← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 73/2013 van 30 mei 2013 Rolnummer : 5409 In zake : de prejudiciële
vraag over de artikelen 2 en 3 van de wet van 17 januari 2003 betreffende de rechtsmiddelen en de geschillenbehandeling
naar aanleiding van de wet va Het Grondwettelijk
Hof, samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, en de rechter(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 73/2013 van 30 mei 2013 Rolnummer : 5409 In zake : de prejudiciële vraag over de artikelen 2 en 3 van de wet van 17 januari 2003 betreffende de rechtsmiddelen en de geschillenbehandeling naar aanleiding van de wet va Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, en de rechter(...) | Extrait de l'arrêt n° 73/2013 du 30 mai 2013 Numéro du rôle : 5409 En cause : la question préjudicielle relative aux articles 2 et 3 de la loi du 17 janvier 2003 concernant les recours et le traitement des litiges à l'occasion de la loi du 17 La Cour constitutionnelle, composée des présidents R. Henneuse et M. Bossuyt, et des juges L. La(...) |
---|---|
GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
Uittreksel uit arrest nr. 73/2013 van 30 mei 2013 | Extrait de l'arrêt n° 73/2013 du 30 mai 2013 |
Rolnummer : 5409 | Numéro du rôle : 5409 |
In zake : de prejudiciële vraag over de artikelen 2 en 3 van de wet | En cause : la question préjudicielle relative aux articles 2 et 3 de |
van 17 januari 2003 betreffende de rechtsmiddelen en de | la loi du 17 janvier 2003 concernant les recours et le traitement des |
geschillenbehandeling naar aanleiding van de wet van 17 januari 2003 | litiges à l'occasion de la loi du 17 janvier 2003 relative au statut |
met betrekking tot het statuut van de regulator van de Belgische post- | du régulateur des postes et télécommunications belges, posée par la |
en telecommunicatiesector, gesteld door het Hof van Beroep te Brussel. | Cour d'appel de Bruxelles. |
Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, en de | composée des présidents R. Henneuse et M. Bossuyt, et des juges L. |
rechters L. Lavrysen, J.-P. Moerman, E. Derycke, J. Spreutels en P. | Lavrysen, J.-P. Moerman, E. Derycke, J. Spreutels et P. Nihoul, |
Nihoul, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder | assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président R. |
voorzitterschap van voorzitter R. Henneuse, | Henneuse, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging | I. Objet de la question préjudicielle et procédure |
Bij arrest van 16 mei 2012 in zake de nv « KPN Group Belgium », de nv | Par arrêt du 16 mai 2012 en cause de la SA « KPN Group Belgium », de |
« Mobistar » en de nv « Belgacom » tegen het Belgisch Instituut voor | la SA « Mobistar » et de la SA « Belgacom » contre l'Institut belge |
postdiensten en telecommunicatie, waarvan de expeditie ter griffie van | des services postaux et des télécommunications, dont l'expédition est |
het Hof is ingekomen op 29 mei 2012, heeft het Hof van Beroep te | parvenue au greffe de la Cour le 29 mai 2012, la Cour d'appel de |
Brussel de volgende prejudiciële vraag gesteld : | Bruxelles a posé la question préjudicielle suivante : |
« Schenden de artikelen 2 en 3 van de wet van 17 januari 2003 | « Les articles 2 et 3 de la loi du 17 janvier 2003 concernant les |
betreffende de rechtsmiddelen en de geschillenbehandeling naar | recours et le traitement des litiges à l'occasion de la loi du 17 |
aanleiding van de wet van 17 januari 2003 met betrekking tot het | janvier 2003 relative au statut du régulateur des secteurs des postes |
statuut van de regulator van de Belgische post- en | et télécommunications belges, en tant qu'ils n'autorisent pas la Cour |
telecommunicatiesector, in zoverre zij het Hof van Beroep te Brussel | d'appel de Bruxelles à maintenir temporairement certains effets des |
niet toestaan sommige gevolgen van beslissingen van het BIPT die het | |
vernietigt, tijdelijk te handhaven, terwijl de rechtszekerheid een | décisions de l'IBPT qu'elle annule alors que la sécurité juridique |
dergelijke handhaving zou vereisen en terwijl de Raad van State, | exigerait un tel maintien, et alors que si le recours à l'encontre de |
indien het beroep tegen dezelfde administratieve beslissing voor dat | la même décision administrative était porté devant le Conseil d'Etat |
rechtscollege zou worden ingesteld, die gevolgen van de vernietigde | cette juridiction pourrait indiquer ceux des effets des dispositions |
bepalingen zou kunnen aanwijzen welke als gehandhaafd moeten worden | annulées qui doivent être considérés comme définitifs ou maintenus |
beschouwd of voorlopig gehandhaafd worden voor de termijn die dat | provisoirement pour le délai qu'il détermine, violent-ils les articles |
rechtscollege vaststelt, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet ? ». | 10 et 11 de la Constitution ? ». |
(...) | (...) |
III. In rechte | III. En droit |
(...) | (...) |
B.1. De artikelen 2 en 3 van de wet van 17 januari 2003 « betreffende | B.1. Les articles 2 et 3 de la loi du 17 janvier 2003 « concernant les |
de rechtsmiddelen en de geschillenbehandeling naar aanleiding van de | recours et le traitement des litiges à l'occasion de la loi du 17 |
wet van 17 januari 2003 met betrekking tot het statuut van de | janvier 2003 relative au statut du régulateur des secteurs des postes |
regulator van de Belgische post- en telecommunicatiesector » maken | et télécommunications belges » font partie du chapitre II de cette |
deel uit van hoofdstuk II van die wet, getiteld « De rechtsmiddelen ». | loi, intitulé « Les recours ». |
B.2.1. Artikel 2 van die wet, zoals het van toepassing was op 16 mei | B.2.1. L'article 2 de cette loi, tel qu'il était applicable le 16 mai |
