etant donné que d'autre part, ces mesures se situent dans le contexte d'une politique de redistribution du travail disponible, l'octroi d'un revenu de remplacement est subordonné au remplacement par un chômeur indemnisé. De la sorte, sur base de conventions individuelles ou collectives entre les employeurs et les travailleurs, des formules, telles que le congé parental, le congé de formation, les postes de travail à temps partagé, les emplois créés par les sorties progressives précédant la fin de carrière, peuvent se réaliser dans le secteur privé et peuvent être développées davantage dans le secteur public » (Doc. parl., |
» (Parl. St., Kamer, 1984-1985, nr. 1075/21, p. 172). | Chambre, 1984-1985, n° 1075/21, p. 172). |
B.4. Het verwijzende rechtscollege vraagt of artikel 102 van de | B.4. La juridiction a quo demande si l'article 102 de la loi de |
herstelwet discriminerend is in de interpretatie dat een werknemer die | redressement est discriminatoire dans l'interprétation selon laquelle |
voltijds is tewerkgesteld bij één werkgever recht heeft op een | un travailleur occupé à temps plein auprès d'un seul employeur a droit |
à des allocations (d'interruption) en cas de réduction des prestations | |
uitkering voor vermindering van arbeidsprestaties met een vijfde, | de travail d'un cinquième, alors que cette même allocation n'est pas |
terwijl die uitkering niet wordt toegekend aan een werknemer die | octroyée au travailleur qui est occupé à temps plein en cumulant deux |
voltijds is tewerkgesteld door de cumulatie van twee halftijdse | emplois à mi-temps auprès de deux employeurs et qui réduit |
betrekkingen bij twee werkgevers en die zijn arbeidsprestaties bij | simultanément ses prestations de travail, chez chaque employeur, d'un |
elke werkgever tegelijk vermindert met een tiende van een voltijdse | dixième d'un emploi à temps plein, le tout équivalant à un cinquième |
betrekking, samen een vijfde van een voltijdse betrekking. | d'un emploi à temps plein. |
B.5. Uit de bewoordingen zelf van artikel 102 van de herstelwet vloeit | B.5. Il ressort des termes mêmes de l'article 102 de la loi de |
voort dat de vermindering van de arbeidsprestaties en de uitkering | redressement que la réduction des prestations de travail et |
voor loopbaanonderbreking die wordt toegekend aan de werknemer die | l'indemnité pour interruption de carrière accordée au travailleur qui |
zijn arbeidsprestaties deeltijds vermindert, enkel werden opgevat ten | réduit ses prestations de travail à temps partiel étaient conçues à |
aanzien van de werknemer die voltijds is tewerkgesteld bij één | l'égard du seul travailleur occupé à temps plein auprès d'un seul |
werkgever. | employeur. |
B.6. De zaak voor het verwijzende rechtscollege heeft betrekking op de | B.6. L'affaire soumise à la juridiction a quo concerne l'indemnité |
uitkering voor vermindering van arbeidsprestaties van een persoon die een halftijdse betrekking bij een openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn (OCMW) in een gemeente cumuleert met een halftijdse betrekking bij een OCMW in een andere gemeente. De respectieve werkgevers hebben er geen bezwaar tegen dat de betrokkene bij elk van hen haar arbeidsprestaties vermindert, maar de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA) is van mening dat die persoon vanaf 2010 geen recht meer heeft op een uitkering voor vermindering van arbeidsprestaties. B.7.1. De Ministerraad voert allereerst aan dat de prejudiciële vraag | pour réduction des prestations de travail d'une personne qui cumule un emploi à mi-temps dans un centre public d'action sociale (CPAS) d'une commune avec un emploi à mi-temps auprès du CPAS d'une autre commune. Les employeurs respectifs n'ont émis aucune objection au fait que l'intéressée réduise ses prestations de travail chez chacun d'eux, mais l'Office national de l'emploi (ONEm) considère que cette personne n'a plus droit, à partir de 2010, à une indemnité pour réduction des prestations de travail. B.7.1. Le Conseil des ministres fait tout d'abord valoir que la question préjudicielle n'appelle aucune réponse, étant donné que |
