Uittreksel uit arrest nr. 132/2008 van 1 september 2008 Rolnummer 4332 In zake : de prejudiciële vragen over artikel 14, § 1, 3°, van de wet van 26 mei 2002 betreffende het recht op maatschappelijke integratie, gesteld door de Arbeidsr Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de rechter(...) | Extrait de l'arrêt n° 132/2008 du 1 er septembre 2008 Numéro du rôle : 4332 En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 14, § 1 er , 3°, de la loi du 26 mai 2002 concernant le droit à l'intégration La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges P. Ma(...) |
---|---|
GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
Uittreksel uit arrest nr. 132/2008 van 1 september 2008 | Extrait de l'arrêt n° 132/2008 du 1er septembre 2008 |
Rolnummer 4332 | Numéro du rôle : 4332 |
In zake : de prejudiciële vragen over artikel 14, § 1, 3°, van de wet | En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 14, § 1er, |
van 26 mei 2002 betreffende het recht op maatschappelijke integratie, | 3°, de la loi du 26 mai 2002 concernant le droit à l'intégration |
gesteld door de Arbeidsrechtbank te Brussel. | sociale, posées par le Tribunal du travail de Bruxelles. |
Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de | composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges P. |
rechters P. Martens, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, | Martens, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, |
J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, J. Spreutels en T. Merckx-Van | J.-P. Moerman, E. Derycke, J. Spreutels et T. Merckx-Van Goey, |
Goey, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder | assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M. |
voorzitterschap van voorzitter M. Melchior, | Melchior, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging | I. Objet des questions préjudicielles et procédure |
Bij vonnis van 30 oktober 2007 in zake Mélissa Delabie tegen het | Par jugement du 30 octobre 2007 en cause de Mélissa Delabie contre le |
openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn van Anderlecht, waarvan | centre public d'action sociale (ci-après : CPAS) d'Anderlecht, dont |
de expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 9 november 2007, | l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le 9 novembre 2007, le |
heeft de Arbeidsrechtbank te Brussel de volgende prejudiciële vragen | Tribunal du travail de Bruxelles a posé les questions préjudicielles |
gesteld : | suivantes : |
1. « Schendt artikel 14, § 1, 3°, van de wet van 26 mei 2002 | 1. « L'article 14, § 1er, 3°, de la loi du 26 mai 2002 [concernant le |
[betreffende het recht op maatschappelijke integratie] de artikelen | droit à l'intégration sociale] viole-t-il ou non les articles 10, 11 |
10, 11 en 23 van de Grondwet, alsook het uit de zogeheten standstill | et 23 de la Constitution, et le principe tiré de l'obligation dite de |
-verplichting afgeleide beginsel door : | standstill : |
- ofwel in 3° te bepalen dat ' dit recht wordt geopend van zodra er | - soit en prévoyant, au 3°, que : ' Ce droit s'ouvre dès qu'il y a |
ten minste één minderjarig ongehuwd kind aanwezig is ', waardoor een | présence d'au moins un enfant mineur non marié ', ce qui exclut du |
echtpaar waarvan een van de echtgenoten niet voldoet aan een van de | droit au montant le plus élevé du revenu d'intégration un couple marié |
voorwaarden voor de toekenning van het leefloon en dat niet minstens | dont l'un des conjoints ne remplit pas l'une des conditions d'octroi |
één minderjarig ongehuwd kind ten laste heeft, wordt uitgesloten van | du revenu d'intégration et qui n'a pas au moins un enfant mineur non |
het recht op het hoogste bedrag van het leefloon; | marié à charge, |
- ofwel, in tegenstelling tot de wet van 7 augustus 1974 die eraan | - soit en ne prévoyant pas, comme la loi du 7 août 1974 à laquelle |
voorafging, niet te voorzien in de toekenning van het hoogste bedrag | elle a succédé, l'octroi du montant le plus élevé de la prestation aux |
van de uitkering aan de echtgenoten die onder hetzelfde dak wonen ? »; | conjoints vivant sous le même toit ? »; |
2 « Is zulks ook het geval wanneer een van de echtgenoten illegaal op | 2. « En va-t-il ainsi, même lorsque l'un des conjoints est en séjour |
het grondgebied van het Rijk verblijft en derhalve, op grond van | illégal sur le territoire du Royaume et ne peut dès lors prétendre, en |
artikel 57, § 2, van de wet van 8 juli 1976, slechts aanspraak kan | vertu de l'article 57, § 2, de la loi du 8 juillet 1976, qu'à une aide |
maken op dringende medische hulp ? ». | médicale urgente ? ». |
(...) | (...) |
III. In rechte | III. En droit |
(...) | (...) |
B.1.1. Artikel 14, § 1, van de wet van 26 mei 2002 betreffende het | B.1.1. L'article 14, § 1er, de la loi du 26 mai 2002 concernant le |
recht op maatschappelijke integratie, waarvan het 3° het voorwerp van | droit à l'intégration sociale, dont le 3° fait l'objet de la question |
de prejudiciële vraag uitmaakt, bepaalt : | préjudicielle, dispose : |
« Het leefloon bedraagt : | « Le revenu d'intégration s'élève à : |
1° 4 400 EUR voor elke persoon die met één of meerdere personen | 1° 4 400 EUR pour toute personne cohabitant avec une ou plusieurs |
samenwoont. | personnes. |
Onder samenwoning wordt verstaan het onder hetzelfde dak wonen van | Il faut entendre par cohabitation le fait que des personnes vivent |
personen die hun huishoudelijke aangelegenheden hoofdzakelijk | sous le même toit et règlent principalement en commun leurs questions |
gemeenschappelijk regelen. | ménagères. |
2° 6 600 EUR voor een alleenstaande persoon en voor een dakloze die | 2° 6 600 EUR pour une personne isolée ainsi que pour toute personne |
recht heeft op een in de artikelen 11, §§ 1 en 3, en 13, § 2, bedoeld | sans abri qui bénéficie d'un projet individualisé d'intégration |
geïndividualiseerd project voor maatschappelijke integratie. | sociale visé à l'article 11, §§ 1er et 3 ainsi qu'à l'article 13, § 2. |
