Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 97/2013 van 9 juli 2013 Rolnummer : 5452 en 5453 In zake : de prejudiciële vragen over de artikelen 29bis en 29quater van de wet van 29 april 1999 betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt, gesteld door h Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en J. Spreutels, de rechters (...)"
Uittreksel uit arrest nr. 97/2013 van 9 juli 2013 Rolnummer : 5452 en 5453 In zake : de prejudiciële vragen over de artikelen 29bis en 29quater van de wet van 29 april 1999 betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt, gesteld door h Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en J. Spreutels, de rechters (...) Extrait de l'arrêt n° 97/2013 du 9 juillet 2013 Numéro du rôle : 5452 et 5453 En cause : les questions préjudicielles concernant les articles 29bis et 29quater de la loi du 29 avril 1999 relative à l'organisation du marché de l'électricité, p La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Bossuyt et J. Spreutels, des juges A. Alen(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 97/2013 van 9 juli 2013 Extrait de l'arrêt n° 97/2013 du 9 juillet 2013
Rolnummer : 5452 en 5453 Numéro du rôle : 5452 et 5453
In zake : de prejudiciële vragen over de artikelen 29bis en 29quater En cause : les questions préjudicielles concernant les articles 29bis
van de wet van 29 april 1999 betreffende de organisatie van de et 29quater de la loi du 29 avril 1999 relative à l'organisation du
elektriciteitsmarkt, gesteld door het Hof van Beroep te Brussel. marché de l'électricité, posées par la Cour d'appel de Bruxelles.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en J. Spreutels, de composée des présidents M. Bossuyt et J. Spreutels, des juges A. Alen,
rechters A. Alen, J.-P. Snappe, E. Derycke en P. Nihoul, en J.-P. Snappe, E. Derycke et P. Nihoul, et, conformément à l'article
overeenkomstig artikel 60bis van de bijzondere wet van 6 januari 1989 60bis de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour
op het Grondwettelijk Hof, emeritus voorzitter R. Henneuse, bijgestaan constitutionnelle, du président émérite R. Henneuse, assistée du
door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter M. Bossuyt, greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M. Bossuyt,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging I. Objet des questions préjudicielles et procédure
Bij arresten van 26 juni 2012 respectievelijk in zake Geert Asman en Par arrêts du 26 juin 2012 en cause respectivement de Geert Asman et
Bianca Booms tegen de Commissie voor de Regulering van de Bianca Booms contre la Commission de Régulation de l'Electricité et du
Elektriciteit en het Gas, met als tussenkomende partijen de Gaz, avec comme parties intervenantes l'association chargée de mission
opdrachthoudende vereniging voor energiebedeling « Inter-energa » en pour la distribution d'énergie « Inter-energa » et l'association
de opdrachthoudende vereniging « Intercommunale voor Energie », en in chargée de mission « Intercommunale voor Energie », et de Tom De
zake Tom De Meester en anderen tegen de Commissie voor de Regulering Meester et autres contre la Commission de Régulation de l'Electricité
van de Elektriciteit en het Gas, met als tussenkomende partijen de et du Gaz, avec comme parties intervenantes les associations chargées
opdrachthoudende verenigingen « Imewo », « Intergem », « Iveka » en « de mission « Imewo », « Intergem », « Iveka » et « Iverlek », la SCRL
Iverlek », de cvba « Gaselwest », de cvba « Sibelgas » en de « Gaselwest », la SCRL « Sibelgaz » et l'association chargée de
opdrachthoudende vereniging « Imea », waarvan de expedities ter mission « Imea », dont les expéditions sont parvenues au greffe de la
griffie van het Hof zijn ingekomen op 10 juli 2012, heeft het Hof van Cour le 10 juillet 2012, la Cour d'appel de Bruxelles a posé la
Beroep te Brussel de volgende prejudiciële vraag gesteld : question préjudicielle suivante :
« Schenden de artikelen 29bis en 29quater van de wet van 29 april 1999 « Les articles 29bis et 29quater de la loi du 29 avril 1999 relative à
tot organisatie van de elektriciteitsmarkt het gelijkheidsbeginsel uit l'organisation du marché de l'électricité violent-ils le principe
de artikelen 10 en 11 van de Grondwet doordat die bepalingen niet de d'égalité inscrit aux articles 10 et 11 de la Constitution en ce que
bevoegdheid verlenen aan het Hof van Beroep te Brussel, of althans ces dispositions ne confèrent pas - ou tout au moins si elles doivent
indien ze aldus moeten worden geïnterpreteerd dat zij de bevoegdheid être interprétées en ce sens qu'elles ne confèrent pas - à la Cour
niet verlenen, om gevolgen van een administratieve beslissing van de d'appel de Bruxelles le pouvoir de maintenir temporairement les effets
CREG die het vernietigt, tijdelijk te handhaven, en zodoende aan d'une décision administrative de la CREG qu'elle annule, ce qui prive
procespartijen de mogelijkheid wordt onthouden op dergelijke de la sorte les parties au procès de la possibilité d'en appeler à un
bevoegdheid een beroep te doen, terwijl in het geval een beroep tegen tel pouvoir, alors que dans le cas où un recours contre cette décision
die beslissingen diende gebracht te worden voor de Raad van State, de aurait dû être porté devant le Conseil d'Etat, les parties auraient pu
partijen die bevoegdheid wel kunnen aanvoeren en dit rechtscollege zou arguer de ce pouvoir et cette juridiction aurait pu indiquer quel
kunnen aangeven welk gevolg tijdelijk dient te worden gehandhaafd ? ». effet aurait temporairement dû être maintenu ? ».
Die zaken, ingeschreven onder de nummers 5452 en 5453 van de rol van Ces affaires, inscrites sous les numéros 5452 et 5453 du rôle de la
het Hof, werden samengevoegd. Cour, ont été jointes.
