Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 167/2011 van 10 november 2011 Rolnummers 5053 en 5083 In zake : de prejudiciële vragen over artikel 39 van de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten en de artikelen 103 en 105, § 3, van de her Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en R. Henneuse, en de rechter(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 167/2011 van 10 november 2011 Rolnummers 5053 en 5083 In zake : de prejudiciële vragen over artikel 39 van de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten en de artikelen 103 en 105, § 3, van de her Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en R. Henneuse, en de rechter(...) Extrait de l'arrêt n° 167/2011 du 10 novembre 2011 Numéros du rôle : 5053 et 5083 En cause : les questions préjudicielles concernant l'article 39 de la loi du 3 juillet 1978 relative aux contrats de travail et les articles 103 et 105, § La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Bossuyt et R. Henneuse, et des juges E. De(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 167/2011 van 10 november 2011 Extrait de l'arrêt n° 167/2011 du 10 novembre 2011
Rolnummers 5053 en 5083 Numéros du rôle : 5053 et 5083
In zake : de prejudiciële vragen over artikel 39 van de wet van 3 juli En cause : les questions préjudicielles concernant l'article 39 de la
1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten en de artikelen 103 en 105, loi du 3 juillet 1978 relative aux contrats de travail et les articles
§ 3, van de herstelwet van 22 januari 1985 houdende sociale 103 et 105, § 3, de la loi de redressement du 22 janvier 1985
bepalingen, gesteld door de Arbeidsrechtbank te Brussel en door het contenant des dispositions sociales, posées par le Tribunal du travail
Arbeidshof te Gent. de Bruxelles et par la Cour du travail de Gand.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en R. Henneuse, en de composée des présidents M. Bossuyt et R. Henneuse, et des juges E. De
rechters E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, E. Derycke, J. Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, E. Derycke, J. Spreutels, T.
Spreutels, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul en F. Daoût, bijgestaan door Merckx-Van Goey, P. Nihoul et F. Daoût, assistée du greffier P.-Y.
de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter M. Dutilleux, présidée par le président M. Bossuyt,
Bossuyt, wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging I. Objet des questions préjudicielles et procédure
a. Bij vonnis van 21 oktober 2010 in zake Wilfried Evenepoel tegen de a. Par jugement du 21 octobre 2010 en cause de Wilfried Evenepoel
vzw « MANUFAST - ABP Entreprise de Travail adapté », waarvan de contre l'ASBL « MANUFAST - ABP Entreprise de Travail adapté », dont
expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 5 november 2010, l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le 5 novembre 2010, le
heeft de Arbeidsrechtbank te Brussel de volgende prejudiciële vragen Tribunal du travail de Bruxelles a posé les questions préjudicielles
gesteld : suivantes :
1. « Vormen artikel 39 van de wet van 3 juli 1978 betreffende de 1. « L'article 39 de la loi du 3 juillet 1978 relative aux contrats de
arbeidsovereenkomsten en/of artikel 103 en/of artikel 105, § 3, van de travail et/ou l'article 103 et/ou l'article 105, § 3, de la loi de
herstelwet van 22 januari 1985 houdende sociale bepalingen een redressement du 22 janvier 1985 contenant des dispositions sociales
schending van de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, violent-ils les articles 10 et 11 de la Constitution,
doordat de werknemer van 50 jaar en ouder die zonder maximumduur en ce que le travailleur de 50 ans ou plus qui bénéficie sans durée
geniet van een vermindering van arbeidsprestaties in het kader van maximum d'une réduction des prestations de travail dans le cadre de
artikel 9 van de CAO 77bis (CAO van 19 december 2001 tot invoering van l'article 9 de la CCT 77bis (CCT du 19 décembre 2001 instaurant un
een stelsel van tijdskrediet, loopbaanvermindering en vermindering van système de crédit-temps, de diminution de carrière et de réduction des
de arbeidsprestaties tot een halftijdse betrekking) en dus buiten het prestations de travail à mi-temps) et donc en dehors du cadre du congé
kader van ouderschapsverlof, in geval van ontslag, slechts recht heeft parental, n'a droit, en cas de licenciement, qu'à une indemnité de
op een opzeggingsvergoeding berekend op basis van het loon voor de préavis calculée sur la base de la rémunération pour les prestations
verminderde arbeidsprestaties de travail réduites
terwijl de werknemer die gedurende een beperkte periode geniet van een alors que le travailleur qui bénéficie, au cours d'une période
vermindering van arbeidsprestaties in het kader van ouderschapsverlof, limitée, d'une réduction des prestations de travail dans le cadre du
in geval van ontslag, recht heeft op een opzeggingsvergoeding berekend congé parental, a droit, en cas de licenciement, à une indemnité de
op basis van het loon waarop hij recht zou hebben indien hij zijn préavis calculée sur la base de la rémunération à laquelle il aurait
arbeidsprestaties niet had verminderd ? »; droit s'il n'avait pas réduit ses prestations de travail ? »;
2. « Vormen artikel 39 van de wet van 3 juli 1978 betreffende de 2. « L'article 39 de la loi du 3 juillet 1978 relative aux contrats de
arbeidsovereenkomsten en/of artikel 103 en/of artikel 105, § 3, van de travail et/ou l'article 103 et/ou l'article 105, § 3, de la loi de
herstelwet van 22 januari 1985 houdende sociale bepalingen een redressement du 22 janvier 1985 contenant des dispositions sociales
schending van de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, al dan niet samen violent-ils les articles 10 et 11 de la Constitution, combinés ou non
gelezen met het verbod van directe en indirecte discriminatie op grond avec l'interdiction de discrimination directe et indirecte fondée sur
van leeftijd zoals bepaald in de richtlijn 2000/78/EG van 27 november l'âge, prévue par la directive 2000/78/CE du 27 novembre 2000 portant
2000 tot instelling van een algemeen kader voor gelijke behandeling in création d'un cadre général en faveur de l'égalité de traitement en
arbeid en beroep matière d'emploi et de travail,
doordat de werknemer van 50 jaar en ouder die geniet van een en ce que le travailleur de 50 ans ou plus qui bénéficie d'une
vermindering van arbeidsprestaties in het kader van artikel 9 van de réduction des prestations de travail dans le cadre de l'article 9 de
CAO 77bis (CAO van 19 december 2001 tot invoering van een stelsel van la CCT 77bis (CCT du 19 décembre 2001 instaurant un système de
tijdskrediet, loopbaanvermindering en vermindering van de crédit-temps, de diminution de carrière et de réduction des
arbeidsprestaties tot een halftijdse betrekking) in geval van ontslag, prestations de travail à mi-temps) n'a droit, en cas de licenciement,
slechts recht heeft op een opzeggingsvergoeding berekend op basis van qu'à une indemnité de préavis calculée sur la base de la rémunération
het loon voor de verminderde arbeidsprestaties pour les prestations de travail réduites
terwijl werknemers jonger dan 50 jaar, die niet van deze regeling alors que les travailleurs de moins de 50 ans, qui ne peuvent faire
gebruik kunnen maken en bijgevolg door deze regeling ook niet worden usage de cette réglementation et qui, par conséquent, ne sont pas
aangezet om hun arbeidsprestaties te verminderen, in geval van ontslag incités par ce système à réduire leurs prestations de travail, ont
recht hebben op een opzeggingsvergoeding berekend op basis van loon droit, en cas de licenciement, à une indemnité de préavis calculée sur
voor niet-gereduceerde prestaties ? ». la base de la rémunération pour prestations non réduites ? ».
