← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 74/2011 van 18 mei 2011 Rolnummer 4940 In zake : de prejudiciële
vraag betreffende artikel 114 van de wet van 22 mei 2003 houdende organisatie van de begroting en van
de comptabiliteit van de federale Staat, gesteld Het
Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en R. Henneuse, en de rechter(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 74/2011 van 18 mei 2011 Rolnummer 4940 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 114 van de wet van 22 mei 2003 houdende organisatie van de begroting en van de comptabiliteit van de federale Staat, gesteld Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en R. Henneuse, en de rechter(...) | Extrait de l'arrêt n° 74/2011 du 18 mai 2011 Numéro du rôle : 4940 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 114 de la loi du 22 mai 2003 portant organisation du budget et de la comptabilité de l'Etat fédéral, posée par le Ju La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Bossuyt et R. Henneuse, et des juges E. De(...) |
---|---|
GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
Uittreksel uit arrest nr. 74/2011 van 18 mei 2011 | Extrait de l'arrêt n° 74/2011 du 18 mai 2011 |
Rolnummer 4940 | Numéro du rôle : 4940 |
In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 114 van de wet van | En cause : la question préjudicielle relative à l'article 114 de la |
22 mei 2003 houdende organisatie van de begroting en van de | loi du 22 mai 2003 portant organisation du budget et de la |
comptabiliteit van de federale Staat, gesteld door de Vrederechter van | comptabilité de l'Etat fédéral, posée par le Juge de paix du canton de |
het kanton Maasmechelen. | Maasmechelen. |
Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en R. Henneuse, en de | composée des présidents M. Bossuyt et R. Henneuse, et des juges E. De |
rechters E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. | Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, J. |
Derycke, J. Spreutels, T. Merckx-Van Goey en F. Daoût, bijgestaan door | Spreutels, T. Merckx-Van Goey et F. Daoût, assistée du greffier P.-Y. |
de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter M. | Dutilleux, présidée par le président M. Bossuyt, |
Bossuyt, wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging | I. Objet de la question préjudicielle et procédure |
Bij vonnis van 21 mei 2010 in zake de gemeente Maasmechelen tegen | Par jugement du 21 mai 2010 en cause de la commune de Maasmechelen |
Vital Boyen, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen | contre Vital Boyen, dont l'expédition est parvenue au greffe de la |
op 28 mei 2010, heeft de Vrederechter van het kanton Maasmechelen de | Cour le 28 mai 2010, le Juge de paix du canton de Maasmechelen a posé |
volgende prejudiciële vraag gesteld : | la question préjudicielle suivante : |
« Schendt artikel 114 van de wet van 22 mei 2003 houdende de | « L'article 114 de la loi du 22 mai 2003 portant organisation du |
organisatie van de begroting en van de comptabiliteit van de Federale | budget et de la comptabilité de l'Etat fédéral (Moniteur belge du 3 |
Staat (B.S. 3 juli 2003) de artikelen 10 en 11 van de gecoördineerde | juillet 2003) viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution |
Grondwet doordat de bepaling erin voorziet dat inzake wedden, | |
voorschotten daarop en vergoedingen of uitkeringen, die een toebehoren | coordonnée en ce que cette disposition prévoit que sont définitivement |
van de wedden vormen of ermee gelijkstaan, de door de Staat ten | acquises à ceux qui les ont reçues, les sommes payées indûment par |
onrechte uitbetaalde sommen voorgoed vervallen zijn aan hen die ze | l'Etat en matière de traitements, d'avances sur ceux-ci ainsi que |
hebben ontvangen, als de terugbetaling daarvan niet gevraagd werd | d'indemnités, d'allocations ou de prestations qui sont accessoires ou |