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
B.1.1. De prejudiciële vragen, die in beide zaken identiek zijn, B.1.1. Les questions préjudicielles, qui sont identiques dans les deux
hebben betrekking op de artikelen 29bis en 29quater van de wet van 29 affaires, concernent les articles 29bis et 29quater de la loi du 29
april 1999 betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt avril 1999 relative à l'organisation du marché de l'électricité
(hierna : Elektriciteitswet), in de redactie zoals van toepassing op (ci-après : la loi sur l'électricité), dans la rédaction applicable
aux affaires ayant donné lieu aux questions préjudicielles, avant donc
de bodemgeschillen, dus vóór de wijziging ervan bij de wet van 8 leur modification par la loi du 8 janvier 2012.
januari 2012.
Artikel 29bis vormt het enige artikel van afdeling 1 - « Geschillen L'article 29bis constitue l'unique article de la section 1re - «
die ressorteren onder de bevoegdheid van het hof van beroep te Brussel Litiges relevant de la compétence de la cour d'appel de Bruxelles » du
» van hoofdstuk VIbis - « Rechtsmiddelen tegen de beslissingen genomen chapitre VIbis - « Recours contre les décisions prises par la
door de Commissie » van die wet. Artikel 29quater is opgenomen in
afdeling 2 - « Geschillen die ressorteren onder de bevoegdheid van de Commission » de cette loi. L'article 29quater figure dans la section 2
Raad voor de Mededinging » van hetzelfde hoofdstuk VIbis. - « Litiges relevant de la compétence du Conseil de la concurrence » de ce même chapitre VIbis.
B.1.2. De in het geding zijnde artikelen bepalen : B.1.2. Les articles en cause disposent :
« Art. 29bis, § 1. Er kan een beroep worden ingesteld bij het hof van «

Art. 29bis.§ 1er. Un recours auprès de la cour d'appel de Bruxelles

beroep te Brussel zetelend zoals in kort geding, door elke persoon die siégeant comme en référé est ouvert à toute personne justifiant d'un
een belang aantoont, tegen de hierna opgesomde beslissingen van de intérêt contre les décisions de la Commission [de Régulation de
Commissie [voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas] : l'Electricité et du Gaz] énumérées ci-après :
1° de beslissingen genomen met toepassing van artikel 23, § 2, tweede 1° les décisions prises en application de l'article 23, § 2, alinéa 2,
lid, 8°, betreffende de controle op de naleving door de netbeheerder 8°, relatif au contrôle du respect par le gestionnaire du réseau des
van de bepalingen van artikel 9 en de uitvoeringsbesluiten ervan; dispositions de l'article 9 et ses arrêtés d'exécution;
2° de beslissingen genomen met toepassing van artikel 23, § 2, tweede 2° les décisions prises en application de l'article 23, § 2, alinéa 2,
lid, 9°, betreffende de controle op de toepassing van het technisch 9°, relatif au contrôle de l'application du règlement technique visé à
reglement bedoeld in artikel 11 en de uitvoeringsbesluiten ervan met l'article 11 et ses arrêtés d'exécution, à l'exception des décisions
uitzondering van de beslissingen bedoeld in artikel 29ter; visées à l'article 29ter;
3° de beslissingen genomen met toepassing van artikel 23, § 2, tweede 3° les décisions prises en application de l'article 23, § 2, alinéa 2,
lid, 10°, betreffende de controle op de uitvoering door de 10°, relatif au contrôle de l'exécution par le gestionnaire du réseau
netbeheerder van het ontwikkelingsplan bedoeld in artikel 13 en de du plan de développement visé à l'article 13 et ses arrêtés
uitvoeringsbesluiten ervan; d'exécution;
4° de beslissingen genomen met toepassing van artikel 23, § 2, tweede 4° les décisions prises en application de l'article 23, § 2, alinéa 2,
lid, 11°, betreffende de controle op en de evaluatie van de uitvoering 11°, relatif au contrôle et à l'évaluation de l'exécution des
van de openbare dienstverplichtingen bedoeld in artikel 21, eerste obligations de service public visées à l'article 21, premier alinéa,
lid, 1° en de uitvoeringsbesluiten ervan en, desgevallend, betreffende 1° et ses arrêtés d'exécution, et, le cas échéant, à l'application des
de toepassing van de afwijkingen die zijn toegestaan krachtens artikel
21, eerste lid, 2°, en de uitvoeringsbesluiten ervan; dérogations accordées en vertu de l'article 21, premier alinéa, 2°, et
ses arrêtés d'application;
5° de beslissingen genomen met toepassing van artikel 23, § 2, tweede 5° les décisions prises en application de l'article 23, § 2, alinéa 2,
lid, 13°, betreffende de goedkeuring van de berekeningsmethode en de 13°, relatif à l'adoption de la méthode de calcul et à la vérification
controle van de berekeningen van de kosten en verliezen bedoeld in des calculs des coûts et pertes visés à l'article 21, premier alinéa,
artikel 21, eerste lid, 3°, a) en de uitvoeringsbesluiten ervan; 3°, a) et ses arrêtés d'exécution;
6° de beslissingen genomen met toepassing van artikel 23, § 2, tweede 6° les décisions prises en application de l'article 23, § 2, alinéa 2,
lid, 14°, betreffende de goedkeuring van de tarieven bedoeld in
artikelen 12 tot 12novies en de uitvoeringsbesluiten ervan; 14°, relatif à l'approbation des tarifs visés aux articles 12 à
12novies et de leurs arrêtés d'exécution;
7° de beslissingen genomen met toepassing van de opdracht die zij 7° les décisions prises en application de la mission qu'elle exerce en
uitoefent krachtens artikel 23, § 2, tweede lid, 14°bis, betreffende vertu de l'article 23, § 2, alinéa 2, 14°bis, relatif au contrôle sur
het toezicht op het feit dat de tarifering voor de levering van le fait que les tarifications pour la fourniture d'électricité sont
elektriciteit gericht is op het algemeen belang en zich in het globale orientées dans le sens de l'intérêt général et s'intègrent dans la
energiebeleid integreert en in voorkomend geval betreffende het politique énergétique globale et, le cas échéant, au contrôle des prix
toezicht op de maximumprijzen die toepasselijk zijn op eindafnemers en maximaux applicables à des clients finals et aux distributeurs
distributeurs die eindafnemers bevoorraden die geen in aanmerking approvisionnant des clients finals qui n'ont pas la qualité de client
komende afnemers zijn; éligible;
8° de beslissingen genomen met toepassing van artikel 23, § 2, tweede 8° les décisions prises en application de l'article 23, § 2, alinéa 2,
lid, 15°, betreffende de controle van de rekeningen van de 15°, relatif au contrôle des comptes des entreprises du secteur de
ondernemingen uit de elektriciteitssector bedoeld in artikel 22 en de l'électricité visés à l'article 22 et ses arrêtés d'exécution;
uitvoeringsbesluiten ervan; 9° de beslissingen genomen met toepassing van artikel 31 om een 9° les décisions prises en application de l'article 31 d'infliger une
administratieve boete op te leggen. amende administrative.
