Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 169/2008 van 27 november 2008 Rolnummer 4377 In zake : het beroep tot vernietiging van artikel 19 van de wet van 26 april 2007 tot wijziging van het Gerechtelijk Wetboek met het oog op het bestrijden van de gerecht Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en M. Melchior, en de rechter(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 169/2008 van 27 november 2008 Rolnummer 4377 In zake : het beroep tot vernietiging van artikel 19 van de wet van 26 april 2007 tot wijziging van het Gerechtelijk Wetboek met het oog op het bestrijden van de gerecht Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en M. Melchior, en de rechter(...) Extrait de l'arrêt n° 169/2008 du 27 novembre 2008 Numéro du rôle : 4377 En cause : le recours en annulation de l'article 19 de la loi du 26 avril 2007 modifiant le Code judiciaire en vue de lutter contre l'arriéré judiciaire, introduit par La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Bossuyt et M. Melchior, et des juges P. Ma(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 169/2008 van 27 november 2008 Extrait de l'arrêt n° 169/2008 du 27 novembre 2008
Rolnummer 4377 Numéro du rôle : 4377
In zake : het beroep tot vernietiging van artikel 19 van de wet van 26 En cause : le recours en annulation de l'article 19 de la loi du 26
april 2007 tot wijziging van het Gerechtelijk Wetboek met het oog op avril 2007 modifiant le Code judiciaire en vue de lutter contre
het bestrijden van de gerechtelijke achterstand, ingesteld door Johan l'arriéré judiciaire, introduit par Johan Blomme et autres.
Blomme en anderen.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en M. Melchior, en de composée des présidents M. Bossuyt et M. Melchior, et des juges P.
rechters P. Martens, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, Martens, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe,
J.-P. Snappe, E. Derycke en J. Spreutels, bijgestaan door de griffier E. Derycke et J. Spreutels, assistée du greffier P.-Y. Dutilleux,
P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter M. Bossuyt, présidée par le président M. Bossuyt,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van het beroep en rechtspleging I. Objet du recours et procédure
Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 11 december Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 11
2007 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 12 décembre 2007 et parvenue au greffe le 12 décembre 2007, un recours en
december 2007, is beroep tot vernietiging ingesteld van artikel 19 van
de wet van 26 april 2007 tot wijziging van het Gerechtelijk Wetboek annulation de l'article 19 de la loi du 26 avril 2007 modifiant le
met het oog op het bestrijden van de gerechtelijke achterstand Code judiciaire en vue de lutter contre l'arriéré judiciaire (publiée
(bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 12 juni 2007) door Johan au Moniteur belge du 12 juin 2007) a été introduit par Johan Blomme,
Blomme, wonende te 9000 Gent, Oude Houtlei 107, Beatrix Ceulemans, demeurant à 9000 Gand, Oude Houtlei 107, Beatrix Ceulemans, demeurant
wonende te 1800 Vilvoorde, James Ensorlaan 49, Geert De Coninck, à 1800 Vilvorde, James Ensorlaan 49, Geert De Coninck, demeurant à
wonende te 9080 Beervelde, Toleindestraat 37, Guy Delvoie, wonende te 9080 Beervelde, Toleindestraat 37, Guy Delvoie, demeurant à 3051
3051 Sint-Joris-Weert, Kaubergstraat 14, Isabelle Diercxsens, wonende Sint-Joris-Weert, Kaubergstraat 14, Isabelle Diercxsens, demeurant à
te 1180 Brussel, De Frélaan 253, Els Herregodts, wonende te 3090 1180 Bruxelles, avenue De Fré 253, Els Herregodts, demeurant à 3090
Overijse, Smetslaan 29, Pierre Lefranc, wonende te 9830 Overijse, Smetslaan 29, Pierre Lefranc, demeurant à 9830
Sint-Martens-Latem, Perrestraat 12, Koenraad Moens, wonende te 1500 Sint-Martens-Latem, Perrestraat 12, Koenraad Moens, demeurant à 1500
Halle, Kapittel 17, Michel Ryde, wonende te 8900 Ieper, Dikkebusseweg Hal, Kapittel 17, Michel Ryde, demeurant à 8900 Ypres, Dikkebusseweg
514, Marc Sterkens, wonende te 2200 Herentals, Zeven Zillen 5, 514, Marc Sterkens, demeurant à 2200 Herentals, Zeven Zillen 5,
Kathleen Transaux, wonende te 2018 Antwerpen, Solvijnsstraat 33, Kathleen Transaux, demeurant à 2018 Anvers, Solvijnsstraat 33, Martin
Martin Van den Bossche, wonende te 1730 Asse, Waalborrelaan 23A, Van den Bossche, demeurant à 1730 Asse, Waalborrelaan 23A, Patrick
Patrick Vandermotten, wonende te 3000 Leuven, Capucijnenvoer 231A1, Vandermotten, demeurant à 3000 Louvain, Capucijnenvoer 231A1, Philippe
Philippe Van Volsem, wonende te 9200 Dendermonde, Cyriel De Van Volsem, demeurant à 9200 Termonde, Cyriel De Baerestraat 3,
Baerestraat 3, Charles-Philippe Vermylen, wonende te 1200 Brussel, Charles-Philippe Vermylen, demeurant à 1200 Bruxelles, avenue de la
Kapellaan 50, Annik Bouché, wonende te 1170 Brussel, Gaailaan 10, Chapelle 50, Annik Bouché, demeurant à 1170 Bruxelles, avenue du Geai
Françoise Carlier, wonende te 1170 Brussel, Vorstlaan 78, Christine 10, Françoise Carlier, demeurant à 1170 Bruxelles, boulevard du
Dalcq, wonende te 1180 Brussel, Floridalaan 75, Erna Debaenst, wonende Souverain 78, Christine Dalcq, demeurant à 1180 Bruxelles, avenue de
te 8670 Koksijde, Constant Permekelaan 23, Pierre De Dobbeleer, la Floride 75, Erna Debaenst, demeurant à 8670 Koksijde, Constant
wonende te 1780 Wemmel, J. de Ridderlaan 142, Yves Demanche, wonende Permekelaan 23, Pierre De Dobbeleer, demeurant à 1780 Wemmel, avenue
J. de Ridder 142, Yves Demanche, demeurant à 1421 Ophain, rue des
te 1421 Ophain, rue des Merisiers 3, Anne De Poortere, wonende te 2910 Merisiers 3, Anne De Poortere, demeurant à 2910 Essen, Collegelaan 58,
Essen, Collegelaan 58, Yves De Ruyver, wonende te 1401 Baulers, rue Yves De Ruyver, demeurant à 1401 Baulers, rue Lossignol 23,
Lossignol 23, Anne-Elisabeth Hauzeur, wonende te 1140 Brussel, Henri Anne-Elisabeth Hauzeur, demeurant à 1140 Bruxelles, rue Henri Van
Van Neromstraat 23, Etienne Marique, wonende te 1050 Brussel, Nerom 23, Etienne Marique, demeurant à 1050 Bruxelles, rue Defacqz 41,
Defacqzstraat 41, Pierre Saint-Remy, wonende te 1150 Brussel, Alfred Pierre Saint-Remy, demeurant à 1150 Bruxelles, avenue Alfred Madoux
Madouxlaan 95, Mireille Salmon, wonende te 1170 Brussel, 95, Mireille Salmon, demeurant à 1170 Bruxelles, rue du Bien-Faire 4,
Bien-Fairestraat 4, Yves Vandersteen, wonende te 1342 Limelette, Clos Yves Vandersteen, demeurant à 1342 Limelette, Clos de la Rivière 19,
de la Rivière 19, Philippe Van Lierde, wonende te 1300 Waver, avenue Philippe Van Lierde, demeurant à 1300 Wavre, avenue de la Warche 17,
