Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 162/2008 van 20 november 2008 Rolnummer 4349 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 15 van de wet van 26 juni 1990 betreffende de bescherming van de persoon van de geesteszieke, gesteld door het Hof van Bero Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de rechter(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 162/2008 van 20 november 2008 Rolnummer 4349 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 15 van de wet van 26 juni 1990 betreffende de bescherming van de persoon van de geesteszieke, gesteld door het Hof van Bero Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de rechter(...) Extrait de l'arrêt n° 162/2008 du 20 novembre 2008 En cause : la question préjudicielle concernant l'article 15 de la loi du 26 juin 1990 relative à la protection de la personne des malades mentaux, posée par la Cour d'appel de Liège. La Co composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges P. Martens, R. Henneuse, E. De Groo(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 162/2008 van 20 november 2008 Extrait de l'arrêt n° 162/2008 du 20 novembre 2008
Rolnummer 4349 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 15 van de wet van 26 juni En cause : la question préjudicielle concernant l'article 15 de la loi
1990 betreffende de bescherming van de persoon van de geesteszieke, du 26 juin 1990 relative à la protection de la personne des malades
gesteld door het Hof van Beroep te Luik. mentaux, posée par la Cour d'appel de Liège.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges P.
rechters P. Martens, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen en J.-P. Martens, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen et J.-P. Snappe,
Snappe, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M.
voorzitterschap van voorzitter M. Melchior, Melchior,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging I. Objet de la question préjudicielle et procédure
Bij arrest van 22 november 2007 in zake het openbaar ministerie tegen Par arrêt du 22 novembre 2007 en cause du ministère public contre F.B.
F.B. en anderen en in zake F.B. tegen L.P. en anderen, waarvan de et autres et en cause de F.B. contre L.P. et autres, dont l'expédition
expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 27 november 2007, est parvenue au greffe de la Cour le 27 novembre 2007, la Cour d'appel
heeft het Hof van Beroep te Luik de volgende prejudiciële vraag de Liège a posé la question préjudicielle suivante :
gesteld : « Schendt artikel 15 van de wet van 26 juni 1990 betreffende de « L'article 15 de la loi du 26 juin 1990 relative à la protection de
bescherming van de persoon van de geesteszieke, gewijzigd bij artikel la personne des malades mentaux, modifiée par l'article 52 de la loi
52 van de wet van 13 juni 2006, dat van toepassing is op de persoon du 13 juin 2006, applicable à une personne visée à l'article 36-4° de
bedoeld in artikel 36, 4°, van de wet van 8 april 1965 betreffende de la loi du 8 avril 1965 relative à la protection de la jeunesse, à la
jeugdbescherming, het ten laste nemen van minderjarigen die een als
misdrijf omschreven feit hebben gepleegd en het herstel van de door prise en charge des mineurs ayant commis un fait qualifié infraction
dit feit veroorzaakte schade, die oorspronkelijk het voorwerp uitmaakt
van een zaak die op die grond aanhangig is gemaakt bij de et à la réparation du dommage causé par ce fait et faisant
jeugdrechter, opgevat in zoverre het melding maakt van de beslissing initialement l'objet d'une saisine du juge de la jeunesse sur cette
van de geneesheer van de dienst, die als exclusief wordt beschouwd, base, entendu en ce qu'il fait mention de la décision du médecin du
gelezen in het licht van artikel 2, eerste lid, van de wet van 26 juni service entendue comme exclusive, lu en regard de l'article 2, alinéa
1990, zoals gewijzigd, van de artikelen 12, 3°, en 19 van de wet van 1er, de la loi du 26 juin 1990 telle que modifiée, des articles 12-3°
26 juni 1990, van artikel 43, eerste en tweede lid, van de wet van 8 et 19 de la loi du 26 juin 1990, de l'article 43, alinéas 1er et 2 de
april 1965, zoals gewijzigd bij artikel 9 van de wet van 13 juni 2006, la loi du 8 avril 1965, tel que modifié par l'article 9 de la loi du