b. Bij arrest van 10 januari 2011 in zake de nv « SCA Packaging b. Par arrêt du 10 janvier 2011 en cause de la SA « SCA Packaging
Belgium » tegen Francine Beyl, waarvan de expeditie ter griffie van Belgium » contre Francine Beyl, dont l'expédition est parvenue au
het Hof is ingekomen op 13 januari 2011, heeft het Arbeidshof te Gent greffe de la Cour le 13 janvier 2011, la Cour du travail de Gand a
de volgende prejudiciële vraag gesteld : posé la question préjudicielle suivante :
« Schendt artikel 39, § 1, van de Arbeidsovereenkomstenwet, zoals « L'article 39, § 1er, de la loi relative aux contrats de travail, tel
uitgelegd door het Hof van Cassatie in zijn arresten van 11 december qu'il est interprété par la Cour de cassation dans ses arrêts des 11
2006, 25 februari 2008 en 15 februari 2010, al dan niet de artikelen décembre 2006, 25 février 2008 et 15 février 2010, viole-t-il ou non
10 en 11 van de Grondwet, doordat, voor de werknemer die zijn les articles 10 et 11 de la Constitution en ce que, pour le
arbeidsprestaties met de helft van het normaal aantal arbeidsuren van
een voltijdse betrekking heeft verminderd overeenkomstig artikel 102, travailleur qui a, conformément à l'article 102, § 1er, de la loi de
§ 1, van de Sociale Herstelwet en artikel 2, § 1, van het KB van 29 redressement social et à l'article 2, § 1er, de l'arrêté royal du 29
oktober 1997 tot invoering van een recht op ouderschapsverlof in het octobre 1997 relatif à l'introduction d'un droit au congé parental
kader van de onderbreking van de beroepsloopbaan, en die tijdens deze dans le cadre de l'interruption de la carrière professionnelle, réduit
periode onregelmatig wordt ontslagen, de opzeggingsvergoeding wordt ses prestations de travail de la moitié du nombre normal d'heures de
berekend op grond van het lopend loon en de voordelen verworven travail d'un emploi à temps plein et qui, au cours de cette période,
krachtens de arbeidsovereenkomst, die zouden verschuldigd zijn geweest est licencié irrégulièrement, l'indemnité de préavis est calculée sur
la base de la rémunération en cours et des avantages acquis en vertu
wanneer de arbeidsprestaties niet waren verminderd, terwijl, voor de du contrat de travail qui auraient été dus si les prestations de
werknemer die zijn arbeidsprestaties tot een halftijdse betrekking travail n'avaient pas été réduites, alors que, pour le travailleur qui
a réduit ses prestations de travail à un emploi à mi-temps,
heeft verminderd overeenkomstig artikel 103bis en 103ter van de conformément aux articles 103bis et 103ter de la loi de redressement
Sociale Herstelwet en artikel 9 van de algemeen verbindend verklaarde social et à l'article 9 de la CCT n° 77bis, rendue obligatoire, du 19
CAO nr. 77bis van 19 december 2001 van de Nationale Arbeidsraad tot décembre 2001 du Conseil national du travail, remplaçant la CCT n° 77
vervanging van de CAO nr. 77 van 14 februari 2001 tot invoering van du 14 février 2001 instaurant un système de crédit-temps, de
een stelsel van tijdskrediet, loopbaanvermindering en vermindering van
de arbeidsprestaties tot een halftijdse betrekking, en die tijdens diminution de carrière et de réduction des prestations de travail à
deze periode onregelmatig wordt ontslagen, de opzeggingsvergoeding mi-temps, et qui, au cours de cette période, est licencié
wordt berekend op grond van het lopend loon en de voordelen verworven irrégulièrement, l'indemnité de préavis est calculée sur la base de la
krachtens de arbeidsovereenkomst, die daadwerkelijk verschuldigd waren rémunération en cours et des avantages acquis en vertu du contrat de
voor de verminderde prestaties ? ». travail, qui étaient effectivement dus pour les prestations réduites ?
Die zaken, ingeschreven onder de nummers 5053 en 5083 van de rol van ». Ces affaires, inscrites sous les numéros 5053 et 5083 du rôle de la
het Hof, werden samengevoegd. Cour, ont été jointes.
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
Ten aanzien van de eerste prejudiciële vraag in de zaak nr. 5053 en de Quant à la première question préjudicielle dans l'affaire n° 5053 et à
prejudiciële vraag in de zaak nr. 5083 la question préjudicielle dans l'affaire n° 5083
B.1. De verwijzende rechtscolleges vragen of artikel 39 van de wet van B.1. Les juridictions a quo demandent si l'article 39 de la loi du 3
3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten bestaanbaar is met juillet 1978 relative aux contrats de travail est compatible avec le
het beginsel van de gelijkheid en niet-discriminatie vervat in de principe d'égalité et de non-discrimination, consacré par les articles
artikelen 10 en 11 van de Grondwet. 10 et 11 de la Constitution.
B.2. Artikel 39 van de wet van 3 juli 1978 betreffende de B.2. L'article 39 de la loi du 3 juillet 1978 relative aux contrats de
arbeidsovereenkomsten (hierna : Arbeidsovereenkomstenwet) bepaalt : travail (ci-après : la loi relative aux contrats de travail) dispose :
« § 1. Is de overeenkomst voor onbepaalde tijd gesloten, dan is de « § 1er. Si le contrat a été conclu pour une durée indéterminée, la
partij die de overeenkomst beëindigt zonder dringende reden of zonder partie qui résilie le contrat sans motif grave ou sans respecter le
inachtneming van de opzeggingstermijn vastgesteld in de artikelen 59,
82, 83, 84 en 115, gehouden de andere partij een vergoeding te betalen délai de préavis fixé aux articles 59, 82, 83, 84 et 115, est tenue de
die gelijk is aan het lopend loon dat overeenstemt hetzij met de duur payer à l'autre partie une indemnité égale à la rémunération en cours
van de opzeggingstermijn, hetzij met het resterende gedeelte van die correspondant soit à la durée du délai de préavis, soit à la partie de
termijn. De vergoeding is nochtans steeds gelijk aan het lopend loon ce délai restant à courir. L'indemnité est toutefois toujours égale au
dat overeenstemt met de duur van de opzeggingstermijn, wanneer de montant de la rémunération en cours correspondant à la durée du délai
opzegging uitgaat van de werkgever en met miskenning van het bepaalde de préavis, lorsque le congé est donné par l'employeur et en
in artikel 38, § 3, van deze wet of in artikel 40 van de arbeidswet méconnaissance des dispositions de l'article 38, § 3, de la présente
van 16 maart 1971. loi ou de l'article 40 de la loi sur le travail du 16 mars 1971.
