Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 1/2013 van 17 januari 2013 Rolnummer : 5280 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 51bis van de wet van 13 mei 1999 houdende het tuchtstatuut van de personeelsleden van de politiediensten, gesteld door d Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, en de rechter(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 1/2013 van 17 januari 2013 Rolnummer : 5280 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 51bis van de wet van 13 mei 1999 houdende het tuchtstatuut van de personeelsleden van de politiediensten, gesteld door d Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, en de rechter(...) Extrait de l'arrêt n° 1/2013 du 17 janvier 2013 Numéro du rôle : 5280 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 51bis de la loi du 13 mai 1999 portant le statut disciplinaire des membres du personnel des services de police, po La Cour constitutionnelle, composée des présidents R. Henneuse et M. Bossuyt, et des juges L. La(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 1/2013 van 17 januari 2013 Extrait de l'arrêt n° 1/2013 du 17 janvier 2013
Rolnummer : 5280 Numéro du rôle : 5280
In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 51bis van de wet En cause : la question préjudicielle relative à l'article 51bis de la
van 13 mei 1999 houdende het tuchtstatuut van de personeelsleden van loi du 13 mai 1999 portant le statut disciplinaire des membres du
de politiediensten, gesteld door de Raad van State. personnel des services de police, posée par le Conseil d'Etat.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, en de composée des présidents R. Henneuse et M. Bossuyt, et des juges L.
rechters L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, J.
Derycke, J. Spreutels, T. Merckx-Van Goey en F. Daoût, bijgestaan door Spreutels, T. Merckx-Van Goey et F. Daoût, assistée du greffier P.-Y.
de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter R. Dutilleux, présidée par le président R. Henneuse,
Henneuse, wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging I. Objet de la question préjudicielle et procédure
Bij arrest nr. 216.966 van 20 december 2011 in zake P.D. tegen de Par arrêt n° 216.966 du 20 décembre 2011 en cause de P.D. contre la
politiezone Seraing-Neupré, tussenkomende partij : de Belgische Staat, zone de police de Seraing-Neupré, partie intervenante : l'Etat belge,
waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 30 dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le 30 décembre
december 2011, heeft de Raad van State de volgende prejudiciële vraag gesteld : 2011, le Conseil d'Etat a posé la question préjudicielle suivante :
« Schendt artikel 51bis van de wet van 13 mei 1999 houdende het « L'article 51bis de la loi du 13 mai 1999 portant le statut
tuchtstatuut van de personeelsleden van de politiediensten de disciplinaire des membres du personnel des services de police
artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in zoverre het met betrekking tot viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution, dans la mesure où
de termijn voor het instellen van een verzoek tot heroverweging bij de il ne prévoit pas, concernant le délai pour introduire une requête en
tuchtraad niet erin voorziet dat de vervaldag wordt verplaatst op de reconsidération auprès du conseil de discipline, que le jour de
eerstvolgende werkdag indien die vervaldag een zaterdag, een zondag of l'échéance est reporté au plus prochain jour ouvrable si ce jour est
een wettelijke feestdag is, zodanig dat sommige personeelsleden die un samedi, un dimanche ou un jour férié légal, de sorte que certains
zulk een verzoek indienen over een kortere termijn beschikken dan de agents qui introduisent une telle requête disposent d'un délai plus
anderen ? ». court que les autres ? ».
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
B.1. Aan het Hof wordt een vraag gesteld over de bestaanbaarheid, met B.1. La Cour est interrogée sur la compatibilité, avec les articles 10
de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, van artikel 51bis van de wet et 11 de la Constitution, de l'article 51bis de la loi du 13 mai 1999
van 13 mei 1999 « houdende het tuchtstatuut van de personeelsleden van « portant le statut disciplinaire des membres du personnel des
de politiediensten » in zoverre het, met betrekking tot de termijn services de police » en ce qu'il ne prévoit pas, concernant le délai
voor het instellen van een verzoek tot heroverweging bij de tuchtraad, pour introduire une requête en reconsidération auprès du conseil de
niet erin voorziet dat de vervaldag wordt verplaatst tot de discipline, que le jour de l'échéance est reporté au plus prochain
eerstvolgende werkdag indien die vervaldag een zaterdag, een zondag of jour ouvrable si ce jour est un samedi, un dimanche ou un jour férié
een wettelijke feestdag is. légal.