en van de artikelen 52quater, derde lid, en volgende van de wet van 8 13 juin 2006 et de l'article 52quater, alinéa 3 et suivants, de la loi
april 1965, zoals gewijzigd bij de wet van 27 december 2006, du 8 avril 1965 modifiée par la loi du 27 décembre 2006,
doordat : en ce que :
A : het niet voorziet in de verplichting, voor de geneesheer van de A : il ne prévoit pas l'obligation pour le médecin du service :
dienst, om : - 1°) hetzij de jeugdrechter bij wie voordien de zaak betreffende die - 1°) soit d'informer le juge de la jeunesse, saisi préalablement de
patiënt aanhangig is gemaakt op grond van artikel 36, 4°, van de wet
van 8 april 1965, op de hoogte te brengen van zijn beslissing aan de ce patient sur base de l'article 36-4° de la loi du 8 avril 1965, de
patiënt toelating te verlenen om de instelling te verlaten in sa décision d'autoriser une sortie du patient dans des conditions
omstandigheden die een risico kunnen vormen voor diens veiligheid naar susceptibles de constituer un risque pour la sécurité de celui-ci en
gelang van de daden die hij zou kunnen plegen of het gedrag dat hij fonction des actes qu'il pourrait commettre ou du comportement qu'il
zou kunnen vertonen; pourrait adopter;
- 2°) hetzij de jeugdrechter bij wie de zaak betreffende de patiënt - 2°) soit d'associer le juge de la jeunesse saisi du patient sur base
aanhangig is gemaakt op grond van de wet van 26 juni 1990, te de la loi du 26 juin 1990 à la modalisation de sa décision relative
betrekken bij het bepalen van de voorwaarden van zijn beslissing
betreffende het verlaten van de instelling; aux sorties;
B : het niet voorziet in een rechtsmiddel, B : il ne prévoit pas de recours,
de artikelen 10 en 11 van de Grondwet doordat het een minderjarige ne viole-t-il pas les articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'il
geesteszieke delinquent tegenover wie een beschermingsmaatregel loopt empêche le mineur délinquant malade mental à l'égard duquel une mesure
die werd genomen ter uitvoering van hoofdstuk II van de wet van 26 de protection prise en exécution du chapitre II de la loi du 26 juin
juni 1990, verhindert om in voorkomend geval, bij een tijdelijke 1990 est en cours, de bénéficier, le cas échéant, en cas de suspension
opschorting van die bescherming, de bescherming te genieten die een temporaire de cette protection, de celle dont bénéficie le mineur
minderjarige niet-geesteszieke delinquent geniet die werd geplaatst in
een gesloten afdeling van een openbare gemeenschapsinstelling voor délinquant, non malade mental, placé en ICPPJ régime fermé et dont les
jeugdbescherming en wiens toelatingen om de instelling te verlaten autorisations de sortie sont soumises à de strictes conditions régies
onderworpen zijn aan strikte wettelijke voorwaarden, waaronder, in par la loi, dont, dans certains cas l'autorisation du juge de la
bepaalde gevallen, de toelating van de jeugdrechter, met een recht van jeunesse, avec droit d'appel suspensif de la part du ministère public
opschortend hoger beroep voor het openbaar ministerie ? ». ? ».
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
De in het geding zijnde bepalingen en de draagwijdte van de Les dispositions en cause et la portée de la question préjudicielle
prejudiciële vraag B.1.1. Artikel 15 van de wet van 26 juni 1990 betreffende de B.1.1. L'article 15 de la loi du 26 juin 1990 relative à la protection
bescherming van de persoon van de geesteszieke bepaalt : de la personne des malades mentaux dispose :
« Gedurende het verder verblijf wordt de zieke bewaakt en behandeld. « Pendant le maintien, le malade est surveillé et traité. Le maintien
Dit sluit niet uit dat, op grond van de beslissing van een geneesheer n'exclut pas, conformément à la décision et sous l'autorité et la
van de dienst en onder diens gezag en verantwoordelijkheid, de zieke responsabilité d'un médecin du service, des sorties de durée limitée
voor beperkte tijd, alleen of onder begeleiding, kan uitgaan, noch dat du malade, seul ou accompagné, ni un séjour, à temps partiel, de jour
hij, deeltijds, in de instelling verblijft overdag of 's nachts, noch ou de nuit, dans l'établissement, ni qu'il exerce avec son
dat hij met zijn instemming beroepsarbeid verricht buiten de dienst ». consentement une activité professionnelle en dehors du service ».