De opzeggingsvergoeding behelst niet alleen het lopende loon, maar ook L'indemnité de congé comprend non seulement la rémunération en cours,
de voordelen verworven krachtens de overeenkomst. mais aussi les avantages acquis en vertu du contrat.
§ 2. Onverminderd het bepaalde in § 1, betaalt de werkgever die, § 2. Sans préjudice des dispositions du § 1er, l'employeur qui, au
tijdens een van de in artikel 29, 1°, 6° en 7°, en in artikel 38, § 3, cours de l'une des périodes visées à l'article 29, 1°, 6° et 7°, et à
eerste lid, 3° en 4°, bedoelde periodes, het bepaalde in artikel 38, § l'article 38, § 3, alinéa 1er, 3° et 4°, ne respecte pas les
3, niet in acht neemt, een vergoeding gelijk aan het normaal loon dispositions de l'article 38, § 3, est tenu au paiement d'une
indemnité égale à la rémunération normale due pour les périodes ou
verschuldigd voor de in artikel 38, § 3, eerste lid, 3° en 4°, parties de périodes visées à l'article 38, § 3, alinéa 1er, 3° et 4°,
bedoelde periodes of gedeelten ervan gedurende welke de werknemer niet pendant lesquelles le travailleur n'a pas été occupé.
tewerkgesteld is geweest.
Die vergoeding mag echter niet hoger liggen dan een bedrag dat met Cette indemnité ne peut toutefois excéder un montant correspondant à
drie maand van dat loon overeenstemt voor werklieden en dienstboden of trois mois de cette rémunération s'il s'agit d'un ouvrier ou d'un
met zes maand voor bedienden en handelsvertegenwoordigers. domestique, ou six mois s'il s'agit d'un employé ou d'un représentant
§ 3. Onverminderd het bepaalde in § 1, betaalt de werkgever die het de commerce.
bepaalde in artikel 40 van de arbeidswet van 16 maart 1971 niet in § 3. Sans préjudice des dispositions du § 1er, l'employeur qui ne
acht neemt, de in het derde lid van voormeld artikel 40 voorziene respecte pas les dispositions de l'article 40 de la loi sur le travail
du 16 mars 1971, est tenu au paiement de l'indemnité prévue à l'alinéa
vergoeding ». 3 dudit article 40 ».
B.3. Krachtens de artikelen 37 en 39 van de Arbeidsovereenkomstenwet B.3. En vertu des articles 37 et 39 de la loi relative aux contrats de
kunnen arbeidsovereenkomsten die voor onbepaalde tijd zijn gesloten, travail, les contrats de travail qui ont été conclus pour une durée
eenzijdig worden beëindigd door middel van een opzeggingstermijn, of, indéterminée peuvent être résiliés unilatéralement moyennant un
bij ontstentenis daarvan, door middel van een opzeggingsvergoeding, préavis ou, à défaut, moyennant une indemnité de congé, hormis le
het ontslag om dringende reden buiten beschouwing gelaten. licenciement pour motif grave.
Met artikel 39 van de Arbeidsovereenkomstenwet beoogt de wetgever de Par l'article 39 de la loi relative aux contrats de travail, le
gevolgen van een eenzijdige beëindiging van de arbeidsovereenkomst législateur vise à tempérer les effets que peut avoir une résiliation
enigszins af te zwakken, door de opzegging in beginsel afhankelijk te unilatérale du contrat de travail, en subordonnant en principe la
stellen van een zekere opzeggingstermijn of, bij ontstentenis daarvan, résiliation à un délai de préavis ou, à défaut, au paiement d'une
van de betaling van een opzeggingsvergoeding. indemnité de congé.
De duur van de opzeggingstermijn wordt geregeld in de artikelen 59, La durée du délai de préavis est réglée aux articles 59, 82, 83, 84 et
82, 83, 84 en 115 van de Arbeidsovereenkomstenwet, al naargelang het 115 de la loi relative aux contrats de travail, selon qu'il s'agit
gaat om werklieden, bedienden of dienstboden. Krachtens artikel 39, § d'ouvriers, d'employés ou de travailleurs domestiques. En vertu de
1, van die wet moet de opzeggingsvergoeding worden bepaald aan de hand l'article 39, § 1er, de cette loi, l'indemnité de congé est fixée sur
van het « lopende loon », dat in beginsel overeenstemt hetzij met de la base de la « rémunération en cours » qui correspond en principe
duur van de opzeggingstermijn, hetzij met het resterende gedeelte van soit à la durée du délai de préavis, soit à la partie de ce délai
die termijn. Artikel 39, § 1, tweede lid, preciseert dat de restant à courir. L'article 39, § 1er, alinéa 2, précise que
opzeggingsvergoeding niet alleen het lopende loon behelst maar ook l'indemnité de congé comprend non seulement la rémunération en cours
alle voordelen verworven krachtens de overeenkomst. mais aussi tous les avantages acquis en vertu du contrat.
B.4. De prejudiciële vragen houden verband met de interpretatie van B.4. Les questions préjudicielles concernent l'interprétation de la
het begrip « loon » in geval van opzegging van een werknemer die met notion de « rémunération » en cas de licenciement d'un travailleur qui
effectue des prestations de travail réduites en application de la loi
toepassing van de herstelwet van 22 januari 1985 houdende sociale de redressement du 22 janvier 1985 contenant des dispositions sociales
bepalingen (hierna : de wet van 22 januari 1985) verminderde arbeid (ci-après : la loi du 22 janvier 1985).
presteert. Voor de vaststelling van de opzeggingsvergoeding wordt in beginsel L'indemnité de congé est en principe fondée sur la rémunération à
uitgegaan van het loon waarop de werknemer als tegenprestatie voor laquelle le travailleur a droit en contrepartie de son travail au
zijn arbeid recht heeft op het ogenblik van de kennisgeving van de moment de la notification du congé.