B.2. Het voormelde artikel 51bis bepaalt : B.2. L'article 51bis précité dispose :
« Het personeelslid aan wie een zware tuchtstraf wordt voorgesteld, « Le membre du personnel auquel une sanction disciplinaire lourde est
kan tegen deze beslissing een verzoek tot heroverweging instellen bij proposée peut introduire une requête en reconsidération de cette
een ter post aangetekend schrijven gericht aan de tuchtraad binnen décision, par lettre recommandée adressée au conseil de discipline,
tien dagen na de in artikel 38sexies, eerste lid, bedoelde dans les dix jours suivant la notification visée à l'article 38sexies,
kennisgeving. Een kopie wordt door de tuchtraad aan de betrokken alinéa 1. Une copie est adressée à l'autorité disciplinaire supérieure
hogere tuchtoverheid toegezonden ». par le conseil de discipline ».
Dit artikel 38sexies, eerste lid, bepaalt : Cet article 38sexies, alinéa 1er, dispose :
« Op grond van het volledige dossier en van het verweer, deelt de « Sur la base du dossier complet et du mémoire, l'autorité
hogere tuchtoverheid haar beslissing mede door kennisgeving aan het disciplinaire supérieure communique sa décision par notification
betrokken personeelslid tegen een ontvangstbewijs of bij een ter post contre accusé de réception ou par envoi recommandé à la poste, au
aangetekend schrijven. De beslissing kan zijn, ofwel dat zij beslist membre du personnel concerné. La décision peut être soit qu'elle a
heeft geen tuchtstraf uit te spreken, ofwel dat zij beslist heeft één décidé de ne pas prononcer de sanction disciplinaire, soit qu'elle a
van de lichte tuchtstraffen uit te spreken, ofwel dat zij beslist décidé de prononcer l'une des sanctions disciplinaires légères soit
heeft een voorstel van één van de zware tuchtstraffen uit te spreken. qu'elle a décidé de proposer l'une des sanctions disciplinaires
De beslissing wordt aan het betrokken personeelslid medegedeeld, lourdes. La décision est communiquée au membre du personnel concerné,
uiterlijk vijftien dagen na het verstrijken van de in artikel 38quater au plus tard quinze jours après l'écoulement du délai de trente jours
bedoelde termijn van dertig dagen en vermeldt het recht van de visé à l'article 38quater et mentionne le droit pour l'intéressé
betrokkene om tegen het voorstel van zware tuchtstraf bij de tuchtraad d'introduire une requête en reconsidération à l'encontre de la
overeenkomstig artikel 51bis een verzoek tot heroverweging in te proposition de sanction disciplinaire lourde auprès du conseil de
stellen ». discipline, conformément à l'article 51bis ».
B.3. Volgens de verwijzende rechter zou het in het geding zijnde B.3. D'après le juge a quo, l'article 51bis en cause pourrait porter
artikel 51bis op onevenredige wijze afbreuk kunnen doen aan de rechten atteinte de manière disproportionnée aux droits de la défense de
van verdediging van het personeelslid voor wie de laatste nuttige dag l'agent pour lequel le dernier jour utile du délai d'introduction de
van de termijn voor het instellen van een verzoek tot heroverweging la requête en reconsidération devant le conseil de discipline est un
voor de tuchtraad een zaterdag, een zondag of een wettelijke feestdag samedi, un dimanche ou un jour férié légal et qui, partant, dispose
is, en dat bijgevolg over een kortere termijn beschikt dan het
personeelslid voor wie de laatste nuttige dag van de termijn een d'un délai plus court que l'agent pour lequel le dernier jour utile du
werkdag is. délai est un jour ouvrable.
