Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 60/2008 van 19 maart 2008 Rolnummer 4269 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 806 van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door de Vrederechter van het kanton Florennes-Walcourt. Het Grondwettelijk H samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de rechters P. Martens, R. Henneuse, (...)"
Uittreksel uit arrest nr. 60/2008 van 19 maart 2008 Rolnummer 4269 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 806 van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door de Vrederechter van het kanton Florennes-Walcourt. Het Grondwettelijk H samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de rechters P. Martens, R. Henneuse, (...) Extrait de l'arrêt n° 60/2008 du 19 mars 2008 Numéro du rôle : 4269 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 806 du Code judiciaire, posée par le Juge de paix du canton de Florennes-Walcourt. La Cour constitutionnelle,
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 60/2008 van 19 maart 2008 Extrait de l'arrêt n° 60/2008 du 19 mars 2008
Rolnummer 4269 Numéro du rôle : 4269
In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 806 van het En cause : la question préjudicielle relative à l'article 806 du Code
Gerechtelijk Wetboek, gesteld door de Vrederechter van het kanton Florennes-Walcourt. judiciaire, posée par le Juge de paix du canton de Florennes-Walcourt.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges P.
rechters P. Martens, R. Henneuse, E. De Groot, A. Alen en T. Martens, R. Henneuse, E. De Groot, A. Alen et T. Merckx-Van Goey,
Merckx-Van Goey, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M.
voorzitterschap van voorzitter M. Melchior, Melchior,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging I. Objet de la question préjudicielle et procédure
Bij vonnis van 10 juli 2007 in zake Monique Laffineur tegen Jean-Pol Par jugement du 10 juillet 2007 en cause de Monique Laffineur contre
Demesmaker, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen Jean-Pol Demesmaker, dont l'expédition est parvenue au greffe de la
op 18 juli 2007, heeft de Vrederechter van het kanton Cour le 18 juillet 2007, le Juge de paix du canton de
Florennes-Walcourt het Hof gevraagd : Florennes-Walcourt a demandé à la Cour :
« 1. Uitspraak te doen over de volgende vraag : schendt artikel 806 « 1. De statuer sur la question suivante : l'article 806 du Code
van het Gerechtelijk Wetboek, in die zin geïnterpreteerd dat, wanneer judiciaire, interprété comme signifiant que, lorsqu'un jugement par
een verstekvonnis als niet bestaande wordt beschouwd omdat het niet défaut est réputé non avenu faute d'avoir été signifié dans l'année,
binnen een jaar is betekend, het geding blijft bestaan en kan worden l'instance demeure ouverte et peut être poursuivie sur l'initiative de
voortgezet op initiatief van alleen de eisende partij, zonder dat aan la seule partie demanderesse sans que celle-ci ne puisse se voir
die laatste enige verjaring of overschrijding van de redelijke termijn opposer ni une quelconque prescription ni un dépassement du délai
kan worden tegengeworpen, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in raisonnable, viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution en ce
zoverre het, enerzijds, een ongelijkheid onder de partijen invoert en, qu'il crée, d'une part, une inégalité entre les parties, d'autre part,
anderzijds, een discriminatie onder schuldenaars teweegbrengt, waarbij
alleen diegenen wier schuld is vastgesteld bij een vonnis dat als niet une discrimination entre débiteurs, ceux dont la dette a été constatée
bestaande wordt beschouwd, het verlopen van enige termijn niet kunnen par un jugement réputé non avenu étant les seuls à ne pouvoir
genieten ? bénéficier de l'écoulement d'un délai quelconque ?
2. In het bevestigende geval, te onderzoeken of er een andere 2. Dans l'affirmative, d'examiner s'il existe une autre interprétation
interpretatie bestaat die de in het geding zijnde norm bestaanbaar zou maken met die artikelen ». qui rendrait la norme en cause compatible avec ces articles ».
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
B.1. De prejudiciële vraag heeft betrekking op artikel 806 van het B.1. La question préjudicielle porte sur l'article 806 du Code
Gerechtelijk Wetboek, dat luidt : judiciaire, qui dispose :
« Het verstekvonnis moet binnen een jaar betekend worden, anders wordt « Tout jugement par défaut doit être signifié dans l'année, sinon il
het als niet bestaande beschouwd ». est réputé non avenu ».