§ 2. De grond van de zaak wordt voorgelegd aan het hof van beroep van § 2. La cour d'appel de Bruxelles est saisie du fond du litige et
Brussel dat uitspraak doet met volle rechtsmacht ». dispose d'une compétence de pleine juridiction ».
«

Art. 29quater.§ 1. Het beroep bedoeld in artikel 29bis, heeft geen

«

Art. 29quater.§ 1er. Le recours visé à l'article 29bis n'a pas

schorsende werking, tenzij het ingesteld is tegen een beslissing van
de commissie tot het opleggen van een administratieve geldboete. Het d'effet suspensif, sauf lorsqu'il est dirigé contre une décision de la
hof van beroep te Brussel waarbij een dergelijk beroep aanhangig wordt commission imposant une amende administrative. Toutefois, la cour
gemaakt, kan evenwel, alvorens recht te doen, de schorsing bevelen van d'appel de Bruxelles, saisie d'un tel recours, peut, avant dire droit,
de tenuitvoerlegging van de beslissing die het voorwerp uitmaakt van ordonner la suspension de l'exécution de la décision faisant l'objet
het beroep als de aanvrager ernstige middelen inroept die de du recours, lorsque le demandeur invoque des moyens sérieux
vernietiging of hervorming van de beslissing mogelijk kunnen susceptibles de justifier l'annulation ou la réformation de la
rechtvaardigen en als de onmiddellijke tenuitvoerlegging ervan hem een décision et que l'exécution immédiate de celle-ci risque de lui causer
ernstig en moeilijk te herstellen nadeel dreigt te berokkenen. Het hof un préjudice grave difficilement réparable. La Cour statue toute
spreekt zich onverwijld uit over de vordering tot schorsing. affaire cessante sur la demande de suspension.
§ 2. Het beroep wordt, op straffe van onontvankelijkheid, die § 2. Le recours est formé, sous peine d'irrecevabilité, qui est
ambtshalve wordt uitgesproken, ingesteld bij ondertekend
verzoekschrift dat wordt neergelegd ter griffie van het hof van beroep prononcée d'office, par requête signée et déposée au greffe de la cour
te Brussel binnen een termijn van dertig dagen vanaf de kennisgeving d'appel de Bruxelles dans un délai de trente jours à partir de la
van de beslissing of, voor de belanghebbenden aan wie de beslissing notification de la décision ou, pour les personnes intéressées à qui
niet ter kennis is gebracht, binnen een termijn van dertig dagen vanaf la décision n'a pas été notifiée, dans un délai de trente jours à
de publicatie van de beslissing, of, bij ontstentenis van publicatie, partir de la publication de la décision ou, à défaut de publication,
binnen een termijn van dertig dagen vanaf de kennisneming ervan. Het dans un délai de trente jours à partir de la prise de connaissance de
verzoekschrift wordt ter griffie neergelegd in zoveel exemplaren als celle-ci. La requête est déposée au greffe en autant d'exemplaires que
er betrokken partijen zijn. de parties à la cause.
§ 3. Binnen drie werkdagen volgend op de neerlegging van het § 3. Dans les trois jours ouvrables qui suivent le dépôt de la
verzoekschrift, wordt het verzoekschrift door de griffie van het hof requête, la requête est notifiée par pli judiciaire par le greffe de
van beroep per gerechtsbrief ter kennis gebracht aan alle partijen die la cour d'appel à toutes les parties appelées à la cause par le
door de verzoeker in het geding zijn geroepen. Bovendien vraagt de demandeur. En outre, dans ce même délai, le greffe de la cour d'appel
griffie van het hof van beroep binnen dezelfde termijn aan het
directiecomité van de commissie om het administratief dossier met demande au comité de direction de la commission, l'envoi du dossier
betrekking tot de aangevochten beslissing toe te sturen. De toezending administratif relatif à l'acte attaqué. La transmission est effectuée
moet gebeuren binnen vijf werkdagen na ontvangst van de aanvraag. De dans les cinq jours ouvrables de la réception de la demande. Le
partijen kunnen het administratief dossier raadplegen ter griffie van dossier administratif peut être consulté par les parties auprès du
het hof van beroep vanaf de neerlegging ervan tot de sluiting van de greffe de la cour d'appel dès son dépôt et jusqu'à la clôture des
debatten. débats.
§ 4. Op ieder ogenblik kan het hof van beroep te Brussel ambtshalve § 4. A tout moment, la cour d'appel de Bruxelles peut d'office appeler
alle andere partijen, wier toestand beïnvloed dreigt te worden door de à la cause toutes autres personnes dont la situation risque d'être
beslissing die het voorwerp uitmaakt van het beroep, uitnodigen in het affectée par la décision faisant l'objet du recours, à intervenir dans
geding tussen te komen. l'instance.
§ 5. Deel IV, Boek II, Titel III, Hoofdstuk VIII van het Gerechtelijk § 5. La Quatrième Partie, Livre II, Titre III, Chapitre VIII du Code
Wetboek is van toepassing op de procedure voor het hof van beroep te judiciaire est applicable à la procédure devant la cour d'appel de
Brussel. Bruxelles.
§ 6. Het hof van beroep te Brussel stelt de termijnen vast waarbinnen § 6. La cour d'appel de Bruxelles fixe les délais dans lesquels les
de partijen elkaar hun schriftelijke opmerkingen meedelen en een kopie parties se communiquent leurs observations écrites et en déposent
ervan neerleggen ter griffie. Het hof bepaalt eveneens de datum van de copie au greffe. La cour fixe également la date des débats.
debatten. Het hof van beroep te Brussel beslist binnen een termijn van zestig La cour d'appel de Bruxelles statue dans un délai de soixante jours à
dagen na de neerlegging van het in § 2 beoogde verzoekschrift ». compter du dépôt de la requête, visée au § 2 ».