B.1.2. Artikel 52quater, derde lid, van de wet van 8 april 1965 B.1.2. L'article 52quater, alinéa 3, de la loi du 8 avril 1965
betreffende de jeugdbescherming, het ten laste nemen van minderjarigen relative à la protection de la jeunesse, à la prise en charge des
die een als misdrijf omschreven feit hebben gepleegd en het herstel mineurs ayant commis un fait qualifié infraction et à la réparation du
van de door dit feit veroorzaakte schade, zoals gewijzigd bij de wet dommage causé par ce fait, telle qu'elle a été modifiée par la loi du
van 27 december 2006 houdende diverse bepalingen (II), bepaalde vóór 27 décembre 2006 portant des dispositions diverses (II), disposait,
de vernietiging ervan bij het arrest nr. 49/2008 van 13 maart 2008 avant son annulation par l'arrêt n° 49/2008 du 13 mars 2008 de la Cour
voor het Hof : :
« Bovendien is het verlaten van de instelling door de betrokkene « En outre, les sorties de l'intéressé de l'établissement sont
onderworpen aan volgende voorwaarden : soumises aux conditions suivantes :
1° het verlaten van de instelling om te verschijnen voor de rechtbank, 1° les sorties de l'établissement pour des comparutions judiciaires,
om redenen van medische noodzaak of om een begrafenis in België bij te des besoins médicaux ou pour assister aux funérailles en Belgique en
wonen in geval van overlijden van een familielid tot en met de tweede cas de décès d'un membre de la famille jusqu'au deuxième degré inclus,
graad, is niet ondergeschikt aan een toelating door de jeugdrechter of ne nécessitent pas une autorisation du juge de la jeunesse ou du
jeugdrechtbank. De instelling informeert de jeugdrechter of de tribunal de la jeunesse. Par contre, l'établissement informe le juge
jeugdrechtbank evenwel voorafgaandelijk per fax van elke uitstap in de la jeunesse ou le tribunal de la jeunesse préalablement par voie de
deze zin. De Koning kan bij in Ministerraad overlegd koninklijk télécopie de toute sortie dans ce sens. Le Roi peut par arrêté royal
besluit deze regel uitbreiden tot andere soorten uitstappen; délibéré en Conseil des ministres élargir cette règle à d'autres types
2° de soorten uitstappen die beschreven staan in het pedagogisch de sorties; 2° les types de sorties décrites dans le projet pédagogique que
project dat de openbare gemeenschapsinstelling voor jeugdbescherming l'institution communautaire publique de protection de la jeunesse
aan de jeugdrechter of de jeugdrechtbank meedeelt met vermelding van communique au juge de la jeunesse ou au tribunal de la jeunesse avec
de soorten omkadering per soort uitstap, kunnen worden verboden door mention des types d'encadrement par type de sorties, peuvent être
de jeugdrechter of de jeugdrechtbank, bij gemotiveerde beslissing voor interdites par le juge de la jeunesse ou le tribunal de la jeunesse
één of meer van de redenen genoemd in het vierde lid. Het verbod kan par décision motivée pour une ou plusieurs des raisons décrites à
ook beperkt worden tot slechts enkele soorten activiteiten en kan l'alinéa 4. L'interdiction peut également ne porter que sur certains
verband houden met een onvoldoende omkadering; types d'activités et peut être liée à un encadrement insuffisant;
3° voor het verlaten van de instelling in het kader van activiteiten 3° les sorties dans le cadre d'activités ne faisant pas explicitement
die niet uitdrukkelijk deel uitmaken van het pedagogisch project van partie du projet pédagogique de l'institution communautaire publique
de openbare gemeenschapsinstelling voor jeugdbescherming, moet geval de protection de la jeunesse font l'objet d'une demande au cas par cas
per geval een verzoek aan de jeugdrechter of de jeugdrechtbank worden auprès du juge de la jeunesse ou du tribunal de la jeunesse en
gericht, waarin de voorziene soort omkadering nader wordt omschreven. précisant le type d'encadrement prévu. La demande est faite au plus
De aanvraag gebeurt uiterlijk vijf werkdagen voor aanvang van de tard cinq jours ouvrables avant le début de l'activité. Le juge de la
activiteit. De jeugdrechter of jeugdrechtbank doet uitspraak binnen de jeunesse ou le tribunal de la jeunesse se prononce dans un délai de
vier werkdagen. Een afschrift van het verzoek wordt onverwijld door de quatre jours ouvrables. Copie de la demande est sans délai communiquée
griffie aan het openbaar ministerie bezorgd. au ministère public par le greffe.