Het Hof doet te dezen geen uitspraak over de algemene problematiek van La Cour ne se prononce pas en l'espèce sur la problématique générale
de berekening van de termijnen bij administratieve beroepen, maar de la computation des délais en cas de recours administratifs mais
beperkt zijn onderzoek tot het geval van de berekening van de limite son examen à l'hypothèse de la computation des délais en
termijnen in tuchtzaken, in zoverre de rechten van verdediging van het matière disciplinaire, dans la mesure où sont en cause les droits de
betrokken personeelslid in het geding zijn. la défense de l'agent concerné.
B.4.1. Artikel 2 van het Gerechtelijk Wetboek bepaalt : B.4.1. L'article 2 du Code judiciaire dispose :
« De in dit wetboek gestelde regels zijn van toepassing op alle rechtsplegingen, behoudens wanneer deze geregeld worden door niet uitdrukkelijk opgeheven wetsbepalingen of door rechtsbeginselen, waarvan de toepassing niet verenigbaar is met de toepassing van de bepalingen van dit wetboek ». Daaruit volgt dat de in het Gerechtelijk Wetboek gestelde regels het gemeen recht van de rechtspleging kunnen vormen en in voorkomend geval op suppletieve wijze kunnen worden toegepast op een bepaalde rechtspleging die, zoals te dezen, tot de aangelegenheid van tuchtzaken behoort, behalve wanneer die regels worden tegengesproken of wanneer de rechtspleging anders wordt geregeld, ofwel door een vroegere, niet uitdrukkelijk opgeheven wetsbepaling, ofwel door een « Les règles énoncées dans le présent code s'appliquent à toutes les procédures, sauf lorsque celles-ci sont régies par des dispositions légales non expressément abrogées ou par des principes de droit dont l'application n'est pas compatible avec celle des dispositions dudit code ». Il en découle que les règles énoncées par le Code judiciaire peuvent constituer le droit commun de la procédure et s'appliquer, le cas échéant, de manière supplétive à une procédure déterminée, qui relève, comme en l'espèce, de la matière disciplinaire, sauf lorsque ces règles sont contredites ou que la procédure est régie autrement, soit par une disposition légale antérieure, non expressément abrogée, soit
latere wetsbepaling (Cass., 1 februari 2001, Arr. Cass., 2001, nr. 64; par une disposition légale ultérieure (Cass., 1er février 2001, Pas.,
12 juni 2009, Arr. Cass., 2009, nr. 399). 2001, n° 64; 12 juin 2009, Pas., 2009, n° 399).
B.4.2. Wat betreft de regels voor de berekening van de termijnen, B.4.2. En ce qui concerne les règles de computation des délais,
bepaalt artikel 53 van het Gerechtelijk Wetboek dat, wanneer de l'article 53 du Code judiciaire prévoit que lorsque le jour d'échéance
vervaldag van een termijn een zaterdag, een zondag of een wettelijke d'un délai est un samedi, un dimanche ou un jour férié légal, le jour
feestdag is, de vervaldag wordt verplaatst op de eerstvolgende de l'échéance est reporté au plus prochain jour ouvrable.
werkdag. Zoals de verwijzende rechter doet opmerken, zijn de bij het voormelde Comme le relève le juge a quo, conformément à l'article 48 du même
artikel 53 bepaalde regels voor de berekening van de termijnen, Code, les règles prescrites par l'article 53 précité pour le calcul
overeenkomstig artikel 48 van hetzelfde Wetboek, enkel van toepassing
op de proceshandelingen, zijnde de handelingen die in het kader van des délais ne sont applicables qu'aux actes de procédure, soit les
een jurisdictionele procedure, onder toezicht van een met eigenlijke actes accomplis dans le cadre d'une procédure juridictionnelle, sous
rechtspraak belast orgaan, zijn verricht (Cass., 28 april 1988, Arr. le contrôle d'une juridiction contentieuse (Cass., 28 avril 1988,
Cass., 1988, nr. 527; RvSt, Wellens, 13 januari 2009, nr. 189.445). Pas., 1988, I, n° 527; CE, Wellens, 13 janvier 2009, n° 189.445).
Het Hof van Cassatie heeft bovendien geoordeeld dat de regel vervat in La Cour de cassation a jugé, en outre, que la règle contenue à
artikel 53 van het Gerechtelijk Wetboek geen algemeen rechtsbeginsel l'article 53 du Code judiciaire ne constitue pas un principe général
vormt (Cass., 10 oktober 1985, Arr. Cass., 1985-1986, nr. 82). de droit (Cass., 10 octobre 1985, Pas., 1986, I, n° 82).