3° 8 800 EUR voor een persoon die samenwoont met een gezin te zijnen laste. Dit recht wordt geopend van zodra er ten minste één minderjarig ongehuwd kind aanwezig is. Het dekt meteen het recht van de eventuele echtgeno(o)t(e) of levenspartner. Onder gezin ten laste wordt verstaan, de echtgenoot, de levenspartner, het ongehuwd minderjarig kind of meerdere kinderen onder wie minstens één ongehuwd minderjarig kind. De levenspartner is de persoon met wie de aanvrager een feitelijk gezin vormt. De Koning bepaalt, bij een besluit vastgesteld na overleg in de Ministerraad, in welke mate de echtgenoot of de levenspartner de in | 3° 8 800 EUR pour une personne vivant avec une famille à sa charge. Ce droit s'ouvre dès qu'il y a présence d'au moins un enfant mineur non marié. Il couvre également le droit de l'éventuel conjoint ou partenaire de vie. Par famille à charge, on entend le conjoint, le partenaire de vie, l'enfant mineur non marié ou plusieurs enfants parmi lesquels au moins un enfant mineur non marié. Par partenaire de vie, on entend la personne avec qui le demandeur constitue un ménage de fait. Le Roi détermine, par arrêté délibéré en Conseil des ministres, dans quelle mesure le conjoint ou le partenaire de vie doit répondre aux |
artikel 3 bedoelde voorwaarden moet vervullen ». | conditions d'octroi visées à l'article 3 ». |
B.1.2. De voormelde bepaling is in werking gesteld door artikel 2bis | B.1.2. La disposition précitée a été mise en oeuvre par l'article 2bis |
van het koninklijk besluit van 11 juli 2002 houdende het algemeen | de l'arrêté royal du 11 juillet 2002 portant règlement général en |
reglement betreffende het recht op maatschappelijke integratie | matière de droit à l'intégration sociale (modifié par l'arrêté royal |
(gewijzigd bij het koninklijk besluit van 5 december 2004), dat | du 5 décembre 2004), qui dispose : |
bepaalt : « Om aanspraak te kunnen maken op het leefloon vastgesteld in artikel | « Pour pouvoir prétendre au revenu d'intégration fixé à l'article 14, |
14, § 1, eerste lid, 3°, van de wet, moet de echtgenoot of de | § 1er, alinéa 1er, 3°, de la loi, le conjoint ou le partenaire de vie |
levenspartner van de aanvrager de voorwaarden voorzien bij artikel 3, | du demandeur doit remplir les conditions prévues à l'article 3, 1°, |
1°, 2°, 4° en 6°, van dezelfde wet vervullen. | 2°, 4° et 6°, de la même loi. |
Bovendien moet de echtgenoot of levenspartner voldoen aan de | Par ailleurs, le conjoint ou partenaire de vie doit remplir les |
voorwaarde voorzien bij artikel 3, 5°, van de wet indien hij over | conditions prévues à l'article 3, 5°, de la loi lorsqu'il dispose de |
eigen inkomsten beschikt die lager zijn dan het bedrag dat bepaald is | |
in artikel 14, § 1, eerste lid, 1°, van dezelfde wet. Deze inkomsten | revenus inférieurs au montant fixé à l'article 14, § 1er, alinéa 1er, |
worden berekend overeenkomstig de bepalingen van titel II, hoofdstuk | 1°, de la même loi. Ces revenus sont calculés conformément aux |
II van de wet ». | dispositions du titre II, chapitre II de la loi ». |
B.1.3. Artikel 3 van de in het geding zijnde wet bepaalt : | B.1.3. L'article 3 de la loi en cause dispose : |
« Om het recht op maatschappelijke integratie te kunnen genieten, moet | « Pour pouvoir bénéficier du droit à l'intégration sociale, la |
de persoon tegelijkertijd en onverminderd de bijzondere voorwaarden | personne doit simultanément et sans préjudice des conditions |
die bij deze wet worden gesteld : | spécifiques prévues par cette loi : |
1° zijn werkelijke verblijfplaats in België hebben in de door de | 1° avoir sa résidence effective en Belgique, dans le sens à déterminer |
Koning te bepalen zin; | par le Roi; |
2° meerderjarig zijn of hiermee gelijkgesteld zijn overeenkomstig de | 2° être majeure ou assimilée à une personne majeure en application des |
bepalingen van deze wet; | dispositions de la présente loi; |
3° behoren tot één van de volgende categorieën van personen : | 3° appartenir à une des catégories de personnes suivantes : |
- hetzij de Belgische nationaliteit bezitten; | - soit posséder la nationalité belge; |
- hetzij als burger van de Europese Unie, of als lid van zijn familie | - soit bénéficier en tant que citoyen de l'Union européenne, ou en |
die hem begeleidt of zich bij hem voegt, genieten van een | tant que membre de sa famille qui l'accompagne ou le rejoint, d'un |
verblijfsrecht voor meer dan drie maanden, overeenkomstig de | droit de séjour de plus de trois mois, conformément aux dispositions |
bepalingen van de wet van 15 december 1980 betreffende de toegang tot | de la loi du 15 décembre 1980 sur l'accès au territoire, le séjour, |
het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van | l'établissement, et l'éloignement des étrangers. |
vreemdelingen; | |
- hetzij als vreemdeling ingeschreven zijn in het bevolkingsregister; | - soit être inscrite comme étranger au registre de la population; |
- hetzij staatloos zijn en onder de toepassing vallen van het Verdrag | - soit être un apatride et tomber sous l'application de la Convention |
betreffende de status van staatlozen, ondertekend te New-York op 28 | relative au statut des apatrides, signée à New-York le 28 septembre |
september 1954 en goedgekeurd bij de wet van 12 mei 1960; | 1954 et approuvée par la loi du 12 mai 1960; |
- hetzij vluchteling zijn in de zin van artikel 49 van de wet van 15 | - soit être un réfugié au sens de l'article 49 de la loi du 15 |
december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, het | décembre 1980 sur l'accès au territoire, le séjour, l'établissement et |
verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen; | l'éloignement des étrangers; |
4° niet over toereikende bestaansmiddelen beschikken, noch er | 4° ne pas disposer de ressources suffisantes, ni pouvoir y prétendre |
aanspraak kunnen op maken, noch in staat zijn deze hetzij door eigen | |
inspanningen, hetzij op een andere manier te verwerven. Het centrum | ni être en mesure de se les procurer, soit par ses efforts personnels, |
berekent de bestaansmiddelen van de persoon overeenkomstig de | soit par d'autres moyens. Le centre calcule les ressources de la |
bepalingen van titel II, hoofdstuk II; | personne conformément aux dispositions du titre II, chapitre II; |
5° werkbereid zijn, tenzij dit om gezondheids- of billijkheidsredenen | 5° être disposée à travailler, à moins que des raisons de santé ou |
niet mogelijk is; | d'équité l'en empêchent. |
6° zijn rechten laten gelden op uitkeringen die hij kan genieten | 6° faire valoir ses droits aux prestations dont elle peut bénéficier |