B.2.1. Die maatregel maakt deel uit van de bepalingen die ertoe B.2.1. Cette mesure fait partie des dispositions tendant à établir un
strekken een evenwicht tot stand te brengen onder de rechten van de équilibre entre les droits des parties et plus particulièrement à
partijen en meer bepaald de niet verschenen partij te beschermen protéger la partie défaillante lorsque le jugement est rendu par
wanneer het vonnis bij verstek wordt gewezen. Het verval van het défaut. La péremption du jugement par défaut non signifié dans l'année
verstekvonnis dat niet binnen het jaar is betekend, heeft immers tot vise en effet à prémunir cette dernière contre les possibilités de
doel die laatste te beschermen tegen mogelijke manoeuvres van de eisende partij, die bijvoorbeeld ertoe geneigd zou kunnen zijn de tenuitvoerlegging van het vonnis dat zij bij verstek heeft verkregen, dermate te vertragen dat de nuttige bewijzen om haar verklaringen te betwisten, zouden zijn verdwenen. De bij verstek veroordeelde partij tegen wie een procedure tot tenuitvoerlegging wordt uitgevoerd, kan, indien het vonnis niet binnen het jaar is betekend, zich beroepen op het verval van het vonnis om zich tegen de tenuitvoerlegging ervan te verzetten, waardoor de partij die het bij verstek gewezen vonnis heeft verkregen maar heeft nagelaten het binnen het jaar te betekenen, ertoe wordt verplicht te verkrijgen dat haar titel opnieuw geldig wordt verklaard vóór de gedwongen tenuitvoerlegging. manoeuvres de la partie demanderesse, qui pourrait par exemple être tentée de retarder l'exécution du jugement qu'elle a obtenu par défaut jusqu'à un moment où les preuves utiles pour contester ses prétentions auraient disparu. La partie condamnée par défaut contre qui est diligentée une procédure en exécution peut, si le jugement n'a pas été signifié dans l'année, exciper de la péremption du jugement pour s'opposer à son exécution, obligeant ainsi la partie qui a obtenu le jugement rendu par défaut mais qui a négligé de le faire signifier dans l'année à obtenir la revalidation de son titre préalablement à l'exécution forcée.
B.2.2. In het wetsontwerp dat de wet van 3 augustus 1992 tot wijziging B.2.2. Le projet de loi qui allait devenir la loi du 3 août 1992
van het Gerechtelijk Wetboek zou worden, werd voorgesteld artikel 806 modifiant le Code judiciaire proposait d'abroger l'article 806 du
van het Wetboek op te heffen. Tijdens de bespreking werd evenwel door Code. Lors de l'examen de ce projet, le Gouvernement a introduit un
de Regering een amendement ingediend om deze tekst te behouden. Dat amendement invitant à maintenir cet article. Cet amendement était
amendement werd als volgt verantwoord : ainsi justifié :
« De huidige tekst van artikel 806 van het Gerechtelijk Wetboek wordt « Il est indiqué de maintenir le texte actuel de l'article 806 du Code
best behouden ten einde te vermijden dat een partij na een hele tijd judiciaire afin d'éviter qu'une partie fasse soudain procéder, après
plotseling een verstekvonnis doet betekenen en tenuitvoer leggen tegen un long moment, à la signification et à l'exécution d'un jugement par
de partij die verstek heeft gelaten. Het verstek kan immers te wijten défaut contre la partie défaillante. Le défaut peut en effet être
zijn aan het feit dat deze partij helemaal geen kennis van de imputable au fait que cette partie n'a eu aucune connaissance de la
dagvaarding heeft gekregen. Sommige partijen die een geding hebben citation. Certaines parties qui ont gagné un procès peuvent, de
gewonnen en die van kwade trouw zijn kunnen belang hebben bij een mauvaise foi, avoir intérêt à une signification volontairement tardive
moedwillig laattijdig betekenen van een verstekvonnis, wat de d'un jugement par défaut, ce qui ne favorise pas la sécurité juridique
rechtszekerheid niet in de hand werkt » (Parl. St., Senaat, 1990-1991, » (Doc. parl., Sénat, 1990-1991, n° 1198/1, document de commission n°
nr. 1198/1, commissiestuk nr. 32). 32).