Van de beslissing van de jeugdrechter of de jeugdrechtbank wordt aan La décision du juge ou du tribunal de la jeunesse est notifiée par
de openbare gemeenschapsinstelling voor jeugdbescherming kennis voie de télécopie à l'institution communautaire publique de protection
gegeven per fax. Een afschrift van de beslissing wordt binnen de 24 de la jeunesse. Copie de la décision est communiquée dans les 24
uur door de griffie aan het openbaar ministerie bezorgd. Ingeval de heures au ministère public par le greffe. En cas d'interdiction de
jeugdrechter of de jeugdrechtbank verbiedt om de instelling te sortir de l'établissement, le juge ou le tribunal de la jeunesse
verlaten, vermeldt hij de redenen van dit verbod die steunen op een of mentionne les motifs de cette interdiction qui sont basés sur une ou
meer van volgende redenen : 1° de betrokkene geeft blijk van een gedrag dat voor hemzelf of voor anderen gevaarlijk is; 2° er bestaan ernstige redenen om te vrezen dat de betrokkene, indien hij opnieuw in vrijheid wordt gesteld, nieuwe misdaden of wanbedrijven pleegt, zich aan het gerecht onttrekt, bewijsmateriaal probeert te doen verdwijnen of tot een heimelijke verstandhouding komt met derden; 3° het belang van een slachtoffer of zijn omgeving vereist dit verbod. De jeugdrechter of jeugdrechtbank kan de dienst slachtofferonthaal verzoeken om een slachtofferfiche op te stellen. Het hoger beroep van het openbaar ministerie tegen een uitstap genoemd in lid 3, 2° of 3°, is opschortend gedurende vijftien dagen te rekenen plusieurs des raisons suivantes : 1° l'intéressé a un comportement dangereux pour lui-même ou pour autrui; 2° il existe de sérieuses raisons de craindre que l'intéressé, s'il était remis en liberté, commette de nouveaux crimes ou délits, se soustraie à l'action de la justice, tente de faire disparaître des preuves ou entre en collusion avec des tiers; 3° l'intérêt d'une victime ou de son entourage nécessite cette interdiction. Le juge de la jeunesse ou tribunal de la jeunesse peut demander au service d'accueil aux victimes de rédiger une fiche victimes. L'appel du ministère public contre une sortie mentionné à l'alinéa 3,
vanaf de akte van hoger beroep. Hoger beroep tegen een uitstap genoemd 2° ou 3° est suspensif durant les quinze jours qui suivent l'acte
in lid 3, 2°, moet worden ingesteld binnen een termijn van d'appel. L'appel contre une sortie mentionnée à l'alinéa 3, 2°, doit
achtenveertig uren, die begint te lopen vanaf de mededeling van de être interjeté dans un délai de quarante-huit heures, qui court à
beslissing van de jeugdrechter of de jeugdrechtbank om de jongere toe compter de la communication de la décision du juge de la jeunesse ou
te vertrouwen aan een openbare gemeenschapsinstelling voor du tribunal de la jeunesse de confier le jeune à une institution
jeugdbescherming, in gesloten opvoedingsafdeling. Het openbaar communautaire publique de protection de la jeunesse, en régime
ministerie brengt de betrokken openbare gemeenschapsinstelling voor éducatif fermé. Le ministère public en informe sans délai
jeugdbescherming er onverwijld van op de hoogte. l'institution communautaire publique de protection de la jeunesse concernée.