2012, bepaalde : | 2012, disposait : |
« § 1. Tegen de besluiten van het Belgisch Instituut voor postdiensten en telecommunicatie kan beroep met volle rechtsmacht worden ingesteld bij het hof van beroep te Brussel, rechtsprekend zoals in kort geding. Iedere persoon die een belang heeft om op te treden, mag het in het eerste lid bedoelde beroep indienen. De Minister die bevoegd is voor Telecommunicatie of de minister die bevoegd is voor de postsector kan een beroep zoals vermeld in het eerste lid instellen. § 2. Het beroep wordt, op straffe van nietigheid die ambtshalve wordt uitgesproken, ingesteld door middel van een ondertekend verzoekschrift dat wordt ingediend ter griffie van het hof van beroep van Brussel binnen een termijn van zestig dagen na de kennisgeving van het besluit of bij gebreke aan een kennisgeving, na de publicatie van het besluit | « § 1er. Les décisions de l'Institut belge des services postaux et des télécommunications peuvent faire l'objet d'un recours en pleine juridiction devant la cour d'appel de Bruxelles statuant comme en référé. Toute personne ayant un intérêt pour agir peut introduire le recours visé à l'alinéa 1er. Le Ministre qui a les Télécommunications dans ses attributions ou le Ministre qui a le Secteur postal dans ses attributions peut introduire le recours visé à l'alinéa 1er. § 2. Les recours sont formés, à peine de nullité prononcée d'office, par requête signée et déposée au greffe de la cour d'appel de Bruxelles dans un délai de soixante jours à partir de la notification de la décision ou à défaut de notification, après la publication de la |
of bij gebreke aan een publicatie, na de kennisname van het besluit. | décision ou à défaut de publication, après la prise de connaissance de |
Het verzoekschrift bevat op straffe van nietigheid : | la décision. A peine de nullité, la requête contient : |
1° de aanduiding van dag, maand en jaar; | 1° l'indication des jour, mois et an; |
2° indien de verzoeker een natuurlijke persoon is, zijn naam, | 2° si le demandeur est une personne physique, ses nom, prénoms, |
voornaam, beroep en woonplaats, alsook, in voorkomend geval, zijn | profession et domicile, ainsi que, le cas échéant, son numéro |
ondernemingsnummer; indien de verzoeker een rechtspersoon is, de | d'entreprise; si le demandeur est une personne morale, sa |
benaming, de rechtsvorm, de maatschappelijke zetel en de hoedanigheid | dénomination, sa forme juridique, son siège social et la qualité de la |
van de persoon die of het orgaan dat hem vertegenwoordigt, alsook, in | personne ou de l'organe qui la représente, ainsi que, le cas échéant, |
voorkomend geval, zijn ondernemingsnummer; indien het beroep uitgaat | son numéro d'entreprise; si le recours émane du Ministre qui a les |
van de Minister die bevoegd is voor Telecommunicatie of de Minister | Télécommunications dans ses attributions ou le [lire : du] Ministre |
die bevoegd is voor de Postsector, de benaming en het adres van de | qui a le Secteur postal dans ses attributions, la dénomination et |
dienst die hem vertegenwoordigt; | l'adresse du service qui le représente; |
3° de vermelding van de beslissing waartegen beroep wordt ingesteld; | 3° la mention de la décision faisant l'objet du recours; |
4° een lijst van de namen, hoedanigheden en adressen van de partijen | 4° une liste des noms, qualités et adresses des parties à qui la |
aan wie de beslissing ter kennis was gebracht; | décision a été notifiée; |
5° de uiteenzetting van de middelen; | 5° l'exposé des moyens; |
6° de plaats, de dag en het uur van de verschijning vastgesteld door | 6° l'indication des lieu, jour et heure de la comparution fixés par le |
de griffie van het hof van beroep; | greffe de la cour d'appel; |
7° de handtekening van de verzoeker of van zijn advocaat. | 7° la signature du requérant ou de son avocat. |
Binnen vijf werkdagen na het indienen van het verzoekschrift moet de verzoeker, op straffe van nietigheid van het verzoek, een afschrift van het verzoekschrift bij een ter post aangetekende brief met ontvangstbewijs toesturen aan de partijen die in het geding werden geroepen in de procedure die geleid heeft tot de aangevochten beslissing, aan het Instituut, alsook aan de Minister die bevoegd is voor Telecommunicatie of de minister die bevoegd is voor de postsector indien hij de verzoeker niet is. Tegenberoep kan worden ingesteld. Het is slechts ontvankelijk indien het is ingesteld binnen een maand na de ontvangst van de brief waarin het vorige lid voorziet. Het tegenberoep kan echter niet toegelaten worden indien het hoofdberoep nietig of laattijdig wordt verklaard. Het hof van beroep te Brussel stelt de termijn vast waarbinnen de partijen elkaar hun schriftelijke opmerkingen moeten meedelen en ze bij de griffie moeten indienen. De Minister die bevoegd is voor Telecommunicatie of de minister die bevoegd is voor de postsector kan zijn schriftelijke opmerkingen bij de griffie van het hof van beroep te Brussel indienen en het dossier ter plaatse op de griffie raadplegen. Het hof van beroep te Brussel | Dans les cinq jours ouvrables qui suivent le dépôt de la requête, le requérant doit, à peine de nullité du recours, adresser une copie de la requête par lettre recommandée à la poste avec accusé de réception, aux parties qui étaient à la cause dans la procédure qui a mené à la décision attaquée, à l'Institut ainsi qu'au le [lire : qu'au] Ministre qui a les Télécommunications dans ses attributions ou le [lire : au] Ministre qui a le Secteur postal dans ses attributions, s'il n'est pas le requérant. Un recours incident peut être formé. Il n'est recevable que s'il est introduit dans le mois de la réception de la notification prévue à l'alinéa précédent. Toutefois, le recours incident ne pourra être admis si le recours principal est déclaré nul ou tardif. La cour d'appel de Bruxelles fixe le délai dans lequel les parties doivent se communiquer leurs observations écrites et les déposer au greffe. Le Ministre qui a les Télécommunications dans ses attributions ou le Ministre qui a le Secteur postal dans ses attributions peut déposer ses observations écrites au greffe de la cour d'appel de Bruxelles et consulter le dossier au greffe sans déplacement. La cour d'appel de |
