Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 77/2007 van 10 mei 2007 Rolnummer 4075 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 807 van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door de Rechtbank van eerste aanleg te Brussel. Het Grondwettelijk Hof, sam wijst na beraad het volgende arrest : I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging "
Uittreksel uit arrest nr. 77/2007 van 10 mei 2007 Rolnummer 4075 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 807 van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door de Rechtbank van eerste aanleg te Brussel. Het Grondwettelijk Hof, sam wijst na beraad het volgende arrest : I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging Extrait de l'arrêt n° 77/2007 du 10 mai 2007 Numéro du rôle : 4075 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 807 du Code judiciaire, posée par le Tribunal de première instance de Bruxelles. La Cour constitutionnelle, c après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : I. Objet de la question préjudicielle et procédu(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 77/2007 van 10 mei 2007 Extrait de l'arrêt n° 77/2007 du 10 mai 2007
Rolnummer 4075 Numéro du rôle : 4075
In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 807 van het En cause : la question préjudicielle relative à l'article 807 du Code
Gerechtelijk Wetboek, gesteld door de Rechtbank van eerste aanleg te judiciaire, posée par le Tribunal de première instance de Bruxelles.
Brussel. Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters composée des présidents M. Melchior et A. Arts, et des juges M.
M. Bossuyt, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, E. Derycke en J. Spreutels, Bossuyt, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, E. Derycke et J. Spreutels,
bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M.
voorzitter M. Melchior, Melchior,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging I. Objet de la question préjudicielle et procédure
Bij vonnis van 16 november 2006 in zake Madeleine Meunier tegen Par jugement du 16 novembre 2006 en cause de Madeleine Meunier contre
Josiane Hoflack, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is Josiane Hoflack, dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour
ingekomen op 24 november 2006, heeft de Rechtbank van eerste aanleg te le 24 novembre 2006, le Tribunal de première instance de Bruxelles a
Brussel de volgende prejudiciële vraag gesteld : posé la question préjudicielle suivante :
« Schendt artikel 807 van het Gerechtelijk Wetboek de artikelen 10 en « L'article 807 du Code judiciaire viole-t-il les articles 10 et 11 de
11 van de Grondwet, in zoverre een eiser, krachtens die bepaling, zijn la Constitution dans la mesure où il ne permet au demandeur d'étendre
vordering enkel kan uitbreiden of wijzigen binnen de perken van een ou de modifier sa demande que dans les limites d'un fait ou d'un acte
feit of akte in de dagvaarding aangevoerd, terwijl een dergelijke invoqué dans la citation, alors que semblables limites n'existent pas
beperking niet bestaat voor de eiser op tegenvordering ? ». pour le demandeur sur reconvention ? ».
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
B.1. De vraag van het verwijzende rechtscollege aan het Hof luidt of B.1. La juridiction a quo interroge la Cour sur le point de savoir si
artikel 807 van het Gerechtelijk Wetboek in strijd is met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in zoverre het de oorspronkelijke eiser slechts binnen de perken van een feit dat of een handeling die in de dagvaarding wordt aangevoerd, toestaat zijn vordering uit te breiden of te wijzigen, terwijl een dergelijke beperking niet bestaat voor de eiser op tegenvordering. Uit de motieven van het verwijzingsvonnis blijkt dat de vergelijking enkel de situatie van de verweerder in eerste aanleg beoogt wanneer hij een tegenvordering wil instellen en niet wanneer hij zijn reeds ingestelde tegenvordering wil uitbreiden of wijzigen. B.2.1. De Ministerraad is van mening dat het antwoord op de vraag niet nuttig is om het geschil op te lossen omdat de uitbreiding van de oorspronkelijke vordering te dezen gegrond is op een in de loop van l'article 807 du Code judiciaire viole les articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'il ne permet au demandeur originaire d'étendre ou de modifier sa demande que dans les limites d'un fait ou d'un acte invoqué dans la citation alors que semblables limites n'existent pas dans le chef du demandeur sur reconvention. Il ressort des motifs de la décision de renvoi que la comparaison vise uniquement la situation du défendeur lorsqu'il souhaite introduire une demande reconventionnelle au premier degré de juridiction et non pas lorsqu'il veut étendre ou modifier la demande reconventionnelle en cours de procédure. B.2.1. Le Conseil des ministres considère que la réponse à la question n'est pas utile à la solution du litige parce que l'extension de la demande originaire se fonde en l'espèce sur un fait survenu en cours
het geding gebeurd feit, hetgeen in de rechtspraak en de rechtsleer de procédure, ce qui ne serait pas considéré comme une nouvelle
niet als een nieuwe vordering zou worden beschouwd. demande par la jurisprudence et la doctrine.
