← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 63/2009 van 25 maart 2009 Rolnummer 4506 In zake : de
prejudiciële vraag betreffende artikel 102 van de herstelwet van 22 januari 1985 houdende sociale bepalingen,
gesteld door het Arbeidshof te Luik. Het Grondw samengesteld uit de voorzitters
M. Melchior en M. Bossuyt, en de rechters P. Martens, R. Henneuse, (...)"
Uittreksel uit arrest nr. 63/2009 van 25 maart 2009 Rolnummer 4506 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 102 van de herstelwet van 22 januari 1985 houdende sociale bepalingen, gesteld door het Arbeidshof te Luik. Het Grondw samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de rechters P. Martens, R. Henneuse, (...) | Extrait de l'arrêt n° 63/2009 du 25 mars 2009 Numéro du rôle : 4506 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 102 de la loi de redressement du 22 janvier 1985 contenant des dispositions sociales, posée par la Cour du trava La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges P. Ma(...) |
---|---|
GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
Uittreksel uit arrest nr. 63/2009 van 25 maart 2009 | Extrait de l'arrêt n° 63/2009 du 25 mars 2009 |
Rolnummer 4506 | Numéro du rôle : 4506 |
In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 102 van de | En cause : la question préjudicielle relative à l'article 102 de la |
herstelwet van 22 januari 1985 houdende sociale bepalingen, gesteld | loi de redressement du 22 janvier 1985 contenant des dispositions |
door het Arbeidshof te Luik. | sociales, posée par la Cour du travail de Liège. |
Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de | composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges P. |
rechters P. Martens, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, | Martens, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, |
J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, J. Spreutels en T. Merckx-Van | J.-P. Moerman, E. Derycke, J. Spreutels et T. Merckx-Van Goey, |
Goey, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder | assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M. |
voorzitterschap van voorzitter M. Melchior, | Melchior, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging | I. Objet de la question préjudicielle et procédure |
Bij arrest van 5 augustus 2008 in zake de Rijksdienst voor | Par arrêt du 5 août 2008 en cause de l'Office national de l'emploi |
Arbeidsvoorziening tegen Nathalie Befays, waarvan de expeditie ter | contre Nathalie Befays, dont l'expédition est parvenue au greffe de la |
griffie van het Hof is ingekomen op 11 augustus 2008, heeft het | Cour le 11 août 2008, la Cour du travail de Liège a posé la question |
Arbeidshof te Luik de volgende prejudiciële vraag gesteld : | préjudicielle suivante : |
« Voert artikel 102 van de herstelwet van 22 januari 1985 houdende | « L'article 102 de la loi de redressement du 22 janvier 1985 contenant |
sociale bepalingen, in die zin geïnterpreteerd dat het het recht op | des dispositions sociales, interprété comme n'ouvrant le droit à une |
een uitkering wegens loopbaanonderbreking aan de voltijds | allocation (ou indemnité) d'interruption de carrière aux travailleurs |
tewerkgestelde werknemers enkel toekent indien zij zijn tewerkgesteld | |
bij één enkele werkgever, een discriminatie in die strijdig is met de | occupés à temps plein que s'ils sont occupés auprès d'un seul |
artikelen 10 en 11 van de gecoördineerde Grondwet, tussen, enerzijds, | employeur, instaure-t-il une discrimination contraire aux articles 10 |
de voltijds tewerkgestelde werknemers in dienst van één enkele | et 11 de la Constitution coordonnée entre, d'une part, les |
werkgever en, anderzijds, de werknemers die voltijds zijn | travailleurs occupés à temps plein au service d'un seul et même |
tewerkgesteld doordat zij minstens twee deeltijdse betrekkingen | employeur et, d'autre part, les travailleurs occupés à temps plein par |
cumuleren, werknemers die, in tegenstelling tot de eerstgenoemden, | le fait qu'ils cumulent au moins deux emplois à temps partiel, |
door het feit dat zij verscheidene werkgevers hebben, verstoken zouden | travailleurs qui, contrairement aux premiers, seraient du fait qu'ils |
zijn van het recht op deeltijds ouderschapsverlof gedurende meer dan | ont plusieurs employeurs privés du droit à un congé parental à temps |
drie maanden ? ». | partiel pendant plus de trois mois ? ». |
(...) | (...) |
III. In rechte | III. En droit |
(...) | (...) |
B.1. Het Hof wordt ondervraagd over de bestaanbaarheid, met de | B.1. La Cour est interrogée sur la compatibilité avec les articles 10 |
artikelen 10 en 11 van de Grondwet, van artikel 102 van de herstelwet | et 11 de la Constitution de l'article 102 de la loi de redressement du |
van 22 januari 1985 houdende sociale bepalingen (hierna : de | 22 janvier 1985 contenant des dispositions sociales (ci-après : la loi |
herstelwet). | de redressement). |
Ten aanzien van de context van de in het geding zijnde bepaling | Quant au contexte de la disposition en cause |
B.2.1. De artikelen 99 tot 107 van de herstelwet organiseren een | B.2.1. Les articles 99 à 107 de la loi de redressement organisent un |
systeem van onderbreking van de beroepsloopbaan teneinde « de | système d'interruption de la carrière professionnelle, afin d'« |
flexibiliteit in de arbeidsorganisatie te verbeteren » (Parl. St., | améliorer la flexibilité dans l'organisation du travail » (Doc. parl. |
Senaat, 1984-1985, nr. 757/1, p. 2). | , Sénat, 1984-1985, n° 757/1, p. 2). |
Die bepalingen willen aldus « bijdragen tot een herverdeling van de | Ces dispositions entendent ainsi « contribuer à la répartition du |
beschikbare arbeid » (ibid., p. 36). | travail disponible » (ibid. , p. 36). |
B.2.2. Wat de bepalingen in verband met de loopbaanonderbreking | B.2.2. En ce qui concerne les dispositions relatives à l'interruption |
betreft, lichtte de minister in zijn uiteenzetting toe : | de carrière, le ministre a précisé : |
« De bepalingen van deze afdeling hebben een dubbele bedoeling. | « Les dispositions de la présente section ont une double intention. |
D'une part, on part de l'idée qu'il faut donner au travailleur | |
Enerzijds wordt uitgegaan van de idee dat men aan de individuele | individuel la possibilité de répondre de manière plus souple à ses |