B.2. Het in het geding zijnde artikel 29bis werd in de B.2. L'article 29bis en cause a été inséré dans la loi sur
Elektriciteitswet ingevoegd bij de wet van 27 juli 2005 « tot l'électricité par la loi du 27 juillet 2005 « organisant les voies de
organisatie van de mogelijkheden tot beroep tegen de beslissingen recours contre les décisions prises par la Commission de Régulation de
genomen door de Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en l'Electricité et du Gaz », vu la nécessité de statuer efficacement et
het Gas » wegens de nood aan efficiëntie en snelheid van beslissing
die noodzakelijkerwijze met de energiesector is verbonden (Parl. St., rapidement, inhérente au secteur de l'énergie (Doc. parl., Chambre,
Kamer, 2004-2005, DOC 51-1895/001, p. 3). 2004-2005, DOC 51-1895/001, p. 3).
In de parlementaire voorbereiding wordt de noodzaak om een mechanisme Les travaux préparatoires ont justifié de la manière suivante la
in te voeren bij het Hof van Beroep te Brussel waarbij in een beroep nécessité d'instaurer un mécanisme de recours devant la Cour d'appel
tegen de beslissingen van de Commissie voor de Regulering van de de Bruxelles contre les décisions de la Commission de Régulation de
Elektriciteit en het Gas (hierna : CREG) wordt voorzien, als volgt l'Electricité et du Gaz (ci-après : la CREG) :
verantwoord : « 1. het gebrek aan onafhankelijke administratieve overheden die een « 1. l'émergence d'autorités administratives indépendantes dotées d'un
bevoegdheid hebben sancties op te leggen, [is] een probleem [...] in pouvoir de sanction propre pose problème dans de nombreux Etats
tal van Europese landen, ook in België, omwille van het feit dat er européens, y compris en Belgique, et ce en raison de l'absence de
geen scheidingslijn bestaat tussen het gerechtelijk onderzoek en het démarcation entre l'instruction judiciaire et le prononcé des
uitspreken van vonnissen; jugements;
2. de evolutie van de energiemarkten heeft de wetgever ertoe gebracht 2. l'évolution des marchés énergétiques a conduit le législateur à
de CREG betekenisvolle bevoegdheden en prerogatieven toe te kennen. doter la CREG de pouvoirs et prérogatives significatifs. Il est dès
Het is dus normaal dat deze uitgebreide bevoegdheden aanleiding geven
tot een verhoogde behoefte vanwege de personen die door deze lors normal que ces pouvoirs accrus entraînent une augmentation de la
beslissingen worden geraakt, om in beroep te kunnen gaan tegen de nécessité, pour les personnes touchées par ces décisions, de pouvoir
beslissingen van de CREG; introduire des recours contre les décisions de la CREG;
3. de Raad van State is tot op heden niet de best uitgeruste 3. le Conseil d'Etat n'est pas, en l'état actuel des textes,
instelling om het hoofd te bieden aan beroepen tegen beslissingen van l'instance la mieux équipée pour connaître des recours contre les
de CREG, rekening houdend met het specifiek karakter van de beoogde décisions de la CREG, compte tenu de la spécificité de la matière
materie en de termijnen eigen aan de procedure voor de hoge visée et des délais propres à la procédure devant la haute instance
administratieve instelling; [...] administrative; et
4. de geschillen over subjectieve rechten blijven van nature uit 4. le contentieux des droits subjectifs est resté par nature soumis
onderworpen aan de rechtbanken van de gerechtelijke orde. Wat de aux tribunaux de l'ordre judiciaire. En matière de marchés
energiemarkten betreft, is het niet makkelijk de scheidingslijn te
bepalen tussen de kwesties die afhankelijk zijn van de discretionaire énergétiques, la ligne de démarcation entre les questions relevant de
maar gegronde uitoefening door de CREG van haar prerogatieven en l'exercice discrétionnaire, mais justifié, par la CREG de ses
(discretionaire) bevoegdheden en de kwesties over de schending van de prérogatives ou compétences (discrétionnaires) et les questions de la
subjectieve rechten van de personen die onderhevig zijn aan de violation des droits subjectifs des personnes soumises au contrôle de
controle van de CREG, zijn niet gemakkelijk te traceren. De geschillen la CREG, n'est pas facile à tracer. Ainsi, les litiges relatifs aux
met betrekking tot de beslissingen van de CREG kunnen op die manier en décisions de la CREG peuvent, en l'état actuel des textes, déboucher
in de huidige stand van teksten uitmonden in eventuele overlappingen sur d'éventuels chevauchements de compétences entre les juridictions
van de bevoegdheden van de jurisdicties van de gerechtelijke orde en de l'ordre judiciaire et le Conseil d'Etat et sur des conflits
de Raad van State, en in negatieve bevoegdheidsconflicten - waarbij négatifs - aucun organe ne se déclare compétent - et positifs de
geen enkel orgaan zich bevoegd verklaart - en in positieve
bevoegdheidsgeschillen waarbij meerdere organen beweren bevoegd te compétence, lorsque plusieurs organes se déclarent compétents » (Doc.
zijn » (Parl. St., Kamer, 2004-2005, DOC 51-1895/001, p. 8). parl., Chambre, 2004-2005, DOC 51-1895/001, p. 8).