krachtens de Belgische of buitenlandse sociale wetgeving ». Ten aanzien van de interpretatie van de in het geding zijnde bepalingen B.2.1. De eiseres voor de verwijzende rechter bekritiseert het vonnis waarmee deze de prejudiciële vragen aan het Hof heeft gesteld, door aan te voeren dat hij, om in die zaak te beslissen dat de echtgenoten samenwonenden zijn, steunt op een interpretatie van het begrip « samenwoning » die, aangezien geen rekening wordt gehouden met het aanwenden van de middelen die die samenwoning zou veronderstellen, onjuist zou zijn, terwijl dat begrip, indien het correct wordt geïnterpreteerd, niet leidt tot het aan het Hof voorgelegde verschil in behandeling, noch bijgevolg tot een discriminatie. B.2.2. Het staat in de regel aan de verwijzende rechter om de bepalingen te interpreteren die hij toepast en die toe te passen op de concrete feiten die hem zijn voorgelegd. Het staat niet aan de partijen om voor het Hof de motieven te betwisten van de beslissingen waarmee dat laatste wordt ondervraagd. Ten aanzien van de herformulering van de prejudiciële vraag | en vertu de la législation sociale belge et étrangère ». Quant à l'interprétation des dispositions en cause B.2.1. La partie demanderesse devant le juge a quo critique le jugement par lequel celui-ci saisit la Cour en faisant valoir que, pour décider qu'en l'espèce les époux sont des cohabitants, il se fonde sur une interprétation de la notion de cohabitation qui, faute de prendre en considération la mise en oeuvre des ressources que cette cohabitation impliquerait, serait inexacte, alors que, entendue correctement, cette notion n'aboutit à créer ni la différence de traitement sur laquelle la Cour est interrogée, ni, partant, une discrimination. B.2.2. C'est au juge a quo qu'il appartient, en règle, d'interpréter les dispositions qu'il applique et d'en faire application aux faits concrets dont il est saisi. Il n'appartient pas aux parties de contester, devant la Cour, les motifs des décisions par lesquelles celle-ci est interrogée. Quant à la reformulation de la question préjudicielle |
B.2.3. In haar memorie van antwoord vraagt de eiseres voor de | B.2.3. Dans son mémoire en réponse, la partie demanderesse devant le |
verwijzende rechter dat de prejudiciële vraag wordt geherformuleerd | juge a quo demande une reformulation de la question préjudicielle |
teneinde van het Hof te verkrijgen dat het zich uitspreekt over een | visant à obtenir de la Cour qu'elle se prononce sur une différence de |
verschil in behandeling dat, volgens die partij, artikel 2 van het | traitement que, selon cette partie, l'article 2 de l'arrêté royal du |
voormelde koninklijk besluit van 11 juli 2002 zou invoeren onder de | 11 juillet 2002 précité ferait entre demandeurs du revenu |
aanvragers van het leefloon met gezinslast naargelang de | d'intégration avec famille à charge sur la seule base de |
verblijfsvergunning al dan niet is toegekend aan de partner die de | l'autorisation de séjour octroyée ou non au partenaire qui |
gezinslast zou vormen. | constituerait la famille à charge. |
B.2.4. De partijen voor het Hof kunnen de draagwijdte van de door de | B.2.4. Les parties devant la Cour ne peuvent pas modifier ou faire |
verwijzende rechter gestelde prejudiciële vragen niet wijzigen of | modifier la portée des questions préjudicielles posées par le juge a |
laten wijzigen. | quo. |
Ten aanzien van de eerste prejudiciële vraag | Quant à la première question préjudicielle |
Wat de artikelen 10 en 11 van de Grondwet betreft | En ce qui concerne les articles 10 et 11 de la Constitution |
B.3.1. Het eerste onderdeel van de eerste prejudiciële vraag heeft, | B.3.1. En sa première partie, la première question préjudicielle |
rekening houdend met de feiten van de zaak - waarbij het Hof zijn | porte, compte tenu des faits de l'espèce - la Cour limitant sa réponse |
antwoord tot dat geval beperkt -, betrekking op het verschil in | à cette hypothèse - sur la différence de traitement que l'article 14, |
behandeling dat artikel 14, § 1, 3°, van de wet van 26 mei 2002 | § 1er, 3°, de la loi du 26 mai 2002 crée entre les demandeurs du |
invoert onder de gehuwde aanvragers van het leefloon van wie de andere | revenu d'intégration mariés dont l'autre conjoint ne remplit pas la |
echtgenoot niet voldoet aan de voorwaarde inzake nationaliteit of | condition de nationalité ou de statut prévue à l'article 3, 3°, de la |
statuut bepaald in artikel 3, 3°, van dezelfde wet, naargelang die | même loi, suivant que cet autre conjoint a ou non un enfant mineur non |
andere echtgenoot al dan niet een ongehuwd minderjarig kind ten laste | marié à charge : alors que, dans le premier cas, le demandeur peut |
heeft : terwijl, in het eerste geval, de aanvrager het leefloon van 8 | obtenir le revenu d'intégration de 8 800 euros prévu par l'article 14, |
800 euro bepaald in artikel 14, § 1, 3°, kan verkrijgen, kan hij in | § 1er, 3°, il ne peut obtenir dans le second cas que le revenu |
het tweede geval alleen het leefloon van samenwonende van 4 400 euro | d'intégration de cohabitant de 4 400 euros prévu par l'article 14, § 1er, |
bepaald in artikel 14, § 1, 1°, verkrijgen. Dat artikel 14, § 1, 1°, | 1°. Or, cet article 14, § 1er, 1°, permet l'octroi à chacun des |
maakt het echter mogelijk aan elke echtgenoot een leefloon toe te | conjoints d'un revenu d'intégration qui, lorsqu'ils remplissent l'un |
kennen dat, wanneer zij beiden voldoen aan de voorwaarden inzake de | et l'autre les conditions de son octroi, n'est pas fonction de la |
toekenning ervan, niet afhankelijk is van het feit of er al dan niet | présence ou non d'un enfant à charge et dont le montant cumulé |
een kind ten laste is en waarvan het gecumuleerde bedrag overeenstemt met het leefloon bepaald in artikel 14, § 1, 3°. | correspond au revenu d'intégration prévu à l'article 14, § 1er, 3°. |
B.3.2. De Ministerraad betwist de vergelijking die, volgens hem, de | B.3.2. Le Conseil des ministres conteste la comparaison que, selon |
verwijzende rechter tussen de echtparen zou maken naargelang zij al | lui, ferait le juge a quo entre les couples mariés suivant qu'ils ont |
dan niet een kind ten laste hebben, terwijl het begrip « paar » niet | ou non un enfant à charge, alors que la notion de couple n'apparaît |
in de wet voorkomt. | pas dans la loi. |
Hoewel het juist is dat de prejudiciële vraag onder meer gebruik maakt | S'il est exact que la question préjudicielle fait notamment usage de |
van dat begrip en dat de in het geding zijnde bepaling het leefloon | cette notion et que la disposition en cause ne prévoit l'octroi du |
alleen toekent aan individuen, vloeit uit de motivering van het | revenu d'intégration qu'à des individus, il résulte cependant de la |
verwijzend vonnis evenwel voort dat de vraag betrekking heeft op de | motivation du jugement a quo que la question porte sur la condition |