binnen een termijn van vijf jaar te rekenen van de eerste januari van | similaires aux traitements, lorsque le remboursement n'en a pas été |
het jaar van de betaling bij een ter post aangetekende brief met | réclamé dans un délai de cinq ans à partir du 1er janvier de l'année |
vermelding van het totale bedrag van de teruggevorderde som met per | du paiement par lettre recommandée à la poste, indiquant le montant |
jaar, de opgave van de ten onrechte uitgevoerde betalingen, de | total de la somme réclamée avec, par année, le relevé des paiements |
bepalingen in strijd waarmee de betalingen zijn gedaan, terwijl de | indus, les dispositions en violation desquelles les paiements ont été |
voorgeschreven verjaring niet van toepassing is op bedragen van | faits, alors que la prescription prévue n'est pas applicable aux |
dezelfde aard die betaald worden door de Gemeente ? ». | sommes de même nature payées par la commune ? ». |
(...) | (...) |
III. In rechte | III. En droit |
(...) | (...) |
B.1.1. Artikel 114 van de wet van 22 mei 2003 houdende organisatie van | B.1.1. L'article 114 de la loi du 22 mai 2003 portant organisation du |
de begroting en van de comptabiliteit van de federale Staat bepaalt : | budget et de la comptabilité de l'Etat fédéral dispose : |
« § 1. Inzake salarissen, voorschotten daarop en vergoedingen, | « § 1er. Sont définitivement acquises à ceux qui les ont reçues les |
toelagen of uitkeringen, die een toebehoren van de salarissen vormen | |
of ermee gelijkstaan, zijn de door de in artikel 2 bedoelde diensten | sommes payées indûment par les services visés à l'article 2 en matière |
ten onrechte uitbetaalde sommen voorgoed vervallen aan hen die ze | de traitements, d'avances sur ceux-ci ainsi que d'indemnités, |
hebben ontvangen, als de terugbetaling daarvan niet is gevraagd binnen | d'allocations ou de prestations qui sont accessoires ou similaires aux |
een termijn van vijf jaar te rekenen van de eerste januari van het | traitements, lorsque le remboursement n'en a pas été réclamé dans un |
jaar van de betaling. | délai de cinq ans à partir du premier janvier de l'année du paiement. |
§ 2. Om geldig te zijn moet deze vraag tot terugbetaling ter kennis | § 2. Pour être valable, la réclamation doit être notifiée au débiteur |
van de schuldenaar worden gebracht bij een ter post aangetekende brief met vermelding van : | par lettre recommandée à la poste et contenir : |
1° het totale bedrag van de teruggevraagde som met, per jaar, de | 1° le montant total de la somme réclamée avec, par année, le relevé |
opgave van de ten onrechte uitgevoerde betalingen; | des paiements indus; |
2° de bepalingen in strijd waarmede de betalingen zijn gedaan. | 2° la mention des dispositions en violation desquelles les paiements ont été faits. |
Te rekenen vanaf de afgifte van de aangetekende brief aan de post kan | A dater du dépôt de la lettre recommandée à la poste, la répétition de |
het onverschuldigde bedrag worden teruggevorderd gedurende tien jaar. | l'indu peut être poursuivie pendant dix ans. |
§ 3. De in § 1 vastgestelde termijn wordt verlengd tot tien jaar | § 3. Le délai fixé au § 1er est porté a dix ans lorsque les sommes |
wanneer de onverschuldigde sommen zijn verkregen door bedrieglijke | indues ont été obtenues par des manoeuvres frauduleuses ou par des |
handelingen of door valse of bewust onvolledige verklaringen ». | déclarations fausses ou sciemment incomplètes ». |
B.1.2. Artikel 2 van de voormelde wet van 22 mei 2003 bepaalt : | B.1.2. L'article 2 de la loi précitée du 22 mai 2003 dispose : |
« Voor de toepassing van deze wet wordt onder ' diensten ' verstaan de | « Pour l'application de la présente loi, il faut entendre par ' |
administraties, instellingen en ondernemingen van de federale Staat, | services ' les administrations, organismes et entreprises de l'Etat |
behorende tot een van de volgende categorieën : | fédéral, classés dans l'une des catégories suivantes : |
1° het algemeen bestuur, dat alle federale overheidsdiensten | 1° l'administration générale, qui regroupe tous les services publics |
