Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 2/2010 van 20 januari 2010 Rolnummer 4616 In zake : het beroep tot gedeeltelijke vernietiging van artikel 157 van de wet van 21 april 2007 betreffende de internering van personen met een geestesstoornis, zoals gewi Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en P. Martens, en de rechters(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 2/2010 van 20 januari 2010 Rolnummer 4616 In zake : het beroep tot gedeeltelijke vernietiging van artikel 157 van de wet van 21 april 2007 betreffende de internering van personen met een geestesstoornis, zoals gewi Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en P. Martens, en de rechters(...) Extrait de l'arrêt n° 2/2010 du 20 janvier 2010 Numéro du rôle : 4616 En cause : le recours en annulation partielle de l'article 157 de la loi du 21 avril 2007 relative à l'internement des personnes atteintes d'un trouble mental, tel qu'il La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Bossuyt et P. Martens, et des juges M. Mel(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 2/2010 van 20 januari 2010 Extrait de l'arrêt n° 2/2010 du 20 janvier 2010
Rolnummer 4616 Numéro du rôle : 4616
In zake : het beroep tot gedeeltelijke vernietiging van artikel 157 En cause : le recours en annulation partielle de l'article 157 de la
van de wet van 21 april 2007 betreffende de internering van personen loi du 21 avril 2007 relative à l'internement des personnes atteintes
met een geestesstoornis, zoals gewijzigd bij artikel 7 van de wet van d'un trouble mental, tel qu'il a été modifié par l'article 7 de la loi
24 juli 2008 houdende diverse bepalingen (II), ingesteld door M.S. en du 24 juillet 2008 portant des dispositions diverses (II), introduit
J.R. par M.S. et J.R.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en P. Martens, en de composée des présidents M. Bossuyt et P. Martens, et des juges M.
rechters M. Melchior, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, Melchior, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P.
J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, J. Spreutels en T. Merckx-Van Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, J. Spreutels et T. Merckx-Van Goey,
Goey, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M.
voorzitterschap van voorzitter M. Bossuyt, Bossuyt,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van het beroep en rechtspleging I. Objet du recours et procédure
Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 23 januari Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 23
2009 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 26 janvier 2009 et parvenue au greffe le 26 janvier 2009, M.S. et J.R.,
januari 2009, hebben M.S. en J.R., die keuze van woonplaats doen te
2200 Herentals, Lierseweg 102-104, beroep tot gedeeltelijke faisant élection de domicile à 2200 Herentals, Lierseweg 102-104, ont
vernietiging ingesteld van artikel 157 van de wet van 21 april 2007 introduit un recours en annulation partielle de l'article 157 de la
loi du 21 avril 2007 relative à l'internement des personnes atteintes
betreffende de internering van personen met een geestesstoornis, zoals d'un trouble mental, tel qu'il a été modifié par l'article 7 de la loi
gewijzigd bij artikel 7 van de wet van 24 juli 2008 houdende diverse du 24 juillet 2008 portant des dispositions diverses (II) (publiée au
bepalingen (II) (bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 7 Moniteur belge du 7 août 2008).
augustus 2008).
(...) (...)
II. In rechte II. En droit
(...) (...)
B.1. De verzoekende partijen vorderen de vernietiging van artikel 7 B.1. Les parties requérantes demandent l'annulation de l'article 7 de
van de wet van 24 juli 2008 houdende diverse bepalingen (II), dat la loi du 24 juillet 2008 portant des dispositions diverses (II), qui
luidt : dispose :
« In artikel 157 van de wet van 21 april 2007 betreffende de « A l'article 157 de la loi du 21 avril 2007 relative à l'internement
internering van personen met een geestesstoornis worden de woorden ', des personnes atteintes d'un trouble mental, les mots ', et au plus
en uiterlijk op de eerste dag van de achttiende maand na die waarin tard le premier jour du dix-huitième mois qui suit celui au cours
deze wet is bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad ' vervangen door duquel la présente loi aura été publiée au Moniteur belge ' sont
de woorden ' en uiterlijk op de eerste dag van de vierenvijftigste remplacés par les mots ' et au plus tard le premier jour du
maand na die waarin deze wet is bekendgemaakt in het Belgisch cinquante-quatrième mois qui suit celui au cours duquel la présente
Staatsblad ' ». loi aura été publiée au Moniteur belge ' ».