stelt de termijnen vast om deze opmerkingen voor te leggen. De griffie | Bruxelles fixe les délais de production de ces observations. Elles |
brengt deze opmerkingen ter kennis van de partijen. | sont portées par le greffe à la connaissance des parties. |
§ 3. Het oorspronkelijke administratieve dossier van het Instituut | § 3. Le dossier administratif initial de l'Institut est communiqué aux |
wordt tegelijk met de opmerkingen van het Instituut aan de overige | autres parties en même temps que les observations de l'Institut. |
partijen overgezonden. | |
Het definitieve dossier van de procedure, zoals dit aan de overige | Le dossier définitif de procédure, tel que communiqué aux autres |
partijen is overgezonden met elke opmerking van het Instituut, wordt | parties avec chaque observation de l'Institut, est déposé au greffe de |
tegelijk met de laatste opmerkingen van het Instituut ingediend bij de | la cour d'appel de Bruxelles en même temps que les dernières |
griffie van het hof van beroep van Brussel. | observations de l'Institut. |
§ 4. Het beroep schorst de besluiten van het Instituut niet. | § 4. Le recours ne suspend pas les décisions de l'Institut. |
Het hof van beroep kan echter, op verzoek van de belanghebbende en bij | La cour d'appel peut toutefois, à la demande de l'intéressé et par |
beslissing alvorens recht te doen, de tenuitvoerlegging van het | décision avant dire droit, suspendre, en tout ou en partie, |
besluit van het Instituut geheel of gedeeltelijk schorsen tot op de | l'exécution de la décision de l'Institut et ce, jusqu'au jour du |
dag van de uitspraak van het arrest. | prononcé de l'arrêt. |
De schorsing van de tenuitvoerlegging kan slechts bevolen worden | La suspension de l'exécution ne peut être ordonnée que si des moyens |
wanneer ernstige middelen worden ingeroepen die de vernietiging van de | sérieux susceptibles de justifier l'annulation de la décision attaquée |
aangevochten beslissing kunnen rechtvaardigen en op voorwaarde dat de | sont invoqués et à condition que l'exécution immédiate de la décision |
onmiddellijke tenuitvoerlegging van het besluit ernstige gevolgen kan | risque d'avoir des conséquences graves pour l'intéressé. |
hebben voor de betrokkene. | |
Het hof van beroep kan, in voorkomend geval, bevelen dat het betaalde | La cour d'appel peut, le cas échéant, ordonner la restitution à |
bedrag van de geldboeten aan de betrokkene wordt terugbetaald. | l'intéressé du montant versé des amendes. |
Het hoeft zich ook niet onmiddellijk uit te spreken over de teruggave | Elle peut également ne pas se prononcer immédiatement sur la |
van de betaalde geldboeten. | restitution des amendes payées. |
§ 5. Het hof van beroep draagt er zorg voor dat de vertrouwelijkheid | § 5. La cour d'appel veille à ce que la confidentialité du dossier |
van het dossier bezorgd door het Instituut, wordt bewaard gedurende de | transmis par l'Institut soit préservée tout au long de la procédure |
hele procedure voor het hof ». | devant la cour ». |
B.2.2. Artikel 3 van dezelfde wet van 17 januari 2003, zoals vervangen | B.2.2. L'article 3 de la même loi du 17 janvier 2003, tel qu'il a été |
bij artikel 4 van de wet van 31 mei 2009, bepaalt : | remplacé par l'article 4 de la loi du 31 mai 2009, dispose : |
« Voor alle aspecten die betrekking hebben op de procedure voor het | « Pour l'ensemble des aspects ayant trait à la procédure devant la |
hof van beroep van Brussel en die niet worden behandeld in dit | cour d'appel de Bruxelles qui ne sont pas traités par ce chapitre, les |
hoofdstuk, gelden de bepalingen uit het Gerechtelijk Wetboek met | dispositions du Code judiciaire relatives à l'appel sont d'application |
betrekking tot het beroep ». | ». |
B.3. Uit de motieven van de verwijzingsbeslissing blijkt dat het Hof | B.3. Il ressort des motifs de la décision de renvoi que la Cour est |
wordt verzocht zich uit te spreken over de bestaanbaarheid, met de | |
artikelen 10 en 11 van de Grondwet, van de hiervoor aangehaalde | invitée à statuer sur la compatibilité, avec les articles 10 et 11 de |
artikelen 2 en 3 van de wet van 17 januari 2003, in zoverre die | la Constitution, des articles 2 et 3 de la loi du 17 janvier 2003 |
bepalingen een verschil in behandeling zouden invoeren tussen twee | précités, dans la mesure où ces dispositions feraient une différence |
categorieën van « rechtzoekenden die zijn betrokken bij een | de traitement entre deux catégories de « justiciables impliqués dans |
vernietigingsprocedure » waarna het rechtscollege waarvoor de zaak | une procédure en annulation » au terme de laquelle la juridiction |
aanhangig is gemaakt, oordeelt dat de bestreden administratieve | saisie considère qu'il y a lieu d'annuler l'acte administratif attaqué |
handeling dient te worden vernietigd : enerzijds, diegenen die zijn « | : d'une part, ceux qui sont « impliqués » dans une procédure devant la |
betrokken » bij een procedure voor het Hof van Beroep te Brussel | Cour d'appel de Bruxelles ouverte par un recours tendant à |