De keuze voor het Hof van Beroep te Brussel wordt in de parlementaire Le choix en faveur de la Cour d'appel de Bruxelles est justifié de la
voorbereiding als volgt verantwoord : manière suivante dans les travaux préparatoires :
« In het belang van een correct beheer van het gerecht, zijn er meerdere redenen die de keuze verantwoorden om de geschillen met betrekking tot de toezichthoudende functie van de CREG, zoveel als mogelijk te centraliseren binnen één enkele rechtbank, met name het hof van beroep te Brussel. Deze materies leiden zowel tot objectieve geschillen als tot geschillen over subjectieve rechten. Dit kan aanleiding geven tot een verfijning van de aard van de bevoegdheden waarop mogelijk aanspraak kan worden gemaakt in de betrokken rechtbank. Dit zijn allemaal redenen waarom het hof van beroep te Brussel een nieuwe bevoegdheid krijgt toegekend voor de geschillen met betrekking tot een groot deel van de beslissingen van de CREG over de gas- en elektriciteitsmarkt. « Dans l'intérêt d'une bonne administration de la justice, plusieurs arguments justifient le choix de centraliser le contentieux relatif aux missions de contrôle dévolues à la CREG au sein d'une seule juridiction, à savoir la cour d'appel de Bruxelles. Ces matières relèvent à la fois du contentieux objectif et du contentieux des droits subjectifs, ceci pouvant avoir pour conséquence d'affiner la nature des compétences appelées à être dévolues à la juridiction concernée. Autant de raisons pour lesquelles la cour d'appel de Bruxelles est appelée à recevoir une nouvelle compétence pour les contentieux relatifs à une grande partie des décisions de la CREG concernant le marché du gaz et de l'électricité.
Deze concentratie van bevoegdheden bij het Hof van Beroep te Brussel Cette concentration de compétences auprès de la Cour d'Appel de
vertoont de volgende belangen : Bruxelles présente les intérêts suivants :
1. de specialisatie van het hof van beroep in dit domein; 1. spécialisation de la cour d'appel dans ce domaine;
2. eenvormigheid van de rechtspraak die van toepassing is in de energiesector; 2. unification de la jurisprudence applicable au secteur de l'énergie;
3. de vereenvoudiging van de mogelijkheden tot beroep terzake; 3. simplification des voies de recours en la matière;
4. de snelheid van de procedure; 4. rapidité de la procédure;
5. de versterking van de rechtszekerheid; 5. renforcement de la sécurité juridique;
6. de garantie van de bescherming van de persoonlijke rechten en 6. garantie de protection des droits et libertés individuelles sous
vrijheden in al hun aspecten, in het kader van een controle met volle rechtsmacht. tous leurs aspects, dans le cadre d'un contrôle de pleine juridiction.
Het begrip ' volle rechtsmacht ' verwijst naar het recht om kennis te La notion de ' pouvoir de pleine juridiction ' fait référence au
nemen van het volledig geschil, van alle feitelijke en rechtelijke pouvoir de connaître de l'entier litige dans tous ses éléments de fait
aspecten ervan en een uitspraak ten gronde te doen. et de droit et de statuer sur le fond.
In België, hebben we het reeds bestaand beroep voor het hof van beroep En Belgique, on relèvera le recours existant déjà devant la cour
te Brussel, tegen bepaalde beslissingen van de Raad voor de d'appel de Bruxelles, à l'égard de certaines décisions rendues par le
mededinging. In het domein van de telecommunicatie, kan dan weer bij Conseil de la Concurrence. De même, dans le domaine des
het hof van beroep te Brussel een beroep ingediend worden tegen de télécommunications, les décisions de l'IBPT peuvent faire l'objet de
beslissingen van het BIPT. Het hof van beroep doet dan uitspraak zoals recours auprès de la cour d'appel de Bruxelles statuant comme en
in kort geding. Op het financieel domein kan bij ditzelfde hof in référé, et dans le domaine financier, certaines décisions de la CBF
beroep worden gegaan tegen bepaalde beslissingen van de CBF » (ibid., peuvent également faire l'objet d'un recours auprès de cette même
pp. 8-9). juridiction » (ibid., pp. 8-9).
B.3. Het Hof wordt ondervraagd over de bestaanbaarheid, met de B.3. La Cour est interrogée sur la compatibilité des dispositions en
artikelen 10 en 11 van de Grondwet, van de in het geding zijnde cause avec les articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'elles ne
bepalingen, doordat die bepalingen niet de bevoegdheid verlenen aan confèrent pas à la Cour d'appel de Bruxelles le pouvoir de maintenir
het Hof van Beroep te Brussel om de gevolgen van een administratieve temporairement les effets d'une décision administrative de la CREG
beslissing van de CREG die het vernietigt, tijdelijk te handhaven. qu'elle annule. Le juge a quo estime que les parties au procès sont
Aldus wordt volgens de verwijzende rechter aan de procespartijen de ainsi privées de la possibilité d'en appeler à ce pouvoir, alors que
mogelijkheid onthouden op een dergelijke bevoegdheid een beroep te dans le cas où un recours contre cette décision aurait dû être
doen, terwijl in het geval een beroep tegen die beslissingen voor de introduit devant le Conseil d'Etat, les parties auraient pu exciper de
Raad van State diende te worden ingesteld, de partijen die bevoegdheid ce pouvoir et cette juridiction pourrait indiquer quels effets doivent
wel kunnen aanvoeren en dat rechtscollege zou kunnen aangeven welke temporairement être maintenus.
gevolgen tijdelijk dienen te worden gehandhaafd. B.4.1. Si les dispositions en cause étaient interprétées en ce sens
B.4.1. Indien de in het geding zijnde bepalingen aldus zouden worden que la Cour d'appel de Bruxelles n'est pas compétente pour maintenir
geïnterpreteerd dat het Hof van Beroep te Brussel niet bevoegd zou temporairement les effets d'une décision de la CREG qu'elle annule,
zijn om tijdelijk de gevolgen te handhaven van een beslissing van de les gestionnaires de réseau de distribution Inter-Energa et Iveg
CREG die het vernietigt, zou zulks volgens de distributienetbeheerders estiment que ces dispositions entraîneraient une violation des
Inter-Energa en Iveg een schending inhouden van de artikelen 10 en 11 articles 10 et 11 de la Constitution, combinés ou non avec les
van de Grondwet, al dan niet in samenhang gelezen met de artikelen 32, articles 32, paragraphe 1, et 37, paragraphe 6, de la Troisième
lid 1, en 37, lid 6, van de Derde Elektriciteitsrichtlijn, met de directive sur l'électricité, avec la jurisprudence de la Cour de
rechtspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie betreffende justice de l'Union européenne relative à l'obligation de respecter
de verplichting tot processuele gelijke behandeling en met artikel 6 l'égalité de traitement dans les procédures et avec l'article 6 de la
van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens. Convention européenne des droits de l'homme.