B.2.1. Aldus gewijzigd, bepaalt artikel 157 van de voormelde wet van B.2.1. Ainsi modifié, l'article 157 de la loi du 21 avril 2007
21 april 2007 : précitée dispose :
« Met uitzondering van dit artikel, dat in werking treedt de dag « A l'exception du présent article, qui entre en vigueur le jour de la
waarop deze wet in het Belgisch Staatsblad wordt bekendgemaakt, treedt publication de la présente loi au Moniteur belge , chacun des articles
deze wet in werking op de dag die de Koning voor elk artikel van de de la présente loi entre en vigueur à la date fixée par le Roi, et au
wet bepaalt, en uiterlijk op de eerste dag van de vierenvijftigste plus tard le premier jour du cinquante-quatrième mois qui suit celui
maand na die waarin deze wet is bekendgemaakt in het Belgisch au cours duquel la présente loi aura été publiée au Moniteur belge .
Staatsblad ». ».
B.2.2. De verzoekende partijen zijn personen die, na hun veroordeling B.2.2. Les parties requérantes sont des personnes qui, après avoir été
tot vrijheidsberovende straffen, het voorwerp hebben uitgemaakt van condamnées à des peines privatives de liberté, ont fait l'objet d'une
een beslissing tot internering die werd genomen op grond van artikel décision d'internement prise en vertu de l'article 21 de la loi du 1er
21 van de wet van 1 juli 1964 tot bescherming van de maatschappij juillet 1964 de défense sociale à l'égard des anormaux, des
tegen abnormalen, gewoontemisdadigers en plegers van bepaalde seksuele délinquants d'habitude et des auteurs de certains délits sexuels. Leur
strafbare feiten. Hun belang bij de vernietiging van artikel 7 van de intérêt à l'annulation de l'article 7 de la loi du 24 juillet 2008
wet van 24 juli 2008 is dus enkel verantwoord doordat die bepaling tot n'est donc justifié qu'en ce que cette disposition a pour effet de
gevolg heeft dat de inwerkingtreding van de bepalingen van de wet van reporter du 1er janvier 2009 au 1er février 2012 l'entrée en vigueur
21 april 2007 die van toepassing zijn op de personen die tot een des dispositions de la loi du 21 avril 2007 applicables aux personnes
vrijheidsberovende straf zijn veroordeeld en die vervolgens het condamnées à une peine privative de liberté et faisant ensuite l'objet
voorwerp uitmaken van een beslissing tot internering, namelijk de d'une décision d'internement, à savoir les articles 82 à 114 et 138 à
artikelen 82 tot 114 en 138 tot 144 van de genoemde wet, wordt 144 de ladite loi.
verschoven van 1 januari 2009 naar 1 februari 2012.
B.2.3. De artikelen 82 tot 114 en 138 tot 144 van de wet van 21 april B.2.3. Les articles 82 à 114 et 138 à 144 de la loi du 21 avril 2007
2007 voorzien in de mogelijkheid van internering van een persoon die prévoient la possibilité de l'internement d'une personne détenue, sur
in hechtenis wordt gehouden, op grond van een beslissing van de la base d'une décision du tribunal de l'application des peines
strafuitvoeringsrechtbank (artikel 82) die is genomen na een debat op (article 82) prise à l'issue d'un débat contradictoire (article 86) et
tegenspraak (artikel 86) en die bepaalt in welke door de federale
overheid georganiseerde inrichting of afdeling tot bescherming van de déterminant l'établissement ou la section de défense sociale organisé
maatschappij de internering ten uitvoer dient te worden gelegd par l'autorité fédérale où l'internement doit être exécuté (article
(artikel 89). Zij bepalen onder meer de modaliteiten voor het beheer 89). Ils déterminent, notamment, les modalités d'organisation de
van de internering en voor de opheffing ervan (artikelen 90 tot 113). l'internement et de sa levée (articles 90 à 113). A l'expiration de la
Na het verstrijken van de straf wordt de veroordeelde in vrijheid
gesteld (artikel 112, § 3) of, indien de strafuitvoeringsrechtbank van peine, le condamné est remis en liberté (article 112, § 3) ou, si le
oordeel is dat zijn geestesstoornis een bedreiging vormt voor de tribunal de l'application des peines estime que son trouble mental
maatschappij, opgenomen in een inrichting die de vrederechter, die constitue une menace pour la société, hospitalisé dans un
daartoe door het openbaar ministerie is aangezocht, aanwijst établissement que le juge de paix, saisi par le ministère public,
(artikelen 112, § 2, en 140, waarbij een artikel 22bis wordt ingevoegd désigne (articles 112, § 2, et 140, insérant un article 22bis dans la
in de wet van 26 juni 1990 betreffende de bescherming van de persoon loi du 26 juin 1990 relative à la protection de la personne des
van de geesteszieke). malades mentaux).