B.3. De verwijzende rechter stelt vast dat artikel 806 van het B.3. Le juge a quo constate que l'article 806 du Code judiciaire est
Gerechtelijk Wetboek doorgaans in die zin wordt geïnterpreteerd dat, habituellement interprété comme signifiant que lorsqu'un jugement par
wanneer een verstekvonnis als niet bestaande wordt beschouwd omdat het défaut est réputé non avenu faute d'avoir été signifié dans l'année
niet binnen het jaar is betekend, de zaak blijft bestaan, waarbij l'instance demeure ouverte, le jugement seul étant périmé. Par
alleen het vonnis vervalt. De inleidende dagvaarding blijft bijgevolg conséquent, la citation introductive d'instance demeure valable et la
geldig en de verjaring blijft gestuit tijdens de hele duur van de zaak prescription reste interrompue pendant tout le cours de l'instance en
met toepassing van artikel 2244 van het Burgerlijk Wetboek (Cass., 13 application de l'article 2244 du Code civil (Cass., 13 septembre 1993,
september 1993, Arr. Cass., 1993, p. 692). De zaak kan opnieuw ter Pas., I, p. 688). La cause peut être ramenée à l'audience par une
zitting worden gebracht door een gewoon verzoek van de eisende partij simple demande de fixation de la partie demanderesse, sans citation
tot bepaling van een rechtsdag, zonder nieuwe dagvaarding. Hieruit nouvelle. Il en découle que cette partie peut à tout moment demander
vloeit voort dat die partij op elk ogenblik kan vragen de vervallen la revalidation du titre périmé sans que la partie condamnée par
titel opnieuw geldig te verklaren zonder dat de bij verstek défaut puisse lui opposer une quelconque prescription.
veroordeelde partij haar enige verjaring kan tegenwerpen. B.4. Le juge a quo demande à la Cour si, dans cette interprétation,
B.4. De verwijzende rechter vraagt aan het Hof of artikel 806 van het l'article 806 du Code judiciaire ne crée pas une double discrimination
Gerechtelijk Wetboek in die interpretatie geen dubbele discriminatie
teweegbrengt : ten eerste, tussen de bij verstek veroordeelde partij : la première, entre la partie condamnée par défaut et la partie qui a
en de partij die het verstekvonnis heeft verkregen; ten tweede, tussen obtenu le jugement par défaut; la seconde, entre le débiteur condamné
de bij verstek veroordeelde schuldenaar wanneer het vonnis waarmee hij
wordt veroordeeld als niet bestaande wordt beschouwd, en de andere par défaut lorsque le jugement qui le condamne est réputé non avenu et
schuldenaars, die tegen de aanspraken van de schuldeiser het verlopen les autres débiteurs, qui peuvent opposer aux prétentions du créancier
van een redelijke termijn of een verjaring kunnen tegenwerpen, ofwel l'écoulement d'un délai raisonnable ou une prescription, soit sur la
op grond van artikel 2277 van het Burgerlijk Wetboek wanneer het, zoals te dezen, gaat om een schuldvordering met betrekking tot huurgelden, ofwel op grond van artikel 2262bis van het Burgerlijk Wetboek. B.5. Het verval van het bij verstek verkregen vonnis, wanneer het niet binnen het jaar is betekend, is een pertinente maatregel om het doel te bereiken dat erin bestaat de bij verstek veroordeelde verweerder te beschermen tegen een gedwongen tenuitvoerlegging die met opzet wordt vertraagd door de partij die het vonnis heeft verkregen. B.6. Het is juist dat, wanneer de partij die het vonnis heeft verkregen, lang wacht om het te laten uitvoeren en de nieuwe gerechtelijke geldigverklaring daarvan pas na meerdere jaren stilzitten vraagt, de bij verstek veroordeelde verweerder ertoe kan worden verplicht de oorspronkelijke veroordeling vele jaren daarna uit te voeren zonder enige verjaring tegen de verklaringen van de base de l'article 2277 du Code civil lorsqu'il s'agit, comme en l'espèce, d'une créance portant sur des loyers, soit sur la base de l'article 2262bis du Code civil. B.5. La péremption du jugement obtenu par défaut, lorsqu'il n'est pas signifié dans l'année, est une mesure pertinente pour atteindre l'objectif de protéger le défendeur condamné par défaut contre une exécution forcée retardée à dessein par la partie qui a obtenu le jugement. B.6. Il est vrai que lorsque la partie qui a obtenu le jugement tarde à le faire exécuter et qu'elle n'en demande la revalidation judiciaire qu'après plusieurs années d'inaction, le défendeur condamné par défaut peut se voir contraint d'exécuter la condamnation originaire de nombreuses années après celle-ci sans pouvoir opposer une prescription
schuldeiser te kunnen tegenwerpen (Cass., 6 oktober 2005, Pas., 2005, quelconque aux prétentions du créancier (Cass., 6 octobre 2005, Pas.,
I, p. 1832). 2005, I, p. 1832).