werknemer de mogelijkheid moet geven, tijdens zijn loopbaan, soepeler | aspirations et besoins personnels, au cours de sa carrière |
in te spelen op persoonlijke aspiraties en noodwendigheden. Deze | professionnelle. Ceux-ci peuvent avoir un caractère familial, tel que |
kunnen van familiale aard zijn, zoals bv de opvang van kinderen na de | l'accueil des enfants après la naissance ou en cas d'adoption, |
geboorte of bij adoptie, het bijstaan van familie of vrienden bij | l'assistance prêtée à la famille ou aux amis en cas de maladie ou de |
ziekte of overlijden of van persoonlijke aard, zoals bv. bijscholing, | décès, ou un caractère personnel tel que le recyclage, les voyages, |
reizen, e.a. | e.a. |
Actueel ontbreekt immers deze vorm van persoonlijke flexibiliteit. | Actuellement, cette forme de flexibilité personnelle fait défaut. Et |
Ofwel is men aangewezen op het nemen van ' verlof zonder wedde ' wat | l'on doit se résoudre à prendre un 'congé sans solde', ce qui implique |
het wegvallen impliceert van alle sociale zekerheid ofwel dient men | la perte de toute sécurité sociale, ou à renoncer à son emploi. |
een dienstbetrekking op te geven. | |
Vandaar dat een wettelijk stramien opgebouwd wordt waarbinnen | C'est pourquoi un cadre légal est constitué, au sein duquel les |
werkgevers en werknemers afspraken kunnen maken betreffende de | employeurs et les travailleurs peuvent négocier l'interruption ou |
onderbreking of de herschikking van de beroepsloopbaan. | l'aménagement de la carrière professionnelle. |
[...] Aangezien anderzijds deze maatregelen kaderen in een politiek van herverdeling van de beschikbare arbeid, wordt het toekennen van het vervangingsinkomen afhankelijk gesteld van de vervanging door een uitkeringsgerechtigde werkloze. Zodoende kunnen op basis van individuele of collectieve afspraken tussen werkgevers en werknemers formules als, ouderschapsverlof, vormingsverlof, ' jobsharing ' of uitloopbanen realiteit worden in de particuliere sector en verder ontwikkeld worden in de publieke sector | [...] Etant donné que d'autre part, ces mesures se situent dans le contexte d'une politique de redistribution du travail disponible, l'octroi d'un revenu de remplacement est subordonné au remplacement par un chômeur indemnisé. De la sorte, sur base de conventions individuelles ou collectives entre les employeurs et les travailleurs, des formules, telles que le congé parental, le congé de formation, les postes de travail à temps partagé, les emplois créés par les sorties progressives précédant la fin de carrière, peuvent se réaliser dans le secteur privé et peuvent être développées davantage dans le secteur public » (Doc. parl. , |
» (Parl. St., Kamer, 1984-1985, nr. 1075/21, p. 172). | Chambre, 1984-1985, n° 1075/21, p. 172). |
B.3.1. Artikel 102 van de herstelwet maakt het mogelijk een uitkering | B.3.1. L'article 102 de la loi de redressement permet d'accorder une |
voor loopbaanonderbreking toe te kennen aan de werknemer die zijn | indemnité d'interruption de carrière au travailleur qui réduit ses |
arbeidsprestaties vermindert. | prestations de travail. |
In de oorspronkelijke versie ervan bepaalde dat artikel : | Dans sa version initiale, cet article disposait : |
« § 1. De Koning kan, bij in Ministerraad overlegd besluit, voorzien | « § 1er. Le Roi peut, par arrêté délibéré en Conseil des Ministres, |
in de toekenning van een vergoeding aan de werknemer die voltijds is | prévoir l'octroi d'une indemnité au travailleur occupé à temps plein, |
tewerkgesteld, ingeval deze met de werkgever overeenkomt halftijds te | lorsque ce dernier convient avec son employeur d'être occupé à |
worden tewerkgesteld, of ingeval deze de toepassing vraagt van een | mi-temps ou lorsqu'il demande l'application d'une convention |
collectieve arbeidsovereenkomst die dergelijke regeling mogelijk | collective de travail qui prévoit un tel régime, et ce pour autant que |
maakt, en dit voor zover deze werknemer vervangen wordt door een | le travailleur soit remplacé par un chômeur complet indemnisé. |
uitkeringsgerechtigde volledig werkloze. | |
§ 2. De werknemer moet zijn aanvraag schriftelijk indienen drie | § 2. Le travailleur doit introduire sa demande par écrit trois mois |
maanden vóór de aanvang van deze nieuwe halftijdse arbeidsregeling. | avant le début du nouveau régime de travail à mi-temps. |
§ 3. De bij § 1 bedoelde overeenkomst wordt schriftelijk vastgesteld | § 3. La convention visée au § 1er est constatée par écrit, |
overeenkomstig de bepalingen van artikel 11bis van de wet van 3 juli | conformément aux dispositions de l'article 11bis de la loi du 3 |
1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten ». | juillet 1978 relative aux contrats de travail ». |
B.3.2. De parlementaire voorbereiding vermeldde omtrent die bepaling : | B.3.2. Les travaux préparatoires mentionnaient, en ce qui concerne cette disposition : |
« Artikel 91 van deze afdeling [waaruit artikel 102 van de herstelwet | « L'article 91 de la présente section [devenu l'article 102 de la loi |
is ontstaan] bepaalt dat een voltijds tewerkgestelde werknemer, die | de redressement] prévoit qu'un travailleur à temps plein, qui souhaite |
met akkoord van zijn werkgever zijn arbeidsprestaties halftijds wenst | poursuivre, avec l'accord de son employeur, ses prestations à temps |
verder te zetten, onder bepaalde voorwaarden aanspraak kan maken op | partiel, a droit, sous certaines conditions, à une indemnité. |
een uitkering. Dit voordeel wordt eveneens toegekend aan de werknemer die de | Cet avantage est également accordé au travailleur qui demande |
toepassing vraagt van een collectieve arbeidsoverkomst die een | l'application d'une convention collective de travail qui prévoit un |
gelijkaardige regeling voorziet » (Parl. St., Senaat, 1984-1985, nr. | régime similaire » (Doc. parl. , Sénat, 1984-1985, n° 757/1, p. 38). |
757/1, pp. 37-38). | |
B.3.3. In de huidige versie ervan bepaalt artikel 102 van de | B.3.3. Dans sa version actuelle, l'article 102 de la loi de |
herstelwet, zoals het werd gewijzigd bij het koninklijk besluit nr. | redressement, tel qu'il a été modifié par l'arrêté royal n° 424 du 1er |
424 van 1 augustus 1986 en bij de wetten van 21 december 1994, van 22 | août 1986 et par les lois du 21 décembre 1994, du 22 décembre 1995 et |
december 1995 en van 20 december 2001 : | du 20 décembre 2001, dispose : |