B.5. Uit de parlementaire voorbereiding van de wet van 31 mei 2001 B.5. Il ressort des travaux préparatoires de la loi du 31 mai 2001 qui
waarbij de wet van 13 mei 1999 houdende het tuchtstatuut van de a modifié la loi du 13 mai 1999 portant le statut disciplinaire des
personeelsleden van de politiediensten werd gewijzigd door de membres du personnel des services de police, par l'insertion,
invoeging van, onder meer, de in het geding zijnde bepaling, blijkt notamment, de la disposition en cause, que le ministre de l'Intérieur
dat de minister van Binnenlandse Zaken zich ertoe verbonden had s'était engagé à mener une discussion visant à la modification de la
besprekingen te voeren met het oog op de wijziging van de wet van 13 loi du 13 mai 1999 en tenant compte de plusieurs pistes de réflexion,
mei 1999, rekening houdend met verschillende denkpistes, waaronder de dont l'adaptation des sanctions disciplinaires, la possibilité donnée
aanpassing van de tuchtstraffen, de mogelijkheid die de betrokkene à l'intéressé d'être entendu oralement, la création d'une procédure
wordt geboden om mondeling te worden gehoord, het instellen van een
beroepsprocedure, de invoering van een stelsel voor de herziening van d'appel, l'instauration d'un régime de révision des sanctions, la
de straffen, de aanmaak van een gegevensbank voor tuchtrechtspraak en, création d'une banque de données de jurisprudence disciplinaire, et
ten slotte, de aanpassing van artikel 54 van de wet van 13 mei 1999 om enfin l'adaptation de l'article 54 de la loi du 13 mai 1999 en vue de
de hogere tuchtoverheid wat meer bewegingsvrijheid te bieden (Parl. laisser une plus grande latitude à l'autorité disciplinaire supérieure
St., Kamer, 2000-2001, DOC 50-1173/001, p. 4). (Doc. parl., Chambre, 2000-2001, DOC 50-1173/001, p. 4).
De wetgever heeft in dat kader de procedure voor de hogere Le législateur a revu dans ce cadre la procédure devant l'autorité
tuchtoverheid herzien door de invoeging van de artikelen 38bis tot disciplinaire supérieure par l'insertion des articles 38bis à 38sexies
38sexies in de wet van 13 mei 1999. Die maatregel werd als volgt verantwoord : dans la loi du 13 mai 1999. Cette mesure était justifiée comme suit :
« Het ontwerp tot wijziging van artikel 38 van dezelfde wet en tot « Le projet de modification de l'article 38 de la même loi et
invoeging van de artikelen 38bis tot 38sexies vormt de basis van de d'insertion des articles 38bis à 38sexies constitue la base de la
nouvelle procédure devant l'autorité disciplinaire supérieure. Si dans
nieuwe procedure voor de hogere tuchtoverheid. Hoewel in de wet van 13 la loi du 13 mai 1999, l'autorité disciplinaire supérieure saisit le
mei 1999 de hogere tuchtoverheid de zaak aanhangig maakt bij de conseil d'enquête lorsqu'elle estime que les faits dont elle est
onderzoeksraad wanneer zij oordeelt dat de feiten die bij haar saisie peuvent entraîner une sanction disciplinaire lourde, il est
aanhangig werden gemaakt, in aanmerking komen voor een zware
tuchtstraf, is daarentegen in het huidige ontwerp voorzien dat prévu par contre dans le présent projet que cette même autorité
diezelfde hogere tuchtoverheid zelf de tuchtprocedure inleidt. De rol disciplinaire supérieure entame elle-même la procédure disciplinaire.
van de tuchtraad, die eveneens opnieuw wordt gedefinieerd, zal worden Le rôle du conseil de discipline, redéfini également, sera précisé
toegelicht in de commentaar op artikel 21 hieronder. dans le commentaire de l'article 21 ci-dessous.
[...] [...]
