Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 139/2007 van 14 november 2007 Rolnummer 4124 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 29 van het decreet van het Vlaamse Gewest van 11 mei 1999 « tot wijziging van het decreet van 23 januari 1991 inzake Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en M. Melchior, de rechters P(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 139/2007 van 14 november 2007 Rolnummer 4124 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 29 van het decreet van het Vlaamse Gewest van 11 mei 1999 « tot wijziging van het decreet van 23 januari 1991 inzake Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en M. Melchior, de rechters P(...) Extrait de l'arrêt n° 139/2007 du 14 novembre 2007 Numéro du rôle : 4124 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 29 du décret de la Région flamande du 11 mai 1999 « modifiant le décret du 23 janvier 1991 relatif à la prot La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Bossuyt et M. Melchior, et des juges P. Ma(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 139/2007 van 14 november 2007 Extrait de l'arrêt n° 139/2007 du 14 novembre 2007
Rolnummer 4124 Numéro du rôle : 4124
In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 29 van het decreet En cause : la question préjudicielle relative à l'article 29 du décret
van het Vlaamse Gewest van 11 mei 1999 « tot wijziging van het decreet de la Région flamande du 11 mai 1999 « modifiant le décret du 23
van 23 januari 1991 inzake de bescherming van het leefmilieu tegen de janvier 1991 relatif à la protection de l'environnement contre la
verontreiniging door meststoffen en tot wijziging van het decreet van
28 juni 1985 betreffende de milieuvergunning », gesteld door de Raad pollution due aux engrais et modifiant le décret du 28 juin 1985
van State. relatif à l'autorisation écologique », posée par le Conseil d'Etat.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en M. Melchior, de rechters composée des présidents M. Bossuyt et M. Melchior, et des juges P.
P. Martens, R. Henneuse, E. De Groot en A. Alen, en, overeenkomstig Martens, R. Henneuse, E. De Groot et A. Alen, et, conformément à
artikel 60bis van de bijzondere wet van 6 januari 1989, emeritus l'article 60bis de la loi spéciale du 6 janvier 1989, du président
voorzitter A. Arts, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder émérite A. Arts, assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le
voorzitterschap van emeritus voorzitter A. Arts, président émérite A. Arts,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging I. Objet de la question préjudicielle et procédure
Bij arrest nr. 166.211 van 21 december 2006 in zake Josephus Bols Par arrêt n° 166.211 du 21 décembre 2006 en cause de Josephus Bols
tegen het Vlaamse Gewest, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof contre la Région flamande, dont l'expédition est parvenue au greffe de
is ingekomen op 16 januari 2007, heeft de Raad van State de volgende la Cour le 16 janvier 2007, le Conseil d'Etat a posé la question
prejudiciële vraag gesteld : préjudicielle suivante :
« Schendt artikel 28 (lees 29) van het decreet van 11 mei 1999 tot « L'article 28 (lire 29) du décret du 11 mai 1999 modifiant le décret
wijziging van het decreet van 23 januari 1991 inzake de bescherming du 23 janvier 1991 relatif à la protection de l'environnement contre
van het leefmilieu tegen de verontreiniging door meststoffen [en] tot
wijziging van het decreet van 28 juni 1985 betreffende de la pollution due aux engrais et modifiant le décret du 28 juin 1985
milieuvergunning, de artikelen 10 en 11 van de gecoördineerde relatif à l'autorisation écologique viole-t-il les articles 10 et 11
Grondwet, en artikel 6 van het Europees Verdrag van 4 november 1950 de la Constitution coordonnée et l'article 6 de la Convention
tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele européenne du 4 novembre 1950 de sauvegarde des droits de l'homme et
vrijheden, inzoverre het de overgangsregeling zoals vervat in artikel des libertés fondamentales, en tant qu'il abroge le régime transitoire
33 van het decreet van 23 januari 1991 inzake de bescherming van het prévu par l'article 33 du décret du 23 janvier 1991 relatif à la
leefmilieu tegen de verontreiniging door meststoffen en ingevoerd bij protection de l'environnement contre la pollution due aux engrais et
artikel 26 van het decreet van 20 december 1995 tot wijziging van het inséré par l'article 26 du décret du 20 décembre 1995 modifiant le
decreet van 23 januari 1991 inzake de bescherming van het leefmilieu décret du 23 janvier 1991 relatif à la protection de l'environnement
tegen de verontreiniging door meststoffen opheft, en contre la pollution due aux engrais, et
(A) zodoende (1) een ongelijke behandeling invoert tussen een (A) ce faisant, (1) crée une inégalité de traitement entre une
décision administrative en matière de demandes de permis
administratieve beslissing omtrent milieuvergunningsaanvragen klasse 1 d'environnement des classes 1 et 2 qui ont été déclarées recevables et
en 2 die ontvankelijk en volledig verklaard zijn vóór 1 januari 1996 complètes avant le 1er janvier 1996, et contre laquelle aucun recours