B.3. Het enige middel is afgeleid uit de schending van de artikelen 10 B.3. Le moyen unique est pris de la violation des articles 10 et 11 de
en 11 van de Grondwet (eerste en tweede onderdeel), in samenhang la Constitution (première et seconde branches), lus en combinaison
gelezen met artikel 5 van het Europees Verdrag voor de rechten van de avec l'article 5 de la Convention européenne des droits de l'homme
mens (tweede onderdeel), doordat de bestreden bepaling van januari (seconde branche), en ce que la disposition attaquée maintiendrait de
2009 tot februari 2012 een onverantwoord verschil in behandeling zou janvier 2009 à février 2012 une différence de traitement qui ne serait
handhaven tussen de personen met een geestesstoornis naargelang zij pas justifiée entre les personnes atteintes d'un trouble mental,
onderworpen zijn aan de voormelde wet van 1 juli 1964 tot bescherming suivant qu'elles sont soumises à la loi du 1er juillet 1964 de défense
van de maatschappij, of aan de voormelde wet van 26 juni 1990 : sociale précitée ou à la loi du 26 juin 1990 précitée : alors que les
terwijl de laatstgenoemden in een psychiatrische instelling worden secondes sont hospitalisées dans un établissement psychiatrique en
opgenomen op grond van een beslissing van de vrederechter, die is vertu d'une décision du juge de paix prise sur la base de l'article 1er,
genomen op grond van artikel 1, § 2, van de wet van 26 juni 1990, § 2, de la loi du 26 juin 1990, les premières, condamnées à une peine
blijven de eerstgenoemden, die zijn veroordeeld tot een
vrijheidsberovende straf en die gedurende hun hechtenis zijn privative de liberté et internées pendant leur détention en vertu
geïnterneerd krachtens een beslissing van de minister van Justitie op d'une décision prise par le ministre de la Justice sur la base de
grond van artikel 21 van de wet van 1 juli 1964, geïnterneerd na het l'article 21 de la loi du 1er juillet 1964, restent internées à
verstrijken van hun straf, kunnen zij de strafinrichting slechts l'issue de leur peine, ne peuvent quitter l'établissement
verlaten onder de voorwaarden die zijn vastgesteld door de commissie pénitentiaire qu'aux conditions fixées par la commission de défense
tot bescherming van de maatschappij, en kunnen zij niet in een sociale et ne pourront être hospitalisées dans un établissement
psychiatrische instelling worden opgenomen zolang de door de bestreden psychiatrique tant que ne seront pas mises en vigueur les dispositions
wet beoogde bepalingen van de wet van 21 april 2007 niet in werking de la loi du 21 avril 2007 visées par la loi attaquée. Il serait ainsi
zijn gesteld. Er zou op die manier afbreuk worden gedaan aan de
vrijheid die is gewaarborgd bij artikel 5 van het Europees Verdrag porté une atteinte à la liberté garantie par l'article 5 de la
voor de rechten van de mens. Convention européenne des droits de l'homme.
B.4. In de parlementaire voorbereiding van de wet van 21 april 2007 B.4. Les travaux préparatoires de la loi du 21 avril 2007 indiquent
wordt aangegeven dat, vanaf de aanneming ervan, de inwerkingtreding que dès son adoption, l'entrée en vigueur de ses dispositions fut
van de bepalingen ervan werd onderzocht rekening houdend met de mate examinée en tenant compte de la mesure dans laquelle les tribunaux
waarin de strafuitvoeringsrechtbanken, die toen pas waren opgericht, d'application des peines, nouvellement créés, pourraient s'acquitter
zich van hun opdrachten zouden kunnen kwijten : de leurs missions :
« [De voorzitter van de commissie voor de Justitie] stipt aan dat « [La présidente de la commission] précise qu'au cours des auditions,
tijdens de hoorzittingen de heer Henri Heimans (voorzitter van de M. Henri Heimans (président de la commission de défense sociale de
commissie tot bescherming van de maatschappij van Gent) reserves heeft geuit ten aanzien van de inwerkingtreding van dit wetsontwerp. De strafuitvoeringsrechtbanken zijn begin februari 2007 van start gegaan. Het is volgens hem niet aangewezen om ook deze complexe materie van geïnterneerden te incorporeren in de werking van de strafuitvoeringsrechtbanken vooraleer zij het hoofd hebben kunnen bieden aan de kinderziektes en de mogelijke dysfuncties van de eerste jaren. [De vice-eerste minister en minister van Justitie] antwoordt dat een begeleidingscommissie in het leven zal worden geroepen met het oog op een soepele toepassing van deze wet. De wet zal in werking treden wanneer mogelijk. De inwerkingtreding ervan mag de werking van de strafuitvoeringsrechtbanken niet in gedrang brengen » (Parl. St., Gand) a formulé des réserves quant à l'entrée en vigueur de la loi en projet. Les tribunaux de l'application des peines ont été installés au début du mois de février. Il n'est pas opportun, selon lui, d'incorporer également cette matière complexe des internés au fonctionnement des tribunaux de l'application des peines avant qu'ils aient pu surmonter les maladies de jeunesse et les possibles dysfonctionnements des premières années. [La vice-première ministre et ministre de la Justice] répond qu'une commission d'accompagnement sera créée en vue d'appliquer cette loi avec souplesse. La loi entrera en vigueur quand ce sera possible. Son entrée en vigueur ne doit pas compromettre le fonctionnement des tribunaux de l'application des peines » (Doc. parl., Chambre,
Kamer, 2006-2007, DOC 51-2841/004, p. 101). 2006-2007, DOC 51-2841/004, p. 101).