Artikel 38sexies in ontwerp verduidelijkt de nadere regels eigen aan L'article 38sexies en projet précise les modalités inhérentes au terme
het einde van de door de hogere tuchtoverheid gevoerde procedure. de la procédure menée par l'autorité disciplinaire supérieure.
Op grond van het volledige dossier en van het verweerschrift neemt de Sur la base du dossier complet et du mémoire, l'autorité disciplinaire
hogere tuchtoverheid een beslissing. In deze uitspraak beslist ze supérieure prend une décision. Cette décision peut être soit, qu'elle
ofwel geen tuchtstraf op te leggen, ofwel één van de zware a décidé de ne pas prononcer de sanction disciplinaire, soit qu'elle a
tuchtstraffen voor te stellen, ofwel één van de lichte tuchtstraffen décidé de proposer une des sanctions disciplinaires lourdes, soit
op te leggen. qu'elle prononce une des sanctions disciplinaires légères.
Los van die beslissing wordt het personeelslid op de hoogte gebracht En marge de cette décision, le membre du personnel intéressé est
van zijn recht om, overeenkomstig artikel 51bis in ontwerp, bij de informé de son droit d'introduire une requête en reconsidération à
tuchtraad een verzoek tot heroverweging [in te stellen] tegen de l'encontre de la proposition de sanction disciplinaire lourde, auprès
voorgestelde zware tuchtstraf. du conseil de discipline conformément à l'article 51bis en projet.
Wanneer geen verzoek wordt aangetekend overeenkomstig artikel 51bis in Lorsqu'aucune requête n'est introduite conformément à l'article 51bis
ontwerp, deelt de hogere tuchtoverheid, bij een ter post aangetekend en projet, l'autorité disciplinaire supérieure communique par envoi
schrijven of bij betekening tegen ontvangstbewijs, haar definitieve recommandé à la poste ou par notification avec accusé de réception, au
beslissing mede aan het betrokken personeelslid. [...] membre du personnel concerné, sa décision définitive. [...]
[...] [...]
Bij de tuchtraad [zal] inderdaad [een] verzoek tot heroverweging tegen Le conseil de discipline pourra en effet être saisi de procédures de
de door de hogere tuchtoverheid voorgestelde zware tuchtstraffen requête en reconsidération à l'encontre des propositions de sanctions
aanhangig kunnen worden gemaakt. disciplinaires lourdes prononcées par l'autorité disciplinaire
Die procedure mag geen aanleiding geven tot administratief toezicht. supérieure. Cette procédure ne constitue pas un recours de tutelle administrative.
Het advies dat de tuchtraad moet geven, mag niet worden beschouwd als L'avis que doit remettre le Conseil de discipline ne peut être
de uitoefening door de tuchtraad van een voogdijtoezicht ten aanzien considéré comme l'exercice par celui-ci d'un contrôle de tutelle à
van de hogere tuchtoverheid. Het te geven advies wordt inderdaad niet l'égard de l'autorité disciplinaire supérieure. Non seulement, en
alleen door het tuchtrechtelijk vervolgde personeelslid aangevraagd. effet, l'avis devant être rendu est sollicité par le membre du
Het gegeven advies beoogt bovendien het inlichten van de overheid die personnel poursuivi disciplinairement, mais en outre l'avis rendu est
haar beslissing opnieuw aan een onderzoek moet onderwerpen. Die destiné à éclairer l'autorité qui doit réexaminer sa décision,
overheid blijft vrij om de beslissing te nemen die zij het meest celle-ci restant libre de prononcer la décision qu'elle estimera la
geschikt acht. plus adéquate.
De samenstelling van de tuchtraad waarin een magistraat en Enfin, la composition du conseil de discipline où siègent un magistrat
vertegenwoordigers van de politiediensten [...] zetelen, toont ten et des représentants des services de police démontre qu'il s'agit d'un
slotte aan dat het een raadgevend orgaan betreft en sluit uit dat de organe consultatif et exclut qu'on la considère comme une autorité de
raad als een voogdij-overheid zou worden beschouwd (zie ook, mutatis
mutandis, het [arrest] van het Arbitragehof nr. 69/99 van 17 juni 1999 tutelle (voir également, mutatis mutandis, l'arrêt de la Cour
en het [advies] nr. L. 29.796/3 van de Raad van State, [afdeling] d'Arbitrage n° 69/99 du 17 juin 1999, et [l'avis] n° L. 29.796/3 du
wetgeving, van 1 februari 2000). Conseil d'Etat, section législation, du 1er février 2000).