waartegen geen beroep tot vernietiging diende te worden ingesteld voor en annulation n'a dû être formé devant le Conseil d'Etat, d'une part,
de Raad van State, enerzijds, en een administratieve beslissing et une décision administrative en matière de demandes de permis
omtrent milieuvergunningsaanvragen klasse 1 en 2 die ontvankelijk en d'environnement des classes 1 et 2 qui ont été déclarées recevables et
volledig verklaard zijn vóór 1 januari 1996 waartegen wel een beroep complètes avant le 1er janvier 1996, et contre laquelle un recours a
bij de Raad van State werd aanhangig gemaakt, anderzijds, en tevens bel et bien été introduit auprès du Conseil d'Etat, d'autre part, et
(2) een ongelijke behandeling invoert tussen een administratieve (2) crée également une inégalité de traitement entre une décision
administrative en matière de demandes de permis d'environnement des
beslissing omtrent milieuvergunningsaanvragen klasse 1 en 2 die classes 1 et 2 qui ont été déclarées complètes et recevables avant le
ontvankelijk en volledig verklaard zijn vóór 1 januari 1996 en waarvan
[de] Raad de vernietiging heeft bevolen vóór de inwerkingtreding van 1er janvier 1996, et dont le Conseil d'Etat a ordonné l'annulation
artikel 28 van het decreet van 11 mei 1999 tot wijziging van het avant l'entrée en vigueur de l'article 28 du décret du 11 mai 1999
decreet van 23 januari 1991 inzake de bescherming van het leefmilieu modifiant le décret du 23 janvier 1991 relatif à la protection de
tegen de verontreiniging door meststoffen en tot wijziging van het l'environnement contre la pollution due aux engrais et modifiant le
decreet van 28 juni 1985 betreffende de milieuvergunning, enerzijds, décret du 28 juin 1985 relatif à l'autorisation écologique, d'une
en een administratieve beslissing omtrent milieuvergunningsaanvragen part, et une décision administrative en matière de demandes de permis
klasse 1 en 2 die ontvankelijk en volledig verklaard zijn vóór 1 d'environnement des classes 1 et 2 qui ont été déclarées recevables et
januari 1996 en waarvan [de] Raad de vernietiging heeft bevolen na de complètes avant le 1er janvier 1996, et dont le Conseil d'Etat a
inwerkingtreding van artikel 28 van het decreet van 11 mei 1999 tot ordonné l'annulation après l'entrée en vigueur de l'article 28 du
wijziging van het decreet van 23 januari 1991 inzake de bescherming décret du 11 mai 1999 modifiant le décret du 23 janvier 1991 relatif à
van het leefmilieu tegen de verontreiniging door meststoffen en tot la protection de l'environnement contre la pollution due aux engrais
wijziging van het decreet van 28 juni 1985 betreffende de et modifiant le décret du 28 juin 1985 relatif à l'autorisation
milieuvergunning, anderzijds, en écologique, d'autre part, et
(B) zodoende tevens elke effectieve rechtsbescherming door de Raad van (B) ce faisant, rend également impossible toute protection juridique
State tegen onwettig overheidshandelen onmogelijk maakt, zonder dat effective par le Conseil d'Etat contre un acte illicite de l'autorité,
hiervoor en objectieve en redelijke verantwoording bestaat ? ». sans qu'il existe pour ce faire une justification objective et raisonnable ? ».
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
B.1. De prejudiciële vraag betreft artikel 29 van het decreet van het B.1. La question préjudicielle porte sur l'article 29 du décret de la
Vlaamse Gewest van 11 mei 1999 « tot wijziging van het decreet van 23 Région flamande du 11 mai 1999 « modifiant le décret du 23 janvier
januari 1991 inzake de bescherming van het leefmilieu tegen de 1991 relatif à la protection de l'environnement contre la pollution
verontreiniging door meststoffen en tot wijziging van het decreet van
28 juni 1985 betreffende de milieuvergunning » (hierna : decreet van due aux engrais et modifiant le décret du 28 juin 1985 relatif à
11 mei 1999), in zoverre die bepaling de overgangsregeling zoals l'autorisation écologique » (ci-après : le décret du 11 mai 1999), en
ce que cette disposition abroge le régime transitoire inscrit à
vervat in artikel 33 van het decreet van 23 januari 1991 « inzake de l'article 33 du décret du 23 janvier 1991 « relatif à la protection de
bescherming van het leefmilieu tegen de verontreiniging door
meststoffen » (hierna : meststoffendecreet), in dat decreet ingevoegd l'environnement contre la pollution due aux engrais » (ci-après : le
bij artikel 26 van het decreet van 20 december 1995 « tot wijziging décret relatif aux engrais), inséré dans ce décret par l'article 26 du
van het decreet van 23 januari 1991 inzake de bescherming van het décret du 20 décembre 1995 « modifiant le décret du 23 janvier 1991
leefmilieu tegen de verontreiniging door meststoffen » (hierna : relatif à la protection de l'environnement contre la pollution due aux
decreet van 20 december 1995), opheft. engrais » (ci-après : le décret du 20 décembre 1995).
B.2. Met de in het geding zijnde bepaling werden een artikel 33bis en B.2. La disposition en cause a inséré un article 33bis et un article
een artikel 33ter in het meststoffendecreet ingevoegd. 33ter dans le décret relatif aux engrais.