B.5. In de parlementaire voorbereiding van de bestreden wet wordt B.5. Les travaux préparatoires de la loi attaquée indiquent que la
aangegeven dat de inwerkingtreding van de wet van 2007 opnieuw het mise en vigueur de la loi de 2007 fit l'objet de nouvelles
voorwerp van discussie was. In artikel 6 voorzag het aan de Raad van discussions. En son article 6, l'avant-projet de la loi soumis au
State voorgelegde voorontwerp van wet in een inwerkingtreding « op de Conseil d'Etat prévoyait une entrée en vigueur « le premier jour du
eerste dag van de zesenzestigste maand na die waarin deze wet is soixante-sixième mois qui suit celui au cours duquel la présente loi
bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad » (Parl. St., Kamer, aura été publiée au Moniteur belge » (Doc. parl., Chambre, 2007-2008,
2007-2008, DOC 52-1201/001, p. 15), maar de Raad van State had kritiek DOC 52-1201/001, p. 15) mais le Conseil d'Etat critiqua cette
op die bepaling : disposition :
« De bepalingen van titel II van het onderzochte voorontwerp van wet strekken ertoe dat de uiterste datum van inwerkingtreding van verscheidene wetten uitgesteld wordt tot een latere datum, die door de Koning zal worden bepaald. Enkele van deze uiterste data liggen ver in de toekomst. Zo schrijven de artikelen 4 tot 7 het jaar 2013 als uiterste datum voor. Uit het oogpunt van de werkwijze voor het uitwerken van rechtsregels getuigt het van een weinig gelukkige keuze dat de datum van inwerkingtreding van die regels dermate ver in de toekomst ligt. Het is weliswaar begrijpelijk dat wanneer de wetgever een tekst aanneemt, de inwerkingtreding ervan kan worden uitgesteld in een ten aanzien van « Les dispositions du titre II de l'avant-projet de loi à l'examen tendent à reporter la date-limite donnée au Roi pour faire entrer en vigueur plusieurs lois. Certaines de ces dates-limites sont très éloignées. Ainsi, les articles 4 à 7 les fixent en 2013. Il est peu heureux, sur le plan de la méthode d'élaboration normative, que l'entrée en vigueur de celles-ci soit reportée par des délais aussi éloignés. S'il peut se comprendre que, lorsque le législateur adopte un texte, des impératifs d'adaptation technique, administrative
het bepaalde in het gemeenrecht redelijke mate, zulks vanwege de noodzaak om aanpassingen aan te brengen om redenen van technische, bestuurlijke of andere aard, maar het is verontrustend dat tussen de datum waarop deze tekst is aangenomen, normalerwijs kort daarop gevolgd door de bekendmaking ervan in het Belgisch Staatsblad , en de inwerkingtreding ervan een buitensporige tijdspanne ligt. De feitelijke omstandigheden, of zelfs de opvattingen die heersten toen een tekst is aangenomen, kunnen immers veranderen tussen deze twee tijdstippen, in die mate dat de wijziging ervan zelfs vóór de inwerkingtreding ervan noodzakelijk kan blijken, wat uiteindelijk ertoe kan leiden dat teksten worden uitgewerkt die nooit in werking treden. Deze opmerkingen zijn des te relevanter in de gevallen dat, zoals steeds vaker vastgesteld wordt, de uiterste data van inwerkingtreding achtereenvolgens de een na de ander gewijzigd worden. Deze handelwijze kan eveneens meebrengen dat degenen voor wie de aangenomen regels bestemd zijn, zich onmogelijk naar behoren kunnen voorbereiden op de inwerkingtreding ervan. Wanneer het bovendien een gedeeltelijke inwerkingtreding betreft, schaadt zulks de leesbaarheid van de teksten, en bijgevolg ook de ou autre nécessite un report raisonnable de son entrée en vigueur par rapport à ce que prescrit le droit commun, il est préoccupant qu'un laps de temps excessif sépare l'adoption de ce texte, suivie normalement de peu par sa publication