« § 1. Een uitkering wordt toegekend aan de werknemer die met zijn | « § 1. Une indemnité est accordée au travailleur qui convient avec son |
werkgever overeenkomt om zijn arbeidsprestaties te verminderen met | employeur de réduire ses prestations de travail d'1/5, 1/4, 1/3 ou 1/2 |
1/5, 1/4, 1/3 of 1/2 van het normaal aantal arbeidsuren van een | du nombre normal d'heures de travail d'un emploi à temps plein ou qui |
voltijdse betrekking, ofwel de toepassing vraagt van een collectieve | demande l'application d'une convention collective de travail prévoyant |
arbeidsovereenkomst die in een dergelijke regeling voorziet, ofwel een | un régime semblable ou qui fait appel aux dispositions de l'article |
beroep doet op de bepalingen van artikel 102bis. | 102bis. |
De Koning bepaalt bij in Ministerraad overlegd besluit het bedrag van | Le Roi détermine, par arrêté délibéré en Conseil des Ministres, le |
de uitkering, alsmede de nadere voorwaarden en regelen tot toekenning | montant de l'allocation ainsi que les conditions particulières et les |
van deze uitkering. | modalités d'octroi de cette allocation. |
§ 2. De bij § 1 bedoelde overeenkomst wordt schriftelijk vastgesteld | § 2. La convention visée au § 1er est constatée par écrit, |
overeenkomstig de bepalingen van artikel 11bis van de wet van 3 juli | conformément aux dispositions de l'article 11bis de la loi du 3 |
1978 ». | juillet 1978 ». |
B.4.1. De mogelijkheid om de arbeidsprestaties te verminderen en een | B.4.1. La possibilité de réduire les prestations de travail et de |
uitkering voor loopbaanonderbreking te genieten overeenkomstig artikel | bénéficier d'une indemnité d'interruption de carrière conformément à |
102 van de herstelwet wordt met name toegekend aan de werknemers, | l'article 102 de la loi de redressement est accordée notamment aux |
mannen en vrouwen, die voor hun kind wensen te zorgen in het raam van | travailleurs, hommes et femmes, qui souhaitent s'occuper de leur |
een ouderschapsverlof. | enfant dans le cadre d'un congé parental. |
B.4.2. Teneinde beroeps- en gezinsleven met elkaar te kunnen | B.4.2. Ainsi, afin de permettre la conciliation de la vie |
verenigen, bepaalt de richtlijn 96/34/EG van de Raad van 3 juni 1996 « | professionnelle et familiale, la directive 96/34/CE du Conseil du 3 |
betreffende de door de UNICE, het CEEP en het EVV gesloten | juin 1996 « concernant l'accord-cadre sur le congé parental conclu par |
raamovereenkomst inzake ouderschapsverlof » : | l'UNICE, le CEEP et la CES » dispose : |
« Clausule 2 : ouderschapsverlof | « Clause 2 : Congé parental |
1. Krachtens deze overeenkomst wordt onder voorbehoud van clausule 2.2 | 1. En vertu du présent accord, sous réserve de la clause 2.2, un droit |
aan werknemers, zowel mannen als vrouwen, bij geboorte of adoptie van | individuel à un congé parental est accordé aux travailleurs, hommes et |
een kind een individueel recht op ouderschapsverlof toegekend om hen | femmes, en raison de la naissance ou de l'adoption d'un enfant, pour |
in staat te stellen gedurende ten minste drie maanden tot een door de | pouvoir s'occuper de cet enfant pendant au moins trois mois jusqu'à un |
Lid-Staten en/of de sociale partners vast te stellen leeftijd van | âge déterminé pouvant aller jusqu'à huit ans, à définir par les Etats |
maximaal acht jaar voor hun kind te zorgen. | membres et/ou les partenaires sociaux. |
2. Om gelijke kansen en de gelijke behandeling van mannen en vrouwen | 2. Pour promouvoir l'égalité de chances et de traitement entre les |
te bevorderen, zijn de partijen bij deze overeenkomst van mening dat | hommes et les femmes, les parties signataires du présent accord |
het in clausule 2.1 bedoelde recht op ouderschapsverlof in beginsel | considèrent que le droit au congé parental prévu à la clause 2.1 |
niet overdraagbaar is. | devrait, en principe, être accordé de manière non transférable. |
3. De voorwaarden en wijze van toepassing van het ouderschapsverlof | 3. Les conditions d'accès et modalités d'application du congé parental |
worden in de Lid-Staten vastgesteld bij de wet en/of bij collectieve | sont définies par la loi et/ou les conventions collectives dans les |
overeenkomsten, met inachtneming van de minimumvoorschriften van deze | Etats membres, dans le respect des prescriptions minimales du présent |
overeenkomst. De Lid-Staten en/of de sociale partners kunnen onder | accord. Les Etats membres et/ou les partenaires sociaux peuvent |
meer : | notamment : |
a) beslissen of het ouderschapsverlof als vol- of deeltijdverlof, in | a) décider si le congé parental est accordé à temps plein, à temps |
gedeelten of in de vorm van uitgesteld verlof wordt toegekend; | partiel, de manière fragmentée, ou sous forme d'un crédit-temps; |
b) het recht op ouderschapsverlof afhankelijk stellen van een werk- | b) subordonner le droit au congé parental à une période de travail |
en/of anciënniteitsperiode van ten hoogste één jaar; | et/ou une période d'ancienneté qui ne peut dépasser un an; |
c) de voorwaarden en uitvoeringsbepalingen van het ouderschapsverlof | c) ajuster les conditions d'accès et modalités d'application du congé |
aanpassen aan de bijzondere omstandigheden van adoptie; | parental aux circonstances particulières de l'adoption; |
d) perioden vaststellen waarbinnen de werknemer die van zijn recht op | d) fixer des périodes de notification données à l'employeur par le |
ouderschapsverlof gebruik maakt, zijn werkgever van zijn voornemen in | travailleur qui exerce son droit au congé parental, précisant le début |