geen antwoord behoeft, nu de betrokkene is tewerkgesteld bij lokale | l'intéressée est occupée par des administrations locales, de sorte |
overheden, zodat volgens hem niet artikel 102 van de herstelwet van | qu'il estime que ce n'est pas l'article 102 de la loi de redressement |
toepassing is, maar artikel 99, achtste lid, ervan. | qui s'applique mais son article 99, alinéa 8. |
B.7.2. Artikel 99 van de herstelwet bepaalt : | B.7.2. L'article 99 de la loi de redressement dispose : |
« De bepalingen van deze afdeling zijn van toepassing op de werknemers | « Les dispositions de la présente section sont applicables aux |
en de werkgevers. | travailleurs et aux employeurs. |
Voor de toepassing van deze bepalingen worden gelijkgesteld met : | Pour l'application de ces dispositions sont assimilées : |
1° werknemers : de personen die anders dan krachtens een | 1° aux travailleurs : les personnes qui, autrement qu'en vertu d'un |
arbeidsovereenkomst tegen loon arbeid verrichten onder het gezag van | contrat de travail, fournissent contre rémunération des prestations de |
een andere persoon, met uitzondering van de leerlingen; | travail sous l'autorité d'une autre personne, à l'exception des |
2° werkgevers : de personen die de onder 1° genoemde personen | apprentis; 2° aux employeurs : les personnes qui occupent les personnes visées au |
tewerkstellen. | 1°. |
[...] | [...] |
De Koning kan, bij in Ministerraad overlegd besluit, de regeling | Le Roi peut, par arrêté délibéré en Conseil des Ministres, étendre le |
betreffende de onderbreking van de beroepsloopbaan uitbreiden of een | régime de l'interruption de la carrière professionnelle ou instituer |
gelijkaardige regeling invoeren die van toepassing is op : | un régime analogue applicable : |
1° de personeelsleden van de Rijksonderwijsinrichtingen, de | 1° aux membres du personnel des établissements d'enseignement de |
psycho-medisch-sociale centra van de Staat en van de | l'Etat, des centres psycho-médico-sociaux de l'Etat et des centres de |
Rijksvormingscentra; | formation de l'Etat; |
2° de gesubsidieerde personeelsleden van de door de Staat | 2° aux membres du personnel subventionné des établissements |
gesubsidieerde onderwijsinrichtingen en psycho-medisch-sociale centra; | d'enseignement et des centres psycho-médico-sociaux subventionnés par l'Etat; |
3° de personeelsleden van de andere diensten van de Staat, met | 3° aux membres du personnel des autres services de l'Etat, à |
uitzondering evenwel, van de personeelsleden van de krijgsmacht, en | l'exception toutefois des membres du personnel des forces armées et |
van de magistraten van de rechterlijke orde, van het Grondwettelijk | des magistrats de l'ordre judiciaire, de la Cour constitutionnelle, du |
Hof, van de Raad van State en van het Rekenhof. | Conseil d'Etat et de la Cour des comptes. |
Onverminderd de hiernavolgende leden worden de provincies, de | Sans préjudice des alinéas suivants, les provinces, les communes, les |
gemeenten, de agglomeraties en federaties van gemeenten, evenals de | agglomérations et fédérations de communes ainsi que les établissements |
openbare inrichtingen en de publiekrechtelijke verenigingen die ervan | publics et associations de droit public qui en dépendent sont |
afhangen, gemachtigd op hun personeel anders dan bedoeld in het vijfde | autorisés à appliquer à leur personnel autre que celui visé à l'alinéa |
lid, de regeling inzake loopbaanonderbreking toe te passen die is | 5 le régime de l'interruption de la carrière fixé en application des |
vastgesteld met toepassing van de artikelen 100, 100bis, 102 en 102bis van deze wet. | articles 100, 100bis, 102 et 102bis de cette loi. |
De statutaire en contractuele personeelsleden van de provincies en de | Les membres du personnel statutaire et contractuel des provinces et |
gemeenten hebben recht op een onderbreking van de beroepsloopbaan voor | des communes ont droit à l'interruption de la carrière professionnelle |
zover zij voldoen aan de voorwaarden en modaliteiten vastgesteld met | pour autant qu'ils répondent aux conditions et aux modalités fixées en |