De jeugdrechter of jeugdrechtbank kan ten allen tijde, hetzij Le juge de la jeunesse ou le tribunal de la jeunesse peut, en tout
ambtshalve hetzij op vordering van het openbaar ministerie, de temps, soit d'office, soit à la demande du ministère public, modifier
beslissing bedoeld in het derde lid, 2° en 3°, wijzigen ». la décision mentionnée à l'alinéa 3, 2° et 3° ».
B.1.3. Artikel 103 van de wet van 27 december 2006, zoals het artikel B.1.3. L'article 103 de la loi du 27 décembre 2006, tel qu'il a
6, § 2, van de wet van 1 maart 2002 betreffende de voorlopige modifié l'article 6, § 2, de la loi du 1er mars 2002 relative au
plaatsing van minderjarigen die een als misdrijf omschreven feit placement provisoire de mineurs ayant commis un fait qualifié
hebben gepleegd, heeft gewijzigd, bepaalde vóór de vernietiging ervan infraction, disposait, avant son annulation par l'arrêt n° 49/2008 de
bij het arrest nr. 49/2008 van het Hof : la Cour :
« Artikel 6, § 2, van de wet van 1 maart 2002 betreffende de « L'article 6, § 2, de la loi du 1er mars 2002 relative au placement
voorlopige plaatsing van minderjarigen die een als misdrijf omschreven provisoire de mineurs ayant commis un fait qualifié infraction, est
feit hebben gepleegd, wordt aangevuld met volgende leden : complété par les alinéas suivants :
'Een afschrift van het advies van de directie van het Centrum en van de toelating wordt na ontvangst onverwijld door de griffie aan het openbaar ministerie bezorgd. Het verlaten van de instelling om te verschijnen voor de rechtbank, om redenen van medische noodzaak of om een begrafenis in België bij te wonen in geval van overlijden van een familielid tot en met de tweede graad, is niet ondergeschikt aan een toelating door de jeugdrechter of onderzoeksrechter. De Koning kan deze regel uitbreiden tot andere soorten uitstappen. Indien de jeugdrechtbank of de onderzoeksrechter weigert de gevraagde toelating tot het verlaten van het centrum te verstrekken, vermeldt 'Copie de l'avis de la direction du Centre et de l'autorisation est, dès réception et sans délai, communiquée par le greffe au ministère public. Les sorties de l'établissement pour des comparutions judiciaires des besoins médicaux ou pour assister aux funérailles en Belgique en cas de décès d'un membre de la famille jusqu'au deuxième degré inclus, ne nécessitent pas une autorisation du juge de la jeunesse ou du juge d'instruction. Le Roi peut élargir cette règle à d'autres types de sorties. Si le tribunal de la jeunesse ou le juge d'instruction refuse l'autorisation demandée en vue de quitter le centre, il mentionne les
zij of hij de redenen van dit verbod die steunen op een of meer van motifs de cette interdiction qui sont basés sur une ou plusieurs des
volgende elementen : raisons suivantes :
1° de betrokkene geeft blijk van een gedrag dat voor hemzelf of voor 1° l'intéressé a un comportement dangereux pour lui-même ou pour
anderen gevaarlijk is; autrui;
2° er bestaan ernstige redenen om te vrezen dat de betrokkene nieuwe 2° il existe de sérieuses raisons de craindre que l'intéressé commette
als misdrijf omschreven feiten pleegt, zich aan het gerecht onttrekt, de nouveaux faits qualifiés infraction, se soustraie à l'action de la
bewijsmateriaal probeert te doen verdwijnen of tot een heimelijke justice, tente de faire disparaître des preuves ou entre en collusion
verstandhouding komt met derden; avec des tiers;
3° het belang van een slachtoffer of zijn omgeving vereist dit verbod. 3° l'intérêt d'une victime ou de son entourage nécessite cette
De jeugdrechtbank of de onderzoeksrechter kan de dienst interdiction. Le juge de la jeunesse ou le juge d'instruction peut
slachtofferonthaal verzoeken om een slachtofferfiche op te stellen.' demander au service d'accueil aux victimes de rédiger une fiche
». victimes.' ».