au Moniteur belge , et son entrée en vigueur. Les circonstances de fait, voire les conceptions qui ont pu présider à l'adoption d'un texte, peuvent en effet changer entre ces deux moments, en manière telle que leur modification pourrait s'imposer avant même leur entrée en vigueur, ce qui peut aboutir en définitive à l'élaboration de textes n'entrant jamais en vigueur. Ces observations prennent davantage d'acuité lorsque, comme il est de plus en plus souvent constaté, les dates-limites pour l'entrée en vigueur sont successivement modifiées. Ces procédés peuvent également placer les destinataires des règles adoptées devant l'impossibilité de se préparer de manière suffisante à leur entrée en vigueur. Lorsqu'en outre, il s'agit d'entrées en vigueur partielles, ils nuisent à la lisibilité des textes et, partant, à la sécurité
rechtszekerheid » (ibid., pp. 18 en 19). juridique » (ibid., pp. 18 et 19).
Het ontwerp, dat naar aanleiding van die opmerking werd herzien, werd
als volgt toegelicht :
« De minister verduidelijkt dat dit wetsontwerp de uitvoering is van Le projet, revu à la suite de cette observation, fut ainsi commenté :
wat in de beleidsnota werd aangekondigd. « Le ministre précise que le projet de loi à l'examen constitue la
Het wetsontwerp beoogt de verschuiving van de datum van inwerkingtreding van een aantal wetten. Verwijzend naar de bemerkingen van de Raad van State hieromtrent, beaamt de minister dat het inderdaad niet aanbevelenswaardig is dat een inwerkingtreding van regels zo ver in de toekomst ligt. Er moet over gewaakt worden dat gestemde wetten binnen een redelijke termijn effectief hun uitvoering kennen. Echter met betrekking tot de hier onder opgesomde wetten moet vastgesteld worden dat de technische randvoorwaarden om de wetten in uitvoering te doen treden, nog niet vervuld zijn. Er werd dan ook voorzien in een ruimere datum van inwerkingtreding teneinde deze noodzakelijke randvoorwaarden te vervullen. Het ligt in de betrachting van de minister om deze wetten vroeger in werking te doen treden dan de uiterst nieuwe voorziene datum. De mise en oeuvre de ce qui a été annoncé dans la note de politique générale. Le projet de loi vise à reporter la date d'entrée en vigueur d'un certain nombre de lois. Renvoyant aux observations du Conseil d'Etat à ce sujet, le ministre reconnaît qu'il n'est en effet pas souhaitable que la date d'entrée en vigueur de règles soit aussi éloignée dans le futur. Il convient de veiller à ce que des lois votées soient effectivement mises en oeuvre dans un délai raisonnable. En ce qui concerne toutefois les lois énumérées ci-dessous, force est de constater que les conditions techniques pour les mettre en oeuvre ne sont malheureusement pas encore remplies. Une date d'entrée en vigueur plus éloignée a dès lors été prévue afin de remplir ces conditions nécessaires. Le souci du ministre de la Justice est de faire entrer les lois en vigueur avant la nouvelle date limite prévue. Le ministre fera
minister van Justitie zal het Parlement jaarlijks over de vooruitgang connaître chaque année dans quelle mesure ces conditions sont
van de vervulling van deze randvoorwaarden informeren zodat er op kan remplies, de manière à ce qu'il soit possible de vérifier si les lois
worden toegezien dat de wetten desgevallend vroeger in werking kunnen peuvent, le cas échéant, entrer en vigueur avant la date limite
treden dan de uiterst voorziene datum en de initiële wil van de prévue, dans le respect toutefois de la volonté initiale du
wetgever hierin dan toch gerespecteerd wordt. législateur.
In het bijzonder betreft het de volgende wetten : Il s'agit, en particulier, des lois suivantes :
[...] [...]