In die hypothese zal de tuchtraad het tuchtdossier opnieuw Dans cette hypothèse, le conseil de discipline sera chargé de
onderzoeken, door onder meer de betrokkene te verhoren, en zal hij réexaminer le dossier disciplinaire, en auditionnant notamment
bevoegd zijn om een met redenen omkleed advies over te maken aan de l'intéressé, et aura la compétence d'adresser un avis motivé à
hogere tuchtoverheid » (Parl. St., Kamer, 2000-2001, DOC 50-1173/001, l'autorité disciplinaire supérieure » (Doc. parl., Chambre, 2000-2001,
pp. 9-12). DOC 50-1173/001, pp. 9-12).
B.6. Het aldus beschreven optreden van de tuchtraad past in het kader B.6. L'intervention du conseil de discipline ainsi décrite s'inscrit
van de procedure die van toepassing is voor de hogere tuchtoverheid dans le cadre de la procédure applicable devant l'autorité
disciplinaire supérieure susceptible d'infliger des sanctions
die lichte en zware tuchtstraffen kan opleggen. disciplinaires légères et lourdes.
B.7. Volgens artikel 40 van de wet van 13 mei 1999 bestaat elke kamer B.7. Selon l'article 40 de la loi du 13 mai 1999, chaque chambre du
van de tuchtraad uit een magistraat-voorzitter en twee personeelsleden conseil de discipline est composée d'un magistrat qui préside et de
van de politiediensten die het ambt van bijzitter hebben. deux membres du personnel des services de police qui ont la fonction
Zoals bepaald bij de artikelen 52 en 53 van dezelfde wet, verstrekt de d'assesseur. Comme le prévoient les articles 52 et 53 de la même loi, le conseil de
tuchtraad een met redenen omkleed advies dat ter kennis wordt gebracht discipline rend un avis motivé qui est notifié au membre du personnel
van het betrokken personeelslid en van de hogere tuchtoverheid.
Artikel 54 van de wet preciseert dat, wanneer die overheid beoogt af concerné et à l'autorité disciplinaire supérieure. L'article 54 de la
te wijken van het advies, zij hiertoe de redenen moet aangeven en ze, loi précise que si ladite autorité envisage de s'écarter de l'avis,
elle doit en indiquer les raisons et les porter, avec la sanction
samen met de voorgenomen straf, ter kennis moet brengen van de envisagée, à la connaissance de l'intéressé qui dispose encore de la
betrokkene die nog over de mogelijkheid beschikt om een schriftelijk possibilité d'introduire un mémoire. La décision de l'autorité
verweer in te dienen. De beslissing van de hogere tuchtoverheid wordt disciplinaire supérieure lui est ensuite communiquée par envoi
hem vervolgens meegedeeld bij afgifte tegen ontvangstbewijs of bij een recommandé à la poste ou par notification avec accusé de réception
ter post aangetekende brief (artikel 55). (article 55).
B.8.1. Zoals blijkt uit de parlementaire voorbereiding van de wet en B.8.1. Tel que cela ressort des travaux préparatoires de la loi ainsi
uit de bepalingen ervan, handelt de tuchtraad, wanneer bij hem een que de ses dispositions mêmes, lorsque le conseil de discipline est
verzoek tot heroverweging wordt ingesteld, als adviesorgaan in het saisi d'une requête en reconsidération, il agit en tant qu'organe
kader van een administratieve fase die wordt afgesloten door de consultatif dans le cadre d'une phase administrative qui se clôt par
uitspraak van een eventuele tuchtstraf, enige handeling die het le prononcé d'une éventuelle sanction disciplinaire, seul acte
voorwerp kan uitmaken van een vordering tot schorsing en een beroep susceptible de faire l'objet d'une demande de suspension et d'un
tot nietigverklaring bij de Raad van State (Parl. St., Kamer, recours en annulation auprès du Conseil d'Etat (Doc. parl., Chambre,
1998-1999, nr. 1965/1, p. 3). 1998-1999, n° 1965/1, p. 3).