Uit de feiten van het voor de verwijzende rechter hangende geschil en Les faits du litige pendant devant le juge a quo et la motivation de
uit de motivering van het verwijzingsarrest blijkt dat de prejudiciële l'arrêt de renvoi font apparaître que la question préjudicielle porte
vraag betrekking heeft op het in het meststoffendecreet ingevoegde sur l'article 33ter, § 1er, 1°, c), inséré dans le décret relatif aux
artikel 33ter, § 1, 1°, c), dat luidt als volgt : engrais, qui énonce :
« Met betrekking tot de exploitatie van veeteeltinrichtingen gelden de « Pour ce qui concerne l'exploitation d'élevages de bétail, les règles
volgende regels : suivantes sont d'application :
1° gedurende de periode van l januari 1999 tot en met 31 december 2004 1° au cours de la période du 1er janvier 1999 jusqu'au 31 décembre
: 2004 inclus :
[...] [...]
c) kan met betrekking tot de diersoorten, bedoeld in artikel 5, geen c) pour ce qui concerne les espèces animales visées à l'article 5,
milieuvergunning als bedoeld in het decreet van 28 juni 1985 aucune autorisation écologique telle que visée dans le décret du 28
betreffende de milieuvergunning worden verleend voor nieuwe juin 1985 relatif à l'autorisation écologique ne peut être délivrée
veeteeltinrichtingen, noch voor veranderingen van bestaande pour de nouveaux élevages de bétail, ni pour des modifications
veeteeltinrichtingen die een verhoging van de vergunde mestproductie d'élevages existants qui engendrent une augmentation de la production
van de bestaande veeteeltinrichting tot gevolg hebben, behoudens d'engrais autorisée pour l'élevage existant, à moins qu'il ne s'agisse
wanneer het gaat om een herlocalisatie van een bestaande d'une relocalisation d'un élevage de bétail existant découlant de
veeteeltinrichting voortvloeiende uit ruilverkavelingen, remembrements, d'aménagement du territoire, d'aménagement de la nature
landinrichting, natuurinrichting en/of onteigeningen om openbaar nut et/ou d'expropriations d'utilité publique et que la production
en de nieuwe of bijkomende mestproductie niet hoger is dan deze van de d'engrais nouvelle ou complémentaire ne dépasse pas celle de l'élevage
definitief stopgezette bestaande veeteeltinrichting; définitivement cessé;
[...] ». [...] ».
B.3.1. Artikel 33, § 1, van het meststoffendecreet, vervangen bij B.3.1. L'article 33, § 1er, du décret relatif aux engrais, qui a été
artikel 26 van het decreet van 20 december 1995, luidde vóór de remplacé par l'article 26 du décret du 20 décembre 1995, énonçait
vervanging ervan bij het decreet van 11 mei 1999 : avant son remplacement par le décret du 11 mai 1999 :
« De difosforpentoxydeproduktie en de stikstofproduktie in het Vlaamse « Les productions d'anhydride phosphorique et d'azote en Région
Gewest, berekend op basis van de volledige veestapel vermenigvuldigd flamande, calculées sur la base du cheptel entier, multipliées par les
met de produktiehoeveelheden per dier en per jaar overeenkomstig artikel 5, mogen niet groter zijn of worden dan de quantités produites par animal et par an conformément à l'article 5,
difosforpentoxydeproduktie en de stikstofproduktie van de veestapel ne peuvent pas dépasser les productions d'anhydride phosphorique et
zoals deze gekend waren op basis van de gegevens van de land- en d'azote du cheptel, telles que connues sur la base des données du
tuinbouwtelling van 15 mei 1992. Deze difosforpentoxydeproduktie en recensement agricole et horticole du 15 mai 1992. La production
d'anhydride phosphorique et la production d'azote sont fixées
stikstofproduktie worden respectievelijk vastgesteld op 75 miljoen kg respectivement à 75 millions de kg d'anhydride phosphorique et 169
difosforpentoxyde en 169 miljoen kg stikstof. millions de kg d'azote.
De Vlaamse Regering stelt vast dat één van de twee van de hierboven Le Gouvernement flamand constate que l'un des deux maximums fixés
vastgestelde maxima bereikt of overschreden zullen worden. ci-dessus, seront atteints ou dépassés. Les demandes d'autorisation, à
Vergunningsaanvragen, met uitzondering van hernieuwing van vergunning l'exception des demandes de renouvellement et de relocalisation prévus
en volledige verplaatsing zoals voorzien in art. 34, § 3, 1° en 2°, à l'article 34, § 3, 1° et 2°, présentées en application du décret du
ingediend in toepassing van het decreet van 28 juni 1985 betreffende 28 juin 1985 relatif à l'autorisation écologique après la date de
de milieuvergunning na de datum van publikatie van deze vaststelling publication de cette constatation, ne peuvent plus être accordées.
mogen niet meer verleend worden.
[...] ». [...] ».
B.3.2. Luidens artikel 33 van het decreet van 20 december 1995 is B.3.2. Aux termes de l'article 33 du décret du 20 décembre 1995,
artikel 26 van dat decreet in werking getreden op 1 januari 1996. l'article 26 de ce décret est entré en vigueur le 1er janvier 1996.
B.4.1. De prejudiciële vraag bevat twee onderdelen. B.4.1. La question préjudicielle comporte deux branches.