kennis moet stellen, onder vermelding van het begin en het einde van de verlofperiode; e) de omstandigheden vaststellen waarin de werkgever, na raadpleging overeenkomstig de wetgeving, de collectieve overeenkomsten of de nationale gebruiken, het recht heeft de toekenning van ouderschapsverlof uit te stellen om gerechtvaardigde redenen in verband met het functioneren van het bedrijf (bij voorbeeld wanneer het seizoensarbeid betreft, wanneer gedurende de kennisgevingsperiode geen vervanger kan worden gevonden, wanneer een groot deel van het personeel voor dezelfde periode ouderschapsverlof aanvraagt, wanneer een bijzondere functie van strategisch belang is). Alle uit de toepassing van deze bepaling voortvloeiende problemen moeten overeenkomstig de wetgeving, de collectieve overeenkomsten en de nationale gebruiken worden opgelost; f) behalve de onder e) genoemde maatregelen bijzondere regelingen toestaan om te voorzien in de functionele en organisatorische behoeften van kleine ondernemingen. | et la fin de la période de congé; e) définir les circonstances dans lesquelles l'employeur, après consultation conformément à la législation, aux conventions collectives et aux pratiques nationales, est autorisé à reporter l'octroi du congé parental pour des raisons justifiables liées au fonctionnement de l'entreprise (par exemple lorsque le travail est de nature saisonnière, lorsqu'un remplaçant ne peut être trouvé pendant la période de notification, lorsqu'une proportion significative de la main-d'oeuvre demande le congé parental en même temps, lorsqu'une fonction particulière est d'une importance stratégique). Toute difficulté découlant de l'application de cette clause doit être résolue conformément à la législation, aux conventions collectives et aux pratiques nationales; f) en plus du point e), autoriser des arrangements particuliers pour répondre aux besoins de fonctionnement et d'organisation des petites entreprises. |
4. Teneinde te waarborgen dat de werknemers van hun recht op | 4. Afin d'assurer que les travailleurs puissent exercer leur droit au |
ouderschapsverlof gebruik kunnen maken, nemen de Lid-Staten en/of de | congé parental, les Etats membres et/ou les partenaires sociaux |
sociale partners overeenkomstig de wetgeving, de collectieve | prennent les mesures nécessaires pour protéger les travailleurs contre |
overeenkomsten of de nationale gebruiken de nodige maatregelen om de | le licenciement en raison de la demande ou de la prise de congé |
werknemers tegen ontslag wegens het aanvragen of opnemen van ouderschapsverlof te beschermen. 5. Na afloop van het ouderschapsverlof heeft de werknemer het recht terug te keren in zijn oude functie of, indien dat niet mogelijk is, in een gelijkwaardige of vergelijkbare functie die in overeenstemming is met zijn arbeidsovereenkomst of arbeidsverhouding. 6. De op de datum van ingang van het ouderschapsverlof door de werknemer verworven rechten of rechten in wording blijven ongewijzigd behouden tot het einde van het ouderschapsverlof. Na afloop van het ouderschapsverlof zijn deze rechten, met inbegrip van de uit de wetgeving, collectieve overeenkomsten of nationale gebruiken voortvloeiende veranderingen, van toepassing. 7. De Lid-Staten en/of de sociale partners stellen de regeling vast | parental, conformément à la législation, aux conventions collectives ou aux pratiques nationales. 5. A l'issue du congé parental, le travailleur a le droit de retrouver son poste de travail ou, en cas d'impossibilité, un travail équivalent ou similaire conforme à son contrat ou à sa relation de travail. 6. Les droits acquis ou en cours d'acquisition par le travailleur à la date du début du congé parental sont maintenus dans leur état jusqu'à la fin du congé parental. A l'issue du congé parental, ces droits, y compris les changements provenant de la législation, de conventions collectives ou de la pratique nationale, s'appliquent. 7. Les Etats membres et/ou les partenaires sociaux définissent le |
die gedurende het ouderschapsverlof op de arbeidsovereenkomst of de | régime du contrat ou de la relation de travail pour la période du |
arbeidsverhouding van toepassing is. | congé parental. |
8. Alle sociale-zekerheidskwesties in verband met deze overeenkomst | 8. Toutes les questions de sécurité sociale liées au présent accord |
moeten door de Lid-Staten overeenkomstig de nationale wetgeving worden | devront être examinées et déterminées par les Etats membres |
bestudeerd en geregeld, rekening houdend met het belang van de | conformément à la législation nationale, en tenant compte de |
continuïteit van de rechten op de sociale-zekerheidsuitkeringen | l'importance de la continuité des droits aux prestations de sécurité |
krachtens de verschillende regelingen, in het bijzonder inzake de | sociale pour les différents risques, en particulier les soins de santé |
gezondheidszorg ». | ». |
B.4.3. De voormelde richtlijn 96/34/EG werd ten uitvoer gelegd door de | B.4.3. La directive précitée 96/34/CE a été mise en oeuvre par la |
collectieve arbeidsovereenkomst nr. 64 van 29 april 1997 van de | convention collective de travail n° 64 du 29 avril 1997 du Conseil |
Nationale Arbeidsraad tot instelling van een recht op | |
ouderschapsverlof (algemeen verbindend verklaard bij een koninklijk | national du travail, instituant un droit au congé parental (rendue |
besluit van 29 oktober 1997) en door het koninklijk besluit van 29 | obligatoire par un arrêté royal du 29 octobre 1997), et par l'arrêté |
oktober 1997 tot invoering van een recht op ouderschapsverlof in het | royal du 29 octobre 1997 relatif à l'introduction d'un droit au congé |
kader van de onderbreking van de beroepsloopbaan (hierna : het | parental dans le cadre d'une interruption de la carrière |
koninklijk besluit van 29 oktober 1997). | professionnelle (ci-après : l'arrêté royal du 29 octobre 1997). |
B.5.1. Artikel 7 van de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 64 bepaalt | B.5.1. L'article 7 de la convention collective de travail n° 64 |
: | dispose : |
« § 1. In geval van uitoefening van het recht op ouderschapsverlof | « § 1er. En cas d'exercice du droit au congé parental, l'exécution du |
wordt de uitvoering van de arbeidsovereenkomst volledig geschorst voor een periode van 3 maanden. | contrat de travail est suspendue totalement pendant 3 mois. |
§ 2. De werkgever en de werknemer kunnen evenwel overeenkomen dat het | § 2. L'employeur et le travailleur peuvent toutefois s'accorder sur |
recht op ouderschapsverlof wordt uitgeoefend in gedeelten of met een | l'exercice du droit au congé parental de manière fragmentée ou par le |
vermindering van de arbeidsprestaties. Zo kan het gaan om een | biais d'une réduction des prestations de travail. Il peut ainsi s'agir |
halvering van de arbeidsprestaties gedurende 6 maanden. | d'une réduction des prestations de travail à concurrence d'un mi-temps pendant 6 mois. |
In het geval van een vermindering van de arbeidsprestaties en | Dans le cas d'une réduction des prestations de travail et conformément |
overeenkomstig de bepalingen van artikel 11bis van de wet van 3 juli | aux dispositions de l'article 11bis de la loi du 3 juillet 1978 |