- de wet van 17 mei 2006 houdende oprichting van - loi du 17 mai 2006 instaurant des tribunaux de l'application des
strafuitvoeringsrechtbanken peines
De bevoegdheid van de strafuitvoeringsrechtbanken inzake de straffen La compétence des tribunaux de l'application des peines pour les
van drie jaar of minder wordt uitgesteld tot uiterlijk 1 september peines de trois ans ou moins est reportée au 1er septembre 2012 au
2012. Deze uiterste datum sluit aan bij de planning bepaald in het plus tard. Cette date correspond à la date prévue dans le masterplan.
masterplan. Dit uitstel laat enerzijds toe om de Ce report permet, d'une part, de mieux équiper les tribunaux de
strafuitvoeringsrechtbanken beter uit te rusten voor hun taak en geeft l'application des peines pour leurs missions et, d'autre part, de
anderzijds de tijd om het nodige overleg tussen de verscheidene disposer de suffisamment de temps pour organiser adéquatement la
betrokken actoren terdege te organiseren. Wat dit laatste aspect concertation nécessaire entre les différents acteurs. Sur ce dernier
betreft, zal de minister ook nog een amendement indienen. point, le ministre présentera encore un amendement.
- de wet van 21 april 2007 betreffende de internering van personen met - loi du 21 avril 2007 relative à l'internement des personnes
een geestesstoornis atteintes d'un trouble mental
De minister acht het ook hier aangewezen om eerst de randvoorwaarden Le ministre estime qu'il convient, ici aussi, de commencer par mettre
te creëren die toelaten deze wet op een behoorlijke manier toe te en place un cadre qui permette d'appliquer cette loi correctement
passen alvorens de wet in werking te laten treden. Er moeten niet avant de la faire entrer en vigueur. Il convient non seulement de
alleen een aantal evaluaties van de wet gebeuren, daarenboven dient de procéder à plusieurs évaluations de la loi mais aussi d'augmenter
capaciteit voor de opvang van geïnterneerden behoorlijk uitgebreid te considérablement les capacités d'accueil des internés. Des
worden. Er zijn onderhandelingen hierover lopende. négociations sont en cours à ce sujet.
- de wet van 26 april 2007 betreffende de terbeschikkingstelling van - loi du 26 avril 2007 relative à la mise à disposition du tribunal de
de strafuitvoeringsrechtbanken l'application des peines
Het is de bedoeling van de minister om diegenen die ter beschikking L'intention du ministre est que les personnes mises à la disposition
van de regering werden gesteld zo snel mogelijk onder het du gouvernement relèvent, dès que possible, de la compétence des
toepassingsgebied van de strafuitvoeringsrechtbanken te brengen. Goede tribunaux de l'application des peines. De bons accords et une bonne
afspraken en een kwaliteitsvolle toepassing van de wet ter zake zijn vereist. application de la loi sont indispensables à cet égard.
[...] [...]
De voorgestelde aanpassing is een gevolg van het voorgenomen uitstel L'adaptation proposée est une conséquence du report de l'entrée en
van de artikelen 2 tot 15 van de wet van 5 augustus tot wijziging van vigueur des articles 2 à 15 de la loi du 5 août modifiant certaines
sommige bepalingen van het Gerechtelijk Wetboek met het oog op de dispositions du Code judiciaire en vue de la procédure par voie
elektronische procesvoering » (ibid., DOC 52-1201/004, pp. 3 tot 5; in électronique ». (ibid., DOC 52-1201/004, pp. 3 à 5; dans le même sens,
dezelfde zin, DOC 52-1201/001, p. 7, en Senaat, 2007-2008, nr. 4-846/2, pp. 2 tot 4). DOC 52-1201/001, p. 7, et Sénat, 2007-2008, n° 4-846/2, pp. 2 à 4).
B.6. Het in B.3 vermelde verschil in behandeling tussen personen met B.6. La différence de traitement entre personnes atteintes d'un
een geestesstoornis naargelang zij zijn onderworpen aan de regeling trouble mental, évoquée en B.3, suivant qu'elles sont soumises au
van de wet van 1 juli 1964 tot bescherming van de maatschappij of aan régime de la loi du 1er juillet 1964 de défense sociale ou de la loi
die van de wet van 26 juni 1990 betreffende de bescherming van de du 26 juin 1990 relative à la protection des malades mentaux n'est pas
persoon van de geesteszieke, is niet kennelijk onredelijk vermits de manifestement déraisonnable dès lors que les premières se trouvent
eerstgenoemden zich in een situatie bevinden die verschilt van die van dans une situation différente de celle des secondes puisqu'elles sont
de laatstgenoemden omdat zij krachtens een veroordeling tot een détenues en vertu d'une condamnation à une peine privative de liberté.
vrijheidsberovende straf in hechtenis worden gehouden.