In een eerste onderdeel vraagt de verwijzende rechter of de in het Dans une première branche, le juge a quo demande si la disposition en
geding zijnde bepaling, in zoverre ze de overgangsregeling zoals cause, en ce qu'elle abroge le régime transitoire contenu dans
vervat in het tweede lid van het in B.3.1 aangehaalde artikel 33, § 1, l'article 33, § 1er, alinéa 2, du décret relatif aux engrais, cité en
van het meststoffendecreet opheft, bestaanbaar is met de artikelen 10 B.3.1, est compatible avec les articles 10 et 11 de la Constitution,
en 11 van de Grondwet, doordat een verschil in behandeling in het en ce qu'elle établit une différence de traitement entre :
leven wordt geroepen tussen :
- personen die, naar aanleiding van een vóór 1 januari 1996 - les personnes qui, à l'occasion d'une demande de permis
ontvankelijk en volledig verklaarde aanvraag tot het verkrijgen van
een milieuvergunning klasse 1 of 2, een administratieve beslissing d'environnement de classe 1 ou 2, déclarée recevable et complète avant
over die aanvraag hebben verkregen, naargelang tegen die beslissing al le 1er janvier 1996, ont obtenu une décision administrative concernant
dan niet een beroep tot nietigverklaring werd ingesteld bij de Raad van State; cette demande, selon que cette décision a ou non fait l'objet d'un
- personen die, naar aanleiding van een vóór 1 januari 1996 recours en annulation auprès du Conseil d'Etat;
ontvankelijk en volledig verklaarde aanvraag tot het verkrijgen van - les personnes qui, à l'occasion d'une demande de permis
een milieuvergunning klasse 1 of 2, een administratieve beslissing d'environnement de classe 1 ou 2, déclarée recevable et complète avant
over die aanvraag hebben verkregen, naargelang die beslissing door de le 1er janvier 1996, ont obtenu une décision administrative concernant
Raad van State nietig werd verklaard vóór of na de inwerkingtreding cette demande, selon que le Conseil d'Etat a annulé cette décision
van de in het geding zijnde bepaling. avant ou après l'entrée en vigueur de la disposition en cause.
In een tweede onderdeel vraagt de verwijzende rechter of de in het Dans une deuxième branche, le juge a quo demande si la disposition en
geding zijnde bepaling, in zoverre ze de overgangsregeling zoals cause, en ce qu'elle abroge le régime transitoire inscrit à l'article
vervat in het tweede lid van het in B.3.1 aangehaalde artikel 33, § 1, 33, § 1er, alinéa 2, du décret relatif aux engrais, cité en B.3.1, est
van het meststoffendecreet opheft, bestaanbaar is met de artikelen 10 compatible avec les articles 10 et 11 de la Constitution, combinés ou
en 11 van de Grondwet, al dan niet in samenhang gelezen met artikel 6 non avec l'article 6 de la Convention européenne des droits de
van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens, doordat elke l'homme, en ce que toute protection juridique effective par le Conseil
effectieve rechtsbescherming door de Raad van State tegen onwettige d'Etat contre les actes illicites de l'autorité est rendue impossible.
overheidshandelingen onmogelijk wordt gemaakt. B.4.2. La Cour détermine l'étendue de la question préjudicielle compte
B.4.2. Het Hof bepaalt de omvang van de prejudiciële vraag, rekening tenu de l'objet du litige pendant devant le juge a quo et de la
houdend met het onderwerp van het voor de verwijzende rechter hangende motivation de l'arrêt de renvoi.
geschil en met de motivering van het verwijzingsarrest. B.4.3. Les faits du litige pendant devant le juge a quo et la
B.4.3. Uit de feiten van het voor de verwijzende rechter hangende motivation de l'arrêt de renvoi font apparaître que la première
geschil en uit de motivering van het verwijzingsarrest blijkt dat het branche de la question préjudicielle vise la situation des personnes
eerste onderdeel van de prejudiciële vraag de situatie beoogt van personen die vóór 1 januari 1996 (datum van inwerkingtreding van het bij artikel 26 van het decreet van 20 december 1995 vervangen artikel 33 van het meststoffendecreet) een aanvraag hebben ingediend tot het verkrijgen van een milieuvergunning, waarover, ten gevolge van een annulatieberoep bij de Raad van State tegen de beslissing over die aanvraag, pas definitief uitspraak kon worden gedaan na de inwerkingtreding van de in het geding zijnde bepaling. Het tweede onderdeel beoogt de situatie van personen die, naar aanleiding van een vóór 1 januari 1996 ingediende milieuvergunningsaanvraag, een afwijzende administratieve beslissing hebben verkregen die door de Raad van State nietig werd verklaard, en die, na de inwerkingtreding van de in het geding zijnde bepaling, opnieuw een afwijzende administratieve beslissing hebben verkregen. In dat onderdeel wordt het Hof in essentie gevraagd of de in het geding zijnde bepaling onbestaanbaar is met de in de prejudiciële vraag qui ont, avant le 1er janvier 1996 (date de l'entrée en vigueur de l'article 33 du décret relatif aux engrais, remplacé par l'article 26 du décret du 20 décembre 1995), introduit une demande de permis d'environnement sur laquelle, par suite d'un recours en annulation auprès du Conseil d'Etat contre la décision relative à cette demande, il n'a pu être statué définitivement qu'après l'entrée en vigueur de la disposition en cause. La deuxième branche vise la situation des personnes qui, à l'occasion d'une demande de permis d'environnement introduite avant le 1er janvier 1996, ont obtenu une décision administrative de rejet qui a été annulée par le Conseil d'Etat et qui, après l'entrée en vigueur de la disposition en cause, ont à nouveau obtenu une décision administrative de rejet. Dans cette branche, il est, en substance, demandé à la Cour si la disposition en cause est incompatible avec les normes constitutionnelles et conventionnelles citées dans la question
aangehaalde grondwets- en verdragsbepalingen, in zoverre ze afbreuk préjudicielle, en ce qu'elle porterait atteinte à l'autorité de chose
zou doen aan het gezag van gewijsde van arresten van de Raad van State jugée des arrêts du Conseil d'Etat qui ont été rendus avant l'entrée
die vóór de inwerkingtreding van die bepaling werden uitgesproken. en vigueur de cette disposition.