B.4.2. Het staat niet aan de partijen voor het Hof om de prejudiciële B.4.2. Il n'appartient pas aux parties devant la Cour d'étendre la
vraag uit te breiden tot een toetsing aan andere bepalingen dan die question préjudicielle à un contrôle au regard d'autres dispositions
welke in de vraag worden vermeld. que celles qui sont mentionnées dans la question.
Bijgevolg is de saisine van het Hof beperkt tot een toetsing van de in Par conséquent, la saisine de la Cour est limitée à un contrôle des
het geding zijnde bepalingen aan de artikelen 10 en 11 van de dispositions en cause au regard des articles 10 et 11 de la
Grondwet. Constitution.
B.5.1. De « beslissingen » die de CREG neemt en die in het in geding B.5.1. Les « décisions », énumérées à l'article 29bis en cause, que
zijnde artikel 29bis worden opgesomd, vormen geen reglementaire prend la CREG ne constituent pas des actes administratifs
administratieve handelingen. Die beslissingen omvatten individuele réglementaires. Ces décisions comprennent des actes administratifs
administratieve handelingen. individuels.
B.5.2. Een dergelijke beslissing van de CREG kan het voorwerp uitmaken B.5.2. Une telle décision de la CREG peut faire l'objet d'un recours
van een beroep voor het Hof van Beroep te Brussel (artikel 29bis, § 1, devant la Cour d'appel de Bruxelles (article 29bis, § 1er, alinéa 1er,
eerste lid, van de wet van 29 april 1999) dat met volle rechtsmacht de la loi du 29 avril 1999), qui dispose d'une compétence de pleine
uitspraak doet (artikel 29bis, § 2). juridiction (article 29bis, § 2).
In tegenstelling tot de gecoördineerde wetten op de Raad van State Contrairement aux lois coordonnées sur le Conseil d'Etat, ni les
verlenen noch de in het geding zijnde bepalingen, noch enige andere dispositions en cause, ni aucune autre disposition législative ne
wetsbepaling aan het Hof van Beroep te Brussel uitdrukkelijk de donnent expressément à la Cour d'appel de Bruxelles le pouvoir de
bevoegdheid om bepaalde gevolgen van de beslissing ten aanzien waarvan maintenir provisoirement, et pour un délai qu'elle détermine, certains
het vooraf zou hebben beslist het te vernietigen, voorlopig en
gedurende een door dat rechtscollege vastgestelde termijn te effets de la décision qu'elle aurait préalablement décidé d'annuler,
handhaven, onverminderd de mogelijkheid voor dat Hof om met toepassing sans préjudice de la possibilité pour cette Cour d'ordonner, le cas
van artikel 29quater, § 1, in voorkomend geval de schorsing te bevelen échéant, en application de l'article 29quater, § 1er, la suspension de
van de tenuitvoerlegging van de beslissing die het voorwerp uitmaakt l'exécution de la décision faisant l'objet du recours.
van het beroep.
B.6. Artikel 14 van de op 12 januari 1973 gecoördineerde wetten op de B.6. L'article 14 des lois sur le Conseil d'Etat, coordonnées le 12
Raad van State, bepaalt : janvier 1973, dispose :
« § 1. De afdeling [bestuursrechtspraak van de Raad van State] doet « § 1er. La section [du contentieux administratif du Conseil d'Etat]
uitspraak, bij wijze van arresten, over de beroepen tot statue par voie d'arrêts sur les recours en annulation pour violation
nietigverklaring wegens overtreding van hetzij substantiële, hetzij op des formes soit substantielles, soit prescrites à peine de nullité,
straffe van nietigheid voorgeschreven vormen, overschrijding of excès ou détournement de pouvoir, formés contre les actes et
afwending van macht, ingesteld tegen de akten en reglementen : règlements :
1° van de onderscheiden administratieve overheden; 1° des diverses autorités administratives;
2° van de wetgevende vergaderingen of van hun organen, daarbij 2° des assemblées législatives ou de leurs organes, en ce compris les
inbegrepen de ombudsmannen ingesteld bij deze assemblees, van het médiateurs institués auprès de ces assemblées, de la Cour des comptes
Rekenhof en van het Grondwettelijk Hof, van de Raad van State en de et de la Cour constitutionnelle, du Conseil d'Etat et des juridictions
administratieve rechtscolleges evenals van organen van de rechterlijke administratives ainsi que des organes du pouvoir judiciaire et du
macht en van de Hoge Raad voor de Justitie met betrekking tot Conseil supérieur de la Justice relatifs aux marchés publics et aux
overheidsopdrachten en leden van hun personeel. membres de leur personnel.
Artikel 159 van de Grondwet is eveneens van toepassing op de in 2° L'article 159 de la Constitution s'applique également aux actes et
bedoelde akten en reglementen. règlements visés au 2°.
[...] [...]
§ 3. Wanneer een administratieve overheid verplicht is te beschikken § 3. Lorsqu'une autorité administrative est tenue de statuer et qu'à
en er bij het verstrijken van een termijn van vier maanden te rekenen l'expiration d'un délai de quatre mois prenant cours à la mise en
vanaf de haar daartoe door een belanghebbende betekende aanmaning geen demeure de statuer qui lui est notifiée par un intéressé, il n'est pas
beslissing is getroffen, wordt het stilzwijgen van de overheid geacht intervenu de décision, le silence de l'autorité est réputé constituer
een afwijzende beslissing te zijn waartegen beroep kan worden une décision de rejet susceptible de recours. Cette disposition ne
ingesteld. Deze bepaling doet geen afbreuk aan de bijzondere préjudicie pas aux dispositions spéciales qui établissent un délai
bepalingen die een andere termijn vaststellen of aan het stilzwijgen différent ou qui attachent des effets différents au silence de
van de administratieve overheid andere gevolgen verbinden ». l'autorité administrative ».