hergroepeert; | fédéraux; |
2° de administraties met beheersautonomie maar zonder | 2° les administrations dotées d'une autonomie de gestion mais sans |
rechtspersoonlijkheid, ' administratieve diensten met boekhoudkundige | personnalité juridique, dénommées ' services administratifs à |
autonomie ' genaamd; | comptabilité autonome '; |
3° de overheidsinstellingen met rechtspersoonlijkheid, ' | 3° les organismes d'administration publique dotés de la personnalité |
administratieve openbare instellingen ' genaamd, met uitzondering van | juridique, appelés ' organismes administratifs publics ', à |
de openbare instellingen van sociale zekerheid van de categorie D van | l'exclusion des organismes publics de sécurité sociale de la catégorie |
de wet van 16 maart 1954 betreffende de controle op sommige | D de la loi du 16 mars 1954 relative au contrôle de certains |
instellingen van openbaar nut en van de openbare instellingen van | organismes d'intérêt public et des institutions publiques de sécurité |
sociale zekerheid bedoeld in het koninklijk besluit van 3 april 1997 | sociale reprises dans l'arrêté royal du 3 avril 1997 portant des |
houdende maatregelen met het oog op de responsabilisering van de | mesures en vue de la responsabilisation des institutions publiques de |
openbare instellingen van sociale zekerheid; | sécurité sociale; |
4° de ondernemingen met een handels-, industrieel of financieel | 4° les entreprises à caractère commercial, industriel ou financier, |
karakter, met een vorm van autonomie maar zonder | dotées d'un régime d'autonomie mais sans personnalité juridique, |
rechtspersoonlijkheid, ' staatsbedrijven ' genaamd ». | appelées ' entreprises d'Etat ' ». |
B.2. In de parlementaire voorbereiding van de artikelen 113 en 114 van | B.2. Les travaux préparatoires des articles 113 et 114 de la loi du 22 |
de wet van 22 mei 2003 wordt de volgende toelichting verstrekt : | mai 2003 fournissent le commentaire suivant : |
« Ingevolge de rechtspraak van het Arbitragehof, die in het advies van | « Du fait de la jurisprudence de la Cour d'Arbitrage, citée par le |
Conseil d'Etat dans son avis, le Gouvernement propose qu'en principe, | |
de Raad van State is geciteerd, stelt de Regering voor inzake | pour tous les pouvoirs de ' l'Etat ', le droit commun de la |
verjaring in principe en voor alle overheden van de ' Staat ' het | prescription soit d'application, sauf pour les paiements indus en |
gemeen recht van toepassing te maken behalve voor onterecht | matière de traitements, indemnités, allocations, etc. L'origine de ces |
uitbetaalde salarissen, vergoedingen, toelagen, en dergelijke. De bron | créances est en effet si particulière pour le secteur public qu'il |
van dergelijke schuldvorderingen is immers zo specifiek voor de | n'est pas possible de se référer au droit commun. |
overheidssector dat niet naar het gemeen recht kan worden verwezen. | |
[...] | [...] |
Artikel 114 betreft een quasi letterlijke overname van artikel 106 van | Quant à l'article 114, il s'agit d'une reprise quasi littérale de |
de gecoördineerde wetten op de rijkscomptabiliteit, met dien verstande | l'article 106 des lois coordonnées sur la comptabilité de l'Etat, |
dat ook hier de woorden ' in artikel 2 opgesomde instellingen ' worden | étant entendu qu'en l'occurrence, les termes ' organismes énumérés à |
vervangen door ' de in artikel 2 bedoelde diensten ' » (Parl. St., | l'article 2 ' ont été remplacés par ' les services visés à l'article 2 |
Kamer, 2001-2002, DOC 50-1870/001, p. 139). | ' » (Doc. parl., Chambre, 2001-2002, DOC 50-1870/001, p. 139). |
B.3. Vóór de inwerkingtreding van de wet van 10 juni 1998 tot | B.3. Avant l'entrée en vigueur de la loi du 10 juin 1998 modifiant |
wijziging van sommige bepalingen betreffende de verjaring bedroeg de | certaines dispositions en matière de prescription, le délai de |
gemeenrechtelijke verjaringstermijn dertig jaar. Het nieuwe artikel | prescription de droit commun était de trente ans. Le nouvel article |