ingesteld door een beroep dat strekt tot de vernietiging van een | l'annulation d'une décision de l'Institut belge des services postaux |
besluit van het Belgisch Instituut voor postdiensten en | |
telecommunicatie (hierna : BIPT) dat is aangenomen met toepassing van | et des télécommunications (ci-après : IBPT) adoptée en application de |
artikel 55, § 3, van de wet van 13 juni 2005 « betreffende de | l'article 55, § 3, de la loi du 13 juin 2005 « relative aux |
elektronische communicatie » en, anderzijds, diegenen die zijn « | communications électroniques » et, d'autre part, ceux qui sont « |
betrokken » bij een procedure die is ingesteld door een beroep tot | impliqués » dans une procédure ouverte par un recours en annulation |
nietigverklaring voor de afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van | introduit devant la section du contentieux administratif du Conseil |
State op grond van artikel 14 van de op 12 januari 1973 gecoördineerde | d'Etat sur la base de l'article 14 des lois sur le Conseil d'Etat |
wetten op de Raad van State. | coordonnées le 12 janvier 1973. |
Alleen de « rechtzoekenden » van de tweede categorie zouden een arrest | Seuls les « justiciables » de la deuxième catégorie pourraient |
kunnen genieten dat bepaalde gevolgen van de vernietigde handeling | bénéficier d'un arrêt portant maintien provisoire de certains effets |
voorlopig handhaaft gedurende een termijn die is vastgesteld door het | |
rechtscollege waarvoor de zaak aanhangig is gemaakt. | de l'acte annulé, pour un délai déterminé par la juridiction saisie. |
B.4.1. Artikel 55 van de wet van 13 juni 2005, gewijzigd bij artikel | B.4.1. L'article 55 de la loi du 13 juin 2005, modifié par l'article |
15 van de wet van 18 mei 2009 « houdende diverse bepalingen inzake | 15 de la loi du 18 mai 2009 « portant des dispositions diverses en |
elektronische communicatie », bepaalde, vóór de wijziging ervan bij | matière de communications électroniques », disposait, avant sa |
artikel 36 van de wet van 10 juli 2012 « houdende diverse bepalingen | modification par l'article 36 de la loi du 10 juillet 2012 « portant |
inzake elektronische communicatie » : | des dispositions diverses en matière de communications électroniques » : |
« § 1. Overeenkomstig § 4 voert het Instituut minstens zo spoedig | « § 1er. Conformément au § 4, l'Institut effectue au moins le plus |
mogelijk na de aanneming van de Aanbeveling of een bijwerking daarvan | rapidement possible après l'adoption de la Recommandation ou d'une |
een analyse van die relevante markten uit om te bepalen of zij | révision de celle-ci, une analyse de ces marchés pertinents afin de |
daadwerkelijk concurrentieel zijn. De informatie-uitwisseling nodig | déterminer si ceux-ci sont effectivement concurrentiels. L'échange |
voor die analyse gebeurt overeenkomstig artikel 137, § 2. | d'informations nécessaires à cette analyse, se fait conformément à l'article 137, § 2. |
§ 2. Wanneer het Instituut overeenkomstig § 4 concludeert dat een | § 2. Si l'Institut conformément au § 4 conclut qu'un marché pertinent |
relevante markt daadwerkelijk concurrentieel is, legt het de in | est effectivement concurrentiel, il n'impose ni ne maintient une |
artikelen 58 tot 65 bedoelde verplichtingen niet op en handhaaft het die ook niet. | quelconque des obligations visées aux articles 58 à 65. |
Als het Instituut beslist dat het een verplichting niet handhaaft | |
overeenkomstig het eerste lid, brengt het de betrokken partijen | Lorsque l'Institut décide de ne pas maintenir une obligation |
daarvan op de hoogte in de loop van de maand die volgt op zijn | conformément à l'alinéa 1er, il en informe les parties concernées dans |
beslissing. | le mois qui suit sa décision. |
§ 3. Wanneer het Instituut vaststelt dat een relevante markt niet | § 3. Si l'Institut conclut qu'un marché pertinent n'est pas |
daadwerkelijk concurrentieel is, identificeert het overeenkomstig § 4 elke operator die op die markt over een sterke machtspositie beschikt, en legt hem van de verplichtingen als beschreven in de artikelen 58 tot 65, diegene op die het gepast acht. Een operator wordt geacht een sterke machtspositie op een relevante markt te hebben, wanneer hij, alleen of samen met anderen, een aan machtspositie gelijkwaardige positie bezit, dit wil zeggen een economische kracht die hem in staat stelt zich in belangrijke mate onafhankelijk van zijn concurrenten, klanten of consumenten te gedragen. Als een operator wordt geacht een sterke machtspositie op een relevante markt te hebben, kan hij ook worden geacht een sterke machtspositie op een nauw verwante markt te hebben, als de koppelingen tussen beide markten van dien aard zijn dat de operator, via het hefboomeffect, op de ene markt de marktmacht kan gebruiken die hij op de andere heeft. In dat geval legt het Instituut op de verwante markt, van de verplichtingen als beschreven in de artikelen 58 tot 65, diegene op die het gepast acht. Voor elke relevante markt publiceert het Instituut in het Belgisch Staatsblad en op zijn website de lijst van de operatoren met een sterke machtspositie en, in voorkomend geval, van de operatoren met een sterke machtspositie op een nauw verwante markt, alsook de lijst van de verplichtingen die aan elk van die operatoren is opgelegd. | effectivement concurrentiel, il identifie conformément au § 4 tout opérateur disposant d'une puissance significative sur ce marché, et lui impose celles parmi les obligations visées aux articles 58 à 65 qu'il estime appropriées. Un opérateur est considéré comme disposant d'une puissance significative sur un marché pertinent si, individuellement ou conjointement avec d'autres, il se trouve dans une position équivalente à une position dominante, c'est-à-dire