de la Warche 17, Guy Wezel, wonende te 1380 Lasne, avenue des Pèlerins Guy Wezel, demeurant à 1380 Lasne, avenue des Pèlerins 20,
20, Pierre-André Wustefeld, wonende te 1200 Brussel, Linthoutbosstraat Pierre-André Wustefeld, demeurant à 1200 Bruxelles, rue du Bois de
25, Frank Camberlain, wonende te 9170 De Klinge, Kapelstraat 58, Marc Linthout 25, Frank Camberlain, demeurant à 9170 De Klinge, Kapelstraat
De Gendt, wonende te 1730 Asse, Stationsstraat 13, Ida De Kempeneer, 58, Marc De Gendt, demeurant à 1730 Asse, Stationsstraat 13, Ida De
wonende te 3010 Kessel-Lo, Baron Auguste de Becker-Remyplein 1, Erwin Kempeneer, demeurant à 3010 Kessel-Lo, Baron Auguste de
De Luyck, wonende te 2660 Hoboken, Eikenlei 34, Christian Denoyelle, Becker-Remyplein 1, Erwin De Luyck, demeurant à 2660 Hoboken, Eikenlei
wonende te 1830 Machelen, Heirbaan 180, Philippe de Rémont, wonende te 34, Christian Denoyelle, demeurant à 1830 Machelen, Heirbaan 180,
6700 Aarlen, rue de la Bellevue 85, François Francis, wonende te 5560 Philippe de Rémont, demeurant à 6700 Arlon, rue de la Bellevue 85,
François Francis, demeurant à 5560 Finnevaux Houyet, rue du Village 2,
Finnevaux Houyet, rue du Village 2, Brigitte Hänsch, wonende te 2640 Brigitte Hänsch, demeurant à 2640 Mortsel, Armand Segerslei 31,
Mortsel, Armand Segerslei 31, Jacques Maes, wonende te 2018 Antwerpen, Jacques Maes, demeurant à 2018 Anvers, Hemelstraat 36, Jean-François
Hemelstraat 36, Jean-François Marot, wonende te 4500 Hoei, rue Rioul Marot, demeurant à 4500 Huy, rue Rioul 42, André Monhonval, demeurant
42, André Monhonval, wonende te 6820 Florenville, rue de France 50, à 6820 Florenville, rue de France 50, Hugo Rogghe, demeurant à 1600
Hugo Rogghe, wonende te 1600 Sint-Pieters-Leeuw, Mekingenweg 66, Paul Sint-Pieters-Leeuw, Mekingenweg 66, Paul Troisfontaines, demeurant à
Troisfontaines, wonende te 4651 Battice, Route de Bolland 54, Gaby Van 4651 Battice, Route de Bolland 54, Gaby Van den Bossche, demeurant à
den Bossche, wonende te 1731 Relegem, Poverstraat 33, Suzy 1731 Relegem, Poverstraat 33, Suzy Vanhoonacker, demeurant à 1730
Vanhoonacker, wonende te 1730 Mollem, Kasteelstraat 26, André Van
Praet, wonende te 1780 Wemmel, Thyssenlaan 43, Guy Van Raemdonck, Mollem, Kasteelstraat 26, André Van Praet, demeurant à 1780 Wemmel,
wonende te 2540 Hove, Diependaele 11, Raf Van Ransbeeck, wonende te avenue Thyssen 43, Guy Van Raemdonck, demeurant à 2540 Hove,
8000 Brugge, Rustenburgstraat 34, Sandra Van Steenwinkel, wonende te Diependaele 11, Raf Van Ransbeeck, demeurant à 8000 Bruges,
Rustenburgstraat 34, Sandra Van Steenwinkel, demeurant à 1140
1140 Brussel, Leuvensesteenweg 948, Carl Verbeke, wonende te 8501 Bruxelles, chaussée de Louvain 948, Carl Verbeke, demeurant à 8501
Heule, Stijn Streuvelslaan 57, Greet Verellen, wonende te 3000 Leuven, Heule, Stijn Streuvelslaan 57, Greet Verellen, demeurant à 3000
Groefstraat 11/2/1, en Bart Willocx, wonende te 9200 Grembergen, Louvain, Groefstraat 11/2/1, et Bart Willocx, demeurant à 9200
Hamsesteenweg 79. Grembergen, Hamsesteenweg 79.
(...) (...)
II. In rechte II. En droit
(...) (...)
B.1. De verzoekende partijen vorderen de vernietiging van artikel 19 B.1. Les parties requérantes demandent l'annulation de l'article 19 de
van de wet van 26 april 2007 tot wijziging van het Gerechtelijk la loi du 26 avril 2007 modifiant le Code judiciaire en vue de lutter
Wetboek met het oog op het bestrijden van de gerechtelijke contre l'arriéré judiciaire.
achterstand. Die bepaling vervangt artikel 770 van het Gerechtelijk Wetboek als Cette disposition remplace comme suit l'article 770 du Code judiciaire
volgt : :
« § 1. Wanneer de rechter de zaak in beraad houdt om het vonnis uit te « § 1er. Lorsque le juge tient la cause en délibéré pour prononcer le
spreken, bepaalt hij de dag voor die uitspraak, die moet plaatsvinden jugement, il fixe le jour de cette prononciation, qui doit avoir lieu
binnen een maand na het sluiten van de debatten. dans le mois, à partir de la clôture des débats.
Indien de zaak aan het openbaar ministerie wordt meegedeeld, gaat de Si la cause est communiquée au ministère public, le délai de la
termijn voor de uitspraak in op de dag waarop zijn advies is gegeven prononciation prend cours à la date où celui-ci a donné son avis ou,
of, in voorkomend geval, na het verstrijken van de termijn waarover de le cas échéant, à l'expiration du délai dont disposent les parties
partijen beschikken om hun conclusies over dat advies neer te leggen. pour déposer leurs conclusions concernant ledit avis.
Indien de uitspraak niet binnen die termijn kan plaatsvinden, wordt de Si la prononciation ne peut avoir lieu dans ce délai, il est fait
oorzaak van de vertraging op het zittingsblad vermeld. mention à la feuille d'audience de la cause du retard.
De vermelding op het zittingsblad van de oorzaak van de vertraging La mention à la feuille d'audience de la cause du retard doit pouvoir
moet objectief kunnen worden verantwoord tegenover de hiërarchische être objectivement justifiée à l'autorité hiérarchique chargée
overheid die belast is met het toezicht op de naleving van de d'exercer le contrôle du respect des délais du délibéré.
termijnen van beraad.
§ 2. De griffiers maken in tweevoud de lijst op van de zaken waarin de § 2. Les greffiers établissent la liste, en deux exemplaires, des
uitspraak met meer dan een maand werd uitgesteld. Deze lijst wordt ter affaires dans lesquelles le prononcé a été reporté au-delà d'un mois.
ondertekening voorgelegd aan de betrokken magistraat of magistraten, Cette liste est soumise à la signature du magistrat ou des magistrats
die zo in de gelegenheid worden gesteld schriftelijke opmerkingen te concernés, ceux-ci ayant ainsi l'occasion de formuler des observations
maken. écrites.
De lijsten worden, op initiatief van de hoofdgriffier, elke maand Les listes sont établies et envoyées chaque mois, à l'initiative du
opgemaakt en toegezonden aan de korpschef van het gerecht en aan de greffier en chef, au chef de corps de la juridiction et au chef de
korpschef van het openbaar ministerie bij dat gerecht. corps du ministère public près [...] cette juridiction.
De hoofdgriffier van het vredegerecht maakt de lijst over aan de Le greffier en chef de la justice de paix adresse la liste au
procureur des Konings van de rechtbank van eerste aanleg van zijn procureur du Roi du tribunal de première instance de son
gerechtelijk arrondissement. arrondissement judiciaire.
Een afschrift wordt op de griffie bewaard. Une copie est conservée au greffe.
Met inachtneming van dezelfde regels worden die lijsten maandelijks En suivant les mêmes règles, ces listes sont mensuellement
bijgewerkt. actualisées.