1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten, wordt de | relative aux contrats de travail, le contrat de travail est constaté |
arbeidsovereenkomst schriftelijk vastgesteld; dat geschrift vermeldt | |
de overeengekomen regeling van deeltijdse arbeid en het overeengekomen | par écrit; cet écrit mentionne le régime de travail à temps partiel et |
werkrooster ». | l'horaire convenus ». |
De commentaar van die bepaling preciseert : | Le commentaire de cette disposition précise : |
« Opgemerkt dient te worden, dat de halvering van de arbeidsprestaties | « Il y a lieu de noter que la réduction des prestations de travail à |
gedurende 6 maanden, zoals vermeld in de eerste alinea van § 2 van dit | concurrence d'un mi-temps pendant 6 mois, telle qu'elle figure à |
artikel, bij wijze van voorbeeld is gegeven en dat andere regelingen | l'alinéa 1er du § 2 du présent article est donnée à titre exemplatif |
dus niet uitgesloten zijn ». | et n'est donc pas exclusive d'autres modalités ». |
B.5.2. Artikel 2 van het koninklijk besluit van 29 oktober 1997, zoals | B.5.2. L'article 2 de l'arrêté royal du 29 octobre 1997, tel qu'il a |
het werd vervangen bij het koninklijk besluit van 15 juli 2005, | été remplacé par l'arrêté royal du 15 juillet 2005, dispose : |
bepaalt : « § 1. Om voor zijn kind te zorgen heeft de werknemer het recht om : | « § 1er. Afin de prendre soin de son enfant, le travailleur a le droit : |
- hetzij gedurende een periode van drie maanden de uitvoering van zijn | - soit de suspendre l'exécution de son contrat de travail comme prévu |
arbeidsovereenkomst te schorsen zoals bedoeld bij artikel 100 van de | à l'article 100 de la loi de redressement du 22 janvier 1985 contenant |
herstelwet van 22 januari 1985 houdende sociale bepalingen; deze | des dispositions sociales pendant une période de trois mois; au choix |
periode kan naar keuze van de werknemer worden opgesplitst in maanden; | du travailleur, cette période peut être fractionnée par mois; |
- hetzij gedurende een periode van zes maanden zijn arbeidsprestaties | - soit de poursuivre ses prestations de travail à temps partiel sous |
deeltijds verder te zetten in de vorm van een halftijdse vermindering | la forme d'un mi-temps durant une période de six mois comme prévu à |
zoals bedoeld in artikel 102 van voornoemde wet, wanneer hij voltijds | l'article 102 de la loi susmentionnée, lorsqu'il est occupé à temps |
is tewerkgesteld; deze periode kan naar keuze van de werknemer worden | plein; au choix du travailleur, cette période peut être fractionnée en |
opgesplitst in periodes van twee maanden of een veelvoud hiervan; | périodes de deux mois ou un multiple de ce chiffre; |
- hetzij gedurende een periode van vijftien maanden zijn | - soit de poursuivre ses prestations de travail à temps partiel sous |
arbeidsprestaties deeltijds verder te zetten in de vorm van een | la forme d'une réduction d'un cinquième durant une période de quinze |
vermindering met één vijfde zoals bedoeld in artikel 102 van | mois comme prévu à l'article 102 de la loi susmentionnée, lorsqu'il |
voornoemde wet wanneer hij voltijds is tewerkgesteld; deze periode kan | est occupé à temps plein; au choix du travailleur, cette période peut |
naar keuze van de werknemer worden opgesplitst in periodes van vijf | être fractionnée en périodes de cinq mois ou un multiple de ce |
maanden of een veelvoud hiervan. | chiffre. |
§ 2. De werknemer heeft de mogelijkheid om bij het opnemen van zijn | § 2. Le travailleur a la possibilité dans le cadre de l'exercice de |
ouderschapsverlof gebruik te maken van de verschillende modaliteiten | son droit au congé parental de faire usage des différentes modalités |
vermeld in paragraaf 1. Bij een wijziging van opnamevorm moet rekening | prévues au paragraphe 1er. Lors d'un changement de forme, il convient |
worden gehouden met het principe dat één maand schorsing van de | de tenir compte du principe qu'un mois de suspension de l'exécution du |
uitvoering van de arbeidsovereenkomst gelijk is aan twee maanden | contrat de travail est équivalent à deux mois de réduction des |
halftijdse verderzetting van de arbeidsprestaties en gelijk is aan | prestations à mi-temps et équivalent à cinq mois de réduction des |
vijf maanden vermindering van de arbeidsprestaties met één vijfde ». | prestations de travail d'un cinquième ». |
B.5.3. Artikel 7 van het koninklijk besluit van 2 januari 1991 | B.5.3. L'article 7 de l'arrêté royal du 2 janvier 1991 relatif à |
betreffende de toekenning van onderbrekingsuitkeringen (hierna het koninklijk besluit van 2 januari 1991) bepaalt : | l'octroi d'allocations d'interruption (ci-après : l'arrêté royal du 2 janvier 1991) dispose : |
« § 1. De werknemers tewerkgesteld in een voltijdse arbeidsregeling | « § 1er. Les travailleurs occupés dans un régime de travail à temps |
die, in toepassing van artikel 102 van voormelde wet van 22 januari | plein qui, en application de l'article 102 de la loi du 22 janvier |
1985, hun arbeidsprestaties verminderen met een vijfde, een vierde, | 1985 précitée, réduisent leurs prestations de travail d'un cinquième, |
een derde of de helft zijn gerechtigd op onderbrekingsuitkeringen, op | d'un quart, d'un tiers ou de la moitié ont droit à des allocations |
voorwaarde dat : | d'interruption, à condition : |
1° de voorziene duur van de vermindering van de arbeidsprestaties | 1° que la durée prévue de la réduction des prestations de travail soit |
tenminste drie maanden bedraagt; | de trois mois au moins; |
2° dat zij een aanvraag tot onderbrekingsuitkeringen indienen volgens | 2° qu'ils introduisent une demande d'allocations selon les conditions |
de voorwaarden en modaliteiten bepaald in dit besluit in dewelke de | et modalités fixées par le présent arrêté, dans laquelle l'employeur |
werknemer er zich toe verbindt hen te vervangen volgens de regels bepaald in § 2. | s'engage à les remplacer selon les dispositions fixées au § 2. |
§ 2. De werkgever dient de werknemer die zijn arbeidsprestaties met de | § 2. L'employeur est tenu de remplacer le travailleur qui réduit ses |
helft of met een derde vermindert te vervangen door een volledig | prestations de travail de la moitié ou d'un tiers, par un chômeur |
vergoede werkloze die uitkeringen geniet voor alle dagen van de week | complet indemnisé qui bénéficie d'allocations pour tous les jours de |