voorwaarde inzake de aanwezigheid of afwezigheid van een ongehuwd | relative à la présence ou l'absence d'un enfant mineur non marié à |
minderjarig kind ten laste. | charge. |
B.3.3. De voorwaarde inzake de nationaliteit of het statuut van de | B.3.3. La condition relative à la nationalité ou au statut du conjoint |
echtgenoot is niet opgenomen in de in het geding zijnde bepaling, maar | n'est pas inscrite dans la disposition en cause mais résulte de |
vloeit voort uit artikel 2bis van het voormelde koninklijk besluit van | l'article 2bis de l'arrêté royal du 11 juillet 2002 précité, pris en |
11 juli 2002, genomen ter uitvoering van artikel 14, § 1, 3°, zesde | exécution de l'article 14, § 1er, 3°, alinéa 6, de la loi en cause. |
lid, van de in het geding zijnde wet. Het Hof vermag zich echter enkel | Or, la Cour ne peut se prononcer sur le caractère justifié ou non |
uit te spreken over het ten aanzien van de artikelen 10 en 11 van de | d'une différence de traitement au regard des articles 10 et 11 de la |
Grondwet al dan niet verantwoorde karakter van een verschil in | Constitution que si cette différence est imputable à une norme |
behandeling als dat verschil aan een wetskrachtige norm kan worden | |
toegeschreven. Wanneer een wetgever een machtiging verleent, dient te | |
worden aangenomen, behoudens aanwijzingen in tegenovergestelde zin, | législative. Lorsqu'un législateur délègue, il faut supposer, sauf |
dat hij de gemachtigde enkel de bevoegdheid verleent om die machtiging | indication contraire, qu'il n'entend habiliter le délégué qu'à faire |
aan te wenden in overeenstemming met de artikelen 10 en 11 van de | de son pouvoir un usage conforme aux articles 10 et 11 de la |
Grondwet. Het Hof zal bijgevolg rekening houden met die voorwaarde, | |
zoals zij in dat koninklijk besluit is vastgelegd, niet om zich uit te | Constitution. La Cour prendra dès lors en compte cette condition, |
spreken over de grondwettigheid ervan, wat niet tot zijn bevoegdheid | telle qu'elle est prévue par cet arrêté royal, non afin de se |
behoort, maar uitsluitend door het geval te beschouwen waarin, | prononcer sur sa constitutionnalité, ce qui n'est pas de sa |
overeenkomstig de bewoordingen van de prejudiciële vraag, het | compétence, mais seulement en se plaçant, conformément aux termes de |
voormelde artikel 14, § 1, 3°, zesde lid, in die zin dient te worden | la question préjudicielle, dans l'hypothèse où l'article 14, § 1er, |
geïnterpreteerd dat het de Koning ertoe machtigt die maatregel te | 3°, alinéa 6, précité doit s'interpréter comme autorisant le Roi à |
nemen. | prendre cette mesure. |
B.4. Het forfaitair karakter van het leefloon en het groot aantal | B.4. Le caractère forfaitaire du revenu d'intégration et la |
individuele situaties van de rechthebbenden verklaren waarom de | multiplicité des situations individuelles des bénéficiaires expliquent |
wetgever gebruik maakt van categorieën die de verscheidenheid aan | que le législateur fasse usage de catégories qui, nécessairement, |
situaties noodzakelijkerwijs slechts met een zekere graad van | n'appréhendent la diversité des situations qu'avec un certain degré |
benadering opvangen. Wanneer de wetgever de categorieën van | d'approximation. Néanmoins, lorsqu'il établit les catégories de |
rechthebbenden op het leefloon vaststelt volgens hun situatie, zou | bénéficiaires du revenu d'intégration en fonction de leur situation, |
hij, zonder de in prejudiciële vragen bedoelde bepalingen te schenden, | le législateur ne pourrait, sans violer les dispositions visées par |
niettemin geen criteria van onderscheid mogen hanteren die irrelevant | les questions préjudicielles, adopter des critères de distinction qui |
zouden blijken te zijn. | se révéleraient dépourvus de pertinence. |
B.5. Het in het geding zijnde artikel 14, § 1, 3°, is het resultaat | B.5. L'article 14, § 1er, 3°, en cause est issu de la modification de |
van de wijziging van de wet van 26 mei 2002 bij de programmawet van 9 | la loi du 26 mai 2002 par la loi-programme du 9 juillet 2004 qui |
juli 2004, die de eerste paragraaf heeft vervangen naar aanleiding van | remplaça le paragraphe 1er à la suite de l'annulation de l'article 14, |
de vernietiging van artikel 14, § 1, 1°, door het arrest nr. 5/2004 | § 1er, 1°, par l'arrêt n° 5/2004 du 14 janvier 2004. L'exposé des |
van 14 januari 2004. De memorie van toelichting van de wet van 9 juli | motifs de la loi du 9 juillet 2004 indique à cet égard : |
2004 geeft in dat verband aan : | « La présente disposition maintient uniquement les anciennes |
« De huidige bepaling behoudt uitsluitend de categorieën 1° en 2°, die | catégories 1° et 2°, qui vise les personnes cohabitantes et les |
de samenwonenden en alleenstaanden beogen en creëert een derde | personnes isolées et crée une troisième catégorie qui englobe |
categorie die ' alle personen met gezinslast ' omvat. | l'ensemble des ' personnes ayant charge de famille '. |
Deze laatste personen krijgen voortaan een bedrag dat rekening houdt | Ces dernières personnes bénéficient désormais d'un taux prenant en |
met de verhoging van de kosten die ontstaan door de tenlasteneming van | considération l'augmentation des coûts suscités par la prise en charge |
één of meerdere andere personen. | d'une ou plusieurs autres personnes. |
Deze vereenvoudiging heeft het enorme voordeel dat ze zich voegt naar | Cette solution de simplification a l'énorme avantage de se conformer |
de bestaande categorieën in de andere stelsels van sociale bescherming | aux catégories existantes dans les autres régimes de protection |
en past in de algemene bekommernis om duidelijkheid te scheppen inzake | sociale et s'inscrit dans le souci général de clarification en matière |
sociale zekerheid. | de sécurité sociale. |
Ze maakt het eveneens mogelijk om de ' discriminatievallen ' te | Elle permet également en simplifiant les catégories, d'éviter les ' |
vermijden door een vereenvoudiging van de categorieën. | pièges ' à la discrimination. |
Zoals het Arbitragehof effectief heeft benadrukt (arrest nr. 5/2004 - | Comme l'a effectivement souligné la cour d'arbitrage (arrêt n° |
blz. 35) : ' het forfaitair karakter van het leefloon en het groot | 5/2004-p.35), ' le caractère forfaitaire du revenu d'intégration et la |
aantal individuele situaties van de rechthebbenden verklaren waarom de | multiplicité des situations individuelles des bénéficiaires expliquent |