B.5. De in het geding zijnde bepaling werd tijdens de parlementaire B.5. La disposition en cause a été commentée comme suit au cours des
voorbereiding van het decreet van 11 mei 1999 toegelicht als volgt : travaux préparatoires du décret du 11 mai 1999 :
« De bepalingen om de stand-still gedurende een overgangstermijn te « Les dispositions prévues pour réaliser le standstill durant une
bewerkstelligen, worden efficiënter gemaakt. période transitoire sont rendues plus efficaces.
De huidige bepalingen met betrekking tot een stand-still op het niveau Les dispositions actuelles relatives à un standstill au niveau de la
van het Vlaamse Gewest worden onverminderd gehandhaafd. Voorzien is Région flamande sont maintenues inchangées. Il est prévu que le
dat de Vlaamse Regering ten laatste op 31 oktober 2004 moet beslissen Gouvernement flamand devra décider au plus tard le 31 octobre 2004
over een opheffing van deze stand-still op basis van het s'il abroge ce standstill sur la base du rapport d'avancement visé à
voortgangsrapport bedoeld in artikel 34 (het nieuwe artikel 33, § 2). l'article 34 (le nouvel article 33, § 2).
Aanvullend wordt ook een stand-still op niveau van de En outre, il est prévu aussi un standstill au niveau des élevages de
veeteeltinrichtingen voorzien. Vertrekkend van het gegeven dat de bétail. Partant du fait que la production d'engrais animal
bedrijfsmatige dierlijke mestproductie evenredig is met de over een d'exploitation est proportionnelle à l'occupation animale moyenne par
kalenderjaar gemiddelde dierenbezetting en niet met het vergunde année civile et non au nombre d'animaux autorisés, on introduit la
aantal dieren, wordt met name het nieuwe begrip ' nutriëntenhalte ' notion nouvelle de « teneur en éléments nutritionnels » (le nouvel
ingevoerd (het nieuwe artikel 33bis ). Aldus kan worden belet dat een article 33bis ). L'on évite ainsi qu'un exploitant optimise
exploitant de gemiddelde veebezetting zou optimaliseren tot het l'occupation moyenne de bétail pour arriver au nombre maximum autorisé
vergunde maximum aantal dieren en wordt een daadwerkelijke stand-still bekomen. d'animaux et l'on obtient un standstill effectif.
Bedoelde nutriëntenhalte stemt overeen met de hoogste productie van de La teneur en éléments nutritionnels visée correspond à la production
jaren 1995, 1996 of 1997 (het nieuwe artikel 33bis, § 1). Deze drie la plus élevée des années 1995, 1996 ou 1997 (le nouvel article 33bis,
jaren worden voorzien om eventuele tijdelijke onderbezettingen (b.v. § 1er). Ces trois années sont prévues pour éliminer les éventuelles
sous-occupations temporaires (par exemple à la suite de la peste
ingevolge varkenspest) te elimineren. Deze ' nutriëntenhalte ' geldt porcine). Cette « teneur en éléments nutritionnels » est applicable
tot en met 31 december 2004 en is gekoppeld aan de landbouwinrichting jusqu'au 31 décembre 2004 et est liée à l'exploitation agricole et/ou
en/of de vergunde veeteeltinrichting of deel hiervan (het nieuwe à l'élevage de bétail autorisé ou à une partie de ceux-ci (le nouvel
artikel 33bis, § 5). article 33bis, § 5).
Ensuite, des restrictions concrètes sont apportées en ce qui concerne
Verder worden concrete beperkingen vastgesteld met betrekking tot de la possibilité d'autoriser de nouvelles entreprises d'élevage de
mogelijkheid om nieuwe veeteeltinrichtingen toe te laten alsook de bétail et la modification d'entreprises d'élevage de bétail existantes
verandering van bestaande veeteeltinrichtingen (het nieuwe artikel (le nouvel article 33ter) » (Doc. parl., Parlement flamand, 1998-1999,
33ter ) » (Parl. St., Vlaams Parlement, 1998-1999, nr. 1317/1, p. 7). n° 1317/1, p. 7).