§ 3. Indien de rechter het beraad langer dan drie maanden aanhoudt, § 3. Si le juge prolonge son délibéré au-delà de trois mois, il en
verwittigt hij de korpschef en de eerste voorzitter van het hof van avise le chef de corps et le premier président de la cour d'appel ou
beroep of van het arbeidshof, onverminderd de mogelijkheid voor een de la cour du travail, sans préjudice de la possibilité pour une
partij om daartoe het initiatief te nemen. partie d'en prendre l'initiative.
§ 4. In het in § 3 bedoelde geval wordt de betrokken magistraat of de § 4. Dans le cas visé au paragraphe 3, le magistrat ou les magistrats
betrokken magistraten onverwijld opgeroepen door de korpschef om te concernés sont convoqués sans délai par le chef de corps afin d'être
worden gehoord over de oorzaken van de vertraging. entendus sur les causes du retard.
In de in § 2 bedoelde gevallen is de oproeping verplicht wanneer het Dans les cas visés au paragraphe 2, cette convocation est obligatoire
herhaalde tekortkomingen betreft. s'il s'agit de manquements répétés.
De korpschef en de betrokken magistraat of magistraten werken in Le chef de corps et le magistrat ou les magistrats concernés élaborent
onderling overleg een oplossing uit om de vertraging te verhelpen. des solutions concertées afin de pallier ce retard.
Van het verhoor wordt proces-verbaal opgemaakt. L'audition donne lieu à l'établissement d'un procès-verbal.
§ 5. De in § 3 bedoelde inlichtingen en de desbetreffende § 5. Les informations visées au § 3 ainsi que les procès-verbaux y
processen-verbaal kunnen in aanmerking worden genomen in geval van afférents sont susceptibles d'être pris en compte à l'occasion de
tuchtvervolgingen, bij de periodieke evaluatie van de magistraat of in poursuites disciplinaires, de l'évaluation périodique du magistrat ou
het kader van een op hem betrekking hebbende benoemings- of d'une procédure de nomination ou de désignation le concernant.
aanwijzingsprocedure. Si une sanction disciplinaire est justifiée, la peine infligée ne
Indien een tuchtsanctie verantwoord is, kan de opgelegde straf in geen pourra en aucun cas être inférieure à une peine majeure de premier
geval lager zijn dan een zware straf in eerste graad ». degré ».
B.2.1. Volgens de Ministerraad is het beroep slechts ontvankelijk in B.2.1. Selon le Conseil des ministres, le recours n'est recevable
zoverre het paragraaf 5, tweede lid, van artikel 770 van het qu'en ce qu'il concerne le paragraphe 5, alinéa 2, de l'article 770 du
Gerechtelijk Wetboek, zoals vervangen bij de bestreden bepaling, Code judiciaire, inséré par la disposition attaquée. L'exposé des
betreft. Uit de uiteenzetting van de middelen zou immers blijken dat moyens ferait en effet apparaître que les parties requérantes ne
de verzoekende partijen enkel grieven aanvoeren tegen dat tweede lid. formulent des griefs que contre ce deuxième alinéa.
B.2.2. Het Hof kan slechts uitdrukkelijk bestreden wetskrachtige B.2.2. La Cour peut uniquement annuler les dispositions législatives
bepalingen vernietigen waartegen middelen worden aangevoerd en, in explicitement attaquées contre lesquelles des moyens sont dirigés et,
voorkomend geval, bepalingen die niet worden bestreden maar le cas échéant, des dispositions qui n'ont pas été attaquées, mais qui
onlosmakelijk zijn verbonden met de bepalingen die moeten worden sont indissolublement liées aux dispositions qui doivent être
vernietigd. annulées.
B.2.3. Ofschoon het juist is dat het eerste middel enkel is gericht B.2.3. Bien qu'il soit exact que le premier moyen n'est dirigé que
tegen paragraaf 5, tweede lid, van artikel 770 van het Gerechtelijk contre le paragraphe 5, alinéa 2, de l'article 770 du Code judiciaire,
Wetboek, zoals vervangen bij de bestreden bepaling, is dat niet het inséré par la disposition attaquée, ce n'est pas le cas des deuxième
geval voor het tweede en het derde middel. et troisième moyens.
De exceptie wordt verworpen. L'exception est rejetée.
Ten aanzien van het eerste middel Quant au premier moyen
B.3. Het eerste middel is afgeleid uit de schending van de artikelen
10 en 11 van de Grondwet, doordat paragraaf 5, tweede lid, van artikel B.3. Le premier moyen est pris de la violation des articles 10 et 11
de la Constitution, en ce qu'en prévoyant que la peine disciplinaire
770 van het Gerechtelijk Wetboek, door voor te schrijven dat de pour le manquement disciplinaire visé par l'article 770 du Code
tuchtsanctie voor het in dat artikel bedoelde tuchtvergrijp in geen judiciaire ne peut en aucun cas être inférieure à une peine majeure de
geval lager mag zijn dan een zware straf in eerste graad, de premier degré, l'article 770, § 5, alinéa 2, du Code judiciaire limite
bevoegdheid van de tuchtoverheid bij het bepalen van de strafmaat la compétence de l'autorité disciplinaire en ce qui concerne la
beperkt en aldus een niet verantwoord verschil in behandeling in het détermination de la mesure de la peine et crée ainsi une différence de
leven roept tussen magistraten die het voorwerp uitmaken van een traitement non justifiée entre les magistrats qui font l'objet d'une
tuchtprocedure, naargelang die procedure al dan niet werd ingeleid procédure disciplinaire, selon que cette procédure a été engagée ou
naar aanleiding van het in artikel 770 van het Gerechtelijk Wetboek bedoelde tuchtvergrijp. B.4.1. Volgens paragraaf 5, tweede lid, van artikel 770 van het Gerechtelijk Wetboek kan, indien een tuchtsanctie is verantwoord, de opgelegde straf in geen geval lager zijn dan een zware straf in eerste graad. Zodoende verhindert die bepaling de tuchtoverheid om naar aanleiding van het bedoelde tuchtvergrijp, dat betrekking heeft op de niet-inachtneming door een rechter van de in de wet voorgeschreven termijnen voor het uitspreken van een vonnis, een lichte tuchtstraf op te leggen. non en raison du manquement disciplinaire visé par l'article 770 du Code judiciaire. B.4.1. Selon le paragraphe 5, alinéa 2, de la disposition attaquée, si une sanction disciplinaire est justifiée, la peine infligée ne pourra en aucun cas être inférieure à une peine majeure de premier degré. Ainsi, cette disposition empêche l'autorité disciplinaire d'infliger une peine disciplinaire mineure pour le manquement disciplinaire que constitue le non-respect par un juge des délais prévus par la loi pour prononcer un jugement.
Volgens artikel 405 van het Gerechtelijk Wetboek zijn de lichte En vertu de l'article 405 du Code judiciaire, les peines
tuchtstraffen de waarschuwing en de berisping. disciplinaires mineures sont l'avertissement et la réprimande.
De zware tuchtstraffen van de eerste graad zijn de inhouding van Les peines disciplinaires majeures de premier degré sont la retenue de
wedde, de tuchtschorsing, de intrekking van het mandaat bedoeld in traitement, la suspension disciplinaire, le retrait du mandat visé à
artikel 58bis van hetzelfde Wetboek en de tuchtschorsing met l'article 58bis du Code judiciaire et la suspension disciplinaire avec
intrekking van dat mandaat. De zware tuchtstraffen van de tweede graad retrait de ce mandat. Les peines disciplinaires majeures de second
zijn het ontslag van ambtswege en de ontzetting uit het ambt of afzetting. degré sont la démission d'office et la destitution ou la révocation.