Artikel 14ter van dezelfde gecoördineerde wetten bepaalt : L'article 14ter des mêmes lois coordonnées dispose :
« Zo de afdeling bestuursrechtspraak dit nodig oordeelt, wijst zij, « Si la section du contentieux administratif l'estime nécessaire, elle
bij wege van algemene beschikking, die gevolgen van de vernietigde indique, par voie de disposition générale, ceux des effets des
verordeningsbepalingen aan welke als gehandhaafd moeten worden dispositions d'actes réglementaires annulées qui doivent être
beschouwd of voorlopig gehandhaafd worden voor de termijn die zij considérés comme définitifs ou maintenus provisoirement pour le délai
vaststelt ». qu'elle détermine ».
Wanneer voor haar een in artikel 14 van de op 12 januari 1973 Lorsqu'elle est saisie d'un recours visé à l'article 14 des lois
gecoördineerde wetten bedoeld beroep wordt ingesteld, kan de afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State alleen beslissen om bepaalde gevolgen van de nietig verklaarde handeling voorlopig te handhaven wanneer die laatste een reglementaire administratieve handeling is. B.7.1. Uit hetgeen voorafgaat, blijkt dat het Hof wordt verzocht zich uit te spreken over de grondwettigheid van een verschil in behandeling tussen, enerzijds, de personen die zijn betrokken bij de vernietiging van een administratieve handeling met een reglementaire draagwijdte en, anderzijds, de personen die zijn betrokken bij de vernietiging van een administratieve handeling met een individuele draagwijdte. B.7.2. Vooraf dient te worden opgemerkt dat deze zaak geen betrekking heeft op een schending van het recht van de Europese Unie en bijgevolg coordonnées le 12 janvier 1973, la section du contentieux administratif du Conseil d'Etat ne peut décider de maintenir provisoirement certains effets de l'acte annulé que lorsque ce dernier est un acte administratif réglementaire. B.7.1. Il ressort ce qui précède que la Cour est invitée à statuer sur la constitutionnalité d'une différence de traitement entre, d'une part, des personnes concernées par l'annulation d'un acte administratif à portée réglementaire et, d'autre part, des personnes concernées par l'annulation d'un acte administratif à portée individuelle. B.7.2. Il convient, au préalable, de noter que cette affaire ne concerne pas une violation du droit de l'Union européenne et qu'il ne
geen rekening moet worden gehouden met de beperkingen die uit dat doit dès lors pas être tenu compte des limitations qui peuvent
recht kunnen voortvloeien inzake de handhaving van de gevolgen van découler de ce droit quant au maintien des effets des normes
nationale normen die dienen te worden vernietigd of buiten toepassing nationales qui doivent être annulées ou dont l'application doit être
gelaten omdat zij in strijd zijn met dat recht (zie daaromtrent : HvJ, écartée parce qu'elles sont contraires à ce droit (cf. à cet égard :
grote kamer, 8 september 2010, C-409/06, Winner Wetten GmbH t. CJUE, grande chambre, 8 septembre 2010, C-409/06, Winner Wetten GmbH
Bürgermeisterin der Stadt Bergheim, punten 53-69; grote kamer, 28 c. Bürgermeisterin der Stadt Bergheim, points 53-69; grande chambre,
februari 2012, C-41/11, Inter-Environnement Wallonie ASBL en Terre 28 février 2012, C-41/11, Inter-Environnement Wallonie ASBL et Terre
wallonne ASBL t. Région wallonne, punten 56-63). wallonne ASBL c. Région wallonne, points 56-63).
B.7.3. Het Hof beantwoordt de prejudiciële vragen in de daarin B.7.3. La Cour répond aux questions préjudicielles dans
vermelde interpretatie dat de in het geding zijnde bepalingen het Hof l'interprétation que celles-ci mentionnent, selon laquelle les
van Beroep niet toestaan « gevolgen van een administratieve beslissing dispositions en cause n'autorisent pas la Cour d'appel à « maintenir
van de CREG die het vernietigt, tijdelijk te handhaven », zonder zich temporairement les effets d'une décision administrative de la CREG
qu'elle annule », sans se prononcer sur la question de savoir si la
uit te spreken over de vraag of het Hof van Beroep zulk een Cour d'appel peut puiser une telle compétence dans le principe de la
bevoegdheid kan putten uit het rechtszekerheidsbeginsel en het sécurité juridique et dans le principe de confiance (comparer avec
vertrouwensbeginsel (vergelijk met het arrest nr. 125/2011 van 7 juli l'arrêt n° 125/2011 du 7 juillet 2011, B.5.4).
2011, B.5.4). B.8. De regel vervat in artikel 14ter van de op 12 januari 1973 B.8. La règle inscrite à l'article 14ter des lois coordonnées le 12
gecoördineerde wetten maakt het mogelijk « de terugwerking van een janvier 1973 permet de « limiter éventuellement dans le temps la
vernietigingsarrest [van de Raad van State] eventueel in de tijd [te rétroactivité d'un arrêt d'annulation » du Conseil d'Etat,
beperken] », terugwerking die « in de praktijk belangrijke gevolgen rétroactivité qui « peut avoir des effets importants dans les faits
tot stand [kan] brengen omdat [zij] bestaande rechtstoestanden kan dans la mesure où [elle] peut mettre à mal des situations juridiques
aantasten » (Parl. St., Senaat, 1995-1996, nr. 1-321/2, p. 7). acquises » (Doc. parl., Sénat, 1995-1996, n° 1-321/2, p. 7).
Het probleem van de gevolgen van de retroactiviteit is « minder acuut Le problème des effets de la rétroactivité « se pose [...] avec moins
» in het geval van vernietiging van een administratieve handeling met d'acuité » dans le cas de l'annulation d'un acte administratif à
individuele draagwijdte, zodat, bij het aannemen van artikel 14ter van portée individuelle, de sorte que, lors de l'adoption de l'article
de op 12 januari 1973 gecoördineerde wetten, het « raadzaam » heeft 14ter des lois coordonnées le 12 janvier 1973, il a paru « opportun de
geleken « de Raad van State eerst vertrouwd te maken met deze nieuwe familiariser d'abord le Conseil d'Etat avec cette nouvelle faculté en
mogelijkheid voor vernietigde verordeningsbepalingen, en - na een cas d'annulation de dispositions réglementaires, et d'étendre
evaluatie - het systeem in een later stadium eventueel uit te breiden éventuellement par la suite, après évaluation, le système à
tot vernietigde individuele administratieve beslissingen » (Parl. St., l'annulation de décisions administratives à caractère individuel »
Kamer, 1995-1996, nr. 644/4, p. 4). (Doc. parl., Chambre, 1995-1996, n° 644/4, p. 4).