toepassing van artikel 100, derde lid. | application de l'article 100, alinéa 3. |
De personeelsleden bedoeld in het vorig lid hebben eveneens recht op | Les membres du personnel visés à l'alinéa précédent ont également |
een vermindering van hun voltijdse arbeidsprestaties met één vijfde of | droit à la réduction de leurs prestations de travail à temps plein |
de helft voor zover zij voldoen aan de voorwaarden en modaliteiten | d'un cinquième ou de la moitié pour autant qu'ils répondent aux |
vastgesteld met toepassing van artikel 102, § 1, tweede lid. | conditions et aux modalités fixées en application de l'article 102, § 1er, alinéa 2. |
[...] ». | [...] ». |
B.7.3. Artikel 99, achtste lid, van de herstelwet opent weliswaar het | B.7.3. L'article 99, alinéa 8, de la loi de redressement ouvre certes |
le droit à la réduction des prestations de travail pour le personnel | |
recht op vermindering van de arbeidsprestaties voor het personeel van | des administrations locales, mais il n'établit pas lui-même de |
lokale overheden, maar stelt zelf geen voorwaarden en modaliteiten | conditions ou de modalités concernant le droit à une indemnité pour |
vast voor het recht op een uitkering voor vermindering van | réduction des prestations de travail. Il renvoie pour ce faire à |
arbeidsprestaties. Het verwijst daarvoor naar artikel 102, § 1, tweede | l'article 102, § 1er, alinéa 2, de la même loi, lequel habilite le Roi |
lid, ervan, dat de Koning machtigt het bedrag te bepalen van de | à déterminer le montant de l'allocation pour réduction des prestations |
uitkering voor vermindering van arbeidsprestaties bedoeld in het | de travail visée au premier alinéa, ainsi que les conditions |
eerste lid, alsmede de nadere voorwaarden en regelen voor de | particulières et les modalités d'octroi de cette allocation. |
toekenning ervan. Derhalve is ook voor het personeel van lokale overheden het in de | Par conséquent, il s'avère aussi pour le personnel des administrations |
prejudiciële vraag opgeworpen verschil in behandeling uiteindelijk | locales que la différence de traitement soulevée dans la question |
vervat in artikel 102 van de herstelwet, bepaling die het verwijzende | préjudicielle trouve en définitive sa source dans l'article 102 de la |
loi de redressement, disposition que la juridiction a quo estime | |
applicable en l'espèce. | |
rechtscollege te dezen van toepassing acht. | B.8.1. Le Conseil des ministres fait valoir que la question |
B.8.1. De Ministerraad voert ook aan dat de prejudiciële vraag geen | préjudicielle n'appelle pas de réponse parce que la différence de |
antwoord behoeft omdat het verschil in behandeling volgens hem niet | traitement ne découle pas, selon lui, de l'article 102 de la loi de |
voortvloeit uit artikel 102 van de herstelwet, maar uit artikel 7 van | redressement, mais de l'article 7 de l'arrêté royal du 2 janvier 1991 |
relatif à l'octroi d'allocations d'interruption. | |
het koninklijk besluit van 2 januari 1991 betreffende de toekenning | L'article 7, § 1er, de l'arrêté royal du 2 janvier 1991 précité |
van onderbrekingsuitkeringen. | |
Artikel 7, § 1, van het voormelde koninklijk besluit van 2 januari | |
1991 bepaalt : | dispose : |
« De werknemers tewerkgesteld in een voltijdse arbeidsregeling die, in | « Les travailleurs occupés dans un régime de travail à temps plein |
toepassing van artikel 102 van voormelde wet van 22 januari 1985, hun | qui, en application de l'article 102 de la loi du 22 janvier 1985 |
arbeidsprestaties verminderen met een vijfde, een vierde, een derde of | précitée, réduisent leurs prestations de travail d'un cinquième, d'un |
de helft zijn gerechtigd op onderbrekingsuitkeringen, op voorwaarde | quart, d'un tiers ou de la moitié ont droit à des allocations |
dat : | d'interruption, à condition : |
1° de voorziene duur van de vermindering van de arbeidsprestaties | 1° que la durée prévue de la réduction des prestations de travail soit |
tenminste drie maanden bedraagt; | de trois mois au moins; |