B.4.2. De bestreden bepaling brengt bijgevolg met zich mee dat het B.4.2. La disposition attaquée a dès lors pour effet que ledit
bedoelde tuchtvergrijp minimaal wordt gestraft met een inhouding van manquement disciplinaire est sanctionné au minimum d'une retenue de
wedde. Artikel 405, § 3, van het Gerechtelijk Wetboek bepaalt traitement. L'article 405, § 3, du Code judiciaire dispose à cet égard
dienaangaande : :
« De inhouding van wedde wordt toegepast gedurende ten hoogste twee « La retenue de traitement s'applique pendant deux mois au plus et ne
maanden en mag die bepaald in artikel 23, tweede lid, van de wet van peut être supérieure à celle prévue à l'article 23, alinéa 2, de la
12 april 1965 betreffende de bescherming van het loon der werknemers loi du 12 avril 1965 concernant la protection de la rémunération des
niet te boven gaan. travailleurs.
[...] ». [...] ».
Artikel 23, tweede lid, van de wet van 12 april 1965 betreffende de L'article 23, alinéa 2, de la loi du 12 avril 1965 concernant la
bescherming van het loon der werknemers bepaalt : protection de la rémunération des travailleurs dispose :
« Het totaal van de inhoudingen mag niet meer bedragen dan één vijfde « Le total des retenues ne peut dépasser le cinquième de la
van het bij elke uitbetaling verschuldigde loon in specie na aftrek rémunération en espèces due à chaque paie, déduction faite des
van de inhoudingen op grond van de belastingwetgeving, van de retenues effectuées en vertu de la législation fiscale, de la
wetgeving op de sociale zekerheid en van particuliere of collectieve législation relative à la sécurité sociale et en vertu des conventions
overeenkomsten betreffende bijkomende voordelen inzake sociale particulières ou collectives concernant les avantages complémentaires
zekerheid ». de sécurité sociale ».
B.4.3. De uitsluiting van de lichte tuchtstraffen werd tijdens de B.4.3. L'exclusion des peines disciplinaires mineures a été justifiée
parlementaire voorbereiding verantwoord als volgt : comme suit lors des travaux préparatoires :
« Dit kan verantwoord worden door het feit dat een dergelijke « Ceci se justifie par le fait que de tels retards portent gravement
achterstand een ernstige schending betekent van het vertrouwen dat de atteinte à la confiance que le justiciable doit avoir en la justice.
rechtzoekende moet hebben in de justitie. Deze schending is des te Cette atteinte est d'autant plus importante que le juge est l'arbitre
belangrijker vermits de rechter heer en meester is van de procedure, de la procédure, celui qui doit être impartial, juste et diligent aux
hij onpartijdig, rechtvaardig en toegewijd moet zijn in de ogen van de yeux du justiciable. Si le délibéré s'éternise, on touche à la notion
rechtzoekende. Als het beraad geen einde neemt, dan raakt men aan het de déni de justice, qui est la négation même de la fonction de juge,
begrip onrechtvaardigheid [lees : rechtsweigering] dat de ontkenning et dont l'interdiction est un principe fondateur de notre démocratie.
zelve is van het ambt van rechter, en het verbod hierop is een
grondbeginsel van onze democratie. In antwoord op een vraag [...], En réponse à une question [...], la ministre précise que le Conseil
preciseert de minister dat de Raad van State geen enkele opmerking d'Etat n'a émis aucune observation à propos de cette disposition au
maakte inzake deze bepaling, ten aanzien van de principes van regard des principes d'égalité et de non-discrimination, pas plus
gelijkheid en non-discriminatie, evenmin als de Hoge Raad voor de d'ailleurs que le Conseil supérieur de la Justice. Comme elle vient de
Justitie. Zoals zij net heeft vermeld, is de zware sanctie ter zake l'évoquer, l'importance de la sanction se justifie en l'espèce par la
gerechtvaardigd wegens de ernst van de begane fout en de impact ervan gravité de la faute commise et l'impact qu'elle a sur la confiance du
op het vertrouwen dat de rechtsonderhorige in de justitie heeft, citoyen en la justice, pour autant bien entendu que la procédure
natuurlijk in zoverre de tuchtdiscipline uitwees dat de magistraat een disciplinaire ait conclu à la faute du magistrat » (Doc. parl.,
fout heeft begaan » (Parl. St., Kamer, 2006-2007, DOC 51-2811/005, p. Chambre, 2006-2007, DOC 51-2811/005, p. 33).
33). B.5. Geen enkele grondwettelijke of verdragsbepaling verhindert de B.5. Aucune disposition constitutionnelle ou conventionnelle n'empêche
wetgever om met betrekking tot de personen in overheidsdienst ten le législateur de préciser, pour les membres d'un service public dont
aanzien van wie hij het statuut regelt, te bepalen dat een il règle le statut, qu'un comportement ou une négligence déterminés
welomschreven gedrag of nalatigheid dient te worden beschouwd als een doivent être considérés comme un manquement disciplinaire.
tuchtvergrijp.
B.6. Wat het tuchtrecht van de magistraten van de hoven en rechtbanken B.6. En ce qui concerne le droit disciplinaire des magistrats des
betreft, heeft de wetgever de tuchtstraffen vastgelegd in het cours et tribunaux, le législateur a fixé les peines disciplinaires à
voormelde artikel 405 van het Gerechtelijk Wetboek. l'article 405 précité du Code judiciaire.
B.7. Uit het feit dat het tuchtrecht in beginsel geen specifieke B.7. Le fait que le droit disciplinaire n'assortit pas, en principe,
tuchtstraffen koppelt aan concrete tuchtvergrijpen, op grond van de les manquements disciplinaires concrets de peines disciplinaires
ernst ervan, kan niet worden afgeleid dat de beoordelingsbevoegdheid van de tuchtoverheid op het vlak van de keuze uit de vooraf vastgelegde tuchtstraffen onbegrensd is. Bij het opleggen van een tuchtstraf dient de tuchtoverheid immers het algemeen rechtsbeginsel van de evenredigheid van de tuchtstraf toe te passen, wat inhoudt dat de straf in een redelijke verhouding moet staan tot het tuchtvergrijp. B.8. Wanneer de wetgever voor bepaalde tuchtvergrijpen de keuze van de tuchtoverheid uit de vooraf vastgelegde tuchtsancties beperkt, zoals te dezen het geval is, brengt die beperking van de spécifiques, en fonction de leur gravité, ne permet pas de déduire que le pouvoir d'appréciation de l'autorité disciplinaire soit illimité quant au choix à opérer parmi les peines disciplinaires préalablement fixées. En effet, lorsqu'elle inflige une peine disciplinaire, l'autorité disciplinaire doit appliquer le principe général du droit de la proportionnalité de la peine disciplinaire, ce qui implique que la peine doit se trouver dans un rapport raisonnable de proportionnalité avec le manquement disciplinaire. B.8. Lorsque le législateur limite, pour certains manquements disciplinaires, le choix de l'autorité disciplinaire parmi les sanctions disciplinaires préalablement fixées, comme c'est le cas en l'espèce, cette limitation du pouvoir d'appréciation de l'autorité
beoordelingsbevoegdheid van de tuchtoverheid een verschil in disciplinaire entraîne une différence de traitement entre les
behandeling met zich mee tussen personen die het voorwerp uitmaken van personnes qui font l'objet d'une procédure disciplinaire, en fonction
een tuchtprocedure, naar gelang van de aard van het tuchtvergrijp, dat de la nature du manquement disciplinaire, différence qui ne saurait se
niet kan worden verantwoord indien zou blijken dat de maatregel eraan justifier s'il devait s'avérer que la mesure empêche l'application du
in de weg staat dat het algemeen rechtsbeginsel van de evenredigheid principe général du droit de la proportionnalité de la peine
van de tuchtstraf wordt toegepast door de tuchtoverheid. Onder dat disciplinaire par l'autorité disciplinaire. Sous cette réserve, le
voorbehoud vermag de democratisch gekozen wetgever echter de législateur démocratiquement élu peut toutefois limiter la liberté
beoordelingsvrijheid van de tuchtoverheid op het vlak van de keuze van d'appréciation de l'autorité disciplinaire quant au choix de la peine
de tuchtstraf te beperken. disciplinaire.