B.6. Uit het aangehaalde uittreksel uit de parlementaire voorbereiding B.6. L'extrait précité des travaux préparatoires fait apparaître que,
blijkt dat de decreetgever met de in het geding zijnde bepaling het par la disposition en cause, le législateur décrétal a voulu compléter
reeds in het meststoffendecreet vervatte beginsel van de « standstill temporairement le principe, déjà contenu dans le décret relatif aux
op het niveau van het Vlaamse Gewest », wat de dierlijke mestproductie engrais, du « standstill au niveau de la Région flamande » en ce qui
betreft (artikel 33), tijdelijk heeft willen aanvullen met een concerne la production d'engrais animal (article 33) par un principe
beginsel van « standstill op het niveau van de veeteeltinrichtingen » de « standstill au niveau des entreprises d'élevage de bétail »
(artikelen 33bis en 33ter ). (articles 33bis et 33ter ).
B.7. Le principe du « standstill au niveau de la Région flamande »,
B.7. Het in artikel 33 van het meststoffendecreet vervatte beginsel inscrit à l'article 33 du décret relatif aux engrais, a été inséré
van de « standstill op het niveau van het Vlaamse Gewest » werd in dat
decreet ingevoegd bij artikel 26 van het decreet van 20 december 1995. dans ce décret par l'article 26 du décret du 20 décembre 1995.
Vóór de vervanging van het voormelde artikel 33 bij het decreet van 11 Avant le remplacement de l'article 33 précité par le décret du 11 mai
mei 1999, bepaalde paragraaf 1 van dat artikel dat de 1999, le paragraphe 1er de cet article disposait que la production
difosforpentoxydeproductie en de stikstofproductie in het Vlaamse d'anhydride phosphorique et la production d'azote en Région flamande
Gewest niet groter mocht zijn of worden dan de productie zoals bekend ne pouvaient pas dépasser les niveaux de production connus sur la base
op basis van de gegevens van de land- en tuinbouwtelling van 15 mei des éléments du recensement agricole et horticole du 15 mai 1992, le
1992, waarbij de Vlaamse Regering werd gemachtigd om vast te stellen Gouvernement flamand étant habilité à constater que les maxima sont
dat de maxima zullen worden bereikt of overschreden. Het tweede lid atteints ou dépassés. L'alinéa 2 du paragraphe 1er de cet article
van paragraaf 1 van dat artikel bepaalde dat
milieuvergunningsaanvragen die werden ingediend na de publicatie van disposait que les demandes de permis d'environnement introduites après
de voormelde « vaststelling » door de Vlaamse Regering, in beginsel la publication par le Gouvernement flamand du « constat » précité ne
niet meer mochten worden ingewilligd. pouvaient en principe plus être accueillies.
Het tweede lid van artikel 33, § 1, voorzag bijgevolg in een L'alinéa 2 de l'article 33, § 1er, prévoyait par conséquent une règle
overgangsregeling voor milieuvergunningsaanvragen die vóór de transitoire pour les demandes de permis d'environnement introduites
publicatie van die « vaststelling » waren ingediend. avant la publication de ce « constat ».
B.8. Ofschoon de in het geding zijnde bepaling betrekking heeft op het B.8. Bien que la disposition en cause porte sur le principe du «
beginsel van de « standstill op het niveau van de veeteeltinrichtingen standstill au niveau des entreprises d'élevage de bétail » et non, par
» en bijgevolg niet op het beginsel van de « standstill op het niveau conséquent, sur le principe du « standstill au niveau de la Région
van het Vlaamse Gewest » en de daaraan verbonden - voorheen bestaande flamande » et sur le régime transitoire - qui existait auparavant -
- overgangsregeling, dient de prejudiciële vraag in die zin te worden rattaché à ce principe, la question préjudicielle doit être
geïnterpreteerd dat het Hof wordt gevraagd of die bepaling bestaanbaar interprétée en ce sens qu'il est demandé à la Cour si cette
is met de in die vraag aangehaalde normen, in zoverre ze niet voorziet disposition est compatible avec les normes invoquées dans la question,
in een overgangsregeling met dezelfde draagwijdte als de voorheen in en ce qu'elle ne prévoit pas de régime transitoire ayant la même
artikel 33, § 1, tweede lid, van het meststoffendecreet vervatte regeling. portée que la règle inscrite auparavant à l'article 33, § 1er, alinéa
B.9. De in het geding zijnde bepaling is in werking getreden op 30 2, du décret relatif aux engrais.
maart 2000 en bevat geen overgangsmaatregelen met betrekking tot de B.9. La disposition en cause est entrée en vigueur le 30 mars 2000 et
reeds vóór de inwerkingtreding ervan ingediende ne contient pas de mesures transitoires en ce qui concerne les
milieuvergunningsaanvragen en is derhalve overeenkomstig de algemene demandes de permis d'environnement introduites avant son entrée en
principes die de werking van rechtsnormen in de tijd beheersen van vigueur et est dès lors, conformément aux principes généraux qui
régissent l'effet des normes juridiques dans le temps, d'application
onmiddellijke toepassing. immédiate.