B.2.2. Aangezien de exceptie verband houdt met de draagwijdte van de B.2.2. L'exception étant liée à la portée de la disposition en cause,
in het geding zijnde bepaling, valt het onderzoek ervan samen met dat van de grond van de zaak. son examen se confond avec le fond de l'affaire.
B.3.1. Artikel 807 van het Gerechtelijk Wetboek bepaalt : B.3.1. L'article 807 du Code judiciaire dispose :
« Een vordering die voor de rechter aanhangig is, kan uitgebreid of « La demande dont le juge est saisi peut être étendue ou modifiée, si
gewijzigd worden, indien de nieuwe, op tegenspraak genomen conclusies, les conclusions nouvelles, contradictoirement prises, sont fondées sur
berusten op een feit of akte in de dagvaarding aangevoerd, zelfs un fait ou un acte invoqué dans la citation, même si leur
indien hun juridische omschrijving verschillend is ». qualification juridique est différente ».
B.3.2. Het voormelde artikel 807 van het Gerechtelijk Wetboek vereist B.3.2. L'article 807 précité du Code judiciaire requiert des liens
een nauwe band tussen de oorspronkelijke vordering en de uitgebreide étroits entre la demande originaire et la demande étendue ou modifiée.
of gewijzigde vordering. Die bepaling strekt immers ertoe het recht
van verdediging van de oorspronkelijke verweerder te waarborgen en te Cette disposition tend, en effet, à garantir le droit de défense du
voorkomen dat die verweerder, die aan de hand van de gedinginleidende défendeur originaire et à éviter qu'après avoir pris connaissance des
akte kennis heeft gekregen van de feiten of handelingen die aan de
oorspronkelijke vordering ten grondslag liggen, zou worden verrast faits ou actes fondant la demande originaire par l'acte introductif
door het aanvoeren van nieuwe feiten of handelingen die niet in de d'instance, ce défendeur ne soit surpris par l'allégation de faits
inleidende akte zijn vermeld. nouveaux ou d'actes non mentionnés dans l'acte introductif.
B.3.3. De tegenvordering is, luidens artikel 14 van het Gerechtelijk B.3.3. La demande reconventionnelle est, aux termes de l'article 14 du
Wetboek, een tussenvordering die de verweerder instelt om tegen de Code judiciaire, la demande incidente par laquelle le défendeur tend à
oorspronkelijke eiser een veroordeling te doen uitspreken. Wanneer zij faire condamner le demandeur originaire. Lorsqu'elle est formée au
in eerste aanleg wordt ingesteld, hoeft zij niet noodzakelijk een premier degré de juridiction, elle ne doit pas nécessairement
verband te vertonen met de oorspronkelijke vordering en is zij présenter un lien avec la demande originaire et est recevable jusqu'à
ontvankelijk tot de sluiting van de debatten. De tegenvordering staat la clôture des débats. La demande reconventionnelle est donc autonome
dus los van de oorspronkelijke vordering, zodat artikel 807 van het par rapport à la demande originaire, de sorte que l'article 807 du
Gerechtelijk Wetboek niet van toepassing is op het instellen ervan. Code judiciaire n'est pas applicable à son introduction.
B.3.4. Hieruit vloeit een verschil in behandeling voort tussen de B.3.4. Il en résulte une différence de traitement entre le demandeur
oorspronkelijke eiser die de vordering wenst te wijzigen of uit te originaire qui souhaite modifier ou étendre la demande et le défendeur
breiden en de oorspronkelijke verweerder die in eerste aanleg een originaire qui introduit une demande reconventionnelle au premier
tegenvordering instelt. degré de juridiction.