B.1.4. Artikel 105 van de wet van 27 december 2006, zoals het artikel B.1.4. L'article 105 de la loi du 27 décembre 2006, tel qu'il a
8, tweede lid, van de voormelde wet van 1 maart 2002 heeft gewijzigd, modifié l'article 8, alinéa 2, de la loi du 1er mars 2002 précitée,
bepaalde vóór de vernietiging ervan bij het arrest nr. 49/2008 van het Hof : disposait, avant son annulation par l'arrêt n° 49/2008 de la Cour :
« Artikel 8, tweede lid, van dezelfde wet wordt aangevuld als volgt : « L'article 8, alinéa 2, de la même loi est complété comme suit :
'Het hoger beroep tegen een toelating om het centrum te verlaten is
daarentegen opschortend, gedurende vijftien dagen te rekenen van de 'Par contre, l'appel contre une autorisation de sortie du centre est
akte van hoger beroep.' ». suspensif durant les quinze jours qui suivent l'acte d'appel.' ».
B.2. De verwijzende rechter vraagt het Hof of het voormelde artikel 15 B.2. Le juge a quo interroge la Cour sur le point de savoir si
van de wet van 26 juni 1990, zoals beoogd in artikel 36, 4°, van de l'article 15 précité de la loi du 26 juin 1990, tel qu'il est visé à
wet van 8 april 1965, in strijd is met de artikelen 10 en 11 van de l'article 36, 4°, de la loi du 8 avril 1965, viole les articles 10 et
Grondwet, in zoverre die bepaling niet voorziet in de verplichting 11 de la Constitution en ce que cette disposition ne prévoit pas
voor de geneesheer van de dienst om de jeugdrechter op de hoogte te d'obligation pour le médecin du service d'informer le juge de la
brengen van zijn beslissing om een uitstap toe te staan aan de jeunesse de sa décision d'autoriser une sortie du mineur, malade
minderjarige geesteszieke die een als misdrijf omschreven feit heeft mental, ayant commis un fait qualifié infraction, pas plus qu'elle ne
gepleegd, en evenmin voorziet in een rechtsmiddel tegen die
beslissing, terwijl de toestemmingen voor in een gesloten afdeling van prévoit de recours contre cette décision alors que les autorisations
een gemeenschapsinstelling geplaatste minderjarigen om die instelling de sortie des mineurs placés dans une section fermée d'une institution
te verlaten, op grond van de hiervoor geciteerde artikelen 98, 103 en communautaire sont soumises, en vertu des articles 98, 103 et 105
105 van de wet van 27 december 2006 zijn onderworpen aan strikte précités de la loi du 27 décembre 2006, à de strictes conditions dont,
voorwaarden, waaronder in sommige gevallen de toestemming van de dans certains cas, l'autorisation du juge de la jeunesse avec droit
jeugdrechter, met een recht van opschortend hoger beroep voor het d'appel suspensif de la part du ministère public.
openbaar ministerie. B.3. De Ministerraad en de Orde der geneesheren merken op dat de B.3. Le Conseil des ministres et l'Ordre des médecins font observer
hiervoor geciteerde artikelen 98, 103 en 105 van de wet van 27 que les articles 98, 103 et 105 précités de la loi du 27 décembre 2006
december 2006 zijn vernietigd door het Hof, zodat, aangezien het door
de verwijzende rechter voorgelegde element van de vergelijking is ont été annulés par la Cour, de sorte que l'élément de comparaison
verdwenen, de prejudiciële vraag zonder voorwerp zou zijn geworden. soumis par le juge a quo ayant disparu, la question préjudicielle
serait devenue sans objet.