B.10. Aangezien niet is voorzien in een overgangsregeling voor de vóór B.10. Puisqu'aucun régime transitoire n'est prévu pour les demandes de
1 januari 1996 ingediende milieuvergunningsaanvragen ontstaat een permis d'environnement introduites avant le 1er janvier 1996, il
verschil in behandeling binnen de categorie van personen die vóór die existe une différence de traitement au sein de la catégorie des
datum een vergunningsaanvraag hadden ingediend, doordat één groep nog personnes qui avaient introduit une demande de permis avant cette
wel en de andere niet meer de voorheen in het meststoffendecreet date, dès lors qu'un groupe, et non l'autre, a encore pu bénéficier
opgenomen bepalingen kon genieten, waaronder het vroegere - in B.3.1 des dispositions qui figuraient auparavant dans le décret relatif aux
aangehaalde - artikel 33, § 1, die voor de vergunningsaanvragers engrais, parmi lesquelles l'ancien article 33, § 1er, - cité en B.3.1
gunstiger waren dan de bepalingen die later in dat decreet werden - qui était plus favorable aux demandeurs de permis que les
opgenomen, naargelang bij de Raad van State al dan niet een dispositions qui ont été insérées plus tard dans ce décret, selon
annulatieberoep werd ingesteld tegen de beslissing over de qu'un recours en annulation a ou non été introduit au Conseil d'Etat
vergunningsaanvraag en naar gelang van het tijdstip waarop de Raad contre la décision relative à la demande de permis et selon le moment
over dat beroep uitspraak heeft gedaan. où le Conseil d'Etat a statué sur ce recours.
B.11. Het komt de decreetgever toe te beoordelen in hoeverre het B.11. Il appartient au législateur décrétal d'apprécier dans quelle
noodzakelijk en eventueel ook dringend is om maatregelen te nemen met mesure il est nécessaire et éventuellement urgent de prendre des
het oog op de bescherming van het leefmilieu. dispositions en vue de protéger l'environnement.
B.12. Indien de decreetgever een beleidswijziging dringend B.12. Si le législateur décrétal estime qu'un changement de politique
noodzakelijk acht, vermag hij te oordelen dat die beleidswijziging met s'impose d'urgence, il peut décider que ce changement de politique
onmiddellijke ingang moet worden doorgevoerd en is hij in beginsel doit être réalisé avec effet immédiat et il n'est en principe pas
niet verplicht in een overgangsregeling te voorzien. obligé de prévoir un régime transitoire.
B.13. Het is inherent aan een nieuwe regeling dat een onderscheid B.13. C'est le propre d'une nouvelle règle d'établir une distinction
wordt gemaakt tussen personen die zijn betrokken bij rechtstoestanden entre les personnes qui sont concernées par des situations juridiques
die onder het toepassingsgebied van de vroegere regeling vallen en qui entraient dans le champ d'application de la règle antérieure et
personen die zijn betrokken bij rechtstoestanden die onder het les personnes qui sont concernées par des situations juridiques qui
toepassingsgebied van de nieuwe regeling vallen. Een dergelijk entrent dans le champ d'application de la nouvelle règle. Semblable
onderscheid maakt op zich geen schending van de artikelen 10 en 11 van distinction ne viole pas en soi les articles 10 et 11 de la
de Grondwet uit. Elke wetswijziging zou immers onmogelijk worden Constitution. A peine de rendre impossible toute modification de la
indien zou worden aangenomen dat een nieuwe bepaling die loi, il ne peut être soutenu qu'une disposition nouvelle violerait ces
grondwetsartikelen zou schenden om de enkele reden dat zij de dispositions constitutionnelles par cela seul qu'elle modifie les
toepassingsvoorwaarden van de vroegere regeling wijzigt. conditions d'application de la législation ancienne.
B.14.1. De omstandigheid dat een vroegere regeling voorzag in een B.14.1. La circonstance qu'une règle antérieure prévoyait une mesure
overgangsmaatregel, verplicht de decreetgever in beginsel niet om in transitoire n'oblige pas en principe le législateur décrétal a prévoir
een nieuwe regeling eveneens in een dergelijke maatregel te voorzien. également une telle mesure dans la nouvelle réglementation. Il en est
Dit geldt des te meer indien die maatregel in substantiële mate d'autant plus ainsi si cette mesure devait substantiellement porter
afbreuk zou doen aan de met de nieuwe regeling nagestreefde atteinte aux objectifs poursuivis par la nouvelle règle.
doelstellingen.
B.14.2. Te dezen beoogde de decreetgever te komen tot een tijdelijke « B.14.2. En l'espèce, le législateur décrétal entendait réaliser un
standstill op het niveau van de veeteeltinrichtingen », wat de standstill temporaire « au niveau des entreprises d'élevage de bétail
mestproductie betreft. », en ce qui concerne la production d'engrais.
In het licht van die doelstelling kan de keuze van de decreetgever om A la lumière de cet objectif, le choix du législateur décrétal de ne
niet te voorzien in een overgangsregeling voor de vóór de pas prévoir de mesure transitoire pour les demandes de permis
inwerkingtreding van de in het geding zijnde bepaling ingediende d'environnement introduites avant l'entrée en vigueur de la
milieuvergunningsaanvragen, niet worden beschouwd als zijnde kennelijk disposition en cause ne peut être considéré comme manifestement
onredelijk. Een dergelijke overgangsmaatregel zou immers met zich déraisonnable. En effet, une telle mesure transitoire impliquerait que
meebrengen dat bepaalde veeteeltbedrijven, na de inwerkingtreding van certaines entreprises d'élevage de bétail puissent, après l'entrée en
de in het geding zijnde bepaling, een vergunning zouden kunnen vigueur de la disposition en cause, obtenir un permis qui autoriserait
verkrijgen die een verhoging van de mestproductie toestaat. une augmentation de la production d'engrais.