B.4.1. De in het geding zijnde bepaling streeft een wettig doel na : B.4.1. La disposition en cause poursuit un but légitime : en effet, le
de wetgever vermocht immers een bijzondere bescherming toe te kennen législateur a pu accorder une protection particulière des droits du
aan de rechten van de oorspronkelijke verweerder die wordt défendeur originaire confronté à une modification de la demande
geconfronteerd met een wijziging van de oorspronkelijke vordering door originaire en exigeant, d'abord, que celle-ci fasse l'objet de
te vereisen, allereerst, dat zij het voorwerp uitmaakt van conclusies conclusions contradictoires et, ensuite, qu'elle trouve un fondement
op tegenspraak en, vervolgens, dat zij een grondslag vindt in de
feiten of handelingen die in de gedinginleidende akte worden dans les faits ou les actes invoqués dans l'acte introductif
aangevoerd. d'instance.
B.4.2. Het verschil in behandeling berust op een objectief en B.4.2. La différence de traitement repose sur un critère objectif et
pertinent criterium : de oorspronkelijke eiser die zijn vordering pertinent : le demandeur originaire qui souhaite étendre ou modifier
wenst uit te breiden of te wijzigen, heeft met de gedinginleidende sa demande a eu toute la latitude, par l'acte introductif d'instance,
akte alle vrijheid gehad om zijn aanspraken ten aanzien van de de définir les prétentions qu'il entendait faire valoir à l'encontre
verweerder te definiëren en het onderwerp van het geschil aldus te du défendeur et de circonscrire ainsi l'objet du litige. Le demandeur
omschrijven. De eiser op tegenvordering definieert, wanneer hij zijn sur reconvention, lorsqu'il formule sa demande au premier degré de
vordering in eerste aanleg instelt, voor het eerst het onderwerp van juridiction, définit pour la première fois l'objet des prétentions
zijn aanspraken ten aanzien van de oorspronkelijke eiser. De eiser op qu'il entend obtenir du demandeur originaire. Le demandeur sur
tegenvordering bevindt zich in dat opzicht in de situatie van de oorspronkelijke eiser wanneer deze zijn vordering indient. B.4.3. Dat verschil in behandeling doet niet op onevenredige wijze afbreuk aan de rechten van de oorspronkelijke eiser. Vermits de oorspronkelijke eiser het geding heeft ingesteld, heeft hij immers alle vrijheid gehad de omvang ervan in de gedinginleidende akte te bepalen. Overigens belet niets de oorspronkelijke eiser, indien hij niet in de voorwaarden verkeert om de oorspronkelijke vordering te wijzigen, afzonderlijk een nieuwe vordering in te stellen en de nieuwe feiten of handelingen aan te voeren waarop zijn nieuwe aanspraken berusten. B.5. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. Om die redenen, het Hof reconvention se trouve à cet égard dans la situation du demandeur originaire, lorsque celui-ci introduit sa demande. B.4.3. Cette différence de traitement ne porte pas atteinte de manière disproportionnée aux droits du demandeur originaire. En effet, puisqu'il a intenté le procès, le demandeur originaire a eu toute la liberté d'en déterminer l'étendue dans l'acte introductif d'instance. Rien n'empêche par ailleurs le demandeur originaire, s'il n'est pas dans les conditions pour modifier la demande originaire, d'introduire par voie séparée une demande nouvelle et d'invoquer les faits ou les actes nouveaux au fondement de ses prétentions nouvelles. B.5. La question préjudicielle appelle une réponse négative. Par ces motifs, la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
Artikel 807 van het Gerechtelijk Wetboek schendt de artikelen 10 en 11 L'article 807 du Code judiciaire ne viole pas les articles 10 et 11 de
van de Grondwet niet. la Constitution.
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise,
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989, op de openbare conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989, à
terechtzitting van 10 mei 2007. l'audience publique du 10 mai 2007.
De griffier, Le greffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
De voorzitter, Le président,
M. Melchior. M. Melchior.
^