wetgever gebruik maakt van de categorieën die de verscheidenheid aan | que le législateur fasse usage de catégories qui, nécessairement, |
situaties noodzakelijkerwijs slechts met een zekere graad van | n'appréhendent la diversité des situations qu'avec un certain degré |
benadering opvangen '. | d'approximation '. |
Ten slotte werd deze keuze om de categorieën te vereenvoudigen | Enfin ce choix de simplification des catégories a été étroitement |
nauwkeurig bestudeerd om een samenhang te behouden met de andere | étudié afin de maintenir une cohérence avec les autres régimes de |
stelsels van sociale bescherming, wetende dat het leefloon RESIDUAIR | protection sociale, sachant que le revenu d'intégration est et doit |
is en moet blijven tegenover de andere sociale uitkeringen. | rester RÉSIDUAIRE par rapport aux autres allocations sociales. |
Deze nieuwe bepaling leidt echter tot de vernietiging van de vroegere | Cette nouvelle disposition engendre cependant l'annulation de |
categorie 3° van artikel 14, namelijk de ' de verhoogde alleenstaanden | l'ancienne catégorie 3° de l'article 14, à savoir ' les isolés majorés |
'. | '. |
Om te vermijden dat deze aanvragers hun verworven voordelen zouden | Aussi et afin que ces demandeurs ne perdent pas leurs avantages |
verliezen, zal het OCMW de helft van de tijd het nieuwe bedrag | acquis, le CPAS octroiera le nouveau taux catégorie 2° la moitié du |
categorie 2° toekennen en de andere helft van de tijd het nieuwe | temps et le nouveau taux catégorie 3°, l'autre moitié du temps en cas |
bedrag categorie 3° in geval van co-ouderschap. Op die manier krijgen | de garde alternée. De cette manière, ces personnes obtiendront le même |
deze personen hetzelfde bedrag. | montant. |
Op dezelfde wijze wordt voor diegenen die onderhoudsuitkeringen | De la même manière, en ce qui concerne ceux qui faisaient face au |
[moeten betalen], een nieuwe artikel 68quinquies ingevoegd in de wet | paiement d'une pension alimentaire, un nouvel article 68quinquies est |
van 8 juli 1976 dat voorziet in een specifieke hulp bij de betaling | inséré dans la loi du 8 juillet 1976 et prévoit l'octroi d'une aide |
van onderhoudsuitkeringen ten gunste van kinderen. | spécifique au paiement de pensions alimentaires en faveur d'enfants. |
Deze bepaling moet parallel worden gelezen met het nieuwe artikel | Cette disposition est à lire en parallèle avec le nouvel article |
68quinquies van de wet van 8 juli 1976 » (Parl. St., Kamer, 2003-2004, | 68quinquies de la loi du 8 juillet 1976 » (Doc. parl., Chambre, |
DOC 51-1138/001 en 1139/001, pp. 61-62; in dezelfde zin, DOC | 2003-2004, DOC 51-1138/001 et 1139/001, pp. 61 et 62; dans le même |
51-1138/21, pp. 4, 5 en 14). | sens, DOC 51-1138/21, pp. 4, 5 et 14). |
B.6.1. Het is van belang de juiste draagwijdte te bepalen van de | B.6.1. Il importe de préciser la portée exacte des catégories |
categorieën die in het nieuwe artikel 14, § 1, worden onderscheiden. | distinguées dans le nouvel article 14, § 1er. Selon le nouvel article 14, § 1er, 1°, le revenu d'intégration s'élève |
Volgens het nieuwe artikel 14, § 1, 1°, bedraagt het leefloon 4 400 | à 4 400 euros « pour toute personne cohabitant avec une ou plusieurs |
euro « voor elke persoon die met één of meerdere personen samenwoont | |
». | personnes ». |
Onder « samenwoning » moet, volgens het tweede lid, worden verstaan « | Par « cohabitation », il faut entendre, selon l'alinéa 2, « le fait |
het onder hetzelfde dak wonen van personen die hun huishoudelijke | que des personnes vivent sous le même toit et règlent principalement |
aangelegenheden hoofdzakelijk gemeenschappelijk regelen ». | en commun leurs questions ménagères ». |
Vóór de gedeeltelijke vernietiging ervan door het arrest nr. 123/2006 | Avant son annulation partielle par l'arrêt n° 123/2006 du 28 juillet |
van 28 juli 2006 bepaalde het 3° van dat artikel in het eerste lid | 2006, le 3° de cet article disposait en son alinéa 1er que le revenu |
ervan dat het leefloon 8 800 euro bedraagt voor « een persoon die | d'intégration s'élève à 8 800 euros pour « une personne vivant |
uitsluitend samenwoont met een gezin te zijnen laste ». | exclusivement avec une famille à sa charge ». |
In het vierde lid wordt het « gezin ten laste » gedefinieerd als « de | A l'alinéa 4, la « famille à charge » est définie comme « le conjoint, |
echtgenoot, de levenspartner, het ongehuwd minderjarig kind of | le partenaire de vie, l'enfant mineur non marié ou plusieurs enfants |
meerdere kinderen onder wie minstens één ongehuwd minderjarig kind ». | parmi lesquels au moins un enfant mineur non marié ». Selon l'alinéa |
Volgens het vijfde lid is de « levenspartner » « de persoon met wie de | 5, le « partenaire de vie » est « la personne avec qui le demandeur |
aanvrager een feitelijk gezin vormt ». | constitue un ménage de fait ». |
B.6.2. Het arrest nr. 123/2006 heeft het woord « uitsluitend » in | B.6.2. L'arrêt n° 123/2006 a annulé le mot « exclusivement » qui |
artikel 14, § 1, 3°, vernietigd, omdat het een discriminatie | figurait à l'article 14, § 1er, 3°, parce qu'il créait une |
teweegbracht tussen de alleenstaande personen, enerzijds, en de | discrimination entre les personnes isolées, d'une part, et les |
alleenstaande personen die uitsluitend samenwonen met een gezin ten | personnes isolées qui vivent exclusivement avec charge de famille, |
laste, waarbij dat begrip de hypothese omvat waarin minstens één | cette notion comprenant l'hypothèse où il y a présence d'au moins un |
ongehuwd minderjarig kind aanwezig is, anderzijds. | enfant mineur non marié, d'autre part. |
B.6.3. Uit de wettekst blijkt dat de personen die samenwonen in die | B.6.3. Il ressort du texte de la loi que les personnes qui cohabitent |
zin dat zij « onder hetzelfde dak wonen [en] hun huishoudelijke | dans le sens où elles « vivent sous le même toit et règlent |
aangelegenheden hoofdzakelijk gemeenschappelijk regelen », ongeacht of | principalement en commun leurs questions ménagères », qu'elles aient |
zij al dan niet kinderen ten laste hebben, onder de eerste categorie | ou non la charge d'enfants, relèvent de la première catégorie de |
van rechthebbenden vallen die wordt beoogd in artikel 14, § 1, 1°, van | |
de wet van 26 mei 2002, en niet onder de categorie van de personen die | bénéficiaires visée à l'article 14, § 1er, 1°, de la loi du 26 mai |
samenwonen met een gezin ten laste bedoeld in het 3° van dezelfde bepaling. | 2002, et non de celle des personnes qui vivent avec une famille à charge visée par le 3° de la même disposition. |