2262bis, § 1, van het Burgerlijk Wetboek, ingevoegd door voormelde | 2262bis, § 1er, du Code civil, inséré par la loi précitée, dispose que |
wet, bepaalt dat de persoonlijke rechtsvorderingen verjaren door | les actions personnelles sont prescrites par dix ans, à l'exception |
verloop van tien jaar, met uitzondering van de rechtsvorderingen tot | des actions en réparation d'un dommage fondées sur une responsabilité |
vergoeding van schade op grond van buitencontractuele | extracontractuelle, qui se prescrivent par cinq ans à partir du jour |
aansprakelijkheid, die verjaren door verloop van vijf jaar vanaf de | qui suit celui où la personne lésée a eu connaissance du dommage ou de |
dag volgend op die waarop de benadeelde kennis heeft gekregen van de | son aggravation et de l'identité de la personne responsable, ces |
schade of van de verzwaring ervan en van de identiteit van de daarvoor | actions se prescrivant en tout état de cause par vingt ans à partir du |
aansprakelijke persoon, waarbij die vorderingen in ieder geval | |
verjaren door verloop van twintig jaar vanaf de dag volgend op die | jour qui suit celui où s'est produit le fait qui a provoqué le |
waarop het feit waardoor de schade is veroorzaakt, zich heeft | dommage. Lorsque l'action est née avant l'entrée en vigueur de la loi |
voorgedaan. Wanneer de rechtsvordering vóór de inwerkingtreding van de | du 10 juin 1998, l'article 10 de cette loi dispose, à titre de mesure |
wet van 10 juni 1998 is ontstaan, bepaalt artikel 10 van die wet bij | |
wijze van overgangsmaatregel dat de nieuwe verjaringstermijnen waarin | transitoire, que les nouveaux délais de prescription qu'elle institue |
zij voorziet pas lopen vanaf haar inwerkingtreding. | courent seulement à compter de cette entrée en vigueur. |
B.4. Aangezien voor de gemeenten in geen bijzondere verjaringstermijn | B.4. Aucun délai de prescription spécial n'étant prévu pour les |
is voorzien wat betreft hun vorderingen tot terugbetaling van ten | communes en ce qui concerne les actions qu'elles intentent en |
onrechte uitbetaalde wedden, voorschotten daarop en vergoedingen, | répétition de traitements, d'avances sur ceux-ci, d'indemnités, |
toelagen of uitkeringen, die een toebehoren van de wedden vormen of | d'allocations ou de prestations accessoires ou similaires aux |
ermee gelijkstaan, verjaren die vorderingen te hunnen aanzien | traitements, indûment payés, ces actions se prescrivent par dix ans, |
overeenkomstig de gemeenrechtelijke bepalingen na tien jaar, terwijl | conformément aux dispositions de droit commun, alors que les actions |
soortgelijke vorderingen van de Staat overeenkomstig het in het geding | similaires intentées par l'Etat se prescrivent par cinq ans, |
zijnde artikel 114, § 1, na vijf jaar verjaren. | conformément à l'article 114, § 1er, en cause. |
B.5. In het arrest nr. 35/2002 van 13 februari 2002 heeft het Hof | B.5. Par son arrêt n° 35/2002 du 13 février 2002, la Cour a jugé que |
geoordeeld dat artikel 7, § 1, van de wet van 6 februari 1970 | l'article 7, § 1er, de la loi du 6 février 1970 relative à la |
betreffende de verjaring van schuldvorderingen ten laste of ten | prescription des créances à charge ou au profit de l'Etat et des |
voordele van de Staat en de provinciën, dat artikel 106, § 1, van de | provinces, qui forme l'article 106, § 1er, des lois sur la |
wetten op de Rijkscomptabiliteit, gecoördineerd bij het koninklijk | |
besluit van 17 juli 1991, vormt, - het in het geding zijnde artikel | comptabilité de l'Etat, coordonnées par l'arrêté royal du 17 juillet |
1991 - l'article 114, § 1er, en cause étant rédigé dans des termes | |
114, § 1, is in analoge bewoordingen gesteld - de artikelen 10 en 11 | analogues - violait les articles 10 et 11 de la Constitution en ce |
van de Grondwet schendt doordat het niet van toepassing is op de | qu'il ne s'appliquait pas aux créances en remboursement de traitements |