opzegging. De verwijzende rechtscolleges gaan bij de vraagstelling uit van een Dans leurs questions, les juridictions a quo partent d'une
interpretatie van artikel 39 van de Arbeidsovereenkomstenwet, volgens interprétation de l'article 39 de la loi relative aux contrats de
welke, in geval van een ontslag van een werknemer door de werkgever travail selon laquelle, en cas de licenciement d'un travailleur sans
zonder opzeggingstermijn, een opzeggingsvergoeding verschuldigd is op délai de préavis, l'employeur lui est redevable d'une indemnité de
basis van het « lopend loon » op het tijdstip van het ontslag, die, congé calculée en fonction de la « rémunération en cours » au moment
ten aanzien van een werknemer vijftig jaar en ouder die zijn du licenciement, ce qui a pour effet que, dans le cas d'un travailleur
arbeidsprestaties heeft verminderd, derhalve wordt berekend op basis âgé de cinquante ans ou plus ayant réduit ses prestations de travail,
van het loon voor de verminderde arbeidsprestaties. l'indemnité est calculée sur la base de la rémunération due pour les
B.5.1. De Arbeidsrechtbank te Brussel betrekt in haar eerste prestations de travail réduites.
prejudiciële vraag (zaak nr. 5053) ook artikel 103 van de wet van 22 B.5.1. Dans sa première question préjudicielle (affaire n° 5053), le
januari 1985, dat bepaalt dat de termijn van de opzegging ter kennis Tribunal du travail de Bruxelles cite aussi l'article 103 de la loi du
gebracht aan de werknemer die zijn arbeidsprestaties overeenkomstig de 22 janvier 1985 qui dispose que le délai de préavis notifié au
artikelen 102 en 102bis van diezelfde wet heeft verminderd - dit zijn travailleur qui a réduit ses prestations conformément aux articles 102
de gevallen van deeltijdse vermindering van arbeidsprestaties met 1/5, et 102bis de la même loi - c'est-à-dire en cas de réduction à temps
1/4, 1/3 of 1/2 of, bij arbeidsduurvermindering voor palliatieve partiel des prestations de travail de 1/5, 1/4, 1/3 ou 1/2 ou, en cas
bijstand, met 1/5 of 1/2 -, zal worden berekend alsof de werknemer de réduction du temps de travail pour soins palliatifs, de 1/5 ou de
zijn arbeidsprestaties niet had verminderd. Dat artikel bepaalt 1/2 - sera calculé comme s'il n'avait pas réduit ses prestations. Cet
bovendien dat met de duur van die opzeggingstermijn eveneens rekening article dispose en outre qu'il faut également tenir compte de ce même
moet worden gehouden bij het vaststellen van de vergoeding bedoeld bij délai de préavis pour déterminer l'indemnité prévue à l'article 39 de
artikel 39 van de wet van 3 juli 1978. la loi du 3 juillet 1978.
B.5.2. De Arbeidsrechtbank te Brussel betrekt in haar eerste B.5.2. Le Tribunal du travail de Bruxelles cite en outre dans sa
prejudiciële vraag bovendien artikel 105, § 3, van de wet van 22 première question préjudicielle l'article 105, § 3, de la loi du 22
januari 1985, zoals hersteld bij artikel 90, 2°, van de wet van 30 janvier 1985, tel qu'il a été rétabli par l'article 90, 2°, de la loi
december 2009 houdende diverse bepalingen, dat bepaalt : du 30 décembre 2009 portant des dispositions diverses, qui dispose :
« Wanneer de arbeidsovereenkomst wordt beëindigd gedurende een periode « Lorsqu'il est mis fin au contrat de travail durant une période de
van vermindering van arbeidsprestaties in het kader van een réduction des prestations de travail dans le cadre d'un congé parental
ouderschapsverlof genomen in toepassing van deze afdeling, wordt onder pris en exécution de la présente section, on entend par ' rémunération
' lopend loon ' in de zin van artikel 39 van de wet van 3 juli 1978 en cours ' au sens de l'article 39 de la loi du 3 juillet 1978
betreffende de arbeidsovereenkomsten begrepen het loon dat de relative aux contrats de travail, la rémunération à laquelle le
werknemer krachtens zijn arbeidsovereenkomst zou hebben verdiend travailleur aurait eu droit en vertu de son contrat de travail s'il
indien hij zijn arbeidsprestaties niet had verminderd ». n'avait pas réduit ses prestations ».
B.5.3. De Ministerraad voert aan dat de eerste vraag in de zaak nr. B.5.3. Le Conseil des ministres fait valoir que la première question
dans l'affaire n° 5053 n'est pas pertinente dans la mesure où elle
5053 niet pertinent is in zoverre ze artikel 103 van de wet van 22 concerne l'article 103 de la loi du 22 janvier 1985, dès lors que le
januari 1985 betreft, nu de betwisting in het bodemgeschil voor de litige dans l'affaire que doit trancher le Tribunal du travail porte
Arbeidsrechtbank betrekking heeft op een ontslag tijdens de periode sur un licenciement effectué pendant la période de réduction des
van verminderde arbeidsprestaties op grond van het tijdskrediet voor prestations de travail en vertu du crédit-temps pour des travailleurs
werknemers van vijftig jaar en ouder, bij toepassing van de âgés de cinquante ans et plus, en application de la convention
collectieve arbeidsovereenkomst nr. 77bis van 19 december 2001 tot collective de travail n° 77bis du 19 décembre 2001 remplaçant la
vervanging van de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 77 van 14 convention collective de travail n° 77 du 14 février 2001 instaurant
februari 2001 tot invoering van een stelsel van tijdskrediet,
loopbaanvermindering en vermindering van de arbeidsprestaties tot een un système de crédit-temps, de diminution de carrière et de réduction
halftijdse betrekking (hierna : de cao nr. 77bis ). des prestations de travail à mi-temps (ci-après : la CCT n° 77bis ).