B.9. Het Hof dient bijgevolg te onderzoeken of de beperking van de B.9. La Cour doit donc examiner si la limitation des peines
tuchtstraffen voor het in de bestreden bepaling bedoelde tuchtvergrijp disciplinaires prévues pour le manquement disciplinaire visé par la
al dan niet de toepassing van het algemeen rechtsbeginsel van de disposition attaquée s'oppose ou non à l'application du principe
evenredigheid van de straf in de weg staat. Te dien einde moet vooraf de werkelijke aard en draagwijdte van het desbetreffende tuchtvergrijp worden nagegaan. B.10. Volgens artikel 770, § 1, eerste lid, van het Gerechtelijk Wetboek, dient de rechter, wanneer hij de zaak in beraad houdt om het vonnis uit te spreken, de dag voor die uitspraak te bepalen, die in beginsel moet plaatsvinden binnen een maand na het sluiten van de debatten. Het tweede lid van die paragraaf bevat een specifieke termijnregeling voor de gevallen waarin het openbaar ministerie advies verleent. De bestreden bepaling voorziet vervolgens in een bijzondere verantwoordings- en een meldingsplicht voor het geval dat de voorgeschreven termijn niet kan worden nageleefd. Volgens paragraaf 1, derde en vierde lid, moet de oorzaak van de vertraging op het zittingsblad worden vermeld, wanneer de uitspraak niet binnen een termijn van een maand kan plaatsvinden. De vertraging moet objectief kunnen worden verantwoord tegenover de hiërarchische overheid die is général de droit de la proportionnalité de la peine disciplinaire. A cette fin, il faut préalablement examiner la nature et la portée réelles du manquement disciplinaire en question. B.10. Selon l'article 770, § 1er, alinéa 1er, du Code judiciaire, le juge, lorsqu'il tient la cause en délibéré pour prononcer le jugement, doit fixer le jour de cette prononciation, qui doit avoir lieu en principe dans le mois, à partir de la clôture des débats. Le deuxième alinéa de ce paragraphe comporte un régime spécifique de délai pour les cas dans lesquels le ministère public donne un avis. La disposition attaquée prévoit ensuite une obligation particulière de justification et de communication pour le cas où le délai prévu ne peut être respecté. Selon le paragraphe 1er, alinéas 3 et 4, la cause du retard doit être mentionnée sur la feuille d'audience, si la prononciation ne peut avoir lieu dans un délai d'un mois. Le retard doit pouvoir être objectivement justifié auprès de l'autorité
belast met het toezicht op de naleving van de termijnen van beraad hiérarchique chargée d'exercer le contrôle du respect des délais du
(verantwoordingsplicht). Van de zaken waarin de uitspraak met meer dan délibéré (obligation de justification). Les greffiers établissent
een maand werd uitgesteld, maken de griffiers maandelijks een lijst chaque mois la liste des affaires dans lesquelles le prononcé a été
op, die ter ondertekening wordt voorgelegd aan de betrokken magistraat reporté au-delà d'un mois, liste qui est soumise à la signature du
of magistraten, die daarbij schriftelijke opmerkingen kunnen maken magistrat ou des magistrats concernés, ceux-ci ayant ainsi l'occasion
(paragraaf 2). De lijsten worden vervolgens overgemaakt aan de de formuler des observations écrites (paragraphe 2). Les listes sont
korpschef van het gerecht, aan de korpschef van het openbaar ensuite envoyées au chef de corps de la juridiction, au chef de corps
ministerie of, wanneer het gaat om een vredegerecht, aan de procureur du ministère public ou, lorsqu'il s'agit d'une justice de paix, au
des Konings bij de rechtbank van eerste aanleg. procureur du Roi près le tribunal de première instance.
Volgens paragraaf 3 moet de rechter de korpschef en de eerste Selon le paragraphe 3, le juge doit aviser le chef de corps et le
voorzitter van het hof van beroep of van het arbeidshof verwittigen premier président de la cour d'appel ou de la cour du travail s'il
wanneer hij het beraad langer dan drie maanden aanhoudt prolonge son délibéré au-delà de trois mois (obligation de
(meldingsplicht). Ook een partij kan daartoe het initiatief nemen. communication). De même, une partie peut prendre l'initiative à cette
Wanneer het beraad langer dan drie maanden wordt aangehouden, roept de fin. Si le délibéré est prolongé au-delà de trois mois, le chef de
korpschef de betrokken magistraat op om te worden gehoord over de corps convoque le magistrat concerné afin de l'entendre sur les causes
oorzaken van de vertraging (paragraaf 4). De korpschef doet dit ook du retard (paragraphe 4). Le chef de corps agit également de la sorte
wanneer de betrokken magistraat herhaaldelijk zijn uitspraken niet lorsque le magistrat concerné omet à plusieurs reprises de rendre ses
binnen een termijn van een maand laat plaatsvinden. Wanneer de décisions dans le délai d'un mois. Lorsque le chef de corps a convoqué
korpschef de betrokken magistraat bij zich heeft geroepen, werkt hij le magistrat concerné, il élabore avec ce dernier une solution
samen met die laatste in onderling overleg een oplossing uit om de concertée afin de pallier le retard. L'audition donne lieu à
vertraging te verhelpen. Van het verhoor wordt een proces-verbaal l'établissement d'un procès-verbal.
opgemaakt. B.11. Uit de parlementaire voorbereiding blijkt dat het nieuwe artikel
770 van het Gerechtelijk Wetboek in zekere mate rekening houdt met een B.11. Il ressort des travaux préparatoires que l'article 770 nouveau
du Code judiciaire s'inspire dans une certaine mesure d'une
aanbeveling van de Hoge Raad voor de Justitie : recommandation du Conseil supérieur de la justice :
« Uit het jaarverslag 2004 van de Hoge Raad voor de Justitie (zie « Il ressort du rapport annuel 2004 du Conseil supérieur de la Justice
jaarverslag 2004, p. 71 www.hrj.be) blijkt dat verschillende klachten (Voir rapport annuel 2004, p. 71 www.csj.be) que plusieurs plaintes de
van rechtzoekenden en advocaten naar aanleiding van de traagheid van justiciables et d'avocats sur le retard mis par certains juges à
sommige rechters bij het doen van hun uitspraak gegrond werden prononcer leur décision ont été déclarées fondées.
verklaard. In het verlengde van het verslag heeft de Hoge Raad voor de Justitie Dans le prolongement de ce rapport, le Conseil supérieur de la Justice
een aanbeveling gedaan [...], waarvan de voornaamste elementen hierna a émis la recommandation [...] dont les éléments essentiels sont
worden vermeld : repris ci-dessous :
' [...] ' [...]
Behoudens bijzondere omstandigheden is het moeilijk te verantwoorden
dat vertraging in de uitspraak bij sommige magistraten, met miskenning Sauf circonstances particulières, il est difficilement justifiable que
van artikel 770 van het Gerechtelijk Wetboek, een gewoonte lijkt te certains magistrats s'installent, au mépris de l'article 770 du Code
worden : judiciaire, dans des habitudes de lenteur :
- in de regel moet, wanneer de rechter de zaak in beraad houdt, de - en règle, lorsque le juge tient la cause en délibéré, la date du
datum van uitspraak vastgesteld worden; prononcé doit être fixée;
- die uitspraak moet gebeuren binnen de maand te rekenen vanaf het - ce prononcé doit avoir lieu dans le mois à partir de la clôture des
sluiten van de debatten; débats;
- indien de uitspraak niet binnen die termijn kan gebeuren, wordt op - si le prononcé ne peut avoir lieu dans ce délai, il est fait mention
het zittingsblad melding gemaakt van de oorzaak van de vertraging; à la feuille d'audience de la cause du retard;
- indien de vertraging van de rechter langer duurt dan drie maanden, - si le juge prolonge son retard au delà-de trois mois, il doit en
moet hij de eerste voorzitter van het hof van beroep of van het aviser le premier président de la cour d'appel ou de la cour du travail.
arbeidshof daarvan op de hoogte brengen. Si le non-respect de ces exigences est sans incidence sur la
Hoewel het niet naleven van die vereisten geen weerslag heeft op de régularité du jugement, il constitue toutefois, le cas échéant, un
regelmatigheid van het vonnis, is er toch, eventueel, een tekortkoming
aan de plichten van het ambt. manquement aux devoirs de la charge.