verjaring van schuldvorderingen tot terugbetaling van wedden die door | |
de gemeenten ten onrechte werden betaald : | indûment payés par les communes : |
« B.1. Artikel 7, § 1, van de wet van 6 februari 1970 betreffende de | « B.1. L'article 7, § 1er, de la loi du 6 février 1970 relative à la |
verjaring van schuldvorderingen ten laste of ten voordele van de Staat | prescription des créances à charge ou au profit de l'Etat et des |
en de provinciën vormt thans artikel 106, § 1, van de wetten op de | provinces forme désormais l'article 106, § 1er, des lois sur la |
Rijkscomptabiliteit, gecoördineerd bij het koninklijk besluit van 17 | comptabilité de l'Etat, coordonnées par l'arrêté royal du 17 juillet |
juli 1991, dat bepaalt : | 1991, qui dispose : |
' Inzake wedden, voorschotten daarop en vergoedingen of uitkeringen, die een toebehoren van de wedden vormen of ermede gelijkstaan, zijn de door de Staat ten onrechte uitbetaalde sommen voorgoed vervallen aan hen die ze hebben ontvangen, als de terugbetaling daarvan niet gevraagd werd binnen een termijn van vijf jaar te rekenen van de eerste januari van het jaar van de betaling. De in het eerste lid vastgestelde termijn wordt tot dertig jaar opgevoerd, wanneer de onverschuldigde sommen werden verkregen door bedrieglijke handelingen of door valse of welbewust onvolledige verklaringen '. | ' Sont définitivement acquises à ceux qui les ont reçues les sommes payées indûment par l'Etat en matière de traitements, d'avances sur ceux-ci ainsi que d'indemnités ou d'allocations qui sont accessoires ou similaires aux traitements lorsque le remboursement n'en a pas été réclamé dans un délai de cinq ans à partir du premier janvier de l'année du paiement. Le délai fixé à l'alinéa 1er est porté à trente ans lorsque les sommes indues ont été obtenues par des manoeuvres frauduleuses ou par des déclarations fausses ou sciemment incomplètes '. En vertu de l'article 71, § 1er, de la loi spéciale de financement du |
Krachtens artikel 71, § 1, van de bijzondere financieringswet van 16 | 16 janvier 1989, cette disposition est applicable aux communautés et |
januari 1989 is die bepaling van overeenkomstige toepassing op de | aux régions. Par contre, aucun délai de prescription n'ayant été prévu |
gemeenschappen en de gewesten. Aangezien voor de gemeenten daarentegen | pour les communes, leurs créances sont prescrites après trente ans, en |
in geen enkele verjaringstermijn is voorzien, verjaren hun | |
schuldvorderingen na dertig jaar, krachtens artikel 2262 van het | vertu de l'article 2262 du Code civil. |
Burgerlijk Wetboek. B.2. Daaruit volgt dat de terugvordering van bedragen die een | B.2. Il s'ensuit que la réclamation de sommes perçues indûment par un |
gemeenteambtenaar ten onrechte heeft ontvangen verjaart na dertig | agent communal se prescrit par trente ans, alors que la réclamation de |
jaar, terwijl de terugvordering van bedragen die ten onrechte zijn | sommes perçues indûment par un agent de l'Etat, d'une communauté, |
ontvangen door een ambtenaar van de Staat, een gemeenschap, een gewest | d'une région ou d'une province est prescrite après l'écoulement d'un |
of een provincie, na een periode van vijf jaar verjaart. | délai de cinq ans. |
B.3. In tegenstelling tot wat de Ministerraad stelt, bevinden de | B.3. Contrairement à ce que soutient le Conseil des ministres, les |
ambtenaren van de Staat of een provincie en de gemeenteambtenaren van | agents de l'Etat ou d'une province et les agents communaux qui se |
wie ten onrechte betaalde wedden teruggevorderd worden zich in | voient réclamer des traitements indûment payés se trouvent dans des |
vergelijkbare situaties. Alhoewel de comptabiliteit van de gemeenten | situations comparables. Si la comptabilité des communes n'est pas |
niet is onderworpen aan de controle van het Rekenhof, heeft dat | soumise au contrôle de la Cour des comptes, cette différence n'affecte |
verschil geen invloed op de situatie van hun ambtenaren. | en rien la situation de leurs agents. |