of een daarmee gelijkgestelde persoon. | la semaine ou par une personne assimilée. |
De werkgever dient de werknemer die zijn arbeidsprestaties vermindert | L'employeur est tenu de remplacer le travailleur qui réduit ses |
met een vierde of een vijfde te vervangen indien hij een ander | prestations d'un quart ou d'un cinquième lorsqu'il a à son service un |
personeelslid in dienst heeft dat zijn arbeidsprestaties met een | autre membre du personnel qui a réduit ses prestations d'un quart ou |
vierde of een vijfde verminderd heeft en dat niet vervangen werd. In | d'un cinquième et qui n'a pas été remplacé. Dans ce cas, il doit |
dit geval dient hij beide werknemers te vervangen vanaf de | remplacer les deux travailleurs à partir du début de la réduction de |
vermindering van de arbeidsprestaties door de tweede werknemer. | travail du deuxième travailleur. |
§ 3. In afwijking van § 1 kunnen de werknemers die anders dan in | § 3. Par dérogation au § 1er, les travailleurs qui, autrement qu'en |
toepassing van artikel 102 van de voormelde wet van 22 januari 1985, | vertu de l'article 102 de la loi du 22 janvier 1985 précitée, sont |
tewerkgesteld zijn in een deeltijdse arbeidsregeling waarvan het | employés dans un régime de travail à temps partiel dont le nombre |
normaal gemiddeld aantal arbeidsuren per week ten minste gelijk is aan | d'heures de travail hebdomadaires est, en moyenne, au moins égal aux |
drie vierden van het gemiddeld voltijds aantal arbeidsuren van een | trois quarts du nombre d'heures de travail hebdomadaires prestées en |
werknemer die voltijds is tewerkgesteld in dezelfde onderneming, of | moyenne par un travailleur qui est occupé à temps plein dans la même |
bij ontstentenis, in dezelfde bedrijfstak, overgaan naar een | entreprise ou, à défaut, dans la même branche d'activité, peuvent |
deeltijdse arbeidsregeling waarvan het aantal arbeidsuren gelijk is | passer à un régime de travail à temps partiel dont le nombre d'heures |
aan de helft van het aantal arbeidsuren van de voltijdse | de travail égale la moitié du nombre d'heures de travail du régime de |
arbeidsregeling. | travail à temps plein. |
De werkgever is verplicht de werknemer bedoeld in het vorige lid te | L'employeur est obligé de remplacer le travailleur visé à l'alinéa |
vervangen door een volledig uitkeringsgerechtigde werkloze of een | précédent par un chômeur complet indemnisé ou par une personne |
hiermee gelijkgesteld persoon wanneer het aantal uren vrijgekomen door | assimilée lorsque le nombre d'heures libérées par le passage à un |
de overgang naar een deeltijdse arbeidsregeling hoger is of gelijk is | régime de travail à mi-temps est supérieur ou égal au nombre d'heures |
aan het aantal uren in een derde-tijds arbeidsregeling of indien hij | d'un régime de travail à tiers-temps ou s'il a son service un autre |
een ander personeelslid in dienst heeft dat zijn arbeidsprestaties | membre du personnel qui a réduit ses prestations de travail et n'a pas |
verminderd heeft en dat niet vervangen werd. In dit geval dient hij | été remplacé. Dans ce cas, il doit remplacer les deux travailleurs à |
beide werknemers te vervangen vanaf de vermindering van de | partir du début de la réduction des prestations de travail du deuxième |
arbeidsprestaties van de tweede werknemer ». | travailleur ». |
Krachtens artikel 7bis van het koninklijk besluit van 2 januari 1991 | En vertu de l'article 7bis de l'arrêté royal du 2 janvier 1991, les |
moeten de werknemers die hun prestaties verminderen krachtens het | travailleurs qui réduisent leurs prestations en vertu de l'arrêté |
koninklijk besluit van 29 oktober 1997 worden vervangen volgens de | royal du 29 octobre 1997 doivent être remplacés selon les dispositions |
bepalingen van het voormelde artikel 7, § 2 of § 3. | de l'article 7, § 2 ou § 3, précités. |
B.6. Uit de voormelde bepalingen vloeit voort dat de werknemer die een | B.6. Il ressort des dispositions précitées que le travailleur qui |
ouderschapsverlof wenst te genieten de mogelijkheid heeft om met zijn | souhaite bénéficier d'un congé parental a la possibilité de convenir |
werkgever af te spreken, hetzij de uitvoering van zijn arbeid volledig | avec son employeur soit de suspendre totalement l'exécution de son |
te schorsen gedurende drie maanden, hetzij zijn arbeidsprestaties te | travail pendant trois mois, soit de réduire ses prestations de travail |
verminderen over een periode van meer dan drie maanden. | sur une période de plus de trois mois. |
Ten gronde | Quant au fond |
B.7.1. Het Hof wordt ondervraagd over de bestaanbaarheid, met de | B.7.1. La Cour est interrogée sur la compatibilité avec les articles |
artikelen 10 en 11 van de Grondwet, van artikel 102 van de herstelwet, | 10 et 11 de la Constitution de l'article 102 de la loi de |
waarnaar het koninklijk besluit van 29 oktober 1997 en het koninklijk besluit van 2 januari 1991 verwijzen, indien die bepaling zo wordt geïnterpreteerd dat ze het recht op een uitkering voor onderbreking van de beroepsloopbaan wegens ouderschapsverlof enkel opent voor de voltijds tewerkgestelde werknemers wanneer zij bij één enkele werkgever zijn tewerkgesteld, en niet wanneer zij ten minste twee deeltijdse betrekkingen cumuleren : in die interpretatie zouden de werknemers die voltijds zijn tewerkgesteld bij verschillende werkgevers verstoken zijn van het recht op een deeltijds ouderschapsverlof gedurende meer dan drie maanden. B.7.2. Het hangende geschil voor de verwijzende rechter betreft de situatie van een werkneemster die twee halftijdse betrekkingen cumuleert en die een halftijds ouderschapsverlof aanvroeg gedurende zes maanden; na een ouderschapsverlof te hebben verkregen van drie maanden voor één van haar halftijdse betrekkingen, wenste zij een ouderschapsverlof van drie maanden te genieten voor haar andere halftijdse betrekking. Het Hof beperkt zijn onderzoek tot dat geval. | redressement, auquel se réfèrent l'arrêté royal du 29 octobre 1997 et l'arrêté royal du 2 janvier 1991, si cette disposition est interprétée comme n'ouvrant le droit à une indemnité d'interruption de carrière pour congé parental aux travailleurs occupés à temps plein que s'ils sont occupés auprès d'un seul employeur, et non s'ils cumulent au moins deux emplois à temps partiel : dans cette interprétation, les travailleurs occupés à temps plein auprès de plusieurs employeurs seraient privés du droit à un congé parental à temps partiel pendant plus de trois mois. B.7.2. Le litige pendant devant le juge a quo concerne la situation d'une travailleuse cumulant deux emplois à mi-temps et qui sollicitait un congé parental à mi-temps durant six mois; après avoir obtenu un congé parental de trois mois pour l'un de ses emplois à mi-temps, elle souhaitait bénéficier d'un congé parental de trois mois pour son autre emploi à mi-temps. La Cour limite son examen à cette hypothèse. |