qu'il est en mesure de se comporter, dans une mesure appréciable, de manière indépendante de ses concurrents, de ses clients ou des consommateurs. Lorsqu'un opérateur est considéré comme disposant d'une puissance significative sur un marché pertinent, il peut également être considéré comme disposant d'une puissance significative sur un marché étroitement lié, lorsque les liens entre les deux marchés sont tels qu'ils permettent à l'opérateur d'utiliser sur un des deux marchés, par effet de levier, la puissance détenue sur l'autre marché. Dans ce cas, l'Institut impose sur le marché lié celle ou celles parmi les obligations visées aux articles 58 à 65 qu'il estime appropriées. Pour chaque marché pertinent, l'Institut publie au Moniteur belge et sur son site Internet, la liste des opérateurs disposant d'une puissance significative et, le cas échéant, des opérateurs disposant d'une puissance significative sur un marché étroitement lié, ainsi que la liste des obligations imposées à chacun de ces opérateurs. |
§ 4. Voor de beslissingen van het Instituut waarvoor naar deze | § 4. L'Institut soumet ses décisions renvoyant à ce paragraphe à une |
paragraaf wordt verwezen pleegt het Instituut vooraf overleg met de | concertation préalable avec le Conseil de la concurrence. Le Conseil |
Raad voor de Mededinging. De Raad voor de Mededinging geeft binnen 30 | de la concurrence émet son avis dans les 30 jours calendrier à dater |
kalenderdagen, te rekenen vanaf de toezending van de ontwerpbeslissing | de l'envoi du projet de décision par l'Institut. Passé ce délai, le |
door het Instituut, zijn advies. Zodra die termijn verstreken is, | |
geldt het stilzwijgen van de Raad voor de Mededinging als goedkeuring | silence du Conseil de la concurrence équivaut à une approbation du |
van de voormelde ontwerpbeslissing. | projet de décision susmentionné. |
§ 4/1. Het Instituut zendt zijn beslissingen waarvoor naar deze | § 4/1. L'Institut envoie ses décisions renvoyant à ce paragraphe, au |
paragraaf wordt verwezen, vooraf aan de Raad voor de Mededinging, die | préalable au Conseil de la concurrence, qui dans les trente jours, à |
binnen dertig dagen, te rekenen vanaf de toezending van de | partir de l'envoi du projet de décision par l'Institut, émet un avis |
ontwerpbeslissing door het Instituut, een advies uitbrengt met | concernant la question de savoir si les décisions projetées par |
betrekking tot de vraag of de voorgenomen beslissingen van het | l'Institut sont conformes aux objectifs visés par le droit de la |
Instituut in overeenstemming zijn met de door het mededingingsrecht | concurrence. Passé ce délai, le silence du Conseil de la concurrence |
beoogde doelstellingen. Zodra die termijn verstreken is, geldt het | |
stilzwijgen van de Raad voor de Mededinging als goedkeuring van de | équivaut à une approbation du projet de décision susmentionné. |
voormelde ontwerpbeslissing. | |
§ 5. Het Instituut zendt zijn beslissingen waarvoor naar deze | § 5. L'Institut envoie ses décisions renvoyant à ce paragraphe au |
paragraaf wordt verwezen, vooraf aan de Raad voor de Mededinging, die | |
binnen 30 kalenderdagen, te rekenen vanaf de toezending van de | préalable au Conseil de la concurrence qui dans les 30 jours |
ontwerpbeslissingen door het Instituut, een bindend advies uitbrengt | calendrier, à partir de l'envoi des projets de décision par |
met betrekking tot de vraag of de voorgenomen beslissingen van het | l'Institut, émet un avis contraignant concernant la question de savoir |
Instituut in overeenstemming zijn met de door het mededingingsrecht | si les décisions projetées de l'Institut sont conformes aux objectifs |
beoogde doelstellingen. Zodra die termijn verstreken is, geldt het | visés par le droit de la concurrence. Passé ce délai, le silence du |
stilzwijgen van de Raad voor de Mededinging als goedkeuring van de | Conseil de la concurrence équivaut à une approbation du projet de |
voormelde ontwerpbeslissing ». | décision susmentionné ». |
Het Instituut in de zin van die bepaling is het Belgisch Instituut | L'Institut au sens de cette disposition est l'Institut belge des |
voor postdiensten en telecommunicatie (artikel 2, 1°, van de wet van | services postaux et des télécommunications (article 2, 1°, de la loi |
13 juni 2005). | du 13 juin 2005). |
Een « operator » is een persoon die een kennisgeving indient bij het | Un « opérateur » est une personne qui a introduit une notification à |
BIPT vóór het aanbieden van elektronische communicatiediensten of | l'IBPT préalablement à la fourniture de services ou des réseaux de |
-netwerken (artikel 2, 11°, en artikel 9, §§ 1 en 2, van de wet van 13 | communications électroniques (article 2, 11°, et article 9, § § 1er et |
juni 2005). | 2, de la loi du 13 juin 2005). |
B.4.2. Wanneer het BIPT een besluit neemt met toepassing van artikel | B.4.2. Lorsque l'IBPT prend une décision en application de l'article |
55, § 3, van de wet van 13 juni 2005, « legt » het een of meer « | 55, § 3, de la loi du 13 juin 2005, il « impose » une ou plusieurs « |
verplichtingen » « op » aan een of meer « operatoren » die het vooraf | obligations » à un ou plusieurs « opérateurs » qu'il a au préalable |
heeft geïdentificeerd. | identifiés. |
Een dergelijk besluit vormt dus geen reglementaire administratieve | Une telle décision ne constitue donc pas un acte administratif |
handeling. Het omvat een of meer individuele administratieve | réglementaire. Elle comprend un ou plusieurs actes administratifs |
handelingen. | individuels. |
B.4.3. Een dergelijk besluit van het BIPT kan het voorwerp uitmaken | B.4.3. Ce type de décision de l'IBPT peut faire l'objet d'un recours |