B.4. Het Hof dient in de huidige zaak niet te onderzoeken of het | B.4. La Cour ne doit pas examiner, dans la présente affaire, s'il est |
verantwoord is de tegen de gemeenten gerichte vorderingen te | justifié de soumettre les actions dirigées contre les communes à un |
onderwerpen aan een andere verjaringstermijn dan de vorderingen tegen | délai de prescription différent des actions dirigées contre d'autres |
andere overheden. Het dient zich enkel af te vragen of het redelijk | autorités publiques. Elle doit seulement se demander s'il est |
verantwoord is de vorderingen van gemeenten tegen hun ambtenaren tot | raisonnablement justifié de soumettre à la prescription trentenaire |
terugbetaling van ten onrechte betaalde wedden aan de dertigjarige | les actions en répétition de traitements indûment payés que les |
verjaring te onderwerpen, terwijl de andere voormelde overheden tegen | communes intentent contre leurs agents tandis que les autres autorités |
hun ambtenaren dienen op te treden binnen een termijn van vijf jaar. | précitées doivent agir contre leurs agents dans un délai de cinq ans. |
B.5. De vijfjarige verjaring die van toepassing is op vorderingen door | B.5. Il est vrai que la prescription quinquennale qui s'applique aux |
de Staat, de gemeenschappen, de gewesten en de provincies tegen hun | actions exercées par l'Etat, les communautés, les régions et les |
ambtenaren is weliswaar de tegenhanger van de verjaring van de tegen | provinces contre leurs agents est le pendant de la prescription des |
diezelfde overheden gerichte vorderingen. De toepassing van dezelfde | actions dirigées contre ces mêmes autorités. Il reste cependant que |
verjaring op de twee vorderingen wordt voor beide vorderingen echter | l'application de la même prescription aux deux actions a fait l'objet |
anders verantwoord. Hoewel de verjaring geldig voor de overheden door | de justifications propres à l'une et à l'autre. Si la prescription |
redenen van gezond beheer van de openbare financiën werd verantwoord, | dont bénéficient les autorités a été justifiée par des raisons tenant |
à la saine gestion des finances publiques, il ressort des travaux | |
blijkt uit de parlementaire voorbereiding van de wet van 5 maart 1952, | préparatoires de la loi du 5 mars 1952, qui a introduit la disposition |
waarbij de in het geding zijnde bepaling in de wet van 15 mei 1846 op | en cause dans la loi du 15 mai 1846 sur la comptabilité de l'Etat, que |
de Rijkscomptabiliteit werd ingevoerd, dat de verjaring geldig voor | la prescription dont bénéficient leurs agents a été justifiée |
hun ambtenaren eveneens werd verantwoord door de bekommernis om de | également par le souci de limiter à l'égard de ces agents les |
schadelijke gevolgen van de terugvordering van de ten onrechte | conséquences dommageables de la répétition de sommes payées indûment, |
betaalde maar gewoonlijk te goeder trouw door de belanghebbenden | mais touchées généralement de bonne foi par les intéressés (Doc. |
ontvangen sommen te beperken (Parl. St., Kamer, 1950-1951, nr. 435, pp. 1 en 2). | parl., Chambre, 1950-1951, n° 435, pp. 1 et 2). |
B.6. Ongetwijfeld is in beide gevallen de voor de schuldvorderingen | B.6. Sans doute, dans les deux cas, le délai de prescription des |
van de overheid geldende verjaringstermijn dezelfde is als de op haar | créances de l'autorité publique est-il le même que celui qui |