B.9. Tot nu toe heeft de Raad van State de bij artikel 14ter van de op B.9. Jusqu'à présent, le Conseil d'Etat a rarement fait usage du
12 januari 1973 gecoördineerde wetten verleende bevoegdheid zelden pouvoir conféré par l'article 14ter des lois coordonnées le 12 janvier
aangewend en is hij van oordeel dat die bevoegdheid met wijsheid en 1973 et considère que ce pouvoir doit être utilisé avec sagesse et
omzichtigheid moet worden gehanteerd wanneer vaststaat dat de circonspection, lorsqu'il est établi que l'annulation pure et simple
vernietiging zonder meer van de bestreden handeling zeer zware de l'acte attaqué aurait des conséquences très graves pour la sécurité
gevolgen zou hebben op het stuk van de rechtszekerheid (RvSt, 21
november 2001, nr. 100.963, Belgische Staat; 30 oktober 2006, nr. juridique (CE, 21 novembre 2001, n° 100.963, Etat belge; 30 octobre
164.258, Somja et al.; 8 november 2006, nr. 164.522, Belgische 2006, n° 164.258, Somja et al.; 8 novembre 2006, n° 164.522, Union
beroepsvereniging der geneesheren specialisten in nucleaire professionnelle belge des médecins spécialistes en médecine nucléaire
geneeskunde et al.). et al.).
Op die manier komt de Raad van State tegemoet aan de bedoeling van de De cette manière, le Conseil d'Etat satisfait à l'intention du
wetgever, die heeft getracht een evenwicht te vinden tussen het législateur, qui a tenté de trouver un équilibre entre le principe de
beginsel van de wettigheid van de reglementaire administratieve la légalité des actes administratifs réglementaires, consacré par
handelingen, verankerd in artikel 159 van de Grondwet, en het beginsel l'article 159 de la Constitution, et le principe de la sécurité
van de rechtszekerheid. Zoals het Hof heeft aangegeven in zijn arrest juridique. Ainsi que la Cour l'a indiqué dans son arrêt n° 18/2012 du
nr. 18/2012 van 9 februari 2012, heeft de wetgever immers aan een 9 février 2012, le législateur a en effet confié à une juridiction le
rechtscollege de zorg toevertrouwd om te bepalen of uitzonderlijke
redenen verantwoorden dat de gevolgen van een onwettige reglementaire soin de déterminer si des motifs exceptionnels justifient le maintien
handeling worden gehandhaafd. des effets d'un acte réglementaire illégal.
B.10. Het staat aan de wetgever om, met inachtneming van de artikelen B.10. Il appartient au législateur d'instaurer, dans le respect des
10 en 11 van de Grondwet, een billijk evenwicht tot stand te brengen articles 10 et 11 de la Constitution, un juste équilibre entre
tussen het belang dat elke situatie die strijdig is met het recht, l'importance de remédier à chaque situation contraire au droit et le
wordt verholpen en de bekommernis dat bestaande toestanden en gewekte souci de ne plus mettre en péril, après un certain temps, des
verwachtingen na verloop van tijd niet meer in het gedrang worden situations existantes et des attentes suscitées.
gebracht. B.11. Weliswaar kan de nood om - in uitzonderlijke gevallen - te B.11. La nécessité d'éviter - dans des cas exceptionnels - que l'effet
voorkomen dat de terugwerkende kracht van een vernietiging « bestaande rechtstoestanden » in het gedrang zou brengen (Parl. St., Senaat, 1995-1996, nr. 1-321/2, p. 7), zich zowel laten gevoelen ten aanzien van individuele beslissingen als ten aanzien van verordeningsbepalingen. Niettemin heeft de wetgever, bij het tot stand brengen van het in B.10 vermelde billijke evenwicht, ermee rekening kunnen houden dat de kans op onevenredige gevolgen van een vernietiging groter is wanneer het een verordeningsbepaling betreft die per definitie een onbepaald aantal personen als rechtsadressaat heeft. B.12. Zonder zich uit te spreken over de grondwettigheid van een andere optie, zoals die welke de wetgever heeft overwogen tijdens de parlementaire voorbereiding die in B.8 is aangehaald of zoals die kan voortvloeien uit het rechtszekerheids- en vertrouwensbeginsel, merkt het Hof op dat het verschil in behandeling tussen de twee in B.3 omschreven categorieën van personen niet zonder redelijke verantwoording is. rétroactif d'une annulation mette à mal des « situations juridiques acquises » (Doc. parl., Sénat, 1995-1996, n° 1-321/2, p. 7) peut, certes, se faire sentir tant à l'égard de décisions individuelles qu'à l'égard de dispositions réglementaires. Néanmoins, en réalisant le juste équilibre mentionné en B.10, le législateur a pu tenir compte du fait que le risque d'effets disproportionnés d'une annulation est supérieur lorsqu'il s'agit d'une disposition réglementaire qui, par définition, a pour destinataires un nombre indéterminé de personnes. B.12. Sans se prononcer sur la constitutionnalité d'une autre option, telle que celle que le législateur a envisagée au cours des travaux préparatoires cités en B.8 ou telle qu'elle peut découler du principe de la sécurité juridique et du principe de confiance, la Cour observe que la différence de traitement entre les deux catégories de personnes décrites en B.3 n'est pas dépourvue de justification raisonnable.
B.13. De prejudiciële vragen dienen ontkennend te worden beantwoord. B.13. Les questions préjudicielles appellent une réponse négative.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
De artikelen 29bis en 29quater van de wet van 29 april 1999 Les articles 29bis et 29quater de la loi du 29 avril 1999 relative à
betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt schenden de l'organisation du marché de l'électricité ne violent pas les articles
artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. 10 et 11 de la Constitution.
Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig Ainsi prononcé en langue néerlandaise et en langue française,
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 9 juli 2013. la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 9 juillet 2013.
De griffier, Le greffier,
P.-Y. Dutilleux P.-Y. Dutilleux
De voorzitter, Le président,
M. Bossuyt M. Bossuyt
^