B.7. Indien de wetgever een beleidswijziging noodzakelijk acht, vermag B.7. Si le législateur estime qu'un changement de politique s'impose,
hij te oordelen dat die beleidswijziging met onmiddellijke ingang moet
worden doorgevoerd en is hij in beginsel niet ertoe gehouden in een il peut décider de lui donner un effet immédiat et, en principe, il
overgangsregeling te voorzien. De artikelen 10 en 11 van de Grondwet n'est pas tenu de prévoir un régime transitoire. Les articles 10 et 11
zijn slechts geschonden indien de overgangsregeling of de ontstentenis de la Constitution ne sont violés que si le régime transitoire ou son
daarvan tot een verschil in behandeling leidt waarvoor geen redelijke absence entraîne une différence de traitement insusceptible de
verantwoording bestaat of indien aan het vertrouwensbeginsel op justification raisonnable ou s'il est porté une atteinte excessive au
buitensporige wijze afbreuk wordt gedaan. Dat laatste is het geval principe de la confiance légitime. Tel est le cas lorsqu'il est porté
wanneer de rechtmatige verwachtingen van een bepaalde categorie van atteinte aux attentes légitimes d'une catégorie de justiciables sans
rechtsonderhorigen worden miskend zonder dat een dwingende reden van qu'un motif impérieux d'intérêt général puisse justifier l'absence
algemeen belang voorhanden is die het ontbreken van een
overgangsregeling kan verantwoorden. d'un régime transitoire.
B.8.1. De wetgever kon oordelen dat het noodzakelijk was de B.8.1. Le législateur a pu considérer qu'il était nécessaire de
inwerkingtreding van de wet van 21 april 2007 uit te stellen om, zoals reporter l'entrée en vigueur de la loi du 21 avril 2007 afin, comme
aangegeven in de in B.5 geciteerde parlementaire voorbereiding, een l'indiquent les travaux préparatoires cités en B.5, de garantir de
grotere capaciteit voor de opvang van geïnterneerden, alsook een goede plus grandes capacités d'accueil des internés ainsi que le bon
werking van de strafuitvoeringsrechtbanken te waarborgen. Aan die fonctionnement des tribunaux de l'application des peines. Ces
rechtscolleges, die pas bij de wet van 17 mei 2006 waren opgericht, juridictions, nouvellement créées par la loi du 17 mai 2006, ont été
werden verschillende opdrachten toegekend, onder andere bij de wet van
21 april 2007, wat de personen met een geestesstoornis betreft, en bij investies de différentes missions, notamment par la loi du 21 avril
2007, en ce qui concerne les personnes atteintes d'un trouble mental,
de wet van 26 april 2007 betreffende de terbeschikkingstelling van de et par la loi du 25 avril 2007 relative à la mise à disposition du
strafuitvoeringsrechtbank; het is aannemelijk dat de organisatie van tribunal de l'application des peines; il peut être admis que
die rechtscolleges en de tenuitvoerlegging van hun bevoegdheden niet l'organisation de ces juridictions et la mise en oeuvre de leurs
alleen veronderstellen dat uitvoeringsmaatregelen worden genomen, maar compétences supposent non seulement que des mesures d'exécution soient
ook dat die maatregelen worden gecoördineerd rekening houdend met de prises, mais aussi que ces mesures soient coordonnées, compte tenu des
verschillende wetgevingen die voortaan die rechtscolleges beheersen. différentes législations régissant désormais ces juridictions. Le
Het door de verzoekende partijen bekritiseerde uitstel past in een report critiqué par les parties requérantes s'inscrit dans un ensemble
geheel van maatregelen waarmee werd beoogd een coherente de mesures visant la cohérence de la mise en oeuvre de dispositions
tenuitvoerlegging van nieuwe en complexe bepalingen te waarborgen, en nouvelles et complexes et n'apparaît donc pas comme une mesure
komt dus niet voor als een kennelijk onredelijke maatregel. manifestement déraisonnable.