De verwerende partij in de zaak voor de Arbeidsrechtbank te Brussel La partie défenderesse dans l'affaire portée devant le Tribunal du
(nr. 5053) voert aan dat artikel 105, § 3, van de wet van 22 januari travail de Bruxelles (affaire n° 5053) soutient que l'article 105, §
1985 betrekking heeft op het ontslag tijdens een periode van verminderde arbeidsprestaties in het kader van ouderschapsverlof, en dat die bepaling derhalve niet van toepassing is op het bodemgeschil. B.5.4. Het staat in beginsel aan de verwijzende rechter om na te gaan of het nuttig is aan het Hof een prejudiciële vraag te stellen over de bepalingen die hij van toepassing acht op het geschil. Slechts wanneer dit klaarblijkelijk niet het geval is, kan het Hof beslissen niet op de vraag in te gaan. De vordering die bij de Arbeidsrechtbank te Brussel aanhangig is gemaakt, heeft zowel betrekking op de betaling van een 3, de la loi du 22 janvier 1985 concerne le licenciement au cours d'une période de réduction des prestations de travail dans le cadre du congé parental et que cette disposition ne s'applique donc pas au litige a quo. B.5.4. Il appartient en principe au juge a quo de vérifier s'il est utile de poser une question préjudicielle à la Cour au sujet des dispositions qu'il estime applicables au litige. Ce n'est que lorsque tel n'est manifestement pas le cas que la Cour peut décider de ne pas répondre à la question. L'action dont est saisi le Tribunal du travail de Bruxelles porte tant
opzeggingsvergoeding met toepassing van de Arbeidsovereenkomstenwet sur le paiement d'une indemnité de congé en application de la loi
als op de forfaitaire beschermingsvergoeding met toepassing van de wet relative aux contrats de travail que sur l'indemnité de protection
van 22 januari 1985. Daarbij worden de in het geding gebrachte forfaitaire due en application de la loi du 22 janvier 1985. Les
bepalingen door de verwijzende rechter zo geïnterpreteerd dat bij
ontstentenis van een van het gemeen recht afwijkende bepaling, de dispositions en cause sont interprétées par le juge a quo en ce sens
beide vergoedingen in geval van een ontslag van een werknemer van que, faute d'une disposition dérogeant au droit commun, les deux
vijftig jaar en ouder die zijn arbeidsprestaties heeft verminderd, indemnités, en cas de licenciement d'un travailleur âgé de cinquante
worden bepaald op basis van het lopende loon verworven voor de ans et plus qui a réduit ses prestations de travail, sont calculées
verminderde arbeidsprestaties, en dit in tegenstelling tot de sur la base de la rémunération en cours, perçue pour les prestations
regelingen van de artikelen 103 en 105, § 3, van de wet van 22 januari réduites, et ce, contrairement aux régimes des articles 103 et 105, §
1985, op grond waarvan voor het bepalen van de opzeggingstermijn, 3, de la loi du 22 janvier 1985, sur la base desquels, respectivement,
respectievelijk de opzeggingsvergoeding bij ontslag tijdens het le délai de préavis et l'indemnité de congé en cas de licenciement au
ouderschapsverlof, wordt uitgegaan van de niet verminderde cours du congé parental sont déterminés en fonction des prestations de
arbeidsprestaties. travail non réduites.
Il n'apparaît pas que la première question posée dans l'affaire n°
Het blijkt niet dat de eerste vraag in de zaak nr. 5053 5053 ne soit manifestement pas pertinente pour trancher le litige en
klaarblijkelijk niet dienend zou zijn om het bodemgeschil te
beslechten. cause.
B.5.5. De excepties worden verworpen. B.5.5. Les exceptions sont rejetées.
B.6. De verwijzende rechtscolleges vragen of artikel 39, § 1, van de B.6. Les juridictions a quo demandent si l'article 39, § 1er, de la
Arbeidsovereenkomstenwet discriminerend is indien het zo wordt loi relative aux contrats de travail est discriminatoire s'il est
geïnterpreteerd dat bij het bepalen van de opzeggingsvergoeding in interprété en ce sens que, pour déterminer l'indemnité de congé due
geval van ontslag, door de werkgever, van een werknemer van vijftig par l'employeur en cas de licenciement d'un travailleur âgé de
jaar en ouder die zijn arbeidsprestaties heeft verminderd op grond van cinquante ans et plus qui a réduit ses prestations de travail en vertu
het tijdskrediet met toepassing van de cao nr. 77bis, wordt uitgegaan du crédit-temps, en application de la CCT n° 77bis, il convient de se
van het « lopend loon » voor de verminderde arbeidsprestaties, terwijl baser sur la « rémunération en cours » perçue pour les prestations de
bij het bepalen van de opzeggingsvergoeding in geval van ontslag, door travail réduites, alors que pour déterminer l'indemnité de congé due
de werkgever, van een werknemer die zijn arbeidsprestaties heeft par l'employeur en cas de licenciement d'un travailleur qui a réduit
verminderd op grond van het ouderschapsverlof, moet worden uitgegaan ses prestations de travail en vertu d'un congé parental, il convient
van het loon waarop hij recht zou hebben alsof hij zijn de se baser sur la rémunération à laquelle il aurait eu droit s'il
arbeidsprestaties niet had verminderd. n'avait pas réduit ses prestations de travail.
Rekening houdend met de motieven van de verwijzingsbeslissingen, gaat Compte tenu des motifs des décisions de renvoi, la Cour considère
het Hof ervan uit dat te dezen wordt bedoeld het ouderschapsverlof in
de zin van de raamovereenkomst gehecht aan de richtlijn 96/34/EG van qu'est visé, en l'espèce, le congé parental au sens de l'accord-cadre
de Raad van 3 juni 1996 « betreffende de door de UNICE, het CEEP en annexé à la directive 96/34/CE du Conseil du 3 juin 1996 « concernant
het EVV gesloten raamovereenkomst inzake ouderschapsverlof ». l'accord cadre sur le congé parental conclu par l'UNICE, le CEEP et la
B.7. In tegenstelling tot wat de Ministerraad, de verwerende partij in CES ». B.7. Contrairement à ce que soutiennent le Conseil des ministres, la
de zaak voor de Arbeidsrechtbank te Brussel (nr. 5053) en de partie défenderesse dans l'affaire devant le Tribunal du travail de
appellante in de zaak voor het Arbeidshof te Gent (nr. 5083) Bruxelles (n° 5053) et l'appelante dans l'affaire devant la Cour du
aanvoeren, kan in het licht van de toetsing aan het beginsel van travail de Gand (affaire n° 5083), une comparaison peut valablement
gelijkheid en niet-discriminatie wel degelijk een vergelijking worden être faite, dans le cadre de l'examen au regard du principe d'égalité
gemaakt tussen, enerzijds, de categorie van de werknemers van vijftig et de non-discrimination, entre, d'une part, la catégorie des
jaar en ouder die worden ontslagen terwijl zij hun arbeidsprestaties travailleurs âgés de cinquante ans et plus qui sont licenciés alors
hebben verminderd op grond van het tijdskrediet en, anderzijds, de qu'ils ont réduit leurs prestations de travail sur la base du
categorie van de werknemers die worden ontslagen terwijl zij hun crédit-temps et, d'autre part, la catégorie des travailleurs licenciés
arbeidsprestaties hebben verminderd op grond van het alors qu'ils ont réduit leurs prestations de travail sur la base d'un
ouderschapsverlof. congé parental.