2° dat zij een aanvraag tot onderbrekingsuitkeringen indienen volgens | 2° qu'ils introduisent une demande d'allocations selon les conditions |
de voorwaarden en modaliteiten bepaald in dit besluit in dewelke de | et modalités fixées par le présent arrêté, dans laquelle l'employeur |
werknemer er zich toe verbindt hen te vervangen volgens de regels | s'engage à les remplacer selon les dispositions fixées au § 2 ». |
bepaald in § 2. B.8.2. Het verschil in behandeling vloeit wel degelijk voort uit | B.8.2. La différence de traitement découle effectivement de l'article |
artikel 102 van de herstelwet, nu blijkt dat de wetgever enkel heeft voorzien in een recht op vermindering van arbeidsprestaties met een uitkering voor werknemers die voltijds bij eenzelfde werkgever zijn tewerkgesteld. B.9. Het Hof dient te onderzoeken of er een discriminatie is tussen voltijds tewerkgestelde werknemers, doordat de enen, die tewerkgesteld zijn bij één werkgever, recht hebben op een uitkering voor vermindering van arbeidsprestaties met één vijfde, terwijl de anderen, doordat zij halftijds tewerkgesteld zijn bij twee werkgevers, geen recht hebben op een uitkering voor vermindering van arbeidsprestaties met telkens één vijfde bij elk van hen beiden. | 102 de la loi de redressement, dès lors que le législateur a prévu un droit à la réduction des prestations de travail accompagné d'une indemnité uniquement pour les travailleurs qui sont occupés à temps plein auprès d'un seul employeur. B.9. La Cour doit examiner s'il existe une discrimination entre les travailleurs occupés à temps plein, en ce que certains, qui sont occupés par un seul employeur, ont droit à une indemnité en raison de la réduction de leurs prestations de travail d'un cinquième, tandis que les autres, du fait qu'ils sont occupés à mi-temps par deux employeurs, n'ont pas droit à une indemnité pour réduction de leurs prestations de travail d'un cinquième chez chacun d'eux. |
B.10.1. De Ministerraad voert in hoofdorde aan dat de situatie van een | B.10.1. Le Conseil des ministres fait valoir à titre principal que la |
werknemer met een voltijdse arbeidsovereenkomst en de situatie van een | situation d'un travailleur ayant un contrat de travail à temps plein |
werknemer met een deeltijdse arbeidsovereenkomst niet vergelijkbaar | et celle d'un travailleur ayant un contrat de travail à temps partiel |
zijn wat de vermindering van hun arbeidsprestaties betreft. | ne sont pas comparables en ce qui concerne la réduction de leurs |
B.10.2. Wat betreft de duur van de arbeidstijd en de eventuele | prestations de travail. |
uitkering voor vermindering van arbeidsprestaties bevinden voltijds | B.10.2. En ce qui concerne la durée du temps de travail et l'indemnité |
tewerkgestelde werknemers bij één enkele werkgever en voltijds | éventuelle allouée en raison de la réduction des prestations de |
travail, les travailleurs occupés à temps plein auprès d'un seul | |
tewerkgestelde werknemers om reden van cumulatie van twee halftijdse | employeur et les travailleurs occupés à temps plein en raison d'un |
betrekkingen bij twee werkgevers zich wel degelijk in een | cumul de deux emplois à mi-temps auprès de deux employeurs sont |
vergelijkbare situatie. | effectivement dans une situation comparable. |
B.11. Het Hof houdt bij zijn toetsing ook rekening met artikel 4 van | B.11. La Cour tient également compte, dans son examen, de l'article 4 |
de wet van 5 maart 2002 betreffende het beginsel van non-discriminatie | de la loi du 5 mars 2002 relative au principe de non-discrimination en |
ten gunste van deeltijdwerkers, dat bepaalt : | faveur des travailleurs à temps partiel, qui dispose : |