B.7.1. Aan artikel 14, § 1, 3°, kan niet worden verweten de | B.7.1. Il ne peut être reproché à l'article 14, § 1er, 3°, de ne pas |
rechthebbenden van het leefloon het hoogste bedrag te ontzeggen | permettre l'octroi, aux bénéficiaires du revenu d'intégration, du |
wanneer zij samenwonen met een echtgenoot (aan wie het leefloon niet | montant le plus élevé lorsqu'ils cohabitent avec un conjoint (auquel |
kan worden toegekend) maar geen ongehuwd minderjarig kind ten laste | le revenu d'intégration ne peut être octroyé) mais n'ont pas d'enfant |
hebben, terwijl echtgenoten die geen ongehuwd minderjarig kind ten | mineur non marié à charge, alors même que des conjoints n'ayant pas |
laste hebben, wanneer beiden aan de voorwaarden voldoen, alle twee het | d'enfant mineur non marié à charge peuvent, lorsque les conditions |
in artikel 14, § 1, 1°, bepaalde leefloon kunnen genieten en aldus | sont remplies par l'un et par l'autre, bénéficier tous deux du revenu |
samen een gecumuleerd bedrag gelijk aan het hoogste bedrag bepaald in | prévu à l'article 14, § 1er, 1°, et obtenir ainsi, ensemble, un |
artikel 14, § 1, 3°, kunnen verkrijgen. | montant cumulé égal au montant le plus élevé, fixé par l'article 14, § |
B.7.2. Allereerst omdat de persoon die de financiële last van één of | 1er, 3°. B.7.2. Tout d'abord, parce que la personne qui assume la charge |
meer kinderen draagt zich, in het licht van de doelstelling van de | financière d'un ou de plusieurs enfants se trouve, au regard de |
wet, die erin bestaat ieder de - onder meer financiële - middelen te | l'objet de la loi, qui est de garantir à chacun les moyens, notamment |
waarborgen die noodzakelijk zijn om een menswaardig bestaan te leiden, | financiers, nécessaires pour mener une vie conforme à la dignité |
bevindt in een situatie die verschillend is van die van de persoon die | humaine, dans une situation différente de la personne qui n'assume pas |
geen dergelijke last draagt. Wanneer een dergelijke last wordt | une telle charge. Lorsqu'une telle charge est assumée par l'un des |
gedragen door één van de echtgenoten vermocht de wetgever ervan uit te | |
gaan dat de Koning ertoe kon worden gemachtigd om, met inachtneming | conjoints, le législateur a pu estimer que le Roi pouvait être |
van de normen waarvan de naleving door de administratieve en | habilité à prendre, dans le respect des normes que les juges |
justitiële rechters kan worden gecontroleerd, maatregelen te nemen die | administratifs et judiciaires sont habilités à faire respecter, des |
de andere echtgenoot ervan vrijstellen aan alle toekenningsvoorwaarden | mesures dispensant l'autre conjoint de satisfaire à toutes les |
te voldoen (artikel 14, § 1, 3°, zesde lid), vermits hijzelf daarop | conditions d'octroi (article 14, § 1er, 3°, alinéa 6) puisque, le |
geen aanspraak zal kunnen maken, aangezien het leefloon aan zijn | revenu étant octroyé à son conjoint au montant le plus élevé, il ne |
echtgenoot is toegekend tegen het hoogste bedrag. | pourra y prétendre lui-même. |
B.7.3. Vervolgens omdat, indien de financiële last van één of meer | B.7.3. Ensuite, parce que si la charge financière d'un ou de plusieurs |
kinderen niet wordt gedragen, de toekenning van een voordeligere | enfants n'est pas assumée, l'octroi d'un régime plus avantageux ne se |
regeling niet verantwoord is, aangezien de aanwezigheid van een | justifie pas, la présence d'un conjoint étant à cet égard indifférente |
echtgenoot in dat opzicht van geen belang is : de financiële last | : l'on ne saurait en effet assimiler la charge financière liée aux |
verbonden aan de kinderen zou immers niet kunnen worden gelijkgesteld | enfants à celle qui résulterait de ce qu'un conjoint ne satisferait |
met die welke zou voorvloeien uit het feit dat een echtgenoot niet zou | pas aux conditions d'octroi du revenu d'intégration. Une telle |
voldoen aan de voorwaarden inzake de toekenning van het leefloon. Een | situation étant essentiellement différente de celle dans laquelle |
dergelijke situatie verschilt wezenlijk van die waarin elke echtgenoot | |
aan die voorwaarden voldoet waardoor zij een gecumuleerd leefloon | chaque conjoint satisfait à ces conditions de sorte qu'ils peuvent |
kunnen genieten tegen een bedrag dat gelijk is aan het hoogste bedrag, | bénéficier d'un revenu cumulé d'un montant équivalent au montant le |
terwijl zij geen kinderen zouden hebben, zodat de in het geding zijnde | plus élevé alors même qu'ils n'auraient pas d'enfant, la disposition |
bepaling niet als discriminerend kan worden beschouwd. | en cause ne peut être tenue pour discriminatoire. |
Wat artikel 23 van de Grondwet betreft | En ce qui concerne l'article 23 de la Constitution |
B.8. Het tweede deel van de eerste prejudiciële vraag veronderstelt | B.8. En sa seconde partie, la première question préjudicielle suppose |
een vergelijking van de in het geding zijnde bepaling met de regeling | une comparaison de la disposition en cause avec le régime institué par |
die is ingevoerd bij de wet van 7 augustus 1974 tot instelling van het | la loi du 7 août 1974 instituant le droit à un minimum de moyens |
recht op een bestaansminimum, thans opgeheven bij de voormelde wet van | d'existence, aujourd'hui abrogée par la loi du 26 mai 2002 précitée; |
26 mei 2002; artikel 2, § 1, van de wet van 1974 maakte het, volgens | l'article 2, § 1er, de la loi de 1974 permettait, selon les termes de |
de bewoordingen van de vraag, mogelijk het hoogste bedrag van de | la question, l'octroi du montant le plus élevé de la prestation aux |
uitkering toe te kennen aan de samenwonende echtgenoten, hetgeen de in | conjoints vivant sous le même toit, ce que ne permettrait plus la |
het geding zijnde bepaling niet meer zou toelaten. | disposition en cause. |
B.9. Het standstill -effect van artikel 23 van de Grondwet inzake | B.9. L'effet de standstill de l'article 23 de la Constitution en |
sociale bijstand verbiedt de bescherming die de wetgevingen vroeger op | matière d'aide sociale interdit de régresser de manière significative |
dat gebied boden, aanzienlijk te verminderen. Hieruit vloeit voort dat | dans la protection que les législations offraient antérieurement dans |
cette matière. Il en découle que, pour juger de la violation | |
het Hof, om over de eventuele schending, door een wetskrachtige norm, | éventuelle, par une norme législative, de l'effet de standstill |