De verschillen tussen die categorieën die door de voornoemde partijen Les différences entre ces catégories que relèvent les parties
worden aangehaald, zijn niet van die aard dat daardoor geen précitées ne sont pas de nature à rendre toute comparaison impossible
vergelijking mogelijk zou zijn bij de berekening van de en ce qui concerne le calcul de l'indemnité de congé en cas de
opzeggingsvergoeding in geval van ontslag van werknemers van de ene of licenciement de travailleurs appartenant à l'une ou à l'autre
de andere categorie. catégorie.
B.8. Krachtens artikel 39, § 1, van de Arbeidsovereenkomstenwet heeft B.8. En vertu de l'article 39, § 1er, de la loi relative aux contrats
een werknemer die wordt ontslagen zonder opzeggingstermijn recht op de travail, un travailleur qui est licencié sans préavis a droit à une
een opzeggingsvergoeding die gelijk is aan het lopende loon dat indemnité de congé égale à la rémunération en cours correspondant soit
overeenstemt hetzij met de duur van de opzeggingstermijn, hetzij met à la durée du délai de préavis, soit à la partie de ce délai restant à
het resterende gedeelte van die termijn. In de door de rechter courir. Dans l'interprétation retenue par le juge a quo, la «
aangenomen interpretatie stemt het « lopende loon » in geval van rémunération en cours » correspond, en cas de prestations de travail
verminderde arbeidsprestaties overeen met het loon dat reëel wordt réduites, à la rémunération réellement perçue et non à la rémunération
verworven en niet met het voordien verworven voltijdse loon. à temps plein perçue auparavant.
Om de loopbaanonderbreking voldoende attractief te maken, de Afin de rendre l'interruption de carrière suffisamment attrayante, de
werkzekerheid van de betrokken werknemers te waarborgen en om mogelijk garantir la sécurité d'emploi des travailleurs concernés et de
onevenredige gevolgen van een ontslag tijdens of vanwege de tempérer les effets, qui peuvent être disproportionnés, d'un
loopbaanonderbreking te matigen, heeft de wetgever voorzien in een licenciement au cours de l'interruption de carrière ou en raison de
forfaitaire beschermingsvergoeding gelijk aan zes maanden loon in cette interruption, le législateur a prévu une indemnité de protection
geval van een ontslag zonder dringende of voldoende reden (artikel forfaitaire égale à six mois de rémunération en cas de licenciement
101, zesde lid, van de wet van 22 januari 1985) en heeft hij bovendien sans motif grave ou suffisant (article 101, alinéa 6, de la loi du 22
in artikel 103 van de wet van 22 januari 1985 bepaald dat, voor de janvier 1985) et il a en outre prévu à l'article 103 de la loi du 22
berekening van de opzeggingstermijn of het aantal maanden dat in janvier 1985 que, pour le calcul du délai de préavis ou du nombre de
aanmerking moet worden genomen voor het vaststellen van het bedrag van mois qui doit être pris en considération pour établir le montant de
de opzeggingsvergoeding bedoeld in artikel 39, § 1, van de l'indemnité de congé prévue à l'article 39, § 1er, de la loi relative
Arbeidsovereenkomstenwet, moet worden uitgegaan van het basisjaarloon aux contrats de travail, il convient de se fonder sur la rémunération
alsof de werknemer zijn arbeidsprestaties niet had verminderd. annuelle de base comme si le travailleur n'avait pas réduit ses
Te dezen kan de wetgever evenwel niet in redelijkheid worden verweten prestations de travail. En l'espèce, il ne peut toutefois raisonnablement être reproché au
dat hij niet zover is gegaan om ook voor het bedrag van de législateur de ne pas avoir également prévu, de surcroît, qu'il
opzeggingsvergoeding te bepalen dat moet worden uitgegaan van het fallait se fonder sur la rémunération annuelle de base comme si le
basisjaarloon alsof de werknemer zijn arbeidsprestaties niet had travailleur n'avait pas réduit ses prestations de travail pour fixer
verminderd. le montant de l'indemnité de congé.
Het behoort immers tot de beoordelingsvrijheid van de wetgever om te En effet, il relève du pouvoir d'appréciation du législateur de
bepalen in welke mate de maatregelen tot bescherming tegen ontslag van déterminer à quel point les mesures de protection contre le
de werknemer die zijn arbeidsprestaties heeft verminderd, licenciement du travailleur ayant réduit ses prestations de travail
daadwerkelijk ervoor kunnen zorgen dat de werkgever ervan wordt peuvent effectivement avoir pour effet de dissuader l'employeur de
weerhouden tot ontslag over te gaan. procéder à un licenciement.
Het Hof zou die keuze enkel kunnen afkeuren in geval van een kennelijk La Cour ne pourrait censurer ce choix qu'en cas d'appréciation
onredelijke beoordeling, wat niet het geval is, ermee rekening manifestement déraisonnable, ce qui n'est pas le cas, compte tenu de
houdende dat voor de werknemers die hun arbeidsprestaties hebben ce qu'il a été prévu, pour les travailleurs qui ont réduit leurs
verminderd op grond van het tijdskrediet met toepassing van de cao nr. prestations de travail sur la base du crédit-temps en application de
77bis, en meer bepaald op grond van artikel 20, § 4, van die cao, in la CCT n° 77bis, et plus précisément en vertu de l'article 20, § 4, de
navolging van artikel 101 van de wet van 22 januari 1985, is bepaald cette CCT, dans la même logique que celle de l'article 101 de la loi
dat de werkgever die de arbeidsovereenkomst beëindigt zonder dringende du 22 janvier 1985, que l'employeur qui met fin au contrat de travail
reden of om een reden waarvan de aard en de oorsprong niet vreemd zijn sans motif grave ou pour un motif dont la nature et l'origine ne sont
aan de vermindering van de arbeidsprestaties, naast de pas étrangères à la réduction des prestations de travail, est tenu de
opzeggingsvergoeding een forfaitaire beschermingsvergoeding dient te payer, outre l'indemnité de congé, une indemnité de protection
betalen die gelijk is aan het loon van zes maanden. forfaitaire égale à la rémunération de six mois.
Het feit dat het te dezen gaat om werknemers van vijftig jaar en ouder Le fait qu'il s'agisse en l'espèce de travailleurs âgés de cinquante
die worden ontslagen terwijl zij hun arbeidsprestaties hebben ans et plus qui ont été licenciés alors qu'ils avaient réduit leurs
verminderd op grond van het tijdskrediet, en meer bepaald het gegeven prestations de travail en vertu du crédit-temps et, plus
dat dit tijdskrediet tot aan de pensioengerechtigde leeftijd kan particulièrement de la circonstance que ce crédit-temps peut durer
duren, leidt niet tot een andere conclusie.