B.8.2. Zulk een maatregel is niet van die aard dat hij op B.8.2. Une telle mesure n'est pas de nature à porter une atteinte
buitensporige wijze afbreuk doet aan het vertrouwensbeginsel vermits excessive au principe de la confiance légitime puisque, comme il est
de rechtzoekenden, zoals in B.4 wordt aangegeven, reeds vanaf de indiqué en B.4, les justiciables savaient, dès l'adoption de la loi du
aanneming van de wet van 21 april 2007 wisten dat de inwerkingtreding 21 avril 2007, que l'entrée en vigueur de celle-ci serait fonction de
ervan zou afhangen van de mate waarin de strafuitvoeringsrechtbanken la mesure dans laquelle les tribunaux de l'application des peines
hun bevoegdheden zouden kunnen uitoefenen. pourraient exercer leurs compétences.
B.8.3. De bestreden bepaling tast de rechten van de betrokkenen niet B.8.3. La disposition attaquée ne porte pas une atteinte
op onevenredige wijze aan, onder meer ermee rekening houdend dat hun disproportionnée aux droits des intéressés, compte tenu notamment de
vrijheidsberoving aan het einde van hun straf wordt gecontroleerd door ce que leur privation de liberté, à l'expiration de leur peine, est
de commissie tot bescherming van de maatschappij. contrôlée par la commission de défense sociale.
B.9.1. De verzoekende partijen verwijzen eveneens naar artikel 5 van B.9.1. Les parties requérantes se réfèrent aussi à l'article 5 de la
het Europees Verdrag voor de rechten van de mens, in samenhang gelezen Convention européenne des droits de l'homme, lu en combinaison avec
met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. les articles 10 et 11 de la Constitution.
B.9.2. Artikel 5 van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens B.9.2. L'article 5 de la Convention européenne des droits de l'homme
bepaalt : dispose :
« 1. Eenieder heeft recht op persoonlijke vrijheid en veiligheid. « 1. Toute personne a droit à la liberté et à la sûreté. Nul ne peut
Niemand mag van zijn vrijheid worden beroofd, behalve in de navolgende être privé de sa liberté, sauf dans les cas suivants et selon les
gevallen en langs wettelijke weg : voies légales :
a) indien hij op rechtmatige wijze wordt gevangen gehouden na a) s'il est détenu régulièrement après condamnation par un tribunal
veroordeling door een daartoe bevoegde rechter; compétent;
[...] [...]
e) in het geval van rechtmatige gevangenhouding van personen die een e) s'il s'agit de la détention régulière d'une personne susceptible de
besmettelijke ziekte zouden kunnen verspreiden, van geesteszieken, van propager une maladie contagieuse, d'un aliéné, d'un alcoolique, d'un
verslaafden aan alcohol of verdovende middelen of van landlopers; toxicomane ou d'un vagabond;
[...] [...]
4. Eenieder die door arrestatie of gevangenhouding van zijn vrijheid 4. Toute personne privée de sa liberté par arrestation ou détention a
is beroofd heeft het recht voorziening te vragen bij de rechter opdat le droit d'introduire un recours devant un tribunal, afin qu'il statue
deze op korte termijn beslist over de wettigheid van zijn
gevangenhouding en zijn invrijheidstelling beveelt, indien de à bref délai sur la légalité de sa détention et ordonne sa libération
gevangenhouding onrechtmatig is. si la détention est illégale.
[...] ». [...] ».
B.9.3. In afwachting van de inwerkingtreding van de wet van 21 april B.9.3. En attendant l'entrée en vigueur de la loi du 21 avril 2007, la
2007, doet de commissie tot bescherming van de maatschappij,
overeenkomstig de artikelen 18 tot 20 van de wet tot bescherming van commission de défense sociale statue, conformément aux articles 18 à
de maatschappij, uitspraak over de verzoeken om invrijheidstelling van 20 de la loi de défense sociale, sur les demandes de mise en liberté
geïnterneerden. Vermits zij dat doet als rechtscollege, dat zijn des internés. Dès lors qu'elle le fait en tant que juridiction, tenue
beslissing naar recht dient te verantwoorden en met redenen dient te de justifier en droit sa décision et de la motiver, il est satisfait
omkleden, is aan de vereisten van artikel 5 van het Europees Verdrag aux exigences formulées par l'article 5 de la Convention européenne
voor de rechten van de mens voldaan. des droits de l'homme.
B.10. Het middel is niet gegrond. B.10. Le moyen n'est pas fondé.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
verwerpt het beroep. rejette le recours.
Aldus uitgesproken in het Nederlands, het Frans en het Duits, Ainsi prononcé en langue néerlandaise, en langue française et en
overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989, op langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6
de openbare terechtzitting van 20 januari 2010. janvier 1989, à l'audience publique du 20 janvier 2010.
De griffier, Le greffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
De voorzitter, Le président,
M. Bossuyt. M. Bossuyt.
^