[...] ' » (Parl. St., Kamer, 2006-2007, DOC 51-2811/001, pp. 22-23). [...] ' » (Doc. parl., Chambre, 2006-2007, DOC 51-2811/001, pp. 22-23).
B.12.1. De parlementaire voorbereiding doet er ook van blijken dat de B.12.1. Les travaux préparatoires font également apparaître que le
wetgever in eerste instantie de « managersrol » van de korpschef heeft législateur a tout d'abord voulu renforcer le « rôle de manager » du
willen versterken in de strijd tegen de gerechtelijke achterstand : chef de corps dans sa lutte contre l'arriéré judiciaire :
« Fundamenteel gaat het erom de rol van manager van de korpschef te « Fondamentalement, il s'agit de renforcer le rôle de manager du chef
versterken door hem hiervoor de middelen aan te reiken. Hij moet ten de corps, en lui en donnant les moyens. Celui-ci doit pouvoir disposer
allen tijde kunnen beschikken over een hele reeks instrumenten voor à tout moment d'un véritable tableau de bord des délais de délibérés
het bepalen van de termijnen voor het beraad binnen zijn rechtsgebied. de sa juridiction. Cette idée n'est pas neuve. De tels outils existent
Dergelijke mogelijkheden bestaan reeds in sommige rechtsgebieden en déjà au sein de certaines juridictions, et certains chefs de corps
sommige korpschefs oefenen deze vanzelfsprekende opdracht voor het exercent réellement cette mission naturelle de bonne gestion de leur
goede bestuur van hun rechtsgebied, reeds uit. Maar deze goede juridiction. Mais cette bonne pratique est malheureusement loin d'être
praktijk wordt helaas verre van algemeen toegepast hoewel deze een généralisée, alors pourtant qu'elle constitue un instrument d'une
ontegensprekelijk zeer nuttig instrument vormt. [...] utilité incontestable. [...]
Er moet bovendien onderstreept worden dat, lang alvorens de sanctie En outre, il faut insister sur le fait que bien avant que la sanction
door de tekst in ontwerp aan bod komt, de nadruk hoofdzakelijk gelegd ne soit évoquée par le texte en projet, l'accent est essentiellement
wordt op de contacten die tot stand moeten komen tussen de korpschef mis sur les contacts qui doivent avoir lieu entre le chef de corps et
en de magistraat die te maken krijgt met een abnormale achterstand om le magistrat qui est confronté à un retard anormal pour rendre une
uitspraak te doen. Die contacten moeten uiteraard natuurlijk tot stand décision. Ces contacts doivent bien entendu avoir lieu naturellement,
komen, en hopelijk zal het formele aspect ervan dat het ontwerp et on peut espérer que le formalisme prévu par le projet sera souvent
voorziet, vaak overbodig zijn. Maar is dit toch het geval, dan is het inutile. Mais à défaut, il est important de rappeler que la
belangrijk erop te wijzen dat het overleg de regel is en dat de eerste concertation est la règle, et que le premier réflexe d'un chef de
reflex van een korpschef bij het vaststellen van een aanzienlijke corps doit être, lorsqu'il constate qu'un juge accuse un retard
vertraging bij de rechter in zijn werk, [moet zijn dat] hij de reden important dans son travail, d'essayer de comprendre pourquoi et de
hiervoor dient trachten te begrijpen en naar oplossingen hoort te
zoeken om er komaf mee te maken. Het ontwerp voorziet in dit verband trouver les solutions qui permettront d'y mettre un terme. Le projet
uitdrukkelijk dat, in de vergadering die het gevolg is van een prévoit à cet égard expressément que lors de la réunion qui fait suite
abnormale achterstand, ' de korpschef en de betrokken magistraat à un retard anormal, ' le chef de corps et le magistrat concerné
overleg plegen om oplossingen uit te werken om die achterstand weg te élaborent des solutions concertées pour pallier ce retard '.
werken '. De hoofdtoon wordt dus vooral gezet vanuit een positieve logica en C'est donc bien essentiellement une logique positive qui prédomine, et
niet vanuit een eenvoudig mechanisme tot sanctionering » (Parl. St., non pas un simple mécanisme de sanction » (Doc. parl., Chambre,
Kamer, 2006-2007, DOC 51-2811/005, pp. 31-32). 2006-2007, DOC 51-2811/005, pp. 31-32).
B.12.2. Uit de parlementaire voorbereiding blijkt eveneens dat het in B.12.2. Il ressort également des travaux préparatoires que le
manquement disciplinaire visé dans la disposition attaquée ne peut
de bestreden bepaling bedoelde tuchtvergrijp niet los kan worden être apprécié en faisant abstraction de la concertation entre le
gezien van het in paragraaf 4 bedoelde overleg tussen de betrokken magistrat concerné et le chef de corps, visée au paragraphe 4 :
magistraat en de korpschef :
« Overleg met de korpschef en de betrokken magistra(a)t(en) vindt « Une concertation entre le chef de corps et le ou les magistrat(s)
plaats met het oog op het vinden van oplossingen om die vertraging te concerné(s) a lieu afin de trouver des solutions visant à pallier ce
verhelpen. retard.
Een proces-verbaal wordt opgemaakt. Er bestaan dan twee mogelijkheden : Un procès-verbal en sera dressé. De là, deux possibilités s'offrent :
- de voorgestelde oplossingen wordt uitgevoerd en een nieuwe beperkte - Soit, la solution proposée est mise en oeuvre et un nouveau délai
termijn kan aan de magistraat worden verleend; limité dans le temps pourra être accordé au magistrat.
- geen enkele oplossing wordt voorgesteld aangezien de korpschef meent - Soit, aucune solution n'est proposée car le chef de corps estime que
dat de opgegeven redenen niet relevant zijn of dat de betrokken les justifications ne sont pas pertinentes ou que le magistrat
magistra(a)t(en) niet meewerk(t)(en). In het laatste geval en indien concerné ne collabore pas. En ce dernier cas et s'il s'agit d'un
het gaat om een vertraging van meer dan drie maanden te rekenen vanaf retard de plus de trois mois du délai du délibéré, des sanctions
het beraad, kunnen tuchtsancties worden opgelegd in overeenstemming disciplinaires peuvent être infligées conformément au Titre V du Code
met Titel V van het Gerechtelijk Wetboek ' Tucht '. [...] Er moet judiciaire ' De la Discipline '. [...] Il est important de relever que
worden benadrukt dat de doelstelling erin bestaat iedereen te l'objectif est d'inciter chacun et plus particulièrement le chef de
stimuleren en meer in het bijzonder de korpschef ertoe aan te zetten corps à remplir efficacement et effectivement sa mission de contrôle
zijn interne controleopdracht doeltreffend uit te voeren. Zo hij zijn interne. S'il remplit correctement son rôle préventif, la procédure
preventieve rol correct vervult, moet de tuchtprocedure niet worden disciplinaire ne devra pas être mise en branle pour ce type de
opgestart voor dergelijk gedrag. Voor het overige is het niet de opzet comportement. Pour le surplus, il ne s'agit pas d'instaurer une
een automatische tuchtsanctie in te stellen in geval van
overschrijding van de termijn van drie maanden. De korpschef behoudt sanction disciplinaire automatique en cas de dépassement du prononcé
zijn beoordelingsbevoegdheid wat het initiatief betreft om een au-delà de trois mois. Le chef de corps conserve son pouvoir
tuchtprocedure op te starten op grond van de elementen aangevoerd door d'appréciation quant à l'initiative de la procédure disciplinaire en
de magistra(a)t(en) » (Parl. St., Kamer, 2006-2007, DOC 51-2811/001, fonction des éléments invoqués par le ou les magistrats » (Doc. parl.,
pp. 24-25). Chambre, 2006-2007, DOC 51-2811/001, pp. 24-25).