van het standstill -effect van artikel 23 van de Grondwet te oordelen, | attaché à l'article 23 de la Constitution en ce qu'il garantit le |
in zoverre het het recht op sociale bijstand waarborgt, de situatie | droit à l'aide sociale, la Cour doit procéder à la comparaison de la |
van de adressaten van die norm moet vergelijken met hun situatie onder | situation des destinataires de cette norme avec la situation qui était |
de gelding van de vroegere wetgeving. | la leur sous l'empire de la législation ancienne. |
B.10. De artikelen 1 en 2, § 1, van de voormelde wet van 7 augustus | B.10. Les articles 1er et 2, § 1er, de la loi du 7 août 1974 précitée |
1974 bepaalden : « Artikel 1.§ 1. Iedere Belg, die zijn burgerlijke meerderjarigheid heeft bereikt, die zijn werkelijke verblijfplaats in België heeft en die geen toereikende bestaansmiddelen heeft, noch in staat is deze hetzij door eigen inspanningen, hetzij op een andere manier te verwerven, heeft recht op een bestaansminimum. De Koning bepaalt wat onder werkelijke verblijfplaats dient verstaan te worden. Hetzelfde recht wordt verleend aan de minderjarigen ontvoogd door huwelijk, alsmede aan de ongehuwden met een of meer kinderen ten laste. § 2. De Koning kan, bij een in Ministerraad overlegd besluit, de toepassing van deze wet uitbreiden, onder de door Hem bepaalde voorwaarden, tot andere categorieën van minderjarigen en tot personen die de Belgische nationaliteit niet bezitten. |
disposaient : « Art. 1er.§ 1er. Tout Belge ayant atteint l'âge de la majorité civile, qui a sa résidence effective en Belgique et ne dispose pas de ressources suffisantes et n'est pas en mesure de se les procurer soit pas ses efforts personnels, soit par d'autres moyens, a droit à un minimum de moyens d'existence. Le Roi détermine ce qu'il faut entendre par résidence effective. Le même droit est reconnu aux mineurs émancipés par mariage, ainsi qu'aux célibataires, ayant la charge d'un ou plusieurs enfants. § 2. Le Roi peut, par arrêté délibéré en Conseil des ministres, étendre l'application de la présente loi, dans les conditions fixées par Lui, à d'autres catégories de mineurs, ainsi qu'à des personnes ne possédant pas la nationalité belge. |
Artikel 2.§ 1. Het bestaansminimum bedraagt jaarlijks : |
Art. 2.§ 1er. Le minimum de moyens d'existence annuel s'élève à : |
1° F 114 864 voor samenwonende echtgenoten; | 1° F 114 864 pour les conjoints vivant sous le même toit; |
2° F 114 864 voor een persoon die enkel samenwoont met, hetzij een | 2° F 114 864 pour une personne qui cohabite uniquement soit avec un |
minderjarig ongehuwd kind te zijnen laste, hetzij meerdere kinderen, | enfant mineur non marié qui est à sa charge, soit avec plusieurs |
onder wie minstens één ongehuwde minderjarige te zijnen laste; | enfants, parmi lesquels au moins un enfant mineur non marié qui est à |
3° F 86 148 voor een alleenstaand persoon; | sa charge; 3° F 86 148 pour une personne isolée; |
4° F 57 432 voor elke andere persoon die met één of meerdere personen | 4° F 57 432 pour toute autre personne cohabitant avec une ou plusieurs |
samenwoont, onverschillig of zij al dan niet onderling bloed- of aanverwant zijn. | personnes, peu importe qu'il s'agisse ou non de parents ou d'alliés. |
De Koning kan bovenvermelde bedragen wijzigen bij een in Ministerraad | Le Roi peut modifier les montants susmentionnés par arrêté délibéré en |
overlegd besluit ». | Conseil des ministres ». |
B.11.1. Vooraf dient erop te worden gewezen dat uit artikel 2, § 1, | B.11.1. Il convient de relever, au préalable, qu'il ressort de |
2°, voorvloeit dat de aanwezigheid van een ongehuwd minderjarig kind | l'article 2, § 1er, 2°, que l'existence d'un enfant mineur non marié à |
ten laste het reeds mogelijk maakte het hoogste bedrag van het | charge permettait déjà l'octroi du montant le plus élevé du minimex. |
bestaansminimum toe te kennen. | |
B.11.2. In de memorie van toelichting van de wet van 26 mei 2002 wordt | B.11.2. L'exposé des motifs de la loi du 26 mai 2002 justifie comme |
de afschaffing van de categorie « echtgenoten » als volgt verantwoord | suit la suppression de la catégorie « conjoints » : |
: « Er is geen enkele objectieve reden om een verschillende categorie te | « Il n'y a aucune raison objective de prévoir une catégorie différente |
pour les conjoints mariés et pour les cohabitants. En outre, le | |
voorzien voor gehuwden en voor samenwonenden. Bovendien is het bedrag | montant du revenu d'intégration pour deux cohabitants est le même que |
van het leefloon voor twee samenwonenden hetzelfde als voor een gehuwd | pour un couple marié. La présente loi supprime la catégorie des |
koppel. Deze wet schaft de categorie van de gehuwden af en voorziet in | conjoints et prévoit un seul montant de base pour toutes les personnes |
één enkel basisbedrag voor alle samenwonenden. Echtgenoten hebben | qui cohabitent. Les conjoints bénéficient d'un droit individualisé à |
recht op een geïndividualiseerd recht op maatschappelijke integratie » | l'intégration sociale. » (Doc. parl., Chambre, 2001-2002, DOC |
(Parl. St., Kamer, 2001-2002, DOC 50-1603/001, p. 10). | 50-1603/001, p. 10) |
B.11.3. Onder de gelding van de wet van 7 augustus 1974 genoten de | B.11.3. Sous l'empire de la loi du 7 août 1974, les conjoints |
echtgenoten een bestaansminimum dat gelijk was aan het dubbele van | bénéficiaient d'un « montant de minimum de moyens d'existence » égal |
hetgeen ieder van de samenwonenden genoot. De bedragen werden in beide | au double de celui dont bénéficiaient chacun des cohabitants. Les |
gevallen verminderd met de bestaansmiddelen van beide leden van het | montants étaient, dans les deux cas, diminués des ressources de chacun |
paar. De afschaffing van de categorie « echtgenoten » bij de wet van | des membres du couple. La suppression de la catégorie « conjoints » |
26 mei 2002 en de vervanging ervan door een geïndividualiseerd recht | par la loi du 26 mai 2002 et son remplacement par un droit |
van ieder onder hen op een leefloon tegen het tarief « samenwonenden » | individualisé de chacun d'eux à un revenu d'intégration au taux |
heeft bijgevolg, wat het toe te kennen bedrag betreft, geen negatieve | cohabitant n'a donc, du point de vue du montant qui peut être octroyé, |
gevolgen voor de echtgenoten. | pas de conséquence négative pour les conjoints. |
B.11.4. Het paar heeft weliswaar alleen nog voor één van de | B.11.4. Certes, le couple n'a plus droit qu'au revenu d'intégration |