B.8.2. Zoals de verwijzende rechter vaststelt, zou bijgevolg, doordat B.8.2. Dès lors que, comme le constate le juge a quo, la requête en
het verzoek tot heroverweging geen proceshandeling is in de zin van reconsidération ne constitue pas un acte de procédure au sens de
artikel 48 van het Gerechtelijk Wetboek, artikel 53 van hetzelfde l'article 48 du Code judiciaire, il ne pourrait être fait application,
Wetboek niet op suppletieve wijze kunnen worden toegepast. à titre supplétif, de l'article 53 du même Code.
B.9. Het Hof moet dus onderzoeken of, in tuchtzaken, de inkorting van B.9. La Cour doit donc examiner si, en matière disciplinaire,
de termijn om een verzoek tot heroverweging in te stellen, bij l'abrégement du délai pour introduire une requête en reconsidération,
ontstentenis van verplaatsing van de vervaldag wanneer deze een en l'absence de report de ce délai lorsque celui-ci vient à échéance
zaterdag, een zondag of een wettelijke feestdag is, op onevenredige un samedi, un dimanche ou un jour férié légal, est de nature à porter
wijze afbreuk kan doen aan het recht van verdediging van de atteinte de manière disproportionnée au droit de la défense de la
betrokkene. personne concernée.
B.10. In tuchtzaken moet het recht van verdediging als algemeen B.10. En matière disciplinaire, le droit de la défense doit être
rechtsbeginsel in acht worden genomen. respecté en tant que principe général de droit.
B.11. Met de aanneming van de wet van 13 mei 1999 houdende het B.11. Par l'adoption de la loi du 13 mai 1999 portant le statut
tuchtstatuut van de personeelsleden van de politiediensten wilde de disciplinaire des membres du personnel des services de police, le
wetgever één gemeenschappelijke tuchtprocedure invoeren voor alle législateur entendait instaurer une procédure disciplinaire unique
personeelsleden van de politiediensten, die snel en doeltreffend zou pour tous les membres des services de police, rapide et efficace (Doc.
zijn (Parl. St., Kamer, 1998-1999, nr. 1965/1, pp. 2 en 3). Die parl., 1998-1999, n° 1965/1, pp. 2 et 3). Ces objectifs ont été
doelstellingen werden in herinnering gebracht naar aanleiding van de
wijzigingen die werden aangebracht bij de wet van 31 mei 2001 (Parl. rappelés à l'occasion des modifications opérées par la loi du 31 mai
St., Kamer, 2000-2001, DOC 50-1173/001, pp. 3 e.v.). 2001 (Doc. parl., Chambre, 2000-2001, DOC 50-1173/001, pp. 3 et s.).
B.12.1. Rekening houdend met de samenstelling van de tuchtraad en met B.12.1. Compte tenu de la composition du conseil de discipline et de
het feit dat de straffende overheid haar beslissing in het bijzonder ce que l'autorité qui sanctionne est tenue de motiver spécialement sa
moet motiveren wanneer zij afwijkt van het advies dat hij verstrekt,
kan de aanhangigmaking bij de tuchtraad bepalend zijn voor de décision lorsqu'elle s'écarte de l'avis qu'il rend, sa saisine peut
verdediging van de betrokkene. être déterminante pour la défense de l'intéressé.