B.8.1. Uit de bewoordingen zelf van artikel 102 van de herstelwet | B.8.1. Il ressort des termes mêmes de l'article 102 de la loi de |
vloeit voort dat de vermindering van de arbeidsprestaties en de | redressement que la réduction des prestations de travail et |
uitkering voor loopbaanonderbreking die wordt toegekend aan de | l'indemnité pour interruption de carrière accordée au travailleur qui |
werknemer die zijn arbeidsprestaties deeltijds vermindert, enkel | |
werden opgevat ten aanzien van de werknemer die « voltijds is | réduit ses prestations de travail à temps partiel étaient conçues à |
tewerkgesteld ». | l'égard du seul travailleur « occupé à temps plein ». |
B.8.2. Ofschoon de vermindering van de arbeidsprestaties in het raam | B.8.2. Si la réduction des prestations de travail dans le cadre d'un |
van een deeltijds ouderschapsverlof een voltijds tewerkgestelde | congé parental à temps partiel vise un travailleur occupé à temps |
werknemer beoogt, lijken de bewoordingen van artikel 102 van de herstelwet, alsmede de in B.5 geciteerde teksten in verband met het ouderschapsverlof, echter niet de situatie te hebben beoogd van een werknemer die voltijds is tewerkgesteld door twee halftijdse betrekkingen bij twee werkgevers te cumuleren. B.9. Door te stellen dat de werknemer een vermindering van zijn arbeidsprestaties kan afspreken met « zijn werkgever », kan de in het geding zijnde bepaling niet alle werkgevers beogen die een werknemer tewerkstellen die verschillende deeltijdse betrekkingen cumuleert, die overeenstemmen met een voltijdse betrekking. Het halftijds ouderschapsverlof gedurende zes maanden kan dus enkel ten goede komen aan de werknemer die voltijds is tewerkgesteld bij één enkele werkgever en niet aan de werknemer die voltijds is tewerkgesteld bij twee werkgevers die hem ieder halftijds tewerkstellen. B.10. Het Hof moet bijgevolg onderzoeken of de in het geding zijnde bepaling een discriminatie in het leven roept tussen voltijds tewerkgestelde werknemers. B.11.1. De Ministerraad is van mening dat de prejudiciële vraag in | plein, les termes de l'article 102 de la loi de redressement, de même que les textes relatifs au congé parental, cités en B.5, ne semblent cependant pas avoir envisagé la situation d'un travailleur occupé à temps plein, en cumulant deux emplois à mi-temps auprès de deux employeurs. B.9. En prévoyant que le travailleur peut convenir d'une réduction de ses prestations de travail avec « son employeur », la disposition en cause ne peut pas viser l'ensemble des employeurs qui occupent un travailleur cumulant différents emplois à temps partiel, équivalant à un temps plein. Le congé parental à mi-temps durant six mois ne bénéficie donc qu'au travailleur occupé à temps plein auprès d'un seul employeur, et non au travailleur occupé à temps plein auprès de deux employeurs qui l'occupent chacun à mi-temps. B.10. La Cour doit dès lors examiner si la disposition en cause ne crée pas une discrimination entre travailleurs occupés à temps plein. B.11.1. Le Conseil des ministres estime que la question préjudicielle |
werkelijkheid betrekking heeft op het koninklijk besluit van 29 | porte en réalité sur l'arrêté royal du 29 octobre 1997, et non sur |
oktober 1997 en niet op artikel 102 van de herstelwet, zodat het Hof | l'article 102 de la loi de redressement, de sorte que la Cour n'est |
niet bevoegd is. | pas compétente. |
B.11.2. Ofschoon de in het geding zijnde bepaling niet specifiek het | B.11.2. Si la disposition en cause ne concerne pas spécifiquement le |
ouderschapsverlof betreft, voorziet zij op algemene wijze in de | congé parental, elle organise de manière générale la possibilité de |
mogelijkheid om arbeidsprestaties te verminderen en in de | réduire les prestations de travail et les formalités à respecter en |
formaliteiten die in geval van vermindering van de arbeidsprestaties | cas de réduction des prestations de travail, auxquelles se réfèrent |
moeten worden in acht genomen en waarnaar de bepalingen van het | |
koninklijk besluit van 29 oktober 1997 verwijzen. | les dispositions de l'arrêté royal du 29 octobre 1997. |
Het is bijgevolg de in het geding zijnde bepaling, wanneer ze wordt | |
toegepast op het geval van ouderschapsverlof, die een verschil in | |
behandeling kan teweegbrengen tussen de werknemers, en niet het | C'est par conséquent la disposition en cause, et non l'arrêté royal du |
koninklijk besluit van 29 oktober 1997. B.11.3. De exceptie wordt verworpen. B.12. Voltijds tewerkgestelde werknemers bij één enkele werkgever en voltijds tewerkgestelde werknemers om reden van cumulatie van twee halftijdse betrekkingen bij twee werkgevers bevinden zich in een vergelijkbare situatie wat betreft de duur van de arbeidstijd. B.13.1. Krachtens de in B.5 vermelde bepalingen inzake ouderschapsverlof, is het ouderschapsverlof een individueel recht dat | 29 octobre 1997, qui est susceptible de créer une différence de traitement entre les travailleurs, appliquée au cas d'un congé parental. B.11.3. L'exception est rejetée. B.12. Des travailleurs occupés à temps plein auprès d'un seul employeur et des travailleurs occupés à temps plein en raison d'un cumul de deux emplois à mi-temps auprès de deux employeurs sont dans une situation comparable en ce qui concerne la durée du temps de travail. B.13.1. En vertu des dispositions en matière de congé parental, citées en B.5, le congé parental est un droit individuel reconnu à tous les |
aan alle werknemers wordt toegekend, ongeacht de duurtijd, deeltijds | travailleurs, indépendamment de la durée, à temps partiel ou à temps |
of voltijds, van hun arbeidsprestaties en dat recht kan worden | plein, de leurs prestations de travail et ce droit peut être octroyé |
toegekend in de vorm van een vermindering van de arbeidsprestaties. | sous la forme d'une réduction des prestations de travail. |