B.9.1. Het Hof van Justitie van de Europese Unie heeft bij zijn arrest jusqu'à l'âge de la retraite, ne conduit pas à une autre conclusion.
van 22 oktober 2009 (HvJ, 22 oktober 2009, C-116/08, Meerts ) over een B.9.1. Dans son arrêt du 22 octobre 2009 (CJCE, 22 octobre 2009,
prejudiciële vraag gesteld bij arrest van het Hof van Cassatie (Cass., C-116/08, Meerts ) rendu sur question préjudicielle posée par la Cour
25 februari 2008, Arr. Cass., 2008, nr. 126) geoordeeld : de cassation (Cass., 25 février 2008, Pas., 2008, n° 126), la Cour de
justice de l'Union européenne a jugé :
« Clausule 2, punten 6 en 7, van de raamovereenkomst inzake « La clause 2, points 6 et 7, de l'accord-cadre sur le congé parental,
ouderschapsverlof, gesloten op 14 december 1995, die is opgenomen in conclu le 14 décembre 1995, qui figure en annexe de la directive
de bijlage bij richtlijn 96/34/EG van de Raad van 3 juni 1996 96/34/CE du Conseil, du 3 juin 1996, concernant l'accord-cadre sur le
betreffende de door de UNICE [Unie van Industrie- en congé parental conclu par l'UNICE [Union des Confédérations de
Werkgeversfederaties der Europese Gemeenschap], het CEEP [Europees l'industrie et des employeurs d'Europe], le CEEP [Centre européen des
Centrum van gemeenschapsbedrijven] en het EVV [Europees Verbond van entreprises à participation publique] et la CES [Confédération
Vakverenigingen] gesloten raamovereenkomst inzake ouderschapsverlof, européenne des syndicats], telle que modifiée par la directive
zoals gewijzigd bij richtlijn 97/75/EG van de Raad van 15 december 97/75/CE du Conseil, du 15 décembre 1997, doit être interprétée en ce
1997, moet aldus worden uitgelegd dat zij eraan in de weg staat dat, sens qu'elle s'oppose à ce que, en cas de résiliation unilatérale par
wanneer een werkgever de arbeidsovereenkomst van een voor onbepaalde l'employeur, sans motif grave ou sans respecter le délai légal de
tijd voltijds in dienst genomen werknemer tijdens diens deeltijds préavis, du contrat de travail d'un travailleur engagé à durée
ouderschapsverlof zonder dringende reden of zonder inachtneming van de indéterminée et à temps plein alors que ce dernier bénéficie d'un
wettelijk bepaalde opzeggingstermijn eenzijdig beëindigt, de aan de congé parental à temps partiel, l'indemnité à verser à ce travailleur
werknemer te betalen vergoeding wordt bepaald op basis van het soit déterminée sur la base de la rémunération réduite qu'il perçoit
verminderde loon dat hij ontvangt op het tijdstip van het ontslag ». lorsque le licenciement intervient ».
Die uitspraak moet worden geplaatst binnen de Europeesrechtelijke Cette décision doit être replacée dans le contexte européen de la
context van de voormelde richtlijn en raamovereenkomst inzake directive précitée et de l'accord-cadre sur le congé parental.
ouderschapsverlof.
B.9.2. Sindsdien heeft de wetgever, rekening houdend met het voormelde B.9.2. Depuis lors, compte tenu de l'arrêt précité de la Cour de
arrest van het Hof van Justitie, bij artikel 90, 2°, van de wet van 30 justice, le législateur a adopté, par le biais de l'article 90, 2°, de
december 2009 houdende diverse bepalingen, het in B.5.2 geciteerde la loi du 30 décembre 2009 portant des dispositions diverses,
artikel 105, § 3, van de wet van 22 januari 1985 aangenomen. l'article 105, § 3, de la loi du 22 janvier 1985, cité en B.5.2.
Uit de parlementaire voorbereiding van die bepaling blijkt dat die Il ressort des travaux préparatoires de cette disposition que ce
regeling enkel betrekking heeft op het ouderschapsverlof en niet op régime ne concerne que le congé parental et non les autres formes de
andere vormen van deeltijdse arbeid (Parl. St., Kamer, 2009-2010, DOC travail à temps partiel (Doc. parl., Chambre, 2009-2010, DOC
52-2299/016, p. 31). Een amendement om de regeling uit te breiden tot 52-2299/016, p. 31). Un amendement destiné à étendre ce régime à
alle vormen van vermindering van arbeidsprestaties met toepassing van toutes les formes de réduction des prestations de travail en
de afdelingen 3 en 3bis van de wet van 22 januari 1985 (ibid., DOC application des sections 3 et 3bis de la loi du 22 janvier 1985
52-2299/003, p. 11) is niet aangenomen (ibid., DOC 52-2299/016, p. (ibid., DOC 52-2299/003, p. 11) n'a pas été adopté (ibid., DOC
38). 52-2299/016, p. 38).
B.9.3. Uit het gegeven dat, op grond van de voormelde rechtspraak van B.9.3. Le fait que, pour déterminer une éventuelle indemnité de congé
het Hof van Justitie tot uitlegging van de raamovereenkomst inzake due par l'employeur en cas de licenciement d'un travailleur au cours
ouderschapsverlof en van artikel 105, § 3, van de wet van 22 januari du congé parental de ce dernier, il faille, en vertu de la
1985, voor het bepalen van een eventuele opzeggingsvergoeding in geval jurisprudence précitée de la Cour de justice interprétant
van ontslag, door de werkgever, van een werknemer tijdens diens l'accord-cadre sur le congé parental et de l'article 105, § 3, de la
ouderschapsverlof moet worden uitgegaan van het loon alsof de loi du 22 janvier 1985, se baser sur la rémunération perçue comme si
werknemer geen ouderschapsverlof heeft genomen, volgt nog niet dat het le travailleur n'avait pas pris de congé parental ne signifie pas pour
kennelijk onevenredig zou zijn om voor het bepalen van de eventuele autant qu'il serait manifestement déraisonnable de se baser, pour
opzeggingsvergoeding in geval van ontslag, door de werkgever, van een déterminer l'éventuelle indemnité de congé due par l'employeur en cas
werknemer van vijftig jaar en ouder die zijn arbeidsprestaties heeft de licenciement d'un travailleur âgé de cinquante ans et plus qui a
verminderd, uit te gaan van het lopende loon voor zijn verminderde réduit ses prestations de travail, sur la rémunération en cours perçue
prestaties, rekening houdend zowel met artikel 103 van de wet van 22 pour ses prestations réduites, compte tenu tant de l'article 103 de la
januari 1985 als met het gegeven dat naar Belgisch recht naast de loi du 22 janvier 1985 que du fait que le droit belge prévoit en
opzeggingsvergoeding voor die werknemer wordt voorzien in een faveur de ce travailleur, outre l'indemnité de congé, une indemnité de
beschermingsvergoeding van zes maanden loon ten laste van de protection égale à six mois de rémunération à charge de l'employeur,
werkgever, indien deze de arbeidsovereenkomst beëindigt zonder si celui-ci a mis fin au contrat de travail sans motif grave ou pour
dringende reden of om een reden waarvan de aard en de oorsprong niet un motif dont la nature et l'origine ne sont pas étrangères à la
vreemd zijn aan de vermindering van de arbeidsprestaties. réduction des prestations de travail.