schulden van toepassing zijnde verjaringstermijn : de ambtenaar van een gemeente kan gedurende dertig jaar optreden tegen de gemeente zoals de gemeente gedurende dertig jaar tegen hem kan optreden. Die gelijklopende termijnen kunnen echter niet het in het geding zijnde verschil in behandeling verantwoorden : de wetgever heeft door het mogelijk te maken dat van een gemeenteambtenaar wedden die hem meestal bij vergissing werden uitbetaald gedurende dertig jaar kunnen worden teruggevorderd, terwijl een ambtenaar van de Staat, van een gemeenschap, van een gewest of van een provincie na vijf jaar aan elke vordering ontsnapt, ten aanzien van de eerstgenoemde een maatregel genomen die niet redelijk is verantwoord. | s'applique à ses dettes : l'agent d'une commune peut agir pendant trente ans contre celle-ci de même que la commune peut agir pendant trente ans contre lui. Cette similitude dans les délais ne permet cependant pas de justifier la différence de traitement en cause : en permettant de réclamer pendant trente ans à un agent communal des traitements qui lui ont été payés généralement par erreur, alors qu'un agent de l'Etat, d'une communauté, d'une région ou d'une province échappe à toute réclamation après cinq ans, le législateur a pris, à l'égard du premier, une mesure qui n'est pas raisonnablement justifiée. |
B.7. De vraag dient bevestigend te worden beantwoord ». | B.7. La question appelle une réponse positive ». |
B.6. In dat arrest diende het Hof zich uit te spreken over de vraag of | B.6. Dans cet arrêt, la Cour devait se prononcer sur la question de |
het redelijk verantwoord is de vorderingen van gemeenten tegen hun | savoir s'il est raisonnablement justifié de soumettre à la |
ambtenaren tot terugbetaling van ten onrechte betaalde wedden aan de | prescription trentenaire les actions intentées par les communes à |
dertigjarige verjaring te onderwerpen, terwijl de andere voormelde | l'encontre de leurs agents en répétition de traitements indûment |
overheden tegen hun ambtenaren dienen op te treden binnen een termijn | payés, alors que les autres autorités précitées doivent intervenir à |
van vijf jaar. De voorliggende vraag verschilt van die welke in dat | l'encontre de leurs agents dans un délai de cinq ans. La question |
arrest werd beantwoord in zoverre thans een gemeenrechtelijke | soumise diffère de celle à laquelle il a été répondu dans cet arrêt en |
verjaringstermijn van tien in plaats van dertig jaar aan de orde is. | ce que c'est un délai de prescription de droit commun de dix ans au |
Dat verschil is evenwel niet van dien aard dat de overwegingen van het | lieu de trente qui est désormais en cause. |
arrest nr. 35/2002 niet op de voorliggende zaak kunnen worden | Cette différence n'empêche toutefois pas l'application des motifs de |
toegepast. Immers, hoewel thans de gemeenrechtelijke verjaringstermijn | l'arrêt n° 35/2002 à l'affaire présente. En effet, bien que ce soit |
van tien jaar aan de orde is, blijft de vaststelling dat die termijn, | actuellement le délai de prescription de droit commun de dix ans qui |
wat de vorderingen van de gemeente tot terugbetaling van ten onrechte | est en cause, force est de constater que ce délai, en ce qui concerne |
betaalde wedden aan haar ambtenaren betreft, het dubbele bedraagt van | les actions de la commune en répétition de traitements indûment payés |
die welke geldt voor vorderingen van de Staat tot terugbetaling van | à ses agents, représente le double de ce qui s'applique aux actions de |
ten onrechte betaalde wedden aan zijn ambtenaren. | l'Etat en répétition des traitements indûment payés à ses agents. |
De toelichting in de parlementaire voorbereiding volgens welke de bron | Le commentaire des travaux préparatoires, selon lequel la source des |
van de vorderingen van de Staat tot terugbetaling van ten onrechte | actions de l'Etat en répétition des traitements indûment payés est à |
betaalde wedden zo specifiek is voor de overheidssector dat niet naar | ce point spécifique au secteur public qu'il ne saurait être renvoyé au |
het gemeen recht kan worden verwezen, verantwoordt niet dat die | droit commun, ne justifie pas que ce régime dérogatoire s'applique aux |
afwijkende regeling enkel ten aanzien van ambtenaren van de Staat, en | seuls agents de l'Etat et non aux agents d'une commune. |
niet ten aanzien van ambtenaren van een gemeente zou gelden. | |
Dat verschil in behandeling heeft onevenredige gevolgen wat de | Cette différence de traitement a des effets disproportionnés en ce qui |