Zoals is aangegeven in B.3, vloeit die situatie voort uit de Cette situation provient, ainsi qu'il est indiqué en B.3, de la
combinatie van artikel 806 van het Gerechtelijk Wetboek met artikel combinaison de l'article 806 du Code judiciaire avec l'article 2244 du
2244 van het Burgerlijk Wetboek, dat bepaalt dat « een dagvaarding
voor het gerecht, een bevel tot betaling, of een beslag, betekend aan Code civil qui prévoit qu'« une citation en justice, un commandement
hem die men wil beletten de verjaring te verkrijgen, [...] burgerlijke ou une saisie, signifiés à celui qu'on veut empêcher de prescrire,
stuiting [vormen] ». forment l'interruption civile ».
B.7. Dat betekent evenwel niet dat de niet verschenen partij haar B.7. Il n'en découle pas pour autant que la partie défaillante est
rechten op geen enkele wijze kan doen gelden. Zij kan immers, dépourvue de toute possibilité de faire valoir ses droits. En effet,
enerzijds, verzet doen tegen het bij verstek gewezen vonnis, ook al is d'une part, il lui est possible de faire opposition contre le jugement
rendu par défaut, même s'il est périmé, en application de l'article
het vervallen, met toepassing van artikel 806 van het Gerechtelijk 806 du Code judiciaire. D'autre part, en cas de procédure en
Wetboek. Anderzijds, in geval van een procedure tot nieuwe revalidation diligentée par la partie qui avait obtenu le jugement
geldigverklaring ingesteld door de partij die het bij verstek gewezen rendu par défaut, la partie défaillante pourra faire valoir ses
vonnis had verkregen, zal de niet verschenen partij haar argumenten en middelen kunnen aanvoeren, ofwel als verwerende partij in de procedure tot nieuwe geldigverklaring wanneer die op tegenspraak verloopt, ofwel door verzet te doen tegen het opnieuw geldig verklaarde vonnis indien dat vonnis bij verstek is gewezen. Ten aanzien van het argument dat is afgeleid uit het overschrijden van de redelijke termijn, staat het bovendien aan de rechter die ten gronde uitspraak moet doen over de zaak, ofwel na een vordering tot nieuwe geldigverklaring van het vervallen vonnis, ofwel op verzet, na te gaan of het niet uitoefenen gedurende een lange periode, door de partij die het oorspronkelijke verstekvonnis had verkregen, van de rechten die zij uit dat vonnis haalt, gevolgen kan hebben ten aanzien arguments et moyens, soit en qualité de partie défenderesse dans la procédure en revalidation, si celle-ci se déroule de manière contradictoire, soit en faisant opposition au jugement « revalidé », si ce jugement a été rendu par défaut. En outre, en ce qui concerne l'argument tiré du dépassement du délai raisonnable, il revient au juge saisi du fond de l'affaire, soit sur demande de revalidation du jugement périmé, soit sur opposition, d'examiner si le non-exercice durant une période importante, par la partie qui avait obtenu le jugement par défaut originaire, des droits qu'elle puise dans ce jugement peut avoir des conséquences quant à
van de omvang van die rechten. l'étendue de ces droits.
De in het geding zijnde bepaling doet bijgevolg niet op onevenredige Par conséquent, la disposition en cause ne porte pas une atteinte
wijze afbreuk aan de rechten van de bij verstek veroordeelde partij. disproportionnée aux droits de la partie condamnée par défaut.
B.8. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. B.8. La question préjudicielle appelle une réponse négative.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
Artikel 806 van het Gerechtelijk Wetboek schendt de artikelen 10 en 11 L'article 806 du Code judiciaire ne viole pas les articles 10 et 11 de
van de Grondwet niet. la Constitution.
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise,
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989, op de openbare conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989, à
terechtzitting van 19 maart 2008. l'audience publique du 19 mars 2008.
De griffier, Le greffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
De voorzitter, Le président,
M. Melchior. M. Melchior.
^