van een beroep voor het Hof van Beroep te Brussel (artikel 2, §§ 1 en | devant la Cour d'appel de Bruxelles (article 2, §§ 1er et 4, de la loi |
4, van de wet van 17 januari 2003). | du 17 janvier 2003). |
In tegenstelling tot de gecoördineerde wetten op de Raad van State | Contrairement aux lois coordonnées sur le Conseil d'Etat (voir B.5), |
(zie B.5) verlenen noch de artikelen 2 en 3 van de wet van 17 januari | ni les articles 2 et 3 de la loi du 17 janvier 2003 ni aucune autre |
2003, noch enige andere wetsbepaling aan het Hof van Beroep te Brussel | disposition législative ne donnent expressément à la Cour d'appel de |
uitdrukkelijk de bevoegdheid om bepaalde gevolgen van het besluit ten | Bruxelles le pouvoir de maintenir provisoirement, et pour un délai |
aanzien waarvan het vooraf zou hebben beslist het te vernietigen, | qu'elle détermine, certains effets de la décision qu'elle aurait |
voorlopig en gedurende een door dat rechtscollege vastgestelde termijn | |
te handhaven. | décidé au préalable d'annuler. |
B.5. Artikel 14 van de op 12 januari 1973 gecoördineerde wetten, zoals | B.5. L'article 14 des lois coordonnées le 12 janvier 1973, tel qu'il |
van toepassing op 16 mei 2012, bepaalde : | était applicable le 16 mai 2012, disposait : |
« § 1. De afdeling [bestuursrechtspraak van de Raad van State] doet | « § 1er. La section [du contentieux administratif du Conseil d'Etat] |
uitspraak, bij wijze van arresten, over de beroepen tot | statue par voie d'arrêts sur les recours en annulation pour violation |
nietigverklaring wegens overtreding van hetzij substantiële, hetzij op | des formes soit substantielles, soit prescrites à peine de nullité, |
straffe van nietigheid voorgeschreven vormen, overschrijding of | excès ou détournement de pouvoir, formés contre les actes et |
afwending van macht, ingesteld tegen de akten en reglementen : | règlements : |
1° van de onderscheiden administratieve overheden; | 1° des diverses autorités administratives; |
2° van de wetgevende vergaderingen of van hun organen, daarbij | 2° des assemblées législatives ou de leurs organes, en ce compris les |
inbegrepen de ombudsmannen ingesteld bij deze assemblees, van het | médiateurs institués auprès de ces assemblées, de la Cour des comptes |
Rekenhof en van het Grondwettelijk Hof, van de Raad van State en de | et de la Cour constitutionnelle, du Conseil d'Etat et des juridictions |
administratieve rechtscolleges evenals van organen van de rechterlijke | administratives ainsi que des organes du pouvoir judiciaire et du |
macht en van de Hoge Raad voor de Justitie met betrekking tot | Conseil supérieur de la Justice relatifs aux marchés publics et aux |
overheidsopdrachten en leden van hun personeel. | membres de leur personnel. |
Artikel 159 van de Grondwet is eveneens van toepassing op de in 2° | L'article 159 de la Constitution s'applique également aux actes et |
bedoelde akten en reglementen. | règlements visés au 2°. |
[...] | [...] |
§ 3. Wanneer een administratieve overheid verplicht is te beschikken | § 3. Lorsqu'une autorité administrative est tenue de statuer et qu'à |
en er bij het verstrijken van een termijn van vier maanden te rekenen | l'expiration d'un délai de quatre mois prenant cours à la mise en |
vanaf de haar daartoe door een belanghebbende betekende aanmaning geen | demeure de statuer qui lui est notifiée par un intéressé, il n'est pas |
beslissing is getroffen, wordt het stilzwijgen van de overheid geacht | intervenu de décision, le silence de l'autorité est réputé constituer |
een afwijzende beslissing te zijn waartegen beroep kan worden | une décision de rejet susceptible de recours. Cette disposition ne |
ingesteld. Deze bepaling doet geen afbreuk aan de bijzondere | préjudicie pas aux dispositions spéciales qui établissent un délai |
bepalingen die een andere termijn vaststellen of aan het stilzwijgen | différent ou qui attachent des effets différents au silence de |
van de administratieve overheid andere gevolgen verbinden ». | l'autorité administrative ». |
Artikel 14ter van de op 12 januari 1973 gecoördineerde wetten, zoals | L'article 14ter des lois coordonnées le 12 janvier 1973, tel qu'il |
van toepassing op 16 mei 2012, bepaalde : | était applicable le 16 mai 2012, disposait : |
« Zo de afdeling bestuursrechtspraak dit nodig oordeelt, wijst zij, | « Si la section du contentieux administratif l'estime nécessaire, elle |
bij wege van algemene beschikking, die gevolgen van de vernietigde | indique, par voie de disposition générale, ceux des effets des |
verordeningsbepalingen aan welke als gehandhaafd moeten worden | dispositions d'actes réglementaires annulées qui doivent être |
beschouwd of voorlopig gehandhaafd worden voor de termijn die zij | considérés comme définitifs ou maintenus provisoirement pour le délai |
vaststelt ». | qu'elle détermine ». |
Wanneer voor haar een in artikel 14 van de op 12 januari 1973 | Lorsqu'elle est saisie d'un recours visé à l'article 14 des lois |