B.12.3. Uit het voorgaande volgt dat het niet volstaat, opdat er B.12.3. Il découle de ce qui précède qu'il ne suffit pas, pour que
sprake kan zijn van het bedoelde tuchtvergrijp, dat wordt vastgesteld
dat de betrokken magistraat het beraad langer dan drie maanden heeft ledit manquement disciplinaire soit établi, de constater que le
aangehouden of herhaaldelijk zijn uitspraken met meer dan een maand magistrat concerné a prolongé le délibéré au-delà de trois mois ou a
heeft uitgesteld. Bijkomend is vereist dat hij de vertraging niet reporté à plusieurs reprises ses prononciations de plus d'un mois. Il
objectief kan verantwoorden - onder meer op grond van zijn totale est de plus exigé qu'il ne puisse justifier objectivement le retard,
werklast, op grond van de moeilijkheid of de omvang van de zaak -, of en raison notamment de sa charge globale de travail, de la difficulté
dat hij niet meewerkt tijdens het door de korpschef georganiseerde ou de l'ampleur de l'affaire, ou qu'il ne collabore pas pendant la
overleg met het oog op het uitwerken van een oplossing of bij het concertation organisée par le chef de corps en vue d'élaborer une
uitvoeren van de uitgewerkte oplossing. solution ou lors de la mise en oeuvre de la solution élaborée.
B.13. Tijdens de parlementaire voorbereiding werd ten slotte B.13. Il a enfin été souligné lors des travaux préparatoires que les
onderstreept dat de tuchtoverheden hun volledige autorités disciplinaires conservent le plein pouvoir d'apprécier s'il
beoordelingsbevoegdheid behouden wat het instellen van een faut engager une procédure disciplinaire et infliger une peine
tuchtprocedure en het opleggen van een tuchtstraf betreft : disciplinaire :
« De autonomie van de tuchtprocedure wordt niet in vraag gesteld. Men « L'autonomie de la procédure disciplinaire n'est pas remise en
verplicht de korpschef niet een tuchtprocedure op te starten zodra een question. Il n'est pas imposé au chef de corps d'initier une procédure
rechter achterstand oploopt bij het doen van een uitspraak. Hij zelf disciplinaire dès qu'un juge accuse du retard pour rendre un jugement.
blijft oordelen over de opportuniteit om een dergelijke procedure op Il reste seul juge de l'opportunité de lancer une telle procédure. De
te starten. Zo ook staat het de overheid die zich moet uitspreken na même, l'autorité chargée de se prononcer à l'issue de la procédure est
afloop van een procedure, volledig vrij te beslissen niet over te gaan tout à fait libre de décider qu'il n'y a pas lieu à une sanction
tot een tuchtsanctie » (Parl. St., Kamer, 2006-2007, DOC 51-2811/005, disciplinaire » (Doc. parl., Chambre, 2006-2007, DOC 51-2811/005, pp.
pp. 32-33). 32-33).
Daaruit volgt dat het aan de bevoegde tuchtoverheden toekomt om in Il s'ensuit qu'il appartient aux autorités disciplinaires compétentes
concreto te beoordelen of het gebrek aan objectieve verantwoording de décider in concreto si le manque de justification objective pour le
voor de vertraging, dan wel het gebrek aan medewerking van de retard ou la mauvaise collaboration du magistrat concerné sont à ce
betrokken magistraat, in die mate ernstig zijn dat het opleggen van point graves que l'infliction d'une sanction disciplinaire soit
een tuchtsanctie wenselijk is. souhaitable.
B.14. Rekening houdend, enerzijds, met de aard en de draagwijdte van B.14. Compte tenu, d'une part, de la nature et de la portée du
het tuchtvergrijp, zoals omschreven in B.12.3, en, anderzijds, met het manquement disciplinaire, telle qu'il est défini en B.12.3, et,
feit dat dit vergrijp het recht van de rechtzoekende op een uitspraak d'autre part, du fait que ce manquement disciplinaire risque de
binnen een redelijke termijn in het gedrang kan brengen, is het niet compromettre le droit du justiciable à un prononcé dans un délai
zonder verantwoording dat, indien de tuchtoverheden van oordeel zijn raisonnable, il n'est pas dépourvu de justification que, si les
dat het desbetreffende tuchtvergrijp dient te worden gestraft, de autorités disciplinaires estiment que le manquement disciplinaire en
opgelegde straf geen waarschuwing of berisping kan zijn, maar minimaal question doit être sanctionné, la peine infligée ne puisse être
een inhouding van wedde, die, zoals reeds uiteengezet in B.4.2, op het l'avertissement ou la réprimande, mais au minimum une retenue de
vlak van de duur en van het bedrag ervan, binnen bepaalde grenzen moet traitement, laquelle, comme il est exposé en B.4.2, doit demeurer dans
blijven. De bestreden maatregel verhindert aldus niet de toepassing certaines limites quant à sa durée et à son montant. La mesure
van het algemeen rechtsbeginsel van de evenredigheid van de litigieuse n'empêche donc pas l'application du principe général de
tuchtstraffen door de tuchtoverheden. droit de la proportionnalité des peines disciplinaires infligées par
B.15. Het eerste middel is niet gegrond. les autorités disciplinaires.
Ten aanzien van het tweede en het derde middel B.15. Le premier moyen n'est pas fondé.
B.16. Het tweede middel is afgeleid uit de schending van de artikelen Quant aux deuxième et troisième moyens
10 en 11 van de Grondwet, doordat de bestreden bepaling een B.16. Le deuxième moyen est pris de la violation des articles 10 et 11
onverantwoord verschil in behandeling in het leven roept tussen de la Constitution, en ce que la disposition attaquée crée une
magistraten, naargelang zij deel uitmaken van de gewone hoven en différence de traitement injustifiée entre les magistrats, selon
rechtbanken, dan wel van andere rechtscolleges, zoals het qu'ils font partie des cours et tribunaux ordinaires ou d'autres
Grondwettelijk Hof, de Raad van State en de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen, aangezien enkel de eersten zich moeten verantwoorden bij overschrijding van de in de wet voorgeschreven termijnen om een beslissing uit te spreken, en aangezien enkel de eersten daarbij aan een specifiek tuchtregime worden onderworpen. Vermits het derde middel, dat eveneens is afgeleid uit de schending van de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, het door de bestreden bepaling in het leven geroepen verschil in behandeling tussen magistraten van, enerzijds, de hoven en rechtbanken, en, anderzijds, de Raad van State bekritiseert, is het reeds vervat in het tweede middel. B.17. De bestreden bepaling maakt deel uit van het Gerechtelijk Wetboek, waarvan artikel 1 bepaalt dat dat Wetboek de organisatie van de hoven en rechtbanken, de bevoegdheid en de rechtspleging regelt. De organisatie en de bevoegdheid van, en de rechtspleging voor, het Grondwettelijk Hof, de Raad van State en de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen worden geregeld door andere wettelijke en reglementaire bepalingen dan die van het Gerechtelijk Wetboek. juridictions, comme la Cour constitutionnelle, le Conseil d'Etat et le Conseil du Contentieux des étrangers, puisque seuls les premiers doivent se justifier en cas de dépassement des délais prévus dans la loi pour prononcer une décision et que seuls les premiers sont soumis à cet égard à un régime disciplinaire spécifique. Le troisième moyen, également pris de la violation des articles 10 et 11 de la Constitution, qui critique la différence de traitement créée par la disposition attaquée entre les magistrats, d'une part, des cours et tribunaux et, d'autre part, du Conseil d'Etat, se confond avec le deuxième moyen. B.17. La disposition attaquée fait partie du Code judiciaire, dont l'article 1er énonce que ce Code régit l'organisation des cours et tribunaux, la compétence et la procédure. L'organisation et la compétence de la Cour constitutionnelle, du Conseil d'Etat, du Conseil du Contentieux des étrangers ainsi que la procédure devant ceux-ci sont réglées par d'autres dispositions légales et réglementaires que celles du Code judiciaire.