B.13.2. Artikel 4 van de wet van 5 maart 2002 betreffende het beginsel van non-discriminatie ten gunste van deeltijdwerkers bepaalt : « Met betrekking tot de arbeidsvoorwaarden worden deeltijdse werknemers niet minder gunstig behandeld dan voltijdse werknemers in een vergelijkbare situatie louter op grond van het feit dat zij in deeltijd werkzaam zijn, tenzij het verschil in behandeling om objectieve redenen gerechtvaardigd is. Wanneer zulks passend is, kunnen hun rechten worden vastgesteld in verhouding tot hun arbeidsduur. Indien zulks om objectieve redenen gerechtvaardigd is, kan de toegang tot bepaalde arbeidsvoorwaarden afhankelijk worden gesteld van een bepaalde diensttijd, arbeidsduur of beloning ». Die bepaling strekt ertoe de richtlijn 97/81/EG van de Raad van 15 | B.13.2. L'article 4 de la loi du 5 mars 2002 relative au principe de non-discrimination en faveur des travailleurs à temps partiel dispose : « Pour ce qui concerne les conditions d'emploi, les travailleurs à temps partiel ne sont pas traités d'une manière moins favorable que les travailleurs à temps plein se trouvant dans une situation comparable au seul motif qu'ils travaillent à temps partiel, à moins qu'un traitement différent soit justifié par des raisons objectives. Lorsque c'est approprié, leurs droits peuvent être déterminés en proportion de la durée de leur travail. Lorsque des raisons objectives le justifient, l'accès à des conditions d'emploi particulières peut être subordonné à une période d'ancienneté, une durée du travail ou des conditions de salaire ». Cette disposition tend à mettre en oeuvre la directive 97/81/CE du |
december 1997 betreffende de door de Unice, het CEEP en het EVV | Conseil du 15 décembre 1997 concernant l'accord-cadre sur le travail à |
gesloten raamovereenkomst inzake deeltijdarbeid, waarvan clausule 4 een beginsel van non-discriminatie vaststelt, ten uitvoer te leggen. B.14. Door werknemers die voltijds worden tewerkgesteld door de cumulatie van twee halftijdse betrekkingen bij twee werkgevers, van het voordeel van het recht op halftijds ouderschapsverlof gedurende een periode van zes maanden uit te sluiten, behandelt de in het geding zijnde bepaling werknemers die voltijds zijn tewerkgesteld, om de enkele reden dat zij twee halftijdse betrekkingen hebben, op een andere wijze dan de werknemers die voltijds zijn tewerkgesteld bij één enkele werkgever, zonder dat dat verschil in behandeling is verantwoord. Voor een werknemer die halftijds wordt tewerkgesteld bij twee werkgevers bestaat er immers geen enkele praktische moeilijkheid, noch enig risico dat de goede werking van de ondernemingen wordt verstoord, waardoor de weigering om gedurende zes maanden een halftijds ouderschapsverlof en de aan dat verlof verbonden uitkeringen toe te kennen, kan worden verantwoord : het is aldus voor de werknemer mogelijk een ouderschapsverlof van drie maanden af te spreken met één van zijn werkgevers die hem halftijds tewerkstellen, en vervolgens dat ouderschapsverlof aan te vullen met een ouderschapsverlof van drie maanden, dat wordt afgesproken met zijn tweede werkgever. Aldus moet elk van de werkgevers de vermindering van de arbeidstijd dragen ten belope van de gepresteerde arbeidstijd. De vermindering van de arbeidstijd van de werknemer en de uitkeringen die hem zullen worden gestort, zullen aldus dezelfde zijn als mocht hij voltijds zijn tewerkgesteld bij één enkele werkgever. B.15. De prejudiciële vraag dient bevestigend te worden beantwoord. Om die redenen, Het Hof zegt voor recht : In zoverre het het recht op een uitkering voor loopbaanonderbreking wegens ouderschapsverlof van zes maanden niet toekent aan werknemers die voltijds zijn tewerkgesteld door de cumulatie van twee halftijdse | temps partiel conclu par l'UNICE, le CEEP et la CES, dont la clause 4 établit un principe de non-discrimination. B.14. En écartant du bénéfice du droit au congé parental à mi-temps pour une période de six mois, les travailleurs qui sont occupés à temps plein par le cumul de deux emplois à mi-temps auprès de deux employeurs, la disposition en cause traite de manière différente des travailleurs occupés à temps plein, pour la seule raison qu'ils occupent deux emplois à mi-temps, par rapport aux travailleurs occupés à temps plein auprès d'un seul employeur, sans que cette différence de traitement soit justifiée. En effet, pour un travailleur qui est occupé à mi-temps auprès de deux employeurs, il n'existe aucune difficulté pratique ni aucun risque de perturber le bon fonctionnement des entreprises susceptible de justifier le refus d'accorder un congé parental à mi-temps pendant six mois, et les indemnités afférentes à ce congé : il est ainsi possible pour le travailleur de convenir d'un congé parental de trois mois avec un de ses employeurs l'occupant à mi-temps, puis de compléter ce congé parental par un congé parental de trois mois, convenu avec son second employeur. De la sorte, chacun des employeurs est appelé à supporter la réduction du temps de travail, à concurrence du temps de travail presté. La réduction du temps de travail du travailleur et les indemnités qui lui seront versées seront ainsi les mêmes que s'il était occupé à temps plein auprès d'un seul employeur. B.15. La question préjudicielle appelle une réponse positive. Par ces motifs, la Cour dit pour droit : En ce qu'il n'accorde pas le droit à une indemnité d'interruption de carrière pour un congé parental de six mois à des travailleurs occupés |
betrekkingen bij twee werkgevers, schendt artikel 102 van de | à temps plein par le cumul de deux emplois à mi-temps auprès de deux |
herstelwet van 22 januari 1985 houdende sociale bepalingen de | employeurs, l'article 102 de la loi de redressement du 22 janvier 1985 |
artikelen 10 en 11 van de Grondwet. | contenant des dispositions sociales viole les articles 10 et 11 de la |
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig | Constitution. Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, |
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989, op de openbare | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989, à |
terechtzitting van 25 maart 2009. | l'audience publique du 25 mars 2009. |
De griffier, | Le greffier, |
P.-Y. Dutilleux. | P.-Y. Dutilleux. |
De voorzitter, | Le président, |
M. Melchior. | M. Melchior. |