gecoördineerde wetten bedoeld beroep wordt ingesteld, kan de afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State alleen beslissen om bepaalde gevolgen van de nietig verklaarde handeling voorlopig te handhaven wanneer die laatste een reglementaire administratieve handeling is. B.6.1. Uit hetgeen voorafgaat, blijkt dat het Hof wordt verzocht zich uit te spreken over de grondwettigheid van een verschil in behandeling tussen, enerzijds, de personen die zijn betrokken bij de vernietiging van een administratieve handeling met een reglementaire draagwijdte en, anderzijds, de personen die zijn betrokken bij de vernietiging van een administratieve handeling met een individuele draagwijdte. B.6.2. Vooraf dient opgemerkt te worden dat deze zaak geen betrekking heeft op een schending van het recht van de Europese Unie en bijgevolg | coordonnées le 12 janvier 1973, la section du contentieux administratif du Conseil d'Etat ne peut décider de maintenir provisoirement certains effets de l'acte annulé que lorsque ce dernier est un acte administratif réglementaire. B.6.1. Il ressort de ce qui précède que la Cour est invitée à statuer sur la constitutionnalité d'une différence de traitement entre, d'une part, des personnes concernées par l'annulation d'un acte administratif à portée réglementaire et, d'autre part, des personnes concernées par l'annulation d'un acte administratif à portée individuelle. B.6.2. Il convient, au préalable, de noter que cette affaire ne concerne pas une violation du droit de l'Union européenne et qu'il ne |
geen rekening moet worden gehouden met de beperkingen die uit dat | faut dès lors pas tenir compte des limitations qui peuvent découler de |
recht kunnen voortvloeien inzake de handhaving van de gevolgen van | ce droit quant au maintien des effets des normes nationales qui |
nationale normen die dienen te worden vernietigd of buiten toepassing | doivent être annulées ou dont l'application doit être écartée parce |
gelaten omdat zij in strijd zijn met dat recht (zie daaromtrent : HvJ, | qu'elles sont contraires à ce droit (cf. à cet égard : CJUE, grande |
grote kamer, 8 september 2010, C-409/06, Winner Wetten GmbH t. | chambre, 8 septembre 2010, C-409/06, Winner Wetten GmbH c. |
Bürgermeisterin der Stadt Bergheim, punten 53-69; grote kamer, 28 | Bürgermeisterin der Stadt Bergheim, points 53-69; grande chambre, 28 |
februari 2012, C-41/11, Inter-Environnement Wallonie ASBL en Terre | février 2012, C-41/11, Inter-Environnement Wallonie ASBL et Terre |
wallonne ASBL t. Région wallonne, punten 56-63). | wallonne ASBL c. Région wallonne, points 56-63). |
B.6.3. Het Hof beantwoordt de prejudiciële vraag in de daarin vermelde | B.6.3. La Cour répond à la question préjudicielle dans |
interpretatie dat de artikelen 2 en 3 van de wet van 17 januari 2003 | l'interprétation qui y est mentionnée, selon laquelle les articles 2 |
het Hof van Beroep niet toestaan « sommige gevolgen van beslissingen | et 3 de la loi du 17 janvier 2003 n'autorisent pas la Cour d'appel à « |
van het BIPT die het vernietigt, tijdelijk te handhaven, terwijl de | maintenir certains effets des décisions de l'IBPT qu'elle annule alors |
rechtszekerheid een dergelijke handhaving zou vereisen », zonder zich | que la sécurité juridique exigerait un tel maintien », sans se |
uit te spreken over de vraag of het Hof van Beroep zulk een | prononcer sur la question de savoir si la Cour d'appel peut puiser une |
bevoegdheid kan putten uit het rechtszekerheidsbeginsel en het | telle compétence dans le principe de la sécurité juridique et dans le |
vertrouwensbeginsel (vergelijk met het arrest nr. 125/2011 van 7 juli | principe de confiance (comparer avec l'arrêt n° 125/2011 du 7 juillet |
2011, B.5.4). | 2011, B.5.4). |
B.7. De regel vervat in artikel 14ter van de op 12 januari 1973 | B.7. La règle inscrite à l'article 14ter des lois coordonnées le 12 |
gecoördineerde wetten maakt het mogelijk « de terugwerking van een | janvier 1973 permet de « limiter éventuellement dans le temps la |
vernietigingsarrest [van de Raad van State] eventueel in de tijd [te | rétroactivité d'un arrêt d'annulation » du Conseil d'Etat, qui « peut |
beperken] », terugwerking die « in de praktijk belangrijke gevolgen | avoir des effets importants dans les faits » puisqu'elle « peut mettre |
tot stand [kan] brengen omdat [zij] bestaande rechtstoestanden kan | à mal des situations juridiques acquises » (Doc. parl., Sénat, |
aantasten » (Parl. St., Senaat, 1995-1996, nr. 1-321/2, p. 7). | 1995-1996, n° 1-321/2, p. 7). |
Het probleem van de gevolgen van de retroactiviteit is « minder acuut | Le problème des effets de la rétroactivité « se pose [...] avec moins |
» in het geval van vernietiging van een administratieve handeling met | d'acuité » dans le cas de l'annulation d'un acte administratif à |
individuele draagwijdte, zodat, bij het aannemen van artikel 14ter van | portée individuelle, de sorte que, lors de l'adoption de l'article |
de op 12 januari 1973 gecoördineerde wetten, het « raadzaam » heeft | 14ter des lois coordonnées le 12 janvier 1973, il a paru « opportun de |
geleken « de Raad van State eerst vertrouwd te maken met deze nieuwe | familiariser d'abord le Conseil d'Etat avec cette nouvelle faculté en |
mogelijkheid voor vernietigde verordeningsbepalingen, en - na een | cas d'annulation de dispositions réglementaires, et d'étendre |
evaluatie - het systeem in een later stadium eventueel uit te breiden | éventuellement par la suite, après évaluation, le système à |
tot vernietigde individuele administratieve beslissingen » (Parl. St., | l'annulation de décisions administratives à caractère individuel » |
Kamer, 1995-1996, nr. 644/4, p. 4). | (Doc. parl., Chambre, 1995-1996, n° 644/4, p. 4). |
B.8. Tot nu toe heeft de Raad van State de bij artikel 14ter van de op | B.8. Jusqu'à présent, le Conseil d'Etat a rarement fait usage du |
12 januari 1973 gecoördineerde wetten verleende bevoegdheid zelden | pouvoir conféré par l'article 14ter des lois coordonnées le 12 janvier |
aangewend en is hij van oordeel dat die bevoegdheid met wijsheid en | 1973 et considère que ce pouvoir doit être utilisé avec sagesse et |
omzichtigheid moet worden gehanteerd wanneer vaststaat dat de | circonspection, lorsqu'il est établi que l'annulation pure et simple |
vernietiging zonder meer van de bestreden handeling zeer zware | de l'acte attaqué aurait des conséquences très graves pour la sécurité |