B.18.1. De in het Gerechtelijk Wetboek bedoelde « hoven en rechtbanken B.18.1. Les « cours et tribunaux » visés dans le Code judiciaire sont
» zijn de hoven en de rechtbanken waarin artikel 40 van de Grondwet les cours et tribunaux prévus par l'article 40 de la Constitution. Le
voorziet. Het grondwettelijk statuut ervan is geregeld in de statut constitutionnel de ceux-ci est réglé par les dispositions du
bepalingen van hoofdstuk VI (« De Rechterlijke Macht ») van titel III chapitre VI (« Du pouvoir judiciaire ») du titre III (« Des pouvoirs
(« De Machten ») van de Grondwet. ») de la Constitution.
B.18.2. Het grondwettelijk statuut van andere rechtscolleges dan de « B.18.2. Le statut constitutionnel des juridictions autres que les «
hoven en rechtbanken » wordt geregeld door andere bepalingen, die zijn cours et tribunaux » est réglé par d'autres dispositions, qui figurent
opgenomen in andere hoofdstukken van titel III van de Grondwet. dans d'autres chapitres du titre III de la Constitution.
La base constitutionnelle de la Cour constitutionnelle est l'article
De grondwettelijke basis van het Grondwettelijk Hof is artikel 142 van 142 de la Constitution, qui fait partie du chapitre V (« De la Cour
de Grondwet, dat deel uitmaakt van hoofdstuk V (« Het Grondwettelijk
Hof, de voorkoming en de regeling van conflicten ») van titel III (« constitutionnelle, de la prévention et du règlement de conflits ») du
De Machten »). titre III (« Des pouvoirs »).
De grondwettelijke basis van de Raad van State is artikel 160 van de La base constitutionnelle du Conseil d'Etat est l'article 160 de la
Grondwet, die van de administratieve rechtscolleges - waartoe de Raad Constitution et celle des juridictions administratives - au rang
desquelles doit être compté le Conseil du Contentieux des étrangers -
voor Vreemdelingenbetwistingen moet worden gerekend - is artikel 161 est l'article 161 de la Constitution. Les deux articles font partie du
van de Grondwet. Beide artikelen maken deel uit van hoofdstuk VII (« chapitre VII (« Du Conseil d'Etat et des juridictions administratives
De Raad van State en de administratieve rechtscolleges ») van titel
III (« De Machten »). ») du titre III (« Des pouvoirs »).
B.18.3. Uit wat voorafgaat volgt dat de Grondwetgever zelf een B.18.3. Il découle de ce qui précède que le Constituant a lui-même
onderscheid in het leven heeft geroepen tussen de hoven en de créé une distinction entre les cours et tribunaux, la Cour
rechtbanken, het Grondwettelijk Hof, de Raad van State en de constitutionnelle, le Conseil d'Etat et les juridictions
administratieve rechtscolleges. administratives.
B.19.1. In zoverre de bestreden bepaling voorziet in een bijzondere B.19.1. En ce que la disposition attaquée prévoit une obligation
verantwoordings- en meldingsplicht voor de magistraten van de hoven en particulière de justification et de communication pour les magistrats
rechtbanken die de voor het beraad voorgeschreven termijnen niet des cours et tribunaux qui ne respectent pas les délais prévus pour le
naleven, regelt die bepaling een aspect van de interne organisatie van délibéré, cette disposition règle un aspect de l'organisation interne
de hoven en rechtbanken. Zoals reeds vastgesteld in B.12.1, heeft de des cours et tribunaux. Comme il a déjà été constaté en B.12.1, le
wetgever met die verantwoordings- en meldingsplicht meer bepaald « de législateur a, par ces obligations de justification et de
managersrol van de korpschef » willen versterken, en dit met het oog communication, plus précisément voulu renforcer « le rôle de manager
op het bestrijden van de gerechtelijke achterstand. du chef de corps », et ce en vue de lutter contre l'arriéré
B.19.2. Wanneer de wetgever een maatregel neemt op het vlak van de judiciaire. B.19.2. Lorsque le législateur prend une mesure concernant
interne organisatie van de hoven en rechtbanken in het kader van de l'organisation interne des cours et tribunaux dans le cadre de la
strijd tegen de gerechtelijke achterstand, verplichten de artikelen 10 lutte contre l'arriéré judiciaire, les articles 10 et 11 de la
en 11 van de Grondwet hem niet om een gelijkaardige maatregel te nemen Constitution ne l'obligent pas à adopter une mesure analogue en ce qui
op het vlak van de interne organisatie van de overige rechtscolleges. concerne l'organisation interne des autres juridictions. En effet, une
Een verschil in behandeling op dat vlak vindt immers zijn différence de traitement sur ce plan trouve sa justification dans la
verantwoording in het door de Grondwetgever zelf in het leven geroepen distinction, créée par le Constituant lui-même, entre les cours et
onderscheid tussen de hoven en rechtbanken, het Grondwettelijk Hof, de tribunaux, la Cour constitutionnelle, le Conseil d'Etat et les
Raad van State en de administratieve rechtscolleges. juridictions administratives.
B.20.1. In zoverre de bestreden bepaling voorschrijft dat, indien een B.20.1. En ce que la disposition attaquée prévoit que si une peine
tuchtstraf is verantwoord, de opgelegde straf in geen geval lager kan disciplinaire est justifiée, la peine infligée ne peut en aucun cas
zijn dan een zware straf in eerste graad, regelt die bepaling een être inférieure à une peine majeure de premier degré, cette
aspect van de tuchtrechtspleging die geldt voor de magistraten van de disposition règle un aspect de la procédure disciplinaire applicable
hoven en rechtbanken. aux magistrats des cours et tribunaux.
B.20.2. Het verschil in behandeling tussen bepaalde categorieën van B.20.2. La différence de traitement entre certaines catégories de
personen dat voortvloeit uit de toepassing van verschillende personnes qui résulte de l'application de procédures disciplinaires
tuchtprocedures voor verschillende overheden, houdt op zich geen différentes devant des autorités différentes n'est pas discriminatoire
discriminatie in. Van discriminatie zou slechts sprake kunnen zijn, en soi. Il ne pourrait y avoir de discrimination que si la différence
indien het verschil in behandeling dat voortvloeit uit de toepassing de traitement résultant de l'application de ces procédures allait de
van die procedures gepaard zou gaan met een onevenredige beperking van pair avec une limitation disproportionnée des droits des parties
de rechten van de daarbij betrokken partijen. concernées.
B.20.3. Vermits de bestreden bepaling, zoals het Hof heeft vastgesteld B.20.3. La disposition attaquée ne faisant pas obstacle, comme la Cour
naar aanleiding van het onderzoek van het eerste middel, de toepassing l'a constaté lors de l'examen du premier moyen, à l'application du
van het algemeen rechtsbeginsel van de evenredigheid van de tuchtstraf principe général de droit de la proportionnalité de la peine
niet in de weg staat, leidt die bepaling niet tot een onevenredige disciplinaire, elle n'entraîne pas de limitation disproportionnée des
beperking van de rechten van de betrokken magistraten. droits des magistrats concernés.
B.21. Het tweede en het derde middel zijn niet gegrond. B.21. Les deuxième et troisième moyens ne sont pas fondés.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
verwerpt het beroep, onder voorbehoud van hetgeen is vermeld in rejette le recours, sous réserve de ce qui est mentionné en B.12.3.
B.12.3. Aldus uitgesproken in het Nederlands, het Frans en het Duits, Ainsi prononcé en langue néerlandaise, en langue française et en
overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989, op langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6
de openbare terechtzitting van 27 november 2008. janvier 1989, à l'audience publique du 27 novembre 2008.
De griffier, Le greffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
De voorzitter, Le président,
M. Bossuyt. M. Bossuyt.
^