gemeenteambtenaren betreft, aangezien de vordering tot terugbetaling | concerne les agents communaux, dès lors que l'action en répétition de |
van wedden die hun onterecht zijn betaald, betrekking heeft op | traitements qui leur ont été versés indûment concerne des sommes |
periodiek uitbetaalde geldsommen waarvan het bedrag toeneemt naarmate | d'argent versées périodiquement et dont le montant augmente au fil du |
de tijd verstrijkt, en waarop, indien die sommen dienen te worden | temps, et auxquelles devraient dès lors en principe s'appliquer, si |
terugbetaald, in beginsel de kortere verjaringstermijn vastgelegd in | ces sommes doivent être remboursées, le délai de prescription abrégé |
artikel 2277 van het Burgerlijk Wetboek bijgevolg van toepassing zou moeten zijn; de terugvordering van wedden die gedurende lange tijd onterecht zijn betaald, kan immers betrekking hebben op bedragen die, op termijn, een dermate grote schuld zijn geworden dat die de schuldenaar zouden kunnen ruïneren. Om dezelfde redenen als die welke in het voormelde arrest zijn aangegeven, is het in het geding zijnde verschil in behandeling niet redelijk verantwoord. B.7. Die discriminatie vindt haar oorsprong evenwel niet in de in het geding zijnde bepaling, maar in de ontstentenis van een wetsbepaling die van toepassing is op de gemeenten en voorziet in een vijfjarige verjaring van de termijn voor de terugvordering van de onterecht betaalde wedden. B.8. Uit hetgeen voorafgaat, vloeit voort dat het aangeklaagde | fixé par l'article 2277 du Code civil; le recouvrement de traitements indus versés pendant une longue période peut en effet porter sur des montants qui, à terme, se sont transformés en une dette à ce point importante qu'elle pourrait causer la ruine du débiteur. Pour les mêmes motifs que ceux de l'arrêt précité, la différence de traitement en cause n'est pas raisonnablement justifiée. B.7. Toutefois, cette discrimination ne trouve pas sa source dans la disposition en cause, mais dans l'absence d'une disposition législative, applicable aux communes, prévoyant une prescription quinquennale du délai de recouvrement des traitements indus. B.8. Il découle de ce qui précède que la différence de traitement |
verschil in behandeling niet is gesitueerd in artikel 114 van de wet | dénoncée n'a pas son siège dans l'article 114 de la loi du 22 mai 2003 |
van 22 mei 2003 houdende organisatie van de begroting en van de | portant organisation du budget et de la comptabilité de l'Etat |
comptabiliteit van de federale Staat, zodat de prejudiciële vraag | fédéral, de sorte que la question préjudicielle appelle une réponse |
ontkennend dient te worden beantwoord. | négative. |
Om die redenen, | Par ces motifs, |
het Hof | la Cour |
zegt voor recht : | dit pour droit : |
- Artikel 114 van de wet van 22 mei 2003 houdende organisatie van de | - L'article 114 de la loi du 22 mai 2003 portant organisation du |
begroting en van de comptabiliteit van de federale Staat schendt de | budget et de la comptabilité de l'Etat fédéral ne viole pas les |
artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. | articles 10 et 11 de la Constitution. |
- De ontstentenis van een wetsbepaling die voorziet in een vijfjarige | - L'absence de disposition législative établissant une prescription |
verjaring van de vordering tot terugbetaling van wedden die ten | |
onrechte werden betaald door de gemeenten, schendt de artikelen 10 en | quinquennale de l'action en répétition de traitements indûment payés |
11 van de Grondwet. | par les communes viole les articles 10 et 11 de la Constitution. |
Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig | Ainsi prononcé en langue néerlandaise et en langue française, |
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 18 mei 2011. | la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 18 mai 2011. |
De griffier, | Le greffier, |
P.-Y. Dutilleux. | P.-Y. Dutilleux. |
De voorzitter, | Le président, |
M. Bossuyt. | M. Bossuyt. |