B.12.2. De in B.11 omschreven snelheid en doeltreffendheid van de B.12.2. La rapidité et l'efficacité de la procédure décrites en B.11
procedure kunnen niet redelijk verantwoorden dat, voor het ne sont pas de nature à justifier de manière raisonnable que l'agent
personeelslid dat slechts over een termijn van tien dagen beschikt om qui ne dispose que d'un délai de dix jours pour introduire une requête
een verzoek tot heroverweging in te dienen, die termijn aanzienlijk en reconsidération, puisse voir ce délai raccourci de manière
kan worden ingekort om de enkele reden dat de vervaldag ervan niet kan considérable au seul motif que le jour de son échéance ne peut être
worden verplaatst tot de eerstvolgende werkdag wanneer die vervaldag reporté au plus prochain jour ouvrable lorsque le jour de l'échéance
een zaterdag, een zondag of een wettelijke feestdag is. Rekening est un samedi, un dimanche ou un jour férié légal. Compte tenu du
houdend met de korte duur van de termijn die te dezen van toepassing caractère bref du délai applicable en l'espèce, du fait qu'en cas de
is, met het feit dat in geval van laattijdigheid geen beroep meer tardiveté aucun recours ne peut plus être introduit devant le Conseil
mogelijk is bij de Raad van State, en dat het gaat om een
tuchtcontentieux waarbij in het bijzonder moet worden toegezien op de d'Etat et de ce qu'il s'agit d'un contentieux disciplinaire qui
inachtneming van de rechten van verdediging van de betrokkene, is in requiert d'être particulièrement attentif au respect des droits de la
dat geval de ontstentenis van verplaatsing van de vervaldag niet défense de l'intéressé, l'absence de report du délai dans ce cas n'est
verantwoord. pas justifiée.
B.13. Daaruit volgt dat, in zoverre het niet bepaalt dat de vervaldag B.13. Il en résulte qu'en ce qu'il ne prévoit pas que le jour de
wordt verplaatst tot de eerstvolgende werkdag indien die vervaldag een l'échéance est reporté au plus prochain jour ouvrable si le jour de
zaterdag, een zondag of een wettelijke feestdag is, artikel 51bis van l'échéance est un samedi, un dimanche ou un jour férié légal,
de wet van 13 mei 1999 houdende het tuchtstatuut van de l'article 51bis de la loi du 13 mai 1999 portant le statut
personeelsleden van de politiediensten de artikelen 10 en 11 van de Grondwet schendt. disciplinaire des membres du personnel des services de police viole les articles 10 et 11 de la Constitution.
B.14. De prejudiciële vraag dient bevestigend te worden beantwoord. B.14. La question préjudicielle appelle une réponse positive.
B.15. De verwerende partij voor de verwijzende rechter verzoekt het B.15. La partie défenderesse devant le juge a quo demande à la Cour de
Hof de gevolgen van de in het geding zijnde bepaling te handhaven maintenir les effets de la disposition en cause si celle-ci devait
indien zij onbestaanbaar zou worden geacht met de in de prejudiciële être jugée incompatible avec les dispositions constitutionnelles
vraag beoogde grondwetsbepalingen. visées par la question préjudicielle.
B.16. De handhaving van de gevolgen dient als een uitzondering op de B.16. Le maintien des effets doit être considéré comme une exception à
declaratoire aard van het in het prejudicieel contentieux gewezen la nature déclaratoire de l'arrêt rendu au contentieux préjudiciel.
arrest te worden beschouwd. Alvorens te beslissen de gevolgen van de Avant de décider de maintenir leseffets de la disposition en cause, la
in het geding zijnde bepaling te handhaven, moet het Hof vaststellen
dat het voordeel dat uit de niet-gemoduleerde vaststelling van Cour doit constater que l'avantage tiré de l'effet du constat
ongrondwettigheid voortvloeit, buiten verhouding staat tot de d'inconstitutionnalité non modulé est disproportionné par rapport à la
verstoring die zij voor de rechtsorde met zich zou meebrengen, wat te perturbation qu'il impliquerait pour l'ordre juridique, ce qui n'est
dezen niet het geval is. pas le cas en l'espèce.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
Artikel 51bis van de wet van 13 mei 1999 houdende het tuchtstatuut van L'article 51bis de la loi du 13 mai 1999 portant le statut
de personeelsleden van de politiediensten schendt de artikelen 10 en disciplinaire des membres du personnel des services de police viole
11 van de Grondwet. les articles 10 et 11 de la Constitution.
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise,
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 17 januari 2013. la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 17 janvier 2013.
De griffier, Le greffier,
P.-Y. Dutilleux P.-Y. Dutilleux
De voorzitter, Le président,
R. Henneuse R. Henneuse
^