samenwonenden recht op het leefloon, wanneer de andere, zoals te | pour un des cohabitants, lorsque l'autre, comme en l'espèce, ne |
dezen, niet aan de nationaliteitsvoorwaarde voldoet. | remplit pas la condition de nationalité. |
B.11.5. Ten opzichte van de wet van 7 augustus 1974 werden de | B.11.5. Par rapport à la loi du 7 août 1974, les catégories |
categorieën van vreemdelingen die recht hebben op het leefloon | d'étrangers bénéficiant du revenu d'intégration ont été élargies. |
uitgebreid. Ermee rekening houdend dat de wet van 26 mei 2002 tot doel | Compte tenu de ce que la loi du 26 mai 2002 a pour objectif de |
heeft de maatschappelijke integratie van de in België verblijvende | promouvoir l'intégration sociale des personnes résidant en Belgique, |
personen te bevorderen, kan iedere persoon die ertoe is gemachtigd | toute personne autorisée à s'établir dans le Royaume peut bénéficier |
zich te vestigen in het Rijk het leefloon genieten. Hieruit vloeit | du revenu d'intégration. Il s'ensuit que le conjoint d'un Belge ou |
voort dat de echtgenoot van een Belg of van een vreemdeling die | |
voldoet aan de voorwaarden om het leefloon te genieten, ook beschikt | d'un étranger répondant aux conditions pour bénéficier du revenu |
over het recht op het leefloon wanneer hij is ingeschreven in het | d'intégration dispose aussi du droit à ce revenu s'il est inscrit au |
bevolkingsregister. In dat opzicht leidt de wet van 26 mei 2002 | registre de la population. A cet égard, la loi du 26 mai 2002 |
bijgevolg niet tot een achteruitgang in strijd met artikel 23 van de | n'entraîne donc pas de régression contraire à l'article 23 de la |
Grondwet. Het gegeven dat sommige vreemdelingen, zoals de verwijzende | Constitution. La circonstance que certains étrangers ne seraient, |
rechter opmerkt, niet in het bevolkingsregister zouden zijn | comme le relève le juge a quo, pas inscrits au registre de la |
ingeschreven, ofwel omdat zij illegaal op het grondgebied verblijven, | population, soit parce qu'ils sont en séjour illégal, soit parce |
ofwel omdat zij zijn ingeschreven in het wachtregister bedoeld in | qu'ils sont inscrits au registre d'attente visé à l'article 1er, § 1er, |
artikel 1, § 1, 2°, van de wet van 19 juli 1991 betreffende het | 2°, de la loi du 19 juillet 1991 relative aux registres de la |
bevolkingsregister, kan die vaststelling niet ontkrachten, aangezien | population, n'est pas de nature à infirmer ce constat dès lors que la |
de wet van 1974 de toekenning van het bestaansminimum aan de echtgenoten koppelde aan een nationaliteitsvoorwaarde waaraan beiden moesten voldoen. B.11.6. Ten slotte leidt het gegeven dat beide echtgenoten thans ertoe gehouden zijn individueel stappen te doen om het leefloon te verkrijgen en ook afhankelijk zijn van het feit dat de andere echtgenoot die stappen moet doen, niet tot een achteruitgang in de toekenning van het recht op het leefloon, aangezien die stappen geen onoverkomelijke hindernis zijn om dat recht te verkrijgen. B.12. De eerste prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. | loi de 1974 subordonnait l'octroi du minimex aux conjoints à une condition de nationalité dans le chef de chacun d'eux. B.11.6. Enfin, le fait que chacun des conjoints soit à présent tenu d'accomplir individuellement les démarches en vue de l'obtention du revenu d'intégration et qu'il soit aussi tributaire de l'accomplissement de ces démarches par l'autre conjoint ne constitue pas une régression dans l'octroi du droit au revenu d'intégration dès lors que l'accomplissement de ces démarches ne représente pas un obstacle insurmontable à l'obtention de ce droit. B.12. La première question préjudicielle appelle une réponse négative. |
Ten aanzien van de tweede prejudiciële vraag | Quant à la seconde question préjudicielle |
B.13. Uit de bewoordingen van de tweede prejudiciële vraag blijkt dat | B.13. Il résulte du libellé de la seconde question préjudicielle |
zij afhankelijk is van het antwoord dat het Hof op de eerste vraag | qu'elle est fonction de la réponse que la Cour donne à la première. |
geeft. Aangezien uit het antwoord op de eerste vraag volgt dat de wetgever, zonder de door de verwijzende rechter bedoelde grondwettelijke bepalingen te schenden, het hoogste tarief van het leefloon vermocht toe te kennen onder de voorwaarden die in de in het geding zijnde bepaling zijn vastgesteld en de echtgenoot met een ongehuwd minderjarig kind ten laste anders vermocht te behandelen dan de echtgenoot van een vreemdeling die niet voldoet aan de voorwaarden inzake nationaliteit of statuut bepaald in artikel 3, 3°, van de in het geding zijnde wet, heeft het antwoord op de tweede vraag geen belang voor het oplossen van het aan de verwijzende rechter voorgelegde geschil. | Dès lors que la réponse à la première question fait apparaître que le législateur pouvait, sans méconnaître les dispositions constitutionnelles visées par le juge a quo, accorder le taux le plus élevé du revenu d'intégration dans les conditions fixées par la disposition en cause et traiter différemment le conjoint ayant un enfant mineur non marié à charge et le conjoint d'un étranger ne répondant pas à la condition de nationalité ou de statut prévue à l'article 3, 3°, de la loi en cause, la réponse à la seconde question ne présente pas d'utilité pour la solution du litige soumis au juge a quo. |
B.14. De tweede prejudiciële vraag behoeft geen antwoord. | B.14. La seconde question préjudicielle n'appelle pas de réponse. |
Om die redenen, | Par ces motifs, |
het Hof | la Cour |
zegt voor recht : | dit pour droit : |
1. Artikel 14, § 1, van de wet van 26 mei 2002 betreffende het recht | 1. L'article 14, § 1er, de la loi du 26 mai 2002 concernant le droit à |
op maatschappelijke integratie schendt de artikelen 10 en 11 van de | l'intégration sociale ne viole pas les articles 10 et 11 de la |
Grondwet niet. | Constitution. |
2. De tweede prejudiciële vraag behoeft geen antwoord. | 2. La seconde question préjudicielle n'appelle pas de réponse. |
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig | Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, |
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989, op de openbare | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989, à |
terechtzitting van 1 september 2008. | l'audience publique du 1er septembre 2008. |
De griffier, | Le greffier, |
P.-Y. Dutilleux. | P.-Y. Dutilleux. |
De voorzitter, | Le président, |
M. Melchior. | M. Melchior. |