« Met betrekking tot de arbeidsvoorwaarden worden deeltijdse werknemers niet minder gunstig behandeld dan voltijdse werknemers in een vergelijkbare situatie louter op grond van het feit dat zij in deeltijd werkzaam zijn, tenzij het verschil in behandeling om objectieve redenen gerechtvaardigd is. Wanneer zulks passend is, kunnen hun rechten worden vastgesteld in verhouding tot hun arbeidsduur. Indien zulks om objectieve redenen gerechtvaardigd is, kan de toegang tot bepaalde arbeidsvoorwaarden afhankelijk worden gesteld van een bepaalde diensttijd, arbeidsduur of beloning ». Die bepaling strekt ertoe de Richtlijn 97/81/EG van de Raad van 15 | « Pour ce qui concerne les conditions d'emploi, les travailleurs à temps partiel ne sont pas traités d'une manière moins favorable que les travailleurs à temps plein se trouvant dans une situation comparable au seul motif qu'ils travaillent à temps partiel, à moins qu'un traitement différent soit justifié par des raisons objectives. Lorsque c'est approprié, leurs droits peuvent être déterminés en proportion de la durée de leur travail. Lorsque des raisons objectives le justifient, l'accès à des conditions d'emploi particulières peut être subordonné à une période d'ancienneté, une durée du travail ou des conditions de salaire ». Cette disposition tend à mettre en oeuvre la Directive 97/81/CE du |
december 1997 betreffende de door de Unice, het CEEP en het EVV | Conseil du 15 décembre 1997 concernant l'accord-cadre sur le travail à |
gesloten raamovereenkomst inzake deeltijdarbeid, waarvan clausule 4 | temps partiel conclu par l'UNICE, le CEEP et la CES, dont la clause 4 |
een beginsel van non-discriminatie vaststelt, ten uitvoer te leggen. | établit un principe de non-discrimination. |
B.12. De wetgever heeft redelijkerwijs kunnen aannemen dat de met de | B.12. Le législateur a pu raisonnablement considérer que l'objectif de |
in het geding zijnde bepaling beoogde doelstelling de werknemer de | la disposition en cause, consistant à offrir au travailleur la |
mogelijkheid te bieden zijn arbeidsprestaties te verminderen, en hem | possibilité de réduire ses prestations de travail, tout en |
met een uitkering aan te moedigen om « soepeler in te spelen op | l'encourageant au moyen d'une indemnité, afin de « répondre de manière |
persoonlijke aspiraties en noodwendigheden » (Parl. St., Kamer, | plus souple à ses aspirations et besoins personnels » (Doc. parl., |
1984-1985, nr. 1075/21, p. 172), veeleer diende te worden nagestreefd ten aanzien van voltijds tewerkgestelde werknemers dan ten aanzien van deeltijds tewerkgestelde werknemers, aangezien deze laatsten tot op zekere hoogte geacht kunnen worden reeds meer flexibel te kunnen werken. B.13. Nu de wetgever met de voormelde legitieme doelstelling in het bijzonder oog heeft kunnen hebben voor de voltijds tewerkgestelde werknemer, is er evenwel geen redelijke verantwoording om enkel te voorzien in een uitkering voor vermindering van arbeidsprestaties met 1/5 voor een werknemer die voltijds bij één werkgever is tewerkgesteld, maar niet voor de werknemers die evenzeer voltijds zijn tewerkgesteld, om de enkele reden dat zij twee halftijdse betrekkingen cumuleren. B.14. Het gelijkheidsbeginsel gebiedt dat, nu de werknemer die voltijds bij één werkgever is tewerkgesteld recht heeft op een uitkering voor vermindering van arbeidsprestaties wanneer hij zijn prestaties vermindert, ook de werknemer die voltijds bij twee werkgevers is tewerkgesteld door een cumulatie van twee halftijdse betrekkingen, - weliswaar enkel pro rata - recht heeft op een uitkering voor vermindering van arbeidsprestaties wanneer hij bij elk | Chambre, 1984-1985, n° 1075/21, p. 172), devait davantage être poursuivi pour les travailleurs occupés à temps plein que pour les travailleurs occupés à temps partiel, étant donné que ces derniers peuvent, dans une certaine mesure, être présumés avoir déjà la possibilité de travailler de manière plus flexible. B.13. Dès lors qu'en poursuivant l'objectif légitime précité, le législateur a pu, en particulier, viser le travailleur occupé à temps plein, il n'existe toutefois pas de justification raisonnable au fait de ne prévoir une indemnité pour la réduction des prestations de travail d'un cinquième que pour un travailleur occupé à temps plein chez un seul employeur, mais non pour les travailleurs qui sont eux aussi occupés à temps plein, pour la simple raison qu'ils cumulent deux emplois à temps partiel. B.14. Le principe d'égalité commande que, dès lors que le travailleur qui est occupé à temps plein chez un seul employeur a droit à une indemnité pour la réduction des prestations de travail lorsqu'il réduit ses prestations d'un cinquième, le travailleur qui est occupé à temps plein chez deux employeurs en cumulant deux emplois à mi-temps, ait droit aussi, - certes au prorata seulement - à une indemnité pour réduction des prestations de travail lorsqu'il réduit, comme en |