B.10. De eerste prejudiciële vraag in de zaak nr. 5053 en de B.10. La première question préjudicielle dans l'affaire n° 5053 et la
prejudiciële vraag in de zaak nr. 5083 dienen ontkennend te worden question préjudicielle dans l'affaire n° 5083 appellent une réponse
beantwoord. négative.
Ten aanzien van de tweede prejudiciële vraag in de zaak nr. 5053 Quant à la seconde question préjudicielle dans l'affaire n° 5053
B.11. Le Tribunal du travail de Bruxelles demande également si
B.11. De Arbeidsrechtbank te Brussel vraagt ook of artikel 39 van de l'article 39 de la loi relative aux contrats de travail est compatible
Arbeidsovereenkomstenwet bestaanbaar is met de artikelen 10 en 11 van avec les articles 10 et 11 de la Constitution, combinés ou non avec
de Grondwet, al dan niet in samenhang gelezen met het verbod van
discriminatie op grond van leeftijd zoals bepaald in de richtlijn l'interdiction de la discrimination fondée sur l'âge, prévue dans la
2000/78/EG van de Raad van 27 november 2000 tot instelling van een directive 2000/78/CE du Conseil du 27 novembre 2000 portant création
algemeen kader voor gelijke behandeling in arbeid en beroep, in d'un cadre général en faveur de l'égalité de traitement en matière
zoverre werknemers van vijftig jaar en ouder die hun arbeidsprestaties d'emploi et de travail, dans la mesure où les travailleurs âgés de
hebben verminderd op basis van de cao nr. 77bis, in geval van ontslag cinquante ans et plus qui ont réduit leurs prestations de travail sur
la base de la CCT n° 77bis n'ont droit, en cas de licenciement, qu'à
slechts recht hebben op een opzeggingsvergoeding berekend op basis van une indemnité de congé calculée en fonction de la rémunération perçue
het loon voor de verminderde arbeidsprestaties, « terwijl werknemers pour les prestations de travail réduites, « alors que les travailleurs
jonger dan 50 jaar, die niet van deze regeling gebruik kunnen maken en de moins de 50 ans, qui ne peuvent faire usage de cette réglementation
bijgevolg door deze regeling ook niet worden aangezet om hun et qui, par conséquent, ne sont pas incités par ce système à réduire
arbeidsprestaties te verminderen, in geval van ontslag recht hebben op leurs prestations de travail, ont droit, en cas de licenciement, à une
een opzeggingsvergoeding berekend op basis van loon voor indemnité de préavis calculée sur la base de la rémunération pour
niet-gereduceerde prestaties ». prestations non réduites ».
B.12. Werknemers van vijftig jaar en ouder die hun arbeidsprestaties B.12. Les travailleurs âgés de cinquante ans et plus qui réduisent
op basis van de cao nr. 77bis verminderen, kunnen zulks doen tot aan leurs prestations de travail sur la base de la CCT n° 77bis peuvent le
de pensioengerechtigde leeftijd, terwijl het tijdskrediet voor jongere faire jusqu'à l'âge de la retraite, tandis que le crédit-temps pour
werknemers in de tijd beperkt is. les travailleurs plus jeunes est limité dans le temps.
Wat het in het geding zijnde artikel 39 van de Cependant, en ce qui concerne l'article 39 de la loi relative aux
Arbeidsovereenkomstenwet betreft, is er voor het bepalen van de contrats de travail en cause, il n'existe pas de différence de
eventuele opzeggingsvergoeding in geval van ontslag door de werkgever traitement, lors du calcul de l'éventuelle indemnité de congé due par
evenwel geen verschil in behandeling al naargelang het gaat om een l'employeur en cas de licenciement, selon qu'il s'agit d'un
werknemer van meer of minder dan vijftig jaar. Indien de werknemer travailleur âgé de plus ou de moins de cinquante ans. Si le
wordt ontslagen in een periode waarin hij zijn arbeidsprestaties heeft travailleur est licencié au cours d'une période pendant laquelle il a
verminderd, zal bij het bepalen van de opzeggingsvergoeding worden réduit ses prestations de travail, il convient, pour déterminer
uitgegaan van het lopende loon voor zijn verminderde l'indemnité de congé, de se fonder sur la rémunération en cours, payée
arbeidsprestaties, en indien hij wordt ontslagen in een periode waarin pour les prestations de travail réduites, et s'il est licencié pendant
hij zijn arbeidsprestaties niet heeft verminderd, zal bij het bepalen une période au cours de laquelle il n'a pas réduit ses prestations de
van de opzeggingsvergoeding worden uitgegaan van het lopende loon voor travail, il convient, pour déterminer l'indemnité de congé, de se
de niet verminderde arbeidsprestaties. baser sur la rémunération en cours pour les prestations de travail non
De in het geding zijnde bepaling maakt derhalve geen onderscheid op réduites. Par conséquent, la disposition en cause n'instaure pas de distinction
basis van de leeftijd van de betrokken werknemers. fondée sur l'âge des travailleurs concernés.
B.13. De tweede prejudiciële vraag in de zaak nr. 5053 dient B.13. La seconde question préjudicielle dans l'affaire n° 5053 appelle
ontkennend te worden beantwoord. une réponse négative.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
Artikel 39 van de wet van 3 juli 1978 betreffende de L'article 39 de la loi du 3 juillet 1978 relative aux contrats de
arbeidsovereenkomsten schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet travail ne viole pas les articles 10 et 11 de la Constitution, dans
niet, in de interpretatie dat, in geval van ontslag van een werknemer l'interprétation selon laquelle, en cas de licenciement d'un
van vijftig jaar en ouder die zijn arbeidsprestaties heeft verminderd, travailleur âgé de cinquante ans et plus qui a réduit ses prestations
bij de vaststelling van het bedrag van de opzeggingsvergoeding moet de travail, il convient de se baser sur la rémunération en cours
worden uitgegaan van het lopende loon dat overeenstemt met de correspondant aux activités réduites pour fixer le montant de
verminderde activiteiten. l'indemnité de congé.
Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig Ainsi prononcé en langue néerlandaise et en langue française,
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 10 november 2011. la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 10 novembre 2011.
De griffier, Le greffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
De voorzitter, Le président,
M. Bossuyt. M. Bossuyt.
^