B.15. Het eerste onderdeel van de prejudiciële vraag dient ontkennend B.15. La question préjudicielle en sa première branche appelle une
te worden beantwoord. réponse négative.
B.16. Zoals uiteengezet in B.4.3, beoogt het tweede onderdeel van de B.16. Ainsi qu'il est exposé en B.4.3, la deuxième branche de la
prejudiciële vraag van het Hof te vernemen of de in het geding zijnde question préjudicielle demande à la Cour si la disposition en cause
bepaling bestaanbaar is met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, al est compatible avec les articles 10 et 11 de la Constitution, combinés
dan niet in samenhang gelezen met artikel 6 van het Europees Verdrag ou non avec l'article 6 de la Convention européenne des droits de
voor de rechten van de mens, in zoverre die bepaling, door niet te
voorzien in een overgangsregeling, afbreuk zou doen aan het gezag van l'homme, en ce que cette disposition, en ne prévoyant aucune mesure
gewijsde van arresten van de Raad van State die vóór de transitoire, porterait atteinte à l'autorité de la chose jugée des
inwerkingtreding van die bepaling werden uitgesproken en waarbij een arrêts du Conseil d'Etat qui ont été rendus avant l'entrée en vigueur
afwijzende administratieve beslissing over een de cette disposition et qui annulent une décision administrative de
milieuvergunningsaanvraag nietig werd verklaard. rejet concernant une demande de permis d'environnement.
B.17.1. Het gezag van gewijsde van een arrest van de Raad van State waarbij een administratieve beslissing tot weigering van een vergunning nietig wordt verklaard, verplicht de overheid om zich opnieuw uit te spreken over de vergunningsaanvraag, daarbij rekening houdend niet enkel met het motief van de nietigverklaring maar eveneens met de op dat ogenblik geldende rechtsregels. Uit een dergelijk arrest kan op zich geen recht op het verkrijgen van een vergunning worden afgeleid. B.17.2. Door niet te voorzien in een overgangsmaatregel bij de in het geding zijnde bepaling, wordt geen afbreuk gedaan aan het gezag van gewijsde van arresten van de Raad van State die vóór de inwerkingtreding van die bepaling werden gewezen en waarbij een afwijzende administratieve beslissing over een milieuvergunningsaanvraag nietig werd verklaard. B.18. De in het geding zijnde bepaling doet bovendien, ten aanzien van de in de prejudiciële vraag beoogde categorie van personen, op geen enkele wijze afbreuk aan de voor ieder geldende fundamentele B.17.1. L'autorité de chose jugée d'un arrêt du Conseil d'Etat annulant une décision administrative de refus d'un permis oblige l'autorité à se prononcer à nouveau sur la demande de permis, en prenant en considération, non seulement le motif de l'annulation, mais aussi les règles de droit applicables à ce moment. Un droit à l'obtention d'un permis ne saurait en soi être déduit d'un tel arrêt. B.17.2. En n'assortissant pas la disposition litigieuse d'une mesure transitoire, il n'est pas porté atteinte à l'autorité de chose jugée des arrêts du Conseil d'Etat qui ont été rendus avant l'entrée en vigueur de cette disposition et qui ont annulé une décision administrative de rejet d'une demande de permis d'environnement. B.18. La disposition en cause ne porte en outre aucunement atteinte, à l'égard de la catégorie des personnes visées dans la question préjudicielle, aux garanties juridictionnelles fondamentales
jurisdictionele waarborgen. Die bepaling verhindert die categorie van applicables à tous. En effet, cette disposition n'empêche pas cette
personen immers niet om de naar aanleiding van hun catégorie de personnes d'attaquer au Conseil d'Etat les décisions
milieuvergunningsaanvragen genomen administratieve beslissingen te bestrijden bij de Raad van State. administratives relatives à leurs demandes de permis d'environnement.
B.19. Het tweede onderdeel van de prejudiciële vraag dient ontkennend B.19. La question préjudicielle, en sa seconde branche, appelle une
te worden beantwoord. réponse négative.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
Artikel 29 van het decreet van het Vlaamse Gewest van 11 mei 1999 « L'article 29 du décret de la Région flamande du 11 mai 1999 «
tot wijziging van het decreet van 23 januari 1991 inzake de modifiant le décret du 23 janvier 1991 relatif à la protection de
bescherming van het leefmilieu tegen de verontreiniging door l'environnement contre la pollution due aux engrais et modifiant le
meststoffen en tot wijziging van het decreet van 28 juni 1985 décret du 28 juin 1985 relatif à l'autorisation écologique » ne viole
betreffende de milieuvergunning » schendt de artikelen 10 en 11 van de pas les articles 10 et 11 de la Constitution.
Grondwet niet.
Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig Ainsi prononcé en langue néerlandaise et en langue française,
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989, op de openbare conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989, à
terechtzitting van 14 november 2007, door voorzitter M. Bossuyt ter l'audience publique du 14 novembre 2007, par le président M. Bossuyt
vervanging van emeritus voorzitter A. Arts, wettig verhinderd. en remplacement du président émérite A. Arts, légitimement empêché.
De griffier, Le greffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
De voorzitter, Le président,
M. Bossuyt. M. Bossuyt.
^