gevolgen zou hebben op het stuk van de rechtszekerheid (RvSt, 21 | |
november 2001, nr. 100.963, Belgische Staat; 30 oktober 2006, nr. | juridique (CE, 21 novembre 2001, n° 100.963, Etat belge; 30 octobre |
164.258, Somja et al.; 8 november 2006, nr. 164.522, Belgische | 2006, n° 164.258, Somja et al.; 8 novembre 2006, n° 164.522, Union |
beroepsvereniging der geneesheren specialisten in nucleaire | professionnelle belge des médecins spécialistes en médecine nucléaire |
geneeskunde et al.). | et al.). |
Op die manier komt de Raad van State tegemoet aan de bedoeling van de | De cette manière, le Conseil d'Etat satisfait à l'intention du |
wetgever, die heeft getracht een evenwicht te vinden tussen het | législateur, qui a tenté de trouver un équilibre entre le principe de |
beginsel van de wettigheid van de reglementaire administratieve | la légalité des actes administratifs réglementaires, consacré par |
handelingen, verankerd in artikel 159 van de Grondwet, en het beginsel | l'article 159 de la Constitution, et le principe de la sécurité |
van de rechtszekerheid. Zoals het Hof heeft aangegeven in zijn arrest | juridique. Ainsi que la Cour l'a indiqué dans son arrêt n° 18/2012 du |
nr. 18/2012 van 9 februari 2012, heeft de wetgever immers aan een | 9 février 2012, le législateur a en effet confié à une juridiction le |
rechtscollege de zorg toevertrouwd om te bepalen of uitzonderlijke | |
redenen verantwoorden dat de gevolgen van een onwettige reglementaire | soin de déterminer si des motifs exceptionnels justifient le maintien |
handeling worden gehandhaafd. | des effets d'un acte réglementaire illégal. |
B.9. Het staat aan de wetgever om, met inachtneming van de artikelen | B.9. Il appartient au législateur d'instaurer, dans le respect des |
10 en 11 van de Grondwet, een billijk evenwicht tot stand te brengen | articles 10 et 11 de la Constitution, un juste équilibre entre |
tussen het belang dat elke situatie die strijdig is met het recht, | l'importance de remédier à chaque situation contraire au droit et le |
wordt verholpen en de bekommernis dat bestaande toestanden en gewekte | souci de ne plus mettre en péril, après un certain temps, des |
verwachtingen na verloop van tijd niet meer in het gedrang worden | situations existantes et des attentes suscitées. |
gebracht. B.10. Weliswaar kan de nood om - in uitzonderlijke gevallen - te | B.10. La nécessité d'éviter - dans des cas exceptionnels - que l'effet |
voorkomen dat de terugwerkende kracht van een vernietiging « bestaande rechtstoestanden » in het gedrang zou brengen (Parl. St., Senaat, 1995-1996, nr. 1-321/2, p. 7), zich zowel laten gevoelen ten aanzien van individuele beslissingen als ten aanzien van verordeningsbepalingen. Niettemin heeft de wetgever, bij het tot stand brengen van het in B.9 vermelde billijke evenwicht, ermee rekening kunnen houden dat de kans op onevenredige gevolgen van een vernietiging groter is wanneer het een verordeningsbepaling betreft die per definitie een onbepaald aantal personen als rechtsadressaat heeft. B.11. Zonder zich uit te spreken over de grondwettigheid van een andere optie, zoals die welke de wetgever heeft overwogen tijdens de parlementaire voorbereiding die in B.7 is aangehaald of zoals die kan voortvloeien uit het rechtszekerheids- en vertrouwensbeginsel, merkt het Hof op dat het verschil in behandeling tussen de twee in B.3 omschreven categorieën van personen niet zonder redelijke verantwoording is. | rétroactif d'une annulation mette à mal des « situations juridiques acquises » (Doc. parl., Sénat, 1995-1996, n° 1-321/2, p. 7) peut, certes, se faire sentir tant à l'égard de décisions individuelles qu'à l'égard de dispositions réglementaires. Néanmoins, en réalisant le juste équilibre mentionné en B.9, le législateur a pu tenir compte du fait que le risque d'effets disproportionnés d'une annulation est supérieur lorsqu'il s'agit d'une disposition réglementaire qui, par définition, a pour destinataires un nombre indéterminé de personnes. B.11. Sans se prononcer sur la constitutionnalité d'une autre option, telle que celle que le législateur a envisagée au cours des travaux préparatoires cités en B.7 ou telle qu'elle peut découler du principe de la sécurité juridique et du principe de confiance, la Cour observe que la différence de traitement entre les deux catégories de personnes décrites en B.3 n'est pas dépourvue de justification raisonnable. |
B.12. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. | B.12. La question préjudicielle appelle une réponse négative. |
Om die redenen, | Par ces motifs, |
het Hof | la Cour |
zegt voor recht : | dit pour droit : |
De artikelen 2 en 3 van de wet van 17 januari 2003 « betreffende de | Les articles 2 et 3 de la loi du 17 janvier 2003 « concernant les |
rechtsmiddelen en de geschillenbehandeling naar aanleiding van de wet | recours et le traitement des litiges à l'occasion de la loi du 17 |
van 17 januari 2003 met betrekking tot het statuut van de regulator | janvier 2003 relative au statut du régulateur des secteurs des postes |
van de Belgische post- en telecommunicatiesector » schenden de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. | et télécommunications belges » ne violent pas les articles 10 et 11 de la Constitution. |
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig | Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, |
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 30 mei 2013. | la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 30 mai 2013. |
De griffier, | Le greffier, |
P.-Y. Dutilleux | P.-Y. Dutilleux |
De voorzitter, | Le président, |
R. Henneuse | R. Henneuse |