van hen zijn halftijdse arbeidsprestaties vermindert met één vijfde, | l'espèce, ses prestations de travail à mi-temps d'un cinquième chez |
zoals te dezen. | chacun d'eux. |
Aldus zal die uitkering voor de werknemer die twee dergelijke | Ainsi, cette indemnité allouée au travailleur qui cumule deux emplois |
halftijdse betrekkingen cumuleert, nooit hoger zijn dan wanneer hij | à mi-temps de ce type ne sera jamais supérieure à ce qu'il percevrait |
voltijds zou zijn tewerkgesteld bij één enkele werkgever; de | s'il avait été employé à temps plein chez un seul employeur; l'égalité |
gelijkheid onder de werkgevers blijft gehandhaafd in zoverre elke | entre les employeurs reste maintenue dans la mesure où chaque |
werkgever een vermindering van arbeidsprestaties enkel moet gedogen in | employeur ne doit supporter une réduction des prestations de travail |
een verhouding die de wetgever heeft gewild. | qu'en proportion de ce qu'a voulu le législateur. |
B.15. Artikel 102 van de herstelwet is niet bestaanbaar met de | B.15. L'article 102 de la loi de redressement n'est pas compatible |
artikelen 10 en 11 van de Grondwet doordat het geen recht op een | avec les articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'il n'octroie |
uitkering voor vermindering van arbeidsprestaties met elk een vijfde | pas de droit à une indemnité pour réduction des prestations de travail |
toekent aan werknemers die voltijds zijn tewerkgesteld door de | d'un cinquième à chaque fois aux travailleurs qui sont occupés à temps |
cumulatie van twee halftijdse betrekkingen bij twee werkgevers. | plein en cumulant deux emplois à mi-temps chez deux employeurs. |
B.16. De prejudiciële vraag dient bevestigend te worden beantwoord. | B.16. La question préjudicielle appelle une réponse positive. |
B.17. Aangezien de in B.15 gedane vaststelling van de lacune is | B.17. Dès lors que le constat de la lacune qui a été fait en B.15 est |
uitgedrukt in voldoende nauwkeurige en volledige bewoordingen die | exprimé en des termes suffisamment précis et complets, qui permettent |
toelaten de in het geding zijnde bepaling toe te passen met | l'application de la disposition en cause dans le respect des normes de |
inachtneming van de referentienormen op grond waarvan het Hof zijn | référence sur la base desquelles la Cour exerce son contrôle, il |
toetsingsbevoegdheid uitoefent, staat het aan de verwijzende rechter | appartient au juge a quo de mettre fin à la violation de ces normes. |
een einde te maken aan de schending van die normen. | |
Om die redenen, | Par ces motifs, |
het Hof | la Cour |
zegt voor recht : | dit pour droit : |
In zoverre het het recht op een uitkering voor vermindering van | En ce qu'il n'octroie pas le droit à une indemnité pour réduction des |
arbeidsprestaties met elk een vijfde niet toekent aan werknemers die | prestations de travail d'un cinquième pour chaque emploi aux |
voltijds zijn tewerkgesteld door de cumulatie van twee halftijdse | travailleurs occupés à temps plein en cumulant deux emplois à mi-temps |
betrekkingen bij twee werkgevers, schendt artikel 102 van de | chez deux employeurs, l'article 102 de la loi de redressement du 22 |
herstelwet van 22 januari 1985 houdende sociale bepalingen de | janvier 1985 contenant des dispositions sociales viole les articles 10 |
artikelen 10 en 11 van de Grondwet. | et 11 de la Constitution. |
Aldus gewezen in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig artikel | Ainsi rendu en langue néerlandaise et en langue française, |
65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
op 17 juli 2014. | la Cour constitutionnelle, le 17 juillet 2014. |
De griffier, | Le greffier, |
P.-Y. Dutilleux | P.-Y. Dutilleux |
De voorzitter, | Le président, |
A. Alen | A. Alen |