B.4.1. In zijn arrest nr. 49/2008 heeft het Hof het derde tot het B.4.1. Par son arrêt n° 49/2008, la Cour a annulé les alinéas 3 à 6 de
zesde lid van artikel 52quater van de wet van 8 april 1965 vernietigd, l'article 52quater de la loi du 8 avril 1965, de même que les articles
alsook de artikelen 103 en 105 van de wet van 27 december 2006. Die 103 et 105 de la loi du 27 décembre 2006. C'est pour un motif tiré de
vernietiging is uitgesproken om een reden die is afgeleid uit de
schending, door de federale wetgever, van artikel 5, § 1, II, 6°, d), la violation par le législateur fédéral de l'article 5, § 1er, II, 6°,
van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der d), de la loi spéciale du 8 août 1980 de réformes institutionnelles
instellingen. Het Hof heeft immers geoordeeld : que cette annulation a été prononcée. La Cour a en effet considéré :
« B.28.3. De federale overheid is derhalve bevoegd voor de « B.28.3. L'autorité fédérale est donc compétente pour définir le
inhoudelijke omschrijving van de maatregelen die kunnen worden genomen
ten aanzien van minderjarigen die een als misdrijf omschreven feit contenu des mesures qui peuvent être prises à l'égard des mineurs
hebben gepleegd alsook voor het bepalen van de voorwaarden waarin zij ayant commis un fait qualifié infraction ainsi que les conditions
kunnen worden genomen, maar die bevoegdheid strekt zich niet uit tot auxquelles elles peuvent être prises, mais cette compétence ne s'étend
de tenuitvoerlegging van die maatregelen. pas à l'exécution de ces mesures.
De federale wetgever kan weliswaar in een maatregel van plaatsing Le législateur fédéral peut certes prévoir une mesure de placement et,
voorzien en in voorkomend geval de mogelijkheid om de betrokken le cas échéant, exclure ou limiter la possibilité de quitter
instelling te verlaten uitsluiten of beperken, maar zodra die l'établissement concerné, mais dès que la mesure a été prise, il
maatregel genomen is, komt het niet langer de federale overheid maar n'appartient plus à l'autorité fédérale mais aux autorités
de overheden van de gemeenschappen toe om die maatregel ten uitvoer te communautaires d'exécuter cette mesure et, lorsque la mesure de
leggen en, wanneer de plaatsingsmaatregel de uitstappen niet heeft uitgesloten of beperkt, de voorwaarden te bepalen voor het verlaten van de instelling ». B.4.2. Hieruit vloeit voort dat, aangezien het vernietigingsarrest van het Hof terugwerkende kracht heeft, de bepalingen die voor het verwijzende rechtscollege als vergelijkingspunt dienden, zijn verdwenen. Het staat aan dat rechtscollege om te oordelen over de gevolgen van het vernietigingsarrest voor de in de geding zijnde bepalingen en, in het bijzonder, vast te stellen welke bepalingen thans van toepassing zijn op de uitstapregeling voor de in een gesloten afdeling geplaatste minderjarigen. Het staat ten slotte ook aan dat rechtscollege te beslissen of in voorkomend geval een nieuwe prejudiciële vraag dient te worden gesteld, waarbij de bewoordingen ervan worden gewijzigd teneinde rekening te houden met de omstandigheid dat de normen ten aanzien waarvan het, in de onderhavige zaak, de vergelijking maakte, zijn vernietigd. Om die redenen, het Hof placement n'a pas exclu ou limité les sorties, de définir les conditions auxquelles sont soumises les sorties de l'établissement ». B.4.2. Il résulte de ceci que l'arrêt de la Cour opérant avec effet rétroactif, les dispositions qui servaient de point de comparaison à la juridiction a quo ont disparu. C'est à cette juridiction d'apprécier l'incidence de l'arrêt d'annulation sur les dispositions en cause et, en particulier, de déterminer quelles sont les dispositions aujourd'hui applicables au régime de sortie relatif aux mineurs placés dans une section fermée. C'est à elle aussi, enfin, de décider s'il y a lieu de poser, le cas échéant, une nouvelle question préjudicielle, en en modifiant les termes pour tenir compte de la circonstance que les normes par rapport auxquelles elle établissait la comparaison, dans la présente affaire, ont été annulées. Par ces motifs, la Cour
zendt de zaak terug naar het verwijzende rechtscollege. renvoie l'affaire à la juridiction a quo.
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise,
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989, op de openbare conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989, à
terechtzitting van 20 november 2008. l'audience publique du 20 novembre 2008.
De griffier, Le greffier,
P.-Y. Dutilleux P.-Y. Dutilleux
De voorzitter, Le président,
M. Melchior M. Melchior
^